Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Góraj (spr.), Sędziowie WSA Eugeniusz Wasilewski, Janusz Walawski, , Protokolant specjalista Elwira Sipak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 lutego 2015 r. sprawy ze skargi Proboszcza Parafii Rzymskokatolickiej p.w. [...] w B. na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie przetwarzania danych osobowych 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości; 3. zasądza od Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych na rzecz skarżącego Proboszcza Parafii Rzymskokatolickiej p.w. [...] w B. kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Postępowanie w sprawie zainicjowane zostało wnioskiem B. R., skierowanym do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, o wydanie decyzji zobowiązującej Proboszcza Parafii Rzymskokatolickiej p.w. [...] w B., do sprostowania nieaktualnych danych osobowych strony w księdze chrztów.

Badając sprawę organ ustalił m.in. że strona, pismem z 26 kwietnia 2013 r. skierowanym do Proboszcza ww. Parafii oświadczyła, że występuje z Kościoła Katolickiego i wycofuje zgodę na podleganie jego doktrynie oraz prawu.

Organ ustalił też, że strona nie zastosowała się do procedury obowiązującej w Kościele Katolickim, a dotyczącej wystąpienia z Kościoła.

Decyzją z [...] stycznia 2014 r. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych nakazał Proboszczowi Parafii Rzymskokatolickiej p.w. [...] w B. przywrócenie stanu zgodnego z prawem przez uaktualnienie danych osobowych B. R., polegające na naniesieniu w księdze chrztów adnotacji o treści zgodnej z żądaniem strony zawartym w jej oświadczeniu woli z dnia 26 kwietnia 2013 r.

Rozpoznając sprawę wskutek wniosku o jej ponowne rozpoznanie, organ decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W jej uzasadnieniu organ wskazał, że posiada uprawnienia kontrolne wobec zbiorów danych osób, które nie należą do Kościoła Katolickiego. Wobec tego w pierwszej kolejności organ dokonał oceny skuteczności wystąpienia przez stronę z Kościoła Katolickiego na gruncie przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Dokonując tej oceny organ doszedł do wniosku, ze strona w sposób dostatecznie jasno wyraziła swoją wolę w oświadczeniu z 26 kwietnia 2013 r. Nadto Generalny Inspektor wskazał, iż wolność w zakresie przynależności do związku wyznaniowego nie może być ograniczona wewnętrznymi przepisami tego związku.

Od powyższej decyzji skargę do tut. Sądu wywiódł Proboszcz Parafii Rzymskokatolickiej p.w. [...] w B. wnosząc o jej uchylenie. Skarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił naruszenie:

- art. 29 K.p.a. poprzez uznanie za stronę postępowania Proboszcza Parafii, podczas gdy stroną tą winna być Parafia,

- art. 8 w zw. z art. 97 ust.1 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania w sposób niebudzący zaufania do władzy publicznej, oraz niezawieszenie postępowania celem rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego, co stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności skarżonej decyzji,

- art. 138 § 1 w zw. z art. 156 k.p.a. przez wydanie skarżonej decyzji mimo, że wcześniejsza decyzja w sposób rażący narusza prawo,

- art. 43 ust. 2, 35 ust. 1 i 18 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych poprzez błędną ich wykładnię,

- art. 2 ust. 3 ustawy o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego przez błędną jego wykładnię.

W uzasadnieniu skargi Proboszcz rozwinął wyżej przedstawione zarzuty.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w skarżonym rozstrzygnięciu.

Do akt sprawy wpłynęły tez dodatkowo pisma procesowe Proboszcza oraz uczestnika – B. R..

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

zgodnie z treścią przepisu art.1 par. 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr.153, poz.1269 z późn. zm.) Sąd Administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem skarżonej decyzji administracyjnej. Jest więc to kontrola legalności rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu administracyjnym, z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i procesowym. Oceniając przedmiotową decyzję według powyższych kryteriów, uznać należy, iż powinna zostać wyeliminowana z obrotu prawnego jako wadliwa.

Istota sprawy w niniejszym postępowaniu sprowadzała się do oceny tego, czy organ w sposób wyczerpujący sporządził uzasadnienie skarżonego rozstrzygnięcia.

Jedną z podstawowych kwestii podlegających badaniu przez Sąd Administracyjny jest bowiem ustalenie, czy skarżona decyzja zawiera wszystkie niezbędne formalne elementy wymagane prawem. Jednym z takich koniecznych składników decyzji administracyjnej – zgodnie z treścią art.107 § 1 k.p.a. – jest zaś uzasadnienie. Paragraf 3 ww. przepisu precyzuje zaś dodatkowo, iż uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Uzasadnienie prawne winno zaś zawierać wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa.

Z treści wyżej powołanego aktu prawnego wynika więc w sposób niebudzący wątpliwości, iż uzasadnienie faktyczne i prawne musi odnosić się do konkretnej decyzji, której przedmiot i podmiot jest szczegółowo określony.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż treść uzasadnienia skarżonej decyzji niespełna w całości wymogów art.107 k.p.a.

Skoro, jak podaje organ, posiada on uprawnienie do działań kontrolnych tylko wobec zbiorów danych osób nienależących do Kościoła Katolickiego, to kluczową dla sprawy kwestią było ustalenie tego, czy strona przynależy do Kościoła Katolickiego, czy też skutecznie z niego wystąpiła. Generalny Inspektor winien więc przede wszystkim ustalić, czy oświadczenie woli strony z dnia 26 kwietnia 2013 r. wywołało zamierzony przez nią skutek.

W sytuacji gdy organ uznał, że oceny powyższego skutku należy dokonać na gruncie przepisów prawa powszechnie obowiązującego, winien powołać konkretne przepisy prawa powszechnie obowiązującego, w oparciu o które badał omawiane oświadczenie strony, a następnie przedstawić w sposób szczegółowy przebieg tego działania, z uwzględnieniem wszelkiej argumentacji jaką brał przy tym pod uwagę. Powinien więc w sposób szczegółowy wyjaśnić to, jakie okoliczności prawne i faktyczne przekonały organ do konkluzji, że oświadczenie woli strony, wywołało zamierzony skutek.

Powyższych dywagacji zabrakło jednakże w uzasadnieniu skarżonej decyzji. Organ nie zawarł w motywach swojego rozstrzygnięcia jednoznacznego stwierdzenia odnośnie skuteczności wystąpienia strony z Kościoła Katolickiego. Nie przedstawił nawet w niewielkim zakresie sposobu weryfikacji spornego oświadczenia woli strony, zwłaszcza jego skuteczności. Organ nie uznał nawet za właściwe powołanie konkretnych przepisów danych aktów prawnych, w oparciu o które dokonywał weryfikacji skuteczności wystąpienia przez stronę z Kościoła Katolickiego.

Samo stwierdzenie organu, że badania powyższej materii dokonał w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiązującego, nie może być uznane za wystarczające. Nie podając bowiem konkretnych aktów prawnych i konkretnych ich norm, do których odnosił się przy badaniu spornego oświadczenia, pozbawił nie tylko strony postępowania, ale też tut. Sąd możliwości weryfikacji poprawności wyciągniętych wniosków. Tak niewłaściwie sporządzone uzasadnienie decyzji, zawierające powyższe braki sprawia, że cała decyzja nie poddaje się kontroli sądowej.

Odnosząc się zaś do stwierdzenia organu, iż sporne oświadczenie woli w sposób jasny wyrażało wolę osoby je składającej, to wskazania wymaga okoliczność, że klarowność wyrażenia myśli przez oświadczającego wolę, jest tylko jednym z elementów mogących służyć ocenie skuteczności danego oświadczenia. Istnienie tego elementu nie niweluje jednak konieczności zbadania skuteczności oświadczenia przez pryzmat konkretnych przepisów prawa.

Wobec stwierdzonego uchybienia formalnego, tut. Sąd nie odnosił się do argumentacji ad meriti przedstawionej przez organ jak i przez stronę skarżącą. Na obecnym etapie postępowania byłoby to bowiem przedwczesne. W chwili obecnej nie jest bowiem jeszcze wiadomym, czy konkluzje organu odnośnie skuteczności wystąpienia przez stronę z Kościoła Katolickiego są poprawne.

W związku z powyższym, uznając że skarżona decyzja narusza prawo, Wojewódzki Sad Administracyjny w Warszawie orzekł jak w pkt 1 wyroku na podstawie art. 145 § 1 pkt 1c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Rozstrzygnięcie zawarte w pkt 2 wyroku zostało wydane w myśl art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j .Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Ponownie rozpoznając sprawę organ będzie zobligowany do poprawnego uzasadnienia wydanego rozstrzygnięcia, z zastosowaniem wskazówek Sądu przedstawionych w niniejszym uzasadnieniu wyroku.