Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Karol Pawlicki Sędziowie Sędzia NSA Włodzimierz Zygmont (spr.) Sędzia WSA Izabela Kucznerowicz Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Ratajczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 07 czerwca 2018r. sprawy ze skargi AMD na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie łącznego zobowiązania pieniężnego za 2017r. oddala skargę

Burmistrz Gminy S. decyzją z 17 sierpnia 2017 r., nr [...] na podstawie art. 207, art. 21 § 1 pkt. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.), dalej: "O.p.", art. 2, art. 3 ust. 1 pkt. 1, art. 4 art. 5 i art. 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 716 ze zm.),dalej: "u.p.o.l.", art. 1, art. 3 ust. 1 pkt. 1, art. 4 i art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 617 ze zm.), Uchwały Rady Miejskiej Gminy Stęszew Nr XIX/173/2016 z dnia 22 listopada 2016 r w sprawie określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości oraz Uchwały Rady Miejskiej Gminy Stęszew nr XIX/175/2016 z dnia 22 listopada 2016 r. w sprawie obniżenia średniej ceny skupu żyta dla celów podatku rolnego, ustalił A. A. oraz B. A. (dalej: "skarżący") łączne zobowiązanie pieniężne na 2017 r. dla działek nr [...], [...] (położonych w miejscowości [...]) oraz dla działek nr [...] (położonych w miejscowości [...]) w kwocie [...]zł. Z uzasadnienia decyzji i wynika, że w toku postępowania podatkowego wezwał skarżących do złożenia informacji IN-1 i IR-1 z uwagi na to, że w wyniku kontroli podatkowej jak również postępowania podatkowego za 2016 r. ustalił, że na wymienionych powyżej działkach prowadzona była działalność gospodarcza (żwirownia). Skarżący złożył informację IN-1, w której wykazał grunty pod działalność gospodarczą - działki nr: [...] o pow. [...] m2. Natomiast oświadczył, że działki nr: [...] wykorzystuje rolniczo. Organ pierwszej instancji zmierzał do dokonania obmiaru wskazanych ostatnio działek przy udziale uprawnionego geodety, jednak skarżący nie wyraził na to zgody. Na teren kopalni zostali wpuszczeni tylko pracownicy organu podatkowego. Skarżący 26 czerwca 2017 r. sporządził kolejną informację IN-1 w której dokonał podziału powierzchni działek nr: [...] na grunty związanie z prowadzeniem działalności gospodarczej o powierzchni [...] m2 oraz grunty pozostałe [...] m2. Wyjaśnił, że grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej znajdują się na każdej z wymienionych działek nr: [...] (przechodzą w poprzek nich). W ocenie skarżącego nie prowadzi on działalności gospodarczej na pozostałej powierzchni gruntów, mimo tego że znajdują się tam udokumentowane złoża kruszywa.

W ocenie Burmistrza wyjaśnienia te są niezgodne ze stanem faktycznym ustalonym w toku kontroli. Skarżący 22 marca 2017 r. złożyli informację IN-1 gdzie oświadczyli, że działki nr: [...] położone w [...] są wykorzystywane rolniczo. Jednakże zgodnie z decyzją Marszałka Województwa W. z 27 lutego 2014 r., w sprawie udzielenia koncesji na wydobywanie kopaliny złoża kruszywa naturalnego, działki nr: [...] oraz [...] zostały przeznaczone na prowadzenie eksploatacji kruszywa. Z informacji zawartych w CEIDG wynika, że skarżący prowadzi działalność gospodarczą pod firmą "[...] B. A.. Twierdzenie skarżącego, że na działkach nr [...] w [...] prowadzona jest działalność rolnicza jest sprzeczne z prawdą. Wskazane ostatnio działki zostały bowiem zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. Działki nr: [...] położone w [...] tworzą zintegrowany obszar, na którym prowadzona jest działalność gospodarcza polegająca na ciągłej eksploatacji terenu . O powyższym świadczą m.in. pas ochronny w postaci usypanego wału ziemi odgradzający kontrolowany teren wraz przylegającą do niego działką nr [...] (będącą również własnością skarżących) od gruntów ornych wykorzystywanych w sposób rolniczy oraz drogi wojewódzkiej nr [...], brak wyraźnej granicy oddzielającej kontrolowany obszar od sąsiedniej kopalni odkrywkowej (działka nr [...]), wyrobiska wypełnione wodą spod lustra której wydobywane jest w dalszym ciągu kruszywo (żwir) przy pomocy refulera, poruszający się po terenie specjalistyczny sprzęt, hałdy eksploatowanego kruszywa (żwiru) ładowane i wywożone przez samochody ciężarowe. Zaznaczono również, że na wskazanych działkach położonych w [...] dokonano ingerencji, powodującej zmiany w gruncie, uniemożliwiające ich wykorzystywanie w rolniczy sposób.

Skarżący wnieśli odwołanie od wymienionej na wstępie decyzji wnosząc o jej uchylenie w całości oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Decyzji organu pierwszej instancji zarzucili naruszenie:

1) art. 2 ust. 2 u.p.o.l. – poprzez jego niezastosowanie w sytuacji gdy nieruchomość położona w miejscowości [...] składająca się z działek nr: [...], [...] oraz nieruchomość położona w miejscowości [...] składająca się z działek nr: [...] oznaczone są w ewidencji gruntów jako grunty orne, a nadto nie są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej;

2) art. 2 ust. 2 u.p.o.l. – poprzez jego błędną wykładnię, której skutkiem było przyjęcie, iż samo tylko posiadanie przez przedsiębiorcę nieruchomości, która hipotetycznie mogłaby być wykorzystana do prowadzenia działalności gospodarczej, rodzi po stronie przedsiębiorcy konieczność zapłaty podatku od nieruchomości;

3) art. 120, art. 121 § 1, art. 122, art. 187 § 1 i art. 191) – polegające na nieprzeprowadzeniu żadnego dowodu na okoliczność ustalenia powierzchni nieruchomości zajętej na prowadzenie działalności gospodarczej, a w konsekwencji przyjęcie, że cała nieruchomość należąca do skarżących zajęta jest pod działalność gospodarczą.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. decyzją z 09 lutego 2018 r., nr [...] utrzymało w mocy wymienioną na wstępie decyzję organu pierwszej instancji. W ocenie Kolegium bezsporne jest, że stanowiące przedmiot postępowania grunty podlegają co do zasady opodatkowaniu podatkiem rolnym z uwagi na formalne sklasyfikowanie ich jako użytki rolne - grunty orne. Zasadą jest, że grunty rolne podlegają podatkowi rolnemu. Wyjątkiem od tej zasady jest opodatkowanie gruntu rolnego podatkiem od nieruchomości. Opodatkowanie spornych gruntów podatkiem od nieruchomości wymagało ustalenia i wykazania, iż zostały one zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. Grunt zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej to grunt, na którym przedsiębiorca faktycznie prowadzi działalność gospodarczą. Zdaniem Kolegium w sprawie bezsporne jest, że skarżący prowadzi działalność gospodarczą. Działalność ta prowadzona jest na gruntach objętych działkami nr: [...] położonymi w [...]. Potwierdza to notatka służbowa pracowników Urzędu Miasta i Gminy w S. z 06 grudnia 2016 r. z załącznikami w postaci dokumentacji fotograficznej, w tym zdjęć lotniczych oraz protokół z oględzin terenu podczas kontroli podatkowej 02 czerwca 2017 r. z załącznikami w postaci dokumentacji fotograficznej. Analiza zebranego materiału dowodowego w ocenie Kolegium pozwala na przyjęcie, że cała powierzchnia działek nr: [...] położonych w [...] jest zajęta na potrzeby działalności gospodarczej. Działki te faktycznie tworzą zintegrowany obszar, który jest wykorzystywany do wydobywania kruszywa. Niemożliwe jest wskazanie części terenu, która nie byłaby zajęta na prowadzenie kopalni. Terenem takim nie będzie np. hałda żwiru, która została usypana przy okazji wykopywania kruszywa i czasowo nic się z nią nie dzieje, czy też pas ziemi, po którym w ostatnim czasie nie poruszała się koparka, ładowarka lub ciężarówka. Przy tego rodzaju jednorodnej działalności cały teren należy traktować jako zajęty na działalność kopalni. Z decyzji Marszałka Województwa W. z 25 maja 2015 r. zmieniającej koncesję na wydobywanie kruszyw wynika, iż obszary i tereny górnicze "[...]" tworzone przez działki nr: [...] oraz [...] mają powierzchnię [...] m2. W świetle powyższego za niewiarygodne uznano twierdzenia skarżącego co do prowadzenia działalności na gruntach o powierzchni [...] m2, znajdujących się w obrębie działek nr: [...] o łącznej powierzchni [...] m2. Zaznaczono, że w trakcie oględzin skarżący nie pozwolił na obmiar gruntów przez geodetę oraz bezpodstawnie odmówił podpisania protokołu oględzin. Skarżący w odwołaniu podnosi, że pozostała część nieruchomości jest tylko przygotowana pod wyrobisko, lecz samo wydobycie nie jest jeszcze prowadzone. W ocenie Kolegium przygotowanie gruntu w celu przyszłego wydobycia kruszywa należy uznać za zajęcie gruntów na cele prowadzonej działalności gospodarczej.

Skarżący wnieśli skargę na decyzję SKO w P. z 09 lutego 2018 r. wnosząc o jej uchylenie wraz z poprzedzającą ją decyzją organu pierwszej instancji. Wniesiono również o zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych. Zaskarżonej decyzji zarzucili naruszenie:

1) art. 120, art. 121 § 1, art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 O.p. i art. 2 ust. 2 u.p.o.l. – polegające na nieprzeprowadzeniu dowodu na okoliczność ustalenia powierzchni nieruchomości rzeczywiście zajętej na prowadzenie działalności gospodarczej, a w konsekwencji przyjęcie, że cała nieruchomość należąca do skarżących jest zajęta pod działalność gospodarczą, skutkiem czego określono wymiar podatku rolnego i podatku od nieruchomości za 2017 r.;

2) art. 2 ust. 2 u.p.o.l. – poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji gdy nieruchomość położona w miejscowości [...] składająca się z działek o nr: [...] oznaczona jest w ewidencji gruntów jako grunt orny, a nadto nie jest w całości zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej.

W odpowiedzi na skargę SKO w P. podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie wnosząc o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga okazała się bezzasadna.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 617 ze zm. – dalej: "u.p.n."), opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Zgodnie zaś z art. 2 ust. 2 u.p.o.l., opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. W świetle przytoczonych przepisów należy stwierdzić, że grunty sklasyfikowane jako użytki rolne zasadniczo podlegają opodatkowaniu podatkiem rolnym. Wyjątkiem od powyższej zasady jest opodatkowanie podatkiem od nieruchomości gruntów sklasyfikowanych jako użytki rolne zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. W orzecznictwie na tle przytoczonych przepisów stwierdza się, że o gruntach niezajętych na prowadzenie działalności gospodarczej może być mowa wówczas, gdy pomimo posiadania ich przez przedsiębiorcę są one wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem klasyfikacyjnym, a więc na działalność rolną lub leśną [tak: wyrok NSA z 18 października 2017 r., II FSK 2771/15, orzeczenia sądów administracyjnych dostępne pod adresem: orzeczenia.nsa.gov.pl].

Sąd stwierdza , że organy obu instancji prawidłowo ustaliły, że opodatkowane nieruchomości zostały zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. Z ustaleń zawartych w protokole kontroli podatkowej z 02 czerwca 2017 r. wynika, że sporne działki, tj. działki nr [...] położone w [...] tworzą jeden zintegrowany obszar, na którym prowadzona jest działalność gospodarcza polegająca na ciągłej eksploatacji kruszywa. Pas ochronny w postaci usypanego wału ziemi odgradza teren na którym odbywa się wydobycie od działki nr [...] wykorzystywanych w sposób rolniczy oraz od drogi nr [...]. Na kontrolowanym obszarze porusza się specjalistycznych sprzęt. Ustalenia zawarte w omawianym protokole znajdują oparcie w dołączonych do tego dokumentu fotografiach, które świadczą o tym, że na spornych nieruchomościach prowadzona jest zakrojona na szeroką skalę działalność związana z wydobyciem kruszywa. Oględziny znajdujących się w aktach sprawy fotografii nie pozwalają na przyjęcie, że na spornych nieruchomościach prowadzona jest działalność inna niż gospodarcza. Ustaleń tych nie podważa skutecznie argumentacją podatnika podnoszącą zaniechanie ustalenia z jakiej faktycznie powierzchni wydobywane jest kruszywo, powierzchni na której składowany jest urobek oraz powierzchni zajętej przez urządzenia do załadunku kruszywa. Istotne było jedynie ustalenie czy sporne nieruchomości zostały zajęte na prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Działalności gospodarczej w okolicznościach niniejszej sprawy nie można ograniczać jedynie do działalności polegającej na samym tylko wydobywaniu w konkretnym miejscu kruszywa. Przez grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej należy rozumieć zarówno grunty na których bezpośrednio prowadzone jest wydobycie jak i grunty na których realizowane są zadania pośrednio związane z wydobyciem takie chociażby jak składowanie urobku. Należy w ślad za organem pierwszej instancji zaznaczyć, że w trakcie oględzin skarżący nie pozwolił na dokonanie obmiaru gruntów przez upoważnionego geodetę. W tego rodzaju sytuacji na podstawie sporządzonej dokumentacji fotograficznej oraz ustaleń zawartych w protokole z kontroli podatkowej prawidłowo przyjęto, że na całej powierzchni spornych nieruchomości prowadzona jest działalność gospodarcza.

Prawidłowość ustaleń organów znajduje również potwierdzenie w decyzji Marszałka Województwa W. z 25 maja 2015 r. zmieniającej koncesję na wydobywanie kruszyw. Z decyzji tej wynika bowiem, że obszary i tereny górnicze "[...] [...]" tworzone przez działki nr: [...] oraz [...] mają powierzchnię [...] m2 (nie zaś jak wskazuje skarżący [...] m2). W toku postępowania podatkowego skarżący nie przedłożyli również żadnych dowodów mogących poddawać w wątpliwość ustalenia zawarte w protokole z kontroli podatkowej z 02 czerwca 2017 r. poparte dołączoną do niego dokumentacją fotograficzną.

Z uwagi na powyższe za bezpodstawne uznaje sąd zarzuty skargi podnoszące nieprzeprowadzenie dowodu co do rzeczywistej powierzchni nieruchomości zajętej na prowadzenie działalności gospodarczej. Wydanie decyzji zostało poprzedzone przeprowadzeniem postępowania dowodowego ukierunkowanego także na ustalenie tej powierzchni.

W opinii sądu organy podatkowe dokonały również prawidłowego zastosowania art. 2 ust. 2 u.p.o.l. przyjmując, że całość powierzchni spornych gruntów jest zajęta na potrzeby działalności gospodarczej innej niż rolnicza.

Mając powyższe na uwadze sąd na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.), orzekł, jak w sentencji wyroku.