Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 27 stycznia 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski, Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Rosińska, Sędzia WSA Barbara Rymaszewska (spr.), , Protokolant Sekretarz sądowy Aneta Panek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 stycznia 2016 roku sprawy ze skargi Wojewody Łódzkiego na zarządzenie Wójta Gminy Widawa z dnia 7 lipca 2015 r. nr 63/2015 w przedmiocie zakazu podlewania ogródków przydomowych, działkowych, tuneli foliowych oraz trawników i upraw rolnych z wodociągu gminnego oddala skargę. a.bł.

Wojewoda Łódzki zaskarżył do sądu administracyjnego zarządzenie Wójta Gminy Widawa z dnia 7 lipca 2015 roku, nr 63/2015 w sprawie zakazu podlewania ogródków przydomowych, działkowych, tuneli foliowych oraz trawników i upraw rolnych z wodociągu gminnego, zarzucając ww. aktowi istotne naruszenie prawa, tj.: art. 40 ust. 3 w związku z art. 41 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 4 ust. 3 w związku z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 roku o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. z 2011r., nr 197, poz. 1172 z późn. zm.).

W uzasadnieniu skargi Wojewoda podniósł, że jako organ nadzoru powziął wątpliwości, czy Wójt Gminy Widawa miał prawo do wydania ww. zarządzenia. Zdaniem Wojewody Łódzkiego nie zostały bowiem spełnione jednocześnie obie przesłanki warunkujące wydanie przepisów porządkowych, o których mowa w art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym.

W ocenie organu nadzorczego, analiza ww. przepisu wskazuje, że aby wprowadzić określone normy w formie przepisów porządkowych muszą wystąpić jednocześnie dwie przesłanki. Wedle pierwszej materia podlegająca unormowaniu nie może być uregulowana w innych przepisach powszechnie obowiązujących. Wedle drugiej wprowadzenie określonych norm musi być uzasadnione ze względu na ochronę wartości, o których mowa w art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym. W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż art. 88t ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2015r., poz. 469, późn. zm., dalej powoływanej jako ustawa Prawo wodne), zgodnie z którym w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, w celu ograniczenia skutków suszy, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej może, w drodze aktu prawa miejscowego, wprowadzić czasowe ograniczenia w korzystaniu z wód, w szczególności w zakresie poboru wody lub wprowadzania ścieków do wód albo do ziemi oraz zmiany sposobu gospodarowania wodą w zbiornikach retencyjnych, reguluje kwestię możliwości ograniczenia korzystania z wód.

Wojewoda Łódzki dodał także, że kwestia ograniczenia poboru wody z wodociągów publicznych na terenie Gminy Widawa, regulowana przedmiotowym zarządzeniem nie została również pominięta w innych aktach prawnych. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2015r., poz. 139) rada gminy, po dokonaniu analizy projektów regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków opracowanych przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, uchwala regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków, zwany dalej "regulaminem". Regulamin jest aktem prawa miejscowego i obowiązuje na obszarze gminy. Natomiast zgodnie z ust. 2 art. 19 ww. ustawy regulamin powinien określać prawa i obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego oraz odbiorców usług.

Zdaniem organu nadzoru powyższe regulacje ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, w sposób bezsporny przesądzają o tym, że o sposobie postępowania w przypadkach niedotrzymania ciągłości dostaw wody może rozstrzygać rada gminy w formie regulaminu, który jako akt prawa miejscowego jest zaliczany do źródeł prawa powszechnie obowiązującego na terenie gminy. Rada Gminy Widawa uchwałą Nr XXIX/168/06 z dnia 21 lutego 2006r. uchwaliła Regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Widawa, będący załącznikiem do uchwały. Rozdział VIII Regulaminu dotyczy sposobu postępowania w przypadku niedotrzymania ciągłości usług i odpowiednich parametrów dostarczanej wody i wprowadzanych do sieci kanalizacyjnej ścieków. Zgodnie z § 36 Regulaminu zakład (Zakład Usług Komunalnych) jest zobowiązany do udzielania odbiorcom informacji dotyczących występujących zakłóceń zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków oraz awarii urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. Natomiast § 38 pkt 1 Regulaminu przewiduje możliwość wstrzymania lub ograniczenia zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków w przypadku braku wody na ujęciu. Przedmiotowy Regulamin określa również, że wstrzymanie zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków może nastąpić bez uprzedniego zawiadomienia odbiorców w przypadkach, gdy występują warunki stwarzające zagrożenie dla życia, zdrowia i środowiska lub uniemożliwiające świadczenia usług, w szczególności:

1) z powodu nagłej awarii sieci nie ma możliwości prowadzenia zaopatrzenia

w wodę lub odprowadzania ścieków;

2) dalsze funkcjonowanie sieci stwarza bezpośrednie zagrożenie dla życia,

zdrowia lub środowiska (§ 37 ww. uchwały).

Z powyższego wynika, że Regulamin w pełnym zakresie uregulował kwestie wstrzymania lub ograniczenia świadczenia ww. usług, przez co zdaniem organu nadzoru również wskazuje, iż nie zachodzi przesłanka braku regulacji tej materii w przepisach powszechnie obowiązujących. Tym bardziej, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług. Taka umowa musi zawierać w szczególności postanowienia dotyczące m.in. ustaleń zawartych w zezwoleniu na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków (ust. 3 pkt 5 ww. przepisu), czyli również warunki wprowadzania ograniczeń dostarczania wody w przypadku wystąpienia niedoboru wody (art. 18 pkt 6 niniejszej ustawy). Zatem mając na uwadze uregulowania zawarte w Prawie wodnym oraz w Regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Widawa, nie można mówić o wystąpieniu przesłanki braku regulacji tej materii w przepisach powszechnie obowiązujących.

Przechodząc do oceny czy zachodziła druga przesłanka (ochrona wartości wymienionych w przepisie art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym), organ nadzoru zauważył, iż z istoty przepisów porządkowych wynika, że stanowią one regulacje charakterze wyjątkowym i ostatecznym. Zgodnie z dyspozycją art. 41 ust. 2 tejże ustawy wójt wydaje przepisy porządkowe w przypadkach niecierpiących zwłoki, co oznacza, iż można je wydać tylko w przypadkach realnego i nagłego zagrożenia dla chronionych dóbr, których nie da się wyeliminować w żaden inny sposób.

Mając na uwadze powyższe Wojewoda Łódzki stwierdził, iż przedmiotowe zarządzenie Wójta Gminy Widawa zostało wydane z istotnym naruszeniem prawa, a zwłaszcza z art. 40 ust. 3 w związku z art. 41 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym.

Organ nadzoru stwierdził ponadto, że przedmiotowe zarządzenie dotknięte jest jeszcze jedną wadą, w tym zakresie, iż wchodzi ono w życie z dniem podpisania (§ 6 zarządzenia)., co narusza unormowanie zawarte w art. 4 ust. 3 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów. Trudno zaakceptować stanowisko Wójta Gminy Widawa, iż tak sformułowany zapis zarządzenia był podyktowany chęcią jak najszybszego wprowadzenia w życie zarządzenia, wobec szybko zmieniającej się sytuacji. Zwłoka w wejściu w życie przedmiotowego zarządzenia mogłaby spowodować nieodwracalne szkody lub poważne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia.

Na tej podstawie Wojewoda wniósł o stwierdzenie nieważności ww. zarządzenia oraz o zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy Widawa stwierdził, że zostały spełnione wszystkie przesłanki wymagane prawem do wydania zaskarżonego zarządzenia. Przede wszystkim w ocenie Wójta brak jest przepisów powszechnie obowiązujących regulujących tożsamą materię. Wojewoda Łódzki wskazując dowody na poparcie przeciwnego stanowiska powołał art. 88t ust. 1 ustawy Prawo wodne. Jednakże kompetencja dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej materializuje się jedynie w przypadku wystąpienia stanu klęski żywiołowej, którego wprowadzenie wymaga rozporządzenia Rady Ministrów (art. 5 ustawy z dnia 8 kwietnia 2002r. o stanie klęski żywiołowej (t.j. Dz.U. z 2014r., poz. 333 ze zm.). W związku z powyższym przepis ten nie może zostać uznany jako regulujący materię będącą przedmiotem zaskarżonej uchwały. W chwili wydawania zarządzenia, stan klęski żywiołowej nie występował. Nie występował on także na etapie zatwierdzania zarządzenia. Niewątpliwie wystąpił jednak stan suszy, określany jako katastrofa naturalna. Organ nadzoru, zaskarżając zarządzenie wójta, nie zwrócił uwagi na regulacje zawartą w art. 88r ust. 1 prawa wodnego, według którego ochrona przed suszą jest zadaniem organów administracji rządowej i samorządowej. Zgodnie z ust. 2 ochronę przed suszą prowadzi się zgodnie z planami przeciwdziałania skutkom suszy na obszarach dorzeczy oraz planami przeciwdziałania skutkom suszy w regionach wodnych. Wskazane w tym przepisie plany nie stanowią jednak aktów prawa miejscowego. Są one jedynie dokumentami planistycznymi, mającymi ułatwić podejmowanie odpowiednich kroków. Ponadto, wskazać należy, że dla regionu wodnego Warty, w którym położona jest gmina Widawa, obecnie brak jest takiego planu. Dopiero 29 października 2015r. rozpoczęły się 6-miesięczne konsultacje społecznie projektu harmonogramu i programu prac związanych z przygotowaniem takiegoż planu. Niemniej jednak podkreślić należy fakt, że jest to dokument jedynie planistyczny.

Wójt Gminy Widawa zaprzeczył również temu, że przedmiot zaskarżonego zarządzenia regulowany jest również uchwałą Rady Gminy Widawa Nr XXIX/168/06 z dnia 21 lutego 2006r. w sprawie regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy Widawa. W ocenie Wójta Rozdział VII rzeczonego regulaminu, na który powołuje się Wojewoda Łódzki określa sposób i tryb postępowania przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego tj. Zakładu Usług Komunalnych, w rozumieniu § 2 rzeczonego regulaminu. Tak jak wskazał skarżący, w tym rozdziale uregulowane są obowiązki zakładu o charakterze informacyjnym (§ 36 i § 39 regulaminu), sytuacje, w których możliwe jest wstrzymanie lub czasowe ograniczenie świadczenia usług (§ 37 i § 38) oraz obowiązek zapewnienia zastępczego punktu poboru wody (§ 40). Podkreślono, że te przepisy, jak wskazuje sam tytuł rozdziału, normują "sposób postępowania w przypadku niedotrzymania ciągłości usług i odpowiednich parametrów dostarczanej wody (...).". Natomiast zaskarżone zarządzenie w § 1 stanowi, że przepisy porządkowe wydawane są ze względu na "konieczność utrzymania dostaw do odbiorców". Materia objęta tym aktem dotyczy więc kwestii zapobiegania wystąpienia jakichkolwiek sytuacji skutkujących niedotrzymaniem ciągłości usług Zakładu, a nie sytuacji, w której niedotrzymanie ciągłości usług wystąpiło. W związku z tym regulamin i rzeczone zarządzenie różnią się zakresem regulacji.

Wójt dodał, że Gmina może uchwalić przepisy porządkowe w sferach objętych regulacją przepisów powszechnie obowiązujących, ale może to zrobić tylko w zakresie nieuregulowanym w tychże przepisach. Gmina może wydać przepisy porządkowe także wtedy, gdy dana sfera stosunków jest uregulowana, ale w sposób niepełny. W analogiczny sposób może postąpić organ wykonawczy w sytuacji niecierpiącej zwłoki.

Działania Wójta Gminy Widawa były zatem realizacją zadania wymienionego w art. 88r prawa wodnego tj. przeciwdziałania skutkom suszy. W konsekwencji Wójt stwierdził, że pierwsza z przesłanek tj. brak regulacji danej materii w przepisach powszechnie obowiązujących została w niniejszej sprawie spełniona.

Przechodząc do kwestii drugiej przesłanki wymaganej przez art. 40 ust. 3 u.s.g. Wójt Gminy Widawa podkreślił, że ta przesłanka również wystąpiła. W okresie letnim tj. w lipcu, gdy panowała wysoka temperatura (ponad 30°C), wystąpienie jakiegokolwiek ograniczenia bądź przerw w dostawie wody stwarzało realne zagrożenie dla zdrowia, a w skrajnych przypadkach dla życia mieszkańców gminy Widawa. Należy również podkreślić, że z uwagi na występującą wtedy suszę potencjalnie zwiększone były potrzeby korzystania z wodociągu gminnego w celach przeciwpożarowych. Gdyby nie wydano zaskarżonego zarządzenia również zwiększone byłoby potencjalne zagrożenie (tj. zagrożenie pożarowe) dóbr wymienionych przez art. 40 ust. 3 u.s.g. W niniejszej sprawie pośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego stwarzało podlewanie ogródków przydomowych, działkowych, tuneli foliowych oraz trawników i upraw rolnych.

Wójt stwierdził następnie, że dostęp do wody, w szczególności w okresie długotrwałej suszy, jest niezbędny dla ochrony zdrowia i życia ludzkiego. W związku z tym Wójt Gminy Widawa wydając Zarządzenie nr 63/2015 działał w ochronie ww. wartości. W niniejszej sprawie był to jedyny sposób eliminacji, powstałego w skutek suszy, zagrożenia. Nie sposób było bowiem czekać na rozporządzenie Rady Ministrów w przedmiocie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej oraz na późniejszą decyzję dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej wydaną na podstawie ww. art. 88t prawa wodnego. Również powoływany wyżej regulamin uchwalony przez Radę Gminy Widawa nie eliminował, a wręcz potęgował zagrożenie dla wskazanych dóbr, umożliwiając przedsiębiorcy wodociągowo-kanalizacyjnemu wstrzymanie lub istotne ograniczenie świadczonych usług. Konieczność wydania tegoż zarządzenia podyktowana była również faktem, że w tym okresie nie było zaplanowanej sesji Rady Gminy. Sesja ta odbyła się dopiero 20 lipca 2015r. i wtedy też zatwierdzone zostało wskazane zarządzenie. Wójt Gminy Widawa wydał zatem zarządzenie w poszanowaniu art. 41 ust. 2 u.s.g., co zostało podkreślone poprzez zatwierdzenie tego aktu uchwałą Rady Gminy Widawa z dnia 20 lipca 2015r. Nr XI/85/15.

Ponadto, Wójt Gminy Widawa zwrócił uwagę, że zgodnie z art. 85 u.s.g. nadzór nad działalnością gminną sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z prawem. Jest to jedyne kryterium nadzoru wojewody nad działalnością gminy. Tymczasem w mniejszej sprawie Wojewoda Łódzki nie wydał rozstrzygnięcia nadzorczego ze względu na "trudne warunki atmosferyczne", a więc posłużył się kryterium celowościowym. To pośrednio dowodzi, że w niniejszej sprawie nie istniał inny sposób ochrony wartości wskazanych art. 40 ust 3, a organ nadzoru nie dopatrzył się podstaw do usunięcia aktu z obrotu.

Wójt wskazał także, że wójtowie sąsiednich gmin wydali tożsame zarządzenia, które następnie zostały zatwierdzone uchwałami. Te zarządzenia były przedmiotem postępowania nadzorczego, a mimo to tylko w niniejszej sprawie została skierowana skarga do sądu administracyjnego.

Odnosząc się do żądania skarżącego zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania Wójt wskazał, że zgodnie z art. 100 u.s.g. postępowanie w niniejszej sprawie jest wolne od opłat sądowych, stanowiących element kosztów sądowych bądź jak ujął to skarżący kosztów postępowania. Przepis ten nie wyłącza jednak konieczności poniesienia innych kosztów związanych z postępowaniem np. kosztów profesjonalnego pełnomocnika. Jednakże w niniejszej sprawie żądanie skarżącego w przedmiocie zwrotu kosztów postępowania przed sądem, w sytuacji gdy świadomie nie skorzystał ze swoich uprawnień, należy uznać za nieuzasadnione.

Mając powyższe na uwadze Wójt Gminy Widawa wniósł o oddalenie skargi w całości, a także o zasądzenie od skarżącego na rzecz Gminy Widawa kosztów postępowania według norm przepisanych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1647 z późn. zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm., dalej jako: "p.p.s.a."), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem i obejmuje między innymi orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej (art. 3 § 2 pkt 5 p.p.s.a.).

Sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6 p.p.s.a., stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności (art. 147 § 1 p.p.s.a.). Przepis art. 147 § 1 p.p.s.a. pozostaje w związku z art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stosownie, do którego nieważna jest uchwała organu gminy sprzeczna z prawem.

Przedmiotem kontroli sądu w niniejszej sprawie jest zarządzenie Wójta Gminy Widawa z dnia 7 lipca 2015 roku, nr 63/2015, w sprawie zakazu podlewania ogródków przydomowych, działkowych, tuneli foliowych oraz trawników i upraw rolnych z wodociągu gminnego w godzinach od 7.00 do 23.00.

Zaskarżony akt został wydany w trybie ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.) - powoływanej dalej jako: "u.s.g.". Zgodnie z art. 40 ust.3 u.s.g. rada gminy może wydawać przepisy porządkowe w zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. W przypadku niecierpiącym zwłoki przepisy porządkowe może wydać wójt, w formie zarządzenia (art. 41 ust. 2 u.s.g.). Zarządzenie, o którym mowa w ust. 2, podlega zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady gminy. Traci ono moc w razie odmowy zatwierdzenia bądź nieprzedstawienia do zatwierdzenia na najbliższej sesji rady (art. 41 ust. 3 u.s.g.).

W uzasadnieniu skargi podniesiono zarzut, iż żadna z wymienionych przesłanek uprawniających do wydania przepisów porządkowych nie zaistniała. Jednakże ocena ta w ocenie sądu nie jest trafna. Sąd podziela stanowisko Wójta Gminy Widawa, że materia uregulowana spornym zarządzeniem nie została ujęta w aktach prawnych powołanych przez Wojewodę. W szczególności nietrafnie Wojewoda odwołuje się do unormowania art. 88 ustawy Prawo wodne. Przepis ten określa uprawnienia dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej do ograniczenia dostaw wody tylko i wyłącznie w przypadku ogłoszenia stanu klęski żywiołowej. Ogłoszenie takiego stanu przewiduje art. 5 ustawy z dnia 8 kwietnia 2002 roku o stanie klęski żywiołowej (t.j. Dz.U. z 2014r. poz. 333 ze zm.). Stan klęski żywiołowej wymaga rozporządzenia Rady Ministrów, niezbędne jest zatem uprzednie działanie rządu. Bezspornie zaś takiego stanu stosownym aktem nie wprowadzono. Unormowanie zawarte w powołanym art. 88 ustawy Prawo wodne nie reguluje ogólnych zasad korzystania z wody, a sytuację szczególną. W szczególności regulacja ta nie oznacza niemożności działania organów administracji samorządowej w sytuacjach innych, niż stan klęski żywiołowej.

Sporne zarządzenie zostało wydane więc w innym - niż przewiduje art. 88 Prawa wodnego - stanie faktycznym i również prawnym w tym sensie, że zostało po pierwsze wydane w czasie, gdy stan klęski żywiołowej nie obowiązywał, po drugie, regulowało nie uprawnienie organów, a obowiązki odbiorców wody. W ocenie sądu z powyższych względów unormowanie art. 88 prawa wodnego nie stoi na przeszkodzie podjęciu spornego zarządzenia i tym samym odwoływanie się d tej regulacji dla oceny legalności spornego zarządzenia nie jest zasadne.

Nie sposób się zgodzić również z tezą, że materia zarządzenia Wójta dotyczy zagadnień, które wyczerpująco zostały objęte uchwałą Rady Gminy Widawa Nr XXIX/168/06 z dnia 21 lutego 2006 roku w sprawie regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków.

Rozdział VII rzeczonego regulaminu, na który powołuje się Wojewoda Łódzki określa sposób i tryb postępowania Zakładu Usług Komunalnych, w tym obowiązki zakładu o charakterze informacyjnym (§ 36 i § 39 regulaminu), sytuacje, w których możliwe jest wstrzymanie lub czasowe ograniczenie świadczenia usług (§ 37 i § 38) oraz obowiązek zapewnienia zastępczego punktu poboru wody (§ 40). Jak wskazuje tytuł regulaminu i jednocześnie jego zakres, normuje on zasady postępowania zakładu wodociągów i kanalizacji, a więc podmiotu dostarczającego wodę. Przepisy Rozdziału VII Regulaminu określają "sposób postępowania w przypadku niedotrzymania ciągłości usług i odpowiednich parametrów dostarczanej wody (...).". Ten akt prawa miejscowego również zatem dotyczy innych sytuacji niż zaskarżone zarządzenie, reguluje uprawnienia i obowiązki Zakładu Usług Komunalnych w zakresie zaopatrywania mieszkańców w wodę. Natomiast zarządzenie w § 1 stanowi, że przepisy porządkowe wydawane są ze względu na "konieczność utrzymania dostaw do odbiorców". Materia objęta tym aktem ma na celu zapobieżenie sytuacji, które skutkowałyby niedotrzymaniem ciągłości usług Zakładu, a nie sytuacji, w której niedotrzymanie ciągłości usług wystąpiło. W związku z tym trafny jest wniosek Wójta Giny Widawa, że regulamin i zarządzenie różnią się zakresem regulacji.

Ponadto należy podkreślić, że podstawę prawną wydania regulaminu stanowi przepis art. 19 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. 2015 poz. 139 ze zm.). Ustawa określa zasady i warunki zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz zbiorowego odprowadzania ścieków, w tym zasady działalności przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, zasady tworzenia warunków do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody, niezawodnego odprowadzania i oczyszczania ścieków, wymagania dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, a także zasady ochrony interesów odbiorców usług, z uwzględnieniem wymagań ochrony środowiska i optymalizacji kosztów (art. 1). Przywołany art. 19 tej ustawy wyczerpująco wymienia materię, którą rada gminy winna ująć w regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków, wyraźnie wskazując, że adresatem regulaminu czyni przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Analiza omawianego przepisu dowodzi zatem, że regulamin skierowany jest do innych podmiotów niż mieszkańcy i reguluje obowiązki zakładów dostarczających wodę. Ustawodawca natomiast nie przewidział w tej ustawie obowiązków odbiorców wody związanych z takimi nadzwyczajnymi sytuacjami, jak długotrwała susza, do jakiej doszło w kraju w 2015 roku.

Zatem przyjdzie się zgodzić z oceną Wójta Gminy Widawa, że z ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków nie można wysnuć wniosku, materia zarządzenia została uregulowana w ustawie. Zasady pracy i wypełniania obowiązków zaopatrzenia w wodę przez uprawnione podmioty nie oznacza, że nie ma podstaw prawnych do wydania zarządzenia analogicznego do kwestionowanego akt prawa miejscowego. Każde z tych unormowań kierowane jest do innych odbiorców, reguluje obowiązki i zasady postępowania w różnych sytuacjach i przez różne podmioty unormowań.

Reasumując tę część rozważań w ocenie sądu niesłuszny okazał się zarzut skargi, że spornym zarządzeniem uregulowano zagadnienia określone przez inne akty prawne.

Wojewoda stwierdził także, że nie zaistniał stan zagrożenia życia czy zdrowia mieszkańców, ani też nie istniały zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego. Jednakże i w tym zakresie przyjdzie podzielić pogląd twórcy zarządzenia, że takim stanem była długotrwała susza. Nie sposób odmówić racji organowi, że wprowadzenie zakazu podlewania ogródków z wodociągu publicznego w określonych godzinach wymuszony został długotrwałym brakiem opadów i jednocześnie brakiem reakcji odpowiednich organów, uprawnionych do wprowadzenia stanu klęski żywiołowej. Realne obawy przed brakiem wody w wodociągu, w sytuacji zaniechania ogłoszenia stanu klęski żywiołowe pełni uzasadniało takie działanie organu Gminy. Wprowadzone w ten sposób racjonowanie zużycia wody i przeznaczenie jej na ważniejsze potrzeby bytowe z pewnością mogło zapobiec stanowi braku dostaw wody, co stanowiłoby zagrożenie dla zdrowia mieszkańców. Zresztą Wojewoda pośrednio potwierdził słuszność tej oceny. Argumentował bowiem, że warunki atmosferyczne skłoniły go do zaniechania wyeliminowania spornego zarządzenia w trybie nadzorczym. Na marginesie też warto wskazać, że zarządzeniem w istocie wprowadzono nie zakaz używania wody, a jedynie jej racjonalniejsze wykorzystanie. Powszechnie wiadomo bowiem, że w okresach silnej operacji słonecznej i wysokiej temperatury powietrza zaleca się podlewanie w godzinach późnowieczornych bądź wczesnych porannych w celu ograniczenia szybkiego wyparowania wody z gleby.

Trafnie też Wójt Gminy wskazuje na fakt, że odległa w czasie data posiedzenia Rady Gminy, przy dynamicznie pogłębiającym się stanie suszy uzasadniała podjęcie działań w trybie pilnym.

Tak więc sąd w całości podziela stanowisko, że Wójt Gminy Widawa w sposób przekonujący uzasadnił konieczność wydania spornego zarządzenia, wykazał jego zgodność z przepisami prawa, w szczególności spełnienie przesłanek z art. 40 ust.3 w zw. z art. 41 ust.2 u.s.g.

Ostatni z zarzutów podniesionych w skardze dotyczy wadliwego przyjęcia daty wejścia zarządzenia w życie. Wójt Gminy wskazał bowiem w § 6 zarządzenia nr 63/2015., że wchodzi ono w życie z dniem podpisania i podlega ogłoszeniu na tablicach ogłoszeń na terenie Gminy Widawa. Istotnie zgodnie z art. 4 ust.3 ustawy z dnia 20 lipca 2000r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. 2015, poz.1484 ze zm.) przepisy porządkowe wchodzą w życie po upływie trzech dni od dnia ich ogłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach w terminie krótszym, niż trzy dni. Można także zarządzić ich wejście w życie z dniem ogłoszenia, jeżeli zwłoka w wejściu w życie mogłaby spowodować nieodwracalne szkody lub poważne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia. Przepisy porządkowe ogłasza się w formie obwieszczeń, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie. Za dzień ogłoszenia uważa się dzień wskazany w obwieszczeniu (art. 4ust.1 i 2 cyt. ustawy). Organ skarżący nie ustalił jednak, jaką datę podano w obwieszczeniu o ogłoszeniu zarządzenia nr 63/2015. Istotnie natomiast cytowana ustawa nie przewiduje momentu podpisania zarządzenia jako daty wejścia w życie tego aktu prawnego. Zważywszy jednak, że w tym samym przepisie § 6 zarządzenia nr 63/2015 wskazano, że podlega ono ogłoszeniu na tablicach ogłoszeń na terenie Gminy, wydaje się, że ten moment należy uznać za datę wejścia w życie powyższego zarządzenia, co konwaliduje oczywiście błędne odwołanie się do momentu podpisania zarządzenia.

Z uwagi na powyższe, sąd oddalił skargę jako nieuzasadnioną na podstawie art. 151 p.p.s.a.

LS