Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wojciech Mazur /sprawozdawca/, Sędziowie Sędzia WSA Artur Kot, Sędzia WSA Marek Wroczyński, Protokolant Katarzyna Filipowicz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 listopada 2008 r. sprawy ze skargi M. M. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w W. z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia postanawia odrzucić skargę. Sygn. akt VIII SA/Wa 418/08 POSTANOWIENIE Dnia 26 listopada 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Wojciech Mazur /sprawozdawca/ Sędziowie Sędzia WSA - Artur Kot Sędzia WSA - Marek Wroczyński Protokolant Katarzyna Filipowicz po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2008 r. na rozprawie sprawy ze skargi M.M. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w W. z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia postanawia: poinformować Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego o istotnych naruszeniach prawa występujących w sprawie z wniosku M.M. o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w R. z dnia [...] września 2003 r. nr [...].

VIII SA/Wa 418/08

UZASADNIENIE

Pismem z 22 lipca 2008 r. M.M. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, za pośrednictwem [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego, na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] czerwca 2008 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w R. z dnia [...] września 2003 r., znak: [...]. Wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz o wstrzymanie jego wykonania, a nadto o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 58 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270

ze zm. – dalej: p.p.s.a.), Sąd odrzuca skargę jeżeli jej wniesienie jest niedopuszczalne.

Zgodnie z art. 52 § 1 u.p.p.s.a., skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich, przy czym przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.

Przepisy te wyrażają generalną zasadę subsydiarności skargi. Jej wniesienie do sądu administracyjnego wymaga bowiem uprzedniego uruchomienia środków prawnych dostępnych w administracyjnym toku instancji, a w razie ich braku skierowania do organu wezwania do usunięcia naruszenia prawa (§ 3 i § 4 u.p.p.s.a.).

Ze złożonej w niniejszej sprawie skargi wyraźnie wynika, że jej przedmiotem jest postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] czerwca 2008 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w R. z dnia [...] września 2003 r., znak: [...].

W tym miejscu należy zauważyć, że zaskarżone postanowienie zawierało nieprawidłowe pouczenie o możliwości, trybie i terminie złożenia odwołania, a mianowicie o możliwości zaskarżenia postanowienia skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, podczas gdy prawidłowo pouczyć należało o zażaleniu na postanowienie do organu wyższego stopnia, jakim w tym przypadku był Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego, zgodnie z art. 59 kpa. Skarga do sądu administracyjnego wniesiona bez wyczerpania środków odwoławczych jako niedopuszczalna podlega odrzuceniu. Jakkolwiek skarżąca została błędnie pouczona o trybie zaskarżenia decyzji, to zgodnie z art. 112 kpa nie może to rodzić dla niej negatywnych konsekwencji, dlatego strona ma możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na zaskarżone postanowienie do organu wyższego stopnia (por. teza 3. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 lipca 1999 r., I SA 1600/98, Lex nr 48568).

Mając na uwadze wszystkie wskazane powyżej okoliczności, wniesienie przez skarżącą skargi na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] czerwca 2008 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w R. z dnia [...] września 2003 r., znak: [...], tj. decyzję wydaną przez organ I instancji, uznać należało za niedopuszczalne.

Z tych względów, działając na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 i § 3 p.p.s.a., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, jak w sentencji postanowienia.

UZASADNIENIE

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 155 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), informuje Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego o rażącym naruszeniu prawa, do którego doszło w toku rozpoznawania sprawy ze skargi M.M. w przedmiocie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w R. z dnia [...] września 2003 r. nr [...].

Postanowieniem z dnia [...] września 2003 r. nr [...] Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w R. działając na podstawie art. 49 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, art. 59 f ust. 1 i art. 59 g ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 ze zm.) nakazał M.M. wniesienie opłaty legalizacyjnej w wysokości 30.000 zł za budynek mieszkalny położony w G., gmina J.

Zażalenie M.M. na to postanowienie zostało przekazane [...] Wojewódzkiemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w dniu 1 października 2003 r., który to organ postanowieniem z dnia [...] października 2003 r. nr [...] stwierdził, że zażalenie zostało wniesione z uchybieniem terminu do jego wniesienia.

W dniu 25 listopada 2003 r. do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w R. wpłynął wniosek M.M. o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia [...] września 2003 r. oraz zażalenie na to postanowienie. Jak wynika z akt sprawy oba pisma zostały przekazane [...] Wojewódzkiemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w dniu 1 grudnia 2003 r.

Postanowieniem z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego r. nr [...] odmówił M.M. przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia [...] września 2003 r. Postanowienie to doręczone skarżącej w dniu 7 lipca 2008 r. zawierało pouczenie, że jest ono ostateczne w administracyjnym toku instancji i służy na nie w terminie 30 dni skarga do sądu administracyjnego.

W toku rozpatrywania sprawy Sąd stwierdził rażące naruszenie przez organ odwoławczy przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm. dalej Kpa), tj. art. 8, art. 12, art. 35, art. 59 § 1 w zw. z art. 15 i art. 124 § 1 Kpa.

Naruszenie to polegało przede wszystkim na daleko idącej przewlekłości postępowania administracyjnego. Z przepisu art. 35 Kpa wynika obowiązek załatwienia sprawy administracyjnej bez zbędnej zwłoki, przy czym czas załatwienia sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego określony został na nie dłużej niż jeden miesiąc, natomiast w przypadku sprawy szczególnie skomplikowanej czas ten nie może przekroczyć dwa miesiące. Przepis art. 36 Kpa przewiduje wprawdzie sytuację, w której czas załatwienia sprawy może przekroczyć także ww. termin dwumiesięczny, zobowiązuje jednak organ do powiadomienia o tym fakcie stron postępowania z równoczesnym wskazaniem nowego terminu załatwienia sprawy oraz przyczyn załatwienia sprawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zwraca uwagę, że w przedmiotowej sprawie postępowanie przed organem odwoławczym toczyło się od 1 grudnia 2003 r. (data przekazania wniosku o przywrócenie terminu) do 30 czerwca 2008 r. tj. cztery lata i siedem miesięcy, wbrew ogólnej zasadzie szybkości postępowania wyrażonej w art. 12 Kpa, przy czym braku działania w tym okresie po stronie organu nie sposób czymkolwiek uzasadnić.

Dodatkowo naruszenie przez organ odwoławczy przepisów Kpa polegało na braku prawidłowego pouczenia strony o środkach i terminie zaskarżenia postanowienia z dnia [...] czerwca 2008 r., który to obowiązek wynika dla organu wprost z art. 124 § 1 Kpa stanowiącego, że postanowienie powinno zawierać między innymi pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niego odwołanie. Zgodnie z art. 59 § 1 Kpa od postanowienia o odmowie przywrócenia terminu stronie służy zażalenie do organu wyższego stopnia, jakim w tym przypadku był Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego, a nie skarga do sądu administracyjnego, jak pouczono stronę.

Sąd stwierdza, że nierespektowanie podstawowych zasad postępowania administracyjnego prowadzi do powstania z winy organów negatywnych dla strony skutków prawnych, jak również nieuzasadnionej przewlekłości postępowania. Ponadto nie służy realizacji zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa (art. 8 Kpa).

Uznając za uzasadnione wystąpienie z niniejszą sygnalizacją do organu wyższego stopnia, jakim jest Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego w stosunku do wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego, należy zauważyć, że poza możliwością kontrolowania działań organów administracji architektoniczno - budowlanej i nadzoru budowlanego (art. 88a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 118 ze zm.) przysługują Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, także kompetencje określone w art. 87 ust. 1 i 2 ustawy Prawo budowlane.