Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) sędzia NSA Irena Kamińska sędzia del. WSA Iwona Bogucka Protokolant asystent sędziego Jan Wasilewski po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2015 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wójta Gminy Skulsk od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 14 stycznia 2015 r. sygn. akt IV SA/Po 939/14 w sprawie ze skargi Wojewody Wielkopolskiego na zarządzenie Wójta Gminy Skulsk z dnia [...] marca 2014 r. w przedmiocie ogłoszenia konkursu na stanowisko dyrektora gimnazjum oddala skargę kasacyjną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 14 stycznia 2015 r., sygn. akt IV SA/Po 939/14, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wojewody Wielkopolskiego na zarządzenie Wójta Gminy Skulsk z [...] marca 2014 r., w przedmiocie ogłoszenia konkursu na stanowisko dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku, stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia.

Wyrok zapadł w następującym stanie sprawy.

Zarządzeniem nr [...] z [...] lipca 2013 r. Wójt Gminy Skulsk odwołał dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku H. W., a następnie zarządzeniem nr [...] z [...] lipca 2013 r. Wójt Gminy Skulsk uchylił zarządzenie własne nr [...] w sprawie odwołania dyrektora.

Ponownie zarządzeniem nr [...] z [...] sierpnia 2013 r. Wójt Gminy Skulsk odwołał tegoż dyrektora. Rozstrzygnięciem nadzorczym nr [...] z [...] grudnia 2013 Wojewoda Wielkopolski stwierdził nieważność tego zarządzenia. Pismem z 16 stycznia 2014 r. Wójt Gminy Skulsk wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze, po czym pismem z [...] kwietnia 2014 r. wniesioną skargę cofnął i wydał zarządzenie nr [...] z [...] kwietnia 2014 r., którym uchylił zarządzenie własne z [...] sierpnia 2013 r. nr [...] o odwołaniu dyrektora. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem z 17 kwietnia 2014 r. sygn. akt IV SA/Po163/13 umorzył postępowanie sądowoadministracyjne w wymienionej sprawie.

Ogłoszeniem z [...] marca 2014 r. Wójt Gminy Skulsk ogłosił konkurs na stanowisko nowego dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku. W dniu 28 kwietnia 2014 r. podjęto uchwałę o dopuszczeniu do postępowania konkursowego na stanowisko dyrektora gimnazjum w Skulsku W. A., a następnie sporządzono protokół z posiedzenia komisji konkursowej o wyborze tego kandydata na stanowisko dyrektora Gimnazjum.

Następnie zarządzeniem nr [...] z [...] kwietnia 2014 r. Wójt Gminy Skulsk, powołując się na treść art. 38 ust. 1 pkt 2 i ust.2 w zw. z art. 5c pkt 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256 poz. 2572 ze zm.), odwołał H. W. ze stanowiska dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku z dniem [...] kwietnia 2014 r. bez wypowiedzenia.

Pismem z 27 czerwca 2014 r. skargę na powyższe zarządzenie nr [...] do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu wniosła H. W., a sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą IV SA/Po 851/14. Skarżąca domagała się stwierdzenia nieważności zaskarżonego aktu, wstrzymania wykonania zaskarżonego zarządzenia i zasądzenia zwrotu kosztów postępowania.

Jednocześnie pismem z 10 lipca 2014 r. Wojewoda Wielkopolski wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na powyższe zarządzenie nr [...] z [...] kwietnia 2014 r., a sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą IV SA/Po 928/14, również domagając się stwierdzenia jego nieważności w całości.

Z kolei pismem z 17 lipca 2014 r. Wojewoda Wielkopolski wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na zarządzenie Wójta Gminy Skulsk z [...] marca 2014 r. w sprawie konkursu na stanowisko dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku, domagając się stwierdzenia jego nieważności w całości ze względu na istotne naruszenie prawa tj. art.36a ust.2 zd.1 ustawy z 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004r., nr 256, poz.2572 ze zm.) oraz § 1 ust.1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. nr 60, poz.373 ze zm.). W uzasadnieniu skargi organ wskazał, że konieczność stwierdzenia nieważności kwestionowanego zarządzenia opiera się na ustaleniu, że na stanowisku dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku nie było wakatu, a w związku z tym nie zachodziły żadne podstawy do zastosowania przez Wójta Gminy Skulsk w/w przepisów.

W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy Skulsk wniósł o jej oddalenie, ponieważ w jego ocenie na stanowisku dyrektora był wakat, zaś jako organ prowadzący miał obowiązek przeprowadzenia konkursu na wakujące stanowisko, ponieważ upływał maksymalny okres powierzenia obowiązków wicedyrektorowi szkoły. Konkurs taki odbył się i obecnie stanowisko dyrektora obsadzone jest na kolejnych 5 lat szkolnych.

Rozpoznając sprawę Sąd wskazał, że przedmiotem sprawy jest ocena prawidłowości i legalności zaskarżonego zarządzenia Wójta Gminy Skulsk z [...] marca 2014 roku w sprawie ogłoszenia konkursu na stanowisko dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku. Według art.36a ust.2 zd.1 ustawy o systemie oświaty kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu. Natomiast zgodnie z § 1 ust.1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej, konkurs na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły lub publicznej placówki, zwany dalej "konkursem", ogłasza organ prowadzący przedszkole, szkołę lub placówkę.

Na wstępie Sąd zaznaczył, że Wójt Gminy Skulsk ogłaszając konkurs na stanowisko dyrektora gimnazjum, wydał dokument błędnie zatytułowany "ogłoszenie konkursu" zamiast "zarządzenie". Jednakże w ocenie Sądu akt nazwany przez Wójta "ogłoszeniem konkursu" w istocie stanowi "zarządzenie". Nie bowiem nazwa aktu, ale jego treść – zawartość merytoryczna – przesądza o charakterze podjętego aktu. Zatem nazwanie zarządzenia ogłoszeniem konkursu nie ma znaczenia dla objęcia wydanego aktu nadzorem w trybie art.91 ust.1 ustawy o samorządzie gminnym, bowiem mamy do czynienia ze sprawą z zakresu administracji publicznej. Tak więc zarządzenie o ogłoszeniu konkursu na stanowisko dyrektora szkoły publicznej podlega kontroli organu nadzoru i mogło być przedmiotem zarówno rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody, jak i skargi do sądu administracyjnego wniesionej przez organ nadzoru z uwagi na upływ terminu wskazanego w art. 91 ust.1 ustawy o samorządzie gminnym. Akt taki ma bowiem treść administracyjnoprawną, gdyż dotyczy procedury powierzenia stanowiska dyrektora szkoły. Powierzenie tego stanowiska, w wyniku przeprowadzenia konkursu należy traktować jako władczą wypowiedź organu administracji w sprawie należącej do zakresu zadań publicznych.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji, rację ma Wojewoda, że zaskarżone zarządzenie z [...] marca 2014 r. stanowi jedno z wzajemnie powiązanych zarządzeń wydanych przez Wójta Gminy Skulsk w sprawie wyłonienia kandydata na stanowisko dyrektora i odwołania poprzednio urzędującego dyrektora – H. W.. Istotnym w sprawie jest fakt, że ogłaszając konkurs na stanowisko dyrektora gimnazjum w dniu [...] marca 2014 r., Wójt Gminy Skulsk posiadał wiedzę, że Wojewoda Wielkopolski rozstrzygnięciem nadzorczym z [...] grudnia 2013 r. stwierdził nieważność zarządzenia nr [...] z [...] sierpnia 2013 r. w sprawie odwołania dyrektora Gimnazjum H. W. bez wypowiedzenia. Na powyższe rozstrzygnięcie Wójt Gminy Skulsk w dniu 16 stycznia 2014 r. wniósł bowiem skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Zatem ogłaszając konkurs, sprawa dotycząca odwołania dyrektora szkoły była w toku nie była prawomocnie zakończona, a nieodwołany skutecznie na dzień [...] marca 2014 r. dyrektor szkoły nadal pełnił swą funkcję. W związku z tym brak było podstaw do skutecznego ogłoszenia konkursu na stanowisko nowego dyrektora tej szkoły. Ogłoszenie więc konkursu na stanowisko dyrektora szkoły w czasie trwania kadencji dotychczasowego dyrektora uzasadnia stwierdzenie nieważności kwestionowanego zarządzenia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził, że Wójt Gminy Skulsk wydając zarządzenie w dniu [...] marca 2014 r. bezpodstawnie i przedwcześnie ogłosił konkurs na stanowisko dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku, w sytuacji gdy funkcję tą nadal pełniła H. W. wobec braku jej skutecznego odwołania.

Z uwagi na powyższe uchybienie, na podstawie art. 147 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Sąd stwierdził nieważność zarządzenia.

Wójt Gminy Skulsk wniósł od wyroku skargę kasacyjną zaskarżając wyrok w całości. Skargę kasacyjną oparł na zarzutach naruszenia przepisów prawa materialnego:

1) art. 36a ust. 2 zd. 1 ustawy o systemie oświaty przez błędną wykłądnię i niewłaściwe zastosowanie, co miało istotny wpływ na wynik sprawy;

2) art. 36a ust. 5 ustawy o systemie oświaty, polegające na niezastosowaniu tego przepisu w ocenie podstaw ogłoszenia o konkursie, co miało istotny wpływ na wynik sprawy

- w obu przypadkach skutkuje to stwierdzeniem nieważności zaskarżonego zarządzenia.

Na tych podstawach wnosił o:

– uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji;

– zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują, enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu, przy rozpoznaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.

Skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionych podstawach. Zarzut naruszenia art. 36a ust. 2 zdanie pierwsze i art. 36a ust. 5 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) nie jest zasadny. Zgodnie z art. 92 ust.1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.) "Stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy wstrzymuje ich wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego".

Wojewoda Wielkopolski rozstrzygnięciem nadzorczym z [...] grudnia 2013 r. stwierdził nieważność zarządzenia nr [...] z [...] sierpnia 2013 r. o odwołaniu H. W. ze stanowiska dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku. Skutkiem prawnym dla zarządzenia objętego rozstrzygnięciem nadzorczym było wstrzymanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Skutek ten trwał w dniu [...] marca 2014 r., a zatem w dniu wydania przez Wójta Gminy Skulsk zarządzenia o ogłoszeniu konkursu na stanowisko dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Skulsku.

W tym stanie rzeczy, skoro skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionej podstawie, na mocy art. 184 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.