Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Portal e-Budownictwo nie zastępuje ePUAP-u lub elektronicznej skrzynki podawczej, ale wyłącznie umożliwia wygenerowanie dokumentu, który użytkownik może złożyć do właściwego organu w dowolny sposób przewidziany przez przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Roleder, Sędziowie asesor sądowy WSA Marta Joanna Czubkowska (spr.) sędzia WSA Grzegorz Dudar, , po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 24 sierpnia 2023 r. w trybie uproszczonym sprawy ze skargi A.K. na postanowienie Wojewody Podlaskiego z dnia 3 kwietnia 2023 r. nr AB-II.7840.13.2023.MM-a w przedmiocie sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej 1. uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające jego wydanie postanowienie Starosty Sejneńskiego z dnia 13 lutego 2023 r. numer AB.6743.4.2023; 2. zasądza od Wojewody Podlaskiego na rzecz skarżącej A.K. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Skarga została wywiedziona na podstawie następujących okoliczności.

W dniu 4 stycznia 2023 r. o godz. 19:46 A.K. przesłała za pomocą elektronicznej platformy ePUAP do Starostwa Sejneńskiego skan zgłoszenia budowy budynku rekreacji indywidualnej na działce nr [...] obręb K., gm. G. wraz z załącznikami (vide: urzędowe poświadczenie przedłożenia).

Organ na wydruku zeskanowanego zgłoszenia postawił pieczęć z datą wpływu zgłoszenia do organu 5 stycznia 2023 r. w związku z faktem, że korespondencja ta wpłynęło do organu godzinach wieczornych.

W dniu 9 stycznia 2023 r. zgłoszenie robót budowlanych strona przesłała do organu pocztą tradycyjną w formie papierowej.

Następnie postanowieniem z 26 stycznia 2023 r., nr AB.6743.4.2023, Starosta Sejneński, na podstawie art. 30 ust. 5c ustawy - Prawo budowlane, zobowiązał inwestorkę do uzupełnienia materiału dowodowego. W treści postanowienia wskazano, że zgłoszenie robót budowlanych wpłynęło do organu 5 stycznia 2023 r.

W dniu 13 lutego 2023 r. organ odpowiadając na e-maila z 4 stycznia 2023 r., poinformował stronę, że w świetle treści art. 30 ust. 4d ustawy – Prawo budowlane prawidłową formą złożenia zgłoszenia było zgłoszenie w postaci papierowej dokonane 9 stycznia 2023 r. i od tej daty zaczął biec termin do zgłoszenia sprzeciwu. Zatem postanowienie nakładające obowiązek uzupełninia zgłoszenia zostało wydane w ustawowym terminie.

W tym samym dniu organ pierwszej instancji wydał na podstawie art. 113 § 1 K.p.a. postanowienie o sprostowaniu z urzędu oczywistej omyłki w postanowieniu z 26 stycznia 2023 r. w ten sposób, że zamiast daty 5 stycznia powinno być 9 stycznia 2023 r. (postanowienie z 13 lutego 2023 r. nr AB.6743.4.2023).

Na postanowienie to zażalenie złożyła A.K. Według strony omyłka dotycząca błędnej daty wpływu zgłoszenia, stanowi błąd merytoryczny. Zdaniem inwestorki organ pierwszej instancji bezpodstawnie stwierdził, że wniesione przez nią zgłoszenie w formie skanu w dniu 4 stycznia 2023 r., za pomocą elektronicznej platformy ePUAP, jest nieskuteczne. Wskazała również, że organ pierwszej instancji błędnie uznał, że data wpływu skanu dokumentacji poprzez platformę ePUAP to 5 stycznia 2023 r., bowiem pismo wraz z załącznikami dostarczono w dniu 4 stycznia 2023 r.

Wojewoda Podlaski postanowieniem z 3 kwietnia 2023 r. nr AB-II.7840.13.2023.MM-a utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

W uzasadnieniu wskazano, że sprostowanie omyłki w trybie art. 113 § 1 K.p.a. jest dopuszczalne jeżeli jest ona nieistotna. Oceniając materiał dowodowy Wojewoda stwierdził, że w dacie 5 stycznia 2023 r. do organu pierwszej instancji nie wpłynęło żadne zgłoszenie robót budowlanych, złożone przez A.K. Inwestorka przesłała pocztą tradycyjną do Starosty Sejneńskiego zgłoszenie w formie papierowej, które wpłynęło do organu w dniu 9 stycznia 2023 r. W materiale dowodowym, przesłanym przez Starostę Sejneńskiego, brak jest informacji o dokonaniu zgłoszenia w dniu 5 stycznia 2023 r. Wskazano, że w dniu 4 stycznia 2023 r. A.K. przesłała poprzez platformę ePUAP skan zgłoszenia robót budowlanych, niewygenerowany przez portal e-Budownictwo i na wydruku tego pisma organ pierwszej instancji niewłaściwie wskazał datę wpływu 5 stycznia 2023 r.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem organu odwoławczego, wadę w postanowieniu z 26 stycznia 2023 r., dotyczącą błędnej daty wpływu zgłoszenia robót budowlanych charakteryzuje cecha oczywistości. W tym przypadku oczywistością było, że zgłoszenie robót budowlanych przed organem pierwszej instancji nastąpiło w dniu 9 stycznia 2023 r., a nie jak omyłkowo wskazano w dniu 5 stycznia 2023 r., bowiem z akt sprawy wynika, że w tej dacie do organu pierwszej instancji nie wpłynęło żadne zgłoszenie złożone przez A.K. Oczywistość tego rodzaju błędu można stwierdzić, porównując treść postanowienia z zawartymi w aktach sprawy dokumentami, tj. z wnioskiem zgłaszającym roboty budowlane.

Mając na względzie powyższe organ odwoławczy stwierdził, że prawidłowo sprostowano oczywistą omyłkę pisarską w postanowieniu z 26 stycznia 2023 r. Błędnie wskazana data wpływu zgłoszenia robót budowlanych, tj. 5 stycznia 2023 r. miała charakter omyłki oczywistej, gdyż zgodnie z aktami sprawy zgłoszenie nastąpiło 9 stycznia 2023 r.

Skargę na to postanowienie do sądu administracyjnego wniosła A.K. i wskazała, że prostowaną "z urzędu oczywistą omyłką pisarską’’ jest oznaczenie daty wpływu wniosku do urzędu. Według skarżącej datą tą jest 4 stycznia 2023 r., czyli dzień złożenia wniosku przez ePUAP. Skarżąca podniosła, że organ zaakceptował tę datę, gdyż odpowiedział na ten wniosek przez ePUAP. Gdyby uznał, że właściwą formą złożeniem zgłoszenia jest forma papierowa, to prowadziłby korespondencję drogą papierową. W związku z powyższym data 4 stycznia 2023 r. jest datą wpływu zgłoszenia poprzez skrzynkę podawczą do urzędu. Podniesiono, że urząd prowadzi korespondencję poprzez ePUAP (jako pierwsze źródło wpływu korespondencji) a nie drogą papierową przez operatora pocztowego - czyli tym samym potwierdza odbiór korespondencji elektronicznej jako właściwy. W tym przypadku korespondencja prowadzona przez urząd przez operatora pocztowego byłaby wadliwa i nie miałaby mocy prawnej. Złożenie korespondencji poprzez elektroniczną skrzynkę podawczą jest równoznaczne ze złożeniem korespondencji w biurze podawczym urzędu. W prawie budowlanym brak jest zapisu, że wnioski, zgłoszenia złożone poprzez ePUAP są nieprzyjmowane czy mają inny tryb rozpatrywania, albo mają inną wartość dowodową albo są eliminowane z obiegu prawnego. Na wniosku zgłoszenia wskazano sposób doręczania pism - doręczanie wszelkiej korespondencji drogą elektroniczną. Powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych i poglądy doktryny skarżąca wywiodła, że sposób potwierdzenia odbioru przesyłanego przy pomocy ePUAP jest znany pracownikom urzędu obsługującym tę skrzynkę. Skoro w przypadku odebrania dokumentu elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą urzędu, a tym samym wprowadzenie do systemu teleinformatycznego dokumentu, umożliwione jest automatyczne utworzenie poświadczenia przedłożenia, to stanowi ono dowód doręczenia tegoż dokumentu. W świetle powyższego nie można uznać doręczenia dokonanego za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej za niebyłe i niewywołujące skutków prawnych. (vide: postanowienie NSA z 27 kwietnia 2022 r., III OZ 264/22 oraz postanowienie WSA w Gorzowie Wielkopolskim z II SA/Go 284/22 z 30 czerwca 20202 r., II SA/Go 284/22 jak też B. Kwiatek i A. Skóra (red.), Doręczenia elektroniczne. Komentarz.). W związku z powyższym, zdaniem skarżącej, postanowienie Wojewody Podlaskiego jest niezgodne z prawem i działa na niekorzyść strony, gdyż datą wpływu wniosku do organu pierwszej instancji jest 4 stycznia 2023 r.

Organ w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie i podtrzymał swoje stanowisko zawarte w zaskarżonym postanowieniu. Dodatkowo wyjaśniono, że twierdzenie skarżącej, iż zgłoszenie zostało złożone do organu pierwszej instancji 4 stycznia 2023 r. (o czym świadczy data wskazana na urzędowym potwierdzeniu przedłożenia), nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem nie odpowiadał on formie przewidzianej prawem. Wniosek ten nie mógł wywołać skutków prawnych. Podkreślono, że wbrew twierdzeniu skarżącej, ustawa - Prawo budowlane reguluje sposób i formę wniesienia skutecznego zgłoszenia. Zgodnie bowiem z art. 30 ust. 4d (który wszedł w życie 10 sierpnia 2022 r.) zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych dokonuje się w postaci papierowej albo formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem portalu e-Budownictwo. Ustawodawca przewidział zatem tylko dwie możliwości skutecznego złożenia wniosku zgłoszenia do organu pierwszej instancji. W sytuacji jaka miała miejsce w przedmiotowej sprawie skuteczne jest zgłoszenie z 9 stycznia 2023 r., które wpłynęło do organu pierwszej instancji w formie papierowej za pomocą operatora pocztowego i to ono uruchomiło bieg terminu 21 dni do wniesienia sprzeciwu. Fakt prowadzenia przez organ pierwszej instancji korespondencji ze skarżącą za pomocą platformy ePUAP nie oznacza akceptacji tej formy wniesienia zgłoszenia. Korespondencja ze stroną postępowania może odbywać się za pośrednictwem dopuszczonych prawnie sposobów komunikacji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył co następuje.

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem kontroli sądu jest postanowienie Wojewody Podlaskiego utrzymujące w mocy postanowienie Starosty Sejneńkiego o sprostowaniu z urzędu oczywistej omyłki pisarskiej w postanowieniu z 26 stycznia 2023 r., dotyczącej błędnie wskazanej daty wpływu zgłoszenia robót budowlanych jako 5 stycznia 2023 r. zamiast 9 stycznia 2023 r.

Podstawę prawną tego rozstrzygnięcia stanowił przepis art. 113 § 1 K.p.a. Zgodnie a tą regulacją organ administracji publicznej może z urzędu lub na żądanie strony prostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydanych przez ten organ decyzjach. Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie sądów administracyjnych poglądem wszystkie błędy prostowane w trybie art. 113 § 1 K.p.a. powinny cechować się oczywistością. Oczywistość omyłki winna wynikać z natury samego błędu lub z porównania treści rozstrzygnięcia z uzasadnieniem, treścią wniosku, innymi dokumentami znajdującymi się w aktach sprawy albo z innymi czynnikami. Zaś podstawowym wyznacznikiem oczywistości omyłki pisarskiej w rozumieniu art. 113 § 1 K.p.a. jest możność natychmiastowego i niepozostawiającego wątpliwości wykrycia uchybienia w drodze nawet powierzchownego zestawienia treści rozstrzygnięcia z dokumentami znajdującymi się w aktach sprawy (vide: wyrok WSA w Gdańsku z 15 czerwca 2023 r., III SA/Gd 166/23 czy wyrok NSA z 22 marca 2019 r. II GSK 397/17, pub. CBOSA).

Zdaniem organów w sprawie niniejszej wystąpiła oczywista omyłka pisarska w zakresie daty wpływu zgłoszenia robót budowlanych. Przy czym o ile organy obu instancji są zgodne odnośnie tego, że prawidłową datą złożenia zgłoszenia jest 9 stycznia 2023 r., czyli dzień złożenia w organie w formie papierowej o tyle inne są stanowiska odnośnie zgłoszenia dokonanego za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 4 stycznia 2023 r. Z akt sprawy wynika, że organ pierwszej instancji zgłoszenie przesłane za pośrednictwem ePUAP w dniu 4 stycznia 2023 r. o godz. 19:46, wygenerował w dniu 5 stycznia 2023 r. i pierwotnie przyjął, że w tej dacie złożono zgłoszenie. Natomiast organ odwoławczy przyjął, że sprostowanie jest zasadne, gdyż w dacie 5 stycznia 2023 r. do organu pierwszej instancji nie wpłynęło żadne zgłoszenie robót budowlanych. Inwestorka przesłała pocztą tradycyjną zgłoszenie w formie papierowej, które wpłynęło do organu w 9 stycznia 2023 r. Natomiast przesłany 4 stycznia 2023 r. poprzez platformę ePUAP skan zgłoszenia robót budowlanych, niewygenerowany przez portal e-Budownictwo nie stanowił skutecznego zgłoszenia. Z powyższego wynika, że organ pierwszej instancji uznał pierwotnie za skuteczne zgłoszenie dokonane przez ePUAP tylko jako datę jego wniesienia przyjął dzień następny po dokonaniu zgłoszenia z uwagi na jego przedłożenie w godzinach wieczornych w dniu 4 stycznia 2023 r. Z kolei organ odwoławczy przyjął, że zgłoszenie poprzez ePUAP w dniu 4 stycznia 2023 r. z uwagi na niedopuszczalną formę nie wywołuje skutków prawnych, a w dniu 5 stycznia 2023 r. nie było żadnego zgłoszenia.

Zdaniem sądu w okolicznościach faktycznych sprawy niniejszej nie mamy do czynienia z oczywistą pomyłką w zakresie daty wniesienia zgłoszenia, która mogła być sprostowana w trybie art. 113 K.p.a. O powyższym świadczy już chociażby powyższa rozbieżność organów. Nadto sąd nie podziela stanowiska, że przepis art. 30 ust. 4d ustawy – Prawo budowlane (który wszedł w życie 10 sierpnia 2022 r.) przewiduje tylko dwie możliwości skutecznego złożenia wniosku zgłoszenia do organu pierwszej instancji. Zgodnie z tą regulacją zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych dokonuje się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem portalu e-Budownictwo.

Zdaniem sądu przepis ten należy intepretować w powiązaniu z art. 79a ust. 1, który zawarty jest w rozdziale dotyczącym portalu e-Budownictwo (rozdział 7a ustawy – Prawo budowlane). Z przepisu tego wynika, że portal e-Budownictwo zapewnia możliwość wygenerowania między innymi z tego portalu zgłoszenia budowy lub wykonania innych robót budowlanych (pkt 2). W ust. 3 art. 79a określono na czym polega wygenerowanie takiego dokumentu. Zgodnie z tą regulacją wygenerowanie dokumentu (...) polega na:

1) wypełnieniu formularza takiego dokumentu w portalu e-Budownictwo oraz

2) zapisaniu wypełnionego formularza w postaci pliku komputerowego poza portalem e-Budownictwo albo jego wydrukowaniu.

W doktrynie zgodnie przyjmuje się, że portal e-Budownictwo stanowi narzędzie informatyczne umożliwiające generowanie wniosków, zgłoszeń i zawiadomień w formie dokumentu elektronicznego. Portal ten nie zastępuje przy tym innej platformy urzędowej, tj. ePUAP-u czy elektronicznej skrzynki podawczej w przekazywaniu wniosków, zgłoszeń i zawiadomień do właściwego organu. Przepis art. 79a ustawy stanowi, że portal e-Budownictwo zapewnia możliwość wygenerowania dokumentów, a nie nadawania im biegu w znaczeniu procesowym, z czym wiązałoby się powstanie skutków prawnych związanych z zainicjowaniem procedury administracyjnej (vide: Plucińska – Filipowicz A. (red.), Komentarz do art. 79a, Prawo budowlane, pub. Lex). Także D. Sypniewski twierdzi, że portal e-Budownictwo to system teleinformatyczny, który w ramach cyfryzacji procesu inwestycyjno-budowlanego został udostępniony przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Portal pozwala użytkownikowi wypełniać i przygotować w formie dokumentów elektronicznych różne wnioski, zgłoszenia i zawiadomienia służące załatwianiu spraw administracyjnych związanych z realizacją inwestycji budowlanych. Portal nie zastępuje ePUAP-u lub elektronicznej skrzynki podawczej, ale wyłącznie umożliwia wygenerowanie dokumentu, który użytkownik może złożyć do właściwego organu w dowolny sposób przewidziany przez przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Z powyższego wynika, że portal e-Budownictwo służy tylko wygenerowaniu dokumentów, które mogą być złożone do organu w sposób przewidziany przez przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Stosowanie zaś do art. 63 § 1 K.p.a. podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) wnosi się na piśmie, za pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu. Podania utrwalone w postaci elektronicznej wnosi się na adres do doręczeń elektronicznych lub za pośrednictwem konta w systemie teleinformatycznym organu administracji publicznej. Jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej, podania wniesione na adres poczty elektronicznej organu administracji publicznej pozostawia się bez rozpoznania. Z treści tego przepisu wynika, że dopuszczalną formą wniesienia podania do organu jest jego wniesienie na adres ePUAP-u organu. Nie jest dopuszczalne wniesienie podania do organu zwykłym e-mailem. W takiej sytuacji organ zobowiązany jest do pozostawienia podania bez rozpoznania. W korelacji z powyższą regulacją pozostaje art. 57 § 5 pkt 1 K.p.a. zgodnie z którym termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu administracji publicznej, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru.

W sprawie niniejszej zgłoszenie zostało wniesione w dopuszczalnej przez przepisy K.p.a. formie tzn. na adres ePUAP-u organu w dniu 4 stycznia 2023 r. o godz. 19:46, co jednoznacznie wynika z urzędowego poświadczenia przedłożenia. Nadmienić przy tym należy, że liczenie terminu odbywa się według dni a nie godzin, zatem to data na urzędowym poświadczeniu przedłożenia jest kluczowa w kwestii liczenia terminu, a nie godzina (tak jak w przypadku nadania pisma w urzędzie pocztowym dla zachowania terminu kluczowa jest data nadania a nie godzina) – vide: postanowienie NSA z 2 czerwca 2020 r., II FZ 216/20, pub. CBOSA).

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że w okolicznościach faktycznych sprawy niniejszej wada postanowienia z dnia 26 stycznia 2023 r. w zakresie daty wniesienia zgłoszenia nie stanowi oczywistej omyłki pisarskiej i nie może być, jak trafnie zarzuciła skarżąca, przedmiotem sprostowania.

Mając powyższe na uwadze, sąd działając na podstawie art. 145 ust. 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 135 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1634) uchylił zaskarżone postanowienie oraz postanowienie organu pierwszej instancji. O kosztach postępowania sąd orzekł na podstawie art. 200 P.p.s.a. Na koszty te składa się wpis od skargi. Rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym nastąpiło zgodnie z art. 119 pkt 3 i art. 120 P.p.s.a. Wskazania co dalszego postępowania wynikają wprost z przedstawionych rozważań sądu, w świetle których brak było podstaw do sprostowania postanowienia z 26 stycznia 2023 r. w zakresie daty wniesienia zgłoszenia.