drukuj    zapisz    Powrót do listy

6019 Inne, o symbolu podstawowym 601 659, Nadzór budowlany Administracyjne postępowanie, Inspektor Nadzoru Budowlanego, Zobowiązano do wydania aktu, II SAB/Wr 15/17 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2017-06-28, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SAB/Wr 15/17 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2017-06-28 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-04-05
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Alicja Palus
Olga Białek /przewodniczący sprawozdawca/
Władysław Kulon
Symbol z opisem
6019 Inne, o symbolu podstawowym 601
659
Hasła tematyczne
Nadzór budowlany
Administracyjne postępowanie
Skarżony organ
Inspektor Nadzoru Budowlanego
Treść wyniku
Zobowiązano do wydania aktu
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 23 art. 12, art. 35
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Olga Białek (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Władysław Kulon Sędzia WSA Alicja Palus po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 28 czerwca 2017 r. sprawy ze skargi J. I. na przewlekłość Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. w przedmiocie budowy zbiornika na ścieki I. zobowiązuje Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. do wydania aktu administracyjnego kończącego postępowanie w sprawie budowy zbiornika na ścieki na działce oznaczonej geodezyjnie nr 24/11, obręb B., gmina O. w terminie 30 dni od daty doręczenia akt administracyjnych wraz z odpisem prawomocnego wyroku, II. stwierdza, że organ dopuścił się przewlekłego prowadzenia postępowania, III. stwierdza, że przewlekłe prowadzenie postępowania miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa, IV. zasądza od Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w O. na rzecz strony skarżącej kwotę 100 zł (słownie: sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

UZASADNEINIE

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w O. (dalej PINB), w związku z wystąpieniem J. I. z dnia 5 lipca 2000 r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie usytuowania zbiorników na ścieki na działce nr 24/11 należącej do M. W. i na działce nr 24/12 należącej do J. I..

W wyniku przeprowadzonego postępowania, decyzją z dnia [...]r. nr 59/2000, PINB nakazał M. W. przeprowadzenie kontroli i przedstawienie ekspertyzy stanu technicznego zbiornika na ścieki oraz kanalizacji deszczowej znajdujących się na jego działce. Na skutek odwołania J. I. D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego we W. (dalej DWINB), decyzją z dnia [...]r. nr [...], uchylił powyższe rozstrzygnięcie w części dotyczącej terminu wykonania obowiązku i wyznaczył nowy termin do dnia 28 lutego 2001 r.

Obowiązek nałożony ww. decyzją nie został wykonany, co spowodowało podjęcie przez PINB wobec M. W. czynności egzekucyjnych i nałożenia grzywy w celu przymuszenia.

W dniu 12 grudnia 2005r. M. W. i M. W. zawiadomili PINB o zakończeniu budowy budynku mieszkalnego na działce nr 24/11 załączając do niego sporządzona przez osobę uprawnioną "Ocenę wykonania prac budowlanych", w której zawarto adnotację o szczelności zbiornika ścieków o pojemności 44,1 m3 .

Pismem z dnia 21 marca 2015 r. J. I. ponownie zawiadomił PINB o nieszczelnościach i przeciekach ze zbiornika zlokalizowanego na działce nr 24/11. W związku z tym zawiadomieniem, PINB przeprowadził oględziny działki w dniu 25 marca 2015 r., zaś w dniu [...] r. PINB decyzją nr [...] nałożył na M. W. i M. W. obowiązek usunięcia nieprawidłowości dotyczących stanu technicznego zbiornika na ścieki na działce nr 24/11 w terminie do dnia 21 grudnia 2015 r. Na skutek odwołania J. I. DWINB decyzją z dnia [...] r., nr [...], uchylił decyzję organu pierwszej instancji i przekazał mu sprawę do ponownego rozpatrzenia, nakazując ustalić okoliczności faktyczne sprawy z wiązane z budową szamba w kontekście jego legalności.

Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego i uzupełnieniu materiału dowodowego PINB, decyzją z dnia [...] r., nr [...] umorzył postępowanie w sprawie budowy zbiornika na ścieki na działce nr 24/11.

DWINB, po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia [...] r. nr [...], uchylił decyzję PINB w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia temu organowi stwierdzając, że nie przeprowadzono wyczerpującego postępowania wyjaśniającego. Organ II instancji zwrócił też uwagę, że postępowanie wszczęte zostało w sprawie budowy dwóch zbiorników na ścieki zlokalizowanych na dwóch działkach stanowiących własność innych osób - na działce nr 24/11 i na działce nr 24/12. Przedmiot w jakim wydano zaskarżoną decyzję, nie jest więc adekwatny do przedmiotu w jakim wszczęto postępowanie.

W dniu 16 marca 2017 r. do PINB wpłynęła skarga J. I. skierowana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na "Powiatowy Nadzór w Budowlany w O." w sprawie postępowania administracyjnego dotyczącego "immisji ścieków przez sąsiada M. W.".

Skarżący zarzucił PINB w O.: 1/ "celowe przewlekanie w czasie, mataczenie, po raz kolejny odsyłanie sprawy do WINB", "odbijanie piłeczki" trwające kilkanaście lat; 2/ "stronnicze działanie na korzyść przestępcy"; 3/"niekompetencję"; 4/"kłamstwo Inspektora Nadzoru Budowalnego w O.". Skarżący wniósł o wydanie przez organ decyzji nakazującej wykonanie ekspertyzy zbiornika na ścieki jego sąsiada i zlikwidowanie nielegalnie zbudowanej kanalizacji. Zażądał też ukarania pracownika organu.

W przekazanej Sądowi wraz ze skargą odpowiedzi na skargę (w dniu 5 kwietnia 2017 r.) na przewlekłe prowadzenie postępowania i bezczynność, PINB w O. wniósł o odrzucenie skargi ewentualnie o jej oddalenie. W przypadku uwzględnienia skargi organ wniósł o stwierdzenie, że bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania nie miało miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

W uzasadnieniu organ przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania i omówił wydane decyzje do dnia złożenia skargi. Wskazał także czynności podjęte po złożeniu skargi. W tym zakresie wyjaśnił, że postanowieniem z dnia 20 marca 2017 r. nr 2/2017, doprecyzował przedmiot postępowania – jako postępowanie w sprawie budowy zbiornika na ścieki na działce nr 24/11, stanowiącej własność M. W. oraz wyodrębnił do dalszego samodzielnego postępowania sprawę budowy zbiornika na ścieki na działce nr 24/12, należącej do skarżącego. Organ zobowiązał również M. W. do wykonania obowiązków nałożonych decyzją z dnia [...] r., w szczególności do przedłożenia ekspertyzy stanu technicznego zbiornika na ścieki, po rygorem zastosowania środka egzekucyjnego w postaci wykonania zastępczego. Powiadomił też strony o konieczności przedłużenia terminu ustawowego załatwienia sprawy.

Wskazując na przebieg postępowania PINB stwierdził, że nie jest uzasadniony zarzut przewlekłego prowadzenia postępowania, gdyż podejmował on wszelkie możliwe działania i czynności w celu rozpatrzenia sprawy i zakończenia jej ostateczną decyzją. Trudności w ustaleniu stanu faktycznego sprawy wynikają zaś z faktu, że mamy do czynienia z robotami zakrytymi. W takiej sytuacji oględziny nie są wystarczającym dowodem w sprawie, konieczne jest zastosowanie innych metod badawczych.

Nadto, w ocenie organu, skarżący nie wyczerpał przed wniesieniem skargi środków zaskarżenia przewidzianych w art. 52 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Nie wniósł bowiem zażalenia na przewlekłość postępowania w niniejszej sprawie, natomiast zażalenie na bezczynność wniesione w dniu 23 stycznia 2015 r. zostało rozpatrzone postanowieniem DWINB z dnia [...]r. wyznaczającym 30 dniowy termin załatwienia sprawy. W wyznaczonym terminie została wydana decyzja PINB z dnia [...] r,. W dalszym toku postępowania skarżący wniósł skargę na bezczynność PINB w dniu 1 czerwca 2016r. Postanowieniem z dnia [...] r. DWINB odmówił wyznaczenia dodatkowego terminu załatwienia sprawy.

Mając powyższe na uwadze organ stwierdził, że podejmowane dotychczas czynności znajdują umocowanie w przepisach procedury administracyjnej a tym samym nie stanowią naruszenia prawa, które należałoby zakwalifikować jako bezczynność lub przewlekłość. Całość działań podjętych w sprawie miała na celu skuteczne jej załatwienie. Stopień skomplikowania sprawy w związku z trudnościami w ustaleniu istotnych okoliczności związanych z budową zbiornika, miał wpływ na przebieg i długość postępowania. Przedmiotem sprawy są roboty zakryte zaś PINB został zobligowany przez organ wyższego stopnia do uzupełnienia materiału dowodowego w szczególności o ekspertyzę techniczną. Niezwłocznie po jej uzyskaniu wydana zostanie decyzja.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Stosownie do art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1066) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) - w skrócie jako "u.p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, tj. kontrolę zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego. Kontrola ta, według z art. 3 § 2 pkt 8 u.p.p.s.a., obejmuje również bezczynność i przewlekłość organów w przypadkach określonych w pkt 1-4 oraz przewlekłość w przypadku wskazanym w pkt 4a.

Wyjaśnić również wypada, że zgodnie z art. 119 pkt 4 u.p.p.s.a w brzmieniu obowiązującym od 15 sierpnia 2015 r., sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Ustawodawca postanowił, że w trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawy na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów (art. 120 u.p.p.s.a.), przy czym skierowania sprawy do rozpoznania w tym trybie nie uzależnił od woli strony. W niniejszej sprawie zaistniała zatem sytuacja uzasadniająca zastosowanie trybu uproszczonego.

Skargę będącą obecnie przedmiotem rozpoznania Sądu, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w O. określił jako skargę na "bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania" w sprawie budowy zbiornika na ścieki na działce nr 24/11 w miejscowości Bystre.

Należy zatem wyjaśnić, że według ugruntowanego w orzecznictwie poglądu, w sprawie ze skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania, to sąd administracyjny, na podstawie okoliczności sprawy ocenia, czy w sprawie wystąpiła bezczynność czy przewlekłe prowadzenie postępowania oraz na podstawie tej oceny, stosownie do okoliczności sprawy, podejmuje rozstrzygnięcia o których mowa w art. 149 u.p.p.s.a. (tak np. NSA w postanowieniu z 26 lipca 2012 r., II OSK 1360/12, CBOSA, nsa. qov.pl). Przedmiotem postępowania w sprawie ze skargi na "bezczynność" oraz "przewlekłość" jest bowiem zasadniczo ustalenie, czy zachodzi potrzeba zobowiązania organu do wydania w określonym terminie aktu lub podjęcia określonej czynności. W obu przypadkach sąd administracyjny dysponuje tymi samymi środkami prawnymi, a ich zastosowanie jest obowiązkowe w razie stwierdzenia jakiejkolwiek postaci niesprawnego funkcjonowania organu, niezależnie od podniesionych w skardze zarzutów i wniosków oraz podstawy prawnej (por. wyroki NSA z 5 czerwca 2012 r., II OSK 709/12, z 24 lutego 2015 r., II OSK 2225/14, CBOSA).

Mając zatem na uwadze okoliczności niniejszej sprawy – w szczególności czas trwania postępowania i jego przebieg oraz kierując się przedstawionymi wyżej kryteriami – Sąd uznał, że wystąpiła przewlekłość postępowania i tak też należy zakwalifikować wniesioną skargę. Powyższe pozostaje zgodne z podniesionymi w skardze zarzutami, wskazującymi na celowe przewlekanie postępowania w czasie i trwające kilkanaście lat przekazywanie sprawy w trybie instancyjnym.

Zważyć zatem należy, że przewlekłość postępowania administracyjnego, nie została zdefiniowana ani w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego, ani w przepisach ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Pojęcie to interpretuje się na podstawie ogólnych zasad postępowania administracyjnego oraz regulacji dotyczących terminów zakreślanych organom do załatwienia sprawy. Ocenie podlega zatem zachowanie terminów określonych w przepisie art. 35 k.p.a. oraz prowadzenie sprawy z poszanowaniem zasad postępowania administracyjnego. Uwzględnić także należy, że zgodnie z art. 12 k.p.a. organy administracji mają działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami do jej załatwienia oraz, że powinny dążyć do ustalenia prawdy materialnej, podejmując z urzędu lub na wniosek stron wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli (art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a).

Podjęcie przez organ czynności procesowych powoduje, że ustaje stan ewentualnej bezczynności, natomiast otwarte i wymagające odrębnej analizy pozostaje zagadnienie przewlekłego prowadzenia postępowania przez organ. Przewlekłość postępowania jest bowiem stanem sprawy, którego zaistnienie sąd ocenia bez względu na to, czy organ podejmował czynności w sprawie. W orzecznictwie dopuszcza się wniesienie skargi na przewlekłość prowadzonego postępowania także po wydaniu decyzji, w tym również decyzji ostatecznej i prawomocnej, gdyż przewlekłość, w odróżnieniu od bezczynności, jest zjawiskiem (sytuacją) niezmiennym, co najwyżej stopniowalnym. Innym słowem nie można usunąć (zlikwidować) stanu przewlekłości, jeżeli wcześniej się on już ujawnił (zrealizował).

Zgodnie z poglądami judykatury o przewlekłości mówimy, gdy organ nie załatwia sprawy w terminie, a podejmowane przez niego czynności procesowe nie charakteryzują się koncentracją, względnie mają charakter czynności pozornych, nieistotnych dla merytorycznego załatwienia sprawy. Inaczej rzecz ujmując, przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego zaistnieje wówczas, gdy organowi będzie można skutecznie przedstawić zarzut niedochowania należytej staranności w takim zorganizowaniu postępowania administracyjnego, by zakończyło się ono w rozsądnym terminie, względnie zarzut przeprowadzania czynności (w tym dowodowych) pozbawionych dla sprawy jakiegokolwiek znaczenia. Jak trafnie wskazuje się w doktrynie prawa administracyjnego przewlekłość postępowania oznacza też stan, w którym organ administracyjny w sposób nieuzasadniony "przedłuża" w trybie art. 36 § 2 k.p.a. termin załatwienia sprawy powołując się na niezależne od niego przyczyny uniemożliwiające dotrzymanie terminu podstawowego (Z. Kmieciak, Przewlekłość postępowania administracyjnego. Państwo i Prawo 2011/6/30). Przewlekłość postępowania zachodzi, gdy jest ono długotrwałe, prowadzone rozwlekle i trwa ponad konieczność wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych niezbędnych do końcowego rozstrzygnięcia. Ocena, czy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne, dokonywana musi być na podstawie zarówno analizy charakteru podejmowanych czynności, jak i stanu faktycznego sprawy. To również prowadzenie postępowania w sposób nieefektywny poprzez wykonywanie czynności w dużym odstępie czasu. Pojęcie "przewlekłość postępowania" obejmować będzie zatem opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu, w sytuacji gdy sprawa mogła być załatwiona w terminie krótszym, jak również nieuzasadnione przedłużanie terminu załatwienia sprawy.

W konkretnych przypadkach, za przewlekłość postępowania orzecznictwo uznaje także sytuacje, w których organ co prawda wydaje rozstrzygnięcia kończące postępowanie, ale są one przedmiotem decyzji kasacyjnych organu odwoławczego. Chodzi tu w szczególności o przypadki, w których organ wydaje kolejne decyzje ale nie uwzględniają one wskazań zawartych w decyzjach kasacyjnych organu wyższego stopnia, co z kolei prowadzi do kolejnego uchylenia decyzji wydanej w pierwszej instancji przez organ wyższego stopnia bez merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy (por. NSA w wyroku z dnia 30 kwietnia 2015r., I OSK 3261/14 i powołane w nim orzeczenie, COBSA, nsa.orzeczenia.gov.pl).

Uwzględniając zaprezentowane wyżej rozumienie pojęcia przewlekłości postępowania, Sąd mając na uwadze okoliczności wynikające z przebiegu postępowania (w tym rodzaj czynności podejmowanych przez organ, jak też odstępy czasu jakie między nimi wystąpiły) stwierdził, że kontrolowane postępowanie prowadzone było w sposób przewlekły.

Sąd miał przy tym na uwadze, że przedmiotowe postępowanie znajduje oparcie w przepisach ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane i jest postępowaniem administracyjnym prowadzonym przy zastosowaniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Postępowanie administracyjne zdefiniować można zaś jako pewien ciąg czynności zmierzających do załatwienia sprawy administracyjnej. W świetle regulacji kodeksowych organ administracji załatwia sprawę przez wydanie decyzji administracyjnej chyba, że przepisy stanowią inaczej (art. 104 k.p.a.). Z tego względu za czas trwania postępowania należy uznać okres od wpłynięcia wniosku strony (wszczęcie postępowania na zasadzie skargowości) lub też od wszczęcia postępowania z urzędu (na zasadzie oficjalności) do jego załatwiania w formie decyzji (lub innej o ile stanowią tak przepisy). Mając powyższe na uwadze, Sąd oceniał przewlekłość PINB w O. od dnia zawiadomienia stron o wszczęciu postępowania w sprawie usytuowania zbiorników na ścieki na działce nr 24/11 (M. W.) i na działce nr 24/12 (J. I.), co miało miejsce w dniu 21 lipca 2000 r.

Analiza czynności procesowych - opisanych w skardze, odpowiedzi na skargę jak też wynikających z przedstawionych Sądowi akt sprawy - wskazuje, że po wszczęciu postępowania i wydaniu decyzji z dnia [...] r. zobowiązującej właściciela działki nr 24/11 do wykonania kontroli i przedłożenia ekspertyzy technicznej zbiornika na ścieki, PINB praktycznie pozostawał bezczynności procesowej. Pomimo bowiem bezskutecznego upływu terminu do przedłożenia ekspertyzy, wyznaczonego do dnia 28 lutego 2001 r. przez DWINB w decyzji podjętej na skutek odwołania od decyzji PINB z dnia [...] r., organ ten dopiero w lipcu 2001 r. podjął - nieskuteczne zresztą - czynności egzekucje (wymierzenie grzywny w celu przymuszenia zamiast wykonania zastępczego), które nie doprowadziły do wykonania obowiązku. Po ściągnięciu grzywny (w 2004 r.) oraz pomimo złożenia przez właściciela działki sąsiedniej w dniu 9 grudnia 2005 r. zawiadomienia o zakończeniu budowy wraz z "oceną stanu technicznego budynku", PINB konsekwentnie nie podejmował w sprawie żadnych czynności procesowych (ani egzekucyjnych), aż do dnia 16 marca 2015r. Dopiero w związku ze skargą J. I. z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie usytuowania zbiornika ścieków na działce nr 24/11 i zakwalifikowaniem jej przez DWINB jako zażalenie na bezczynność PINB – w związku z uwzględnieniem tego zażalenia przez organ wyższego stopnia – w dniu 16 marca 2015 r. zawiadomił strony o wyznaczeniu na dzień 25 marca 2015 r. oględzin.

Już tylko przedstawiony wyżej przebieg postępowania (bez konieczności dalszej analizy) potwierdza więc zarzut przewlekłego prowadzenia postępowania. Nie ulega wątpliwości, że bez żadnej uzasadnionej przyczyny organ, przez prawie 15 lat nie podejmował w sprawie żadnych czynności procesowych.

Co prawda od marca 2015 r. PINB wykazał się aktywnością procesową próbując zakończyć postępowanie przez wydanie decyzji administracyjnych: najpierw w dniu [...] r. a następnie w dniu [...] r., jednak oba te akty zostały w trybie decyzji kasacyjnych wyeliminowane z obrotu prawnego ze względu na stwierdzone przez organ wyższego stopnia naruszenia przepisów procesowych postępowania. W efekcie, na dzień wniesienia skargi sprawa nie została zakończona przez wydanie decyzji administracyjnej.

Chronologia opisanych wyżej zdarzeń wskazuje, że działania PINB w badanym postępowaniu bezsprzecznie noszą znamiona przewlekłości postepowania. Przez cały okres zawisłości sprawy, podejmowane przez organ czynności charakteryzowały się brakiem koncentracji niezbędnej - w świetle art. 12 k.p.a. - dla zrealizowania zasady szybkości postępowania. Charakterystyczne w niniejszej sprawie są rażąco wręcz długie - nie znajdujące formalnego ani racjonalnego uzasadnienia – okresy braku jakichkolwiek czynności lub też okresy zwłoki pomiędzy poszczególnymi czynnościami.

Organowi można zatem skutecznie postawić zarzut niedochowania należytej staranności i aktywności w zorganizowaniu postępowania w taki sposób, aby jak najszybciej zakończyć postępowanie. W ocenie Sądu, PINB w O. nie podejmował czynności niezbędnych dla załatwienia sprawy przez nadanie jej prawidłowego biegu, pozorując tylko swoją aktywność. Szczególnie za niedopuszczalny należy uznać kilkunastoletni okres zwłoki od wszczęcia postępowania do wydania pierwszej decyzji z dnia [...] r. kończącej postępowanie PINB.

Dla ustalenia, że postępowanie prowadzone jest w sposób przewlekły musi zaistnieć przesłanka długotrwałości, co niewątpliwie miało miejsce w przedmiotowej sprawie. Postępowanie prowadzone było rozwlekle, opieszale i nieefektywnie. Zdaniem Sądu, stopień skomplikowania sprawy – wbrew twierdzeniom organu zawartym w odpowiedzi na skargę - nie jest zaś aż tak duży aby wymagał, siedemnastu lat dla zakończenia postępowania.

Mając na względzie ustalone wcześniej okoliczności sprawy, Sąd uznał, że stwierdzona przewlekłość organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Przyjąć bowiem należy, że rażącym naruszeniem prawa jest stan, w którym wyraźnie, ewidentnie, bezdyskusyjnie i drastycznie naruszono treść obowiązku wynikającego z przepisu prawa. W orzecznictwie akcentuje się, że rażącym naruszeniem prawa będzie stan, w którym bez żadnej wątpliwości i wahań można stwierdzić, że naruszono prawo w sposób oczywisty. Kwalifikacja naruszenia jako rażące musi posiadać pewne dodatkowe cechy w stosunku do stanu określanego po prostu jako naruszenie, bądź zwykłe naruszenie. Podkreśla się także, że dla uznania rażącego naruszenia prawa nie jest wystarczające samo przekroczenie przez organ ustawowych obowiązków, czyli także terminów załatwienia sprawy. Wspomniane przekroczenie musi być znaczne i niezaprzeczalne. Rażące opóźnienie w podejmowanych przez organ czynnościach ma być oczywiście pozbawione jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia. Skład orzekający w niniejszej sprawie podziela w pełni przywołane poglądy czyniąc je własnym stanowiskiem w sprawie (por. np.: wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2012 roku, I OSK 675/12; postanowienie NSA z dnia 27 marca 2013 roku, II OSK 468/13 oraz wyroki WSA: we Wrocławiu z dnia 10 kwietnia 2014 roku, II SAB/Wr 14/14; w Poznaniu z dnia 11 października 2013 roku, II SAB/Po 69/13; w Szczecinie z dnia 16 maja 2013 roku, II SAB/Sz 34/13 i inne). Nie budzi wątpliwości Sądu, że w niniejszej sprawie organ rażąco naruszył prawo, a mianowicie art. 12 oraz art. 35, art. 36 k.p.a. Przewlekłość jaka wystąpiła w niniejszej sprawie nosi cechy rażącego naruszenia prawa również ze względu na długotrwałość prowadzonego postępowania i brak należytej aktywności organu przez okres prawie siedmiu lat, w ciągu których organ wykazał dużą opieszałość, pomimo, że powinien podejmować czynności procesowe i gromadzić materiał dowodowy w sposób skonsolidowany i adekwatny do kolejnych, powstających w jego toku zagadnień procesowych. Zwłoka która wystąpiła w niniejszej sprawie została zawiniona wyłącznie przez organ, który nie działał w sprawie szybko i nie dołożył tym samym należytych starań, aby zakończyć postępowanie zgodnie z wymogiem art. 12 k.p.a.

W związku z podniesionym przez organ wnioskiem o odrzucenie skargi ze względu na wniesienie skargi bez wyczerpania środków zaskarżenia, wyjaśnić należy, że Sąd nie dopatrzył się podstaw do odrzucenia skargi z tej przyczyny. Niesporne jest, że skarżący przed wniesieniem skargi do Sądu dwukrotnie występował do organu wyższego stopnia ze skargami ( z 2015 r. i z 2016 r.) w których kwestionował długość i sposób prowadzenia postępowania przez PINB w O.. W ocenie Sądu, skargi te noszą cechy nie tylko zażalenia na bezczynność – jak kwalifikował to organ wyższego stopnia - ale także na przewlekłość postępowania. Sąd przy ocenie, czy spełniony został wymóg wyczerpania trybu z art. 37 k.p.a. nie jest związany kwalifikacją środka zaskarżenia dokonaną w tym zakresie przez organ administracji. Jak już wcześniej zauważono, Sąd niezależnie od treści skargi bada bowiem, czy postępowanie przed organem prowadzone jest w sposób przewlekły czy też zachodzi stan bezczynności i samodzielnie dokonuje kwalifikacji skargi niezależnie od podnoszonych w niej zarzutów. Z tych względów uznać należy, że spełniony został wymóg wyczerpania trybu zażaleniowego z art. 37 k.p.a. przed wniesieniem skargi do Sądu.

Po myśli art. 149 § 1 u.p.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na przewlekłość organu, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Kierując się treścią powyższego przepisu Sąd sformułował zawarty w pkt I sentencji wyroku obowiązek organu do wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Termin do załatwienia sprawy jest w ocenie Sądu realny, wystarczający do załatwienia żądania strony, liczony zaś jest zgodnie z art. 286 § 2 u.p.p.s.a. od dnia doręczenia akt organowi wraz z prawomocnym wyrokiem. Stosownie do treści art. 149 § 1 zdanie drugie u.p.p.s.a w pkt II i III sentencji, Sąd jednocześnie stwierdził, że przewlekłość miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Zawarte w pkt IV orzeczenie o kosztach postępowania uzasadnia zaś treść art. 200 ww. ustawy.



Powered by SoftProdukt