drukuj    zapisz    Powrót do listy

6110 Podatek od towarów i usług, Prawo pomocy, Dyrektor Izby Skarbowej, Oddalono zażalenie, I FZ 428/08 - Postanowienie NSA z 2008-11-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I FZ 428/08 - Postanowienie NSA

Data orzeczenia
2008-11-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2008-10-07
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Marek Kołaczek /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6110 Podatek od towarów i usług
Hasła tematyczne
Prawo pomocy
Sygn. powiązane
III SA/Wa 1074/08 - Postanowienie WSA w Warszawie z 2009-01-30
Skarżony organ
Dyrektor Izby Skarbowej
Treść wyniku
Oddalono zażalenie
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 246 par. 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Marek Kołaczek po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia K. C. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 sierpnia 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 1074/08 w przedmiocie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od wpisu sądowego w sprawie ze skargi K. C. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 7 lutego 2008 r. w przedmiocie odmowy uzupełnienia decyzji w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego postanawia: oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

Po wniesieniu sprzeciwu od postanowienia Referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 lipca 2008 r., odmawiającego skarżącemu K. C. przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od wpisu sądowego, WSA w Warszawie – postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2008 r. – ponownie odmówił przyznania prawa pomocy w ww. zakresie.

Jak wskazał sąd I instancji, z oświadczeń złożonych przez Wnioskodawcę wynika, iż prowadzi on samodzielnie gospodarstwo domowe, nie posiada żadnego majątku nieruchomego, ruchomego ani oszczędności. Uzyskuje dochód z tytułu umowy o pracę w wysokości 4.165 zł brutto (średnie dochody netto z 3 miesięcy wynoszą 3.321 zł.), przy czym ponosi wydatki na żywność, ubrania, środki czystości, leki, wizyty u lekarzy, dojazdy itp., których nie jest w stanie udokumentować (w wysokości 2.000 zł) oraz miesięczne wydatki za telefon, gaz, energię elektryczną, które łącznie wynoszą ok. 250 zł.

Po przeanalizowaniu wniosku Skarżącego oraz złożonych informacji dotyczących sytuacji finansowej Sąd stwierdził, że przesłanki, będące warunkiem niezbędnym do zwolnienia od kosztów sądowych, nie mają zastosowania w odniesieniu do Skarżącego. Sąd argumentował to tym, że Skarżący dysponuje miesięcznie kwotą w wysokości ok. 3.300 zł. Kwota ta pozostaje do dyspozycji jednej osoby i przeznaczona jest wyłącznie na utrzymanie Skarżącego. Po odliczeniu od tej kwoty miesięcznych wydatków ponoszonych przez Skarżącego w wysokości 2.250 zł, Skarżący dysponuje wolnymi środkami w wysokości ok. 1.000 zł miesięcznie.

Zdaniem Sądu Skarżący jest w stanie ponieść koszt wpisu sądowego w kwocie 100 zł bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla niego, zwłaszcza w świetle tego, iż z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wynika, że Skarżący uzyskuje stałe dochody ze stosunku pracy, a ponadto prowadzi działalność gospodarczą.

Na powyższe postanowienie sądu I instancji Skarżący wniósł zażalenie z dnia 18 września 2008 r., w którym podniósł, że WSA w Warszawie nie wziął pod uwagę, iż kolejne sprawy dotyczące skarg na decyzje i postanowienia oczekują na przekazanie do sądu przez Dyrektora Izby Skarbowej. Skarżący wskazał również, że wcześniej został już wezwany do uiszczenia wielu wpisów sądowych (wezwania są datowane kolejno od maja do lipca 2008 r.) na łączną kwotę ponad 3.000 zł. Strona wskazała, że poniesienie ww. wpisów sądowych będzie niewątpliwie uszczerbkiem dla jej koniecznego utrzymania.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zasadą wynikającą z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej - P.p.s.a.) jest ponoszenie przez strony kosztów postępowania. Natomiast przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej może nastąpić w sytuacji wyjątkowej, o której mowa w art. 246 § 1 P.p.s.a. Zgodnie z tym przepisem, osobie fizycznej prawo pomocy może być przyznane:

1) w zakresie całkowitym – gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania,

2) w zakresie częściowym – gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Z powyższego przepisu bezsprzecznie wynika, że ciężar dowodu powyższych okoliczności spoczywa na stronie, która ubiega się o przyznanie prawa pomocy. Świadczy o tym użycie w przepisie art. 246 § 1 pkt 1 i 2 P.p.s.a. zwrotu "gdy wykaże". Do sądu kierującego się wskazaniami logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego i dostępnej wiedzy należy natomiast ocena, czy takie okoliczności zachodzą. Sąd jest władny wniosek strony uwzględnić jedynie wówczas, gdy ta samodzielnie udowodni, że spełnia przesłanki z przytoczonego przepisu. W każdym odmiennym wypadku, tj. w sytuacji, gdy z oświadczenia strony wynika, że jest w stanie ponieść koszty, ale także, gdy z niego nie wynika, że nie jest w stanie, sąd musi wniosek oddalić.

Zasadniczą kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie jest odpowiedź na pytanie, czy Skarżący wykazał, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla niego i rodziny.

W tym zakresie należy mieć na uwadze, że Skarżący wskazał, iż samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe. W związku z tym faktem, a także okolicznościami wynikającymi z akt sprawy, należy przyjąć, że Skarżący jest jedyną osobą, której utrzymanie jest finansowane z jego środków pieniężnych.

Skarżący osiąga dochód miesięczny w wysokości ok. 3.300 zł netto, co – po uwzględnieniu wskazanych wydatków – oznacza, że jest w stanie wygospodarować miesięcznie kwotę 1.000 zł.

Należy mieć przy tym na uwadze, że zaskarżone do sądu decyzje podatkowe zostały wydane w okresie od lutego do kwietnia 2008 r., natomiast wezwania do uiszczenia wpisów sądowych pochodzą z okresu od maja do lipca 2008 r.

Nawet zatem uwzględniając łączną wysokość wszystkich wpisów sądowych, jakie Skarżący był zobowiązany uiścić, należy uznać, że był on w stanie zgromadzić środki konieczne do pokrycia kosztów sądowych. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika bowiem, że Skarżący dysponował odpowiednim czasem (przynajmniej pięć miesięcy od czasu zaskarżenia ww. decyzji i postanowień) i odpowiednimi wolnymi środkami.

Powyższe jest wystarczającym powodem, by uznać, że Skarżący nie wykazał, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego dla niego utrzymania.

Niezależnie od powyższego należy mieć na uwadze, że ciężar wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy, o których mowa w art. 246 § 1 P.p.s.a., spoczywa na stronie składającej wniosek o jego przyznanie. Oznacza to, że powinna ona poczynić wszelkie kroki mające na celu uprawdopodobnienie tych okoliczności. W razie natomiast pojawienia się wątpliwości co do przedstawionych na formularzu danych, bądź jeśli okażą się one niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego wnioskodawcy, sąd administracyjny może na podstawie art. 255 P.p.s.a. wezwać stronę do złożenia dodatkowych oświadczeń lub przedłożenia dokumentów źródłowych dotyczących stanu majątkowego, stanu rodzinnego i dochodów. Z możliwości określonej w art. 255 P.p.s.a. skorzystał sąd pierwszej instancji wzywając Skarżącego do przedłożenia dodatkowych dokumentów mogących zobrazować jego sytuację majątkową oraz zdolności płatnicze, w tym m. in. wyciągów z rachunków bankowych za ostatnie trzy miesiące.

W postanowieniu referendarza sądowego oraz w zaskarżonym postanowieniu zostały wyraźnie wskazane wątpliwości co do sytuacji finansowej Skarżącego, związane z nieprzedstawieniem wyciągu z rachunku bieżącego, na który wpływa wynagrodzenie za pracę. Strona w żaden sposób nie wyjaśniła tych wątpliwości, ani w sprzeciwie od postanowienia referendarza, ani w zażaleniu na postanowienie WSA z dnia 20 sierpnia 2008 r.

Również zatem w świetle powyższych okoliczności należy uznać, że Strona nie poczyniła wszystkich kroków do pełnego i wiarygodnego przedstawienia swojej sytuacji majątkowej, a co za tym idzie – nie wykazała, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla Strony.

Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny postanowił zażalenie Strony - w oparciu o art. 184 w zw. zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a. - oddalić.



Powered by SoftProdukt