drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Dostęp do informacji publicznej, Minister Finansów, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 141/14 - Wyrok NSA z 2014-10-02, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 141/14 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2014-10-02 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-01-15
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Dariusz Chaciński /sprawozdawca/
Joanna Banasiewicz
Małgorzata Jaśkowska /przewodniczący/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
VIII SA/Wa 491/13 - Wyrok WSA w Warszawie z 2013-09-18
Skarżony organ
Minister Finansów
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 3 ust. 1 pkt 1
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie : Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska Sędziowie: Sędzia NSA Joanna Banasiewicz Sędzia WSA del. Dariusz Chaciński (spr.) Protokolant starszy inspektor sądowy Barbara Dąbrowska-Skóra po rozpoznaniu w dniu 2 października 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 września 2013 r. sygn. akt VIII SA/Wa 491/13 w sprawie ze skargi Rady Sekcji Krajowej Pracowników Skarbowych NSZZ "Solidarność" w Warszawie na decyzję Ministra Finansów z dnia 26 kwietnia 2013 r. nr BAD2/3110/MLN-20/2013/RD-39032 w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Zaskarżonym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 18 września 2013 r., sygn. akt VIII SA/Wa 491/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu skargi Rady Sekcji Krajowej NSZZ "Solidarność" Pracowników Skarbowych w Warszawie na decyzję Ministra Finansów z dnia 26 kwietnia 2013 r., nr BAD2/3110/MLN-20/2013/RD-39032, w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej, (1) uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Ministra Finansów z dnia 26 marca 2013 r., nr BAD1/3110/45/2013/RD-25059/13; (2) orzekł, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu; (3) zasądził koszty postępowania.

W uzasadnieniu wyroku Sąd przedstawił następujący stan sprawy.

Rada Sekcji Krajowej NSZZ "Solidarność" Pracowników Skarbowych w Warszawie (dalej: skarżąca) wnioskiem z dnia 22 lutego 2013 r. wystąpiła o udostępnienie informacji publicznej w zakresie:

1) liczby podróży służbowych krajowych podsekretarza stanu w Ministerstwie Andrzeja Parafianowicza w latach 2011 – 2012;

2) dat wyjazdów i powrotów z tych podróży służbowych;

3) miejscowości będących celem podróży;

4) skanów poleceń wyjazdów w powyższe podróże;

5) skanów dokumentów, w których rozliczono powyższe podróże pod względem merytorycznym i formalnym;

6) kosztów powyższych podróży służbowych – w rozbiciu na każdą podróż – koszty transportu, koszty noclegów;

7) skanów faktur wystawionych za pobyt w hotelach w czasie powyższych podróży.

Minister Finansów uznał, że żądane informacje posiadają charakter informacji publicznej przetworzonej. Z powodu braku spełnienia przesłanki, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) – dalej: u.d.i.p. – tj. szczególnego interesu publicznego, decyzją z dnia 26 marca 2013 r. odmówił skarżącej udostępnienia informacji publicznej.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy skarżąca żądała uchylenia tej decyzji w całości, zarzucając jej naruszenie art. 7, art. 61 ust. 1 i 2, art. 63 ust. 3 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, art. 1 ust. 1, art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 10 ust. 1, art. 13 ust. 1, art. 16 ust. 1 u.d.i.p. oraz art. 6, art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 1 – 3 k.p.a. Wystąpiła o udostępnienie informacji publicznej zgodnie z jej wnioskiem.

Decyzją z dnia 26 kwietnia 2013 r. Minister Finansów utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia 26 marca 2013 r. Zauważył, że przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie zawierają legalnej definicji informacji publicznej przetworzonej. Wywiódł, że z informacją przetworzoną mamy do czynienia wówczas, gdy podmiot zobowiązany do jej udzielenia nie dysponuje na dzień złożenia wniosku gotową informacją, zaś jej udostępnienie wymaga podjęcia dodatkowych czynności połączonych z zaangażowaniem w ich pozyskanie określonych środków osobowych i finansowych. W efekcie tego powstaje nowy, czyli przetworzony dokument, czy też zespół danych. Odnosząc powyższe do wniosku skarżącej organ uznał, że taka sytuacja zaistniała w rozpoznawanej sprawie, gdyż nie dysponuje gotowymi danymi niezbędnymi do udzielenia informacji objętych treścią wniosku skarżącej. Ich uzyskanie wymaga bowiem przetworzenia posiadanych danych, w tym weryfikacji dokumentacji źródłowej, jej ewentualnej anonimizacji (usunięcia danych szczególnie chronionych prawem) oraz dokonania na tej podstawie stosownych zestawień (obliczeń i analiz) z zaangażowaniem środków osobowych. Dodał, że z tych samych powodów nie posiada gotowej informacji w zakresie rozliczenia kosztów podróży służbowych. Zatem udzielenie informacji także w tym zakresie wymaga przeprowadzenia dodatkowych analiz w celu wytworzenia żądanej informacji objętej wnioskiem. Organ wskazał również, że z uwagi na dodatkowe funkcje publiczne, jakie pełni podsekretarz stanu Andrzej Parafianowicz, w tym jako Głównego Inspektora Kontroli Skarbowej i związanych z tym czynności w ramach wywiadu skarbowego, niezbędne jest dokonanie wnikliwej analizy jego podróży służbowych celem dokonania oceny, czy wszystkie dane, z uwagi na tajemnicę skarbową, mogą zostać udostępnione. Udzielenie żądanych informacji wymaga zatem odpowiedniego przetworzenia danych w celu zastosowania ich ewentualnej ochrony. Zdaniem Ministra Finansów żądane informacje stanowią w świetle powyższego informacje publiczne przetworzone, do których udzielenia niezbędne jest wykazanie spełnienia przesłanki interesu publicznego (art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p.), czyli wykazania realnego znaczenia tych informacji dla funkcjonowania struktur publicznych. Skarżąca spełnienia takiej przesłanki nie wykazała, także w związku z przepisami ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 854 ze zm.). Skarżąca odmówiła wskazania przesłanek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. Ich wystąpienia nie wskazała we wniosku inicjującym postępowanie w sprawie.

Reasumując, Minister Finansów uznał, że skoro wniosek skarżącej dotyczy informacji publicznych przetworzonych, a skarżąca nie wykazała, że ich uzyskanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego, to zasadna była odmowa udostępnienia tych informacji.

Z takim rozstrzygnięciem nie zgodziła się skarżąca i wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, żądając uchylenia zaskarżonej i poprzedzającej ją decyzji. Wystąpiła o nakazanie organowi udostępnienia żądanej informacji publicznej w terminie 14 dni od zwrotu akt administracyjnych oraz włączenia ich do akt sprawy, a nadto włączenia do akt sprawy upoważnień do podpisania decyzji, udzielonych przez Ministra Finansów osobom, które podpisały zaskarżoną decyzję. Postawiła zarzuty naruszenia przepisów:

- art. 7, art. 8 ust. 2, art. 61 ust. 1 – 2, art. 61 ust. 3 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP;

- art. 1 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 1 pkt 3, art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a), art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 6 ust. 2, art. 10 ust. 1, art. 13 ust. 1, art. 16 ust. 1 u.d.i.p.;

- art. 6, art. 7, art. 10, art. 15 w związku z art. 127 § 2 i art. 138 § 1 pkt 1, art. 77 § 1, art. 80 oraz art. 107 § 1 w związku z art. 107 § 3 in fine k.p.a. w związku z art. 16 ust. 2 zdanie pierwsze u.d.i.p.

Podniesiono, że z uzasadnienia decyzji nie wynika jakimi danymi organ dysponował oraz jakie czynności i dlaczego przesądzają o powstaniu informacji publicznej przetworzonej. Nie wiadomo, z jakich powodów organ odmówił w całości udostępnienia informacji. Nie wskazał nadto, które informacje i w jakim zakresie mogą być objęte tajemnicą prawnie chronioną.

W odpowiedzi na skargę Minister Finansów podtrzymał dotychczasowe stanowisko i wniósł o jej oddalenie.

Uwzględniając skargę wskazanym na wstępie wyrokiem z dnia 18 września 2013 r., VIII SA/Wa 491/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że bezsporne jest, że informacje, o których mowa w zaskarżonej decyzji, są informacjami publicznymi w rozumieniu art. 1 i art. 4 u.d.i.p. Skarżąca wystąpiła o udostępnienie przez Ministra Finansów szeregu informacji publicznych dotyczących krajowych podróży służbowych w latach 2011 – 2012 Andrzeja Parafianowicza, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, między innymi liczby podróży, dat wyjazdu i powrotu, miejscowości będących ich celem. Wystąpiła nadto o udostępnienie skanów dokumentów dotyczących tych podróży, także kosztowych (wniosek zawierał łącznie 7 punktów).

Istota sporu dotyczy zaś charakteru żądanych informacji, tj. czy są to informacje proste, czy też przetworzone. Charakter tych informacji może mieć bowiem zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż w przypadku uznania ich za informacje przetworzone, wymagane jest od wnioskodawcy wykazanie istnienia po jego stronie przesłanki szczególnie istotnego interesu publicznego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. Minister Finansów odmówił skarżącej udzielenia żądanych informacji publicznych, gdyż uznał, że stanowią one w całości informacje publiczne przetworzone. Skarżąca nie wykazała zaś spełnienia przesłanki interesu publicznego, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. Wystąpienia takiej przesłanki nie dopatrzył się także organ działając z urzędu. Zdaniem skarżącej, wystąpiła ona z wnioskiem o udostępnienie szeregu informacji publicznych prostych. Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji nie wynika zaś, z jakich względów organ przyjął, że skarżąca wystąpiła o udostępnienie informacji publicznych przetworzonych. Organ nie wskazał, na jakiej podstawie potraktował jako całość wszystkie informacje wymienione w poszczególnych punktach wniosku.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.

W ocenie Sądu I instancji zaskarżone decyzje zostały wydane z naruszeniem przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7, art. 77 § 1 oraz art. 107 § 3 k.p.a. Wystąpiła zatem konieczność wyeliminowania tych aktów z obrotu prawnego na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) w związku z art. 135 p.p.s.a. Minister Finansów nie wykazał bowiem, że informacje publiczne, o których mowa w jego decyzjach, mają charakter informacji przetworzonych, a nie informacji prostych. Sąd nie podziela stanowiska Ministra Finansów, że w świetle jego wyjaśnień charakter przetworzony ma przykładowo informacja publiczna dotycząca liczby krajowych podróży służbowych w latach 2011 – 2012, wskazanego przez skarżącą podsekretarza stanu. Minister Finansów błędnie przyjął, że prawidłowe rozstrzygnięcie sprawy wymaga potraktowania jako całości wszystkich 7 punktów wniosku skarżącej inicjującego postępowanie w sprawie. Brak jest przy tym podstaw do wniosku, że wszystkie informacje, których udostępnienia w poszczególnych punktach wniosku domaga się skarżąca, mają charakter informacji publicznych przetworzonych. Zdaniem Sądu Wojewódzkiego treść wniosku skarżącej nie wskazuje na to, że wszystkie informacje wymagają szczegółowej analizy i przekazania takiej liczby informacji prostych, która uzasadniać będzie wniosek, iż mamy do czynienia z informacją przetworzoną.

W orzecznictwie sądowym ugruntowany jest pogląd, że informacją przetworzoną jest informacja publiczna opracowana przez podmiot zobowiązany przy użyciu dodatkowych sił i środków, na podstawie posiadanych przez niego danych, w związku z żądaniem wnioskodawcy i na podstawie kryteriów przez niego wskazanych, czyli innymi słowy informacja, która zostanie przygotowana "specjalnie" dla wnioskodawcy wedle wskazanych przez niego kryteriów. Informacja publiczna przetworzona to taka informacja, na którą składa się pewna suma tzw. informacji publicznej prostej, dostępnej bez wykazywania przesłanki interesu publicznego. Ze względu jednak na treść żądania, udostępnienie wnioskodawcy konkretnej informacji publicznej nawet o prostym charakterze, wiązać się może z potrzebą przeprowadzenia odpowiednich analiz, zestawień, wyciągów, usuwania danych chronionych prawem. Powyższe zabiegi czynią takie informacje proste informacją przetworzoną, której udzielenie jest skorelowane z potrzebą istnienia przesłanki interesu publicznego.

W realiach niniejszej sprawy Minister Finansów nie wykazał, że wymaga zaangażowania dodatkowych sił i środków udzielenie informacji publicznej w zakresie liczby podróży służbowych w latach 2011 – 2012 wskazanego podsekretarza stanu (przykładowo). Sam fakt czasochłonnego procesu odnajdowania żądanej informacji, czy też jej porządkowania, nie stanowi o przetworzeniu informacji publicznej, albowiem taka informacja nie jest informacją nową. Podobnie, proste zliczenie danych znajdujących się w posiadaniu podmiotu zobowiązanego, nie stanowi o przetworzeniu informacji publicznej. Zauważyć należy, że odpowiadając na wezwanie organu, skarżąca wskazała wyraźnie, że oczekuje odniesienia się do poszczególnych punktów jej wniosku (pismo z 13 marca 2013 r., k. 6 akt administracyjnych).

Zarzuty skargi Sąd I instancji uznał za zasadne o tyle, o ile doprowadziły do uchylenia zaskarżonej i poprzedzającej ją decyzji, czyli w zakresie naruszenia art. 7 i art. 107 § 3 k.p.a. Minister Finansów błędnie założył, że wszystkie punkty wniosku skarżącej składają się w jedną całość. W tej sytuacji za przedwczesne Sąd uznał odnoszenie się w sposób wiążący do tych zarzutów skargi, które dotyczą naruszenia przepisów prawa materialnego wymienionych w skardze. Zauważył też, że skarżąca odmawiając wskazania przesłanek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. odnośnie szeregu punktów jej wniosku, naraża się na wydanie decyzji odmownej, przynajmniej w części. Jeżeli skarżąca rzeczywiście działa w interesie publicznym, a nie w celu paraliżowania działalności Ministra Finansów, to należałoby oczekiwać od niej dobrze rozumianej współpracy w trakcie prowadzonego z jej wniosku postępowania, w szczególności wskazywania przesłanek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p., skoro w jednym wniosku domaga się kilku lub kilkunastu różnych informacji publicznych.

Ponownie rozpoznając sprawę Minister Finansów obowiązany będzie podjąć działania zmierzające do rozstrzygnięcia poszczególnych punktów wniosku skarżącej celem udzielenia jej informacji, o które wystąpiła (w całości lub w części) albo uzasadnić decyzję odmowną w sposób odpowiadający art. 107 § 3 k.p.a., po przeprowadzeniu stosownego postępowania.

Skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 września 2013 r., VIII SA/Wa 491/13, wniósł Minister Finansów. Zaskarżając wyrok w całości zarzucił mu naruszenie:

1. prawa materialnego – art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. poprzez jego błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, że w świetle tego przepisu żądane w przedmiotowej sprawie informacje publiczne, wymagające podjęcia czasochłonnych działań o charakterze intelektualnym połączonych z zaangażowaniem pracowników Ministerstwa Finansów, nie są informacją przetworzoną;

2. przepisów postępowania – art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 7 i art. 107 § 3 k.p.a. poprzez uznanie, że zaskarżona decyzja Ministra Finansów nie spełnia wymogów określonych w tych przepisach, które to uchybienia miały istotny wpływ na wynik sprawy, albowiem nie pozwalają na pełne dokonanie instancyjnej oceny prawidłowości merytorycznej wydanego wyroku.

Minister Finansów wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono między innymi, że Ministerstwo Finansów nie dysponuje gotowymi danymi pozwalającymi na udostępnienie żądanych informacji, a ich opracowanie wiąże się z koniecznością przetworzenia posiadanych danych, m.in. poprzez weryfikację dokumentacji źródłowej, w której są zawarte, także w zakresie ustalenia, czy nie są tam zamieszczone informacje chronione prawem, sporządzenia na tej podstawie odpowiednich zestawień, w tym wymagających dodatkowych obliczeń i analiz, co jednocześnie zmusza organ do zaangażowania w pozyskanie żądanych informacji określonych środków osobowych. Ministerstwo Finansów nie prowadzi dodatkowej ewidencji w zakresie planowania i rozliczania podróży służbowych na terenie kraju w podziale na każdego z delegowanych pracowników. Z ewidencji dowodów w systemie finansowo – księgowym Ministerstwa Finansów dotyczącej między innymi krajowych podróży służbowych osób delegowanych przez organ władzy publicznej wynika, że rozliczenie kosztów podróży ewidencjonowane jest zbiorczo, bez podziału na poszczególne rodzaje kosztów (tj. koszty transportu, koszty noclegu, diety, ryczałt). Ponadto w przypadku podróży służbowych odbywanych środkiem transportu będącym własnością organu władzy publicznej w celu wskazania wnioskodawcy kosztu transportu w konkretnej podróży należy dokonać stosownych kalkulacji i obliczeń w zakresie kosztu utrzymania środka transportu wykorzystywanego do podróży, a następnie ustalić koszt przejazdu 1 km, co dopiero umożliwi wyliczenie poniesionych kosztów transportu w danej podróży krajowej.

Nie ma też możliwości uzyskania bezpośrednio z ksiąg rachunkowych informacji: o liczbie podróży służbowych krajowych określonego pracownika, czasie podróży, czy też miejscowościach będących celem podróży. Przedłożenie tych danych wymaga sięgnięcia do ewidencji podróży za lata 2011 - 2012, dotyczącej wszystkich podróży służbowych i dokonania odpowiedniego przeglądu celem wyłonienia podróży konkretnego pracownika, co umożliwi dotarcie do dokumentacji źródłowej związanej z poszczególnymi podróżami oraz sporządzenie stosownych analiz i zestawień połączonych z zaangażowaniem określonych zasobów osobowych.

Konieczność przetworzenia informacji determinuje w szczególności fakt, że podsekretarz stanu Andrzej Parafianowicz pełni jednocześnie kilka funkcji. W konsekwencji część danych dotyczących jego zadań służbowych i związanych z nimi podróży służbowych, w szczególności związanych z wykonywaniem nadzoru Głównego Inspektora Kontroli Skarbowej nad jednostkami kontroli skarbowej oraz czynnościami realizowanymi w ramach wywiadu skarbowego, może podlegać ochronie zgodnie z ustawą z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej. Skutkuje to koniecznością wnikliwej analizy krajowych podróży służbowych członka Kierownictwa Ministerstwa Finansów, pod kątem tego, czy część danych w nich zawartych może nie podlegać udostępnieniu z uwagi na tajemnice chronione prawem.

Skarżący kasacyjnie podnosi także, że wbrew twierdzeniom Sądu I instancji, zaskarżona decyzja zawiera wszystkie składniki, o których mowa w art. 107 § 3 k.p.a. W decyzji tej została szczegółowo omówiona i uzasadniona zarówno kwestia uznania żądanej informacji publicznej za informację przetworzoną, jak również brak szczególnie istotnego interesu publicznego w jej udostępnieniu. W szczególności organ wskazał dlaczego w jego ocenie udostępnienie informacji w postaci m.in. liczby podróży służbowych wiąże się z koniecznością podjęcia szeregu czynności oraz zaangażowania środków osobowych, których wielkość nie pozwala uznać żądanej informacji za informację prostą.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) – p.p.s.a. – skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Przepis art. 183 § 1 p.p.s.a. stanowi, że Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak pod rozwagę nieważność postępowania. Przesłanki nieważności określone w art. 183 § 2 p.p.s.a. w tej sprawie nie wystąpiły, zatem należało odnieść się do zarzutów wyartykułowanych w podstawach skargi kasacyjnej.

W niniejszej sprawie Minister Finansów oparł skargę kasacyjną na obydwu podstawach kasacyjnych (art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a.). W związku z tym rozpatrzeniu w pierwszej kolejności zasadniczo podlegać powinny zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania, albowiem zarzuty dotyczące naruszenia prawa materialnego mogą być oceniane przez Naczelny Sąd Administracyjny wówczas, gdy stan faktyczny sprawy, stanowiący podstawę wydanego wyroku, został ustalony bez naruszenia przepisów postępowania. Tym niemniej, zważywszy na sposób skonstruowania zarzutów skargi kasacyjnej oraz ich uzasadnienie, w szczególności to, że główny nacisk został położony na zarzut naruszenia prawa materialnego, a zarzut dotyczący poprawności uzasadnienia uchylonej decyzji ma z zarzutem naruszenia prawa materialnego bezpośredni związek, poprzez ustalenie właściwej przesłanki rozstrzygnięcia – postawione w skardze kasacyjnej zarzuty można i należy rozpoznać łącznie.

Rada Sekcji Krajowej NSZZ "Solidarność" Pracowników Skarbowych w Warszawie wystąpiła o udostępnienie przez Ministra Finansów szeregu informacji publicznych dotyczących krajowych podróży służbowych w latach 2011 – 2012, Andrzeja Parafianowicza, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, między innymi liczby podróży, dat wyjazdu i powrotu, miejscowości będących ich celem, a także o udostępnienie skanów dokumentów dotyczących tych podróży, w tym co do ich kosztów.

Skarżący kasacyjnie stawiając zarzut naruszenia prawa materialnego twierdzi, że Sąd Wojewódzki dokonał błędnej wykładni art. 3 ust 1 pkt 1 u.d.i.p. i przyjął, że w świetle tego przepisu żądane informacje publiczne nie są informacjami przetworzonymi. Dla przypomnienia przywołać należy brzmienie omawianego przepisu: Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Zarzut ten jest z gruntu nietrafny, gdyż Sąd I instancji w swoich rozważaniach nie wypowiedział zarzucanego mu poglądu, w odniesieniu do wszystkich siedmiu żądań skarżącej. Uznał natomiast – syntetycznie odwzorowując pogląd Sądu I instancji, co zarazem stanowi o istocie rozstrzygnięcia – że część z żądanych informacji jest informacją publiczną prostą (np. co do liczby krajowych podróży służbowych w latach 2011 – 2012 wskazanego podsekretarza stanu), a część żądań dotyczy informacji publicznych przetworzonych. Ponieważ w odniesieniu do informacji publicznych przetworzonych wnioskodawca musi wykazać się przesłanką "szczególnej istotności dla interesu publicznego", zadaniem organu powinna być selekcja, które z żądanych informacji mają charakter informacji publicznych prostych i mogą być udostępnione bez zbędnej zwłoki (art. 13 ust. 1 u.d.i.p.), a które z żądanych informacji publicznych są informacjami przetworzonymi. Z uwagi na różny status żądanych informacji nie mogły one być – w ocenie Sądu I instancji – poddane jednolitemu rozstrzygnięciu jako całość.

Pogląd ten Naczelny Sąd Administracyjny w pełni podziela. W konsekwencji zasadnie Sąd Wojewódzki uznał, że sprawa nie została dostatecznie wyjaśniona (art. 7 k.p.a.), a wydane rozstrzygnięcie uzasadnione (art. 107 § 3 k.p.a.) w zakresie tego, które z żądanych informacji mają charakter informacji publicznej prostej, a które informacji publicznej przetworzonej. Dopiero dokonanie takiej selekcji i jej uzasadnienie przez organ – co do informacji przetworzonych – pozwoli na ocenę prawidłowości zastosowania prawa materialnego w odniesieniu do konkretnych żądań. Dotychczas bowiem Minister Finansów tylko w stosunku do żądania rozliczenia kosztów podróży przedstawił uzasadnienie dla stanowiska o konieczności przetworzenia posiadanych informacji oraz z tytułu ochrony tajemnic związanych z funkcjami pełnionymi przez podsekretarza stanu. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie przekonuje w szczególności argument organu, w kontekście jego zadań ustawowych (np. w kwestii planowania budżetu) o niewydolności systemów ewidencyjnych w Ministerstwie Finansów, do tego stopnia, że na ich podstawie nie można uzyskać najprostszej informacji, w tym co do liczby podróży służbowych określonej osoby, bez zaangażowania do tego znacznej liczby sił i środków. Nie ma więc podstaw do uznania, że naruszony został art. 145 § 1 pkt 1 lit c) p.p.s.a. w związku z powołanymi przepisami k.p.a. Rację ma przy tym Sąd I instancji wskazując, że jeżeli Rada Sekcji Krajowej NSZZ "Solidarność" Pracowników Skarbowych w Warszawie rzeczywiście działa w interesie publicznym, a nie w celu paraliżowania działalności Ministra Finansów, to w odniesieniu do informacji przetworzonych należałoby oczekiwać od niej dobrze rozumianej współpracy w trakcie prowadzonego z jej wniosku postępowania (zasada lojalności), w szczególności wskazywania przesłanek, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p.

Należy jednak podkreślić, że mimo braku wskazania przez stronę takiego interesu publicznego, organ ma obowiązek wyjaśnić tę kwestię, zgodnie z art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a., a także pogląd ten uzasadnić. W sprawie zaś zabrakło takiego konkretnego uzasadnienia. Niewykazanie się w sposób wyraźny przez wnioskodawcę "szczególnym interesem publicznym" nie zwalnia podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji z rozważenia, czy wnioskodawca taki interes posiada (wyrok NSA z 5.04.2013 r., I OSK 89/13, LEX nr 1368968).

Mając więc na uwadze, że skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw, w oparciu o art. 184 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w wyroku.



Powered by SoftProdukt