drukuj    zapisz    Powrót do listy

6329 Inne o symbolu podstawowym 632, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, *Uchylono decyzję I i II instancji, IV SA/Wr 158/16 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2016-08-23, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Wr 158/16 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2016-08-23 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-04-19
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Ewa Kamieniecka
Henryk Ożóg
Mirosława Rozbicka-Ostrowska /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
*Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2015 poz 114 art. 17 c ust. 1 pkt 1, ust. 3, ust. 8, ust. 9 oraz art. 1 pkt 4 ustawy z 24.07.2015 r. (Dz.U. z 2015 poz. 1217)
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - tekst jednolity.
Tezy

Wskazany w art. 27 ust. 5 u.ś.r. zbieg uprawnień do określonych w nim świadczeń ma zastosowanie tylko w sytuacji, gdy mamy do czynienia ze zbiegiem uprawnień w sensie podmiotowym zarówno co do osoby sprawującej opiekę lub wychowanie jak i osoby wymagającej opieki.

Przepis art. 27 ust. 5 u.ś.r. dotyczy prawa do przyznania jednego ze świadczeń rodzinnych na stkutek zbiegu uprawnień na podstawie wyboru osoby uprawnionej w sytuacji wychowania lub opieki nad tym samym dzieckiem, a nie dotyczy przypadku, gdy mamy do czynienia ze biegiem uprawnień z tytułu wychowania lub opieki nad różnymi dziećmi.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Mirosława Rozbicka – Ostrowska (spr.), Sędziowie: Sędzia WSA Ewa Kamieniecka, Sędzia NSA Henryk Ożóg, Protokolant: asystent sędziego Marcin Jarecki, po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2016 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. z dnia [...] marca 2016 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia rodzicielskiego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Postępowanie administracyjne w sprawie wszczęte zostało wnioskiem A. B. (dalej: wnioskodawczyni, strona, skarżąca) z dnia 20 stycznia 2016 r. adresowanym do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Z. o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego na dziecko – S. B.

Decyzją z dnia [...] lutego 2016 r., nr [...] wydaną z powołaniem się na przepisy art. 2 pkt 5, art. 3 pkt 11, art. 20, art. 23, art. 27 ust. 5 pkt 1 i 2 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 114 ze zm.), (zwanej dalej: u.ś.r.) w związku z art. 19 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1217) oraz art. 104 k.p.a., działający z upoważnienia Wójta Gminy Z. Zastępca Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Z. odmówił przyznania wnioskodawczyni świadczenia rodzicielskiego na S. B.

W uzasadnieniu decyzji wskazano , że decyzją z [...] stycznia 2015 r., nr [...] przyznano stronie prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 u.ś.r. w celu sprawowania osobistej opieki nad niepełnosprawną N. B., na okres od dnia 7 grudnia 2014 r. do dnia 29 lutego 2016 r. Organ pomocowy przywołał przepis art. 27 ust. 5 pkt 1 i 2 u.ś.r., zgodnie z którym, w przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń, m. in. świadczenia rodzicielskiego lub świadczenia pielęgnacyjnego – przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną.

W odwołaniu od decyzji pierwszo-instancyjnej strona podniosła, że świadczenie rodzicielskie jej przysługuje w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem S. B.

Decyzją z dnia [...] marca 2016 r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w J. utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. W motywach decyzji ostatecznej organ odwoławczy przytoczył brzmienie art. 17c ust. 1 pkt 1, ust. 3 pkt 1 i ust. 4 pkt 1 u.ś.r., zgodnie z którym świadczenie rodzicielskie przysługuje matce dziecka przez okres 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie od dnia porodu. Przy czym świadczenie rodzicielskie przysługuje co do zasady w wysokości 1.000 zł miesięcznie ( art. 17c ust. 5 u.ś.r.) . Wskazał, że w myśl art. 17c ust. 8 u.ś.r. osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje:

1) w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę wychowywanych dzieci;

2) jedno świadczenie rodzicielskie w związku z wychowywaniem tego samego dziecka.

Jednakże – jak wskazał dalej - świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:

1) co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;

2) dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej - w przypadku osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 4;

3) jeden z rodziców dziecka lub osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3, nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;

4) w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

5) osobom, o których mowa w ust. 1, przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej , co wynika z art. 17c ust. 9 u.ś.r.

Według Kolegium rozstrzygnięcie sprawy zależy od uprzedniego ustalenia charakteru zbiegu prawa do świadczeń w myśl art. 27 ust. 5 u.ś.r. , który wprowadza zasadę, wedle której w razie zbiegu uprawnień do wskazanych w nim świadczeń przysługuje tylko jedno z nich wybrane przez osobę uprawnioną. Należy zatem rozważyć, czy ów zbieg ma charakter podmiotowy, a więc czy związany jest z osobą uprawnioną do wymienionych świadczeń rodzinnych, czy też przedmiotowy - dotyczący uprawnień różnych osób do świadczeń związanych z opieką nad konkretnym dzieckiem. W tym zakresie Kolegium odwołało się do treści art. 17c ust. 9 pkt 4 u.ś.r., z którego wynika, że świadczenie rodzicielskie nie przysługuje jeżeli w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Przepis ten reguluje zatem nie tyle zbieg uprawnień do różnych świadczeń w tym świadczenia rodzicielskiego, lecz stanowi o braku możliwości przyznania świadczenia rodzicielskiego w sytuacji uprzedniego zabezpieczenia opieki nad tym samym dzieckiem lub też jego wychowania w formie świadczeń określonych w tym przepisie. Wolą ustawodawcy było więc uregulowanie zbiegu uprawnień, tak aby zapobiec pobieraniu świadczenia o tym samym charakterze i spełniającym identyczną funkcję z dwóch źródeł.

W odniesieniu natomiast do regulacji określonej w przepisie art. 27 ust. 5 u.ś.r., organ odwoławczy stwierdził ,że jego usytuowanie w obrębie całej ustawy o świadczeniach rodzinnych wskazuje na ogólny charakter tej regulacji, czyli odnieść ją należy do wszystkich świadczeń przyznawanych na podstawie tej ustawy. Ponadto, skoro ustawodawca w omawianym wyżej przepisie art. 17c ust. 9 u.ś.r. zastrzegł możliwość pobierania wyłącznie jednego świadczenia związanego z opieką lub wychowywaniem tego samego dziecka, zbędnym byłoby powielenie tej regulacji w kolejnym przepisie. Z tego powodu – zdaniem Kolegium - uprawniona jest taka interpretacja treści art. 27 ust. 5 u.ś.r., która uniemożliwia łączne pobieranie wskazanych w nim świadczeń, a w razie zbiegu uprawnień osobie uprawnionej przysługiwać będzie to świadczenie, które sama wskaże. Według Kolegium nie ma znaczenia, nad kim sprawowana jest opieka, lecz czy osoba uprawniona pobiera już jedno ze świadczeń wyliczonych w omawianym przepisie, chociażby należne w związku z opieką lub wychowywaniem innej osoby.

W konsekwencji organ odwoławczy podzielił pogląd organu I instancji , wedle którego ustalenie, że stronie przysługuje – na podstawie decyzji administracyjnej - prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad niepełnosprawną córką N. B. uniemożliwia jednoczesne uzyskanie prawa do świadczenia rodzicielskiego nad innym dzieckiem.

Decyzja ostateczna stała się przedmiotem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, w której skarżąca podniosła zarzut braku zbiegu świadczeń na jedno dziecko , gdyż nie stara się o dwa świadczenia na jedno dziecko , lecz chodzi o różne świadczenia na dwoje dzieci. W tym zakresie zarzuciła, że przepisy u.ś.r. nie mówią o tym, że jeśli się otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad jednym dzieckiem, to na drugie dziecko nie można już otrzymać świadczenia rodzinnego. Skarżąca wywodziła ,że ma ciężką sytuację materialną i jej rodzina utrzymuje się z wypłaty męża (w wysokości najniższej w skali kraju), świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku rodzinnego, zaś fakt posiadania dziecka niepełnosprawnego wiąże się z wieloma wydatkami

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w J. wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Spór między stronami nie dotyczy faktów . W badanej sprawie pozostaje bowiem poza sporem fakt ,że skarżąca jest matką niepełnosprawnej córki N. B. , na którą otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Niesporna w tej sprawie jest również okoliczność ,że skarżąca urodziła w dniu [...] października 2015r. drugie dziecko – syna S. B.

Osią sporu między stronami jest interpretacja przepisu art. 27 ust.5 pkt 1, 2 u.ś.r. stanowiącego materialno-prawną podstawę zaskarżonej decyzji . Ocena zasadności skargi wymaga bowiem udzielenia odpowiedzi na pytanie , czy w rozpatrywanej sprawie doszło, tak jak przyjęły organy obu instancji , do zbiegu uprawnień do świadczeń , a mianowicie świadczenia rodzicielskiego i świadczenia pielęgnacyjnego, w rozumieniu art. 27 ust. 5 pkt 1 i 2 u.ś.r. i tym samym zaistnienia negatywnej przesłanki wyłączającej możliwość przyznania świadczenia rodzicielskiego na drugie dziecko .

Przechodząc zatem do oceny kwestii spornej w punkcie wyjścia przytoczyć należy przepisy regulujące świadczenie rodzicielskie , które jest nowym rodzajem świadczenia, wprowadzonym do katalogu świadczeń rodzinnych w Rozdziale 3a ustawy o świadczeniach rodzinnych , dodanym przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.1217), zmieniającej m. in. ustawę o świadczeniach rodzinnych z dniem 1 stycznia 2016 r. Jak wynika z uzasadnienia do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych i innych ustaw świadczenie to będzie przysługiwać osobom , które urodziły dziecko, a które nie są uprawnione do zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego . Uprawnieni do pobierania tego świadczenia są więc bezrobotni, studenci, a także wykonujący prace na podstawie umów cywilnoprawnych. Przepis art. 17c ust.1 u.ś.r. określa krąg podmiotów , którym przysługuje świadczenie rodzicielskie . W przypadku gdy mamy do czynienia z matką dziecka, będzie ono przysługiwać na podstawie pkt 1 ust.1 art. 17c u.ś.r. matce dziecka, z uwzględnieniem ust. 2, który enumeratywnie wymienia przypadki, w których świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka, a mianowicie będą to przypadki: 1) skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka; 2) śmierci matki dziecka; 3) porzucenia dziecka przez matkę.

W przepisie ust. 3 art. 17 c u.ś.r. ustawodawca określił okresy przysługiwania świadczenia rodzicielskiego, które w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, wynosi 52 tygodnie. Przy czym w przypadku matki dziecka świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia porodu, o czym stanowi art.17c ust. 4 pkt 1u.ś.r. . Świadczenie to przysługuje w wysokości 1000,00 zł miesięcznie, z uwzględnieniem ust. 6 , o czym stanowi kolejny ust. 5 art.17 c u.ś.r.

W przepisie art. 17c ust. 8 u.ś.r. ustawodawca ustanowił zasady przyznawania osobie uprawnionej omawianego świadczenia wskazując , że : po pierwsze, przysługuje w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę wychowywanych dzieci , po drugie ,przysługuje jedno świadczenie rodzicielskie w związku z wychowywaniem tego samego dziecka. Z powyższego unormowania wynika zatem , że w sytuacji opieki nad więcej niż jednym urodzonym dzieckiem, nawet gdy w trakcie jednego porodu urodzono dwoje i więcej dzieci, osobie uprawnionej przysługuje wyłącznie jedno świadczenie rodzicielskie w tym samym czasie. Ponadto ustawodawca ustanowił niepodzielność uprawnienia z uwagi na przypisanie jednego świadczenia do tego samego dziecka.

Jednocześnie w przepisie art. 17c ust 9 u.ś.r. ustawodawca przewidział sytuacje w których świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, a mianowicie jeżeli:

1) co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;

2) dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej - w przypadku osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 4;

3) osoba ubiegająca się o świadczenie rodzicielskie lub osoba pobierająca świadczenie rodzicielskie nie sprawuje lub zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;

4) w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;

5) osobom, o których mowa w ust. 1, przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

W przytoczonym przepisie ustawodawca wskazał zamknięty katalog negatywnych przesłanek , których zaistnienie wyklucza przyznanie świadczenia rodzicielskiego , przy czym mogą to być okoliczności związane z sytuacją prawną i faktyczną , zarówno osoby sprawującej opiekę , jak i osoby wymagającej opieki . Ze świadczenia rodzicielskiego nie będą mogły skorzystać osoby uprawnione do zasiłku macierzyńskiego, a także osoby, które mają prawo skorzystania z tego typu świadczeń z tytułu urodzenia dziecka w innych systemach niż powszechny system ubezpieczeniowy (m.in. funkcjonariusze tzw. służb mundurowych). Jeżeli jeden z rodziców będzie uprawniony do zasiłku macierzyńskiego, drugiemu z rodziców nie będzie przysługiwało świadczenie rodzicielskie ( art.17c ust.9 pkt1 u.ś.r.) . Wątpliwości nie budzi również wyłączenie , o którym mowa w art.17c ust.9 pkt 2-3 u.ś.r. związane z nie sprawowaniem lub zaprzestaniem sprawowania opieki nad dzieckiem . Podobnie wątpliwości interpretacyjnych nie nasuwa również negatywna przesłanka wymieniona w art. 17c ust. 9 pkt 4 u.ś.r. , w której jest mowa o już ustalonym prawie do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub opieką nad tym samym dzieckiem .

W ocenie Sądu w stanie faktycznym analizowanej sprawy nie mamy do czynienia z żadną z okoliczności wskazanych w cytowanym wyżej przepisie art.17 c ust.9 pkt 1-5 u.ś.r. , wyłączających uprawnienia do wnioskowanego świadczenia . W szczególności takiej przesłanki nie może stanowić pkt 4 ust.9 art.17 c u.ś.r. Nie zaistniała bowiem w realiach niniejszej sprawie sytuacja wychowywania tego samego dziecka i opieki nad tym samym dzieckiem, tak jak wymaga tego powyższy przepis. Przedmiotowy wniosek inicjujący postępowanie administracyjne dotyczy ubiegania się o świadczenie rodzicielskie w związku z urodzeniem drugiego dziecka - syna, natomiast skarżącej przyznano wcześniej świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania osobistej opieki nad jej pierwszym dzieckiem - niepełnosprawną córką. W przypadku córki, skarżąca ma przyznane uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie przesłanki wynikającej z art. 17 u.ś.r., którego przepis ust. 5 enumeratywnie wymienia sytuacje, związane z osobą sprawującą opiekę i osobą wymagająca opieki , w których świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje. Żadna z określonych w tym przepisie negatywnych przesłanek nie wskazuje na brak uprawnień w przypadku zbiegu ze świadczeniem rodzicielskim. Gdyby istotnie było to zamiarem ustawodawcy, to uczyniłby to , wprowadzając do ustawy odpowiednie unormowanie , tak jak uczynił to w przypadku dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, który przysługuje matce lub ojcu .Zgodnie z art. 10 ust. 5 pkt 5 - 6 u.ś.r. wspomniany dodatek nie przysługuje osobie uprawnionej , jeżeli w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego ( pkt 5 ) , ze świadczenia rodzicielskiego ( pkt 5 ) .

Nie ma również podstaw , aby z innych przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych wprowadzić wniosek o ograniczeniu prawa do świadczenia rodzicielskiego w związku ze zbiegiem uprawnień do innych świadczeń przysługujących na podstawie tej ustawy w przypadku różnych dzieci osoby uprawnionej . Takiej podstawy , wbrew stanowisku organów orzekających w sprawie , nie można upatrywać w przepisie art. 27 u.ś.r. regulującym zbieg praw do świadczeń rodzinnych , a w szczególności jego ust. 5 stanowiącym , że w przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń: 1) świadczenia rodzicielskiego lub 2) świadczenia pielęgnacyjnego, lub 3) specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub 4) dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, lub 5) zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów - przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną. Zdaniem Sądu wskazany w art.27 ust.5 u.ś.r. zbieg uprawnień do określonych w nim świadczeń ma zastosowanie tylko w sytuacji, gdy mamy do czynienia ze zbiegiem uprawnień w sensie podmiotowym zarówno co do osoby sprawującej opiekę lub wychowanie jak i osoby wymagającej opieki. Innymi słowy przytoczony wyżej przepis art. 27 ust.5 u.ś.r. dotyczy prawa do przyznania jednego ze świadczeń rodzinnych na skutek zbiegu uprawnień na podstawie wyboru osoby uprawnionej w sytuacji wychowania lub opieki nad tym samym dzieckiem , a nie dotyczy przypadku , gdy mamy do czynienia ze zbiegiem uprawnień z tytułu wychowywania lub opieki nad różnymi dziećmi. Nie można bowiem przyjąć ,że z punktu widzenia normy zawartej w art.27 ust.5 u.ś.r., istotne jest wyłącznie to , czy osoba uprawniona pobiera jedno ze świadczeń wymienionych w tym przepisie , a bez znaczenia pozostaje okoliczność nad kim sprawowana jest opieka lub wychowanie. Komentowany przepis stanowi bowiem o zbiegu uprawnień, które nie mogą być rozpatrywane bez badania przesłanek uprawnień w przypadku świadczenia rodzicielskiego i świadczenia pielęgnacyjnego, które są uprawnieniami przyznawanymi w stosunku do sprawowania opieki nad konkretnym podmiotem.

W piśmiennictwie podkreśla, że od jasnego i niebudzącego wątpliwości rezultatu wykładni językowej wolno odstąpić i oprzeć się na wykładni systemowej tylko wtedy , gdy przemawiają za tym ważne racje . Jedna z nich jest wówczas , gdy uzyskane znaczenie prowadzi do rażąco niesprawiedliwych rozstrzygnięć lub pozostaje w oczywistej sprzeczności z powszechnie akceptowanymi normami moralnymi lub gdy prowadzi do konsekwencji absurdalnych z punktu widzenia społecznego lub ekonomicznego ( zob. L. Morawski ,Wykładnia w orzecznictwie sądów , Komentarz, Toruń 2002r. , s.10) . Taka sytuacja zaistniałaby przy zastosowaniu wykładni literalnej przepisu art.27 ust.5 u.ś.r. do ustalonego i przyjętego stanu faktycznego w rozpoznawanej sprawie , w której nie mamy do czynienia z przypadkiem zbiegu obu świadczeń ( pielęgnacyjnego i rodzicielskiego ) z tytułu wychowania lub opieki nad tym samym dzieckiem. Skarżącej przysługują dwa odrębne uprawnienia w stosunku do każdego z dwojga dziecka z innego tytułu i na innej podstawie prawnej .

Konkludując powyższe rozważania stwierdzić należy ,że zaskarżona decyzja została wydana w oparciu o błędną wykładnię prawa materialnego , a to art. 27 ust. 5 u.ś.r. Stwierdzenie powyższego obligowało Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu do uchylenia obu decyzji organów orzekających w sprawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a . Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organ powinien uwzględnić wskazaną wyżej wykładnię przepisu art. 27 ust. 5 u.ś.r.



Powered by SoftProdukt