Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk, Sędziowie sędzia WSA Marek Leszczyński (spr.), sędzia WSA Małgorzata Roleder, Protokolant st. sekretarz sądowy Sylwia Tokajuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 28 lutego 2017 r. sprawy ze skargi T. S. na decyzję P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w B. z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków oddala skargę

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w B. (dalej: PWINGiK w B.) decyzją z dnia [...] sierpnia 2016 r., nr [...], utrzymał w mocy decyzję Starosty S. z dnia [...] maja 2016 r., znak: [...], odmawiającej wprowadzenia zmiany w operacie ewidencji gruntów obrębu m. S., jednostka ewidencyjna S.– miasto, polegającej na zmianie powierzchni działki nr [...], stanowiącej własność T. S.

Decyzja PWINGiK w B. wydana została przy następujących ustaleniach stanu faktycznego i ocenie prawnej sprawy.

Wnioskiem z dnia [...] października 2015 r. T. S. wniosła o rozpatrzenie sprawy dotyczącej przywrócenia granic i powierzchni działki nr [...] (stary nr [...]) w obrębie m. S. w operacie ewidencyjnym w trybie postępowania administracyjnego, w oparciu o przepisy ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne.

Starosta S. decyzją z dnia [...] grudnia 2015 r., znak: [...], umorzył postępowanie, ale w wyniku wniesionego odwołania, PWINGiK w B. decyzją z dnia [...] stycznia 2016 r., nr [...], uchylił zaskarżoną decyzję w całości i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania organowi I instancji.

Ponownie prowadząc postępowanie, Starosta S. decyzją z dnia [...] maja 2016 r., znak: [...], odmówił wprowadzenia zmiany w operacie ewidencji gruntów obrębu m. S. i wyjaśnił, że istotą ewidencji gruntów jest spisywanie istniejącego stanu prawnego gruntu lub budynku, a nie rozstrzyganie sporów własnościowych. Zatem organy ewidencyjne są tylko rejestratorem zmian prawnych, które zostały ustalone w innym trybie lub przez inne organy, a mogą tego dokonać wyłącznie w oparciu o decyzje administracyjne, orzeczenia sądowe, akty notarialne, w których zawarte są dane objęte ewidencją gruntów. Powtórna ocena dokumentów, na które powołuje się skarżąca, możliwa jest tylko w ramach prowadzonego z urzędu postępowania weryfikacyjnego w trybie określonym w § 54 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2015 r., poz. 542). W swoich pismach skarżąca nie dążyła do zaktualizowania wpisu w ewidencji w oparciu o nowe zdarzenie prawne uzasadniające wprowadzenie zmiany, ale do zweryfikowania aktualnych danych ewidencyjnych w oparciu o treść historycznych dokumentów stanowiących podstawę zdarzeń zaewidencjonowanych wcześniej. Skoro zdaniem skarżącej na wskutek zmian wykonanych przez datą 14 grudnia 2006 r. dokonano zmian dla niej niekorzystnych, to winna ona przedłożyć organowi ewidencyjnemu dokumenty pochodzące po dniu 14 grudnia 2006 r., a wskazujące na odmienny stan faktyczny i prawny.

Dalej organ wyjaśnił, że jako prawidłową należy traktować jego decyzję z dnia [...] listopada 2006 r., nr [...], odmawiającą wprowadzenia na wniosek skarżącej zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków miasta S., polegającej na przywróceniu prawa własności do części nieruchomości stanowiącej obecnie ul. [...] oznaczonej jako działka nr [...], gdyż decyzja ta została utrzymana w mocy przez organ odwoławczy, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 10 maja 2007 r., sygn. akt II SA/Bk 122/07, oddalił skargę od decyzji organu II instancji.

Odwołanie od powyżej decyzji wniosła T. S.

PWINGiK w B. decyzją z dnia [...] sierpnia 2016 r., nr [...], utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia organ wyjaśnił, że T. S. w piśmie z dnia [...] marca 2016 r. sprecyzowała, że organ ewidencyjny "błędnie czyta wniosek", ponieważ nie dotyczy on przywrócenia granic nieruchomości, a jedynie przywrócenia powierzchni, która na dzień dzisiejszy wynosi 543 m2, oraz że nie było wydanej decyzji zmieniającej tą powierzchnię i tym samym żąda, aby organ ewidencyjny wprowadzający je, poprawił je we własnym zakresie.

Dalej organ opisał szczegółowo stan faktyczny w sprawie i wskazał, że ugodą zawartą w dniu [...] września 1948 r. w sprawie C [...] Sądu Grodzkiego w S. K. S., Z. B., B. S. i J. S. dokonali między sobą działu spadku po I. S. i J. S. postanawiając m.in. wydzielić i przyznać B. S. na wyłączną własność część działki siedliskowej na całej jej szerokości od strony ulicy [...], oraz "na długość w głąb 29,5 metra". Na podstawie pomiarów stanu władania gruntami miasta S. przeprowadzonymi w latach 1947-1950 dla potrzeb założenia katastru gruntów przez Państwowe Przedsiębiorstwo Miernicze Oddział w W. Biuro Terenowe w B. doszło do sporządzenia pierworysu, zarysu pomiarowego oraz rejestru gruntów obejmującego m.in. nieruchomość, której nadany został numer [...] ze wskazaniem w rejestrze gruntów powierzchni na 543 m2. W odniesieniu do działki oznaczonej pierwotnie numerem ewidencyjnym [...] został wydany w dniu [...] grudnia 1975 r. akt własności ziemi nr [...] stwierdzający nabycie prawa własności nieruchomości przez B. S. s. Ł. Powyższe rozstrzygnięcie zostało uchylone w rezultacie wznowienia postępowania dokonanego decyzją z dnia [...] września 1978 r. Ostatecznie aktem własności ziemi nr [...] Naczelnik Miasta i Gminy ponownie stwierdził nabycie prawa własności tejże nieruchomości na rzecz B. S. Na podstawie zawartej w dniu [...] września 1978 r. umowy przekazania własności gospodarstwa rolnego Nr [...], sporządzonej w Urzędzie Miasta i Gminy w S., B. i S. małżonkowie S. przenieśli na T. S. (obecnie S.) prawo własności tejże nieruchomości, w skład której wchodziła także działka nr [...]. Następnie na podstawie dokonanego w 1978 r. odnowienia operatu ewidencyjnego miasta S. działka nr [...] otrzymała nowy nr [...] i powierzchnię 627 m2. Odnowienie wykonało Okręgowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno - Kartograficzne w B., które w ramach tej modernizacji dokonało nowego pomiaru stanu posiadania wg. stanu istniejącego na gruncie i sporządzając na tą okoliczność nowe mapy ewidencyjne. Podczas nowego pomiaru dokonanego w 1976 r. przyjęto przebieg granicy na gruncie w sposób odmienny niż wykazany na mapie z 1949 r. Protokół sporządzony w dniu [...] sierpnia 1976 r. przez wykonawcę prac geodezyjnych dla tego stanu posiadania w odniesieniu do działek nr [...] i [...] podpisała T. S., a to oznacza, że nie kwestionowała ona istniejącego stanu granic na gruncie. W dniu [...] maja 1985 r. T. S. wystąpiła z wnioskiem o założenie dla działki nr [...] o powierzchni 627 m2 księgi wieczystej, dołączając na tą okoliczność "Opis i mapę" z 1985 r., a Sąd Rejonowy w S. założył w dniu [...] maja 1985 r. dla tej działki księgę wieczystą Nr [...] (aktualnie nr [...]), wykazując powierzchnię dla 627 m2. W 1986 r. biegły sądowy W. C. powołany w sprawie sądowej [...]o zniesienie współwłasności działki nr [...] dostrzegł błąd w powierzchni ewidencyjnej tej działki, jak i w pozostałych działkach nr [...] i [...], dokonując ponownego obliczenia powierzchni w tych trzech działkach. Błędnie policzony w 1978 r. punkt graniczny nr [...] znajdował się mniej więcej w połowie działki nr [...], którego usytuowanie miało wpływ na powierzchnię także i działek nr [...] i [...]. W wyniku ponownego obliczenia powierzchni działki nr [...] na podstawie danych geodezyjnych z odnowienia ewidencji gruntów z 1978 r. powierzchnia wyniosła 494 m2, którą organ ewidencyjny wprowadził do rejestru gruntów w okresie obowiązywania zarządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z dnia 20 lutego 1969 r. w sprawie ewidencji gruntów (M.P. z 1969 r. Nr 11, poz. 98). Tej nowej powierzchni nie poprawiono jednak w księdze wieczystej Nr [...]. Nowo ujawniona powierzchnia działki nr [...] była następnie podstawą do naliczenia podatków przez organ podatkowy miasta S. dla T. S. W stosunku do działki nr [...] po 1978 r. nie były wykonywane jakiekolwiek rozgraniczenia w rozumieniu przepisów art. 29-39 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, bądź uprzednio obowiązującego dekretu z dnia 13 września 1946 r. o rozgraniczeniu nieruchomości (Dz. U. Nr 53, poz. 298 i Nr 70, poz. 382). Nawiązując natomiast do pisma z dnia [...] czerwca 2006 r. Nr [...] Starosty S., Przedsiębiorstwo Usług Geodezyjno Kartograficznych W. w B. dokonało na żądanie T. S. pomiaru kontrolnego przebiegu granic działki nr [...] z działkami sąsiednimi nr [...] nie stwierdzając niezgodności w przebiegu granic istniejących na gruncie, a stanem wykazanym w ewidencji gruntów na podstawie dokonanego odnowienia z 1978 r.

Dalej organ wyjaśnił, że na podstawie art. 24a ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne Starosta S. w dniu [...] czerwca 2005 r. zarządził przeprowadzenie kompleksowej modernizacji ewidencji gruntów i budynków obrębu S. poprzez założenie ewidencji budynków i lokali oraz aktualizację użytków gruntowych. W ramach tej modernizacji T. S. nie skorzystała z możliwości złożenia zarzutów w przewidzianych przepisami terminach, zarówno podczas wyłożenia projektu operatu, jak również po ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa P.

Zdaniem organu, w przedmiotowej sprawie należało w pierwszym rzędzie ustalić rzeczywistą treść wniosku skarżącej z dnia [...] października 2015 r. Wniosek ten sprowadzał się do sprostowania wpisu powierzchni w działce nr [...] albowiem w ocenie skarżącej obecny wpis powierzchniowy dotknięty jest wadą nie odpowiadając stanowi faktycznemu wynikającemu z dokumentacji własnościowej tej działki. Błąd w zapisie powierzchni działki nr [...] miał powstać w winy organu władzy publicznej, który samodzielnie i bez podstawy prawnej dokonał zmiany zapisu powierzchni w rejestrze gruntów.

Zdaniem organu, żądana przez T. S. powierzchnia 543 m2 jest powierzchnią powstałą na podstawie założonej w latach 1962-64 ewidencji gruntów. Powierzchnia ta obowiązywała do 1978 r., kiedy to na podstawie odnowionej w 1978 r. ewidencji gruntów w oparciu o nowy pomiar stanu posiadania, działka ta otrzymała powierzchnię 627 m2. W 1986 r. biegły sądowy W. C., w ramach sprawy sądowej I [...] o zniesienie współwłasności w działce nr [...], dokonał ponownego przeliczenia powierzchni działki nr [...], która otrzymała nową powierzchnię 494 m2. Powierzchnię tą z urzędu ujawniono w ewidencji gruntów i jest ona obowiązująca dla organu prowadzącego ewidencję gruntów. Powierzchnia ta nie uległa zmianie w wyniku przeprowadzonej w 2006 r. modernizacji ewidencji gruntów, albowiem ta modernizacja nie dokonywała jakichkolwiek zmian w położeniu granic działek.

Organ odwoławczy nie podziela stanowiska skarżącej, że przeliczenie powierzchni działki nr [...] przez biegłego W. C. naruszyło prawo, ponieważ nie jest naruszeniem prawa czynność geodezyjna polegająca na ponownym obliczeniu powierzchni ze współrzędnych, gdy nie następuje zmiana granic tej działki. Natomiast organ ewidencyjny realizując zasadę prowadzenia aktualności ewidencji gruntów dokonał w drodze czynności materialno - technicznej zmiany w rejestrze gruntów, zastępując błędną powierzchnię 627 m2, nową powierzchnią 494 m2, bazując na podstawie operatu technicznego biegłego W. C. przyjętego do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w S. Przyjęcie dokumentacji geodezyjnej do zasobu oznacza, że opracowanie to odpowiada wymogom przestrzegania wykonywania prac, osiągnięcia wymaganych dokładności, oraz zgodności opracowania ze standardami technicznymi dotyczącymi geodezji.

Dalej organ wyjaśnił, że T. S. domagała się "przywrócenia" w ewidencji gruntów powierzchni 543 m2 z lat 1962-1964 jako ujawnionej w umowie przekazania gospodarstwa rolnego w 1978 r. Tym samym skarżąca nie dążyła do zaktualizowania wpisu w ewidencji gruntów w oparciu o nowe zdarzenie prawne uzasadniające wprowadzenie zmiany, ale do zweryfikowania aktualnych danych ewidencyjnych w oparciu o treść historycznych dokumentów stanowiących podstawę zdarzeń zaewidencjonowanych wcześniej. Jednakże na wniosek skarżącej organ ewidencyjny mógłby jedynie nanieść w ewidencji udokumentowane zmiany nowopowstałe w stosunku do obecnych danych ewidencyjnych, a nie korygować wpisy danych na podstawie powtórnej oceny archiwalnych dokumentów. Przedmiotowe postępowanie administracyjne jest typowym postępowaniem weryfikacyjnym (§ 54 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków). Dopiero więc stwierdzone w wyniku weryfikacji operatu niezgodności podlegają usunięciu w trybie przewidzianym dla aktualizacji operatu ewidencyjnego, tj. w toku indywidualnego postępowania administracyjnego, ale wszczynanego jedynie z urzędu.

Skargę na powyższą decyzję, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, wniosła T. S., w której zarzuciła naruszenie następujących przepisów prawa:

1) art. 7, 77 § 1, 80, 107 § 3 k.p.a. polegające na:

a) nie zgromadzeniu prawidłowo materiału dowodowego poprzez nie dołączenie do rozpatrywanej sprawy istniejącego rozgraniczenia i wznowienia granic działki nr [...] (stary nr [...]) nie zgodnym ze stanem ujawnionym w ugodzie zawartej w dniu [...] września 1948 r., potwierdzonym po rozgraniczeniu w roku 1962 i 1974;

b) błędne stwierdzenie polegające na tym, że odnowienie mogło zmienić granice działki i jej powierzchnię;

c) błędne stwierdzenie o naliczaniu podatku od gruntów przez organy podatkowe;

d) błędne ustalenia, że nie były składane wnioski do projektu modernizacji w latach 2005 - 2006, oraz błędne wskazania, że W. w B. dokonała pomiaru kontrolnego;

e) błędne przyjęcie, że zgodnie z obowiązującymi w roku 1986 r. przepisami -zarządzenie w sprawie ewidencji gruntów (MP z 1969 r. nr 11, poz. 98) do operatu ewidencyjnego urzędu wprowadza się zmiany - sprostowania ujawnionych omyłek lub błędów rachunkowych - wynikłych z przeprowadzenia błędnych obliczeń bez zachowania odpowiedniego trybu przewidzianego we wskazanym akcie prawnym oraz wydanie decyzji;

f) zaniechanie podejmowania wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i pozostawienia poza rozważaniami organu przebiegu procedury dokonania przez biegłego W. C. zmian operatu ewidencji, a zwłaszcza prawidłowego przebiegu tegoż postępowania;

2) art. 8 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania w sposób dyskredytujący zaufanie obywateli do organów Państwa i podważający świadomość prawną obywateli, co polegało w szczególności na wywodzie tezy, że za jakość danych uwidocznionych w prowadzonym operacie ewidencji w największym stopniu odpowiedzialność ponoszą właściciele tych gruntów, podczas gdy zmiany w ewidencji dokonane zostały w roku 1978 i 1986 z urzędu, natomiast o wprowadzeniu tychże zmian oraz o toczącym się postępowaniu organ nie poinformował skarżącej oraz nie użył do zmian istniejącego rozgraniczenia i wznowienia granic;

3) prawa materialnego poprzez błędne zastosowanie art. 22 ustawy Prawo geodezyjne kartograficznego, a zastosowanie wskazanych norm prawnych w sytuacji, gdy wniosek obejmował w swoim zakresie sprostowanie uwidocznionych w operacie ewidencji błędów oraz ich wyjaśnienia, co uzasadnione jest stanem prawnym, który ewidencja gruntów ma odzwierciedlać, a nie tworzyć;

4) naruszenie prawa materialnego - § 10 ust. 1 pkt 2, § 12 ust. 1 pkt 2 oraz § 36, 37, 38 i 46 ust.1 i ust. 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, które miało wpływ na wynik sprawy.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości.

W uzasadnieniu skargi skarżąca wskazała, że nie zgadza się ze stanowiskiem organów, że ugoda zawarta w dniu [...] września 1948 r. w sprawie o dział spadku nie jest dokumentem własności, a stan władania gruntem przeprowadzony w latach 1949-50, jak i wydany na podstawie jego akt własności ziemi przez Naczelnika Miasta i Gminy S. nr [...] w dniu [...] września 1978 r. oraz umowa przekazania własności gospodarstwa rolnego Nr [...] z dnia [...] września 1978 r. nie są wystarczające do stwierdzenia jaka jest powierzchnia działki nr [...] (stary nr [...]) oraz, że nie są to dokumenty wystarczające do domagania się przywrócenia powierzchni i granic tej działki. Dalej wyjaśniła, że w dniu [...] lipca 2015 r. odnalazła w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w S. rozgraniczenie jej działki z działką o nr [...] wraz z operatem nr [...], w skład którego wchodzi protokół ustalenia granic podpisany przez strony, decyzja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Wydział Rolnictwa i Leśnictwa w S. nr [...] z dnia [...] lipca 1962 r., decyzja Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej Wydział Rolnictwa i Leśnictwa w B. nr [...] z dnia [...] września 1962 r. oraz mapa, która obrazuje granice jej działki. Także w dniu [...] grudnia 2015 r. odnalazła ona decyzję nr [...] z dnia [...] lipca 1974 r. wydaną przez Kierownika Wydziału Urzędu Powiatowego w S. Wydział Rolnictwa Leśnictwa i Skupu z protokółem granicznym sporządzonym w dniu [...] maja 1974 r. jej działki z działkami sąsiednimi o nr [...] i [...] podpisany przez wszystkie strony wraz z mapą. Fakt ten jednak nie został uwidoczniony w ewidencji gruntów. Gdyby organ I instancji zebrał materiał dowodowy właściwie i właściwie prowadził ewidencję gruntów to nie doszłoby do tego do czego doprowadził praworządny organ. Natomiast organy obu instancji nie zebrały i nie oceniły dokumentacji technicznej pomiarowej będącej podstawą wpisu do ewidencji gruntów.

Zdaniem skarżącej, wbrew twierdzeniu organu II instancji, że powierzchnia jej działki wynosząca 543 m2 obowiązywała do roku 1978, sprawa przedstawia się inaczej. Nikt bowiem działki nr [...] (stary nr [...]) nigdy nie podzielił, nikt nie wydał żadnej decyzji o zmianie jej powierzchni i granic. Skarżąca wystąpiła do organu I instancji o wyjaśnienie tego faktu, a otrzymała odmowę zmiany powierzchni działki, a tu nie chodzi o samą zmianę powierzchni, bo jest jeszcze zmiana granic, która powinna być zgodna z rozgraniczeniem i wznowieniem granic. Posiadane przez skarżącą dokumenty są w porządku, więc nie miała ona podstaw do tłumaczenia tym co odpowiadają za ewidencję i powinny ją prowadzić zgodnie z obowiązującymi przepisami. Sprawa o sygn. [...] dotyczyła tylko wyjścia ze współwłasności do działki [...], więc biegły C. nie miał podstaw do ingerencji w jej działkę i nie wiadomo dlaczego nie naniósł prawidłowych granic zgodnych z rozgraniczeniem i wznowieniem granic. Nie wiadomo też, dlaczego licząc powierzchnię jej działki nr [...] nie pokazał na mapie całej działki. Nie można więc zgodzić się z tym, że organ bazuje na operacie C. W zamian skarżąca proponuje organowi, aby sprawdził zapisy w operacie, a później na nim bazował oraz przeczytał wyrok sądu cywilnego a dopiero później twierdził, że to przeliczenie zostało wykonane w sądzie. Operat posiada błędy, które go dyskwalifikują, ale nikt go nie sprawdzał i nikt za niego nie chce odpowiadać, nikt też nie zamierza go poprawiać, chociaż od dnia [...] lipca 2016 r. powinno być w tym przedmiocie wszczęte postępowanie z urzędu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

W piśmie procesowym z dnia 20 października 2016 r. strona skarżąca odniosła się do odpowiedzi na skargę i stwierdziła, że stanowisko organu odwoławczego jest nieprawidłowe. Dodatkowo na rozprawie w dniu 28 lutego 2017 r. strona skarżąca wyjaśniła, że jeżeli organ nie może uwzględnić wniosku, to powinien dokonać nowego przeliczenia powierzchni jej działki w terenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1647) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718; dalej: "p.p.s.a.") sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, stosując środki przewidziane w ustawie. Natomiast stosownie do art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przedmiotem kontroli dokonywanej przez Sąd w niniejszej sprawie z punktu widzenia kryterium legalności jest zaskarżona decyzja PWINGiK w B. z dnia [...] sierpnia 2016 r., nr [...], która utrzymała w mocy decyzję Starosty S. z dnia [...] maja 2016 r., znak: [...], odmawiającej wprowadzenia zmiany w operacie ewidencji gruntów obrębu m. S., jednostka ewidencyjna S. – miasto, polegającej na zmianie powierzchni działki nr [...], stanowiącej własność T. S.

Zgodnie z art. 145 § 1 p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie, uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub części, jeżeli stwierdzi: a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W ocenie Sądu, w stanie faktycznym niniejszej sprawy nie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego i procesowego, które miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy albo dawałoby podstawę do wznowienia postępowania. Organy administracji obu instancji ustaliły istotne okoliczności faktyczne związane z niniejszą sprawą, zastosowały prawidłową podstawę prawną, a także uzasadniły swoje rozstrzygnięcia zgodnie z wymaganiami art. 107 § 3 k.p.a.

Na początku wyjaśnienia wymaga, że zgodnie z art. 24 ust. 2a pkt 1 i 2 oraz ust. 2b ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 520 z późn. zm.; dalej: P.g.k.), aktualizacja operatu ewidencyjnego odbywa się z urzędu lub na wniosek, np. właścicieli przedmiotu własności, którego zmiany mają dotyczyć oraz następuje w drodze czynności materialno - technicznej lub w drodze decyzji administracyjnej. Stosownie natomiast do treści § 45 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 542 z późn. zm.; dalej: rozporządzenie), aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych w celu: zastąpienia danych niezgodnych ze stanem faktycznym, stanem prawnym lub obowiązującymi standardami technicznymi odpowiednimi danymi zgodnymi ze stanem faktycznym, stanem prawnym lub obowiązującymi standardami technicznymi; ujawnienia nowych danych ewidencyjnych; wyeliminowania danych błędnych. Aktualizacja operatu ewidencyjnego polega zatem na zastąpieniu dotychczasowych zapisów ewidencyjnych nowymi lub na ich zmodyfikowaniu, przy czym konieczność dokonania zmiany lub modyfikacji powinna być udokumentowana.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy, po wielokrotnym precyzowaniu wniosku, skarżąca wystąpiła o wprowadzenie zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków obrębu m. S. polegającej na zmianie powierzchni działki stanowiącej jej własność o nr [...] z pow. 494 m2 na pow. 543 m2.

W ocenie Sądu oba organy trafnie uznały, że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku poprzez sprostowanie ewidencji w żądanym zakresie. Godzi się bowiem zauważyć, że o ile dopuszczalne jest prostowanie ewidencji zmierzające do usuwania błędów czy omyłek w ramach pojęcia "aktualizacja", o tyle powinno się to odbywać w sytuacji, gdy uzasadnia to aktualny stan prawny lub gdy błędne wpisy w bazie danych ewidencyjnych mają charakter oczywistych pomyłek (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 6 października 2015 r., sygn. akt II SA/Bk 467/15). Niezgodność danych ewidencyjnych ze stanem faktycznym oraz nieprawidłowość ujawnionych w ewidencji danych, o której mowa w § 45 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia musi być oczywista "na pierwszy rzut oka", a zatem bezsporna i niewymagająca prowadzenia postępowania wyjaśniającego (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 13 października 2015 r., sygn. akt II SA/Bk 453/15). Czym innym jest bowiem prostowanie błędnych danych w ewidencji mających charakter oczywistych pomyłek (w świetle złożonych dokumentów), a czym innym prostowanie przez organ ewidencyjny merytorycznych zapisów zawartych w dokumentacji sporządzonej przez uprawnionych geodetów. Usunięcie wpisu z ewidencji gruntów następuje w ramach aktualizacji i dokonuje się nową zmianą obowiązującą od momentu jej ujawnienia (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 19 października 2016 r., sygn. akt III SA/Łd 573/16). Z taką zaś sytuacją nie mieliśmy do czynienia w sprawie niniejszej. Powoływanie się przez skarżącą na nieprawidłowości zapisów wynikające z błędnych danych pochodzących z dokumentów stanowiących postawę wpisów do ewidencji, wymagało – czego nie kwestionuje nawet sama skarżąca – głębokiej analizy i badań tych dokumentów, a zatem prowadzenia postępowania wyjaśniającego. W tym trybie zatem wniosek skarżącej nie mógł być uwzględniony.

Trafnie również organy przyjęły, że wniosek skarżącej nie mógł być uwzględniony w trybie określonym w art. 24 ust. 2a pkt 2 P.g.k., tj. na wniosek osoby uprawnionej. W tym przypadku bowiem, na wniosek strony można wprowadzić do ewidencji gruntów i budynków jedynie zmiany danych, objętych tą ewidencją, wynikające z nowych zdarzeń, a nie korygować wpisy na podstawie powtórnej oceny archiwalnych dokumentów. Powtórna ocena tych dokumentów możliwa jest tylko w ramach prowadzonego z urzędu postępowania weryfikacyjnego w trybie określonym w § 54 rozporządzenia (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 23 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Bk 812/13). Organy trafnie zatem przyjęły, że skarżąca chcąc dokonać zmian w zapisach ewidencji dotyczących jej nieruchomości wykonanych przed datą 14 grudnia 2006 r. (ostatni wpis), winna przedłożyć organowi ewidencyjnemu dokumenty pochodzące po dniu 14 grudnia 2006 r., które by wskazywały na odmienny, niż uwidoczniony w ewidencji, stan faktyczny lub prawny. Dokumenty takie, co jest bezsporne, przedłożone jednak nie zostały, a to dawało podstawę organom do odmowy wprowadzenia zmiany w ewidencji. Niemożność zatem uwzględnienia wniosku skarżącej wynika więc z charakteru jej żądania, w którym nie dążyła ona do zaktualizowania wpisu w ewidencji w oparciu o nowe zdarzenie prawne uzasadniające wprowadzenie zmiany, ale do zweryfikowania aktualnych danych ewidencyjnych w oparciu o treść historycznych dokumentów stanowiących podstawę zdarzeń zaewidencjonowanych wcześniej. Zapoczątkowane wnioskiem skarżącej postępowanie administracyjne było więc typowym postępowaniem weryfikacyjnym, które w świetle przepisów ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, jest postępowaniem kompleksowym, wszczynanym jedynie z urzędu. Ma więc rację organ odwoławczy twierdząc, że podnoszone przez skarżącą niezgodności mogą być usunięte wyłącznie w sytuacji ich potwierdzenia w wyniku weryfikacji operatu ewidencyjnego, tj. w toku indywidualnego postępowania administracyjnego wszczętego z urzędu i przeprowadzonego w trybie § 54 rozporządzenia. Wniosek skarżącej, co wymaga podkreślenia, takiego postępowania jednak nie wszczął, gdyż może ono być wszczęte wyłącznie z urzędu.

W oparciu o powyższe rozważania stwierdzić należy, że niezasadne są wszystkie zarzuty skarżącej podniesione w skardze. Niezasadny jest zarzut dotyczący naruszenia art. 7, art. 8, art. 77 § 1, art. 80 i 107 § 3 k.p.a. Wskazane przepisy nakazują organom wyjaśnienie istotnych kwestii po wyczerpującym zebraniu, rozpatrzeniu i ocenie całego materiału dowodowego oraz kierowanie się przy tym zasadą prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, a ponadto elementy powyższe mają znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu decyzji. Obowiązkiem każdego organu administracji jest zatem wyczerpujące wskazanie okoliczności faktycznych i prawnych, którymi kierował się przy podejmowaniu rozstrzygnięcia, w szczególności uzasadnienie winno zawierać ocenę zebranego w postępowaniu materiału dowodowego, dokonaną przez organ wykładnię stosowanych przepisów oraz ocenę przyjętego stanu faktycznego w świetle obowiązującego prawa. Nieustalenie przez organy w ramach toczącego się postępowania lub pominięcie w uzasadnieniu decyzji okoliczności faktycznych, mogących mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, może stanowić przesłankę do uznania naruszenia przez organ przepisów o postępowaniu administracyjnym w stopniu wywierającym istotny wpływ na wynik sprawy.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie, organy nie dopuściły się takiego naruszenia. Sprawa została przez organy wyjaśniona prawidłowo, m.in. poprzez kilkukrotne wzywanie skarżącej do sprecyzowania jej żądania. Także zebrany materiał był wystarczający do jej rozstrzygnięcia. Nie zachodziła też potrzeba gromadzenia dodatkowego materiału w postaci rozgraniczeń i wznowień granic przedmiotowej działki z okresu przed 14 grudnia 2006 r., gdyż dokumenty te pozostawały bez wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Organy nie były też uprawnione w niniejszym postępowaniu do badania prawidłowości przebiegu postępowania w sprawie cywilnej, w której opinię wydał biegły W. C. Dokument ten został bowiem sporządzony przed datą 14 grudnia 2006 r. W tej mierze zauważenia więc wymaga, że rejestr odzwierciedla jedynie stan aktualny, nie służy zaś ewidencjonowaniu wszystkich dokumentów historycznie związanych ze stanem własnościowym gruntów, co oznacza, że nie można dokonywać zmian na podstawie dokumentów sprzed kilkudziesięciu lat, po których następowały kolejne czynności odzwierciedlone w ewidencji (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 11 lipca 2012 r., sygn. akt III SA/Łd 411/12).

Sąd nie podziela także zarzutów skargi dotyczących naruszenia przepisów prawa materialnego. Jak już bowiem wskazano wyżej, organy nie były uprawnione do wprowadzenia żądanych przez skarżącą zmian na podstawie sprostowania ewidencji. Organy nie naruszyły także wskazanych przez skarżącą w pkt 4) skargi przepisów rozporządzenia. Przepisy te dotyczą kwestii, co obejmuje ewidencja i co się w niej wykazuje, na jakich zasadach się ją prowadzi i w jaki sposób pozyskuje się stosowne dane, a także jak się je aktualizuje. Przedmiotem niniejszego postępowania nie była zaś kwestia oceny prawidłowości prowadzonej ewidencji, tylko badanie wniosku skarżącej zmierzającego do wprowadzenia zmiany w tej ewidencji.

Reasumując, zdaniem Sądu, podniesione w skardze zarzuty okazały się niezasadne, gdyż postępowanie przed organami zostało przeprowadzone w sposób wyczerpujący i należyty, zaś zgromadzony w sprawie materiał oceniono właściwie. Zostały także prawidłowo zinterpretowane, mające zastosowanie w sprawie, przepisy. Sąd nie doszukał się też innych naruszeń przepisów prawa materialnego, czy procesowego, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonych decyzji.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 151 p.p.s.a., należało orzec jak w sentencji.