drukuj    zapisz    Powrót do listy

6322 Usługi opiekuńcze, w tym skierowanie do domu pomocy społecznej, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję I i II instancji, II SA/Łd 515/17 - Wyrok WSA w Łodzi z 2017-08-10, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Łd 515/17 - Wyrok WSA w Łodzi

Data orzeczenia
2017-08-10 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-07-07
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Sędziowie
Barbara Rymaszewska /przewodniczący/
Joanna Sekunda-Lenczewska /sprawozdawca/
Magdalena Sieniuć
Symbol z opisem
6322 Usługi opiekuńcze, w tym skierowanie do domu pomocy społecznej
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Sygn. powiązane
I OSK 2507/17 - Wyrok NSA z 2018-04-24
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 930 art. 6 pkt 9, art. 50 ust. 1 i 2, 3 i 5
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - tekst jednolity
Dz.U. 2017 poz 1257 art. 7, art. 77 par. 1, art. 80
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2017 poz 1369 art. 145 par. 1 pkt 1 lit c)
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Dnia 10 sierpnia 2017 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Barbara Rymaszewska, Sędziowie Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska (spr.), Sędzia WSA Magdalena Sieniuć, Protokolant Asystent sędziego Jarosław Moraczewski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2017 roku sprawy ze skargi H. C. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania usług opiekuńczych uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...], nr [...]. LS

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...], nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł., po rozpatrzeniu odwołania H. C., utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...], nr [...], w sprawie odmowy przyznania usług opiekuńczych w miesiącu kwietniu 2017 r.

Kolegium wyjaśniło, że organ I instancji decyzją z dnia [...], nr

[...] odmówił H.C. przyznania usług opiekuńczych w miesiącu kwietniu 2017r. W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że Strona ze względu na stan zdrowia wymaga wzmożonej opieki. Decyzje dotyczące przyznawania usług opiekuńczych mają charakter uznaniowy w zakresie przyznawania świadczenia. Z jednej strony wyznacznikiem jest rozmiar potrzeb osoby wymagającej opieki, z drugiej możliwości finansowe będące w budżecie miasta na ten cel. Jednakże ograniczone środki w budżecie miasta nie pozwalają na zaspokojenie potrzeb wszystkich osób w oczekiwanym przez nich w zakresie. W tej sytuacji organ pomocy społecznej był zmuszony odmówić pomocy w formie usług opiekuńczych, w szczególności u osób posiadających możliwości wsparcia ze strony rodziny bądź środki finansowe umożliwiające wykupienie usług we własnym zakresie. Pierwszeństwo przy przyznawaniu usług opiekuńczych mają osoby samotnie zamieszkujące, nieposiadające osób zobowiązanych do alimentacji. Zgodnie z art. 87 i 133 § 2 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682 ze zm.) w pierwszej kolejności do pomocy usługowej bądź świadczeń alimentacyjnych, które umożliwiałyby wykupienie usług opiekuńczych bezpośrednio od wykonawcy zobowiązana jest rodzina. Pomoc świadczona w ramach usług opiekuńczych ma zatem charakter uzupełniający, zaś obowiązki opiekuńcze wynikające z więzi rodzinnych mają przed nimi pierwszeństwo. Strona ma bliską rodzinę i to ona w pierwszej kolejności jest zobowiązana do alimentacji względem Strony.

W odwołaniu od ww. decyzji H.C. podkreśliła, że w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji (I grupa inwalidzka) wymaga stałej opieki przez 24 godz. na dobę. Mieszka sama i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Utrzymuje się z emerytury w wysokości 1.396 zł i nie stać jej na wykupienie usług opiekuńczych we własnym zakresie. Chora córka Strony pobiera świadczenie przedemerytalne w wysokości 878 zł.

Dalej Kolegium wyjaśniło, że jak wynika z akt sprawy, H. C. (lat 87) legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym na stałe. Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego wynika, że Strona mieszka sama i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Cierpi na liczne schorzenia: cukrzycę (przyjmuje insulinę), schorzenia kardiologiczne (ma rozrusznik serca), zwyrodnienie stawów, ma usuniętą nerkę. Po mieszkaniu porusza się z trudem o kulach. Źródłem dochodu Strony jest emerytura w kwocie 1.396,23 zł. Strona zajmuje pokój z kuchnią w blokach, mieszkanie jest w pełni wyposażone i utrzymane w czystości i porządku. Strona ma córkę, która choruje na nadciśnienie tętnicze, schorzenia kręgosłupa. Pobiera świadczenie przedemerytalne, które wynosi 878,17 zł (netto). W ostatnim okresie strona miała przyznaną pomoc w formie usług opiekuńczych przez 2 dni w tygodniu po 3 godziny dziennie.

Następnie organ II instancji w oparciu o art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 3 i 4, art. 8 ust. 1, art. 50 ust. 1, 2, 3, 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz.U. z 2016 r. poz.930 z późn.zm.- dalej "u.p.s.") wyjaśnił, że przyznanie pomocy w formie usług opiekuńczych na podstawie przepisu art. 50 ust. 2 powyższej ustawy pozostawione jest uznaniu organu administracji. Uznanie administracyjne pozwala zaś organowi na wybór rozstrzygnięcia, które uważa za najbardziej właściwe (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 31 stycznia 2013r., sygn. akt II SA/Lu 944/12). Art. 50 u.p.s. stwarza organowi pomocy społecznej możliwość (nie obowiązek) przyznania pomocy w formie usług opiekuńczych. Istota pomocy, o jakiej mowa w powyższym przepisie sprowadza się do przyznania świadczenia w sytuacji, której można przypisać charakter nadzwyczajny, szczególnie uzasadniony (osoba samotna, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona). Przyznanie pomocy w sytuacji bardzo ograniczonych środków finansowych i dużej liczby wnioskodawców oraz osób oczekujących na wsparcie, wymaga wyjątkowych okoliczności, zaś ustalenie jej wymiaru wymaga uwzględnienia także uzasadnionych potrzeb innych osób ubiegających się o pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Dlatego w każdej ze spraw organ pomocy społecznej rozważa sytuację życiową osoby ubiegającej się o pomoc, jej stan zdrowia i na tej podstawie ustala zakres niezbędnych dla niej usług opiekuńczych, biorąc pod uwagę możliwości świadczenia ww. pomocy przez ośrodek pomocy społecznej oraz potrzeby innych osób znajdujących się w sytuacji, o której mowa w art. 50 ust. 1 powołanej ustawy.

Organ odwoławczy wskazał, że w przedmiotowej sprawie w pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, iż świadczenia opiekuńcze to świadczenia polegające na realizowaniu szeroko pojmowanej opieki. Przyczyną otoczenia opieką jest nieporadność życiowa i brak samodzielności podopiecznego. Brak samodzielności przejawia przy tym tak wysoki stopień, że pozostawienie takiej osoby bez opieki spowodowałoby zgubne dla niej skutki. Stopień samodzielności, zaradności życiowej, sprawności psychicznej i kondycji fizycznej osoby zainteresowanej uzyskaniem świadczeń opiekuńczych podlega ustaleniu przez organ pomocy społecznej w toku postępowania wyjaśniającego, poprzedzającego przyznanie świadczenia. Pojęcie "opieka" niesie ponadto ze sobą tylko to, co niezbędne do zapewnienia należytego poziomu życia, rozwoju i zachowania zdrowia osoby podopiecznej.

Organ podkreślił także, że z załączonej do akt sprawy informacji dotyczącej sytuacji finansowej I Wydział Pracy Środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ł. w zakresie realizacji pomocy w formie usług opiekuńczych wynika, iż przewidziany na realizację tego zadania plan budżetu dla MOPS w 2017r. wynosi 11.000.000,00 zł, z czego w miesiącach styczeń-marzec 2017r. wykorzystano już kwotę 4.217.713,00 zł, czyli ponad 38% rocznego budżetu. Przy czym, jak wynika ze wskazanego pisma, pozostała kwota tj. 6.782.587,00 zł oznacza brak środków finansowych na zabezpieczenie potrzeb w oczekiwanym zakresie w 2017r. i nie pozwala na realizację usług opiekuńczych na dotychczasowym poziomie. W konkluzji organ wskazał, iż "taka sytuacja wymusza konieczność drastycznego zmniejszania wymiaru pomocy usługowej w celu zachowania dyscypliny budżetowej oraz zabezpieczenia usług opiekuńczych, przynajmniej na minimalnym poziomie, dla osób samotnych, nieposiadający żadnej rodziny".

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Ł. pismem z dnia 27 kwietnia 2017r., nr [...], skierowanym do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł., przekazał informację uzupełniającą o możliwościach finansowych na realizację zadania w przedmiocie udzielenia pomocy w postaci usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania. Jak wynika z powyższego pisma Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Ł. zawarł nowe umowy na świadczenie usług opiekuńczych na okres od 1 kwietnia 2017r. do 31 grudnia 2017r. W związku z wprowadzeniem minimalnej stawki godzinowej dla osób zatrudnionych na umowę zlecenie wzrosła także stawka za 1 godzinę usług i tak:

- koszt jednej godziny usług opiekuńczych świadczonych w dni robocze - 18,60 zł,

- koszt jednej godziny usług opiekuńczych świadczonych w soboty, niedziela i święta - 22,00 zł,

- koszt jednej godziny specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w dni robocze - 20,00 zł,

- koszt jednej godziny specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w soboty, niedziela i święta - 32,00 zł.

Dla porównania organ przedstawił dotychczas obowiązujące stawki:

- koszt jednej godziny usług opiekuńczych świadczonych w dni robocze - 11,00 zł,

- koszt jednej godziny usług opiekuńczych świadczonych w soboty, niedziela i święta - 22,00 zł,

- koszt jednej godziny specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w dni robocze - 16,00 zł,

- koszt jednej godziny specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w soboty, niedziela i święta-32,00 zł.

Ponadto organ wyjaśnił, że większość usług realizowana jest u osób samotnych lub samodzielnie gospodarujących w dni robocze. Liczba osób objętych pomocą w postaci usług opiekuńczych nie uległa zmniejszeniu, a nawet nieznacznie wzrosła (w I kwartale 2016r. pomocą usługową objętych było 2 713 osób, natomiast w I kwartale 2017r. 2 764 osoby), ale z uwagi na brak zwiększenia budżetu przy jednoczesnym wzroście ponoszonych kosztów wynikających z wzrostu stawki godzinowej konieczne jest ograniczenie liczby godzin do poziomu gwarantującego bieżące regulowanie należności i utrzymanie dyscypliny finansów publicznych.

Organ poinformował także, że budżet Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ł. na realizację usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych w 2017r. wynosi analogicznie jak w 2016r. - 11 250 000,00 zł. Uwzględniając budżet na to zadanie Ośrodek będzie mógł realizować około 60% godzin usług w stosunku do roku ubiegłego. W konkluzji Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Ł. wskazał, że w pierwszej kolejności pomoc w postaci usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych będzie kierowana do osób samotnych i samodzielnie gospodarujących, nieposiadających możliwości zapewnienia wsparcia ze strony rodziny oraz osób, których dochody i posiadane zasoby uniemożliwiają zakup usług bezpośrednio u wykonawców.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł., odnosząc się do stanowiska organu I instancji, wyrażonego na tle posiadanych środków finansowych wyjaśniło, że powszechnie znanym jest fakt, iż ośrodki pomocy społecznej dysponują ograniczonymi środkami finansowymi, które muszą zostać podzielone pomiędzy rosnącą liczbę osób potrzebujących wsparcia. Biorąc więc pod uwagę - z jednej strony - wielkość środków finansowych na realizację tego zadania, z drugiej zaś ilość osób ubiegających się o świadczenie - to oczywistym jest, iż posiadane środki nie zabezpieczają potrzeb wszystkich wymagających pomocy.

Organ odwoławczy podkreślił, iż usługi opiekuńcze kierowane są więc przede wszystkim do osób samotnych, ponieważ nie mogą one liczyć na pomoc najbliższych.

Dla przypomnienia organ wyjaśnił, iż osobą samotną jest osoba prowadząca jednoosobowe gospodarstwo domowe, niepozostająca w związku małżeńskim i nieposiadająca wstępnych ani zstępnych. Omawianą pomoc mogą również otrzymać osoby mające rodziny, niemniej w tych przypadkach ustawodawca odwołuje się do zasady pomocniczości, zwracając uwagę na obowiązki opiekuńcze wynikające z więzi rodzinnych. Osobie wymagającej opieki można przyznać usługi opiekuńcze dopiero wówczas, gdy opieki nie mogą jej zapewnić najbliżsi członkowie rodziny.

Kolegium wskazało, iż w sprawie bezsporne jest, że strona ze względu na wiek i stan zdrowia wymaga pomocy innych osób w zaspakajaniu codziennych potrzeb życiowych. Strona prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, ale w świetle ustawy o pomocy społecznej nie jest osobą samotną, ponieważ ma córkę. Zgodnie z art. 129 § 1 k.r.o. obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym (§ 2).

Na ostateczną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. skargę do sądu administracyjnego złożyła H. C. prosząc o ponowne rozpoznanie sprawy i przyznanie usług opiekuńczych. Przedstawiła swoją sytuację rodzinną i finansową wskazując, iż jest osobą bardzo ciężko chorą, niemogącą samodzielnie funkcjonować.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. podtrzymało stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i w związku z tym wniosło o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Wskazać należy, że usługi opiekuńcze stanowią świadczenia niepieniężne przyznawane w ramach systemu pomocy społecznej. Powodem ich przyznania może być wiek, choroba lub inna przyczyna, ze względu na którą świadczeniobiorca wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiony. Regulacja prawna tej instytucji jest zawarta w art. 50 ust. 1 i 2 u.p.s., który wprowadza kryteria obligatoryjnego i fakultatywnego przyznania usług opiekuńczych. Konieczność wydania decyzji w przedmiocie przyznania tych usług, a możliwość jej wydania, a więc zastosowania uznania administracyjnego, w zasadzie różnicuje jedynie status rodzinny wnioskodawcy. W przypadku, gdy o usługi opiekuńcze ubiega się osoba, która faktycznie wymaga pomocy innych osób i jest osobą samotną w rozumieniu art. 6 pkt 9 u.p.s. organ administracji publicznej nie ma wyboru decyzyjnego w tym przedmiocie. Natomiast organ administracji publicznej może przyznać takie usługi osobie, która wymaga pomocy innych osób w przypadku, gdy rodzina - a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni - nie mogą jej takiej pomocy zapewnić.

Decyzja wydana na podstawie art. 50 ust. 2 u.p.s. jest bowiem decyzją uznaniową, nie jak w przypadku regulacji z art. 50 ust. 1 u.p.s.- obligatoryjną. Sądowa kontrola legalności decyzji uznaniowych jest natomiast ograniczona. Sprowadza się ona do zbadania, czy w toku postępowania w sposób wyczerpujący zebrano materiał dowodowy, czy dokładnie zostały wyjaśnione istotne w sprawie okoliczności, a zatem czy prowadząc postępowanie organ ją rozpoznający nie uchybił przepisom art. 7 i 77 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm. – dalej jako: k.p.a.). Ponadto, czy organ w sposób wszechstronny i wnikliwy rozważył cały zebrany materiał dowodowy i czy po należytym rozważeniu owego materiału dokonał prawidłowej oceny istnienia przesłanek warunkujących zastosowanie przepisu przewidującego możliwość przyznania owego uprawnienia i jego ewentualnego zakresu.

W rozpoznawanej sprawie jest niesporne, że H. C. nie jest osobą samotną, o której mowa w art. 6 pkt 9 u.p.s. i nie mógł mieć do niej zastosowania art. 50 ust. 1 u.p.s. Wobec powyższego rozpoznanie wniosku skarżącej o przyznanie usługi opiekuńczej nastąpiło na podstawie art. 50 ust. 2 u.p.s. Przepis ten stanowi, że usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.

Z treści powyższego przepisu wynika, że oprócz ustalenia, czy osoba wnioskodawcy wymaga pomocy innych osób konieczne jest również wyjaśnienie, czy rodzina (krewni lub osoby niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące z wnioskodawcą) mogą taką pomoc zapewnić.

Bez wątpienia oceny takiej dokonuje właściwy organ administracji publicznej w każdym indywidualnie rozpatrywanym przypadku. Ocena ta nie może być wynikiem przekonania organu, że zależy to tylko od jego uznania, gdyż przyznanie lub odmowa przyznania takiej pomocy może nastąpić jedynie po starannym i wszechstronnym wyjaśnieniu okoliczności danej sprawy, a wydana decyzja musi być wyczerpująco uzasadniona przez wskazanie, dlaczego dokonano takiego, a nie innego rozstrzygnięcia. Powyższy obowiązek wynika z podstawowych zasad postępowania administracyjnego. Zgodnie bowiem z art. 6 k.p.a. organy administracji publicznej działają na podstawie prawa, natomiast zgodnie z art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. są zobowiązane do dokładnego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego, tak aby ustalić stan faktyczny zgodny z rzeczywistością (wyrok WSA w Łodzi z dnia 5 grudnia 2008 r., sygn. akt II SA/Łd 715/08, Lex nr 533298).

Nie jest przy tym wystarczające, a w istocie jedyne, odwołanie się do sytuacji finansowej ośrodka pomocy społecznej, a w szczególności braku odpowiedniego zabezpieczenia środków budżetowych umożliwiających realizację celów ustawowych zważywszy, że jak wynika z uzasadnienia decyzji, zmiana sytuacji związana jest jedynie ze zmianą stawek godzinowych.

Dostrzec należy, że sytuacja skarżącej nie zmieniła się na korzyść w stosunku do poprzedniego okresu gdy świadczenie było jej przyznane. Z akt sprawy bezspornie wynika, że H. C. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym na stałe. Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego wynika, że skarżąca mieszka sama i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Cierpi na liczne schorzenia: cukrzycę (przyjmuje insulinę), schorzenia kardiologiczne (ma rozrusznik serca), zwyrodnienie stawów, ma usuniętą nerkę. Po mieszkaniu porusza się z trudem o kulach. Źródłem dochodu skarżącej jest emerytura w kwocie 1.396,23 zł. Skarżąca ma córkę, która choruje na nadciśnienie tętnicze, schorzenia kręgosłupa (zaświadczenie lekarskie o niezdolności do sprawowania stałej opieki nad matką). Pobiera ona świadczenie przedemerytalne, które wynosi 878,17 zł (netto).

Przedstawiony powyżej stan faktyczny sprawy świadczy zatem o tym, iż przyczyna wystąpienia przez skarżącą do Prezydenta Miasta Ł. o przyznanie pomocy w formie usług opiekuńczych (kontynuacja) - czyli stan zdrowia (cukrzyca, schorzenia kardiologiczne, zwyrodnienie stawów, usunięta nerka) oraz brak zapewnienia przez osoby bliskie (chora córka) pomocy w czynnościach życia codziennego, w takim zakresie w jakim wymaga tego stan zdrowia skarżącej, nie zmieniła się w miesiącu kwietniu, gdy odmówiono stronie świadczenia, z którego wcześniej korzystała.

Na tym tle nie można zaakceptować stanowiska, że powołanie się przez organ na ograniczone możliwości finansowe pomocy społecznej stanowi wystarczające uzasadnienie odmowy przyznania danego świadczenia. W uzasadnieniu niewątpliwie organ administracji podał konkretnie wysokość kwoty, jaką dysponował na udzielanie tego typu pomocy, jaka kwota została już rozdysponowana. Nie wypełnił natomiast obowiązku wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy i ich rozważenia w kontekście treści art. 50 ust. 2 u.p.s., czym naruszył art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy.

Wskazać bowiem należy również, że z art. 50 ust. 3 i 5 u.p.s. wynika, że usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opieki higienicznej, zaleconej przez lekarza pielęgnacji, względnie zapewnienia kontaktów z otoczeniem. Ośrodek pomocy społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia.

W niniejszej sprawie organ pomocy społecznej ustalił, iż skarżąca wymaga pomocy w przygotowywaniu posiłków, robieniu zakupów, sprzątaniu mieszkania, czynnościach związanych z utrzymaniem higieny osobistej, pomocy przy ubieraniu, wzywaniu lekarza i realizacji recept, ewentualnie w towarzyszeniu w drodze do lekarza. Organy pomocy społecznej zaniechały jednak ustaleń, czy skarżąca może mieć zapewnioną opiekę ze strony niezamieszkującej z nią zstępnej. Strona podnosiła konsekwentnie w toku postępowania, że córka takiej pomocy nie może jej zapewnić i trudno w oparciu o materiał zgromadzony w sprawie odmówić słuszności podnoszonym argumentom. Zauważyć bowiem należy, że wysokość zasiłku przedemerytalnego córki strony, nie jest kwotą pozwalającą na świadczenie pomocy w formie finansowej. Z kolei stan zdrowia wynikający z zaświadczenia lekarskiego czyni wątpliwą pomoc osobistą. Zdaniem sądu, nie można odmówić wsparcia w postaci usług opiekuńczych tylko dlatego, że osoba wymagająca opieki ma rodzinę. Należy bowiem zbadać, czy członkowie rodziny mają możliwości (finansowe, zdrowotne, lokalowe) sprawowania opieki i czy są w stanie w ciągu doby zapewnić pomoc i opiekę w takim zakresie, w jakim jest ona konieczna ze względu na stan zdrowia wnioskodawcy.

Reasumując powyższe rozważania należy zaakcentować, że w sprawach z zakresu pomocy społecznej organy administracji powinny wykazać się szczególną starannością oraz dbałością o słuszny interes strony, albowiem stroną postępowania jest zazwyczaj osoba, która często bez własnej winy nie radzi sobie z funkcjonowaniem w otaczającej rzeczywistości i dlatego w zaufaniu do organów administracji szuka u nich pomocy. Organ administracji publicznej natomiast zgodnie z art. 8 k.p.a. powinien działać w taki sposób, aby to zaufanie pogłębiać – rozważyć i zbadać indywidualną sytuację wnioskodawcy w danej sprawie. Jak wynika natomiast z akt sprawy organ orzekający nie sprostał tym wymaganiom.

W tym stanie rzeczy, z uwagi na wskazane uchybienia prawa procesowego, Sąd stosownie do treści art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369), orzekł jak w sentencji.

Rozpoznając ponownie sprawę organy powinny uzupełnić materiał dowodowy w zakresie wskazanym w powyższych motywach i w oparciu o prawidłowo dokonane ustalenia rozważyć ponownie przesłanki art. 50 ust. 2 u.p.s., a następnie podjąć rozstrzygnięcie uwzględniając przedstawioną ocenę Sądu.

k.ż.



Powered by SoftProdukt