Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Maliszewska Sędzia WSA Urszula Wilk Protokolant Aneta Stefaniak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 marca 2010 r. sprawy ze skargi S. ., S. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] stycznia 2009 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia ochrony międzynarodowego znaku towarowego "DUAL" oraz oddalenia sprzeciwu wobec udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY" oddala skargę

Dnia [...] lipca 2006 r. do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: organ, UP RP) wpłynął sprzeciw S. z siedzibą w S. (dalej: uprawniona, skarżąca) na decyzję tego organu o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY" Nr [...] udzielony na rzecz N. z siedzibą w A. (dalej: wnioskodawca, uczestnik). Jako podstawę prawną swojego żądania wnosząca sprzeciw wskazała art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych - dalej: u.z.t., w zw. z art. 315 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2002 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r., Nr 119, poz. 1117 ze zm.) - dalej p.w.p.

W uzasadnieniu wskazano, iż wśród należącej do uprawnionej dużej grupy znaków towarowych szczególną pozycję zajmuje znak "DUAL" [...] zarejestrowany w klasie 5 dla herbicydów i środków do zwalczania szkodników z pierwszeństwem od dnia [...] kwietnia 1989 r. Produkt oznaczony tym znakiem jest szeroko rozpowszechnionym w rolnictwie środkiem służącym do zwalczania chwastów prosowatych. Dlatego też, zdaniem spółki, znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY" nie powinien być zarejestrowany w klasie 5, gdyż niedopuszczalna jest rejestracja znaku dla towarów tego samego rodzaju, jeżeli jest podobny w takim stopniu do znaku zarejestrowanego na rzecz innego przedsiębiorstwa, że w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego mógłby wprowadzać w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów. Zdaniem spółki sporny znak jest podobny do należącego do niej znaku towarowego słownego "DUAL" w sposób mogący powodować ich mylne skojarzenie i wprowadzenie nabywców w błąd. Ponadto, ponieważ towary oznaczone omawianymi znakami są tożsame pod względem przeznaczenia, podobnie używane i zostały skierowane do tych samych odbiorców oraz konkurują ze sobą na rynku, to prawdopodobieństwo wystąpienia błędu wśród nawet dobrze zorientowanego konsumenta jest wysokie. Znaki te są podobne pod względem wizualnym, fonetycznym i znaczeniowym. Znak wcześniejszy "DUAL" został w całości wykorzystany w spornym znaku, zaś odbiorcy mogą dojść do wniosku, że ten ostatni znak jest znakiem seryjnym, należącym do niej. Elementy różniące znaki, czyli słowa "SALT TECHNOLOGY" nie mają zdolności odróżniającej w stosunku do biocydów, fungicydów, herbicydów i środków pasożytobójczych, ponieważ technologie soli mogą być postrzegane jako jeden ze sposobów produkcji tych towarów.

W odpowiedzi na sprzeciw uprawniona ze spornego prawa ochronnego uznała go za bezzasadny. W związku z tym sprawa została przekazana do rozstrzygnięcia w postępowaniu spornym.

Następnie wnioskiem z dnia [...] listopada 2007 r. na podstawie art. 169 ust. 2 w zw. z art. 169 ust. 1 p.w.p. N. wystąpiła o stwierdzenie wygaśnięcia prawa z międzynarodowej rejestracji znaku towarowego "DUAL" [...] z powodu nieużywania przedmiotowego znaku na terenie Polski dla towarów z klasy 5 w sposób rzeczywisty dla towarów objętych rejestracją. Wnioskodawca wskazała, iż w przedmiotowej sytuacji znak "DUAL" ma charakter blokujący, zaś wygaszenie prawa z rejestracji tego znaku umożliwi podmiotom gospodarczym swobodę prowadzenia działalności gospodarczej poprzez wyeliminowanie ograniczenia rozwoju wolnego rynku i konkurencji. Interes prawny w niniejszej sprawie wnioskodawca wywodziła z faktu, iż sporny znak jest podstawą sprzeciwu z dnia [...] lipca 2006 r. wobec decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na jej znak słowny "DUAL SALT TECHNOLOGY".

W odpowiedzi na wniosek, pismem z dnia [...] lipca 2008 r. uprawniona z prawa do znaku "DUAL" wniosła o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazała, iż zarzut nieużywania znaku jest bezzasadny z uwagi na fakt, iż był on w sposób rzeczywisty używany w obrocie. Na dowód używania znaku "DUAL" przedstawiła kopie sześciu faktur VAT z okresu od 2002 do 2006 r., wystawionych na sprzedaż towaru "DUAL GOLD 960 EC", dwa artykuły prasowe dotyczące tego towaru oraz kartę charakterystyki preparatu niebezpiecznego "DUAL GOLD 960 EC" z dnia [...] sierpnia 2005 r., z której wynika, że jest to środek ochrony roślin. Stwierdziła również, że słowo "GOLD" jest elementem nie zmieniającym odróżniającego charakteru znaku "DUAL". Powołała się przy tym na art. 169 ust. 4 pkt 1 p.w.p., zgodnie z którym przez używanie znaku rozumie się również używanie znaku różniącego się od znaku, na który udzielono prawa ochronnego w elementach, które nie zmieniają odróżniającego charakteru znaku.

Na rozprawie w dniu [...] września 2008 r. UP RP postanowił na podstawie art. 166 ust. 2 p.w.p. rozpoznać łącznie sprzeciw wobec decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY" o nr [...] oraz wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego znaku towarowego "DUAL" nr [...]. Pełnomocnik wnioskodawcy wskazał, że przedstawione przez stronę przeciwną dowody nie świadczą o rzeczywistym używaniu znaku "DUAL", ponieważ dotyczą znaku "DUAL GOLD", który S. zarejestrowała na swoją rzecz pod numerem [...], przyznając w ten sposób, że są to dwa różne znaki towarowe. Zarzucił również, że przedstawione dokumenty dotyczą podmiotów innych niż uprawniona z prawa do znaku "DUAL", a mianowicie faktury wystawione zostały przez C. Sp. z o.o. z siedzibą w W., zaś na karcie charakterystyki preparatu "DUAL GOLD 960 EC" jako producent preparatu figuruje P. AG z siedzibą w B. Dlatego też, zdaniem pełnomocnika, prawo z międzynarodowej rejestracji znaku "DUAL" powinno zostać wygaszone.

Natomiast pełnomocnik uprawnionej podkreślił, że znak "DUAL GOLD" został zarejestrowany dla towarów innych niż znak "DUAL". Przedstawił również publikację pt. "Metodyka integrowanej produkcji buraków ćwikłowych", która dotyczy m.in. sposobu stosowania preparatu "DUAL GOLD 960 EC". Podtrzymał również swój sprzeciw wobec decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na znak "DUAL SALT TECHNOLOGY" ponownie wskazując, iż określenie "technologie soli" jest powszechnie używane w produkcji chemicznej, zaś sole jako związki chemiczne używane są do produkcji nawozów sztucznych. Na dowód powyższego przedstawił publikacje dotyczące technologii soli.

Następnie przy piśmie z dnia [...] października 2008 r. pełnomocnik skarżącej załączył dokument świadczący o tym, że firma ta oraz P. AG należą w całości do P. AG z siedzibą w B. oraz odpis z Krajowego Rejestru Sądowego, z którego wynika, że S. jest właścicielem C. Sp. z o.o.

Na rozprawie w dniu [...] stycznia 2009 r. pełnomocnik wnioskodawcy ponownie zakwestionował rzeczywiste używanie znaku "DUAL" przez uprawnioną powołując się na wyroki w sprawie znaku towarowego "DZIECKO" o numerze [...].

W odpowiedzi pełnomocnik uprawnionej stwierdził, że stany faktyczne w porównywanych sprawach są odmienne oraz że ochrona międzynarodowego znaku towarowego "DUAL GOLD" o numerze [...] wygasła na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w dniu [...] kwietnia 2006 r. Podkreślił on również, że znaki "DUAL" oraz "DUAL GOLD" przeznaczone są do oznaczania różnych towarów.

Decyzją z dnia [...] stycznia 2009 r. nr [...] i [...] Urząd Patentowy RP na podstawie art. 169 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 6 w związku z art. 15215 i art. 166 w związku z art. 315 ust. 1 i 2 p.w.p. - stwierdził wygaśnięcie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego znaku towarowego "DUAL" [...] z dniem [...] czerwca 2002 r., oraz na podstawie art. 246 i 247 ust. 2 p.w.p. i art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. w związku z art. 315 ust. 3 oraz z art. 166 p.w.p. - oddalił sprzeciw wobec prawomocnej decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY" [...].

W uzasadnieniu organ wskazał, iż wniosek o wygaśnięcie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego znaku towarowego "DUAL" został wniesiony dnia [...] listopada 2007 r., tj. pod rządami ustawy p.w.p., a zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie będą miały przepisy art. 169 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy p.w.p. Organ podkreślił, iż używanie znaku musi mieć miejsce na obszarze Polski, powinno mieć jednoznaczny charakter, konieczne jest również, by było rzeczywiste i poważne oraz dotyczyło towarów objętych prawem ochronnym. Przez rzeczywiste używanie należy zaś rozumieć nakładanie oznaczenia na towar i wprowadzanie tak oznaczonych towarów do obrotu. Niespełnienie jednego z tych warunków w określonym przedziale czasowym może prowadzić do utraty prawa ochronnego poprzez stwierdzenie jego wygaśnięcia.

Organ wskazał również, iż termin, w którym rozpoczyna się pięcioletni okres nieużywania zarejestrowanego znaku towarowego biegnie od dnia ogłoszenia w "Wiadomościach Urzędu Patentowego". W przedmiotowej sprawie ogłoszenie nastąpiło w dniu [...] czerwca 1997 r., a zatem organ wziął pod uwagę okres od [...] czerwca 1997 r. do [...] czerwca 2002 r.

Organ podkreślił, iż obowiązek wykazania używania znaku lub istnienia ważnych powodów usprawiedliwiających jego nieużywanie spoczywa na uprawnionym z tytułu prawa ochronnego, natomiast przedstawione przez uprawnioną dowody w postaci kopii faktur VAT z lat 2002 - 2006 wystawionych za sprzedaż towaru o nazwie "DUAL GOLD", artykuły prasowe dotyczące tego towaru oraz karta charakterystyki preparatu "DUAL GOLD 960 EC" nie pozwalają uznać, iż znak towarowy "DUAL" był używany w Polsce w sposób niedwuznaczny, rzeczywisty i poważny. Dokumenty te świadczą bowiem o używaniu znaku towarowego "DUAL GOLD" zarejestrowanego również na rzecz S. pod numerem [...], którego ochrona wygasła na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 18 kwietnia 2006 r., co jednak nie ma znaczenia dla niniejszej sprawy.

Organ wskazał również, iż znak "DUAL GOLD" był przeznaczony do oznaczania towarów niemal identycznych, co znak "DUAL" tj. środków do niszczenia szkodników, środków do leczenia awitaminozy roślin, środków grzybobójczych, nicieniobójczych, herbicydów, środków fitosanitarnych do leczenia chorób roślin w klasie 5. Dlatego też, w ocenie organu, uprawniona z prawa do tych dwóch znaków miała przekonanie, że są one odmienne i obydwa przeznaczyła do oznaczania niemal identycznych towarów. Zdaniem organu słowo "GOLD" zmienia odróżniający charakter znaku "DUAL". Dlatego też organ uznał, iż nie ma w przedmiotowej sprawie zastosowania art. 169 ust. 4 pkt 1 p.w.p., gdyż przepis ten dotyczy sytuacji innej niż występująca w niniejszej sprawie. Nie można zatem przyjąć, że używanie znaku "DUAL GOLD" stanowi jednocześnie używanie znaku "DUAL".

Urząd Patentowy, po przeanalizowaniu przedstawionych dokumentów uznał zatem, że uprawniona nie przedstawiła materiałów dowodowych na okoliczność używania przedmiotowego oznaczenia w sposób rzeczywisty i poważny dla towarów wskazanych we wniosku, lub wskazujących, że nieużywanie to było usprawiedliwione. W związku z powyższym wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia ochrony znaku towarowego "DUAL" z powodu nieużywania znaku należało uznać za uzasadniony.

W konsekwencji organ stwierdził, iż nie ma podstaw do unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY" i dlatego oddalił wniesiony sprzeciw.

Na powyższą decyzję pełnomocnik S. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której zarzucił:

1. naruszenie art. 169 ust. 1 pkt. 1 p.w.p. poprzez wadliwą wykładnię polegającą na nieprawidłowej ocenie przesłanek warunkujących stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy oraz jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji gdy nie zaistniały podstawy do stwierdzenia wygaśnięcia ochrony znaku towarowego "DUAL",

3. naruszenie art. 169 ust 2 p.w.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, kiedy wnioskodawca nie legitymował się interesem prawnym w dacie stwierdzenia wygaśnięcia ochrony znaku towarowego "DUAL",

4. naruszenie art. 169 ust. 4 pkt 1 p.w.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, że używanie oznaczenia "DUAL GOLD" nie jest używaniem znaku towarowego "DUAL",

5. naruszenie art. 170 ust. 1 p.w.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na nieuwzględnieniu niniejszego przepisu w stanie sprawy, w sytuacji gdy przed datą złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego miało miejsce rzeczywiste używanie znaku towarowego "DUAL",

6. naruszenie art. 166 p.w.p. poprzez jego zastosowanie w stanie sprawy, w sytuacji, gdy były podstawy do unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY",

7. naruszenie art. 15215 p.w.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uwzględnieniu go w stanie niniejszej sprawy,

8. naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7 i 77 § 1 K.p.a. polegające na naruszeniu zasady praworządności i pominięciu szeregu istotnych okoliczności sprawy, w szczególności nieprawidłowej ocenie i pominięciu części materiału dowodowego złożonego do akt sprawy, a ponadto naruszenie art. 107 § 3 K.p.a. polegające na braku prawidłowego uzasadnienia faktycznego i prawnego decyzji.

W związku z powyższym wniósł o uchylenie decyzji w całości.

W ocenie skarżącej w przedmiotowej sprawie należało przede wszystkim ustalić, czy używanie znaku towarowego wraz z towarzyszącymi mu innymi elementami będącymi również zarejestrowanymi znakami towarowymi wypełnia znamiona rzeczywistego używania znaku. Skarżąca wskazała przy tym na orzecznictwo wspólnotowe, podkreślając, iż to od uprawnionego zależy w jaki sposób jego znaki towarowe będą używane w obrocie gospodarczym. Dlatego też, jej zdaniem, organ nieprawidłowo uznał, iż używanie znaku "DUAL GOLD" nie świadczy o używaniu również znaku "DUAL".

Ponadto skarżąca wskazała, iż skoro ustawodawca dopuszcza udzielenie na rzecz tego samego przedsiębiorcy praw ochronnych na takie same lub podobne znaku towarowe dla towarów identycznych lub podobnych, to rzeczywiste używanie danego oznaczenia w obrocie może być traktowane jako łączne używanie różnych zarejestrowanych znaków towarowych.

Zdaniem skarżącej skoro nabycie zdolności odróżniającej w następstwie używania danego oznaczenia w innym znaku towarowym czy w połączeniu z innym znakiem towarowym jest prawnie dopuszczalne i pozwala na uzyskanie przez to oznaczenie samodzielnego bytu prawnego, to tym bardziej w sytuacji gdy występuje zarejestrowany znak towarowy stosowany w innym znaku towarowym, brak jest podstaw do przyjęcia, iż ten pierwszy stosowany na rynku nie jest.

Skarżąca wskazała również, iż wadliwa wykładnia art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. spowodowała błędne uznanie, że używanie zarejestrowanego znaku "DUAL" w oznaczeniu "DUAL GOLD" nie stanowi jego używania. Dodanie słowa "GOLD" nie ma wpływu na zmianę charakteru odróżniającego całego oznaczenia. Znak "DUAL" mimo użycia go w znaku "DUAL GOLD" ciągle jest tym samym znakiem towarowym w niezmienionej postaci i pełni samodzielną rolę. Dlatego też używanie w obrocie oznaczenia "DUAL GOLD" świadczy o jednoczesnym używaniu znaku towarowego "DUAL".

Ponadto, zdaniem skarżącej, organ dokonał wadliwej oceny materiału dowodowego, gdyż za wiążący dla celów oceny rzeczywistego używania znaku uznał okres od 1997 do 2002 , zaś z drugiej strony wskazał, iż dowody złożone do akt sprawy dotyczące okresu od 2002 do 2007 r. stanowią o używaniu znaku towarowego "DUAL GOLD" a nie znaku "DUAL". Świadczy to o naruszeniu przepisów, gdyż obowiązkiem organu jest podejmowanie wszelkich niezbędnych kroków zmierzających do dokładnego i pełnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, jak również spójnego i konsekwentnego logicznie uzasadnienia podjętego rozstrzygnięcia. Ponieważ ochrona znaku towarowego "DUAL GOLD" wygasła z dniem [...] czerwca 2006 r. (a nie jak wskazał organ w dniu 18 kwietnia 2006 r.) z powodu jego nieodnowienia organ powinien, zdaniem skarżącej, uznać, iż nie ma innego zarejestrowanego znaku niż znak towarowy "DUAL" i w tym zakresie wziąć pod uwagę fakturę z dnia [...] marca 2007 r. wskazujacą na używanie znaku "DUAL". Potwierdza ona bowiem rozpoczęcie używania znaku towarowego "DUAL" w rozumieniu art. 170 ust. 1 p.w.p. – przed złożeniem wniosku rozpoczęło się bowiem używanie znaku.

Zdaniem skarżącej organ błędnie zastosował również art. 15215 p.w.p., gdyż regulacja powinna dotyczyć postępowań w zakresie międzynarodowych znaków towarowych, których ogłoszenie nastąpiło po wejściu w życie tego przepisu tj. po 1 listopada 2007 r. oraz art. 166 p.w.p., gdyż stwierdzenie wygaśnięcia znaku towarowego "DUAL" nastąpiło z datą [...] czerwca 2002 r., a zatem znak ten pozostawał w mocy w dacie zgłoszenia znaku towarowego "DUAL SALT TECHNOLOGY", tj. w dniu [...] listopada 2000 r. i w konsekwencji, w świetle art. 315 ust 3 p.w.p. stanowił przeszkodę w zakresie udzielenia mu ochrony.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje stanowisko i wniósł o oddalenie skargi uznając, iż zarzuty skarżącej są bezpodstawne. W ocenie organu dokumenty przedstawione przez skarżącą świadczyły o używaniu znaku "DUAL GOLD", a nie znaku "DUAL". Na rzecz skarżącej zostały zarejestrowane obydwa te znaki, są one różne i nie można uznać, iż używanie jednego z nich stanowi równocześnie używanie drugiego. Każdy z nich ma bowiem swój własny odróżniający charakter i są one odrębnie chronione. Zdaniem organu nie można uznać, iż prawnie dopuszczalne jest nabycie zdolności odróżniającej na skutek używania danego oznaczenia w innym znaku czy w połączeniu z innym znakiem i nie można przyjąć sytuacji, w której gdy zarejestrowany znak jest stosowany w innym znaku oznacza to, że ten pierwszy znak był używany.

Organ podkreślił, iż znak "DUAL" i "DUAL GOLD" są odrębnymi znakami towarowym i powinny być używane w takiej formie w jakiej zostały zarejestrowane, a zatem nie można uznać, iż znak "DUAL", w związku z tym, że został użyty w znaku "DUAL GOLD" w postaci niezmienionej ciągle stanowi ten sam znak towarowy.

W ocenie organu nie ma znaczenia fakt wygaśnięcia znaku towarowego "DUAL GOLD" w 2006 r., gdyż przedstawione faktury z marca 2007 r. dotyczyły właśnie tego znaku, a nie znaku "DUAL". Dlatego też nie ma podstaw, aby zastosować art. 170 ust. 1 p.w.p.

Skarżąca niesłusznie również zarzuciła wadliwość zastosowania art. 15215 p.w.p., ponieważ przepis ten ma zastosowanie w przypadku wniosków, które zostały złożone po jego wejściu w życie, nie zaś do znaków towarowych, których ogłoszenie o uznaniu ochrony w "Wiadomościach Urzędu Patentowego" nastąpiło po [...] listopada 2007 r.

Za bezpodstawny uznał również organ zarzut dotyczący braku interesu prawnego wnioskodawcy w żądaniu stwierdzenia wygaśnięcia prawa do znaku "DUAL", z uwagi na fakt, iż wnioskodawca musi wykazać posiadanie interesu prawnego w dniu złożenia wniosku, czyli w tym przypadku w dniu [...] listopada 2007 r. Warunek ten został spełniony.

Na rozprawie pełnomocnik skarżącej poparł skargę wskazując, iż nieprawidłowe jest przyjęcie, że używanie znaków kombinowanych składających się z wielu elementów nie jest a priori używaniem jednocześnie elementów wchodzących w skład tego znaku.

Pełnomocnik uczestnika podstępowania wniósł zaś o oddalenie skargi wskazując, iż znak towarowy "DUAL GOLD" został zarejestrowany w takiej formie, bez dodatku 960 EC.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów odnoszących się do słuszności rozstrzygnięcia.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Rozpoznając skargę w świetle powyższych kryteriów należy uznać, że nie zasługuje ona na uwzględnienie.

Przedmiotem rozpoznania przez Sąd była skarga na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] stycznia 2009 r. nr [...] , [...], w której organ stwierdził wygaśnięcie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego znaku towarowego "DUAL" z dniem [...] czerwca 2002 r. oraz oddalił sprzeciw wobec prawomocnej decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY".

Na wstępie należy wskazać, że w sprawie znajdują zastosowanie przepisy materialne i procesowe ustawy Prawo własności przemysłowej, gdyż wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego znaku towarowego "DUAL" wniesiono w dniu [...] listopada 2007 r., a więc pod rządami p.w.p.

Przed podjęciem dalszych rozważań należy przypomnieć, że istota znaku towarowego polega na możliwości odróżniania oznaczonych nim towarów i usług jednego przedsiębiorstwa od towarów i usług innego przedsiębiorstwa. Uprawniony, który uzyskał prawo ochronne nabywa prawo wyłącznego używania znaku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej. Służące uprawnionemu prawo wyłącznego używania znaku stanowi także jego obowiązek, bowiem nieużywanie znaku powoduje, że otwiera się możliwość dla innych podmiotów, mających w tym interes prawny, żądania stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego. Celem znaku towarowego jest bowiem odróżnianie towarów wedle ich pochodzenia, a cel ten może być realizowany tylko wtedy, gdy znak nakładany jest na towary, a towary trafiają do klienteli (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 grudnia 2007 r., sygn. akt VI SA/Wa 1515/07).

W przedmiotowej sprawie główny zarzut skarżącej sprowadza się do wskazania, iż organ błędnie zastosował art. 169 ust. 1 pkt 1, ust. 2 i ust. 4 p.w.p., w sytuacji, gdy nie było podstaw do stwierdzenia wygaśnięcia ochrony międzynarodowego znaku towarowego zarejestrowanego na jej rzecz.

Należy wskazać, iż w myśl art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. prawo ochronne na znak towarowy wygasa na skutek nieużywania zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty dla towarów objętych prawem ochronnym w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, chyba że istnieją ważne powody jego nieużywania. Zgodnie zaś z ust. 2 tego artykułu Urząd Patentowy wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny. Celem instytucji wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, o jakim mowa w tym artykule jest więc eliminowanie praw ochronnych na te oznaczenia, które nie są używane w sposób rzeczywisty w obrocie gospodarczym przez dłuższy, określony w ustawie, czas.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca wywodził swój interes prawny z faktu wniesienia przez skarżącą sprzeciwu wobec decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na jego znak słowny "DUAL SALT TECHNOLOGY". Z uwagi na brak w p.w.p. definicji interesu prawnego, należy w tym zakresie, zgodnie z art. 256 ust. 1 p.w.p. odpowiednio stosować przepisy k.p.a. Zastosowanie znajduje tu art. 28 k.p.a. zgodnie z którym stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowania, albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Interes prawny jest kategorią normatywną z zakresu prawa materialnego, więc jego źródłem jest norma prawa materialnego na podstawie której określony podmiot, w określonym stanie faktycznym może żądać konkretyzacji własnych uprawnień lub obowiązków. Interes prawny musi mieć charakter realny, tj. rzeczywiście i aktualnie istniejący (por. wyrok NSA z dnia 16 kwietnia 2009 r., sygn. akt II GSK 709/08). Wnioskodawca musi wykazać posiadanie interesu prawnego w dniu złożenia wniosku, w tym przypadku w dniu [...] listopada 2007 r. Zdaniem Sądu organ prawidłowo ustalił, iż wnioskodawca ma interes prawny w stwierdzeniu wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, z uwagi na fakt, iż jego prawo ochronne zostało zagrożone poprzez złożenie sprzeciwu wobec jego udzielenia.

Kolejną kwestię stanowią przesłanki wygaszenia prawa ochronnego na znak towarowy. W sprawach tych ustawa p.w.p. wyraźnie wskazuje, iż prawo wygasa na skutek nieużywania zarejestrowanego znaku w sposób rzeczywisty dla towarów objętych prawem ochronnym. Zgodnie zaś z art. 169 ust. 6 p.w.p. w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie wygaśnięcia prawa ochronnego, obowiązek wykazania używania znaku towarowego lub istnienia ważnych powodów usprawiedliwiających nieużywanie znaku spoczywa na uprawnionym z tytułu prawa ochronnego. A zatem to skarżąca powinna wykazać, iż używała znaku towarowego na terytorium Polski w sposób rzeczywisty poprzez nakładanie oznaczenia na towar i wprowadzanie tak oznaczonych towarów do obrotu.

Pojęcie rzeczywistego używania znaku nie jest w p.w.p. wyjaśnione w sposób jednoznaczny i wyczerpujący. Artykuł 154 p.w.p. wskazuje, iż używanie znaku towarowego polega w szczególności na umieszczaniu tego znaku na towarach objętych prawem ochronnym lub ich opakowaniach, oferowaniu i wprowadzaniu tych towarów do obrotu, ich imporcie lub eksporcie oraz składowaniu w celu oferowania i wprowadzania do obrotu, a także oferowaniu lub świadczeniu usług pod tym znakiem, umieszczaniu znaku na dokumentach związanych z wprowadzaniem towarów do obrotu lub związanych ze świadczeniem usług. Ważne jest żeby znak towarowy był używany w sposób rzeczywisty. Pojęcie rzeczywistego używania znaku towarowego było rozważane również w orzecznictwie m.in. NSA w wyroku z dnia 24 maja 2006 r. sygn. akt II GSK 70/06 wyraził pogląd, iż obowiązkowi rzeczywistego używania znaku czyni zadość tylko takie używanie, które pozostaje w związku fizycznym lub pojęciowym z towarem lub usługą. Oznacza to konieczność nakładania zarejestrowanego oznaczenia na towar i wprowadzania do obrotu. Zgodnie zaś z wyrokiem NSA z dnia 10 października 2006 r., sygn. akt II GSK 173/06 używanie znaku towarowego powinno pozostawać w zgodzie z działalnością przedsiębiorstwa, zaś obowiązkowi rzeczywistego używania czyni zadość jedynie używanie znaku w obrocie gospodarczym.

W doktrynie uważa się natomiast, iż używanie rzeczywiste ma być używaniem nie dla pozoru. Konieczne jest, aby przeciętny odbiorca na rynku mógł łączyć określony towar z oznaczeniem. Używanie znaku znajduje najczęściej wyraz w nakładaniu oznaczenia na towar i jego wprowadzeniu do obrotu. To samo dotyczy usług, z tym, że musi to być rzeczywiste świadczenie usług pod tym znakiem. Używanie znaku musi również osiągnąć poważne rozmiary. Zakres koniecznego (poważnego) używania ustala się na podstawie mierników subiektywnych odnoszących się do przedsiębiorstwa osoby fizycznej lub prawnej uprawnionej z tytułu rejestracji. Należy również wskazać, iż zagraniczne osoby prawne i fizyczne są zobowiązane na równi z polskimi osobami fizycznymi i prawnym do używania zarejestrowanego znaku towarowego. Dlatego też obowiązek powyższy jest wykonywany wówczas, gdy uprawniony z rejestracji używa znaku w toku prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej na obszarze Polski (por. Ryszard Skubisz, Prawo znaków towarowych, Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze Sp. z o. o., Warszawa 1997, s. 211-212).

Natomiast nieużywanie znaku towarowego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej jako przesłanka wygaśnięcia prawa z rejestracji znaku towarowego ma stanowić gwarancje wykorzystywania zastrzeżonego znaku towarowego przez uprawnionego i doprowadzić do eliminacji zastrzegania atrakcyjnych znaków jedynie w celu utrudnienia działań marketingowych konkurentom. Stanowi zatem przymus używania znaku w sposób poważny i istotny gospodarczo na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, zasadniczo w postaci wpisanej do rejestru znaków towarowych, choć należy dopuścić także możliwość używania znaku w formie zmienionej w niewielkim stopniu, np. poprzez wprowadzenie dodatkowego elementu tła, nie skutkujące zmianą istoty znaku ani jego elementów odróżniających" – Grzegorz Kycia "Powstanie i ustanie prawa do firmy i prawa do znaku towarowego oraz ochrony niezarejestrowanych znaków towarowych", Dom Wydawniczy "Ostoja", Kraków 1999, s. 195). W myśl bowiem artykułu 169 ust. 4 pkt 1 p.w.p. przez używanie znaku rozumie się również używanie znaku różniącego się od znaku, na który udzielono prawa ochronnego, jednakże tylko w elementach, które nie zmieniają jego odróżniającego charakteru.

W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu organ prawidłowo dokonał analizy całego materiału dowodowego oraz prawidłowo ocenił, iż nie miało miejsca rzeczywiste używanie przez skarżącą znaku towarowego "DUAL". Wszystkie dokumenty przedstawione przez skarżącą wskazują, iż używała ona znaku towarowego "DUAL GOLD" a nie znaku "DUAL". Należy zauważyć, iż znak powinien być używany w postaci wpisanej do rejestru. Na rzecz skarżącej zostały zarejestrowane dwa znaki towarowe "DUAL" i "DUAL GOLD" w tej samej klasie, służące do oznaczania niemal identycznych produktów. Znak "DUAL" został zarejestrowany dla herbicydów i środków do zwalczania szkodników, natomiast znak "DUAL GOLD" został zarejestrowany dla środków do niszczenia szkodników, środków do leczenia awitaminozy roślin, środków grzybobójczych, nicieniobójczych, herbicydów, środków fitosanitarnych do leczenia chorób roślin. Ponadto sam pełnomocnik skarżącej podkreślał na rozprawie, iż znaki te są zarejestrowane na inne towary, w związku z czym zakresy ich ochrony są różne. W ocenie Sądu organ słusznie uznał zatem te znaki za niezależne od siebie, tym bardziej, że skarżąca postanowiła je zarejestrować jako znaki odrębne.

Należy mieć na uwadze, iż co prawda ust. 4 pkt 1 ww. artykułu pozwala na używanie znaku różniącego się od tego, na który ustalono prawa ochronnego, jednakże wyznaczono granicę odmienności między tymi postaciami znaku, ustalając, że odmienności te mogą występować w elementach, które nie zmieniają odróżniającego charakteru znaku. Jednocześnie zaznacza się, że zakwalifikowanie znaku w postaci zmodyfikowanej jako użycia w celu zachowania prawa ochronnego jest możliwe jedynie o tyle, o ile modyfikacja ta nie tylko nie ma wpływu na znamiona odróżniające znaku, lecz także nie prowadzi do zmiany samej istoty znaku (por. Marcin Trzebiatowski, Obowiązek używania znaku towarowego w prawie polskim i międzynarodowym, w: Problemy prawa znaków towarowych, pod redakcją Janusza Barty, Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej UJ, Zakamycze 2004, s. 106-107).

W doktrynie przyjmuje się, iż za elementy niewpływające na zdolność odróżniającą, elementy nieistotne lub elementy nieuchylające zasadniczej równorzędności znaku można uznać tylko takie, które były powszechnie modyfikowane w obrocie, w wyniku czego odbiorcy przyzwyczaili się już do tego rodzaju zmian. Jednocześnie należy zauważyć, iż dla rozstrzygnięcia o wypełnieniu obowiązku używania znaku odmiennego od zarejestrowanego podstawowe znaczenie ma zdanie przeciętnego odbiorcy. Chodzi o to, czy odbiorca uważa znak zarejestrowany i znak używany za jeden i ten sam znak oraz czy nie przypisuje dodatkowym elementom składowym znaku używanego, które nie występują w drugim znaku ich samodzielnych znamion odróżniających. Tylko poprzez zdanie przeciętnego odbiory można prawidłowo ocenić, czy dołączenie do tego wyrazu określonego elementu słownego skutkuje zmianą odróżniającego charakteru znaku. W konsekwencji jedynie wówczas, gdy w oparciu o tak rozumiany punkt widzenia przeciętnego odbiorcy dojdzie się do wniosku, że określona używana odmiana znaku towarowego różni się od zarejestrowanej formy znaku jedynie w nieistotnych elementach lub, że różnice te są nieznaczne, można stwierdzić zachowanie tożsamości znaku przez znak używany, zapewniającej wypełnienie obowiązku używania (por. M. Trzebiatowski, Obowiązek używania...,s. 124-125).

Zmianami w znaku możliwymi do zaakceptowania są zatem ogólnie zmiany drobne, czy nieznaczne. Przyjmuje się generalnie, że im znak prostszy, zawierający niewiele elementów, tym mniej poddaje się on dopuszczalnym modyfikacjom, a im znak bardziej złożony, tym bardziej jest podatny na takie modyfikacje. Jednakże zawsze należy się kierować w ostatecznej ocenie tym, czy modyfikacje wpływają na zmianę głównych znamion odróżniających znaku (por. M. Trzebiatowski, Obowiązek używania...,s. 127).

Mając powyższe na uwadze nie można, zdaniem Sądu uznać, iż zarejestrowanie innego znaku jest równoznaczne z powszechnym modyfikowaniem w obrocie znaku "DUAL", jak również, że znak "DUAL GOLD" zawiera elementy niewpływające na jego zdolność odróżniającą. Takie stanowisko potwierdza doktryna, która m.in. wskazuje, że w przypadku, gdy dany znak towarowy, będący słownym znakiem jednowyrazowym, jest używany w formie, która składa się z dwóch wyrazów, a wyraz dodany jest umieszczony na tyle silny, że pod jego wpływem forma ta traci cechę identyczności, a nawet podobieństwa w stosunku do formy zarejestrowanej, t taki znak ulega zmianie pod względem swoje zdolności odróżniające. Posługiwanie się tym znakiem nie może więc czynić zadość obowiązkowi używania (por. M. Trzebiatowski, Obowiązek używania..., s. 128) Dlatego też, w ocenie Sądu, organ słusznie uznał te dwa znaki za niezależne od siebie, tym bardziej, że skarżący sam postanowił zarejestrować je jako znaki odrębne. Nie można więc uznać, że używanie jednego z nich jest równoznaczne z używaniem drugiego, skoro znaki te są od siebie niezależne. Odbiorca postrzega bowiem znak "DUAL GOLD" jako całość i nie można przyjąć, iż wyraz "GOLD" nie ma odróżniającego charakteru. W ocenie Sądu organ prawidłowo uznał, iż nieprawidłowe jest wskazanie, iż użycie znaku "DUAL" w znaku "DUAL GOLD" w postaci niezmienionej stanowi ciągle ten sam znak towarowy. Dopuszczalne jest bowiem używanie znaku w takiej formie, która nie wpływa na zmianę zdolności odróżniającej, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca. Przedstawione znaki są odrębnymi znakami, oddzielnie zarejestrowanym i powinny być używane właśnie w takiej formie w jakiej zostały zarejestrowane. Sąd podzielił zdanie organu, iż w sytuacji, gdy temu samemu podmiotowi zostaje udzielone prawo ochronne na dwa lub więcej znaki towarowe takie same lub podobne, to nie można uznać, iż używanie jednego z nich może być uznane za używanie również pozostałych. Taka interpretacja bowiem powodowałaby uznanie, iż niecelowa jest rejestracja dwóch znaków, pozwalałaby na używanie tylko jednego z nich przy jednoczesnym blokowaniu możliwości innych przedsiębiorców do udzielenia ochrony ich znakom, które byłyby podobne do znaku nieużywanego. Należy również podkreślić, iż skarżąca nie przedstawiła żadnych dokumentów świadczących o używaniu znaku "DUAL", a w sytuacji, gdy zostaje zarejestrowana odmienna forma znaku, to znaczy, że ma ona swój własny odróżniający charakter i właśnie w takiej formie znak jest chroniony.

Ponadto oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, iż organ nie naruszył przepisów art. 7 i 77 § 1 k.p.a., gdyż dokonał analizy całego materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie. Skarżąca przedstawiła dowody świadczące jedynie o używaniu znaku towarowego "DUAL GOLD", natomiast nie przedstawiła dowodów pozwalających uznać, iż miało miejsce rzeczywiste używanie znaku "DUAL". Nie ma również znaczenia fakt, iż prawo ochronne na znak towarowy "DUAL GOLD" wygasło w 2006 r., gdyż faktura z marca 2007 r. odnosiła się właśnie do tego znaku i nie pozwalała przyjąć, że chodzi o użycie znaku "DUAL".

Jednocześnie zdaniem Sądu w niniejszej sprawie nie mógł mieć zastosowania przepis art. 170 ust. 1 p.w.p. z uwagi na fakt, iż skarżąca w żaden sposób nie wykazała, iż przed złożeniem wniosku o wygaśnięcie rozpoczęło się bądź zostało wznowione rzeczywiste używanie znaku. Jak bowiem wskazano wcześniej używanie innego zarejestrowanego znaku zawierającego element słowny znaku, co do którego wystąpiono z wnioskiem o wygaszenie nie stanowi używania tego znaku.

Niesłusznie również skarżąca zarzuca wadliwość zastosowania w przedmiotowej sprawie art. 15215 p.w.p. z uwagi na fakt, iż przepis ten, jak również cały rozdział 41 dodany ustawą z dnia 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo własności przemysłowej zmieniający ustawę z dniem 1 listopada 2007 r. dotyczy postępowania w sprawie ochrony międzynarodowych znaków towarowych i ma zastosowanie w przypadku wniosków, które zostały złożone po jego wejściu w życie, a nie w przypadku tych znaków towarowych, których ogłoszenie o uznaniu ochrony w "Wiadomościach Urzędu Patentowego" nastąpiło po [...] listopada 2007 r.

Zdaniem Sądu organ prawidłowo zastosował również w niniejszej sprawie art. 166 p.w.p. z uwagi na fakt, iż dopiero w sytuacji, gdy okaże się, że znak jest rzeczywiście używany i nie ma podstaw do wydania decyzji o wygaśnięciu prawa ochronnego na ten znak jest możliwe badanie przesłanek unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy, co do którego podnosi się, iż jest podobny do przedmiotowego znaku. Artykuł 166 p.w.p. w ustępie 2 wprost wskazuje, iż zarzut nieużywania znaku towarowego może zostać podniesiony tylko łącznie z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego i podlega łącznemu rozpoznaniu wraz z wnioskiem o unieważnienie.

Z powyższych względów Sąd podzielił stanowisko organu co do zasadności wygaśnięcia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ochrony międzynarodowego znaku towarowego "DUAL" na podstawie art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p.

Następstwem powyższej okoliczności był brak podstaw do unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy "DUAL SALT TECHNOLOGY".

Ponadto oceniając zaskarżoną decyzję Sąd nie stwierdził żadnych innych uchybień, których istnienie powinien uwzględnić z urzędu.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku.