Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grzegorz Rząsa, , po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi R. O. na bezczynność Rządowego Centrum Legislacji w przedmiocie publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego postanawia odrzucić skargę

Skarżący – R. O. pismem z 1 kwietnia 2016 r. wywiódł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Rządowego Centrum Legislacji w przedmiocie publikacji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 9 marca 2016 r., sygn. akt K 47/15 w sprawie ustawy z 22 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2217) przez Rządowe Centrum Legislacji działające przy Kancelarii Prezesa rady Ministrów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:

Skarga podlega odrzuceniu, ponieważ sprawa nie podlega kognicji sądu administracyjnego.

Podkreślić należy, że Sąd w pierwszej kolejności obowiązany jest zbadać dopuszczalność skargi, tzn. ustalić, czy przedmiot zaskarżenia mieści się w zakresie właściwości rzeczowej sądu administracyjnego określonej w art. 3 § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. – zwanej dalej p.p.s.a.).

Zgodnie z art. 3 § 2 p.p.s.a. kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1. decyzje administracyjne;

2. postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3. postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;

4. inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;

4a. pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

5. akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

6. akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7. akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8. bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1- 4a.

Podkreślenia wymaga, że z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. wynika, że wolą ustawodawcy było objęcie kontrolą sądu administracyjnego tych prawnych form działania administracji publicznej, które są podejmowane przez organy administracji publicznej w stosunku do podmiotów administrowanych w indywidualnych sprawach, dla których załatwienia nie jest przewidziana forma decyzji lub postanowienia administracyjnego. W dotychczasowym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego jednolicie przyjmuje się, że akt lub czynność podejmowane są w sprawie indywidualnej w tym znaczeniu, iż jej przedmiotem jest określony i zindywidualizowany stosunek administracyjny, którego źródłem jest przepis prawa powszechnie obowiązującego (por. postanowienie składu siedmiu sędziów NSA z 11 grudnia 2006 r., I OPS 4/06, ONSAiWSA 2007/2 poz. 28; uchwała składu siedmiu sędziów NSA z 4 lutego 2008 r., I OPS 3/07, ONSAiWSA 2008/2 poz. 21). Wskazuje się jednocześnie, że sformułowanie "z zakresu administracji publicznej" - konieczny element kwalifikujący skargę do sądu administracyjnego jako dopuszczalną - należy rozumieć w ujęciu materialnym (por. postanowienie NSA z 16 października 2007 r., II OSK 1364/07). Działalność z zakresu administracji publicznej obejmuje w tym znaczeniu sprawy administracyjne, a więc zadania i kompetencje w zakresie władzy wykonawczej, wykonywane w formie władczej, którą cechuje jednostronność działania, moc wiążąca oraz dopuszczalność stosowania przymusu. Za zasadniczy element charakterystyczny dla określenia aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej uważany być musi element władztwa administracyjnego (por. B. Adamiak, Z problematyki właściwości sądów administracyjnych (art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.), ZNSA nr 2(5) 2006, s. 14-15).

Jednocześnie, zgodnie z ww. treścią art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. sądy administracyjne rozpoznają sprawy ze skargi na bezczynność organów lub przewlekłe prowadzenie przez nie postępowania wyłącznie w zakresie postępowań, które mogą zakończyć się wydaniem: decyzji administracyjnych, postanowień w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończących postępowanie, a także postanowień rozstrzygających sprawę co do istoty oraz postanowień w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, jak również pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach, bądź też wydaniem innych aktów lub podjęciem czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Wyraźnie należy zatem zaakcentować, że nie każdy fakt pozostawania przez organ w bezczynności będzie podlegał kognicji sądów administracyjnych. Skarga w powyższym przedmiocie jest dopuszczalna tylko w takich granicach, w jakich służy skarga do sądu administracyjnego na decyzje, określone postanowienia oraz akty i czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczące przyznania, stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa.

W ocenie Sądu kompetencja publikacji wyroków Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, przypisywana Prezesowi Rady Ministrów – Rządowemu Centrum Legislacji, nie odnosi się przedmiotowo do zakresu działania administracji publicznej jako elementu władzy wykonawczej w rozumieniu art. 10 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Nie jest także związana z jakąkolwiek sprawą administracyjną dotyczącą skarżącego. Tym samym działanie Prezesa Rady Ministrów w zakresie wykonywania tej kompetencji nie może być rozumiane jako wydawanie aktów lub wykonywanie czynności w rozumieniu art. 3 § 2 pkt. 4 p.p.s.a. (por. postanowienie NSA z 16 września 2004, OSK 250/04, postanowienie NSA z 28 listopada 2012 r., II OSK 2665/12 i cyt. tam orzecznictwo).

Z powyższego wynika, że skarżący nie ma podstaw prawnych, by "oczekiwać" od Prezesa Rady Ministrów – Rządowego Centrum Legislacji wydania aktu o władczym i jednostronnym charakterze, czy to w formie decyzji, czy postanowienia, czy też innego aktu z zakresu administracji publicznej, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. W konsekwencji brak jest po stronie sądu administracyjnego kompetencji do oceny sytuacji przedstawionej w skardze pod kątem bezczynności.

Mając powyższe na uwadze, należało uznać skargę wniesioną przez R. O. za niedopuszczalną.

Równocześnie należy podkreślić, że Sąd wydając niniejsze orzeczenie nie formułuje ocen prawnych co do obowiązku publikacji wskazanego na wstępie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 marca 2016 r., sygn. akt K 47/15, jak również co do kwestii momentu ustania domniemania konstytucyjności przepisu zakwestionowanego przez Trybunał Konstytucyjny (tj. czy następuje to z chwilą ogłoszenia wyroku Trybunału czy też z momentem jego publikacji w Dzienniku Ustaw). Pierwsze ze wskazanych zagadnień leży poza kompetencjami sądów administracyjnych, drugie zaś nie miało wpływu na wynik niniejszej sprawy.

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a., orzekł jak w postanowieniu.