drukuj    zapisz    Powrót do listy

6036 Inne sprawy dotyczące dróg publicznych 6392 Skargi  na  uchwały rady powiatu  w przedmiocie ...  (art. 87  i  88  ustawy o  samorządzie powiatowym), Drogi publiczne, Rada Powiatu, Oddalono skargę, II SA/Bk 346/18 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2018-09-27, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Bk 346/18 - Wyrok WSA w Białymstoku

Data orzeczenia
2018-09-27 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-05-24
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku
Sędziowie
Elżbieta Lemańska
Grażyna Gryglaszewska /przewodniczący/
Marek Leszczyński /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6036 Inne sprawy dotyczące dróg publicznych
6392 Skargi  na  uchwały rady powiatu  w przedmiocie ...  (art. 87  i  88  ustawy o  samorządzie powiatowym)
Hasła tematyczne
Drogi publiczne
Skarżony organ
Rada Powiatu
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 2222 art. 10 ust. 5c i ust. 5d
Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych - tekst jedn.
Dz.U. 2018 poz 995 art. 87 ust. 1
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym - tekst jedn.
Dz.U. 2018 poz 1302 art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, Sędziowie asesor sądowy WSA Elżbieta Lemańska,, sędzia WSA Marek Leszczyński (spr.), Protokolant starszy sekretarz sądowy Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 27 września 2018 r. sprawy ze skargi Gminy N. na uchwałę Rady Powiatu w A. z dnia [...] listopada 2017 r., nr [...] w sprawie pozbawienia kategorii drogi powiatowej drogi Nr [...] S. – S. – C. – K. oddala skargę

Uzasadnienie

Rada Powiatu w A., działając na podstawie art. 10 ust. 5c ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j.: Dz.U. z 2017 r. poz. 2222 ze zm., dalej w skrócie: "u.d.p.", uchwałą z dnia [...] listopada 2017 r., nr [...] pozbawiła drogę nr [...] S. – S. kategorii drogi powiatowej o długości 13,275 km. Uzasadniając podjętą uchwałę Rada Powiatu wyjaśniła, iż w myśl przepisów dotyczących "kaskadowego" sposobu przekazywania dróg w przypadku zastąpienia ich przez nowo wybudowane odcinki, starodroże drogi krajowej nr [...] na odcinku A. w związku z podjętymi uchwałami rad gmin zostało zaliczone do kategorii dróg wojewódzkich, a następnie na mocy uchwały z dnia [...] października 2016 r. Nr [...] odcinek drogi wojewódzkiej Nr [...] R. - A. o długości 154 km, przebiegający przez teren Powiatu A., stał się drogą powiatową. Zaliczenie z kolei dotychczasowej drogi wojewódzkiej Nr [...] R. - A. do kategorii drogi powiatowej sprawiło, iż droga powiatowa Nr [...] S. – S., która w dalszej części prowadzi do miejscowości R., z uwagi na równoległy przebieg oraz powstanie alternatywnego i lepszego połączenia A. i R. w standardzie drogi powiatowej, utraciła swoją dotychczasową rolę użytkową i funkcjonalną w układzie transportowym. Dalej organ uchwałodawczy wyjaśnił, że w związku z tym, iż obecne znaczenie komunikacyjne przedmiotowej drogi zostało ograniczone do ruchu lokalnego i stanowi uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, zaistniała przesłanka do zaliczenia przedmiotowej drogi do kategorii drogi gminnej. Rada Powiatu wskazała dodatkowo, że parametry drogi Nr [...] S. – S. na przeważającej części nie odpowiadają minimalnym parametrom wymaganym dla drogi powiatowej, stąd też zasadnym było uregulowanie tego stanu poprzez pozbawienie kategorii powiatowej drogi i zaliczenie jej do kategorii drogi gminnej.

Pismem z dnia [...] listopada 2017 r. Wójt Gminy N. zwrócił się do Wojewody P. z wezwaniem do podjęcia działań w trybie art. 79 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j.Dz.U. z 2016 r. poz. 814 ze zm., dalej: "u.s.p.") w odniesieniu do uchwały Rady Powiatu w A. nr [...] z dnia [...] listopada 2017 r. w sprawie pozbawienia kategorii drogi powiatowej drogi Nr S. – S., wskazując, że przedmiotowa uchwała została podjęta z naruszeniem prawa - art. 1, 2, 2a w zw. z art. 10 ust. 5 w zw. z art. 4 pkt 1 i 2 u.d.p. W ocenie Wójta szlak jezdny wskazanej w zaskarżonej uchwale drogi nie pokrywa się z działkami gruntu przeznaczonymi pod tą drogę lub pokrywa się wyłącznie częściowo, co oznacza, iż na znacznych odcinkach nie znajduje się w pasie drogowym rozumianym jako konkretna działka gruntu - wydzielony liniami granicznymi grunt, a faktycznie częściowo przebiega przez grunty osób trzecich. Wójt Gminy zwrócił też uwagę, że na części długości drogi jest nieuregulowany stan prawny, co uniemożliwia określenie tego szlaku jezdnego mianem drogi w rozumieniu ustawy o drogach publicznych. Ponadto, jak podkreślono, podjęta uchwała nie wskazuje jakie działki gruntu są przekazywane gminie, a także czy faktyczny przebieg drogi pokrywa się z działkami, w których powinien być pas drogowy. Końcowo Wójt zwrócił uwagę, że zmiana kategorii drogi wiąże się przede wszystkim ze zmianą właściciela określonych działek gruntu, co wynika z art. 2a ustawy o drogach publicznych, tymczasem w przedmiotowej sprawie nie jest wiadomo jakie działki gruntu należą do przedmiotowej drogi, a tym samym jakie działki gruntu w wyniku uchwały Rady Powiatu stały się własnością Gminy.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie Wojewoda P., po uzyskaniu informacji od Starosty Powiatu w A., pismem z dnia [...] grudnia 2017r., wskazał, że kontrola legalności zakwestionowanej uchwały nie wykazała, aby przy jej podjęciu naruszono w sposób istotny powszechnie obowiązujące przepisy prawa, uzasadniające wyeliminowanie jej z obrotu prawnego. Wyjaśniono, iż przy podejmowaniu przedmiotowej uchwały wypełnione zostały wszystkie przesłanki określone w art. 10 ust. 5 c u.d.p., regulujące zagadnienie tzw. kaskadowego przekazywania dróg, a mianowicie, droga Nr [...] S. – S. była zaliczona do kategorii drogi powiatowej, droga nie spełniała wymogów określonych w definicji drogi powiatowej (art. 6a ust. 1 u.d.p.), odcinek drogi powiatowej przeznaczony do pozbawienia jej kategorii był o proporcjonalnej długości do odcinka drogi otrzymanej przez Samorząd Województwa, oraz poinformowano Wójta Gminy N. o zamiarze podjęcia uchwały, co najmniej na 30 dni przed jej podjęciem (pisma z dnia [...] stycznia 2017 r. oraz [...] października 2017 r.).

Skargę na powyższa uchwalę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku złożyła Gmina N., reprezentowana przez Wójta, zarzucając jej naruszenie art. 1, 2, 2a w zw. z art. 10 ust. 5c w zw. z art. 4 pkt 1 i 2 u.d.p. Uzasadniając wniesioną skargę Gmina w pierwszej kolejności wskazała, iż ma interes prawny w zaskarżeniu przedmiotowej uchwały albowiem z dniem jej podjęcia stała się zarządcą i właścicielem tejże drogi, co skutkuje obowiązkiem wydatkowania środków gminy na jej całoroczne utrzymanie, remonty, ewentualne przebudowy oraz wszelkie inne koszty związane z tą drogą. Dalej wnosząca skargę zasygnalizowała, że przekazywana jednostronnie droga powinna być bez wątpienia drogą publiczną w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, gdyż tylko drogę publiczną można pozbawić stosownej kategorii. Tymczasem wskazana w zaskarżonej uchwale droga na znacznej jej części nie pokrywa się z działkami gruntu przeznaczonymi na tą drogę. Przedmiotowa droga z powodu jej niezlokalizowania w pasie drogowym może być zatem na pewnych odcinkach drogą wewnętrzną, co uniemożliwia jednostronną zmianę jej kategorii w trybie art. 10 ust. 5c u.d.p. Skarżąca Gmina zwróciła też uwagę, że kwestionowana uchwała nie wskazuje także jakie działki gruntu są przekazywane Gminie, a także czy faktyczny przebieg drogi pokrywa się z działkami, w których powinien być pas drogowy. Tymczasem, jak podkreśliła, zmiana kategorii drogi, a co za tym idzie zmiana właściciela nieruchomości zajętej musi być konkretnie i bez żadnych wątpliwości określona. Rada powiatu przed zamianą kategorii drogi powinna zatem uregulować stan prawny drogi oraz jej przebieg, tak aby ty szlak drogi przebiegał w pasie drogowym leżącym na działkach gruntu będących własnością powiatu.

Autor skargi zwrócił dodatkowo uwagę, że po uzyskaniu wiadomości o zamiarze pozbawienie drogi kategorii drogi powiatowej Wójt Gminy N. m. in. pismem z dnia [...] października 2017 r. poinformował władze powiatu o problemie własności oraz przebiegu drogi poza pasem drogowym, ale zastrzeżenia te nie zostały uwzględnione, co doprowadziło do podjęcia niezgodnej z prawem uchwały. Końcowo zasygnalizowano również, że uchwała jest lakoniczna nie tylko pod względem uzasadnienia ale również pod względnym sentencji, nie wskazuje bowiem konkretnych numerów działek, co uniemożliwia właściwe identyfikowanie jej zakresu przedmiotowego.

W odpowiedzi na skargę Rada Powiatu w A. wnosiła o jej odrzucenie ewentualnie o jej oddalenie. Zdaniem pełnomocnika Rady skarga została wniesiona bez umocowania, albowiem Rada Gminy N. nie podjęła przed wniesieniem skargi stosownej uchwały, a ponadto skarżąca nie wykazała naruszenia przez zaskarżoną uchwalę jej interesu prawnego lub uprawnienia. Przechodząc do zarzutów merytorycznych skargi Rada Powiatu wyjaśniła, że zaskarżona uchwała Nr [...] Rady Powiatu w A. z dnia [...] listopada 2017r. w sprawie pozbawienia kategorii drogi powiatowej drogi Nr [...] S. – S. została podjęta w sposób zgodny z art. 1, art.2, art. 2a w zw. z art.10 ust.5 w zw. z art. 4 pkt. 1 i 2 ustawy o drogach publicznych. Jako nietrafny Rada uznała zarzut, iż droga Nr [...] nie była drogą publiczną, wskazując, że droga Nr [...] S. – S. stała się z dniem 1 stycznia 1999 r. drogą powiatową z mocy prawa, tj. na podstawie art. 103 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U z 1998r., Nr 133, poz. 872 ze zm.). W ocenie pełnomocnika Rady niezasadny jest również zarzut, iż przeszkodą do podjęcia uchwały Rady Powiatu w A. w sprawie pozbawienia kategorii powiatowej drogi Nr [...] i zaliczenia jej do kategorii drogi gminnej, są sprawy własnościowe gruntów pod drogą. W tym zakresie autor odpowiedzi na skargę wyjaśnił, że dla przejścia własności nieruchomości składających się na tą drogę na rzecz Gminy w art. 10 ust.5c ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych, bez znaczenia pozostają podnoszone w skardze okoliczności związane z wpisami figurującymi odnośnie tej nieruchomości w ewidencji gruntów czy wpisami w księdze wieczystej. Droga publiczna przechodzi bowiem na własność innego właściwego zarządcy drogi, a nie innego podmiotu i służy wyłącznie celom publicznym. Zastosowany w sprawie przepis art. 10 ust. 5 u.d.p. nie zmienia zatem celu wykorzystania nieruchomości drogowej, gdyż droga publiczna nadal pozostaje publiczną, co więcej, ani na chwilę nie traci tego statusu. Na mocy powyższej regulacji zmienia się zaś jedynie podmiot wykonujący zadanie publiczne co ma służyć jedynie zmianom w dotychczasowej organizacji wykonywania zadań publicznych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, zważył co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2018r. poz. 1302 ze zm., dalej powoływanej jako "p.p.s.a."), sądy administracyjne sprawują w zakresie swojej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem (legalności), jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle art. 3 § 2 pkt 5 tej ustawy kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej. Kryterium legalności umożliwia sądowi administracyjnemu uwzględniającemu skargę na uchwałę, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 5 p.p.s.a., stwierdzenie nieważności tej uchwały w całości lub w części albo stwierdzenie, że została wydana z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności (art. 147 § 1 p.p.s.a.). Oceny tej sąd dokonuje według stanu prawnego istniejącego w dniu podjęcia zaskarżonego aktu prawa miejscowego.

Przedmiotem zaskarżenia w niniejszej sprawie jest uchwała Rady Powiatu w A. z dnia [...] listopada 2017 r. w sprawie pozbawienia drogi nr [...] S. – S. kategorii drogi powiatowej o długości 13,275 km.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez organ powiatu w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego. W ramach oceny formalnej dopuszczalności takiej skargi wskazać należy na przepis art. 53 § 2a p.p.s.a., z którego wynika, że, jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi i nie stanowi inaczej, skargę na wymienione w art. 3 § 2 pkt 5 akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego można wnieść w każdym czasie. W ocenie Sądu zakwestionowana uchwała stanowi akt prawa miejscowego w rozumieniu art. 40 ustawy o samorządzie powiatowym, albowiem jej oddziaływanie skierowane jest bezpośrednio do innej jednostki samorządu terytorialnego i adresowane do nieokreślonej ilości oraz kategorii osób i podmiotów. Jest to akt zawierający rozstrzygnięcie generalne – pozbawienie drogi określonej kategorii i skutkuje nadaniem tejże drodze z mocy prawa kategorii drogi gminnej. Zakwalifikowanie drogi do danej kategorii pociąga za sobą skutki prawne między innymi w postaci przejścia prawa własności, konieczności stosowania określonych przepisów prawa o ruchu drogowym. Powyższe oznacza, że tego typu uchwała wywiera skutki zewnętrzne, gdyż odnosi się do nieograniczonej liczby użytkowników i obowiązuje aż do jej uchylenia lub zmiany, co potwierdza słuszność zakwalifikowania jej do aktów prawa miejscowego.

W przedmiotowej sprawie nie budzi też wątpliwości, że skarżąca Gmina posiada legitymację do wniesienia skargi, albowiem – wbrew wywodom zawartym w odpowiedzi na skargę - zaskarżona uchwała narusza jej interes prawny. Zmiana kategorii drogi z powiatowej na gminną oznacza zarówno powiększenie zasobu własności gminy (zwiększenie jej majątku), jak i automatycznie wiąże się z powstaniem obciążeń w postaci konieczności wykonywania przez właściciela obowiązków zarządcy drogi. Taki pogląd zgodnie prezentowany jest w orzecznictwie sądów administracyjnych i skład orzekający w pełni go podziela (tak m.in. WSA w Lublinie w wyroku z dnia 21 czerwca 2018 r. III SA/Lu 2/18, WSA w Warszawie w wyroku z dnia 30 maja 2018 r. VII SA/Wa 1918/17, WSA w Łodzi w wyroku z dnia 29 marca 2017 r. III SA/Łd 1050/16, wszystkie dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

W niniejszej sprawie nie było też podstaw do odrzucenia złożonej przez Wójta Gminy skargi z uwagi na brak uchwały Rady Gminy N. do złożenia takiej skargi. Po pierwsze wskazać należy, że co do zasady brak legitymacji do wniesienia skargi stanowi przesłankę materialno-prawną, powodującą oddalenie skargi, a nie jej odrzucenie, a po drugie w dniu [...] września 2018 r. pełnomocnik Gminy przedłożył do akt sprawy uchwałę Rady Gminy N. z dnia [...] czerwca 2018 r. w sprawie wniesienia skargi na uchwałę Rady Powiatu w A.. Z jej treści wynika zaś wprost, że wykonanie tejże uchwały zostało powierzone Wójtowi Gminy N..

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej uchwały stanowiła regulacja zawarta w art. 10 ust. 5a-5f u.d.p. dotycząca tzw. kaskadowego przekazywania dróg. Zgodnie z art. 10 ust. 5 tej ustawy odcinek drogi krajowej zastąpiony nowo wybudowanym odcinkiem drogi z chwilą oddania go do użytkowania zostaje pozbawiony dotychczasowej kategorii i zaliczony do kategorii drogi wojewódzkiej. Sejmik województwa może, w drodze uchwały, pozbawić kategorii drogi wojewódzkiej odcinek drogi wojewódzkiej o proporcjonalnej długości do odcinka drogi krajowej, o którym mowa w ust. 5. Ten odcinek drogi wojewódzkiej zostaje zaliczony do kategorii drogi powiatowej (art. 10 ust. 5a ustawy). W oparciu o powyższy przepis uchwałą nr (...) z dnia [...] października 2016 r. Sejmik Województwa P. pozbawił kategorii drogi wojewódzkiej, odcinek drogi wojewódzkiej nr [...] R. - A. o długości 13,254 km, przebiegający przez teren Powiatu A., który stał się drogą powiatową.

Zgodnie natomiast z art. 10 ust. 5c ustawy o drogach publicznych, stanowiącym właściwą podstawę prawną uchwały zaskarżonej w niniejszej sprawie, rada powiatu może, w drodze uchwały, pozbawić kategorii drogi powiatowej odcinek drogi powiatowej o proporcjonalnej długości do odcinka drogi wojewódzkiej, o którym mowa w ust. 5a. Ten odcinek drogi powiatowej zostaje zaliczony do kategorii drogi gminnej. Zarząd powiatu informuje wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o zamiarze podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 5c, co najmniej na 30 dni przed jej podjęciem (art. 10 ust. 5d). Odcinek drogi powiatowej zastąpiony nowo wybudowanym odcinkiem drogi z chwilą oddania go do użytkowania zostaje pozbawiony dotychczasowej kategorii i zaliczony do kategorii drogi gminnej (art. 10 ust. 5f).

Omówione przepisy art. 10 ust. 5a do 5f u.d.p. stanowią lex specialis w stosunku do zawartej w art. 10 ust. 1 do 3 u.d.p. regulacji normującej kwestie związane z pozbawianiem drogi dotychczasowej kategorii w trybie zwykłym. Na taki charakter tych regulacji wskazuje zarówno szczególna przesłanka ich zastosowania, jaką jest wybudowanie nowej drogi, jak i przede wszystkim okoliczność, iż odmiennie niż przy zwykłym trybie dekategoryzacji drogi, nie przewidują one współdziałania pomiędzy pozbywającym się drogi i przejmującym drogę organami administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, lecz jedyni jednostronne władcze rozstrzygnięcie podmiotu pozbawiającego drogę określonej kategorii. Z charakteru regulacji zawartych w art. 10 ust. 5a do 5f u.d.p. wynika również, że do zmiany kategorii drogi w trybie kaskadowym nie stosuje się zarówno wymogu jednoczesnego zaliczenia tej drogi odpowiednią uchwałą do nowej kategorii, bo następuje to z mocy prawa, jak i wymogu, że pozbawienie i zaliczenie nie może być dokonane później niż do końca trzeciego kwartału danego roku, z mocą od dnia 1 stycznia roku następnego

W realiach niniejszej sprawy prawidłowe zastosowanie trybu pozbawienia drogi nr [...] kategorii drogi powiatowej, określonego szczegółowo w art. 10 ust. 5ci d u.d.p., wymagało, na co słusznie zwrócił uwagę autor odpowiedzi na skargę, spełnienia łącznie następujących przesłanek: (-) droga nr [...] S. – S. być zaliczona do kategorii drogi powiatowej, (-) droga nr [...] S. – S. nie mogła spełniać wymogów określonych w definicji drogi powiatowej - art. 6a ust. 1 u.d.p., (-) powinny zachodzić przesłanki dla skategoryzowania drogi nr [...] S. – S. jako drogi gminnej, (-) droga powiatowa nr [...] S. – S. przeznaczona do pozbawiania jej kategorii powinna być o proporcjonalnej długości do odcinka drogi wojewódzkiej Nr [...] R. o długości 13,254 km, przebiegający przez teren Powiatu A., który stały się drogą powiatową, otrzymanej od Samorządu Województwa P. na podstawie uchwały Nr [...] z dnia [...] października 2016 r.; (-) Powiat A. powinien poinformować Wójta Gminy N. o zamiarze podjęcia uchwały, w sprawie pozbawienia kategorii drogi powiatowej odcinka drogi nr [...] S., co najmniej na 30 dni przed jej podjęciem.

W ocenie Sądu wszystkie opisane wyżej przesłanki spełnia zaskarżona w niniejszej sprawie - uchwała. W uzasadnieniu tejże uchwały wskazano bowiem że zaliczenie dotychczasowej drogi wojewódzkiej Nr [...] R. do kategorii powiatowej sprawiło, iż droga powiatowa Nr [...] S. – S., która w dalszej części prowadzi do miejscowości R., z uwagi na równoległy przebieg i powstanie alternatywnego i lepszego połączenia A. i R. w standardzie drogi powiatowej, straciła swoją dotychczasową rolę użytkową i funkcjonalną w układzie transportowym. Jej znaczenie komunikacyjne ograniczone zostało do lokalnego i stanowi obecnie uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, co jest przesłanką do zaliczenia przedmiotowej drogi do kategorii drogi gminnej. Ponadto parametry tej drogi na przeważającej jej części nie odpowiadają minimalnym parametrom wymaganym dla drogi powiatowej. W świetle powyższego zgodzić się należy z organem, że wymieniona w uchwale droga nie spełnia wymagań zaliczenia jej do drogi powiatowej. W kwestionowanej uchwale, wbrew zarzutom skargi, wymieniono też dokładnie drogę wskazaną do pozbawienia kategorii, przebieg tej drogi, miejscowości, na terenie której jest usytuowana oraz numer drogi. Powyższe informacje umożliwiają w sposób niebudzący wątpliwości ustalić, jaka konkretnie droga jest pozbawiana kategorii drogi powiatowej i przekazywana Gminie.

Za nieuzasadniony należy uznać również zarzut skarżącej Gminy związany z kwestią braku uregulowania własności przekazywanej drogi. Zgodnie z art. 2a ust. 2 u.d.p., drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Nieruchomość drogowa nie będąca własnością powiatu może zachować statusu drogi publicznej, jeżeli ten status został jej nadany, zgodnie z wcześniej obowiązującymi przepisami prawa. W sprawie bezsporna jest zaś okoliczność, że przekazana droga była drogą powiatową w rozumieniu ustawy o drogach publicznych. Obecnie obowiązujący wymóg prawny, by do kategorii dróg publicznych zaliczane były tylko nieruchomości stanowiące własność gminy lub powiatu (art. 2a u.d.p.), odnosi się do dróg nowopowstających (od 1999 r.), kiedy to uchwałę właściwej rady gminy o zaliczeniu drogi do danej kategorii dróg publicznych winno poprzedzać nabycie przez gminę (powiat) własności nieruchomości przeznaczonej pod drogę. Natomiast te drogi publiczne, których stan prawny (własnościowy) nie został uregulowany, nie utraciły charakteru drogi publicznej w związku z wejściem w życie unormowania art. 2a u.d.p. Wcześniej, tj. z dniem 1.01.1999 r. dotychczasowe drogi krajowe i wojewódzkie stały się drogami powiatowymi, natomiast drogi lokalne miejskie stały się z tym dniem drogami gminnymi, z mocy przepisu art. 103 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872 ze zm.). Zatem, wbrew twierdzeniom skarżącej Gminy, niezależnie od stosunków własnościowych występujących na nieruchomości, droga może mieć status drogi gminnej czy powiatowej (tak też NSA w wyroku z 29 lutego 2012 r., sygn. II OSK 2441/10, LEX nr 1138163).

Mając na uwadze powyższe możliwe jest w drodze uchwały podjętej w trybie art. 10 ust. 5c u.d.p. pozbawienie kategorii drogi powiatowej drogi, która nie jest własnością powiatu. Skutkiem tego droga nadal pozostaje drogą publiczną, jednak będzie już teraz należała do kategorii drogi gminnej. Z treści art. 2a u.d.p. wynika bowiem zakaz przenoszenia własności nieruchomości zajętych pod drogi publiczne na rzecz innych podmiotów niż wskazane w jego treści (analogicznie NSA w wyroku z 2 września 2010 r., sygn. I OSK 1438/09, LEX nr 745018). Możliwa jest zatem, wbrew odmiennym w tym względzie poglądom skarżącej Gminy, zmiana kategorii drogi z powiatowej na gminną, jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, ponieważ nadal przekazane odcinki dróg będą drogami publicznymi.

Sąd nie podziela i tych zarzutów skargi, z których wynika, że treść uchwały powinna zawierać numery działek ewidencyjnych celem dokonania wpisu nowego właściciela drogi publicznej do księgi wieczystej. Kwestia dokonania wpisu do księgi wieczystej pozostaje poza przedmiotem tej sprawy. Nie budzi przy tym wątpliwości, że zaskarżona uchwała skutkuje przeniesieniem prawa własności nieruchomości, na których droga ta została wybudowana. W tym zakresie należy zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2015 r. sygn. II CSK 637/14 (Lex nr 1813350), gdzie skład orzekający uznał, iż o zaliczeniu drogi do odpowiedniej kategorii i określeniu czyją własność ona stanowi decyduje nie sposób wykorzystania danego odcinka drogi i jego położenie, ale przepis u.d.p. oraz określone w tej ustawie organy administracji państwowej lub samorządowej. Taka regulacja wynika z konieczności zapewnienia na terenie całego kraju właściwego połączenia dróg poszczególnych kategorii i rozłożenia kosztów ich utrzymania pomiędzy poszczególne jednostki organizacyjne. O zaliczeniu zaś starego odcinka drogi krajowej do drogi gminnej, a tym samym o jego własności, nie decydują żadne inne względy tylko jednobrzmiący przepis ustawy. W konsekwencji, jak wyjaśniono już wyżej, to zapis art.10 ust.5c u.d.p. przesądza, że droga pozbawiona kategorii powiatowej staje się drogą gminną i nie wymaga się podjęcia uchwały przez Radę Gminy o zaliczeniu drogi do kategorii dróg gminnych.

Nie bez znaczenia dla oceny prawidłowości zaskarżonej uchwały pozostaje okoliczność, iż Gmina pomimo zgłaszanych wątpliwości co do stanu prawnego i przebiegu przejętej drogi nr [...] S. – S., faktycznie zaakceptowała uchwałę Nr [...] z dnia [...] listopada 2017r., która pozbawiła tę drogę kategorii drogi powiatowej, wydając m.in. zezwolenie na lokalizację urządzenia w pasie drogowym dotychczasowej drogi Nr [...] S. – S. i pobierając opłaty za zajęcie pasa drogowego. Potwierdza to dołączona do akt sądowych decyzja nr [...] Wójta Gminy N. w sprawie zezwolenia na lokalizację urządzenia w pasie drogowym drogi Nr [...] S.-S.

Reasumując powyższe skład orzekający stwierdził, iż Rada Powiatu w A. zgodnie z prawem skorzystała z kompetencji przysługującej jej na podstawie art. 10 ust. 5c ustawy o drogach publicznych i pozbawiła wyżej wymienioną drogę nr [...] kategorii drogi powiatowej.

W tych okolicznościach, na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, należało orzec jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt