drukuj    zapisz    Powrót do listy

6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów, Szkolnictwo wyższe, Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii, Uchylono decyzję I i II instancji, IV SA/Po 1194/18 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2019-03-27, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Po 1194/18 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2019-03-27 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-12-07
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Donata Starosta /przewodniczący sprawozdawca/
Józef Maleszewski
Maria Grzymisławska-Cybulska
Symbol z opisem
6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów
Hasła tematyczne
Szkolnictwo wyższe
Skarżony organ
Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1302 art. 154 par. 1 pkt 1 lit. c
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Dz.U. 2017 poz 2183 art. 207 ust. 1
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym - tekst jedn.
Dz.U. 2017 poz 1257 art. 7, art. 24 par. 1 pkt 5, art. 77 par. 1, art. 107 par. 3
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Donata Starosta (spr.) Sędzia WSA Józef Maleszewski Asesor sądowy WSA Maria Grzymisławska-Cybulska Protokolant st. sekr. sąd. Joanna Kujawa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 marca 2019 r. sprawy ze skargi M.W. na decyzję Prorektora Uniwersytetu [...] z dnia [...]września 2018 r. nr [...] w przedmiocie niewyrażenia zgody na wznowienie studiów 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Rektora Uniwersytetu [...] z dnia [...] lipca 2018 r. nr [...] ; 2. zasądza od Rektora Uniwersytetu [...] na rzecz skarżącego M.W. kwotę 614 zł (sześćset czternaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] lipca 2018 r. nr [...] Rektor Uniwersytetu [...] na podstawie art. 207 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2017 r. poz. 2183; zwanej dalej "p.s.w.") w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1257; zwanej dalej "k.p.a.") oraz § 56 Regulaminu studiów (obwieszczenie nr [...] Senatu [...] z dnia [...] września 2015 r.; zwanego dalej "Regulaminem studiów") nie wyraził zgody na wznowienie przez M. W. studiów stacjonarnych 5L jednolite studia magisterskie na kierunku historia specjalizacja socjoekonomika w roku akademickim [...]. W uzasadnieniu Rektor stwierdził, że decyzja została podjęta po zapoznaniu się z opinią Prodziekana Wydziału Historycznego, wskazującą na ograniczenie możliwości wznowienia studiów do ostatnich trzech lat studiów, głównie z powodu znaczących zmian w programie studiów.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy M. W. (zwany dalej również "Skarżącym") wyjaśnił, że ukończenie pracy magisterskiej w późniejszym terminie było związane z problematyką pracy, sytuacją osobistą oraz aktywnością zawodowa po ukończeniu studiów. Skarżący powołał się na treść art. 257 § 4 p.s.w. i stwierdził, że ustawodawca pozwolił studentowi jednolitych studiów magisterskich dokończyć je w trybie ich rozpoczęcia. Pozostawił możliwość kontynuowania studiów w trybie uwzględniającym nowy system studiów licencjackich. W jego ocenie oczywistym jest, że w przypadku zaliczenia wszystkich przedmiotów, złożenia kompletnego indeksu i uzyskania absolutorium, wznawiając studia w celu obrony pracy magisterskiej, kończy studia rozpoczęte w 2005 r. Podkreślił, że przywołany przepis nie tylko daje prawo do przywrócenia na studia, lecz również określa je jako wznowienie rozpoczętych i ukończonych absolutorium studiów, w trybie jaki był prowadzony, a nie tylko jako przywrócenie na studia na wydziale historii rozpoczęte w 2013 r.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Rektor Uniwersytetu [...] decyzją z dnia [...] września 2018 r. nr [...] na podstawie art. 207 ust. 1 p.s.w., art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz § 56 Regulaminu studiów utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] lipca 2018 r.

W uzasadnieniu decyzji Rektor wyjaśnił, że ponownie zasięgnął opinii Prodziekana Wydziału Historycznego. Wskazał, że biorąc pod uwagę zasadnicze zmiany programu studiów jakie zostały wprowadzone wraz podziałem na studia licencjackie i magisterskie i kolejne modyfikacje tych programów, Rada wydziału Historycznego uznała, że w przypadku studentów, którzy realizowali program studiów jednolitych pięcioletnich magisterskich, istnieje możliwość wznowienia studiów na drugi rok, tylko do trzech lat od ich ukończenia. W przypadku studentów, którzy wcześniej ukończyli studia i pragną reaktywować się celem obrony pracy magisterskiej wymagane jest ukończenie najpierw studiów licencjackich, a następnie magisterskich.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu M. W. zarzucił decyzji Rektora z dnia [...] września 2018 r.:

- rażące naruszenia art. 15 k.p.a. w zw. z art. 107 k.p.a poprzez naruszenie zasady dwuinstancyjności postępowania i wydane decyzji w sposób automatyczny bez jakiegokolwiek odniesienia się przez organ odwoławczy do zarzutów wskazanych w odwołaniu Skarżącego - tj. zarzutu naruszenia art. 257 ust. 4 p.s.w. oraz uzasadnienia decyzji w sposób rażąco odbiegający od standardów wskazanych w przepisach k.p.a. -co skutkuje tym, że zaskarżona decyzja jest dotknięta wadą nieważności, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.;

- wydanie decyzji przez organ niewłaściwy, tj. Prorektora ds. Studenckich bez powołania się w decyzji na udzielone upoważnienie przez organ właściwy, tj. Rektora Uniwersytetu [...] oraz brak rozważenia czy w przedmiotowej sprawie organem właściwym może być Dziekan - co skutkuje tym, że zaskarżona decyzja jest dotknięta wadą nieważności, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 1 k.p.a.;

- naruszenie art. 7 k.p.a. poprzez brak uwzględnienia słusznego interesu strony przez niezastosowanie normy materialnej wynikającej z art. 257 ust. 4 p.s.w., uprawniającej Skarżącego do wznowienia studiów w celu obrony pracy dyplomowej;

- naruszenie art. 11 k.p.a. w zw. z art. 107 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez powołanie nieprawidłowej podstawy prawnej decyzji, tj.:

a) pominięcie i brak bezpośredniego zastosowania art. 257 ust. 4 p.s.w., który jednoznacznie stanowi o prawie Skarżącego do wznowienia studiów;

b) § 56 Regulaminu Studiów podczas gdy przepis ten podzielony jest na wewnętrzne jednostki redakcyjne;

c) pominięcie § 57 Regulaminu Studiów, który w sytuacji Skarżącego może mieć zastosowanie przy uwzględnieniu brzmienia art. 257 ust. 4 p.s.w.

- naruszenie art. 11 w zw. z art. 107 § 1 pkt 6 i § 3 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa, które to naruszenie miało wpływ na treść decyzji, a tym samym wadliwe uzasadnienie faktyczne i prawne decyzji, w tym nieprawidłowe uzasadnienie decyzji;

- naruszenie art. 11 k.p.a. w zw. z art. 107 § 1 k.p.a. w zw. z art. 16 § 1 k.p.a. poprzez błędne pouczenie strony, że decyzja pierwotna jest ostateczna, w przypadku gdy przysługiwał od niej wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy;

- naruszenie art. 9 w zw. z art. 11 k.p.a. poprzez powołanie w treści decyzji na opinię dziekana oraz bliżej nieokreśloną Uchwałę Rady Wydziału bez określenia daty ich wydania i możliwości zapoznania się z nimi - co doprowadziło do braku należytego i wyczerpującego informowania Skarżącego o okolicznościach faktycznych i prawnych mających wpływ na ustalenie jego praw będących przedmiotem postępowania, a tym samym pozbawienie Skarżącego możliwości obrony swoich praw nabytych i kontroli decyzji;

- naruszenie art. 8 § 1 k.p.a. poprzez brak pogłębiania zaufania uczestników postępowania do organów administracji publicznej poprzez wydanie przedmiotowej decyzji z naruszeniem zasady równego traktowania i pozbawienie Skarżącego praw nabytych na mocy art. 257 ust. 4 p.s.w.;

- naruszenie art. 8 § 2 k.p.a. poprzez odstąpienie bez uzasadnionej przyczyny od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym, która wynika z ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych, w szczególności z następujących orzeczeń: wyroku WSA w Warszawie z dnia 10.01.2013 r. VIII SA/Wa 756/12; wyroku WSA w Białymstoku z dnia 23.04.2015 r. II SA/Bk 107/15; wyroku WSA w Krakowie z dnia 04.06.2016 r. III SA/Kr 189/14 i wyroku NSA z dnia 24.02.2015 r. I OSK 2550/14; wyroku WSA w Warszawie z dnia 23.09.2016 r. II SA/Wa 102/16; wyroku WSA w Opolu z dnia 13.09.2018 r. II SA/Op 190/18;

- naruszenie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. poprzez utrzymanie przez organ odwoławczy w mocy wadliwej decyzji pierwotnej;

- naruszenie art. 257 ust. 4 p.s.w. poprzez niezastosowanie tego przepisu, który stanowi wyraźną podstawę do wznowienia studiów przez Skarżącego w celu obrony jego pracy magisterskiej (przy czym podstawa tak jest niezależna od treści postanowień Regulaminu Studiów).

Skarżący wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w całości oraz poprzedzającej ją decyzji, ewentualnie o uchylenie decyzji w całości oraz poprzedzającej ją decyzji, także o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego w wysokości trzykrotności stawki minimalnej oraz kosztów opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa.

W odpowiedzi na skargę Rektor Uniwersytetu [...] wniósł o oddalenie skargi.

Rektor szeroko opisał przebieg studiów Skarżącego wskazując, m.in., że decyzjami z 2011 r. oraz z 2012 r. została już Skarżącemu wydana zgodna na wznowienie studiów. Po kolejnym skreśleniu z listy studentów, decyzją z dnia [...] października 2015 r. udzielono Skarżącemu zgody na wznowienie studiów, jednak na decyzji tej znajduje się pisemna adnotacja, że wznowienie ma nastąpić po dostarczeniu przez studenta pracy. Mimo uzyskanej zgody Skarżący nie dostarczył gotowej pracy magisterskiej i w konsekwencji uznać należy, że wznowienie nie doszło do skutku. Następnie na skutek kolejnego wniosku Skarżącego zapadła zaskarżona w niniejszej sprawie decyzja.

Zdaniem organu przepis art. 257 ust. 4 p.s.w. miał zastosowanie w stosunku do Skarżącego, jednak podstawę prawną wznowienia Skarżącego na studia stanowić mogły jedynie przepisy Regulaminu studiów. Na podstawie § 58 Regulaminu studiów Rada Wydziału Historycznego podjęła uchwałę z dnia [...] października 2012 r. o wznowieniu studiów w celu obrony pracy magisterskiej po jednolitych studiach magisterskich na kierunkach: archeologia, etnologia, historia, historia sztuki, muzykologia oraz stosunki międzynarodowe - specjalność wschodoznawstwo. Zgodnie z uchwałą wznowienie studiów na zasadzie postępowania indywidualnego dla wyżej wymienionej grupy studentów możliwe jest w sytuacji, kiedy zostały spełnione wszystkie warunki ukończenia studiów przewidziane programem obowiązującym w roku akademickim [...] - ostatnim roku akademickim, w którym funkcjonował tryb jednolitych studiów magisterskich (zgodnie z § 58 i 67 Regulaminu Studiów [...]). Wznowienie w przypadku osób, które planowo powinny ukończyć studia przed rokiem akademickim [...], wiązać się będzie z koniecznością uzupełnienia różnic programowych, a decyzję o wznowieniu podejmować będzie Dziekan w porozumieniu z Dyrektorem Instytutu lub Kierownikiem Katedry. Wznowienie celem złożenia pracy dyplomowej dla wyżej wymienionej grupy możliwe będzie do dnia [...] września 2013 r. Po upływie wyżej wymienionego terminu wznowienia studiów nastąpić może wyłącznie w ramach III roku studiów licencjackich z konieczności uzupełnienia różnic programowych z I i II roku.

W ocenie organu zgodnie z ww. uchwałą Rady Wydziału nie było podstaw do wznowienia Skarżącego w roku akademickim [...] na V rok jednolitych studiów magisterskich. Ze względu na tą uchwałę, po [...] września 2013 r. nie było również podstaw do zastosowania §57 Regulaminu studiów. Organ zaznaczył jednocześnie, że Skarżący był już wcześniej dwukrotnie skreślany z listy studentów z powodu niezłożenia pracy dyplomowej w terminie oraz niezłożenia egzaminu dyplomowego w terminie wobec czego organem właściwym do podjęcia decyzji był na podstawie § 56 ust. 3 Regulaminu studiów Rektor.

Dalej organ wyjaśnił, że program studiów na kierunku historia (specjalność socjoekonomika) w roku akademickim [...] diametralnie różni się od programu studiów, który Skarżący ukończył w 2010 r., jednocześnie opisując na czym polegały te różnice programów. W sprawie nie było podstaw do zastosowania § 57 Regulaminu studiów bowiem nie zostały spełnione warunki określone w tym przepisie.

Zdaniem organu chybiony jest zarzut dotyczący wadliwej struktury decyzji przez brak powołania w podstawie wydania decyzji art. 257 ust. 4 p.s.w., bowiem przepis ten nie stanowił materialnoprawnej podstawy wznowienia na studia. Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut wydania decyzji przez organ nieuprawniony, tj. Prorektora ds. studenckich. Upoważnienie ustawowe do wyznaczenia zakresu obowiązków prorektorów wynika z art. 66 ust. 2 pkt 6 p.s.w. Na podstawie § 60 ust. 3 Statutu [...] prorektor jest upoważniony do załatwiania spraw w imieniu Rektora w zakresie ustalonym przez Rektora, w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień i zaświadczeń oraz podejmowania innych aktów lub czynności. Szczegółowy zakres obowiązków prorektorów został ustalony zarządzeniem nr [...]/2018 Rektora [...] z dnia [...] stycznia 2018 r. w sprawie zakresu obowiązków prorektorów w kadencji 2016-2020

Niezasadny jest również zarzut naruszenia art. 11 k.p.a. w zw. z art. 107 §1 k.p.a. i w zw. z art. 16 k.p.a. poprzez błędne pouczenie strony, że decyzja wydana w I instancji jest ostateczna, w przypadku gdy przysługiwał od niej wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Ostateczny charakter decyzji wydawanej przez Rektora w I instancji wynika bowiem wprost z art. 207 ust. 2 p.s.w.

Nie zasługuje na uwzględnienie zdaniem organu także zarzut naruszenia art. 8 § 2 k.p.a. poprzez odstąpienie bez uzasadnionej przyczyny od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym, która wynika w ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych. Niniejsza sprawa nie jest tożsama ze sprawami będącymi przedmiotem orzeczeń sądów administracyjnych, które przytacza Skarżący.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Główną osią sporu między Skarżącym a Rektorem jest kwestia różnic programowych, które uniemożliwiły wznowienie Skarżącego na 5 rok studiów na kierunku historia specjalizacja socjoekonomika w roku akademickim [...].

W toku postępowania przed organem uczelni, a także w skardze złożonej do tutejszego Sądu M. W. stanął na stanowisku, że podstawą wznowienia na studia powinien stanowić art. 257 ust. 4 p.s.w., który przewiduje, że studenci jednolitych studiów magisterskich, którzy rozpoczęli studia przed dniem wejścia w życie ustawy, mogą je ukończyć w tym trybie albo przenieść się na odpowiednie studia pierwszego stopnia, albo - po spełnieniu wymagań określonych w regulaminie studiów - na odpowiednie studia drugiego stopnia. Przepis ten ma zastosowanie również do osób, które rozpoczęły studia po dacie [...] września 2005r. ale przed faktyczną zmianą kierunku studiów z jednostopniowego na dwustopniowy na mocy Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 13 czerwca 2006 r. w sprawie nazw kierunku studiów (Dz. U. 2006.121.838 ze zm.). Niemniej jednak zauważyć trzeba, że przepisy obowiązującej w dniu wydania zaskarżonej decyzji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym nie stanowiły żadnych regulacji odnoszących się do wznowienia studiów. Podstawa prawna, umożliwiająca wznowienie wynika zatem wyłącznie z przepisów wewnętrznych uczelni tj. regulaminu studiów (por. wyrok NSA z dnia 15 grudnia 2017 r. sygn. akt I OSK 1492/17; http://orzeczenia.nsa.gov.pl). W niniejszej sprawie podstawę prawną wznowienia na studia stanowić mogły przepisy przywołanego w części historycznej uzasadnienia Regulaminu studiów Uniwersytetu [...].

Zgodnie z § 56 ust. 1 Regulaminu studiów dziekan może jednorazowo zezwolić na wznowienie studiów przez studenta, który został skreślony z listy studentów po zaliczeniu I roku studiów. W myśl natomiast § 56 ust. 3 Regulaminu studiów w przypadku ponownego skreślenia studenta, o którym mowa w ust. 1 wznowienie studiów może nastąpić w formie studiów niestacjonarnych – na podstawie decyzji dziekana (lit. a) w formie studiów stacjonarnych – na podstawie decyzji rektora (lit. b). Z powyższych regulacji wynika, że decyzja o wznowieniu studiów może być wydana w stosunku do studenta uprzednio skreślonego z listy studentów.

Z art. 207 ust. 1 p.s.w. wynika, że do decyzji podjętych przez organy uczelni w indywidualnych sprawach studentów stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego oraz przepisy o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego. Mając na uwadze wskazany w art. 207 ust. 1 p.s.w. tryb rozstrzygania spraw oraz odesłanie do przepisów k.p.a., odnotowania wymaga, że przepisy art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. nakładają na organy administracji obowiązek ustalenia prawdy obiektywnej i podejmowania rozstrzygnięcia na podstawie wszechstronnie wyjaśnionego stanu faktycznego, przy zastosowaniu wszelkich koniecznych środków dowodowych, z uwzględnieniem słusznego interesu strony. Podkreślić też trzeba, że ustanowiona w art. 80 k.p.a. zasada swobodnej oceny dowodów zobowiązuje do oparcia się przez organ na przekonujących podstawach - wskazanych w uzasadnieniu rozstrzygnięcia, stosownie do treści przepisu art. 107 § 3 k.p.a. - i z całą pewnością nie polega na formułowaniu ocen w sposób dowolny. Ostatnio wskazany przepis wyraźnie nakazuje, by organ podał w uzasadnieniu decyzji fakty uznane za udowodnione i dowody, na których się oparto, ale również przyczyny, z powodu których innym dowodom odmówiono wiarygodności. Natomiast niewyjaśnienie wszystkich okoliczności oraz nieuzasadnienie decyzji w sposób właściwy narusza zasady postępowania administracyjnego i stanowi podstawę do uchylenia przez sąd zaskarżonej decyzji. Tylko przeprowadzenie postępowania we wskazany sposób stanowi o spełnieniu warunku wydania decyzji o przekonującej treści (art. 11 k.p.a.). Ponadto organ winien tak prowadzić postępowanie, by pogłębiać zaufanie jego uczestników do władzy publicznej (art. 8 k.p.a.), co w przypadku organu odwoławczego koresponduje z zasadą dwuinstancyjności postępowania (art. 15 k.p.a.), z której wynika obowiązek organu odwoławczego merytorycznego rozpatrzenia sprawy. Zasada ta wymaga nie tylko podjęcia dwóch rozstrzygnięć organów kolejnych instancji, lecz zakłada ich podjęcie w wyniku przeprowadzenia przez każdy z tych organów postępowania umożliwiającego osiągnięcie celów, dla których postępowanie to jest prowadzone. Chodzi zatem o to, aby przeprowadzono dwukrotnie merytoryczne postępowanie, by dwukrotnie oceniono dowody, w sposób rzeczowy i dogłębny przeanalizowano wszelkie argumenty i w konsekwencji dokonano prawidłowej subsumcji przepisu prawa do stanu faktycznego zaistniałego w sprawie.

Z akt rozpoznawanej sprawy wynika, że przedmiotowy wniosek Skarżącego nie był jego pierwszym wnioskiem o wznowienie studiów. Pierwszą zgodę na wznowienie studiów (w roku akademickim [...]), po uprzednim skreśleniu z listy studentów, Skarżący uzyskał decyzją Dziekana z dnia [...] czerwca 2011 r. W związku z niezłożeniem pracy dyplomowej, decyzją z dnia [...] listopada 2011 r. Skarżący został skreślony z listy studentów. W związku z kolejnym wnioskiem Skarżącego z dnia [...] października 2011 r. Dziekan wznowił Skarżącego na studia. Decyzją z [...] listopada 2012 r. Skarżący ponownie został skreślony z listy studentów. Następnie decyzją Rektora z [...] października 2015 r. Skarżący uzyskał kolejną zgodę na wznowienie studiów. Następnie wnioskiem z dnia [...] czerwca 2018 r. Skarżący zwrócił się o wznowienie na studia. W wyniku rozpatrzenia tego ostatniego wniosku wydane zostały decyzji poddane kontroli Sądu w niniejszej sprawie.

Z przywołanych powyżej regulacji Regulaminu studiów wynika jednoznacznie, że decyzja o wznowieniu studiów może być wydana w stosunku do studenta uprzednio skreślonego z listy studentów. Z nadesłanych przez organ wraz z odpowiedzią na skargę akt administracyjnych sprawy nie wynika aby po wydaniu decyzji z [...] października 2015 r. o wznowieniu na studia Skarżący został skreślony z listy studentów. Fakt niewydania decyzji o skreśleniu z listy studentów pośrednio wynika również z odpowiedzi na skargę. Tym samym skoro zgodnie z § 56 ust. 1 w związku z ust. 3 Regulaminu studiów wynika, że decyzja o wznowieniu studiów może być wydana przez studenta, który został skreślony z listy studentów, a z akt sprawy nie wynika, aby po wydaniu decyzji z dnia z [...] października 2015 r., Skarżący został skreślony z listy studentów, to postępowanie z wniosku z dnia [...] lipca 2018 r. mogło być bezprzedmiotowe. Okoliczność ta powinna zostać dokładnie wyjaśniona przez organ w toku ponownie prowadzone postępowania. Bez znaczenia przy tym pozostaje podniesiona w odpowiedzi na skargę okoliczność nieziszczenia się warunku zawartego w decyzji z [...] października 2015 r. Po pierwsze z tego powodu, iż nie sposób uznać odręcznego dopisku na maszynopisie decyzji jako jej elementu składowego. Po drugie nawet gdyby decyzja ta została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonego warunku, to niezbędnym byłoby wydanie na podstawie art. 161 § 1 pkt 2 k.p.a. orzeczenia o wygaśnięciu decyzji o przywróceniu na studia.

Tym samym zarówno zaskarżona decyzja jak i poprzedzająca ją decyzja zostały wydane z naruszeniem art. 7, art. 77 § 1 oraz art. 107 § 3 k.p.a. w związku z § 56 ust. 3 lit. b Regulaminu studiów.

Sąd stwierdza jednocześnie, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji nie spełniają wymagań wynikających z art. 107 § 3 k.p.a. Argumentacja zawarta w uzasadnieniu decyzji ogranicza się do stanowiska zajętego przez Radę Wydziału Historycznego, które to stanowisko w żadnym wypadku nie może zastępować uzasadnienia decyzji organu rozstrzygającego sprawę. Obszerna argumentacja mająca przemawiać za wydaniem decyzji o odmowie wznowienia studiów przedstawiona została dopiero w przesłanek do Sądu odpowiedzi na skargę. Odpowiedź na skargę nie może jednak uzupełniać zaskarżonej decyzji przez zamieszczenie w niej ocen i rozważań, które zgodnie z art. 107 § 3 k.p.a. powinno zawierać jej uzasadnienie faktyczne i prawne. Organ nie odniósł się również do argumentacji przedstawionej we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Niewyjaśnienie okoliczności stanu faktycznego i nie odniesienie się do zarzutów podniesionych we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy oznacza, że decyzja została wydana z naruszeniem art. 7, art. 11, art. 14, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. Tym samym Sąd częściowo podzielił argumentację Skarżącego co do wadliwości uzasadnienia zaskarżonej decyzji. Sąd nie podzielił jednak stanowiska Skarżącego, iż naruszenie art. 107 § 3 k.p.a. miało charakter rażący. Nie każde - nawet oczywiste - naruszenie prawa może być uznane za rażące, jak również nie ma decydującego znaczenia jaki przepis został naruszony. Rozstrzygające dla uznania naruszenia prawa za rażące jest to, że rodzaj tego naruszenia i jego skutki powodują, że decyzja taka nie może być zaakceptowana jako rozstrzygnięcie wydane przez organy praworządnego państwa. Tego typu naruszenie prawa Sad nie stwierdził w niniejszej sprawie.

Podkreślić również trzeba, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. W toku postępowania zainicjowanego wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy organy drugiej instancji zobligowany jest do stosowania wszystkich przepisów zawartych w Dziale I zatytułowanym "Przepisy ogólne", w tym art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a., zgodnie z którym pracownik organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, w której brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. W rozpoznawanej sprawie zarówno decyzja z dnia [...] lipca 2018 r., jak i wydana w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy decyzja z dnia [...] września 2018 r. podpisane zostały przez Prorektora [...]. Prorektor działał z upoważnienia Rektora Uniwersytetu, który jest organem. Tylko rektor państwowej uczelni wyższej jako piastun funkcji organu nie podlega wyłączeniu przy ponownym rozpoznaniu sprawy. Osoba będąca piastunem organu nie jest pracownikiem organu. Nie dotyczy to jednak prorektora upoważnionego do działania w imieniu rektora, gdyż nie może być uznany za osobę piastującą funkcję, która nie podlegałaby wyłączeniu na zasadzie określonej w art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. przy ponownym rozpoznaniu sprawy w trybie art. 127 § 3 k.p.a. ( por. wyrok NSA z 24 listopada 2010 r. sygn. akt I OSK 1360/10, z 4 marca 2014 r. sygn. akt I OSK 2959/13, z dnia 8 stycznia 2015 r. sygn. akt II GSK 2000/13; http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Prorektor jest pracownikiem organu monokratycznego, działającym z upoważnienia organu i podlega wyłączeniu od załatwienia sprawy na zasadach art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a.

Jako niezasadny Sąd ocenił zarzut naruszenia § 57 Regulaminu studiów poprzez jego niezastosowanie. Przepis ten przewiduje, że na wniosek studenta dziekan zezwalana na wznowienie studiów wyłącznie w celu przeprowadzenia egzaminu dyplomowego, jeżeli zostały spełnione warunki, o których mowa w § 67. Natomiast jednym z warunków wznowienia z § 67 Regulaminu studiów jest uprzednie uzyskanie pozytywnych recenzji pracy dyplomowej, jeśli praca taka została przewidziana w planie studiów. Oznacza to, że tryb z § 57 Regulaminu studiów będzie miał zastosowanie do studentów, którzy złożyli prace dyplomową i uzyskali pozytywne recenzje pracy dyplomowej, lecz nie zdali egzaminu dyplomowego. Niekwestionowanym w rozpoznawanej sprawie jest, że Skarżący został skreślony z listy studentów przed złożeniem pracy dyplomowej. We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy wskazywał bowiem jednoznacznie, że zwrócił się o wznowienie na studia celem złożenia pracy dyplomowej i jej obrony. Z tego też względu przepis ten nie mógł znaleźć zastosowania w rozpoznawanej sprawie.

Nie jest również zasadny zarzut dotyczący wydania decyzji przez organ do tego niewłaściwy. Skarżący jest bowiem studentem, który dwukrotnie był skreślany z listy studentów. Właściwość organu do rozpoznania kolejnego wniosku o wznowienie studiów została prawidłowo ustalona w niniejszej sprawie na podstawie § 56 ust. 3 lit. b Regulaminu studiów.

Nie jest zasadny zarzut dotyczący błędnego pouczenia Skarżącego, iż decyzja z dnia [...] lipca 2018 r. jest ostateczna. Zgodnie z art. 207 ust. 2 p.s.w. decyzje wydawane przez rektora w pierwszej instancji są ostateczne. W takim przypadku stosuje się odpowiednio art. 127 § 3 k.p.a.

Niezasadny jest również zarzut naruszenia art. 8 § 2 k.p.a. poprzez odstąpienie od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw. Skarżący uzasadniając ten zarzut powołał liczne orzeczenia sądów administracyjnych nie dostrzegając odmienności stanu prawnego mogących wynikać z regulaminów studiów poszczególnych uczelni wyższych.

Pozbawiony uzasadnionych podstaw jest zawarty w odpowiedzi na skargę wniosek o wydanie – w przypadku uwzględnienia skargi – wyroku stwierdzającego wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa na podstawie art. 145 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.; zwanej dalej "p.p.s.a.") w związku z art. 146 § 2 k.p.a. Przywołany przez organ art. 146 § 2 k.p.a. odnosi się do okoliczności wznowienia postępowania z przyczyn określonych w art. 145 § 1, art. 145a i art. 145b k.p.a. Wznowienie studiów uregulowane w przepisach Regulaminu studiów nie jest instytucją tożsama ze wznowieniem postępowania określonym w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego.

Ponownie prowadząc postępowanie organ w pierwszej kolejności powinien ustalić czy po wydaniu decyzji z dnia [...] października 2015 r. Skarżący został skreślony z listy studentów. Dopiero przesądzenie tej okoliczności może pozwolić organowi na merytoryczne rozpatrzenie wniosku. Rozstrzygając sprawę organ powinien również zadbać aby uzasadnienie decyzji spełniało wymagania wynikające z art. 107 § 3 k.p.a.

W tym stanie rzeczy Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 2 ww. ustawy. Na zasądzone koszty składa się kwota uiszczonego wpisu od skargi (200 zł), opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (2 x 17 zł) oraz wynagrodzenia adwokata reprezentującego Skarżącego (480 zł), ustalone jako stawka minimalna na podstawie § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800). Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia zawartego w skardze wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego trzykrotnej wysokości. W ocenie Sądu nie można uznać niniejszej sprawy za szczególnie skomplikowaną, a trud pełnomocnika Skarżącego związany ze sporządzeniem skargi nie przekracza standardowego, typowego nakładu pracy charakterystycznego dla postępowań sądowoadministracyjnych dotyczących kontroli legalności rozstrzygnięć podjętych przez organy uczelni w indywidualnych sprawach studentów.



Powered by SoftProdukt