drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Inne, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję II i I instancji, III SA/Gd 271/20 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2020-09-03, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Gd 271/20 - Wyrok WSA w Gdańsku

Data orzeczenia
2020-09-03 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2020-02-27
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie
Alina Dominiak
Bartłomiej Adamczak /przewodniczący sprawozdawca/
Jacek Hyla
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Inne
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję II i I instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 145 par. 1 pkt 1 lit.a w zw. z art. 135, art. 145 par. 3, art. 200 w zw. z art. 205 par. 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Dz.U. 2019 poz 341 art. 75 ust. 1 pkt 5, art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Jacek Hyla, Sędzia WSA Alina Dominiak, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Hanna Tarnawska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 września 2020 r. sprawy ze skargi H.N. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia 17 grudnia 2019 r. nr [...] w przedmiocie skierowania na badania lekarskie 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia 30 września 2019 r. nr [...]; 2. umarza postępowanie administracyjne; 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] na rzecz skarżącego H. N. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia 17 grudnia 2019 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta z dnia 30 września 2019 r. w przedmiocie skierowania na badania lekarskie.

W sprawie zaistniały następujące okoliczności faktyczne i prawne:

Prezydent Miasta decyzją z dnia 30 września 2019 r. (nr (...)) – na podstawie art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j.: Dz. U. 2019 r., poz. 341 ze zm. – dalej jako: "u.k.p.") oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze. zm. – dalej zwanej jako: "k.p.a.") - skierował H.N. , posiadającego uprawnienia do kierowania w zakresie prawa jazdy kategorii B, na badania lekarskie przeprowadzane w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.

W uzasadnieniu organ wskazał, że postępowanie administracyjne w sprawie H.N. (dalej zwanego także: "stroną", "skarżącym") zostało wszczęte w związku z wnioskiem Prokuratury Rejonowej w S. z dnia 29 grudnia 2018 r. (sygn. akt (...)) o wszczęcie wobec niego postępowania w przedmiocie wydania decyzji o skierowaniu na badania lekarskie, z uwagi na zaistnienie uzasadnionych zastrzeżeń co do jego stanu zdrowia i w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami. Prokurator Rejonowy wskazał, że w toku dochodzenia w sprawie o sygn. akt (...) biegli lekarze psychiatrzy stwierdzili u H.N. występowanie "cech defektu organicznego łagodnego stopnia oraz cech uzależnienia od alkoholu" (zgodnie z opinią sądowo-psychiatryczną z dnia 1 kwietnia 2017 r.; (...)).

Pismem z dnia 27 marca 2019 r. strona wniosła wyjaśnienia i zastrzeżenia w sprawie; kopię pisma przesłano do Prokuratury Rejonowej w S., która w piśmie z dnia 5 lipca 2019 r. podtrzymała wniosek o skierowanie H.N. na badania lekarskie.

Organ stwierdził, że po analizie akt ewidencyjnych kierowcy ustalił, iż orzeczenie lekarskie stwierdzające u H.N. brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami zostało wydane w 1973 r.

Organ wskazując na treść art. 3 ust. 1 u.k.p. - zgodnie z którym, kierującym pojazdem może być osoba, która osiągnęła wymagany wiek i jest sprawna pod względem fizycznym i psychicznym - stwierdził, że istotą obowiązujących przepisów jest ciągłe dbanie o bezpieczeństwo w ruchu drogowym i eliminowanie tych, którzy utracili warunki zdrowotne po uzyskaniu uprawnień do prowadzenia pojazdów, lub u których przeciwwskazania do prowadzenia pojazdów nie zostały ujawnione w toku badania przed wydaniem prawa jazdy.

Zgodnie bowiem z art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. badaniu lekarskiemu przeprowadzonemu w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami podlega osoba posiadająca prawo jazdy, jeżeli istnieją uzasadnione i poważne zastrzeżenia co do stanu jej zdrowia. Z kolei art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ u.k.p. uprawnia starostę do wydania decyzji administracyjnej o skierowaniu na badania lekarskie, jeżeli istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia. Organ wyjaśnił, że przez pojęcie "uzasadnione" należy rozumieć oparte na obiektywnych racjach i podstawach, słuszne, usprawiedliwione, zaś zwrot "zastrzeżenia" oznacza uwagę wyrażającą krytykę lub wątpliwość dotyczącą jakiegoś szczegółu, słabej strony czegoś.

W związku z powyższym skierowanie na badania lekarskie na podstawie art. 99 ust. 1 pkt. 2 lit. b/ u.k.p. winno mieć miejsce, gdy organ administracji znajdzie się w posiadaniu informacji nasuwających zastrzeżenia co do warunków zdrowotnych kierowcy, zaś źródło uzyskania tego typu informacji jest wiarygodne, czyli gdy istnieją przesłanki, które z dużą dozą prawdopodobieństwa wskazują na wystąpienie przeciwwskazań zdrowotnych kierowcy co do dalszego udziału w ruchu drogowym. Musi zatem istnieć wysokie prawdopodobieństwo, że stan zdrowia kierowcy świadczy o istnieniu przeciwwskazań do kierowania pojazdami, jednakże nie jest wymagana pewność w tym zakresie tj. że istnieją faktyczne przeciwwskazania do prowadzenia pojazdów. Uprawnienie do skierowania kierowcy na badania lekarskie należy do szeroko pojętej profilaktyki w zakresie bezpieczeństwa na drogach, którego celem jest spowodowanie by osoba, w stosunku do której zaistniały określone wątpliwości co do stanu zdrowia, została przebadana przez uprawnionego lekarza zanim wydarzy się coś, co ją, jak też innych użytkowników dróg, narazi na niebezpieczeństwo.

Organ zaznaczył, że art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ u.k.p., dotyczący skierowania na badania lekarskie, może mieć zastosowanie niezależnie od ustalenia, czy powstanie zastrzeżeń co do stanu zdrowia nastąpiło w bezpośrednim związku z prowadzeniem pojazdu, czy też uzyskane przez organ wiarygodne informacje uprawdopodabniające pośrednio wątpliwości co do posiadania przez kierowcę wymaganego do prowadzenia pojazdów stanu zdrowia, mają źródło w innych okolicznościach.

W ocenie organu osoba, u której występują zastrzeżenia co do stanu zdrowia, które zostały wskazane w ww. wniosku Prokuratora, z dużą dozą prawdopodobieństwa stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym, natomiast biegły lekarz psychiatra jest wiarygodnym specjalistą do rozpoznawania schorzeń, tak więc rozpoznanie takiego schorzenia można uznać za wiarygodne.

Organ zaznaczył, że przed wydaniem decyzji, o której mowa w art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ u.k.p., organ administracji nie ma obowiązku pozyskiwania dokumentacji medycznej kierowcy, dokonywania jej analizy, ponieważ jest związany wnioskiem Prokuratora o wszczęcie postępowania administracyjnego. Przesłanką żądania wszczęcia postępowania przez Prokuratora jest istnienie stanu niezgodnego z prawem, a ocena, że taki stan istnieje, należy do Prokuratora i nie podlega weryfikacji przez organ administracji publicznej, do którego wpłynął wniosek.

Organ zaznaczył, że ostatnie badanie lekarskie przeprowadzone u strony przez lekarza uprawnionego do badań lekarskich osób kierujących pojazdami miało miejsce wiele lat temu i w okresie tym mogły nastąpić zmiany w stanie zdrowia, na co wskazuje wniosek Prokuratora Prokuratury Rejonowej w S.

Ponadto prawo jazdy nie może być wydane osobie, u której w wyniku badania lekarskiego stwierdzono aktywną formę uzależnienia od alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu, o czym stanowi art. 12 ust. 1 pkt 1 u.k.p.

Z tego powodu organ stwierdził, że zachodzą przesłanki w przedmiocie ustalenia w chwili obecnej przeciwwskazań zdrowotnych lub ich braku do kierowania pojazdem mechanicznym przez stronę, z uwagi na istnienie uzasadnionych zastrzeżeń co do stanu zdrowia, tak więc zasadne jest skierowanie strony na badanie lekarskie. Wniosek Prokuratora Prokuratury Rejonowej w S. z dużym prawdopodobieństwem wskazuje bowiem, że w stosunku do strony mogą występować przeciwwskazania zdrowotne, które mogą mieć wpływ na jej zdolność bezpiecznego prowadzenia pojazdu. Prezydent Miasta nie jest władny do oceny stanu zdrowia H.N. , jeżeli zatem istnieją jakiekolwiek wątpliwości, niezbędna jest ocena specjalistyczna, a ostateczne rozstrzygnięcie w tej kwestii powinno zostać powierzone uprawnionym w tym zakresie lekarzom. Jednocześnie organ podkreślił, że skierowanie na badania lekarskie nie jest jednoznacznym z pozbawieniem uprawnień do kierowania pojazdami.

H.N. wniósł odwołanie kwestionując zasadność skierowania go na badania lekarskie, podkreślając w szczególności, że nie był i nie jest alkoholikiem, a w czasie wywiadu w trakcie badania psychiatrycznego wskazał, że pije alkohol "umiarkowanie", a jeżeli tak, to napoje niskoalkoholowe (piwo).

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 17 grudnia 2019 r. (nr (...)) - na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w zw. z art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/, ust. 2 pkt 1 lit. a/ oraz art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. - utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu Kolegium przytoczyło treść przepisów regulujących przedmiotową kwestię: art. 75 ust. 1 pkt 5, art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ u.k.p. oraz wskazało że rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2019 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1659), określa m.in. szczegółowe warunki i tryb przeprowadzania badania lekarskiego oraz jego zakres.

Kolegium stwierdziło, że przywołane przepisy nie wskazują precyzyjnie jakie konkretnie zastrzeżenia co do stanu zdrowia są wystarczające do skierowania danej osoby na badania lekarskie, gdyż mowa w nich jedynie o tym, że muszą być one "uzasadnione" i "poważne" oraz, że informacja o nich musi być wiarygodna. Są to zatem stwierdzenia dość ogólne, pozostawiające właściwemu organowi administracji możliwość dokonania oceny, czy w konkretnym wypadku zastrzeżenia są właśnie tego rodzaju, a celem powołanych regulacji jest zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Są to pojęcia niedookreślone, niewskazujące precyzyjnie, jakie zastrzeżenia są wystarczające do skierowania kierowcy na badania lekarskie. Okoliczności ustalone przez organ muszą zatem przynajmniej z dużym prawdopodobieństwem wskazywać, że z uwagi na stan zdrowia w stosunku do kierującego mogą występować przeciwskazania zdrowotne do kierowania pojazdami i powinny one zostać zweryfikowane podczas badania lekarskiego.

Z unormowań tych wynika, że decyzja o skierowaniu na badania lekarskie powinna zapaść wówczas, gdy organ znajdzie się w posiadaniu informacji nasuwających zastrzeżenia co do warunków zdrowotnych kierowcy, zaś źródło uzyskania tego typu informacji jest wiarygodne. Skierowanie na badania lekarskie może więc nastąpić, gdy jest prawdopodobne, że stan zdrowia kierowcy świadczy o istnieniu przeciwwskazań do kierowania pojazdami, nie jest natomiast wymagana całkowita pewność w tym zakresie. Ostateczne rozstrzygnięcie w tej kwestii powierzone zostało bowiem uprawnionym w tym zakresie lekarzom. Skierowanie na badania lekarskie przeprowadzone w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem ma charakter prewencyjny, bowiem dla bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego niezbędne jest czuwanie nad tym, by osoby mające uprawnienia do kierowania pojazdami miały wymaganą sprawność nie tylko w chwili ubiegania się o uprawnienia, ale także w okresie późniejszym, kiedy już z tych uprawnień korzystają.

Kolegium wskazało, że postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte z urzędu na skutek wniosku Prokuratora Prokuratury Rejonowej w S. z dnia 29 grudnia 2018 r., który wyjaśnił, że w toku czynności prowadzonych wobec strony w postępowaniu o przestępstwa skarbowe H.N. został poddany jednorazowemu badaniu sądowo-psychiatrycznemu przeprowadzonemu przez biegłych sądowych, w którym stwierdzono, że u badanego występują cechy defektu organicznego łagodnego stopnia oraz cechy uzależnienia od alkoholu, a tym samym zachodzi konieczność zweryfikowania pozyskanych informacji celem ustalenia, czy istnieją przeciwskazania do kierowania pojazdami.

Kolegium przedstawiło ustalenia dokonane w opinii sporządzonej na potrzeby postępowania karno-skarbowego przez biegłych sadowych (przebyte przez stronę zaburzenia depresyjne, cechy defekty organicznego łagodnego stopnia oraz cechy uzależnienia od alkoholu), z której wynikało, że badany podał, iż leczy się na serce, nadciśnienie tętnicze, cukrzyce i prostatę; stwierdzono u niego guzy nadnerczy - w trakcie diagnozy; od 2003 r. leczy się psychiatrycznie w warunkach ambulatoryjnych z powodu depresji; ulegał wypadkom z utratą przytomności na krótki czas "przed kilkoma laty", a od czasu wypadków ma bóle i zawroty głowy; alkohol pije od dawna, przeciętnie 3-4 piwa dziennie, odwykowo nie leczył się. W konkluzji opinii wskazano, że badany nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo i może brać udział w prowadzonym postępowaniu, a w trakcie popełnienia czynów zabronionych nie miał zniesionej ani ograniczonej zdolności rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem.

Kolegium zaznaczyło, że po wszczęciu postępowania strona odnosząc się do zebranego w sprawie materiału dowodowego zakwestionowała opinię biegłych w zakresie stwierdzenia uzależnienia od alkoholu wskazując, że jest ona nieprawdziwa. Potwierdziła fakt, że leczy się na depresję oraz wyjaśniła, że schorzenie to nie wpływa na zdolność do prowadzenia pojazdów. Od czasu przejścia na emeryturę nie ma stresów co wpłynęło na znaczną poprawę samopoczucia i ustąpienie depresji, chociaż nadal pozostaje pod opieką lekarza. Strona wyjaśniła także, że prawo jazdy posiada od 45 lat i w tym okresie nie spowodowała ani jednego wypadku czy kolizji, a w czasie ostatnich 20 lat otrzymała zaledwie 2 mandaty (twierdzenia te zostały powtórzone w odwołaniu).

W ocenie Kolegium opisane i podkreślone powyżej okoliczności uzasadniają konieczność dokonania oceny stanu zdrowia strony przez lekarzy uprawnionych i specjalizujących się w badaniu kierowców i kandydatów na kierowców. Przedmiotowa opinia biegłych psychiatrów została sporządzona na potrzeby postępowania karno-skarbowego, a więc nie dotyczyła czynów popełnionych w ruchu drogowym. Jej ustalenia wskazują jednak, że mogą obiektywnie istnieć przeciwskazania do prowadzenia przez stronę pojazdów. Przedmiot sporu w badanej sprawie stanowi w istocie zawarte w opinii stwierdzenie, że u badanego występują cechy uzależnienia od alkoholu. Skarżący fakt ten neguje. Podejrzenie to jednak w interesie bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego wymaga zweryfikowania przez specjalistów.

Niezależnie od tego, czy twierdzenie to zostanie potwierdzone w toku badania przez uprawnionych i wyspecjalizowanych w zakresie badania kierowców i kandydatów na kierowców lekarzy, ze znajdującej się w aktach sprawy opinii biegłych wynikają też inne ustalenia, które niezależnie od powyższego uzasadniają poddanie skarżącego badaniom lekarskim. Jest to po pierwsze wiek skarżącego (68 lat) i związane z nim możliwe i prawdopodobne przeciwskazania do prowadzenia pojazdów, które dla bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego powinny zostać zbadane. Po drugie, jest to leczona od lat depresja i przyjmowane leki, a po trzecie - cukrzyca i nadciśnienie tętnicze. W ocenie organu odwoławczego zbadania wymaga też kwestia chorowania przez skarżącego "na serce", a także podane w trakcie badania stwierdzenie, że skarżący ulegał wypadkom z utratą przytomności na krótki czas "przed kilkoma laty" oraz powiązane z nimi bóle i zawroty głowy.

Kolegium zaznaczyło, że nie sposób uznać, by informacje uzyskane przez organ I instancji od Prokuratora mogły budzić zastrzeżenia co do swej wiarygodności. Wniosek oraz opinia biegłych, na podstawie których został on sformułowany stanowią dokumenty urzędowe, a więc dokumenty sporządzone w przepisanej formie przez powołany do tego organ państwowy w zakresie jego działania, stanowiący dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone. Co więcej, fakty z nich wynikające potwierdza sam zainteresowany. Stwierdzić należy, że budzą one uzasadnione i poważne zastrzeżenia co do stanu jego zdrowia. Stan zdrowia skarżącego należy więc poddać kontroli lekarskiej, celem ewentualnego zapobieżenia narażenia tak strony, jak i innych uczestników ruchu drogowego na potencjalne niebezpieczeństwo wynikające z jego stanu zdrowia.

Kolegium podkreśliło, że decyzja o skierowaniu na badania lekarskie nie przesądza o faktycznym istnieniu przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów w przypadku konkretnego kierowcy. Służy ona tylko do wyjaśnienia istniejących w tym względzie uzasadnionych zastrzeżeń i wątpliwości a w rozpoznawanej sprawie ma dać odpowiedź na pytanie, czy z uwagi na wiek i stan zdrowia skarżący jest w stanie kierować pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu uczestników ruchu drogowego. W wyniku przeprowadzonego badania przez uprawnionych lekarzy może się więc okazać, że zastrzeżenia te nie zostaną potwierdzone i nie istnieją żadne przeciwwskazania do prowadzenia pojazdów.

H.N. zaskarżył powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wnosząc o jej uchylenie oraz uchylenie decyzji ją poprzedzającej, a także o zasądzenie kosztów postępowania.

Zaskarżonej decyzji skarżący zarzucił naruszenie:

1/ art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ oraz 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. poprzez błędne przyjęcie, że w jego przypadku zachodzą przesłanki do wszczęcia procedury i skierowania na badania;

2/ art. 11 w zw. z art. 107 § 3 k.p.a. poprzez dowolną ocenę dowodów zgromadzonych w sprawie i nieprawidłowe uzasadnienie decyzji, bez rzeczywistego odniesienia się do powołanych zarzutów;

3/ art. 16 w zw. z art. 155 k.p.a. poprzez bezprawne podważenie zasadności posiadania uprawnień do kierowania pojazdami;

4/ art. 7 w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. poprzez wydanie decyzji bez wyjaśnienia stanu faktycznego, które miało wpływ na wynik sprawy.

Odnośnie naruszenia art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ oraz 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. skarżący, posiłkując się orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, wskazał na znaczenie użytego we wskazanych przepisach sformułowania "zastrzeżenia mają być uzasadnione i poważne". Zastrzeżenia odnoszące się do stanu zdrowia kierowcy powinny dotyczyć tego rodzaju aspektów zdrowia, które mogłyby mieć wpływ na zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdów. Sformułowanie, że zastrzeżenia mają być uzasadnione oznacza, iż są one oparte na słusznych i usprawiedliwionych podstawach. Okoliczności ustalone przez organ muszą przynajmniej z dużym prawdopodobieństwem wskazywać, że z uwagi na stan zdrowia w stosunku do kierującego mogą występować przeciwskazania zdrowotne do kierowania pojazdami.

Tymczasem – jak podniósł skarżący - podjęte wobec niego skierowanie na badania oparto na jego wieku (68 lat), depresji i przyjmowanych lekach, cukrzycy i nadciśnieniu tętniczym, chorowaniu na serce i wcześniejszych wypadkach, które mają powodować u skarżącego bóle i zawroty głowy. Podkreślił, że żadna ze wskazanych dolegliwości nie jest pogłębiona w takim stopniu, by kierowanie przez niego pojazdami mogło powodować narażenie na niebezpieczeństwo innych uczestników ruchu. Podkreślił, że posiada prawo jazdy od ponad 45 lat i w tym okresie nie spowodował ani jednego wypadku czy kolizji, a powyższe dolegliwości - "choroby" występują od bardzo długiego czasu.

Wskazał, że aby organ mógł wydać decyzję wzywającą do poddania się badaniu stanu zdrowia kierowcy, musi mieć pewność, że zastrzeżenia są poważne, istotne pod względem bezpieczeństwa ruchu drogowego, a informacja o tych zastrzeżeniach powinna być wiarygodna. Zaskarżone decyzje zostały wydane w oparciu o opinię sądowo-psychiatryczną z dnia 1 kwietnia 2017 r., zaś informacje o "chorobach" (m.in. depresji, cukrzycy, nadciśnieniu, chorowaniu na serce) lekarze biegli pozyskali z wywiadu ze skarżącym, jednakże nie zażądano udokumentowania tych twierdzeń, a zatem jedynie na niepopartych dokumentami oświadczeniach skarżącego wydano ostateczną decyzję. Skarżący zaznaczył, że ww. opinia jest dokumentem, jednakże zawarte w niej informacje o chorobach uzyskane zostały jedynie z wywiadu ze skarżącym i nie zostały w żaden sposób udokumentowane, dlatego nie mogą być wiarygodnymi, dlatego tym bardziej niewłaściwe jest uznanie, że mogą stanowić podstawę wydania decyzji o skierowaniu kierowcy na badania.

Odnośnie naruszenia art. 11 w zw. z art. 107 § 3 k.p.a. skarżący wskazał, że pomimo szerokiego uzasadnienia decyzji nie odniesiono się do wszystkich podniesionych w odwołaniu zarzutów. Skarżący wskazał, że uzasadnienie decyzji ma być przekonujące, tymczasem w niniejszej sprawie decyzja została oparta na okolicznościach budzących wątpliwości co do ich prawdziwości.

Odnosząc się do zarzutu dowolnej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie, skarżący wskazał, że wyłącznym dowodem jest opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 1 kwietnia 2017 r., w której nie stwierdzono u niego uzależnienia od alkoholu, a jedynie występowanie cech uzależnienia od alkoholu. Zbyt daleko idące jest stwierdzenie użyte w decyzji, że występowanie cech uzależnienia od alkoholu wymaga zweryfikowania przez specjalistów, ponieważ zagraża bezpieczeństwu uczestników ruchu drogowego. W opinii sądowo-psychiatrycznej nie wskazano konieczności zastosowania leczenia odwykowego. Wskazane cechy uzależnienia od alkoholu nie zostały w żaden sposób udowodnione. Skarżący nie ma jakichkolwiek objawów mogących świadczyć o uzależnieniu od alkoholu i mogących mieć wpływ na samopoczucie psychiczne, emocjonalne czy sprawność intelektualną i ruchową, dlatego niezasadne jest skierowanie go na badania w oparciu o powyższą przesłankę.

Odnośnie naruszenie art. 16 w zw. z art. 155 k.p.a. skarżący wskazał, że organ prowadząc postępowanie w oparciu o art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ oraz art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. nie jest uprawniony do badania i oceny innych okoliczności poza istnieniem uzasadnionych zastrzeżeń dotyczących stanu zdrowia kierowcy, a w szczególności do faktycznego korzystania z uprawnień kierowcy. Nie wystarczą same wątpliwości, że kierujący nie gwarantuje bezpiecznego prowadzenia pojazdu, bowiem okoliczności ustalone przez organ muszą z dużą dozą prawdopodobieństwa wskazywać, że w stosunku do kierującego mogą występować przeciwskazania zdrowotne co do jego dalszego udziału w ruchu w takim charakterze, a wątpliwości te muszą być poparte ustaleniami na okoliczność ewentualnych schorzeń lub wad zdrowia kierującego pojazdami. Skarżący raz jeszcze podniósł, że posiada uprawnienia do kierowania pojazdami od ponad 40 lat, nigdy nie powodując wypadku czy kolizji.

Podstawę wydania decyzji o skierowaniu na badania powinny stanowić jedynie konkretne i uzasadnione okoliczności, które świadczą o pogarszającym się stanie zdrowia kierowcy, a skarżący nie wykazuje jakichkolwiek objawów mogących mieć wpływ na jego koncentrację czy sprawność psychofizyczną jako kierowcy; nie jest zagrożeniem dla innych uczestników ruchu, a jego zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdów nie jest w żaden sposób zachwiana. Organ ma możliwość skierowania kierowcy na badania lekarskie, gdy poweźmie uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia kierowcy, który może rzeczywiście negatywnie wpływać na zdolność do kierowania pojazdami, natomiast stan zdrowia skarżącego nie ma wpływu na jego koncentrację przy kierowaniu pojazdami. Co ważne, ww. zastrzeżenia co do stanu zdrowia kierowcy muszą znajdować oparcie w prawidłowo zgromadzonym i przekonującym materiale dowodowym, a w niniejszej sprawie materiał dowodowy z całą pewnością nie został prawidłowo zgromadzony, a tym bardziej nie jest przekonujący.

Odnośnie naruszenia art. 7 w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. skarżący wskazał, że jedynym dowodem na jakim oparto zastrzeżenia co do stanu jego zdrowia jako kierowcy, jest opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 1 kwietnia 2017 r. wydana na potrzeby postępowania karno-skarbowego. Powołując się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 4 września 2014 r. (sygn. akt III SA/Gd 434/14) wskazał, że ustalenie, iż istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia kierowcy uzasadniające skierowanie go na badania lekarskie na podstawie jedynego dowodu, tj. opinii sądowo-psychiatrycznej, sporządzonej na użytek innego postępowania - postępowania karnego, które nie dotyczyło przestępstwa związanego z naruszeniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym, wydaje się zupełnie nieprzekonujące. Zaznaczył, że ten sam Sąd w wyroku z dnia 3 lipca 2014 r. (sygn. akt III SA/Gd 346/14) zauważył, iż nie zawsze opinia sądowo-psychiatryczna, dołączona do wniosku prokuratora o skierowanie kierowcy na badanie lekarskie, powinna stanowić dla starosty jedyny i rozstrzygający dowód uzasadniający wydanie decyzji o skierowanie kierowcy na badanie lekarskie, gdyż powinien on na podstawie treści art. 7 k.p.a. podjąć wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.

W niniejszej sprawie Prokurator Prokuratury Rejonowej w S. zwrócił się do Prezydenta Miasta z wnioskiem o wszczęcie postępowania w przedmiocie skierowania skarżącego na badania lekarskie a wniosek oparł o informacje zawarte w opinii sądowo-psychiatrycznej, która została sporządzona na potrzeby postępowania karno-skarbowego. Opinia sądowo-psychiatryczna wydana na potrzeby innego postępowania niż związanego z naruszeniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym nie może być jedynym dowodem, na podstawie którego kieruje się kierowcę na badania lekarskie. Skarżący zwrócił jednocześnie uwagę, że badanie psychiatryczne zlecone przez Prokuratora dotyczyło oceny stanu poczytalności podejrzanego, jego aktualnego stanu zdrowia i zdolności do udziału w postępowaniu karnym. Uzyskana opinia nie zawiera jakichkolwiek ustaleń odnośnie stanu zdrowia uniemożliwiającego skarżącemu prowadzenie pojazdów mechanicznych. Prokurator ma możliwość zwrócenia się z wnioskiem o ustalenie czy kierowca ma zdolność do prowadzenia pojazdów, ale opinia sądowo-psychiatryczna, którą załącza do wniosku nie może stanowić jedynej podstawy do wydania decyzji o skierowaniu skarżącego na badania lekarskie, tym bardziej, gdy z opinii wynika, ze skarżący miał pełną zdolność rozpoznania znaczenia swego czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Niewątpliwie w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe nie zostało przeprowadzone w sposób wyczerpujący i w niezbędnym zakresie, gdyż organ wydający decyzję oparł się tylko na jednym dowodzie, tj. opinii sądowo-psychiatrycznej załączonej do wniosku Prokuratora a dotyczącej innego postępowania, zupełnie niezwiązanego z bezpieczeństwem w ruchu drogowym. Skierowanie zatem skarżącego na badania lekarskie stało się zamierzoną lub niezamierzoną szykaną wobec jego osoby, który i tak został poddany w postępowaniu karno-skarbowym badaniom sądowo- psychiatrycznym. Jest to o tyle ważne, że wskazane postępowanie nie ma żadnego związku z naruszeniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Powołując się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 3 marca 2016 r. (sygn. akt III SA/Wr 1016/15) stwierdził, że skierowanie na badania lekarskie nie może być dodatkową represją stosowaną wobec osoby poddanej już badaniom sądowo-psychiatrycznym, zwłaszcza wtedy, gdy sprawa, w której takie badania przeprowadzono nie dotyczy przestępstwa związanego z naruszeniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

W tej sytuacji opinia sądowo-psychiatryczna dołączona do wniosku Prokuratora o skierowanie na badania lekarskie, a wydana na potrzeby postępowania karno-skarbowego nie może stanowić jedynego i rozstrzygającego dowodu, uzasadniającego wydanie decyzji o skierowaniu jego na badania lekarskie, bowiem w takiej sytuacji organ administracji publicznej powinien podjąć wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j.: Dz. U. z 2019 r., poz. 2167 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Na mocy art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm. - dalej w skrócie jako: "p.p.s.a.") uwzględnienie skargi następuje w przypadku: naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 1), a także w przypadku stwierdzenia przyczyn powodujących nieważność kontrolowanego aktu (pkt 2) lub wydania tego aktu z naruszeniem prawa (pkt 3). W przypadku uznania, że skarga nie ma uzasadnionych podstaw podlega ona oddaleniu, na podstawie art. 151 p.p.s.a. Zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd wydaje rozstrzygnięcie w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Dokonując kontroli zaskarżonego rozstrzygnięcia w oparciu o wyżej wskazane kryterium Sąd uznał, że złożona skarga zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem kontroli Sądu była decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta Miasta orzekającą o skierowaniu skarżącego na badania lekarskie w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.

Materialnoprawną podstawę wydanych w sprawie decyzji stanowiły przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j.: Dz. U z 2019 r., poz. 341 ze zm. – dalej w skrócie "u.k.p.").

Stosownie do treści art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. badaniu lekarskiemu przeprowadzonemu w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem podlega osoba posiadająca prawo jazdy (...), jeżeli istnieją uzasadnione i poważne zastrzeżenia co do stanu jej zdrowia. Zgodnie natomiast z art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ u.k.p., gdy istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia decyzję o skierowaniu na badanie lekarskie wydaje starosta.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że organy rozpoznając niniejszą sprawę zasadnie przyjęły, iż organ wydający uprawnienia do kierowania pojazdami dla zapewnienia bezpieczeństwa ruchu musi czuwać nad tym, by osoby mające uprawnienia do kierowania pojazdami miały wymaganą sprawność także w okresie, gdy z tych uprawnień korzystają, a dla realizacji tego celu służy regulacja zawarta w przywołanym powyżej art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. Należy jednak mieć także na uwadze, że prawo do prowadzenia pojazdów ma charakter podmiotowy, a jego ograniczenia mogą mieć miejsce tylko w ściśle określonych przez prawo wypadkach, i z tego też powodu ingerencja organu administracyjnego w postaci sprawdzenia stanu zdrowia kierującego jest ograniczona. Organ ten nie może dokonywać tej czynności w sposób dowolny, lecz tylko wtedy, gdy spełnione są ustawowe przesłanki. Wezwanie kierującego do poddania się sprawdzeniu stanu zdrowia – w myśl przywołanego przepisu – jest bowiem dopuszczalne tylko wówczas, gdy nasuną się uzasadnione i poważne zastrzeżenia co do jego stanu zdrowia, przy czym zastrzeżenia te muszą zostać przynajmniej uprawdopodobnione. Istniejące w danym przypadku okoliczności muszą zatem z dużą dozą prawdopodobieństwa wskazywać, że w stosunku do kierującego występują przeciwwskazania zdrowotne co do jego dalszego udziału w ruchu w takim charakterze (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 30 listopada 2017 r., sygn. akt II SA/Gl 819/17, LEX nr 2418529).

W niniejszej sprawie postępowanie w sprawie skierowania skarżącego (kierowcy) na badania lekarskie w celu ustalenia u niego istnienia lub braku istnienia przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami zostało wszczęte z urzędu przez Prezydenta Miasta na podstawie uzyskanej od Prokuratora Rejonowego w S. informacji o poddaniu H.N. w toku nadzorowanego przez Prokuraturę dochodzenia w sprawie o sygn. akt (...) jednorazowemu badaniu sądowo-psychiatrycznemu i sporządzeniu z tego badania opinii, z której wynika, że u badanego występują cechy defektu organicznego łagodnego stopnia oraz cechy uzależnienia alkoholowego.

Z regulacji ustawowych wynika, że stan zdrowia kierowcy jest istotną przesłanką bezpieczeństwa ruchu. Regulacja ta ma na celu nie tylko niedopuszczenie do udziału w ruchu w charakterze kierujących osób niemających wymaganego stanu zdrowia, ale także eliminowanie z ruchu tych osób, które utraciły warunki zdrowotne po uzyskaniu uprawnień do prowadzenia pojazdów lub u których przeciwwskazania do prowadzenia pojazdów nie zostały ujawnione w toku badania przed wydaniem prawa jazdy.

Rozpoznanie niniejszej sprawy wymagało zatem rozważenia zaistnienia przesłanek wymienionych w przepisach, zgodnie z którymi starosta może skierować na badania lekarskie osobę, co do której powziął wiarygodną informację o zastrzeżeniach w stanie zdrowia tej osoby, mogących powodować niezdolność do prowadzenia pojazdów. W tej sytuacji wniosek Prokuratora stanowił sygnał dla organu administracji publicznej uprawnionego do wydania przedmiotowej decyzji do zbadania, czy dysponuje on wiarygodną informacją o uzasadnionych i poważnych zastrzeżeniach o stanie zdrowia skarżącego, mogących powodować u niego niezdolność do prowadzenia pojazdów. Zatem organ ten miał rozstrzygnąć wg stanu faktycznego istniejącego na dzień orzekania, czy spełnione zostały w sprawie przesłanki do wydania decyzji w oparciu o art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ u.k.p. i w tym celu - zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 7 oraz art. 77 § 1 k.p.a. - zobligowany był do zgromadzenia stosownego materiału dowodowego w sprawie uzasadniającego – w świetle przesłanek określonych w art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. - wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie skierowania skarżącego na badania lekarskie.

Przepis art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. został tak zredagowany, że po pierwsze, musi istnieć przesłanka materialnoprawna w postaci "uzasadnionych i poważnych zastrzeżeń co do stanu zdrowia", a po drugie, muszą one być potwierdzone w wyniku przeprowadzonego postępowania, które kończy decyzja o skierowaniu na badania lekarskie. Nie można się zatem zgodzić ze stanowiskiem wyrażonym w uzasadnieniu pierwszoinstancyjnej decyzji, że "organ administracji publicznej przed wydaniem decyzji, o której mowa w art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ u.k.p., nie ma obowiązku pozyskiwania dokumentacji medycznej kierowcy, dokonywania jej analizy, ponieważ jest związany wnioskiem Prokuratora o wszczęcie postępowania administracyjnego. Przesłanką żądania wszczęcia postępowania przez Prokuratora jest istnienie stanu niezgodnego z prawem. Ocena, że taki stan istnieje, należy do Prokuratora i nie podlega weryfikacji przez organ administracji publicznej, do którego wpłynął wniosek".

Z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić, bowiem stosownie do art. 99 ust. 2 pkt 1 lit. a/ u.k.p., to działający z urzędu starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy na badania lekarskiego, czyniąc to na podstawie informacji i ustaleń stanu faktycznego uzyskanych w ramach wykonywania zadań własnych. Nie oznacza to jednak, że uzyskane tą drogą informacje stanowią niejako automatyczną i samoistną podstawę dla starosty do wydania decyzji o skierowaniu kierowcy na badania lekarskie. Wręcz przeciwnie, to na organie administracji (staroście), do którego wpływa określona informacja (np. tak jak w omawianej sprawie od Prokuratora), dotycząca zastrzeżeń natury zdrowotnej u danego kierowcy, ciąży każdorazowy obowiązek oceny, czy otrzymana informacja wraz załączoną dokumentacją stanowi wystarczającą (przekonującą) podstawę do inicjowania postępowania administracyjnego w powyższym zakresie, a jeżeli tak, to pamiętać należy, że okoliczność ta – wszczęcie postępowania, nie przesądza jeszcze sama w sobie o treści rozstrzygnięcia kończącego to postępowanie (np. o wydaniu orzeczenia o skierowaniu kierowcy na badania lekarskie). Na organie administracji publicznej prowadzącym każde postępowanie administracyjne, a zatem także w przedmiocie skierowania osoby posiadającej prawo jazdy na badania lekarskie, stosownie do tzw. zasady oficjalności, ciąży obowiązek dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz wyczerpującego zebrania, rozpatrzenia i oceny całego materiału dowodowego mającego znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej (art. 7, art. 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a.).

W niniejszej sprawie organy obu instancji przyjęły, że wystarczającą okolicznością wskazującą na istnienie uzasadnionych i poważnych zastrzeżeń co do stanu zdrowia skarżącego, uzasadniającą wszczęcie postępowania a następnie nałożenie na skarżącego obowiązku poddania się badaniu lekarskiemu mającemu na celu stwierdzenie istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem, była informacja Prokuratora Rejonowego w S. poparta opinią sądowo-psychiatryczną sporządzoną w dniu 1 kwietnia 2017 r. w sprawie o sygn. akt (...), dotyczącą osoby skarżącego - H.N. , w której to opinii biegli psychiatrzy – w odniesieniu, co należy podkreślić, do prowadzonego wobec skarżącego postępowania w sprawie podejrzenia o popełnienie czynów zabronionych na gruncie przepisów Kodeksu karnego skarbowego – orzekli, że H.N. nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo; rozpoznali u badanego przebyte zaburzenia depresyjne, cechy defektu organicznego łagodnego stopnia oraz cechy uzależnienia od alkoholu, stwierdzając m.in., że "sprawność intelektualna badanego kształtuje się w granicach normy i jest dostateczna do przewidywania skutków swoich działań, jakie są przedmiotem obecnej sprawy karnej. Podstawowe normy etyczno-moralne badany zna i rozumie prawidłowo. W odniesieniu do zarzucanych czynów przestępczych (...) nie miał zniesionej ani w znacznym stopniu ograniczonej zdolności rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem. W aktualnym stanie zdrowia psychicznego H.N. może uczestniczyć w czynnościach procesowych i jego stan psychiczny pozwala na prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny".

W ocenie Sądu ww. opinia sądowo-psychiatryczna, a tym bardziej informacja Prokuratora sugerująca na tej podstawie przeprowadzenie przez organ administracji postępowania w przedmiocie skierowania skarżącego na badania lekarskie, nie mogła stanowić samoistnej podstawy do prowadzenia przez organy takiego postępowania, gdyż w istocie nie obrazowała istniejących zastrzeżeń co do stanu zdrowia skarżącego, które można by uznać za na tyle poważne, by uzasadniały przeprowadzenie wobec skarżącego badania lekarskiego. Przyjąć zatem należy, że zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy, ograniczający się w istocie do ww. opinii sądowo-psychiatrycznej z dnia 1 kwietnia 2017 r. nie dawał podstaw do przyjęcia, że w czasie wydawania decyzji istniały uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia skarżącego, uzasadniające skierowanie go na badanie lekarskie mające na celu stwierdzenie bądź wykluczenie przeciwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.

Przede wszystkim należy stwierdzić, że – akcentowane w istocie przez organ odwoławczy i opisane w opinii jedynie na podstawie wywiadu przeprowadzonego z badanym (skarżącym) - dolegliwości skarżącego związane z cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, chorobą serca, utratą w przeszłości przytomności, bólami i zawrotami głowy, nie mogą stanowić poważnych i uzasadnionych zastrzeżeń co do zdrowia skarżącego, kwalifikujących skarżącego do przeprowadzenia badania lekarskiego pod kątem jego zdolności do kierowania pojazdami, gdyż samo istnienie takich dolegliwości nie może być automatycznie klasyfikowane jako poważne zastrzeżenie co do stanu zdrowia kierowcy, które to stanowi przeciwwskazanie do kierowania pojazdami. Ewentualny wpływ wskazanych dolegliwości na istnienie przeciwskazań do kierowania przez skarżącego pojazdami nie został przez organy w toku postępowania wykazany. Także fakt, że dana osoba wymaga leczenia farmakologicznego z powodu zaburzeń depresyjnych nie może stanowić o uzasadnionych i poważnych zastrzeżeniach zdrowotnych, tym bardziej, gdy z przedmiotowej opinii w istocie wynikało, że sprawność intelektualna skarżącego kształtuje się w granicach normy i jest dostateczna do przewidywania skutków działań, a skarżący – jak to podnosił w odwołaniu oraz jak wskazał także na rozprawie – od kilku lat (od przejścia na emeryturę) nie leczy się już psychiatrycznie. Z kolei zawarte w opinii stwierdzenie o "rozpoznaniu u badanego cech uzależnienia alkoholowego" nie jest równoznaczne z uzależnieniem od alkoholu czy też z zaleceniem konieczności podjęcia leczenia odwykowego, a tylko takie zdecydowane stwierdzenie zawarte w opinii biegłych, wskazujące na istnienie choroby alkoholowej u osoby badanej, mogłoby w istocie rodzić poważne i uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia tej osoby, przekładające się w konsekwencji na wątpliwości co do zdolności (sprawności) bezpiecznego prowadzenia przez nią pojazdu i uczestniczenia w ruchu drogowym.

Przesłanka uzasadnionych zastrzeżeń co do stanu zdrowia musi być interpretowana zgodnie z celem ustawy, którym jest zapobieganie zagrożeniom w ruchu drogowym spowodowanym przez osoby, których stan zdrowia uniemożliwia sprawne prowadzenie pojazdów, dlatego – w ocenie Sądu - zebrany w sprawie materiał dowodowy tj. opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 1 kwietnia 2017 r. wydana na potrzeby prowadzonego przez Prokuratora postępowania karno-skarbowego i wydana w istocie na potrzeby oceny stanu zdrowia psychicznego skarżącego, jego świadomości i rozeznania w prowadzonym postępowaniu karnym, nie daje podstaw do skierowania skarżącego na badania lekarskie w oparciu o art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ w zw. z art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p.

Ustalenie organów obu instancji, że istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia skarżącego uzasadniające skierowanie skarżącego na badania lekarskie na podstawie jedynego dowodu w niniejszym postępowaniu administracyjnym tj. opinii sądowo-psychiatrycznej, i to sporządzonej na użytek innego postępowania - postępowania karnego, które nie dotyczyło przestępstwa związanego z naruszeniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym, wydaje się zupełnie nieprzekonujące (por. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 4 września 2014 r., sygn. akt III SA/Gd 434/14, LEX nr 1504246). W ocenie Sądu z opisu stanu psychicznego skarżącego zawartego w powyższej opinii nie wynika w istocie, by mógł on stanowić zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Pamiętać bowiem należy, że skierowanie na badanie lekarskie nie może być dodatkową represją lub szykaną stosowaną wobec osoby poddanej badaniom sądowo-psychiatrycznym, zwłaszcza wówczas, gdy sprawa, w której badania takie przeprowadzono nie dotyczy przestępstwa związanego z naruszeniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 3 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wr 1016/15, LEX nr 2034665).

W odniesieniu do wskazywanej w kontekście rozpoznawanej sprawy przez organy kwestii wieku skarżącego (68 lat) podkreślenia wymaga, że uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia, o których mowa w art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. dotyczyć powinny zdrowia osoby kierującej i to tego rodzaju aspektów stanu zdrowia tej osoby, które mogłyby mieć wpływ na zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdu. Wiek, jakkolwiek niewątpliwie stanowiąc okoliczność wpływającą w oczywisty sposób na ludzką sprawność fizyczną czy psychiczną, nie może być uznany jednak za samoistną okoliczność oznaczającą istnienie zastrzeżeń co do stanu zdrowia osoby kierującej i uzasadniającą skierowanie na badania lekarskie osób posiadających uprawnienia do kierowania pojazdami, bowiem gdyby tak było, to ustawodawca określiłby cenzus wieku obligujący kierowanie każdego kierowcy osiągającego określony wiek na takie badania.

Mając powyższe na uwadze, zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji, uznać należało za naruszające art. 99 ust. 1 pkt 2 lit. b/ w zw. z art. 75 ust. 1 pkt 5 u.k.p. w sposób mający wpływ na wynik sprawy i w konsekwencji uchylić na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a/ w zw. z art. 135 p.p.s.a. (punkt 1. sentencji wyroku).

Ponieważ istniejący w sprawie materiał dowodowy, tj. sporządzona na potrzeby sprawy o sygn. akt (...) opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 1 kwietnia 2017 r., nie dawała – co zostało wskazane powyżej - podstaw do wydania decyzji kierującej skarżącego na badania lekarskie w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem, przeto dalsze prowadzenie przez Prezydenta Miasta postępowania wszczętego zawiadomieniem z dnia 27 lutego 2019 r. jest bezprzedmiotowe, dlatego Sąd - na podstawie art. 145 § 3 p.p.s.a. - umorzył postępowanie administracyjne w przedmiocie skierowania skarżącego na badania lekarskie (punkt 2. sentencji wyroku).

Orzeczenie o kosztach postępowania (punkt 3. sentencji wyroku) zostało wydane w oparciu o art. 200 w zw. z art. 205 § 1 p.p.s.a., zasądzając od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego kwotę 200 zł, uiszczoną tytułem wpisu od skargi.



Powered by SoftProdukt