drukuj    zapisz    Powrót do listy

6480 658, Dostęp do informacji publicznej, Burmistrz Miasta, Zobowiązano do podjęcia czynności, II SAB/Łd 105/18 - Wyrok WSA w Łodzi z 2018-10-10, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SAB/Łd 105/18 - Wyrok WSA w Łodzi

Data orzeczenia
2018-10-10 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-07-10
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Sędziowie
Renata Kubot-Szustowska /sprawozdawca/
Sławomir Wojciechowski /przewodniczący/
Wiktor Jarzębowski
Symbol z opisem
6480
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Skarżony organ
Burmistrz Miasta
Treść wyniku
Zobowiązano do podjęcia czynności
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1330 art. 1 ust. 1 i 2, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 ust. 1 pkt 1, art. 5, art. 13 ust. 1 i ust. 2, art. 14 ust. 1 i ust. 2, art. 16 ust. 1, art. 21
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1330 - tekst jedn.
Dz.U. 2017 poz 1257 art. 37 par. 1, art. 64 par. 2
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 1997 nr 78 poz 483 art. 61 ust. 1 i 2
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r.
Dz.U. 2018 poz 994 art. 33 ust. 1 i ust. 3
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - tekst jedn.
Dz.U. 2018 poz 1330 art. 3 par. 2 pkt 8, art. 52 par. 1, art. 149 par. 1 pkt 1 i par. 1a, art. 161 par. 1 pkt 3, art. 200, art. 206
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1330 - tekst jedn.
Sentencja

Dnia 10 października 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Sędziowie Sędzia NSA Wiktor Jarzębowski Sędzia WSA Renata Kubot-Szustowska (spr.) Protokolant Specjalista Aleksandra Błaszczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 października 2018 roku sprawy ze skargi A. G. na bezczynność Burmistrza Miasta B. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. zobowiązuje Burmistrza Miasta B. do załatwienia wniosku A. G. z dnia 4 czerwca 2018 roku w zakresie punktu 1 i 2, w terminie 14 dni od daty zwrotu akt organowi; 2. stwierdza, że bezczynność organu miała miejsce bez rażącego naruszenia prawa; 3. umarza postępowanie w pozostałym zakresie; 4. zasądza od Burmistrza Miasta B. na rzecz skarżącego A. G. kwotę 100 (sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. a.bł.

Uzasadnienie

A. G. zaskarżył do sądu administracyjnego bezczynność Burmistrza Miasta B. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, zarzucając organowi naruszenie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP oraz art. 4 ust. 1 w związku z art. 1 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 1330) – powoływanej dalej jako: "u.d.i.p.".

W uzasadnieniu skargi pełnomocnik skarżącego podniósł, że 4 czerwca 2018 r. skarżący złożył do organu wniosek o udostępnienie informacji co do:

- zlecenia, zakontraktowania, wykonania remontów w Urzędzie Miasta, kosztów z tym

związanych oraz podmiotów realizujących te remonty;

- ilości publicznie dostępnych placów zabaw, pozostających pod zarządem gminy lub

podmiotów zależnych oraz ich kontroli.

Skarżący nie został powiadomiony w ustawowym terminie zarówno o powodach opóźnienia, terminie w jakim organ udostępni informacje, jak również o ewentualnych kosztach, związanych ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku.

W ocenie pełnomocnika, nie budzi żadnych wątpliwości, że za wniosek pisemny, w myśl u.d.i.p., uznać należy przesłanie zapytania pocztą elektroniczną (e-mail) - i to nawet, gdy do jego autoryzacji nie zostanie użyty podpis elektroniczny. Jak wskazuje orzecznictwo, do obowiązków organu administracji publicznej należy taka konfiguracja poczty elektronicznej, w tym filtrów antyspamowych oraz takie zorganizowanie obsługi technicznej poczty elektronicznej organu - aby zapewnić bezproblemowy i niezwłoczny odbiór przesyłanych na ten adres podań. Jednocześnie zaznacza się, że skutki błędów czy nieprawidłowości w zakresie kształtowania i obsługiwania przez organy administracji publicznej oficjalnych systemów służących do komunikacji z tymi organami (np. poczty elektronicznej, systemu ePUAP) nie mogą być przerzucane na korzystających z tych systemów. Konkludując powyższe, nieodebranie czy też nieodczytanie przez organ wysłanego do niego przy użyciu poczty elektronicznej wniosku, nie może obciążać wnioskodawcy.

Pełnomocnik skarżącego zaznaczył również, że wydruk z poczty elektronicznej nadawcy stanowi dostateczny dowód, że wiadomość zawierająca wniosek została wysłana.

W związku z powyższym pełnomocnik skarżącego wniósł o zobowiązanie organu do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej z 4 czerwca 2018 r., a ponadto o zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę Burmistrz Miasta B. wniósł o umorzenie postępowania sądowego z uwagi na jego bezprzedmiotowość, ewentualnie o oddalenie skargi jako bezzasadnej.

Organ wyjaśnił, że po wpłynięciu wniosku o udostępnienie informacji publicznej pracownik organu kilkakrotnie w dniu 8, 11 i 18 czerwca 2018 r. kontaktował się ze skarżącym na podany przez niego numer telefonu [...], celem doprecyzowania części pytań, wskazanych we wniosku. Mimo próby telefonicznego kontaktu nie udało się pracownikom organu doprecyzować ww. wniosku. Telefon odebrały inne osoby niż skarżący. Pracownik organu poprosił o przekazanie skarżącemu prośby o kontakt zwrotny do organu i został zapewniony przez rozmówcę, że taki kontakt nastąpi.

Ostatecznie w miejsce kontaktu skarżącego z organem 26 czerwca 2018 r. wpłynęła ww. skarga. Po zapoznaniu się z jej treścią, organ pismem z 26 czerwca 2018 r. udzielił odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Odpowiedź do skarżącego została przesłana mailem z 27 czerwca 2018 r.

Po wysłaniu ww. odpowiedzi organ zwrócił się nadto w uzupełnieniu odpowiedzi na informację publiczną do skarżącego mailowo z prośbą o doprecyzowanie wniosku o udostępnienie informacji publicznej w punkcie 1 i 2 wniosku z 5 czerwca 2018 r. na wypadek gdyby udzielona odpowiedź w zakresie pkt 1 i 2 była niewystarczająca. Do dnia sporządzenia niniejszej odpowiedzi na skargę, nie wpłynęła od skarżącego jakakolwiek odpowiedź na mail organu.

W świetle powyższego, wobec udzielenia odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej po wniesieniu skargi na bezczynność, lecz przed jej rozpoznaniem pełnomocnik organu podniósł, że postępowanie stało się bezprzedmiotowe i powinno zostać umorzone stosownie do art. 161 § 1 pkt 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi.

Pełnomocnik organu nadmieniła również, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, bowiem informacja publiczna została udostępniona z niewielkim opóźnieniem, co nie stanowi istotnego naruszenia przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Pismem z 20 sierpnia 2018 r. pełnomocnik skarżącego oświadczył, że wobec udzielenia częściowej odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej modyfikuje żądanie skargi wnosząc o:

1) zobowiązanie Urzędu Miasta w B. do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej w zakresie pytań numer 1 i 2 wskazanych we wniosku o udostępnienie informacji publicznej z dnia 4 czerwca 2018 r.;

2) umorzenie postępowania w zakresie pytań numer 3, 4 i 5 wskazanych w ww. wniosku;

3) zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pełnomocnik skarżącego wyjaśnił, że wnioskodawca wysłał wniosek z 4 czerwca 2018 r. do Burmistrza Miasta B. za pomocą poczty elektronicznej. Podany w stopce wiadomości elektronicznej numer telefonu komórkowego [...] nie stanowi własności skarżącego. Skarżący dopiero z treści odpowiedzi na skargę dowiedział się, że pracownik Urzędu Miasta B. próbował się z nim skontaktować telefonicznie. Przed złożeniem skargi skarżący nie otrzymał żadnej informacji, by ktokolwiek, a tym bardziej Urząd Miasta B., próbował się z nim skontaktować. Niestety, organ pozbawił skarżącego możliwości weryfikacji dowodów, wskazanych w odpowiedzi na skargę, dlatego pełnomocnik skarżącego wniósł o zobowiązanie przez sąd pełnomocnika organu do doręczenia brakujących załączników na adres pełnomocnika skarżącego.

Pełnomocnik skarżącego dodał, że we wniosku o udostępnienie informacji publicznej wskazano w jakiej formie ma zostać przekazana odpowiedź na wniosek o udostępnienie informacji publicznej, tj. za pomocą poczty elektronicznej. Zarówno odpowiedź na pytania wskazane we wniosku, jak i wszelkie informacje, wynikające z u.d.i.p. powinny zostać przekazane za pomocą poczty elektronicznej. Jeżeli organ, w przypadku braku zrozumienia prostego pytania, ma wątpliwości i żąda doprecyzowania pytania, powinien zrobić to w wyżej wskazany sposób. W odpowiedzi na skargę organ przerzuca obowiązek skontaktowania się z wnioskodawcą na osoby trzecie, z którymi wnioskodawca współpracował.

Dalej pełnomocnik skarżącego zaznaczył, że wskutek złożonej skargi, organ 26 czerwca 2018 r. (co też sam przyznaje), czyli po ustawowym terminie na udzielenie informacji publicznej, udzielił odpowiedzi na pytania zawarte w punktach 3, 4 i 5 przedmiotowego wniosku, stąd wniosek o umorzenie postępowania w tym zakresie. Jednocześnie, organ udostępniając informacje publiczną w całości pominął kwestię odpowiedzi na pytania nr 1 i 2. W ocenie pełnomocnika skarżącego, jeżeli rzeczywiście bezczynność organu wynikała z potrzeby doprecyzowania pytania nr 1 i 2, to takie żądanie organ powinien wskazać w odpowiedzi na wniosek, która została wysłana skarżącemu 27 czerwca. Zamiast tego organ odpowiedział na 3 pytania, formułując odpowiedzi w pięciu punktach. Trudno oprzeć się wrażeniu, że był to zabieg celowy, zmierzający do uchylenia się przed odpowiedzią na zadane pytania. Skarżący dopiero 2 lipca 2018 r. otrzymał prośbę organu o doprecyzowanie pytania, jednocześnie organ nadal nie spełnił ustawowego obowiązku wskazania terminu, w jakim udostępni informację. Wnioskodawca skonstruował pytania w łatwy i przystępny sposób, które nie powinny stanowić problemu w zrozumieniu ich przez etatowego pracownika urzędu.

Na rozprawie 10 października 2018 r., pełnomocnik organu administracji wniósł o oddalenie skargi w zakresie pkt 1 i 2 wniosku o udostępnienie informacji publicznej. Ponadto pełnomocnik organu podniósł, że pierwotne oznaczenie organu powinno skutkować odrzuceniem skargi z uwagi na brak zdolności sądowej Urzędu Miasta B.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż stosownie do art. 21 ustawy o dostępie do informacji publicznej, do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.), powoływanej dalej jako: "p.p.s.a.". Z kolei w myśl art. 3 § 2 pkt 8 tejże ustawy, kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1 – 4a. Nie można zatem mieć wątpliwości co do kognicji sądu administracyjnego w niniejszej sprawie.

Generalizując należy wskazać, iż z bezczynnością organu administracji publicznej będziemy mieli do czynienia wówczas, gdy organ zwleka z wydaniem decyzji, postanowienia albo aktu lub dokonaniem czynności dotyczących uprawnień lub obowiązków, wynikających z przepisów prawa, a sprawa ma charakter sprawy z zakresu administracji publicznej. W przypadku wniesienia skargi na bezczynność organu przedmiotem sądowej kontroli nie jest określony akt lub czynność organu administracji, lecz ich brak w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie i w określonym przez prawo terminie.

Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z jakich powodów określony akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, a w szczególności czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu w ich podjęciu lub dokonaniu, czy też wiąże się z przeświadczeniem organu, że występują negatywne przesłanki do załatwienia sprawy poprzez wydanie określonego aktu lub podjęcie czynności.

Co do zasady, warunkiem dopuszczalności skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego jest – jak to wynika z przepisu art. 52 § 1 p.p.s.a. – wyczerpanie środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed właściwym organem administracji publicznej, przy czym dotyczy to także skargi na bezczynność organu, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. Jednakże w przypadku skargi na bezczynność organu, której przedmiotem jest dostęp do informacji publicznej należy przyjąć, iż skarga nie musi być poprzedzona żadnym środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej. Brak jest bowiem podstaw do występowania z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa oraz wykazywania, że złożone zostało ponaglenie w trybie, o którym mowa w art. 37 § 1 k.p.a. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2006r., sygn. akt I OSK 601/05 dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Tym samym zbędnym jest zatem powoływanie się przez pełnomocnika skarżącego na nowelizację k.p.a. i p.p.s.a. w zakresie zniesienia obowiązku wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa, skoro w przypadku spraw dotyczących bezczynności z zakresu dostępu do informacji publicznej takiego obowiązku nigdy nie było.

Przyjmuje się, że rolą sądu administracyjnego przy rozpoznawaniu skargi na bezczynność w zakresie udostępnienia informacji publicznej jest udzielenie odpowiedzi na pytanie czy objęta wnioskiem strony skarżącej informacja stanowi informację publiczną, a następnie czy organ rzeczywiście nie podjął działań, nakazanych mu przez prawo. W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalił się bowiem pogląd, że skargę na bezczynność organu w postępowaniu o udzielenie informacji publicznej można złożyć nie tylko wobec "milczenia" organu, ale również w sytuacji, w której powstał spór między wnioskodawcą a adresatem wniosku, co do charakteru żądanej informacji oraz obowiązku jej udostępnienia. Tym samym sąd administracyjny, do którego trafiła skarga na bezczynność pełni rolę arbitra, który ma przede wszystkim przesądzić czy wnioskodawca żąda informacji, o której mowa w art. 1 ust. 1 u.d.i.p. i tym samym czy ustawa ta znajduje zastosowanie. Skarga na bezczynność w tego rodzaju sprawach chroni wnioskodawcę przed arbitralną decyzją organu, która uniemożliwia uzyskanie żądanej informacji (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 2010 r., sygn. akt I OSK 592/10 oraz z dnia 6 października 2011 r., sygn. akt I OSK 1510/11 – orzeczenia dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, pod adresem: http://orzeczenia.nsa.gov.pl.).

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej statuuje w art. 1 ust. 1, że każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną. Tę ogólną definicję doprecyzowuje art. 6 ust. 1 ustawy, który wymienia rodzaje spraw, jakich mogą dotyczyć informacje o charakterze informacji publicznych, czyniąc to w sposób otwarty, czemu służy zwrot "w szczególności". Doktryna oraz orzecznictwo sądowe, w oparciu o ogólną formułę ustawy, a także regulacje art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, przyjmuje szerokie rozumienie pojęcia "informacja publiczna". Za taką uznaje się wszelkie informacje wytworzone przez władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które wykonują funkcje publiczne lub gospodarują mieniem publicznym (komunalnym bądź Skarbu Państwa), jak również informacje odnoszące się do wspomnianych władz, osób i innych podmiotów, niezależnie od tego, przez kogo zostały wytworzone (por. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 października 2002 r., sygn. akt II SA 181/02; z dnia 20 października 2002 r., sygn. akt II SA 1956/02 oraz z dnia 30 października 2002 r., sygn. akt II SA 2036-2037/02, za: M. Jaśkowska, Dostęp do informacji publicznych w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, Toruń 2002r., s. 28). Z powyższego wynika, że informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnosząca się do władz publicznych, a także odnosząca się do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne lub gospodarujących mieniem publicznym.

Przepis art. 4 ust. 1 u.d.i.p. zawiera natomiast katalog podmiotów, zobowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, który również jest katalogiem otwartym poprzez użycie zwrotu "w szczególności". Stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p., obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są m.in. organy władzy publicznej. W pojęciu tym mieszczą się m.in. organy samorządu gminnego, których zakres kompetencji regulują przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 994 ze zm.) – w skrócie: "u.s.g.".

W świetle powyższych uregulowań oczywistym jest, że organ wykonawczy gminy (Burmistrz Miasta B.), jako organ władzy publicznej, jest podmiotem obowiązanym do udostępnienia informacji publicznej (art. 4 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p.). Nie ma przy tym żadnego znaczenia, że wniosek o udostępnienie informacji publicznej został skierowany do Urzędu Miasta w B., a nie wprost do Burmistrza. Przypomnieć należy, że zgodnie z art. 33 ust. 1 i 3 u.s.g. burmistrz wykonuje zadania przy pomocy urzędu miasta, którego jest kierownikiem, a więc urząd miasta jest jedynie aparatem pomocniczym jego organu wykonawczego. Wszelkie wnioski kierowane na adres urzędu miasta winny być zatem rozpatrzone przez organ wykonawczy, a więc Burmistrza Miasta B. Przy rozpoznawaniu skargi na bezczynność w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej nie jest również istotny wewnętrzny podział czynności oraz to, jakiemu pracownikowi Burmistrz zlecił załatwienie sprawy związanej z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, bowiem ewentualne zarzuty, dotyczące bezczynności w tym zakresie zawsze będą kierowane pod adresem Burmistrza. Z tych względów wniosek pełnomocnika organu o odrzuceniu skargi z uwagi na brak zdolności sądowej Urzędu Miasta B. należy uznać za całkowicie bezzasadny. Niezależnie od tego wskazać wypada, że ani kierowane żądanie udostępnienia informacji ani skarga nie rodziła dla organu wątpliwości co do jego właściwości – każdorazowo stanowisko w sprawie zajmował Burmistrz B.

W ocenie Sądu, nie budzi również jakichkolwiek wątpliwości, że informacje odnoszące się do remontów w Urzędzie Miasta B., jak i miejskich placów zabaw, w świetle art. 1 ust. 1 u.d.i.p. stanowią informację publiczną w rozumieniu ustawy. Są to bowiem informacje dotyczące sposobu rozdysponowania środków publicznych, a także faktów wskazujących na tryb działania organu w zakresie wykonywanych zadań publicznych i gospodarowania majątkiem publicznym (komunalnym) – por. wyroki WSA w Poznaniu z 19 lipca 2018 r., sygn. akt II SAB/Po 71/18 oraz WSA we Wrocławiu z 7 września 2018 r., sygn. akt IV SAB/Wr 141/18 – orzeczenia dostępne jw.

Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki i nie później niż w terminie 14 dni - art. 13 ust. 1 u.d.i.p. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 2 u.d.i.p.). Z opisanego wyżej uprawnienia organ może skorzystać także wówczas, gdy wniosek o udostępnienie informacji publicznej jest nieprecyzyjny i zachodzi potrzeba wyjaśnienia jego zakresu z wnioskodawcą. Należy jednak pamiętać, że wątpliwości organu, co do zakresu informacji publicznej objętej wnioskiem, muszą być uzasadnione. Niedopuszczalne jest bowiem stosowanie art. 13 ust. 2 u.d.i.p. jedynie w celu "odroczenia" na okres do dwóch miesięcy obowiązku udostępnienia żądanej informacji publicznej.

Organ administracji nie jest również uprawniony do wzywania wnioskodawcy, w celu wyjaśnienia wątpliwości, do uzupełnienia wniosku w określonym terminie pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia, w oparciu o art. 64 § 2 k.p.a. Z utrwalonego już orzecznictwa sądowego wynika, że na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej przepisy k.p.a. mają zastosowanie wyłącznie w ściśle ograniczonym zakresie, tj. tylko przy wydawaniu decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej oraz decyzji o umorzeniu postępowania w tym przedmiocie (art. 16 ust. 2 u.d.i.p.).

Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku (art. 14 ust. 1 u.d.i.p.).

Ponadto zgodnie z art. 16 ust. 1 u.d.i.p. odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następują w drodze decyzji.

Na ograniczenia w zakresie udzielenia informacji publicznej wskazuje art. 5 u.d.i.p. Stosownie do tej regulacji prawnej organ może ograniczyć dostęp do żądanych informacji publicznych, np. ze względu na prywatność osoby fizycznej lub z uwagi na ochronę informacji niejawnych lub innych tajemnic ustawowo chronionych.

Nie jest natomiast odmową udzielenia informacji publicznej wskazanie, że się jej nie posiada. Jednakże o tym fakcie organ winien powiadomić wnioskodawcę pisemnie, wskazując – jeśli posiada taką wiedzę, gdzie zainteresowany żądaną informację może uzyskać. Organ nie ma natomiast obowiązku wydawania w takiej sytuacji decyzji administracyjnej (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 27 września 2002r., sygn. akt II SAB 289/02 – niepubl.).

W sytuacji zaś, gdy wnioskodawca żąda udzielenia informacji, która nie jest informacją publiczną lub stanowi taką informacją publiczną, w stosunku do której tryb dostępu odbywa się na odrębnych zasadach (art. 1 ust. 2 u.d.i.p.), organ nie ma obowiązku wydawania decyzji o odmowie udzielenia informacji, lecz zawiadamia jedynie wnoszącego, że żądane dane nie mieszczą się w pojęciu objętym przedmiotową ustawą (por. wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie z 20 czerwca 2002 r., II SA/Lu 507/02 – dostępne jw.).

Analiza uregulowań ustawy o dostępie do informacji publicznej prowadzi natomiast do konkluzji, iż w razie skierowania wniosku o udostępnienie informacji publicznej, podmiot, do którego wniosek taki został skierowany może zachować się w jeden z poniższych sposobów:

1. udzielić informacji publicznej, gdy jest jej dysponentem oraz nie zachodzą okoliczności wyłączające możliwość jej udzielenia; wówczas winien dokonać tego w formie czynności materialno-technicznej;

2. odmówić udostępnienia informacji (art. 16 ust. 1 u.d.i.p.) lub umorzyć postępowanie (art. 14 ust. 2 ustawy), czego winien dokonać w formie decyzji administracyjnej;

3. odmówić udostępnienia informacji publicznej przetworzonej w związku z niespełnieniem przez stronę warunku wskazanego w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p.

4. powiadomić pisemnie wnioskodawcę, że nie posiada żądanej informacji publicznej, albo powiadomić, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej, albo że do udostępnienia żądanej informacji publicznej mają zastosowanie przepisy szczególne, określone w innych aktach prawnych.

Przenosząc powyższe regulacje na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności podkreślić należy, że do dnia wniesienia skargi do sądu organ był bezczynny w zakresie załatwienia wniosku skarżącego z 4 czerwca 2018 r. W żadnym wypadku postępowanie pracowników organu nie może uzasadniać zwłoki w załatwieniu wniosku. Podkreślić należy, że skoro postępowanie w sprawie udostępnienia informacji publicznej jest bardzo odformalizowane, to nie ma żadnych przeszkód, aby organ kontaktował się z wnioskodawcą za pomocą dostępnych mu środków komunikacji. Zatem podjęcie próby kontaktu telefonicznego z wnioskodawcą było jak najbardziej dopuszczalne. Jednakże skoro próba ta nie odniosła zamierzonego skutku, to przy uwzględnieniu faktu, że termin do załatwienia wniosku biegnie od daty jego wpływu do organu, organ powinien był zwrócić się do wnioskodawcy za pośrednictwem wskazanej we wniosku formy komunikacji, tj. pocztą elektroniczną. Wówczas organ nie tylko postąpiłby zgodnie z żądaniem wnioskodawcy, co do formy kontaktowania się, ale również posiadałby dodatkowe dowody na okoliczność tego, że skarżący otrzymał informację od organu i jaka była treść tej informacji.

Ponadto, wbrew twierdzeniom organu, treść pytań zawartych we wniosku skarżącego o udostępnienie informacji publicznych była w wystarczającym stopniu precyzyjna i nie wymagała dodatkowych wyjaśnień. Innymi słowy nie zachodziły żadne przeszkody, o których mowa w art. 13 ust. 2 u.d.i.p., które uniemożliwiały organowi załatwienie wniosku w ustawowym terminie, który upłynął 19 czerwca 2018 r. Organ wątpliwości tych zresztą nie wyartykułował, zaś częściowe udostępnienie informacji po wniesieniu skargi wskazuje wprost, iż przynajmniej w tym zakresie żadne wątpliwości co do treści wniosku, w istocie nie istniały. Nie można też uznać za prawidłowe kierowania do wnioskodawcy wezwania do uzupełnienia rzekomego braku wniosku bez wskazania tego braku i oczekiwanych kierunków jego uzupełnienia. Do dnia rozpoznania skargi organ nie wskazał zresztą na czym owe braki polegają, zaś treść wniosku na taki brak precyzji wnioskodawcy, który uniemożliwiałby załatwienie wniosku, nie wskazuje

W sprawie podkreślenia wymaga przeto, że po otrzymaniu skargi, pismem z 26 czerwca 2018 r. (przesłanym skarżącemu 27 czerwca 2018 r.) organ udostępnił skarżącemu informację publiczną w zakresie pkt 3-5 jego wniosku. Jednakże pkt "Ad § 1, 2" ww. pisma organu nie stanowił odpowiedzi na pytania nr 1 i 2 zawarte we wniosku o udostępnienie informacji publicznej z 4 czerwca 2018 r. Stąd należy przyjąć, że po wniesieniu skargi organ udostępnił jedynie część informacji publicznej, co skutkuje umorzeniem postępowania jako bezprzedmiotowego w zakresie zobowiązania organu do jej udostępnienia w tej części. W pozostałej części żądania natomiast, organ nadal pozostaje w bezczynności, bowiem, jak wyżej wskazano, wezwanie do uzupełnienia rzekomych braków wniosku, z racji swej wadliwości, owej bezczynności nie niweczy.

Z tych przyczyn, na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a., zobowiązano Burmistrza Miasta B. do załatwienia wniosku skarżącego o udostępnienie informacji publicznej z 4 czerwca 2018 r. w zakresie punktu 1 i 2 w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt organowi, stwierdzając jednocześnie, po myśli art. 149 § 1a p.p.s.a., że bezczynność organu nie miała charakteru rażącego naruszenia prawa. Zdaniem Sądu, postępowanie pracowników organu, chociaż nieudolne, nie było jednak zamierzone, ani nie miało na celu utrudnienie skarżącemu dostępu do informacji publicznej. Okresu bezczynności również nie można ocenić jako znaczny, co wyklucza uznanie jej za rażąco naruszającą prawo.

Mając zatem na uwadze treść pisma organu z 26 czerwca 2018 r. Sąd, na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a., umorzył postępowanie co do zobowiązania organu do załatwienia wniosku skarżącego w zakresie pkt 3-5, o co wnosił również jego pełnomocnik.

O kosztach postępowania sądowego rozstrzygnięto zaś na podstawie art. 200 p.p.s.a., zasądzając na rzecz skarżącego ich zwrot jedynie w kwocie równej uiszczonemu wpisowi sądowemu od skargi (100,-zł). Sąd, w oparciu o art. 206 p.p.s.a, skorzystał bowiem z możliwości odstąpienia od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania w całości uznając, że nakład pracy pełnomocnika był niewielki. Skarga w zakresie zarzutów była tożsama z innymi skargami, sporządzonymi przez tego samego pełnomocnika i wnoszonymi do różnych wojewódzkich sądów administracyjnych na bezczynność organów administracji w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. Udział pełnomocnika w sprawie był zatem znikomy i ograniczał się w zasadzie do powielenia treści innych skarg. Świadczy o tym data sporządzenia skargi w niniejszej sprawie oraz data sporządzenia skarg w przywołanych wyżej sprawach o sygn. akt II SAB/Po 71/18 oraz IV SAB/Wr 141/18. Wszystkie skargi zostały bowiem sporządzone tego samego dnia, tj. 22 czerwca 2018 r.

ds



Powered by SoftProdukt