drukuj    zapisz    Powrót do listy

6559, Inne, Zarząd Województwa, oddalono skargę, I SA/Kr 83/18 - Wyrok WSA w Krakowie z 2018-03-07, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Kr 83/18 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2018-03-07 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-01-26
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Grażyna Firek /przewodniczący/
Inga Gołowska /sprawozdawca/
Piotr Głowacki
Symbol z opisem
6559
Hasła tematyczne
Inne
Skarżony organ
Zarząd Województwa
Treść wyniku
oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 1369 art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2016 poz 1870 art. 184, art. 207
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia: WSA Grażyna Firek Sędziowie: WSA Piotr Głowacki WSA Inga Gołowska (spr.) Protokolant st. sekretarz: Iwona Sadowska - Białka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2018 r. sprawy ze skargi [...] Wyższej Szkoły Zawodowej w N. na decyzję Zarządu Województwa z dnia 28 listopada 2017 r. Nr [...] w przedmiocie zwrotu kwoty dofinansowania - s k a r g ę o d d a l a -

Uzasadnienie

I.

Zaskarżoną decyzją z 28 listopada 2017r. nr [...], Zarząd Województwa utrzymał w mocy swoją decyzję z 14 marca 2017r. znak: [...], w sprawie zwrotu środków europejskich w łącznej kwocie [...]zł z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, w związku ze stwierdzeniem przez Instytucję Zarządzającą Małopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013 nieprawidłowości w projekcie realizowanym przez Beneficjenta w ramach MRPO 2007-2013, tj. [...] zł wypłaconych w formie refundacji ze środków europejskich wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków tj. 9 kwietnia 2014r., do dnia dokonania zwrotu.

Organ przedstawił następujący stan faktyczny i prawny sprawy:

W dniu 8 lutego 2010r. została zawarta między Instytucją Zarządzającą Małopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007-2013 a [...] Wyższą Szkołą Zawodową w N. umowa o dofinansowanie Projektu w ramach Osi Priorytetowej 1. Warunki dla rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy, Działanie 1.1. Poprawa jakości usług edukacyjnych, Schemat A: Rozwój infrastruktury dydaktycznej szkolnictwa wyższego Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, nr [...] pn. "Budowa Instytutu Kultury Fizycznej w [...] Wyższej Szkole Zawodowej w N. ". Umowa zmieniona została aneksami. Na podstawie umowy o dofinansowanie Projektu środki europejskie zostały Beneficjentowi wypłacone zgodnie ze złożonymi wnioskami o płatność. Realizacja projektu rozpoczęła się w dniu 30 listopada 2007r., natomiast zakończenie nastąpiło w dniu 31 maja 2013r. Zgodnie z pkt. [...] wniosku o dofinansowanie przedmiotem projektu była budowa Instytutu Kultury Fizycznej - kompleksu dydaktyczno-sportowego Uczelni. Ogólny zakres przedmiotowy projektu obejmował: budowę pływalni (basen 25 m) wraz z zapleczem do odnowy biologicznej, gimnastyki korekcyjnej (budynek nr [...]), budowę budynku dydaktycznego obejmującego: aulę dla 120 osób, 60-osobowe sale,4 sale na 30 osób każda, 3 sale na 18 osób każda oraz pomieszczenia administracji; w salach zlokalizowane zostaną specjalistyczne pracownie (budynek nr [...]); budowę wielofunkcyjnej hali sportowej wraz z boiskiem pełnowymiarowy do piłki ręcznej, halowej piłki nożnej, koszykówki, siatkówki, tenisa, squasha oraz z siłownią i zapleczem sanitarnym (budynek nr [...]); budowę dwóch boisk treningowych ze sztuczną murawą do ZSG, modernizację istniejącego stadionu z 2-torową bieżnią tartanową, boiskiem piłkarskim z jedną sztuczną murawą oraz zapleczem sanitarno-socjalnym, budowę dwóch boisk treningowych ze sztuczną murawą, budowę infrastruktury zewnętrznej (drogi, chodniki, parking na o 180-200 samochodów). Celem ogólnym projektu jest poprawa jakości i poziomu wykształcenia mieszkańców regionu (Małopolski) poprzez rozbudowę bazy dydaktycznej [...] Wyższej Szkoły Zawodowej w N. . Głównym celem projektu jest doprowadzenie do radykalnej poprawy infrastruktury edukacyjnej i sportowej [...] Wyższej Szkoły Zawodowej w N. poprzez budowę nowego kompleksu dydaktyczno-sportowego Uczelni, który pozwoli na poprawę warunków i jakości kształcenia, a to z kolei przyczyni się do rozwoju zawodowego szkolnictwa wyższego na poziomie regionalnym.

Na podstawie §13 umowy o dofinansowanie oraz zgodnie z ,,Wytycznymi Instytucji Zarządzającej w zakresie kontroli i monitorowania projektów", IZ MRPO w dniach 13-14 listopada 2013r. przeprowadziła kontrolę planową na zakończenie realizacji projektu. Kontrola planowa została zakończona Informacją Pokontrolną, znak: [...] przekazaną Beneficjentowi pismem z 11 lutego 2014r. w której IZ MRPO stwierdziła, że w zakresie skontrolowanych dokumentów w obszarze merytorycznym potwierdza się prawidłową realizację projektu oraz iż w zakresie finansowym uchybienia nie wpływają na prawidłową realizację projektu. W zakresie zamówień publicznych IZ MRPO stwierdziła naruszenia, które skutkowały nałożeniem korekty finansowej, jednakże nie dotyczą one rozpatrywanej sprawy. Projekt podlegał również audytowi prowadzonemu przez Instytucję Audytową, tj. Urząd Kontroli Skarbowej, w ramach prowadzonego audytu operacji Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. Instytucja Audytowa stwierdziła, że podczas oględzin przeprowadzonych w dniach 16-17 lutego 2015r. stwierdzono różnice ilościowe pomiędzy ewidencją księgową, a stanem faktycznym w odniesieniu do stempli ziołowych do masażu oraz przetworników temperatury człowieka Temp.Capsi (kapsułki do połykania). Wg wyjaśnień osób uczestniczących w oględzinach są to elementy jednorazowe, które podlegają zużyciu podczas eksploatacji. IA zwróciła się z prośbą o sporządzenie zestawienia środków trwałych, których sytuacja taka dotyczy. W piśmie z 17 marca 2015r., Beneficjent przedłożył ewidencję zużycia stempli ziołowych do masażu oraz dokumentu księgowego WT - zmiana wartości środka trwałego nr [...] z 28 lutego 2015r. stwierdzając, że rozliczenie stempli nastąpiło na koniec semestru zimowego (luty 2015) w związku z tym likwidacja w zapisach księgowych również nastąpiła w lutym 2015r. Wyjaśnienia Beneficjent powtórzył w piśmie z 31 marca 2015r. Wartość jednego stempla ziołowego do masażu zgodnie z fakturą wystawioną przez firmę Biuro Handlowe K. A. B. wynosiła [...] zł. Jak wynika z ww. faktury oraz protokołu zdawczo-odbiorczego zakupiono 100 sztuk stempli ziołowych do masażu. Zgodnie z przedstawionymi dokumentami zużyto 27 z zakupionych 100 sztuk stempli ziołowych do masażu w związku z czym wartość środka trwałego po zmianie uległa zmniejszeniu o [...] zł.

Instytucja Audytowa pismem z 16 października 2015r., przekazała IZ MRPO Podsumowanie ustaleń dokonanych w projekcie. IA poddała oględzinom sprzęt w zakresie wylosowanej próby dotyczącej jednorazowych elementów wyposażenia ujętych w ewidencji księgowej Beneficjenta jako środki trwałe. IA uznała za niekwalifikowaną w pełnej wysokości pozycję dotyczącą m.in. stempli ziołowych do masażu. IA wskazała, że Beneficjent "- we wniosku aplikacyjnym umieścił zakup wyposażenia w formie środków trwałych w kategorii koszty inwestycyjne, a faktycznie zakupił wyposażenie podlegające bieżącemu zużyciu; - nie przewidywał w ramach projektu wydatków bieżących (...); - dokonał ewidencji w/w pozycji w księgach rachunkowych jako środki trwałe chociaż nie spełniają warunku uznania za środek trwały (...), a w oparciu o ustalony stan faktyczny mamy do czynienia z elementami jednorazowymi, zużywanymi na bieżące potrzeby; - przedłożył audytującym ewidencję zużycia w/w pozycji (przy czym nie zawiera ona dat) i dokumenty WT.

W związku z ustaleniami Instytucji Audytowej, IZ MRPO przeprowadziła w dniach od 9 maja do 7 czerwca 2016r. kontrolę po zakończeniu projektu. IZ poinformowała Beneficjenta, że przedstawienie do refundacji stempli ziołowych do masażu stanowiące wydatki bieżące, a nie inwestycyjne stanowi wprowadzenie nowego elementu do Projektu i wykracza poza zakres wniosku o dofinansowanie. IZ MRPO uznała za koszty niekwalifikowane wydatki w kwocie [...]zł poniesione na zakup przetworników temperatury oraz stempli ziołowych do masażu. Poniesione tego wydatku stało w sprzeczności z §4 ust. 3 umowy nr [...] zgodnie z którym Beneficjent zobowiązał się do realizacji projektu z należytą starannością, w szczególności ponosząc wydatki celowo, rzetelnie, racjonalnie i oszczędnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, wytycznymi, zaleceniami i procedurami przewidzianymi w ramach Programu oraz w sposób, który zapewni prawidłową i terminową realizację Projektu oraz osiągnięcie celów i wskaźników zakładanych we wniosku o dofinansowanie Projektu. Wartość kosztów kwalifikowanych została ustalona zgodnie z wykazem dokumentów związanych z projektem oraz zestawieniem dokumentów księgowych objętych korektą przedstawionym przez Beneficjenta jako załącznik do pisma z 25 maja 2016r. W postępowaniu zakres dokumentów objętych korektą obejmuje fakturę wystawioną przez firmę Biuro Handlowe KINESIS A. B. - faktura nr [...] z 23 maja 2013r. na kwotę brutto [...] zł w tym poz. 17 - stemple ziołowe do masażu [...] zł.

Pismem z15 lipca 2016r. znak: FE. 3042/490-4/09 na podstawie art. 207 ust. 8 w związku z ust. 1 pkt 2 ustawy z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016r. poz. 1870 ze zm.; dalej-u.f.p.), IZ MRPO wezwała Beneficjenta do zwrotu - w terminie 14 dni od doręczenia wezwania -środków europejskich w łącznej kwocie [...]zł wypłaconych wraz z odsetkami liczonymi jak dla zaległości podatkowych liczonymi od dnia przekazania środków do dnia zwrotu.

W wezwaniu do zwrotu wskazano, że zgodnie z umową dofinansowaniu podlegają wyłącznie wydatki kwalifikowane w projekcie. IZ MRPO uznała, że Beneficjent wydatkował środki na wydatki niezgodnie z zakresem rzeczowym Projektu. Beneficjent naruszył art. 207 ust. 1 pkt. 2 u.f.p. gdyż wydatkował środki bez zachowania obowiązujących procedur. Za niekwalifikowane uznano wydatki w ramach umowy nr [...] z 23 kwietnia 2013r. zawarta z Biurem Handlowym KINESIS A. B., 38-440 I. Z., ul. [...] na kwotę [...]zł. Wezwanie zostało doręczone Beneficjentowi w dniu 20 lipca 2016r.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, Beneficjent zarzucił:

1.naruszenie prawa procesowego:

1). art.54§1 pkt 7 ustawy z 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U z 2017r. poz. 201 ze zm. dalej-O.p.) w zw z art. 67 ustawy z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016r. poz. 1870 ze zm.; dalej-u.f.p.), poprzez jego niezastosowanie w sytuacji gdy odsetek za zwłokę nie nalicza się za okres do dnia wszczęcia postępowania podatkowego jeżeli decyzja nie zostanie doręczona w terminie 3 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania,

2). art. 121§1 O.p. w zw z art. 67 u.f.p. poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy Organ -IZ MRPO powinien prowadzić postępowanie w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych,

3). art.7, art. 8, art. 9 K.p.a. w zw z art. 67 u.f.p. poprzez naruszenie podstawowych zasad postępowania administracyjnego w sytuacji gdy do spraw dotyczących należności stanowiącej kwotę dotacji podlegającą zwrotowi stosuje się przepisy k.p.a.

4). art. 80 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie skutkujące brakiem oceny stanu faktycznego sprawy na podstawie całości materiału dowodowego,

5). art. 104 w zw z art. 107§1 k.p.a. poprzez opatrzenie podpisem decyzji administracyjnej organu kolegialnego (zgodnie z zasadą pisemności postępowania art. 14§1 k.p.a.) przez osobę nie uczestniczącą w jej przyjęciu,

6). art. 2 Konstytucji RP w zw z art. 8 k.p.a. poprzez naruszenie zasady działania jednostki w zaufaniu do organów państwa,

2. naruszenie przepisów prawa materialnego:

1). art. 30 ust. 1 i 2 ustawy z 6 grudnia 2006r. o zasadach polityki rozwoju (tekst jedn. Dz. U z 2016r. poz. 383 ze zm.) w szczególności poprzez stwierdzenie nieprawidłowości przy wykorzystaniu środków finansowych otrzymanych przez Beneficjenta w sytuacji w której Projekt został zrealizowany zgodnie z umową a podstawę dofinansowania Projektu stanowi umowa o dofinansowanie projektu zawarta z Beneficjentem przez IZ MRPO i to wyłącznie umowa określa warunki dofinansowania projektu a także prawa i obowiązki Beneficjenta z tym związane,

2). art. 207 ust. 1 pkt 2 u.f.p. poprzez uznanie, że w przypadku wskazanych w tym przepisie naruszeń tj. wykorzystania środków z naruszeniem procedur o których mowa w art. 184 u.f.p., kwota dofinansowania powinna podlegać zwrotowi w sytuacji gdy organ określając konieczność zwrotu powinien brać pod uwagę przesłanki związane z realizacją celów Projektu,

3). art. 184 ust. 1 u.f.p. w zw z art. 30 ust. 1 ustawy o zasadach polityki rozwoju w zw z pkt 5.1. Podręcznika kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach MRPO na lata 2007-2013 poprzez jego niezastosowanie i nie przyjęcie, że wydatek jest zgodny z postanowieniami MRPO,

4). art. 184 ust. 1 u.f.p. w zw z art. 30 ust. 1 ustawy o zasadach polityki rozwoju w zw z pkt 5.2. Podręcznika kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach MRPO na lata 2007-2013 poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że wydatek nie jest niezbędny do wdrażania i realizacji projektu a bez niego Projekt mógłby zostać zrealizowany,

5). art. 184 ust. 1 u.f.p. w zw z art. 30 ust. 1 ustawy o zasadach polityki rozwoju w zw z pkt 5.3. Podręcznika kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach MRPO na lata 2007-2013 poprzez jego niezastosowanie i nie przyjęcie, że wydatek w poniesionej wysokości i na zakres przedmiotowy tj. zakup stempli ziołowych jest efektywny i racjonalny,

6). art. 184 ust. 1 u.f.p. w zw z art. 30 ust. 1 ustawy o zasadach polityki rozwoju w zw z pkt 5.7. Podręcznika kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach MRPO na lata 2007-2013 poprzez jego niezastosowanie i nie przyjęcie, że wydatek w poniesionej wysokości i na zakres przedmiotowy tj. zakup stempli ziołowych-został dokonany w sposób oszczędny, tzn. w oparciu o zasadę dążenia do uzyskania założonych efektów przy jak najmniejszej kwocie wydatku.

3. błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na tym, że:

1). fakt zakupu kompletu stempli ziołowych wielokrotnie był uwidoczniony przez Beneficjenta a to w dokumentacji przetargowej a to w umowie a to w fakturze-co zostało zaaprobowane przez IZ MRPO,

2). kwalifikowanie zakupów w ramach Projektu Beneficjent dokonał w oparciu o zarządzenie Nr [...] Rektora PWSZ w N. S. z 31 grudnia 2010r. w sprawie gospodarowania majątkiem trwałym, które wprowadziło ,,Instrukcję gospodarowania majątkiem trwałym PWSZ w N. S." a ww wewnętrzna regulacja Beneficjenta została wprowadzona celem dostosowania się Beneficjenta do wytycznych IZ MRPO dot. Płatności ( Załącznik do uchwały nr [...] z 7 września 2009r. wprowadzającej Wytyczne Instytucji Zarządzającej dotyczące zasad rozliczania i poświadczania poniesionych wydatków dla projektów realizowanych w ramach MRPO 2007-2013) o czym Beneficjent został poinformowany drogą elektroniczną tj. wiadomością przesłaną w dniu 2 listopada 2009r. przez pracownika Zespołu ds. Weryfikacji i Potwierdzeń Płatności Departamentu Funduszy Europejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Rozpoznając wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy organ wskazał, że we wrześniu 2008r. Zarząd Województwa jako Instytucja Zarządzająca Małopolskim Regionalnym Programem Operacyjnym na lata 2007 - 2013 ogłosił nabór wniosków o dofinansowanie projektów ze środków Małopolskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Działania 1.1 Poprawa jakości usług edukacyjnych Schemat A -Rozbudowa infrastruktury dydaktycznej szkolnictwa wyższego. Regulamin konkursu określał cel i zakres konkursu, zasady jego organizacji, warunki uczestnictwa, kryteria i sposób wyboru projektów, termin graniczny rozstrzygnięcia konkursu oraz pozostałe informacje niezbędne podczas przygotowywania dokumentacji konkursowej. W §13 Regulaminu wskazano przykładowe rodzaje projektów w ramach działania 1.1 Schemat A. Z kolei w §8 zapisano, iż podmiot realizujący projekt kwalifikuje i rozlicza wydatki związane z jego realizacją, zgodnie z zasadami określonymi w "Krajowych wytycznych dotyczących kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013" i w "Podręczniku kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013" oraz zgodnie z właściwymi przepisami prawa Wspólnotowego i krajowego dotyczącymi zasad udzielania pomocy publicznej, obowiązującymi w momencie udzielania wsparcia, w przypadku projektów objętych tą pomocą. Do oceny kwalifikowalności wydatków w ramach działania 1.1. Schemat A stosuje się wersję Podręcznika obowiązującą na dzień ogłoszenia przez MRPO informacji o konkursie. Jest to wersja Podręcznika stanowiąca załącznik do Uchwały Nr [...] Zarządu Województwa z 15 maja 2008r. (k. 146 -163 akt administracyjnych).

[...] Wyższa Szkoła Zawodowa w N. w punkcie E.4 wniosku o dofinansowanie w ramach kosztów inwestycyjnych nie przewidziała we wniosku o dofinansowanie wydatków bieżących mimo iż, istniała taka możliwość. Zarówno w Analizie finansowej przedstawionej w Studium Wykonalności Projektu, jak również w załączniku nr [...] do ww. dokumentu pn. "Założenia projekcji finansowej dla celów przeprowadzenia analizy ekonomiczno-finansowej projektu inwestycyjnego". PWSZ zakładała jedynie wydatki inwestycyjne na zakup wyposażenia komputerowego oraz wyposażenia meblowego oraz sprzętu sportowego - mające charakter tzw. wyposażenia pierwszego i stanowiące środki trwałe. Do wniosku Beneficjent załączył dokument pn. "Wyposażenie nowych obiektów w sprzęt dydaktyczny w ramach Projektu "Budowa Instytutu Kultury Fizycznej w [...] Wyższej Szkole Zawodowej w N. " w którym wskazał, że na wyposażenie Pracowni Biomedycznej planuje przeznaczyć kwotę [...]PLN. W żadnym z tych dokumentów Beneficjent nie wspomina, że w ramach projektu planuje dokonać również wydatków bieżących. O fakcie, że Beneficjent nie przewidywał w ramach kosztu 08 wyposażenie meblowe, sprzęt sportowy elementów jednorazowych, zużywalnych świadczy ponadto pkt 11.2.1 Studium Wykonalności Projektu: "(...) w zakresie wyposażenia meblowego i sprzętu sportowego założono iż zostanie ono odtworzone w latach 2018, 2024 oraz 2030 w wysokości 50% nakładów pierwotnych. Z uwagi na fakt, iż wszystkie nabywane elementy sprzętu będą fabrycznie nowe i będą na moment ich nabycia reprezentować wysoki poziom technologiczny, powyższe założenia dotyczące harmonogramu nakładów odtworzeniowych są zasadne i prawdopodobne do osiągnięcia. Nakłady o charakterze odtworzeniowym będą pozyskiwane ze środków pochodzących od Inwestora spoza Projektu (...)" . Złożona przez Beneficjenta dokumentacja aplikacyjna był przedmiotem oceny formalnej oraz merytorycznej dokonywanej przez IZ MRPO. Projekty, które uzyskały największą liczbę punktów zostały wybrane do dofinansowania w ramach konkursu. Podczas oceny formalnej wniosku aplikacyjnego badane były w szczególności aspekty związane z kwalifikowalnością Wnioskodawcy oraz projektu zgodnie z zapisami Uszczegółowienia MRPO, właściwy okres realizacji projektu, poprawność montażu finansowego dla projektu, a także inne kryteria dostępowe charakterystyczne dla danego Działania/Schematu Brak umieszczenia przez PWSZ w dokumentacji aplikacyjnej wydatków bieżących spowodował, że IZ MRPO nie miała możliwości oceny czy ten wydatek jest niezbędny dla wdrażania i realizacji projektu, oraz czy jest on wystarczająco efektywny i racjonalny.

Zarząd Województwa podpisał umowę o dofinansowanie projektu z PWSZ w dniu 8 lutego 2010r. Zgodnie z §2 ust. 1 umowy Instytucja Zarządzająca MRPO przyznała Beneficjentowi dofinansowanie na realizację projektu Budowa Instytutu Kultury Fizycznej w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej, szczegółowo określonego we wniosku o dofinansowanie Projektu nr [...] stanowiącym załącznik nr [...] do umowy, na warunkach określonych w przedmiotowej umowie. Beneficjent zobowiązał się do realizacji projektu zgodnie z postanowieniami umowy oraz zgodnie z wnioskiem, o którym mowa powyżej. Zgodnie z §16 ust. 1 umowy Beneficjent miał prawo dokonania zmian w umowie i projekcie, ale przed ich wprowadzeniem miał obowiązek zgłoszenia tych zmian w formie pisemnej do IZ MRPO. §17 ust. 1 umowy przewidywał także, iż zmiany w treści umowy wymagają formy aneksu do umowy. W przypadku dokonania zmian w projekcie, Beneficjent zobowiązany był do realizacji projektu zgodnie z uaktualnionym wnioskiem (§ 2 ust. 2 umowy). PWSZ trzykrotnie podpisywał aneks do umowy (aneks nr [...] z 18.04.2011r., aneks nr [...] z 25.10.2012r. oraz aneks nr [...] z 22.02.2013r.), jednakże w żadnej z wersji zmienionego wniosku (zawartego aneksu) nie przewidziano wydatków bieżących ani nawet Beneficjent nie postulował ich włączenia do projektu na etapie uzgadniania treści aneksu.

PWSZ przedstawiła do refundacji ze środków Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 całą fakturę VAT nr [...] z 23 maja 2013r. na kwotę brutto [...] zł klasyfikując ją do kategorii wydatku przedstawionego we wniosku o dofinansowanie numer [...] - wyposażenie meblowe, sprzęt sportowy (Bez pomocy publicznej) oraz numer [...] - wyposażenie meblowe i sprzęt sportowy dla VAT 8%. Faktura zawiera 228 pozycji, z czego tylko jedna stanowi wydatek bieżący - stemple ziołowe do masażu. Pozostałe pozycje stanowią środki trwałe. Beneficjent przedstawił do refundacji całą fakturę, mimo iż wniosek o dofinansowanie nie przewidywał wydatków bieżących, a jedynie wydatki inwestycyjne. Nie można uznać, iż ich przewidywany okres użytkowania stempli jest dłuższy niż rok. Przyznał to również sam Beneficjent podczas audytu (k. 430 akt adm.). Wskazują na to również przekazane przez Beneficjenta ewidencje zużycia stempli ziołowych (akta - k. 434) oraz dokumenty księgowe WT z 28 lutego 2015r. (akta - k. 439), które wskazują na zużycie 23 stempli ziołowych przy jednorazowym typie amortyzacji. Mając na uwadze, iż wydatek poniesiony na zakup stempli ziołowych do masażu nie może być uznany za zakup środka trwałego, nie mają do niego zastosowania reguły wypływające z pkt 15.1 i 15.2 Podręcznika, zgodnie natomiast z pkt 15.3. "Wydatek na zakup pomocy naukowych, dydaktycznych i książek klasyfikowanych jako wydatki bieżące może zostać uznany za wydatek kwalifikowany, jeśli tak stanowi umowa o dofinansowanie projektu (...)". W przedmiotowej sprawie wniosek o dofinansowanie będący załącznikiem do umowy nie przewidywał wydatków bieżących w ramach kategorii koszty inwestycyjne, dlatego stanowią one nowy, nieprzewidziany element Projektu.

Wydatków na zakup stempli ziołowych do masażu nie można uznać za środek trwały i przedstawić do refundacji ze środków MRPO w ramach kategorii kosztów inwestycyjnych. Powyższe wydatki stanową wydatki bieżące, które (pomimo takiej możliwości) nie zostały ujęte we wniosku o dofinansowanie projektu, stanowiącego integralną część umowy. Zgodnie z procedurą dofinansowania (pkt 5.6 w cz. l Podręcznika) wydatek może zostać uznany za kwalifikowany jeżeli zostanie poniesiony zgodnie z kategoriami wydatków wynikających z umowy o dofinansowanie, co w praktyce oznacza, że wydatek ten musi być zgodny z kategoriami wydatków wykazanymi w umowie lub załączniku do tej umowy (jakim był wniosek o dofinansowanie i dołączony do niego biznesplan).

Organ uznał że rozliczenie w ramach Projektu zakupu stempli ziołowych do masażu stanowiących wydatki nieprzewidziane we wniosku o dofinansowanie, wprowadzało nowy element do Projektu, co w warunkach przedmiotowej sprawy nie było dopuszczalne. W zaistniałej sytuacji Organ zobowiązany był odzyskać od Beneficjenta środki finansowe przekazane na ten cel.

Organ nie negował celowości zakupu stempli ziołowych przez Beneficjenta. Elementy te są przydatne podczas prowadzonych przez uczelnię zajęć edukacyjnych. IZ MRPO kwestionuje jedynie możliwość przedstawienia do refundacji ze środków MRPO wydatku, który nie został ujęty we wniosku o dofinansowanie. W umowie o dofinansowanie przewidziano możliwość dokonania zmian w pierwotnym projekcie, z której PWSZ nie skorzystał. Beneficjent otrzymuje na realizację określonego przedsięwzięcia bezzwrotną dotację, ale jednocześnie zobowiązuje się do realizacji projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, wytycznymi, zaleceniami i procedurami przewidzianymi w ramach Programu. Alternatywą jest ubieganie się o komercyjną pożyczkę lub kredyt, które wiążą się z większą swobodą w sposobie ponoszenia wydatków. Beneficjent na postawie §4 ust. 3 umowy zobowiązał się do realizacji projektu z należytą starannością, w szczególności ponosząc wydatki celowo, rzetelnie, racjonalnie i oszczędnie oraz w sposób, który zapewni prawidłową terminową realizację Projektu oraz osiągnięcie celów i wskaźników zakładanych we wniosku o dofinansowanie Projektu. W rozpatrywanym przypadku doszło do naruszenia powyższych zapisów, poprzez

nieprzestrzeganie zasad kwalifikowalności określonych w Podręczniku kwalifikowania wydatków. Zatem fakt zrealizowania celów Projektu nie przesądza w sposób definitywny o prawidłowym postępowaniu Beneficjenta podczas realizacji Projektu.

W zaskarżonej decyzji, organ ustosunkował się także do zarzutu, iż decyzja została opatrzona podpisem osoby, która nie brała udziału w jej wydaniu, to wskazano, iż panują w tej mierze dwa poglądy, również i taki, że decyzje zarządu zawsze podpisuje marszałek województwa i to niezależnie od uczestnictw w ich podjęciu. Organ nie podziela tego poglądu. Drugi pogląd zakłada możliwość podpisania decyzji przez członka zarządu zastępującego marszałka na podstawie udzielonego upoważnienia. Jednocześnie zaznaczono, że sądownictwo administracyjne przychyla się do pierwszego poglądu, w związku z tym na decyzjach w których nie uczestniczył marszałek znajduje się jego podpis z uwagi na potencjalnie daleko idące braku podpisu. Niezależnie od poglądów, decyzja zawiera podpis wymagany zaś ,,dodatkowy" nie powoduje wadliwości decyzji. W okolicznościach sprawy decyzję podpisali Marszałek J. K. i W. K.- W. Województwa.

Ustosunkowując się do zarzutów naruszenia Ordynacji podatkowej i ustawy o finansach publicznych, organ stwierdził, że opóźnienie w wydaniu decyzji było niezależne od organu. Organ stoi na stanowisku, że art. 54§1 pkt 7 O.p. w zw z art. 67 u.f.p. nie stosuje się do decyzji wydanych na podstawie art. 207 u.f.p. Kwestia odsetek została w całości uregulowana w ustawie o finansach publicznych. Charakter odsetek z art. 207 u.f.p. nie pozwala na stwierdzenie, że wobec braku regulacji winny mieć zastosowanie przepisy Ordynacji.

II.

W skardze do Sądu, [...] Wyższa Szkoła Zawodowa w N. zarzuciła:

1) naruszenie przepisów prawa procesowego

a) art. 6 i 7 oraz art. 77§1 i art. 80 k.p.a., poprzez naruszenie obowiązku należytego

i pełnego zbadania stanu prawnego i faktycznego sprawy oraz rozpatrzenia całego

materiału dowodowego oraz niewyczerpującym zebraniu i rozpatrzeniu całego

materiału dowodowego i niepodjęciu wszelkich kroków niezbędnych do

dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy co doprowadziło

do błędnych ustaleń faktycznych, polegających na tym: że ZWM-IZ MRPO uznał

że stemple ziołowe stanowią elementy jednorazowe, zużywalne w wyniku bieżącej

eksploatacji, nieprzeznaczone do wielokrotnego użytku oraz pominął dowód

z wiadomości e-mail przesłanej Skarżącej w dniu 2 listopada 2009r., zawierającej

informacje w sprawie wytycznych ZWM-IZ MRPO dotyczących płatności, zgodnie

z którą dostosowano wewnętrzne regulacje Skarżącej w przedmiocie

gospodarowania środkami trwałymi;

b) art. 7 i art. 8 k.p.a w zw. z art. 67 u.f.p. poprzez naruszenie podstawowych zasad

postępowania administracyjnego, tj. zasady praworządności, zasady prowadzenia

postępowania w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej,

gdy do spraw dotyczących należności stanowiącej kwotę dotacji podlegającą

zwrotowi stosuje się przepisy k.p.a.

c) art. 2 Konstytucji RP w zw. z art. 8 k.p.a. poprzez naruszenie zasady działania

jednostki w zaufaniu do organów Państwa;

d) art. 121§1 O.p. w zw. z art. 67 u.f.p. poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy organ powinien prowadzić postępowanie w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych.

2) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 207 ust. 1 pkt 2 u.f.p. przez niewłaściwą wykładnię i niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że kwota [...]zł wraz z odsetkami podlega zwrotowi z uwagi na stwierdzone nieprawidłowości.

Wskazując na powyższe zarzuty wnoszę na podstawie art. 145§1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a. uchylenie w całości zaskarżonej decyzji wydanej w dniu 28 listopada 2017r. przez ZWM - IZ MRPO w sprawie oznaczonej znakiem: [...] oraz poprzedzającej ją decyzji ZWM-IZ MRPO z 14 marca 2017r. (znak: [...]); umorzenie w całości przeprowadzonego postępowania administracyjnego w sprawie zwrotu dofinansowania w sprawie oznaczonej znakiem: [...]; zasądzenie od ZWM-IZ MRPO na rzecz Skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych.

Uzasadniając skargę jej autor wskazał, że kwestionowane stemple ziołowe stanowią pomoce naukowe o czym skarżąca poinformowała Urząd Marszałkowski. Działania skarżącej były podejmowane w dobrej wierze i zaufaniu do podejmowanych przez organ decyzji. Instytucja zarządzająca zakwalifikowała stemple jako elementy jednorazowe. Zdaniem skarżącej mogą być wykorzystywane jako eksponaty naukowe.

Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Na rozprawie w dniu 7 marca 2018r. pełnomocnik strony skarżącej złożył wniosek dowodowy z dokumentów na okoliczność, że członek Zarządu Województwa Leszek Zegzda podlegał wyłączeniu i nie mógł wydawać decyzji dotyczącej Szkoły bowiem w latach

III.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3§1 ustawy z 30 sierpnia Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2017r., poz. 1369 ze zm.; dalej-p.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola ta obejmuje przede wszystkim orzekanie w sprawach skarg na rozstrzygnięcia, akty, czynności i bezczynność-wymienione w art. 3§2 p.p.s.a. Jak wynika jednakże z art. 3§3 p.p.s.a. sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontroli i stosują środki określone w tych przepisach. Na takiej właśnie zasadzie kontroli sądów administracyjnych poddane zostały programy operacyjne, przy czym ustawa z 6 grudnia 2006r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jedn. Dz. U. z 2016r., poz. 383 dalej-u.z.p.p.r.) nie reguluje zasad i trybu postępowania w sprawie zwrotu uzyskanego przez beneficjenta dofinansowania, wskazując jedynie w art. 26 ust. 1 pkt 15 i 15a u.z.p.p.r., że do zadań instytucji zarządzającej należy m. in. odzyskiwanie kwot podlegających zwrotowi, w tym wydawanie decyzji o zwrocie środków przekazanych na realizację programów, projektów lub zadań, o której mowa w przepisach o finansach publicznych oraz ustalanie i nakładanie korekt finansowych, o których mowa w art. 98 rozporządzenia nr 1083/2006.

Ponadto wskazać należy, iż Sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą, ale rozstrzyga jedynie w granicach danej sprawy, jak stanowi art. 134§1 p.p.s.a., przy czym stosownie do art. 135 p.p.s.a., Sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia.

W rozpoznawanej sprawie oceniając pod tym kątem zaskarżoną decyzję, Sąd nie dopatrzył się podstaw do uwzględnienia skargi i uchylenia zaskarżonej decyzji lub stwierdzenia jej nieważności. W ocenie Sądu, zaskarżona decyzja odpowiada prawu krajowemu i wspólnotowemu. Skarga nie zasługiwała zatem na uwzględnienie.

Ocena stanu faktycznego ustalonego przez organ: należy podkreślić, że Sąd administracyjny nie ustala stanu faktycznego, a jedynie wskazuje, które ustalenia organu zostały przez niego przyjęte, a które nie zatem oceniając stan faktyczny ustalony przez organ, Sąd przyjął za podstawę rozstrzygnięcia ustalenia faktyczne poczynione przez organ administracji publicznej (organy podatkowe) albowiem stan faktyczny został ustalony z zachowaniem reguł procedury administracyjnej. Ustalony w postępowaniu administracyjnym stan faktyczny stał się stanem faktycznym przyjętym przez Sąd. (por. uchwała NSA z 15 lutego 2010r., sygn. akt II FPS 8/09).

Odnosząc się do zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego należy zauważyć, że analiza okoliczności sprawy prowadzi do wniosku, że organy administracji podjęły wszelkie niezbędne działania celem ustalenia rzeczywistego stanu faktycznego tej sprawy.

Przedmiot oceny w niniejszej sprawie stanowi decyzja Zarządu Województwa z 28 listopada 2017r. utrzymująca w mocy decyzję tego organu z 14 marca 2017r. w przedmiocie zwrotu przez skarżącą spółkę przekazanych jej środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich, wykorzystanych z naruszeniem procedur.

W przypadku rozpoznawania przez instytucję zarządzającą regionalnym programem operacyjnym-zarząd województwa sprawy dotyczącej zwrotu środków wskazać trzeba, że polityka rozwoju to zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju, spójności społeczno-gospodarczej, regionalnej i przestrzennej, podnoszenia konkurencyjności gospodarki oraz tworzenia nowych miejsc pracy w skali krajowej, regionalnej lub lokalnej. Ramy prawne polityki rozwoju zasadniczo stanowią postanowienia u.z.p.p.r., oraz przepisy prawa Unii Europejskiej, wśród których najważniejsze znaczenie ma rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006, s. 25-78).

Ze względu na ochronę praw i obowiązków podmiotów zainteresowanych wsparciem z funduszy unijnych niezbędna jest prawidłowa kontrola postępowań związanych z dystrybucją środków unijnych na realizację celów publicznych. Regulacje unijne zobowiązują Polskę, jako państwo członkowskie, do przyjęcia odpowiednich środków gwarantujących właściwe funkcjonowanie systemów zarządzania i kontroli. Zaznaczyć przy tym trzeba, że normy unijne ustanawiają w tym zakresie zasadę autonomii instytucjonalnej, która gwarantuje, że wydatkowanie funduszy unijnych w Polsce ma się odbywać zgodnie z krajowym systemem instytucjonalno-prawnym. Z przepisu art. 59 ust. 3 zd. 2 rozporządzenia nr 1083/2006 wynika wyraźny nakaz zachowania zgodności wykonywania zadań przez właściwe instytucje z systemem instytucjonalnym, prawnym i finansowym danego państwa, bez uszczerbku dla innych przepisów rozporządzenia (zob. K. Krysiewicz, R. Goździk, Ocena i wybór projektów do dofinansowania z funduszy unijnych w Polsce – uwagi na tle wyroku TK z 12 grudnia 2011r. (sygn. akt: P 1/11), "Europejski Przegląd Sądowy" 2012r., nr 10, s. 10).

Przepis definicyjny art. 5 pkt 2 u.z.p.p.r. wskazuje, że przez instytucję zarządzającą należy rozumieć: "właściwego ministra, ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego lub, w przypadku regionalnego programu operacyjnego, zarząd województwa, odpowiedzialnych za przygotowanie i realizację programu operacyjnego".

Zgodnie z art. 31 ust. 1 u.s.w. zarząd jest organem wykonawczym województwa. W skład zarządu, liczącego 5 osób, wchodzi marszałek województwa jako jego przewodniczący, wicemarszałek lub 2 wicemarszałków i pozostali członkowie (ust. 2). Uchwały zarządu województwa zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu zarządu w głosowaniu jawnym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej (ust. 4). W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos marszałka województwa (ust. 5). Decyzje wydane przez zarząd województwa w sprawach z zakresu administracji publicznej podpisuje marszałek (art. 46 ust. 1 u.s.w.). Właściwość zarządu do wydawania decyzji administracyjnych w zakresie załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej powinna wynikać z wyraźnego przepisu prawa materialnego. W decyzji wymienia się imiona i nazwiska członków zarządu, którzy brali udział w wydaniu decyzji (art. 46 ust. 2a u.s.w.). Decyzje zarządu zawsze podpisuje marszałek województwa i to niezależnie od uczestnictwa w ich podjęciu. Przepis art. 46 ust. 2a u.s.w. niewątpliwie stanowi lex specialis wobec art. 107§1 k.p.a., dlatego nie jest dopuszczalna jego rozszerzająca wykładnia (zob. K. Bandarzewski, [w:] Komentarz do ustawy o samorządzie województwa, pod red. P. Chmielnickiego, LexisNexis Warszawa 2005r., s. 239).

Ponadto w orzecznictwie wskazuje się, że pomimo braku w ustawie o zasadach polityki rozwoju normy prawnej stanowiącej odpowiednik art. 46 ust. 2a u.s.w. to nie jest wykluczone zastosowanie tego przepisu w sprawach, w których zarząd województwa - jako instytucja zarządzająca - jest umocowany do wydawania decyzji administracyjnych zobowiązujących do zwrotu środków, o których mowa w przepisach ustawy o finansach publicznych, a do których odsyła art. 26 ust. 1 pkt 15 u.z.p.r. Tego rodzaju decyzje zawsze podpisuje marszałek województwa i to niezależnie od uczestnictwa w ich podjęciu. Odstępstwem od tej zasady jest zaś podpisanie decyzji przez wicemarszałka województwa, który przewodniczy obradom w razie nieobecności marszałka (por. uzasadnienie uchwały 7 sędziów NSA z 5 grudnia 2016r. sygn. akt: II GPS 2/16, wyroki NSA z 4 marca 2015r. sygn. akt: II GSK 2728/14 i z 14 marca 2014r. sygn. akt: II GSK 123/13; wyrok WSA w Krakowie z 13 sierpnia 2015r. sygn. akt: III SA/Kr 1964/14).

Na wstępie należy przypomnieć, że stosownie do treści art. 60 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006r., ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz. U. UE. L. Nr 210, poz. 25 ze zm.), instytucja zarządzająca odpowiada za zarządzanie programami operacyjnymi i ich realizację zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami, a w szczególności za: a) zapewnienie, że operacje są wybierane zgodnie z kryteriami mającymi zastosowanie do programu operacyjnego oraz że spełniają one mające zastosowanie zasady wspólnotowe i krajowe przez cały okres ich realizacji, b) weryfikacje, że współfinansowane towary i usługi są dostarczone oraz że wydatki zadeklarowane przez beneficjentów na operacje zostały rzeczywiście poniesione i są zgodne z zasadami wspólnotowymi i krajowymi (...). Jak wynika z art. 70 tego rozporządzenia, państwa członkowskie są odpowiedzialne za zarządzanie programami operacyjnymi i ich kontrolę, w szczególności za pomocą następujących działań: a) zapewnienia, że systemy zarządzania i kontroli programów operacyjnych są ustanowione zgodnie z art. 58-62 i że funkcjonują skutecznie; b) zapobiegania, wykrywania i korygowania nieprawidłowości oraz odzyskiwania kwot nienależnie wypłaconych wraz z odsetkami z tytułu zaległych płatności w stosownych przypadkach. Państwa członkowskie zgłaszają te nieprawidłowości Komisji i informują Komisję na bieżąco o przebiegu postępowań (...). W przypadku braku możliwości odzyskania kwot nienależnie wypłaconych beneficjentom, państwa członkowskie odpowiadają za zwrot utraconych kwot do budżetu ogólnego UE, jeżeli zostanie stwierdzone, że straty powstały z jego winy lub w wyniku niedbalstwa z jego strony.

Powołane rozporządzenie reguluje także procedury odzyskiwania środków wypłaconych z funduszy unijnych, w tym kwestie korekt finansowych do których dokonywania zobowiązane są państwa członkowskie. W myśl art. 98 ust. 1 rozporządzenia nr [...], państwa członkowskie w pierwszej kolejności ponoszą odpowiedzialność za śledzenie nieprawidłowości, działając na podstawie dowodów świadczących o wszelkich większych zmianach mających wpływ na charakter lub warunki realizacji lub kontroli operacji, lub programów operacyjnych oraz dokonując wymaganych korekt finansowych. Ponadto, państwo członkowskie dokonuje korekt finansowych wymaganych w związku z pojedynczymi lub systemowymi nieprawidłowościami stwierdzonymi w operacjach lub programach operacyjnych. Korekty dokonywane przez państwo członkowskie polegają na anulowaniu całości lub części wkładu publicznego w ramach programu operacyjnego. Państwo członkowskie bierze pod uwagę charakter i wagę nieprawidłowości oraz straty finansowe poniesione przez fundusze (art. 98 ust. 2 rozporządzenia nr 1083/2006). W art. 2 pkt 7 rozporządzenia nr 1083/2006 zawarta została legalna definicja "nieprawidłowości", zgodnie z którą za nieprawidłowość rozumieć należy jakiekolwiek naruszenie przepisu prawa wspólnotowego wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego, które powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budżecie ogólnym Unii Europejskiej w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku z budżetu ogólnego. Zarówno Komisja Europejska jak również ETS przyjmują szeroką wykładnię przesłanki naruszenia prawa wspólnotowego. Za nieprawidłowość należy w związku z tym uznać zarówno naruszenie prawa unijnego, jak i prawa krajowego. Oznacza to, iż do popełnienia nieprawidłowości, z punktu widzenia art. 2 pkt 7 rozporządzenia Rady nr 1083/2006 dochodzi również wtedy, gdy naruszony został przepis krajowy ustanawiający wymogi związane z wydatkowaniem środków finansowych budżetu Unii, przyjęty w obszarach nieuregulowanych prawem unijnym lub ustanawiający wymogi bardziej rygorystyczne od tych, które wynikają z przepisów prawa Unii.

Zatem zarówno wykrycie naruszenia prawa Unii Europejskiej, jak też naruszenia prawa krajowego takiego, które powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budżecie ogólnym Unii Europejskiej w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku z budżetu ogólnego stanowi nieprawidłowość, w rozumieniu art. 2 pkt 7 rozporządzenia nr 1083/2006 i skutkuje powstaniem obowiązku odzyskania przez państwo członkowskie kwot wydatkowanych nieprawidłowo, w tym nałożenia korekty finansowej (art. 98).

W krajowym porządku prawnym zasady prowadzenia polityki rozwoju, podmioty prowadzące tę politykę oraz tryb współpracy między nimi, określone zostały w ustawie z 6 grudnia 2006r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Zgodnie z art. 25 tej ustawy za prawidłową realizację programu operacyjnego odpowiada: (pkt 1) instytucja zarządzająca, którą jest odpowiednio minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego lub zarząd województwa; (pkt 2) w przypadku programu rozwoju – odpowiednio właściwy minister lub zarząd województwa. W świetle przepisów ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju instytucja zarządzająca realizując zadania, o których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy powinna uwzględniać zasadę równego dostępu do pomocy wszystkich kategorii beneficjentów w ramach programu oraz zapewniać przejrzystość reguł stosowanych przy ocenie projektów (art. 26 ust. 2 ustawy.).

Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju nie reguluje zasad i trybu postępowania w sprawie zwrotu uzyskanego przez beneficjenta dofinansowania, wskazując jedynie w art. 26 ust. 1 pkt 15 i 15a, że do zadań instytucji zarządzającej należy m. in. odzyskiwanie kwot podlegających zwrotowi, w tym wydawanie decyzji o zwrocie środków przekazanych na realizację programów, projektów lub zadań, o której mowa w przepisach o finansach publicznych oraz ustalanie i nakładanie korekt finansowych, o których mowa w art. 98 rozporządzenia nr 1083/2006.

W myśl art. 184 ust. 1 u.f.p. wydatki związane z realizacją programów i projektów finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, są dokonywane zgodnie z procedurami określonymi w umowie międzynarodowej lub innymi procedurami obowiązującymi przy ich wykorzystaniu. Zgodnie z ust. 2 art. 184 przy wydatkowaniu środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 5 lit. c i d, a także środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych z tych środków, stosuje się odpowiednio zasady rozliczania określone dla dotacji z budżetu państwa. Po myśli art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 u.f.p. środkami publicznymi są środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, inne niż wymienione w pkt 2.

Zaskarżona decyzja wydana została na podstawie art. 207 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 u.f.p. Zgodnie z art. 207 ust. 1 u.f.p. w przypadku gdy środki przeznaczone na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich są: 1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, 2) wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184, 3) pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości - podlegają zwrotowi wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków, w terminie 14 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji, o której mowa w ust. 9, na wskazany w tej decyzji rachunek bankowy.

Interpretacja pojęcia "inne procedury obowiązujące przy wykorzystaniu środków" musi uwzględniać zarówno potoczne rozumienie wyrazu "procedura", jak i sposób uregulowania w prawie krajowym wdrażania programów operacyjnych. Słowem "procedura" określa się zazwyczaj normowany przepisami lub zwyczajami sposób prowadzenia lub załatwienia jakiejś sprawy. Zatem pod pojęciem "inne procedury obowiązujące przy wykorzystaniu środków" należy rozumieć reguły postępowania obowiązujące przy wykorzystywaniu środków pomocowych. Wspomniane reguły nie są przedmiotem regulacji prawa unijnego. Z kolei w prawie krajowym systemy realizacji programów operacyjnych krajowych i regionalnych tworzone są przede wszystkim aktami nie mającymi waloru przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Projekty są realizowane przez beneficjentów na podstawie umowy o dofinansowanie, która stanowi podstawowe źródło uprawnień i obowiązków jej stron, w tym beneficjenta.

Umowa o dofinansowanie to umowa cywilnoprawna. Reguły interpretacji tychże umów zostały określone przede wszystkim w art. 65 ustawy z 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny ( dalej- k.c.) i to one winny być w sprawie zastosowane. Z art. 65§2 k.c. wynika nakaz kierowania się przy wykładni umowy jej celem i zgodnym zamiarem stron. Nie jest przy tym konieczne, aby cel ten był uzgodniony przez strony, wystarczy, by cel zamierzony przez jedną stronę był znany drugiej stronie (wyrok Sądu Najwyższego z 5 października 2005r. sygn. akt: II CK 122/05, źródło LexPolonica). Nie budzi przy tym wątpliwości cel i charakter (publiczny) środków przyznanych w ramach zawartej ze stroną umowy o dofinansowanie, w odniesieniu do których, gdy chodzi o ich dystrybucję oraz wykorzystywanie, obowiązują szczególnego rodzaju zasady, w tym między innymi takie zasady ogólne, jak zasada przejrzystości, czy też transparencji.

Przechodząc do meritum sprawy należy zauważyć, że w sprawie ustalono, iż strona skarżąca wydatkowała środki finansowe na zakupu stempli ziołowych do masażu, kwalifikując ten wydatek jako wydatek inwestycyjny. Instytucja Audytowa-Urząd Kontroli Skarbowej, zakwestionował taki sposób ujęcia tych wydatków, bowiem nie są to wydatki inwestycyjne lecz bieżące. Jednocześnie podniesiono, że strona skarżąca, we wniosku aplikacyjnym w ogóle nie przewidziała takiej kategorii kosztów jak wydatki bieżące. Projekt strony skarżącej nie przewidywał ich. Oznaczało to zatem wprowadzenie do realizowanego projektu, elementu, który uprzednio nie był przewidziany. Tym samym naruszono §4 ust. 3 umowy o dofinansowanie. Co istotne, przed wypełnieniem wniosku, strona skarżąca mogła zapoznać się z Podręcznikiem kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach MRPO 2007-2013 (k. 146 akt adm.).

Strona skarżąca, tłumaczyła, że stemple ziołowe są pomocami dydaktycznymi więc stanowią środek trwały lecz ta argumentacja została odrzucona bowiem środkiem trwałym są przedmioty o wartości jednostkowej minimum [...] zł.

Godzi się zauważyć, że dofinansowaniu podlegają wyłącznie wydatki kwalifikowane w projekcie Beneficjenta, wydatki bieżące nie zostały przewidziane w tej sprawie.

Wbrew twierdzeniom strony skarżącej organy zarówno zebrały jak i prawidłowo rozpatrzyły cały materiał dowodowy, wyciągając z niego poprawne wnioski dające podstawę do podjęcia rozstrzygnięcia. Na każdym etapie postępowania organy zapewniły stronie czynny udział w postępowaniu, z czego strona korzystała. Wszystkie przekazane przez spółkę dokumenty znalazły się w aktach sprawy i zostały rozpatrzone przez organ. Organ w zakresie istotnym dla sprawy dokonał analizy całego materiału dowodowego i to, że z rozstrzygnięcia skarżąca jest niezadowolona nie świadczy, że organ naruszył powyższe przepisy.

Strona skarżąca złożyła wniosek dowody na okoliczność.

Sąd nie uwzględnił tego wniosku. Dopuszczenie nowego dowodu jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem sądu.

Z obowiązujących rozwiązań prawych i kasacyjnego typu kontroli działalności administracji publicznej wynika bowiem, że wobec odróżnienia kontroli administracji publicznej (rozstrzygania sprawy sądowoadministracyjnej) od wykonywania administracji publicznej (rozstrzygania sprawy administracyjnej), sąd administracyjny nie ma kompetencji do przejęcia sprawy administracyjnej, jako takiej, do jej końcowego załatwienia i rozstrzygnięcia co do jej istoty. Nie zastępuje, ani też nie wyręcza organu administracji publicznej w realizacji powierzonych mu zadań. Sąd administracyjny nie jest organem odwoławczym, a postępowanie sądowoadministracyjne nie stanowi formy, trybu, rodzaju, czy też kontynuacji postępowania administracyjnego. Przedmiotem postępowania sądowoadministracyjnego nie jest więc "sprawa administracyjna", lecz zgodność z prawem zaskarżonego aktu, a rolą sądu administracyjnego operującego w granicach sprawy i na podstawie ustalonego przez organ administracji jej stanu faktycznego jest przeprowadzenie kontroli i oceny działania organu z punktu widzenia jego zgodności z prawem.

Z przedstawionych dokumentów wynika, że L. Z. był członkiem Konwentu tymczasem kwestionowane decyzje zostały wydane w 2017r. kiedy już nie członkiem

Należy zaznaczyć, że organ I instancji w całości wyczerpał procedurę odzyskiwania dofinansowania, gdyż wezwał stronę do zwrotu środków i po bezskutecznym wezwaniu wszczął postępowanie zakończone decyzją zobowiązującą stronę do zwrotu dofinansowania w kwocie [...]zł z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych. Prawidłowo zatem w sprawie uznano, że doszło do naruszenia art. 207 ust. 1 pkt. 2 u.f.p. gdyż strona skarżąca wydatkował środki bez zachowania obowiązujących procedur., o których mowa w art. 184 u.f.p.

Reasumując, w ocenie sądu w przeprowadzonych postępowaniach organy obydwu instancji prawidłowo ustaliły, że beneficjent naruszył zasady należytej staranności. Stwierdzenie tego faktu było wystarczające w pierwszej kolejności do wezwania beneficjenta do zwrotu środków, zaś z uwagi na fakt nieuczynienia zadość temu wezwaniu, do wszczęcia postępowania w sprawie zwrotu nieprawidłowo wykorzystanych środków na podstawie ustawy o finansach publicznych i wydania stosownej decyzji.

Sąd mając na uwadze zarzuty skargi i pism procesowych skarżącej oraz działając z urzędu na mocy art. 134 p.p.s.a. nie znalazł żadnych podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji, gdyż organy obydwu instancji w sposób prawidłowy ustaliły stan faktyczny i zastosowały przepisy materialne oraz procesowe.

Mając na uwadze treść art. 151 p.p.s.a. należało orzec jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt