drukuj    zapisz    Powrót do listy

6411 Rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące gminy; skargi organów gminy na czynności nadzorcze 6145 Sprawy dyrektorów szkół, Oświata, Wojewoda, oddalono skargę, II SA/Bd 1168/14 - Wyrok WSA w Bydgoszczy z 2014-11-26, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Bd 1168/14 - Wyrok WSA w Bydgoszczy

Data orzeczenia
2014-11-26 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2014-10-20
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy
Sędziowie
Jarosław Wichrowski
Małgorzata Włodarska /przewodniczący sprawozdawca/
Wojciech Jarzembski
Symbol z opisem
6411 Rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące gminy; skargi organów gminy na czynności nadzorcze
6145 Sprawy dyrektorów szkół
Hasła tematyczne
Oświata
Sygn. powiązane
I OSK 1426/15 - Wyrok NSA z 2015-10-27
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2004 nr 256 poz 2572 art. 36a ust. 6
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Małgorzata Włodarska (spr.) Sędziowie: sędzia WSA Wojciech Jarzembski sędzia WSA Jarosław Wichrowski Protokolant sekretarz sądowy Kamila Wesołowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 26 listopada 2014 r. sprawy ze skargi Wójta Gminy [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie nieważności zarządzenia w sprawie powołania komisji konkursowej oddala skargę.

Uzasadnienie

Zarządzeniem nr [...] z dnia [...] Wójt Gminy D. w sprawie powołania komisji konkursowej w celu przeprowadzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B. na podstawie art. 36a ust. 6 w zw. z art. 5c pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572, ze zm.) oraz § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu komisji konkursowej, (Dz.U. Nr 60, poz. 373, ze zm.) powoływanego dalej jako "rozporządzenie" w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 594, ze zm.) zarządził powołać w celu przeprowadzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora ww. szkoły w B. komisję w składzie: K. S. - przedstawiciel Gminy D. (przewodniczący), I. S. - przedstawiciel Gminy D., S. R. – przedstawiciel Gminy D., K. S. – przedstawiciel [...] Kuratora Oświaty w B., B. L. – przedstawiciel [...] Kuratora Oświaty w B., M. P. – przedstawiciel Rady Pedagogicznej Publicznej Szkoły Podstawowej w B., A. S. – przedstawiciel Rady Rodziców przy Publicznej Szkole Podstawowej w B., M. W. – przedstawiciel Związku Nauczycielska Polskiego.

Wolny Związek Zawodowy "SOLIDARNOŚĆ-OŚWIATA" pismem z 8 lipca 2014 r. wniósł do Wojewody [...] o unieważnienie sześciu zarządzeń Wójta Gminy D.: nr [...] Wójta Gminy D. z dnia [...] w sprawie powołania komisji konkursowej w celu przeprowadzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B., nr [...] Wójta Gminy D. z dnia [...] w sprawie powołania komisji konkursowej w celu przeprowadzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Publicznego Przedszkola w D., nr [...] Wójta Gminy D. z dnia [...] w sprawie zatwierdzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B., nr [...] Wójta Gminy D. w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B., nr [...] Wójta Gminy D. z dnia [...] w sprawie zatwierdzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Publicznego Przedszkola w D., nr [...] Wójta Gminy D. z dnia [...] w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora Publicznego Przedszkola w D.. Związek ww. zarządzeniom zarzucił rażące naruszenie prawa polegające na świadomym i celowym pominięciu przedstawiciela Komisji Międzyzakładowej WZZ "Solidarność-Oświata" w składach komisji konkursowych, co stanowi naruszenie dyspozycji art. 36a ust. 6 ustawy o systemie oświaty. Związek wskazał, że zgodnie z powołanym przepisem w skład komisji konkursowej wchodzą trzej przedstawiciele organu prowadzącego szkołę lub placówkę, dwóch przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny oraz po jednym przedstawicielu rady pedagogicznej, rady rodziców oraz zakładowym organizacji związkowych. Związek wskazał, że zgodnie z przepisem art. 34 ust.1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2014 r., poz. 167) uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują także międzyzakładowej organizacji związkowej. W ocenie Związku brak powołania do składów komisji konkursowych przedstawiciela Związku stanowi rażące naruszenie prawa i winno skutkować unieważnieniem konkursów oraz ponownym ich przeprowadzeniem, bowiem powyższe oznacza, iż postępowania konkursowe przeprowadzone przez Wójta są niezgodne z prawem i nieważne.

Wojewoda [...] rozstrzygnięciem nadzorczym nr [...], z dnia [...], na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym orzekł o nieważności zarządzenia Wójta Gminy D. nr [...] z dnia [...] w sprawie powołania komisji konkursowej w celu przeprowadzenia konkursu na kandydatów na stanowisko dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Wojewoda podał, że podstawę prawną zarządzenia stanowi art. 36a ust. 6 w zw. z art. 5c pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) oraz § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz. U. Nr 60, poz. 373 z późn. zm.) w zw. z art.30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.).

Organ stwierdził, że jego zastrzeżenia budził skład komisji konkursowej w świetle art. 36a ust. 5 ustawy o systemie oświaty. Z pisma Wolnego Związku Zawodowego "Solidarność - Oświata" wynikało bowiem, że organ prowadzący do składu komisji konkursowej powołał tylko jednego przedstawiciela organizacji związkowej, tj. przedstawiciela Związku Nauczycielstwa Polskiego w B., mimo że, również inne związki zawodowe obejmują swoim działaniem Gminę D.

W związku z tym Wojewoda wskazał, iż pojęcie "zakładowych organizacji związkowych", o których mowa w art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c ustawy o systemie oświaty, zgodnie z orzecznictwem sądów rozumieć należy szerzej niż tylko organizację związkową działającą w konkretnym zakładzie pracy, w tym przypadku w Szkole Podstawowej w B. Pojęcie zakładowych organizacji związkowych dotyczy bowiem wszystkich tych organizacji związkowych, które zakresem swojego działania obejmują szkołę lub placówkę, w której odbywa się konkurs, niezależnie od tego czy w danej szkole zatrudnieni są członkowie tego związku zawodowego. Nie ma zatem znaczenia czy jest to zakładowa organizacja związkowa w ścisłym tego słowa znaczeniu czy międzyzakładowa organizacja związkowa, która swoim zasięgiem działania obejmuje daną placówkę. Wojewoda wskazał, że takie samo stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 29 czerwca 2008 r. sygn. akt I SA/Wa 379/08. W uzasadnieniu wyroku Sąd ten stwierdził m. in. : "przepisy ustawy o systemie oświaty nie podają znaczenia pojęcia ... zakładowej organizacji związkowej", a zatem należy w tej kwestii sięgnąć do przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 167), która stanowi, że zakładowa organizacja związkowa to taka, która zakresem swojego działania obejmuje cały zakład pracy. Zgodnie zaś z treścią art. 34 ust. 1 tej ustawy uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują również międzyzakładowej organizacji związkowej, która swoim działaniem obejmuje danego pracodawcę. Taka regulacja uzasadnia zdaniem Sądu udział w komisji konkursowej przedstawiciela międzyzakładowej organizacji związkowej, która zakresem swojego działania obejmuje szkołę lub placówkę, w której konkurs się odbywa, niezależnie od tego, czy pracownicy zatrudnieni w danej szkole (placówce) są członkami owego związku. Zgodnie z art. 36a ust. 6 pkt 3 ustawy o systemie oświaty istotne jest, aby w pracach komisji uczestniczył nie członek zakładowej organizacji związkowej zatrudniony w szkole (placówce), ale przedstawiciel organizacji związkowej obejmującej obszarem swego działania teren danej szkoły (placówki)".

Nie można także, zdaniem Wojewody zgodzić się z zarzutem Wójta Gminy D. co do braku umocowania Przewodniczącego WZZ "Solidarność - Oświata" do reprezentacji w zakresie informowania Gminy o zrzeszeniu pracowników oświaty i wychowania. Treść pisma WZZ "Solidarność - Oświata" z dnia 13 maja 2011 r. ma charakter informacyjny, zawiera obiektywne fakty i stanowi oświadczenie wiedzy. Zatem do tej informacji nie mają zastosowania przepisy kodeksu cywilnego o czynnościach prawnych (art. 56 i n.). Wojewoda podkreślił, iż celem tej regulacji jest zapewnienie udziału w pracach komisji konkursowej, a zatem możliwości obrony interesów grupy społecznej, jaką tworzą nauczyciele, organizacji, która statutowo powołana jest do takich działań i reprezentacji tej grupy zawodowej (art. 3 pkt 4 i art. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela - Dz. U Nr 97, poz. 674 z późn. zm.). To, jakie jednostki organizacyjne obejmuje dana międzyzakładowa organizacja związkowa, określają decyzje właściwych organów danego związku zawodowego. Swoboda tych organów w tym zakresie ograniczona jest przez rozstrzygnięcia ustawowe i statut związku zawodowego. Za taką interpretacją powołanych przepisów przemawiają rozwiązania systemowe dotyczące prawa nauczycieli do korzystania z pomocy związków zawodowych na zasadach dotyczących pracowników będących członkami takiego związku (art. 30 ust. 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych oraz art. 3 pkt 4, art. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela). Związki zawodowe, jak to określono w ustawie o związkach zawodowych, reprezentują pracowników, bronią ich godności, praw i interesów materialnych i moralnych, zarówno zbiorowych jak i indywidualnych, kontrolują przestrzeganie przepisów dotyczących interesów pracowników, emerytów, rencistów, bezrobotnych- i ich rodzin (art. 4, art. 7, art. 8 ustawy o związkach zawodowych). Podniósł, że szczegółową regulację dotyczącą reprezentowania praw i obowiązków pracowników oraz innych osób zawiera art. 7 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, w którym rozróżniono działania związku w interesach zbiorowych oraz w sprawach indywidualnych. W zakresie praw i interesów zbiorowych związki zawodowe reprezentują co do zasady wszystkich pracowników, niezależnie od ich przynależności związkowej (art. 7 ust. 1 przywołanej ustawy). Jak wynika ze zgromadzonych przez organ nadzoru informacji WZZ "Solidarność - Oświata", który nie został powołany do składu komisji konkursowej (nie zwrócono się do niego o wytypowanie swojego przedstawiciela) obejmuje swoim zakresem działania Publiczną Szkołę Podstawową w B. Uznać zatem należy, że przedstawiciel ww. związku zawodowego winien brać udział w postępowaniu konkursowym wyłaniającym dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B.

W tym stanie rzeczy, w ocenie organu, Wójt Gminy D. wydając w dniu [...] zarządzenie nr [...] w sprawie powołania komisji konkursowej w celu przeprowadzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B. naruszył w sposób istotny obowiązujące przepisy prawa.

Wójt Gminy D. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...]. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia jako naruszającego prawo oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Skarżący zarzucił błędną interpretację i niewłaściwe zastosowanie przepisu art. 36a ust. 6 ustawy o systemie oświaty, oraz art. 251 w związku z art. 34 o związkach zawodowych poprzez przyjęcie, że nie zapewniono udziału w pracach komisji konkursowej przedstawicielom WZZ "Solidarność-Oświata" oraz, że ww. związek spełnia warunki określone w art. 251 w związku z art. 34 ustawy o związkach zawodowych, zaznaczając, iż zaskarżone rozstrzygnięcie w sposób oczywisty narusza interes prawny skarżącego jako organu prowadzącego placówki oświatowe na terenie Gminy D. W uzasadnieniu skargi skarżący podał, że 10 czerwca 2014 r. zwrócił się do dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B. o informację na temat ilości organizacji związkowych działających na terenie szkoły. W odpowiedzi uzyskał informację, że na terenie szkoły działa tylko jedna zakładowa organizacja związkowa – Związek Nauczycielstwa Polskiego. W dniu 11 czerwca 2014 r. wysłał pisma w sprawie wyznaczenia przedstawicieli do Kuratorium Oświaty w B., Rady Pedagogicznej Publicznej Szkoły Podstawowej w B., Rady Rodziców przy ww. szkole, Zarządu Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego w D. W dniu 25 czerwca 2014 r. po wytypowaniu przedstawicieli ww. instytucji powołana została komisja konkursowa, która 2 lipca 2014 r. jednomyślnie dokonała wyboru kandydata na stanowisko dyrektora szkoły w B. W ocenie skarżącego postępowanie konkursowe w przedmiotowej sprawie przeprowadzone zostało zgodnie z ustawą o systemie oświaty oraz rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. Skarżący nie zgadza się z zarzutem, iż pominięto przedstawiciela WZZ "Solidarność-Oświata" w składzie komisji konkursowej. Wójta zwraca uwagę, że w piśmie z 13 maja 2011 r. związek poinformował jedynie, iż zrzesza pracowników oświaty i nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowo-wychowawczych na terenie Gminy D., jednakże, nie wskazał, w których konkretnie szkołach związek działa i ilu zrzesza członków. Skarżący podaje, że z uwagi na to, że przepisy ustawy o systemie oświaty nie definiują pojęcia zakładowej organizacji związkowej, należy sięgnąć do ustawy o związkach zawodowych, w której art. 251 ust. 1 pkt 1 stanowi, że uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują organizacji zrzeszającej co najmniej dziesięciu członków będących pracownikami lub osobami wykonującymi prace na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji. Natomiast na podstawie art. 34 ust. 1 ww. ustawy uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują również międzyzakładowej organizacji związkowej, która swoim działaniem obejmuje danego pracodawcę. W związku z powyższym Wójt wskazał, że żaden z nauczycieli zatrudnionych ww. szkole nie jest członkiem WZZ "Solidarność-Oświata" a na terenie całej Gminy D. związek ten ma jedynie siedmiu członków a nie 10 jak wynika z art. 251 w związku z art. 34 ustawy o związkach zawodowych. W ocenie Wójta, wszystko powyższe każe przyjąć, że WZZ "Solidarność-Oświata" nie spełnia ustawowych warunków aby przysługiwało mu prawo delegowania przedstawiciela w pracach komisji konkursowej w przedmiotowej sprawie. Zdaniem skarżącego zachowany został określony przepisami skład komisji poprzez dopuszczenie przedstawiciela związku obejmującego obszarem swego działania teren przedmiotowej szkoły. Skarżący organ podkreślił, że udział związków zawodowych w pracach komisji konkursowej w sytuacjach gdy na terenie szkoły nie działa żadna wyodrębniona jednostka organizacyjna związku zależy w dużej mierze od ich inicjatywy. Związek WZZ "Solidarność-Oświata" miał możliwość zapoznania się z treścią ogłoszeń o konkursach i wyrażania woli uczestniczenia w pracach komisji, czego nie zrobił nawet w piśmie z 13 maja 2011 r. Skarżący podnosi także, iż w aktach sprawy znajduje się notatka służbowa z rozmowy telefonicznej pracownika organu z kierownikiem biura związku w celu powołania przedstawiciela związku do komisji, organ w związku z tym podaje, że organem prowadzącym zgodnie z art. 5c pkt 2 ustawy o systemie oświaty jest Wójt Gminy jako uprawniony do składania oświadczeń woli i wiedzy a nie pracownik Gminnego Zespołu Oświaty i Wychowania. W ocenie organu fakt, iż do konkursu zgłosił się tylko jeden kandydat, który został jednomyślnie wybrany potwierdza, że obecność i głos przedstawiciela WZZ "Solidarność-Oświata" nie miałaby wpływu na wynik postępowania konkursowego. Skarżący podkreślił również, że w rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewoda podał, że pominięto również Międzyzakładową Komisję NSZZ "Solidarność" Pracowników Oświaty i Wychowania jednak nie wykazano dlaczego właśnie ten związek miałby prawo delegowania swojego przedstawiciela do składu komisji konkursowej. Skarżący dodaje, ze ww. międzyzakładowa komisja nie informowała organu prowadzącego o objęciu swoim działaniem placówek oświatowych z terenu Gminu D., dlatego niezrozumiałe jest powoływanie się przez Wojewodę na brak uczestnictwa tego związku w postępowaniu.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu Wojewoda wskazał, że zarzuty skarżącego nie są zasadne, bowiem przede wszystkim WZ "Solidarność-Oświata" jest organizacją członkowską Forum Związków Zawodowych i tym samym jest organizacją reprezentatywną w rozumieniu przepisów ustawy z 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz.U. Nr 100, poz. 1080 ze zm.). w dalszej części organ przedstawił argumentację zbieżna z argumentacją zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w B. zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej, przy czym zgodnie z § 2 tegoż artykułu kontrola, o której mowa, jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Zgodnie natomiast z art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), dalej powoływanej w skrócie jako: "ppsa", sprawowana przez sądy administracyjne kontrola obejmuje orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne, wyliczone w przywołanym przepisie postanowienia, a także inne akty lub czynności podejmowane przez organy administracji publicznej oraz organy samorządu terytorialnego, w tym akty prawa miejscowego, a także akty nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i bezczynność organów we wskazanych w ustawie przypadkach. Przedmiotem oceny sądu w niniejszej sprawie jest rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] stwierdzające nieważność zarządzenia Wójta Gminy D., czyli akt nadzoru nad jednostką samorządu terytorialnego. Stosownie do treści art. 148 ppsa, sąd administracyjny uwzględniając skargę jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru uchyla ten akt. W razie zaś jej nieuwzględnienia sąd skargę oddala (art. 151 ppsa). Powołany przepis art. 148 ppsa nie wymienia żadnej przesłanki uchylenia przez sąd zaskarżonego aktu nadzoru. Również z przepisów usg nie wynikają przesłanki uchylenia takiego aktu. Przyjąć więc, należy, że do uchylenia aktu nadzoru może dojść w każdym przypadku stwierdzenia przez sąd naruszenia tym aktem prawa, zarówno materialnego jak i procesowego. W szczególności zaś naruszenie prawa przez organ nadzoru może polegać na wadliwej ocenie legalności aktu organu jednostki samorządu terytorialnego zakwestionowanego rozstrzygnięciem nadzorczym. A zatem rozpoznając skargę na rozstrzygnięcie nadzorcze w pierwszej kolejności należy zbadać zgodność z prawem zakwestionowanej uchwały jednostki samorządu terytorialnego, a następnie zbadać pod kątem legalności rozstrzygnięcie organu nadzoru dotyczące tej uchwały. W związku z tym wskazać należy, że przesłanki nieważności aktu jednostki samorządu terytorialnego określa art. 91 ust. 1 usg, według którego uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. Zgodnie zaś z ust. 4 powołanego art. 91 w przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały lub zarządzenia, ograniczając się do wskazania, że uchwałę lub zarządzenie wydano z naruszeniem prawa. Przepisy powyższe wyróżniają zatem dwie kategorie naruszeń prawa przez uchwały lub zarządzenia organów gminy: istotne naruszenie prawa oraz nieistotne naruszenie prawa. Podstawą rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego nieważność uchwały lub zarządzenia organu gminy może być tylko istotne naruszenie prawa. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny oraz z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych za istotne naruszenie prawa uznaje się uchybienie prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym. Do takich zaś zalicza się między innymi naruszenie przez organ gminy podejmujący uchwałę lub zarządzenie przepisów o właściwości, podjęcie takiego aktu bez podstawy prawnej, wadliwe zastosowanie normy prawnej będącej podstawą prawną podjęcia aktu, naruszenie procedury podjęcia uchwały lub zarządzenia.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że na podstawie art. 5c pkt 2 ustawy o systemie oświaty wójt jest organem właściwym do powołania komisji konkursowej w celu przeprowadzenia konkursu na stanowisko dyrektora szkoły podstawowej. Wójt Gminy D. wykonując swój obowiązek powołał spornym zarządzaniem komisję konkursową w celu przeprowadzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w B. Materialnoprawną podstawą powołania komisji jest art. 36a ust. 6 ustawy o systemie oświaty, który nakłada na organ obowiązek powołania komisji konkursowej w składzie: trzech przedstawicieli organu prowadzącego szkołę, dwóch przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny, po jednym przedstawicielu rady pedagogicznej, rady rodziców, zakładowych organizacji związkowych, z zastrzeżeniem, że przedstawiciel związku zawodowego nie może być zatrudniony w szkole, której konkurs dotyczy. Wójt Gminy D. tylko częściowo wypełnił powyższe ustawowe zobowiązanie. Powołał on, bowiem ośmiu członków komisji, uwzględniając przedstawicieli Gminy D. (organu samorządu terytorialnego prowadzącego szkołę), przedstawicieli Kujawsko-Pomorskiego kuratora Oświaty w B. (organu sprawującego nadzór pedagogiczny), oraz przedstawicieli rady pedagogicznej oraz rodzicielskiej a także przedstawiciela Związku Nauczycielska Polskiego jako przedstawiciela zakładowej organizacji związkowej. Należy jednak zwrócić uwagę, że ustawodawca w ustawie o systemie oświaty, w art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c posłużył się zawrotem "zakładowych organizacji związkowych". Szczegółowego wyjaśnienia znaczenia tego zwrotu należy poszukiwać w ustawie z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2014 r., poz. 167), bez którego nie będzie możliwe poprawne i pełne dokonanie wykładni przepisu art. 36a ustawy o systemie oświaty. Z art. 25¹ ust. 1 ustawy o związkach zawodowych wynika, że uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują organizacji zrzeszającej co najmniej dziesięciu członków będących pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo funkcjonariuszami, o których mowa w art. 2 ust. 6, ww. ustawy, pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji. Dodatkowo zwrócić należy uwagę na art. 34 ww. ustawy, w którym stwierdza się, że powołany wyżej przepis art. 25¹ stosuje się do międzyzakładowej organizacji związkowej obejmującej swoim działaniem pracodawcę (ust. 1), natomiast przy ustalaniu liczby członków, o której mowa w art. 25¹ ust. 1, oraz prawa do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, o którym mowa w art. 31 ust. 1, uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji (ust. 2).

Powyższe oznacza, w realiach niniejszej sprawy, że Międzyzakładowa Organizacja Związkowa WZZ "Solidarność-Oświata" (w skrócie MOZ WZZ S-O) jest taką zakładową organizacją związkową, o której mowa w art. 36a ust. 6 pkt 3 lic. c ustawy o systemu oświaty, co skutkować powinno powołaniem jej przedstawiciela w skład komisji konkursowej. Wyjaśnić należy, że MOZ WZZ S-0 jest Wolnym Związkiem Zawodowym (patrz: KRS nr [...]), którego podstawową jednostką organizacyjną jest Międzyzakładowa Organizację Związkowa (rozdz. V § 21 Statutu Wolnego Związku Zawodowego "Solidarność -Oświata"). Uchwałą nr [...] z dnia [...] Prezydium Komisji Międzyzakładowej WZZ "Solidarność-Oświata" w B. objęło zasięgiem działania Związku szkoły i placówki działające na terenie Gminy D. (powiat R.), o czym poinformowało pismem z dnia 13.05.2011 r. skierowanym imiennie do Wójta Gminy D. (k-76 akt). Ponadto przedstawiciel związku dwukrotnie (w dniu 16.06.2014 r. i 2.07.2014 r.) zgłaszał chęć udziału w pracach komisji konkursowych w Gminnym Zespole Oświaty i Wychowania w D. (notatki służbowe k- 44, 45 akt). MOZ WZZ S-0 spełnia też wbrew zarzutom skargi wymóg zrzeszania odpowiedniej liczby pracowników. Wobec międzyzakładowych organizacji związkowych ustawodawca odmiennie bowiem niż w art. 25¹ ustawy o związkach zawodowych, w art. 34 ust. 2 tejże ustawy stanowi, iż przy ustalaniu liczby członków, o której mowa w art. 25¹ ust. 1 uwzględnia się liczbę członków międzyzakładowej organizacji związkowej zatrudnionych u wszystkich pracodawców objętych działaniem tej organizacji. Komisja Międzyzakładowa WZZ "Solidarność-Oświata" w B. zrzesza 1155 członków, w tym 1026 będących pracownikami, co wynika z pisma związku z dnia 14.08.2014 r. W związku z treścią przywołanych powyżej przepisów nie ma znaczenia także to, a co podnoszono w skardze, że żaden z nauczycieli zatrudnionych w szkole nie jest członkiem MOZ WZZ S-O. Podkreślić należy, że celem regulacji zawartej w art. 36a ust. 6 pkt 3 ustawy o systemie oświaty jest zapewnienie udziału w pracach komisji konkursowej przedstawicielom zakładowych organizacji związkowych (ustawodawca użył tu - należy przyjąć, że celowo -liczby mnogiej), a zatem zapewnienie szerokiej możliwości obrony interesów grupy społecznej jaką tworzą nauczyciele takiej organizacji związkowej, która statutowo powołana jest do takich działań i reprezentacji tej grupy zawodowej. To zaś, jakie jednostki organizacyjne obejmuje dana międzyzakładowa organizacja związkowa, określają samorządowe decyzje właściwych organów danego związku zawodowego. Swoboda tych organów w tym zakresie ograniczona jest przez rozstrzygnięcia ustawowe i statut związku zawodowego. Zwrócić należy uwagę także na to, że przepis art. 36a ust. 6 pkt 3 lit. c ustawy o systemie oświaty zawiera zastrzeżenie, że desygnowany przez związek zawodowy przedstawiciel do pracy w komisji konkursowej nie może być zatrudniony w szkole lub placówce, której konkurs dotyczy. Oznacza to, że w pracach komisji konkursowej powinni uczestniczyć przedstawiciele tych związków zawodowych, które zakresem swojego działania obejmują szkołę lub placówkę, w której konkurs się odbywa niezależnie od tego, czy w danej szkole zatrudnieni są członkowie tego związku. Istotne, bowiem jest, by w pracach komisji uczestniczył nie członek zakładowej organizacji związkowej zatrudniony w danej szkole, ale przedstawiciel organizacji związkowej z terenu działania placówki lub szkoły. Taką interpretację tego przepisu potwierdza także treść przepisu art. 36a ust. 9 ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którym przepis między innymi ust. 6 (określający skład i zasady powołania komisji konkursowej) stosuje się również w przypadku konkursu na stanowisko dyrektora nowo zakładanego zespołu szkół lub placówek. Oczywistym jest, że nie działają jeszcze w takiej szkole lub placówce zakładowe związki zawodowe. Niedopuszczalna byłaby więc reprezentacja związków zawodowych w komisji utworzonej w celu przeprowadzenia konkursu dla wyłonienia kandydata na stanowisko dyrektora nowo zakładanego zespołu szkół lub placówek. Należy zdaniem sądu przyjąć, że gdyby zamiarem racjonalnego ustawodawcy było ograniczenie składu komisji konkursowej tylko do przedstawicieli tych organizacji związkowych, których członkowie są pracownikami placówki lub szkoły, w której przeprowadzany jest konkurs, to sformułowanie takie znalazłoby się wprost w ustawie, tak jak uczynił to na przykład w art. 6a ust. 7 ustawy z dnia 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 191).

W świetle powyższych rozważań stwierdzić należy, że prawidłowo Wojewoda [...] w zaskarżonym rozstrzygnięciu nadzorczym uznał, że konkurs na stanowisko dyrektora szkoły został przeprowadzony przez komisję, której skład nie odpowiadał obowiązującym w tym względzie przepisom prawa - uniemożliwiono bowiem udział w komisji konkursowej przedstawicielowi zakładowej organizacji zawodowej spełniającej warunki ustawowe, ubiegającej się o możliwość udziału w tej komisji. W konsekwencji też prawidłowo, w oparciu o przepis art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 594) stwierdził nieważność zarządzenia Wójta Gminy D. z dnia [...] w sprawie powołania komisji konkursowej jako sprzecznego z prawem.

Dodatkowo - ustosunkowując się do zarzutu skargi stwierdzić należy, że błędny jest pogląd skarżącego jakoby głos przedstawiciela MOZ WZZ S-0 nie mógłby mieć wpływu na wynik postępowania konkursowego z uwagi na to, że do konkursu stanął jeden kandydat, którego wybrano większością głosów. Podkreślić bowiem należy, że udział w komisji konkursowej nie ogranicza się wyłącznie do głosowania. Polega on także na udziale w merytorycznej ocenie danego kandydata i możliwości zadawania mu pytań. Oznacza to, że każdy z uprawnionych do uczestniczenia w pracach komisji konkursowej ma realny wpływ na wybór takiego, a nie innego kandydata na dyrektora szkoły publicznej.

Mając na uwadze wszystkie powyżej przedstawione okoliczności orzeczono o na podstawie art. 151 ppsa o oddaleniu skargi.

W związku z wnioskiem Wojewody o zasądzenie kosztów postępowania zawartym w odpowiedzi na skargę wyjaśnić należy, że brak podstaw prawnych do uwzględnienia tego wniosku. Zgodnie bowiem z art. 200 p.p.s.a. zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw przysługuje tylko skarżącemu, od organu, który wydał zaskarżony akt i tylko w razie uwzględniania skargi przez sąd pierwszej instancji.



Powered by SoftProdukt