Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Kwiatek, Sędziowie WSA Halina Chitrosz (spr.),, Asesor WSA Wojciech Kręcisz, Protokolant Stażysta Kamil Rutkowski, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 5 grudnia 2007 r. sprawy ze skargi M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od środków transportowych za rok 2006. I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy z dnia [...] nr [...]; II. orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości; III. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz M. S. kwotę [...] tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Zaskarżoną decyzją z dnia 9 maja 2007 roku, nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze, na podstawie art. 233§1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity - Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz.60 z późn. zm. ), po rozpoznaniu odwołania M. S. od decyzji Wójta Gminy z dnia 30 stycznia 2007r., Nr [...] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania w podatku od środków transportowych za rok 2006 z pojazd o numerze rejestracyjnym [...] – utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.

W uzasadnieniu tej decyzji wskazano, że skarżący od 26 października 2006r. jest właścicielem samochodu ciężarowego marki Renault Premium 385 o dopuszczalnej masie całkowitej 18 ton, liczbie osi-2 i zawieszeniu pneumatycznym, o numerze rejestracyjnym [...], co obligowało go do złożenia deklaracji na podatek od środków transportowych oraz do uiszczenia tego podatku.

Skarżący nie zgodził się z tą decyzją i wniósł od niej odwołanie, w którym stwierdził, że przedmiotowy samochód jest przystosowany i przeznaczony do nauki jazdy i nie jest przeznaczony do transportu rzeczy i osób. Oznacza to, że jest pojazdem "specjalistycznym" i podlega zwolnieniu od podatku od środków transportowych. W jego ocenie, argumentem za takim traktowaniem tego pojazdu są przepisy dotyczące warunków technicznych pojazdów stanowiące, że pojazd do nauki jazdy powinien być dodatkowo wyposażony w elementy, których posiadanie warunkuje uzyskanie pozytywnej opinii z badania technicznego w zakresie przystosowania pojazdu do nauki jazdy.

W rozpoznaniu zarzutów odwołania, Samorządowe Kolegium Odwoławcze podkreśliło, że zgodnie z art. 9 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2006r. Nr 121, poz. 844 z późn. zm.) - obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został zarejestrowany, a w przypadku nabycia środka transportowego zarejestrowanego od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został nabyty, a stosownie do przepisu art. 9 ust. 6 pkt 1 tej ustawy, zaś właściciel pojazdu ma obowiązek złożyć organowi podatkowemu do 15 lutego deklarację na podatek od środków transportowych na dany rok podatkowy, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu - w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Z kolei, w myśl art. 11 ust. 4 jest zobowiązany uiścić podatek na rachunek budżetu gminy bez wezwania.

Organ odwoławczy podniósł, że z informacji udzielonej przez Starostwo Powiatowe w K. z dnia 21 listopada 2006r. oraz z poświadczonej za zgodność z oryginałem kserokopii dowodu rejestracyjnego i karty pojazdu wynika, że skarżący jest właścicielem samochodu ciężarowego Renault Premium 385 o numerze rejestracyjnym [...] o dopuszczalnej masie całkowitej 1800kg, zarejestrowanym na wymienionego 26 października 2006r. Taki stan rzeczy oznacza, że podatnik powinien złożyć deklaracje podatkową, na podatek od środków transportowych za ten pojazd za miesiące: listopad i grudzień 2006r. i wpłacić zadeklarowany podatek na rachunek budżetu Gminy, bez wezwania organu.

Jednocześnie - w jego ocenie - materiał zgromadzony w sprawie nie wskazuje, że przedmiotowy pojazd podlega zwolnieniu od podatku od środków transportowych na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który to przepis zwalnia od podatku pojazdy specjalne oraz pojazdy używane do celów specjalnych. Definicje tych pojazdów zawierają przepisy art. 2 pkt 36 i pkt 37 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r.- Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005r. Nr 108, poz. 908 ze zm.). Pojazdem specjalnym, w myśl art. 2 pkt 36 tej ustawy, jest pojazd samochodowy lub przyczepa przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia, przy czym w pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji. Natomiast pojazd używany do celów specjalnych (art. 2 pkt 37 ustawy), to pojazd samochodowy przystosowany w sposób szczególny do przewozu osób lub ładunku, używany m.in. przez Policję, Siły Zbrojne, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jednostki ochrony przeciwpożarowej, Inspekcję Transportu Drogowego.

Odwołując się do stanowiska doktryny (Komentarz do "Prawa o ruchu drogowym" Dom Wydawniczy ABC 2005, wyd. II. R.A ), organ odwoławczy podał, że definicja pojazdu specjalnego dotyczy takich pojazdów, w których ze względu na to, że są przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, konieczne staje się dostosowanie nadwozia lub posiadanie specjalnego wyposażenia. Są to pojazdy konstrukcyjne przystosowane do wykonywania czynności na drodze lub zimowego utrzymania dróg (polewaczki, piaskarki, pługi odśnieżne), stanowiące ruchome urządzenia (dźwigi, żurawie, agregaty prądotwórcze, koparki, ładowarki, koparko-spycharki) lub służące do prowadzenia określonej działalności (kina ruchome, ambulanse radiologiczne, laboratoria techniczne, warsztaty naprawcze). Nie są natomiast pojazdami specjalnymi pojazdy samochodowe przeznaczone do przewozu określonego rodzaju ładunków np. cementu, benzyny, śmieci, gdyż są one przeznaczone do przewozu ładunków, lecz szczególnego rodzaju i z tego powodu są odpowiednio przystosowane. Zatem pojazd specjalny to pojazd lub przyczepa konstrukcyjnie nie przeznaczone do przewozu osób lub ładunków. Natomiast zgodnie z § 43 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 31 grudnia 2002r. w sprawie warunków technicznych oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. z 2003r. Nr 32, poz. 262 ze zm.) określone zostały jedynie warunki dodatkowe w zakresie danej kategorii prawa jazdy dla pojazdu przeznaczonego do nauki jazdy i egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania.

Odnosząc powyższe do stanu sprawy, wskazano, że opodatkowany środek transportowy jest samochodem ciężarowym, a nie pojazdem specjalnym co znajduje potwierdzenie w dowodzie rejestracyjnym i w karcie pojazdu.

Końcowo podano, iż organ I instancji, określając wysokość zobowiązania zastosował prawidłową stawkę podatkową określoną dla tego rodzaju środków transportowych na rok 2006 w wysokości 1050zł, zgodnie z załącznikiem Nr l do uchwały Nr XXXIV /149/2005 Rady Gminy z 29 listopada 2005r.

Od tej decyzji M. S. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie.

Nie precyzując żadnych wniosków podtrzymał swoje stanowisko prezentowane w toku postępowania, a mianowicie, iż z uwagi na to, że samochód, którego dotyczy spór jest przystosowany i przeznaczony do nauki jazdy, powinien być zwolniony od podatku od środków transportowych. Powołał się przy tym na przepis art. 81 ust. 8 pkt 3 Prawa o ruchu drogowym, zgodnie z którym samochód do nauki jazdy podlega dodatkowemu badaniu technicznemu i aby uzyskał pozytywną opinię musi być dodatkowo wyposażony w elementy, które stanowią specjalne wyposażenie, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 31 grudnia 2002r. w sprawie warunków technicznych oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia.

Niezależnie od powyższego podniósł, że samochód ciężarowy przeznaczony do nauki jazdy musi być dodatkowo obciążony do połowy swej dopuszczalnej ładowności, co wynika z przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 2005r. w sprawie szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez kierujących pojazdami, instruktorów i egzaminatorów.

Powołane wyżej przepisy, jak wywodził skarżący w uzasadnieniu skargi wskazują, że "przedmiotowy pojazd jest przeznaczony do wykonywania specjalnej funkcji, jaką jest prowadzenie nauki jazdy".

W odpowiedzi na skargę, Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało swoje stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i wniosło o jej oddalenie.

Rozpoznając sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Dokonując kontroli zaskarżonej decyzji pod względem jej zgodności z prawem w oparciu o dyspozycję zawartą w przepisie art. 1§ 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych / Dz. U. Nr 153, poz. 1269 / oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi / Dzu. U. Nr 153, poz. 1270 z póżn. zm. / - wskazać na wstępie należy, iż spór między stronami sprowadza się w pierwszej kolejności do rozstrzygnięcia kwestii, czy opodatkowany samochód ciężarowy marki Renault Premium 385, o numerze rejestracyjnym [...], którego skarżący jest właścicielem, z racji przystosowania go do nauki jazdy jest pojazdem specjalnym w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych ( Dz.U. z 2002r., Nr 9, poz. 84 ze zm. ), który korzysta z przedmiotowego zwolnienia od podatku od środków transportowych. Przepis ten stanowi, iż zwalnia się od podatku od środków transportowych środki transportowe stanowiące zapasy mobilizacyjne, pojazdy specjalne oraz pojazdy używane do celów specjalnych w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym.

Z kolei w myśl przepisu art. 2 pkt. 36 i pkt. 37 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym ( tekst jednolity - Dz.U. z 2005r., Nr 108, poz. 908 ze. zm. ) za pojazd specjalny uważa się - pojazd samochodowy lub przyczepę przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia; w pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji, zaś za pojazd używany do celów specjalnych - pojazd samochodowy przystosowany w sposób szczególny do przewozu osób lub ładunków, używany przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, Policję, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Wojskowego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Straż Graniczną, kontrolę skarbową, Służbę Celną, jednostki ochrony przeciwpożarowej, Inspekcję Transportu Drogowego i Służbę Więzienną.

W kontekście przywołanych definicji z całą pewnością można stwierdzić, iż przedmiotowy samochód nie jest pojazdem używanym do celów specjalnych, ale wbrew argumentacji Samorządowego Kolegium Odwoławczego, Sąd wyraża pogląd, iż jest on pojazdem specjalnym w rozumieniu przepisu art. 2 pkt. 36 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Jak z niego wynika podstawowym kryterium pozwalającym zaliczyć dany pojazd do kategorii pojazdów specjalnych jest wykonywanie specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia. Oczywiste być zatem musi, iż nie każdy pojazd ciężarowy może być wykorzystywany do nauki jazdy, ale tylko taki, który spełnia określone wymagania techniczne.

Z przepisu art. 81 ust.8 pkt.3 ustawy Prawo o ruchu drogowym wynika, iż pojazd do nauki jazdy podlega dodatkowemu badaniu technicznemu. Minister Infrastruktury wydał w tym zakresie rozporządzenie z dnia 16 grudnia 2003r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach ( Dz.U. Nr 227, poz. 2250, ze zm. ). Jak wynika z § 3 ust 1 pkt. 10 tego aktu wykonawczego, zakres badania technicznego w tego rodzaju pojazdach obejmuje, w odniesieniu do badania dodatkowego i okresowego:

1) zakres określony w pkt 1, czyli okresowe sprawdzenie i ocenę:

a) prawidłowości działania poszczególnych zespołów i układów pojazdu, zwłaszcza pod względem bezpieczeństwa jazdy i ochrony środowiska,

b) spełniania warunków dodatkowych dla niektórych pojazdów określonych w ustawie i w rozporządzeniu o warunkach technicznych.

Z kolei rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U.Nr 32, poz. 262 ze zm. ) w §43 zawiera regulację, w myśl której pojazd silnikowy przeznaczony do nauki jazdy i egzaminowania, z zastrzeżeniem ust. 2, powinien być wyposażony w:

1) przyrząd kontrolny - tachograf samochodowy; przepis stosuje się do pojazdów wymienionych w ust. 4 pkt 5-8 i 11; czyli między innymi samochodów ciężarowych w zakresie danej kategorii prawa jazdy: C i C1;

2) układ hamulcowy posiadający urządzenia przeciwblokujące koła jezdne; przepis stosuje się do pojazdów wymienionych w ust. 4 pkt 5-8 i 11, czyli między innymi samochodów ciężarowych w zakresie danej kategorii prawa jazdy: C i C1;

3) dodatkowy pedał hamulca roboczego, który umożliwia przejęcie sterowania układem hamulcowym;

4) dodatkowe lusterka zewnętrzne: prawe i lewe;

5) dodatkowe lusterko wewnętrzne;

6) ogrzewaną tylną szybę; przepis stosuje się do samochodu osobowego;

7) apteczkę doraźnej pomocy;

8) ogumione koło zapasowe.

W ust. 4, w punktach 5-6 tego przepisu zawarto nadto dodatkowe wymogi, jakim winny odpowiadać samochody ciężarowe przeznaczone do nauki jazdy i egzaminowania w zakresie danej kategorii prawa jazdy: C i C1. Otóż samochód ciężarowy w zakresie kategorii C powinien:

a) mieć dopuszczalną masę całkowitą co najmniej 12 t,

b) mieć długość co najmniej 8 m,

c) mieć szerokość co najmniej 2,40 m,

d) osiągać prędkość co najmniej 80 km/h,

e) być wyposażony w skrzynię biegów z co najmniej 8 przełożeniami w jeździe do przodu,

f) posiadać skrzynię ładunkową zamkniętą o szerokości i wysokości co najmniej takiej samej jak kabina,

g) mieć rzeczywistą masę całkowitą co najmniej 10 t; zaś samochód ciężarowy w zakresie kategorii C1 powinien:

a) mieć dopuszczalną masę całkowitą co najmniej 4 t,

b) mieć długość co najmniej 5 m,

c) osiągać prędkość co najmniej 80 km/h,

d) posiadać skrzynię ładunkową zamkniętą o szerokości i wysokości co najmniej takiej samej jak kabina.

Odnosząc się do tego samego Komentarza do ustawy "Prawo o ruchu drogowym" pod red. R.A. Stefańskiego ( Dom Wydawniczy ABC 2005, wyd. II. R.A ), powołanego w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, jak również i w uzasadnieniu skargi, wskazać trzeba, że istotnym elementem pojazdu specjalnego jest przeznaczenie pojazdu, które określono od strony pozytywnej. Chodzi zatem o takie pojazdy, w których ze względu na to, że przeznaczone są do wykonywania specjalnej funkcji, konieczne staje się dostosowanie nadwozia lub posiadanie specjalnego wyposażenia.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze powołując się na powyższy Komentarz przytoczyło jego dosłowne brzmienie, ale nie odniosło jego istoty do stanu sprawy i występującej w nim kwestii nadania statusu specjalnego samochodowi ciężarowemu służącemu do nauki jazdy. Taki samochód, jak to już wyżej wskazano podlega specjalnym reżimom zarówno w zakresie dodatkowego wyposażenia nadwozia, jak i dodatkowych badań technicznych, z punktu widzenia funkcji, jaką ma pełnić. Tą jest niewątpliwie nauka jazdy.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy rozróżnić konstrukcyjne przeznaczenie pojazdu, który jest samochodem ciężarowym od jego faktycznego wykorzystywania przez skarżącego. O ile bowiem samochód ciężarowy przystosowany do nauki jazdy może służyć także przewożeniu ładunków, to jednak nie każdy samochód ciężarowy może być wykorzystany do nauki jazdy. Bez spełnienia dodatkowych warunków, o których była wyżej mowa jest to zupełnie niemożliwe.

Zwrócić trzeba uwagę, iż również przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 października 2005r. w sprawie szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez kierujących pojazdami, instruktorów i egzaminatorów / Dz. U. Nr 217, poz.1834 ze zm. / posługują się pojęciem pojazdu przystosowanego do nauki jazdy, spełniającego wymagania określone w przepisach w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia - w zakresie każdej z kategorii prawa jazdy określonej w zaświadczeniu o wpisie do rejestru działalności regulowanej będącej zakresem szkolenia / §3 ust.1 pkt. 3 /.

Z tych wszystkich względów, uznając, że zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji zostały wydane z naruszeniem przepisów prawa materialnego, Sąd na podstawie przepisu art. 145§1 pkt.1 lit. a w zw. z art. 135 powołanej na wstępie ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł, jak w sentencji wyroku.

Orzeczenie w zakresie jego punktu II ma swoje uzasadnienie w przepisie art. 152, zaś o kosztach postępowania orzeczono na podstawie przepisu art. 200 tej ustawy.