Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Mieczysław Górkiewicz (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Alicja Palus Sędzia WSA Anna Siedlecka po rozpoznaniu w Wydziale II w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 20 września 2017 r. sprawy ze skargi A. Stowarzyszenie O. w W., Okręg we W. na postanowienie D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie dokonania zmiany w ewidencji gruntów i budynków oddala skargę w całości.

Postanowieniem z dnia [...].04.2017 r. organ pierwszej instancji na podstawie art. 61a § 1 k.p.a. odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie dokonania zmiany w ewidencji gruntów dla określonej działki przez zmianę użytku z dr na grunty rolne – orne określonej klasy.

Organ ten wskazał, że nie będąc podmiotem z art. 20 ust. 2 pkt 1 p.g. i k. (Dz. U. z 2016 r., poz. 1629), wnioskodawca powinien wykazać posiadanie interesu prawnego (art. 28 k.p.a.). Wnioskujące o zmianę w ewidencji stowarzyszenie ogrodowe wyjaśniło, że działka znajduje się w jego użytkowaniu jako ogród działkowy. Wnioskodawca w ocenie tego organu nie posiada więc tytułu prawnego do działki i w żaden sposób nie wykazał posiadania interesu prawnego.

W zażaleniu skarżące stowarzyszenie ogrodowe zarzuciło naruszenie przepisów procesowych art. 28 w związku z art. 61 § 1 k.p.a. W uzasadnieniu przedstawiono stan prawny i ewidencyjny działki, wydzielonej z większej działki Skarbu Państwa – GDDKiA i nadal traktowanej jako działka drogowa, chociaż stanowi ogródek działkowy. Wnioskowana zmiana jest niezbędna do wystąpienia na podstawie art. 75 - 76 ustawy o ROD o uregulowanie stanu prawnego działki. Organ powinien stosować art. 61 § 2 k.p.a. i uznać, że stowarzyszenie jest stroną.

Zaskarżonym postanowieniem organ utrzymał w mocy powyższe postanowienie. W uzasadnieniu powołał art. 24 ust. 2a p.g. i k., zgodnie z którym informacje zawarte w ewidencji gruntów podlegają aktualizacji z urzędu albo na wniosek podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 ustawy (czyli właścicieli, podmiotów władających lub gospodarujących nieruchomościami Skarbu Państwa lub j.s.t. w rozumieniu przepisów o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa) lub samoistnych posiadaczy. Tymczasem wnioskodawca nie jest właścicielem lub samoistnym posiadaczem działki. Dalej organ omówił zagadnienie udziału we wszczętym postępowaniu aktualizacyjnym innych podmiotów posiadających interes prawny (art. 28 k.p.a.). Podkreślił znaczenie nowelizacji rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów dokonanej w dniu 6 listopada 2015 r. (Dz. U. poz. 2109), którą z dniem 11 stycznia 2016 r. uchylono § 46 ust. 1 rozporządzenia, nieco odmiennie określający krąg podmiotów posiadających legitymację wnioskową. Zmiana ta ma wpływ na sposób rozumienia tez prawnych wyroku II SA/Wr 622/14, co organ omówił. Omówił ponadto przesłanki stosowania art. 61a § 1 k.p.a. w świetle tez wyroku II SA/Gd 453/16.

W skardze do sądu administracyjnego stowarzyszenie ogrodowe zarzuciło naruszenie art. 75 i art. 76 ustawy o ROD w związku z art. 61 § 2 k.p.a., a ponadto art. 7, art. 8, art. 11, art. 28, art. 75 § 1, art. 77 § 1, art. 80, art. 107 § 3 k.p.a.

W uzasadnieniu powtórzyło argumentację zażalenia i wywodziło posiadanie interesu prawnego z faktycznego użytkowania działki oraz potrzeby uzyskania zmian w ewidencji przed wystąpieniem o uregulowanie stanu prawnego ogrodu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie w oparciu o dotychczasową argumentację. Odniósł się ponadto polemicznie do nowych zarzutów stowarzyszenia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Nie wiadomo dlaczego strony poświęciły tyle uwagi omawianiu pojęcia interesu prawnego i odnoszeniu tych wywodów do sytuacji prawnej i procesowej skarżącego. Kwestie te były nieistotne dla rozstrzygnięcia. Jak trafnie wskazał organ, rozstrzygające było ustalenie, czy skarżący należy do podmiotów posiadających legitymację wnioskową na podstawie art. 24 ust. 2a p.g. i k. Skarżący nawet nie próbował tego twierdzić i wykazać, zaś organ przekonująco uzasadnił, że stowarzyszenie ogrodowe władające faktycznie działką jak użytkownik, nie należy do kręgu tych podmiotów. Zagadnienie, czy po skutecznym wszczęciu postępowania na wniosek uprawnionej strony, mogą w nim uczestniczyć w charakterze stron jeszcze inne podmioty posiadające interes prawny, nie wchodziło w zakres kwestii wymagających rozstrzygnięcia.

Zażalenie i skarga były oczywiście bezzasadne (patrz również wyrok II SA/Ke 757/16).

Stosownie art. 76 ustawy o ROD wcale nie wymaga uprzednich zmian w ewidencji gruntów. Kolejność jest odwrotna. Stosowanie art. 61 § 2 k.p.a. w ogóle nie wchodziło w rachubę. Nie nastąpiło naruszenie wskazanych przepisów lub zasad procesowych (przy koniecznym zaznaczeniu, że przepis art. 28 k.p.a. ma charakter materialnoprawny i wymaga powiązania go z podstawa prawną interesu strony). Skarżący jak na razie nie ma ustalonych żadnych praw do gruntu i jego części składowych oraz, jak trafnie podkreślił organ, nie mógł skutecznie domagać się tego w postępowaniu ewidencyjnym. Dla organu geodezyjnego istotne byłoby przedstawienie mu decyzji z art. 76 ust. 2 ustawy o ROD, o której uzyskanie skarżący nie wiadomo dlaczego nie wystąpił.

Dlatego i zgodnie z art. 151 p.p.s.a., orzeczono jak w sentencji.