Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Halina Kremis Sędziowie: Sędzia WSA Alicja Palus Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak (spr.) Protokolant: Starszy asystent sędziego Katarzyna Grott po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 9 września 2014 r. sprawy ze skargi G.B. na decyzję D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie dokonania zmiany wpisu w operacie ewidencji gruntów oddala skargę.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Starosta Dz., powołując jako podstawę prawną rozstrzygnięcia art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.) oraz § 47 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454 z późn. zm.) i art. 104 kpa, orzekł z urzędu o dokonaniu zmiany wpisu w jednostce rejestrowej numer 1127, w operacie ewidencji gruntów miasta B. obrębu F., dotyczącej działki numer 53/7 polegającej na wpisaniu w miejsce użytku oznaczonego Ws (grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi) oznaczenia Wp (grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi).

W uzasadnieniu organ I instancji podał, że na wyżej wymienionej działce znajduje się sztuczny zbiornik wodny wybudowany w latach siedemdziesiątych. Powodem jego wybudowania było stworzenie awaryjnej rezerwy wody przemysłowej dla B. Zakładów Przemysłu B. "B.". Zbiornik jest zasilany wodą z cieków: B. oraz B. i R.. Z tych ostatnich woda kierowana jest kanałami przerzutowymi, które łączą się z korytem cieku Brzęczek tuż powyżej jego ujścia do czaszy zbiornika. Starosta stwierdził, że zgodnie z załącznikiem nr 5 pkt 1 wyżej wymienionego rozporządzenia grunt pod zbiornikiem nie spełnia wymogów określonych w załączniku nr 5 pkt 1.25 i powinien być oznaczony użytkiem "Wp", ponieważ należy do gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (t.jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 145 z późn. zm.). Organ podał, że kontur gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi wyznaczają linie brzegów cieków naturalnych, jezior oraz innych naturalnych zbiorników wodnych, a w przypadku kanałów lub sztucznych zbiorników wodnych usytuowanych na wodach płynących – zewnętrzne krawędzie tych kanałów lub zbiorników. Jeżeli ciek naturalny, jezioro, inny naturalny zbiornik wodny lub kanał przecina granicę obrębu ewidencyjnego, to granica obrębu ogranicza kontur gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi. Mając na uwadze, że działka nr 53/7 jest sztucznym zbiornikiem wodnym, z którego ciek w postaci potoku B. wypływa i do którego wpływa, jest to podstawą zgodnie z załącznikiem nr 5 pkt 1 pkt 1.24 wyżej wymienionego rozporządzenia do zmiany oznaczenia użytku z Ws – grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi na Wp – grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, zgodnie ze stanem faktycznym na gruncie.

W odwołaniu od tej decyzji skarżąca G.B. zarzuciła naruszenie przepisów prawa procesowego i prawa materialnego, a to: art. 22 ust. 1 ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz § 47 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, wywodząc, że art. 22 ust. 1 nie daje podstaw do wszczęcia postępowania dotyczącego zmian w ewidencji gruntów i budynków, a § 47 ust. 3 nie może stanowić samodzielnej podstawy wydania decyzji, gdyż jest ściśle powiązany z art. 22 ust. 2 ustawy oraz § 47 ust. 1 rozporządzenia. W opinii skarżącej, organ I instancji przekroczył zakres swoich uprawnień, ponieważ informacyjna funkcja ewidencji gruntów i budynków pozwala na dokonywanie zmian w postępowaniu ewidencyjnym opartych na dokumentach źródłowych, lecz zmian danych służących opisowi nieruchomości, a nie pozostających w sprzeczności z aktualnym stanem prawnym nieruchomości, który w niniejszej sprawie został ustalony ostatecznymi decyzjami administracyjnymi, nie wyeliminowanymi z obrotu prawnego. Podnosząc te zarzuty skarżąca wniosła o uchylenie decyzji organu I instancji i umorzenie postępowania jako bezprzedmiotowego, ponieważ jest ono wszczęte bez podstawy prawnej, a w sprawie wydano już ostateczne decyzje regulujące stan prawny zbiornika jako wody stojącej, co jest przeszkodą do prowadzenia jakiegokolwiek postępowania w celu dokonania zmiany istniejącego stanu prawnego wody zgromadzonej w zbiorniku, a w następstwie tego umożliwienie zmiany stanu prawnego całej nieruchomości.

Rozwijając podniesione zarzuty w uzasadnieniu odwołania skarżącą podniosła, że samo uznanie wody powierzchniowej stojącej za wodę powierzchniową płynącą automatycznie powoduje zmianę jej stanu prawnego. Woda powierzchniowa płynąca nie stanowi bowiem własności właściciela zbiornika, lecz jest wodą publiczną. Zmiana stanu prawnego wody oddaje zbiornik do korzystania przez wszystkich, ze zobowiązaniem właścicieli gruntów sąsiednich do udostępnienia korzystania z tej wody. Tym samym decyzja jest decyzją wywłaszczającą stronę – G.B. z nabytych legalnie praw, bez przyznania odszkodowania.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we W., po rozpatrzeniu powyższego odwołania, powołując jako podstawę prawną rozstrzygnięcia art. 138 § 1 pkt 1 kpa oraz art. 7b ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu organ odwoławczy podał, że wnioskiem z dnia 18 lipca 2013 r. Burmistrz Miasta B. zwrócił się do Starosty Powiatu Dz. o "sprostowanie w ewidencji gruntów i budynków oznaczenia użytków dotyczących działki nr 53/7 obr. F. (zbiornik S.) w B., zgodnie ze stanem prawnym i faktycznym". W uzasadnieniu wniosku wskazano, że aktualnie z ewidencji gruntów i budynków wynika, że przedmiotowe grunty (oznaczone symbolem Ws) są pokryte wodami stojącymi, co jest niezgodne ze stanem rzeczywistym, bowiem w świetle art. 5 ust. 3 pkt 1 c ustawy Prawo wodne do wód płynących zalicza się m.in. wody znajdujące się w sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących, a ponieważ zbiornik wodny S. usytuowany jest na śródlądowych wodach powierzchniowych płynących – potoku B., działka 53/7 obręb F. winna być sklasyfikowana jako woda płynąca i oznaczona w ewidencji użytkiem Wp. Przedstawiwszy następnie dotychczasowy przebieg postępowania Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego podniósł, że w niniejszej sprawie podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowią przepisy ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, a także rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 listopada 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. poz. 1551). Organ I instancji przywołał unormowania zawarte w art. 2 pkt 8, art. 7 ust. 1, art. 7d ust. 1, art. 20 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, 2 i 3 cytowanej ustawy, § 44 pkt 2, § 46, § 47 ust. 1 i 3, § 67 i § 68 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków oraz w załączniku nr 5 do tego rozporządzenia "Zaliczanie gruntów do poszczególnych użytków gruntowych", określającym cechy gruntów i innych przesłanek, które decydują o zaliczeniu gruntów do poszczególnych użytków gruntowych, przytaczając definicje gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi – Wp i pod wodami powierzchniowymi stojącymi – Ws, zawarte w załączniku nr 6 (a nie 5, jak podał organ administracyjny) w punkcie 1 pod poz. 24 (a nie 23, jak podał organ) i pod poz. 25. Następnie Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego przywołał art. 5 ust. 3 i art. 9 ustawy Prawo wodne i wymienił dokumenty zgromadzone w rozpatrywanej sprawie zauważając, że powyższa dokumentacja (w tym wykaz zmian danych ewidencyjnych) została sporządzona wyłącznie na potrzeby ustalenia linii brzegu cieków B. i rozpatrywana jest w niniejszej sprawie jedynie w kwestii ustalenia właściwego użytku na przedmiotowej działce. Organ stwierdził przy tym, że podział działki nr 53/7 na trzy nowe działki w żaden sposób nie wpływa na ustalenie użytku gruntowego w niniejszej sprawie, a numery działek 53/24, 53/25, 53/26 zostaną ujawnione w operacie ewidencyjnym na podstawie decyzji Starosty Dz. z dnia [...] r. orzekającej o ustaleniu linii brzegu potoku B.. Wojewódzki Inspektor dodatkowo wskazał, że zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną (Dz.U. z 2003 r. Nr 16, poz. 149), w kolumnie "nazwa cieku z charakterystycznymi informacjami" pod pozycją 38 wpisany jest "B." jako ciek zaliczony do "śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części, stanowiących własność publiczną, istotną dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa".

Organ II instancji podał, że w sprawie tej Starosta Dz. przeprowadził postępowanie administracyjne z urzędu w przedmiocie "sprostowania w ewidencji gruntów i budynków oznaczenia użytku na działce numer 53/7 (zbiornik S.), położonej w mieście B. obręb F.", a kwestionowana decyzja została wydana w oparciu o przepisy obowiązujące w tym zakresie, w szczególności § 47 ust. 3 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Mając na uwadze zgromadzony materiał dowodowy oraz treść rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego stwierdził, że organ I instancji prawidłowo uznał, że "działka nr 53/7 położona w mieście B. obręb F. jest sztucznym zbiornikiem wodnym, z którego ciek w postaci potoku B. wypływa i do którego wpływa". Zbiornik Wodny "S." posiada bowiem dopływ i odpływ będący ciekiem naturalnym. Z tych względów – w ocenie organu odwoławczego – organ I instancji zasadnie orzekł o dokonaniu zmiany w działce ewidencyjnej nr 53/7 w taki sposób, że w miejsce użytku oznaczonego Ws wpisano Wp.

Ustosunkowując się do zarzutów podniesionych w odwołaniu D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego wywodził, że nie są one uzasadnione. Zdaniem organu, zarzut naruszenia art. 22 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz § 47 ust. 3 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem z treści przytoczonych wyżej przepisów wynika jednoznacznie, że w przypadku stwierdzenia, iż ewidencja gruntów i budynków stała się nieaktualna organy administracji geodezyjnej i kartograficznej zobowiązane są podjąć działania niezbędne do jej zaktualizowania. Ewentualne zmiany ewidencyjne mogą zostać wprowadzone w drodze czynności materialno-technicznych, gdy przedstawiony przez stronę dokument może być podstawą tych zmian według treści rozporządzenia i przedmiotowe zmiany z niego wynikają. W sytuacji wątpliwości co do zasadności lub w ogóle dopuszczalności dokonania zmian w ewidencji gruntów i budynków dopuszczają aktualizację danych zawartych w ewidencji zarówno z urzędu, jak i na wniosek. Przywołując następnie wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 19 stycznia 2012 r. sygn. akt II SA/Kr 237/11 (LEX nr 1109910) oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 stycznia 2011 r. sygn. akt I OSK 343/10 (LEX nr 745220) organ II instancji wywiódł, że Starosta Dz. miał prawo do wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie aktualizacji operatu ewidencyjnego w zakresie, w jakim uznał to za niezbędne.

Odnosząc się do zarzutu "tym samym decyzja jest decyzją wywłaszczającą stronę – G.B. z nabytych legalnie praw, bez przyznania odszkodowania", Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego uznał, że również nie zasługuje on na uwzględnienie. Wpis do ewidencji gruntów i budynków nie rozstrzyga bowiem kwestii własności, a ewentualna zmiana praw do nieruchomości odbywa się w innym trybie i na podstawie innych przepisów. Powołując się na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 14 marca 2013 r. sygn. akt II SA/Ke 91/13 (LEX nr 1302989) organ wywiódł, że wpis do ewidencji gruntów i budynków nie może, ze swej istoty, prowadzić do uszczuplenia uprawnień prawnorzeczowych.

Podsumowując, D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego stwierdził, że Starosta Dz. prawidłowo podjął działania niezbędne do zaktualizowania ewidencji gruntów i budynków, kończąc je wydaniem decyzji orzekającej z urzędu o dokonaniu zmiany wpisu w jednostce rejestrowej numer 1127 w operacie ewidencji gruntów miasta B. obrębu F., dotyczącej działki nr 53/7. Na marginesie organ zauważył, że w aktach przedmiotowego postępowania administracyjnego znajduje się wniosek Burmistrza B. z dnia 18 lipca 2013 r., złożony przez podmiot nie mający, w dacie złożenia wniosku, przymiotu strony. Przymiot ten Gmina B. uzyskała dopiero na skutek nabycia praw do wskazanej nieruchomości wskutek umowy zawartej w dniu 6 września 2013 r. Zdaniem organu odwoławczego, powyższe nie ma jednak wpływu na ostateczną treść rozstrzygnięcia, gdyż postępowanie zostało wszczęte z urzędu. W opinii Wojewódzkiego Inspektora, nawet jeżeli uznać, że postępowanie organu I instancji powinno być prowadzone na wniosek strony, jako że był on złożony przed podjęciem przez Starostę decyzji o wszczęciu postępowania z urzędu, to nie stanowi to istotnego naruszenia prawa, które wpływałoby na podjęte rozstrzygnięcie. Niezależnie jednak od powyższego Starosta Dz. winien rozpatrzyć wniosek Burmistrza B. i w tym zakresie orzec zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego.

Na powyższą decyzję G.B. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.

Skarżąca zarzuciła tej decyzji naruszenie:

- przepisów prawa procesowego, to jest art. 15 i art. 7 kpa przez wydanie przez organ II instancji decyzji bez przeprowadzenia postępowania w celu wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, a w szczególności:

1/ niesprawdzenie czy w skład ostatecznej decyzji Starosty Powiatowego w Dz. wchodziła dokumentacja geodezyjna zawierająca zmiany stanu prawnego nieruchomości dokonane przez rozgraniczenie i wydzielenie granic potoku B., co spowodowało, że ta sama sprawa została rozstrzygnięta dwoma decyzjami administracyjnymi, co powoduje nieważność zaskarżonej decyzji,

2/ pominięcie przy wydawaniu decyzji zarzutu wcześniejszego rozstrzygnięcia stanu prawnego nieruchomości decyzjami: Burmistrza Gminy w B. z dnia [...] r. o nadaniu wodzie zgromadzonej w zbiorniku symbolu Ws i Wojewody W. z dnia [...] r. o przyznaniu z mocy prawa B. Zakładom Przemysłu B. "B." w B. prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budowli oraz własności zgromadzonej w zbiorniku wody stojącej, co wskazuje, że grunt stanowiący dno zbiornika S. jest gruntem pod wodą stojącą,

3/ pominięcie przy powołaniu się na regulację stanu prawnego potoku B. zawartej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub ich części stanowiących własność publiczną (Dz.U. z 2003 r. Nr 16, poz. 149) mapy hydrologicznej Kraju, w której wskazano, że koryto potoku B. jest położone poza zbiornikiem wodnym S. i przebiega przez grunty zajęte przez Gminę B., nie można zatem uznać, że zbiornik został zbudowany na wodzie płynącej, przy czym decyzją objęto nie tylko grunty pod zbiornikiem, lecz także grunty przyległe do zbiornika, w tym częściowo zajęte pod drogę, wyspę oraz grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę usługowo-mieszkalną i hotele;

- przepisów prawa materialnego, a to:

art. 22 ust. 1 ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz § 47 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, gdyż art. 22 ust. 1 stwierdzający, że ewidencję gruntów i budynków oraz gleboznawczą klasyfikację gruntów prowadzą starostowie, nie daje podstaw do wszczęcia postępowania dotyczącego zmian w ewidencji gruntów i budynków, a § 47 ust. 3 rozporządzenia nie może stanowić samodzielnej podstawy wydania decyzji, gdyż jest ściśle powiązany z art. 22 ust. 1 ustawy oraz § 47 ust. 3 rozporządzenia, przy czym organ II instancji przekroczył zakres swoich uprawnień, ponieważ informacyjna funkcja ewidencji gruntów i budynków pozwala na dokonywanie zmian w postępowaniu ewidencyjnym opartych na dokumentach źródłowych, lecz zmian danych służących opisowi nieruchomości, który w niniejszej sprawie został ustalony ostatecznymi decyzjami administracyjnymi, nie wyeliminowanymi z obrotu prawnego.

Podnosząc te zarzuty skarżąca wniosła o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania jako bezprzedmiotowego.

W uzasadnieniu skargi, rozwijając podniesione zarzuty, podano, że organ II instancji podzielił poglądy starosty i ograniczył swoje wywody do polemiki z niektórymi twierdzeniami zawartymi w odwołaniu, naruszając w ten sposób art. 15 kpa, ponieważ nie rozpoznał ponownie sprawy, a nawet nie ustosunkował się do wszystkich zarzutów podniesionych w odwołaniu. Zaznaczając, że D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego jako podstawę decyzji Starosty Powiatowego w Dz. wskazał ostateczną decyzję tego starosty z dnia [...] r. o ustaleniu linii brzegowej potoku B., skarżąca wywodziła, że organ odwoławczy nie zauważył, że przedstawiona przez wnioskodawcę dokumentacja geodezyjna stanowi część składową decyzji ustalającej wyżej wymienioną linię brzegową. Druga decyzja Starosty dotyczy ujawnienia zmian określonych decyzją o ustaleniu linii brzegu potoku B. w ewidencji gruntów, pomimo zaliczenia już tej dokumentacji do zbioru geodezyjnego. Organ nie wskazał przy tym żadnej przesłanki, która czyniłaby konieczność wydania nowej decyzji.

Skarżąca zarzuciła, że organ II instancji pominął zupełnie uregulowanie stanu prawnego gruntu pod zbiornikiem decyzją Burmistrza B. z dnia [...] r. o nadaniu wodzie zgormadzonej w zbiorniku symbolu Ws i decyzją Wojewody W. z dnia [...] r. o przyznaniu z mocy prawa B. Zakładom Przemysłu B. "B." w B. prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budowli oraz własności zgromadzonej w zbiorniku wody. Decyzje te jako ostateczne nadal obowiązują i stanowią podstawę wpisu w księdze wieczystej.

W skardze podkreślono następnie, że samo uznanie gruntu pod wodą powierzchniową stojącą za grunt pod wodą powierzchniową płynącą automatycznie powoduje zmianę jej stanu prawnego. Woda powierzchniowa płynąca nie stanowi własności właściciela zbiornika, jest wodą publiczną. Zmiana stanu prawnego wody oddaje zbiornik do korzystania przez wszystkich, ze zobowiązaniem właścicieli gruntów sąsiednich do udostępniania korzystania z tej wody. Wskazując na powyższe skarżąca wywiodła, że tym samym zaskarżona decyzja jest decyzją wywłaszczającą ją z nabytych legalnie praw, bez przyznania odszkodowania, tym bardziej, że decyzją objęto także grunty przyległe do zbiornika. Polemizując ze stanowiskiem organu skarżąca podała, że zmiany w ewidencji stanowią podstawę do zmiany wpisu w księdze wieczystej i wówczas wprowadzone zmiany będą korzystać z publicznej rękojmi wiary ksiąg wieczystych.

W opinii skarżącej, wszczęcie postępowania w celu dokonania zmiany oznakowania ewidencyjnego gruntów pod wodami stojącymi na grunty pod wodami płynącymi było bezprawne. Powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych skarżąca podniosła, że ewidencja gruntów pełniąc funkcje informacyjno-techniczne, nie rozstrzyga sporów o prawa do gruntów, ani nie nadaje tych praw. Rejestruje jedynie stany prawne ustalone w innym trybie lub przez inne organy, a w tej sprawie żadne inne organy nie ustaliły stanu prawnego pozwalającego na dokonanie zmian ewidencyjnych. Zdaniem skarżącej, postępowanie administracyjne w niniejszej sprawie zostało wszczęte bez wystarczających przesłanek określonych w art. 22 ust. 2 i 3 Prawa geodezyjnego i kartograficznego oraz § 47 rozporządzenia wykonawczego. Postępowanie wszczęto przed wydaniem decyzji o ustaleniu linii brzegowej potoku B.. Zasadność tej decyzji została również poddana ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, jednak w dacie składania skargi nie został jeszcze wydany wyrok.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne właściwe są do badania zgodności z prawem zaskarżonych aktów administracyjnych. Decyzja administracyjna jest zgodna z prawem, jeżeli jest zgodna z przepisami prawa materialnego i przepisami prawa procesowego. Uchylenie decyzji administracyjnej, względnie stwierdzenie jej nieważności przez Sąd, następuje tylko w przypadku istnienia istotnych wad w postępowaniu lub naruszenia przepisów prawa materialnego, mającego wpływ na wynik sprawy (art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.jedn. Dz.U. z 2012, poz. 270 z późn. zm.).

W niniejszej sprawie takie wady i uchybienia nie występują. Skarga zatem nie mogła zostać uwzględniona.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia stanowią przepisy – w brzmieniu obowiązującym w dniu podjęcia zaskarżonej decyzji, to jest [...] r. – ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.), ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (t.jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 145, z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 22 Prawa geodezyjnego i kartograficznego, ewidencję gruntów i budynków oraz gleboznawczą klasyfikację gruntów prowadzą starostowie (ust. 1). Osoby, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 i art. 51, są obowiązane zgłaszać właściwemu staroście wszelkie zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni licząc od dnia powstania tych zmian. Obowiązek ten nie dotyczy zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, wynikających z decyzji właściwych organów (ust. 2). Na żądanie starosty osoby, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 i art. 51, zgłaszające zmiany są obowiązane dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków (ust. 3).

W myśl § 47 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, aktualizacji operatu ewidencyjnego dokonuje się niezwłocznie po uzyskaniu przez starostę odpowiednich dokumentów określających zmiany danych ewidencyjnych (ust. 1). W celu zapewnienia wewnętrznej spójności operatu ewidencyjnego jednocześnie dokonuje się aktualizacji rzeczowych praw związanych, a w szczególności: 1) prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz własności wzniesionych na tym gruncie budynków, 2) własności lokalu oraz udziału we współwłasności gruntu, 3) własności lokalu oraz udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu, 4) własności lokalu oraz udziału we współwłasności budynku (ust. 2). W przypadku gdy aktualizacja operatu ewidencyjnego wymaga wyjaśnień zainteresowanych lub uzyskania dodatkowych dowodów, starosta przeprowadza w sprawie tej aktualizacji postępowanie administracyjne lub stosuje art. 22 ust. 3 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne (ust. 3).

W załączniku nr 6 do powyższego rozporządzenia, zatytułowanym "Zaliczanie gruntów do poszczególnych użytków gruntowych", określając cechy gruntów i inne przesłanki, które decydują o zaliczaniu gruntów do poszczególnych użytków gruntowych, podano:

- w pkt 1.24:

Grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi – Wp:

Do gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi zalicza się grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145, z późn. zm.).

Kontur gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi wyznaczają linie brzegów cieków naturalnych, jezior oraz innych naturalnych zbiorników wodnych, a w przypadku kanałów lub sztucznych zbiorników wodnych usytuowanych na wodach płynących - zewnętrzne krawędzie tych kanałów lub zbiorników.

- w pkt 1.25:

Grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi – Ws:

Do gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi zalicza się grunty pokryte wodami powierzchniowymi stojącymi, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne, oraz grunty trwale pokryte wodami znajdującymi się w zagłębieniach terenu powstałych w wyniku działalności człowieka, niebędące stawami oraz niezaliczone do nieużytków, o których mowa w lp. 9. Kontur gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi wyznaczają linie brzegów naturalnych zbiorników wodnych, a w przypadku zagłębień terenu powstałych w wyniku działalności człowieka - zewnętrzne krawędzie tych zagłębień.

Jeżeli naturalny zbiornik wodny lub zagłębienie terenu powstałe w wyniku działalności człowieka przecina granicę obrębu ewidencyjnego, to krawędź przecięcia ogranicza kontur gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi.

Stosownie do art. 5 ustawy Prawo wodne, wody dzielą się na powierzchniowe i podziemne (ust. 1). Wody, z wyjątkiem wód morza terytorialnego i morskich wód wewnętrznych, są wodami śródlądowymi (ust. 2). Śródlądowe wody powierzchniowe dzielą się na: 1) płynące, do których zalicza się wody: a) w ciekach naturalnych, kanałach oraz w źródłach, z których cieki biorą początek, b) znajdujące się w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych o ciągłym bądź okresowym naturalnym dopływie lub odpływie wód powierzchniowych, c) znajdujące się w sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących; 2) stojące, do których zalicza się wody znajdujące się w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych niezwiązanych bezpośrednio, w sposób naturalny, z powierzchniowymi wodami płynącymi (ust. 3).

Wedle art. 9 ust. 1 pkt 4a i 4c Prawa wodnego, ilekroć w ustawie jest mowa o: 4a) gruntach pokrytych wodami powierzchniowymi - rozumie się przez to grunty tworzące dna i brzegi cieków naturalnych, jezior oraz innych naturalnych zbiorników wodnych, w granicach linii brzegu, a także grunty wchodzące w skład sztucznych zbiorników wodnych, stopni wodnych oraz jezior podpiętrzonych, będące gruntami pokrytymi wodami powierzchniowymi przed wykonaniem urządzeń piętrzących; 4c) jednolitych częściach wód powierzchniowych - rozumie się przez to oddzielny i znaczący element wód powierzchniowych, taki jak: a) jezioro lub inny naturalny zbiornik wodny, b) sztuczny zbiornik wodny, c) struga, strumień, potok, rzeka, kanał lub ich części, d) morskie wody wewnętrzne, wody przejściowe lub wody przybrzeżne.

Z akt administracyjnych rozpatrywanej sprawy, w tym z zawartych w nich map, wynika, że na działce nr 53/7 usytuowany jest zbiornik wodny, do którego wpływa potok B. i z którego potok ten wypływa (w szczególności k. 6, dwie karty o numerze 7, mapki na s. 3 i 4 projektu rozgraniczenia gruntów pokrytych wodami potoku B. od gruntów przyległych).

Powyższe ustalenie ma decydujące znaczenie dla oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji.

Skoro z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że przedmiotowy zbiornik wodny stanowi sztuczny zbiornik, z którego ciek naturalny w postaci potoku B. wypływa i do którego wpływa, to zgodnie z art. 5 ust. 3 pkt 1 ustawy Prawo wodne, wody tego zbiornika jako znajdujące się w sztucznym zbiorniku wodnym usytuowanym na wodach płynących stanowią wody powierzchniowe płynące. Powyższe jest podstawą – zgodnie z art. 5 ust. 3 pkt 1 Prawa wodnego oraz z pkt 1.24 załącznika nr 6 (a nie 5, jak mylnie podał organ administracyjny) do rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków – do zmiany oznaczenia użytku z Ws – grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi na Wp – grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, zgodnie ze stanem faktycznym na gruncie. Podkreślić trzeba, że powyższy stan faktyczny w rzeczywistości istniał od chwili powstania tego zbiornika wodnego, jednak – wbrew przywołanym regulacjom prawnym – błędnie był uprzednio wpisany w operacie ewidencji gruntów jako użytek Ws. Zaznaczyć przy tym trzeba, że – wbrew obawom skarżącej – powyższe rozstrzygnięcie nie przesądza o własności gruntów pod tymi wodami, ponieważ jest to tylko wpis w ewidencji gruntów.

W odniesieniu do argumentacji zawartej w skardze stwierdzić należy, że pozostaje ona bez wpływu na przedmiotowy stan faktyczny. Omawiana zmiana danych objętych ewidencją gruntów i budynków nie wynika z nowych zdarzeń prawnych, lecz z ujawnienia się wadliwości dotychczasowego wpisu w ewidencji.

Zauważyć w tym miejscu wypada, że po sporządzeniu złożonej w niniejszej sprawie skargi w dniu 20 maja 2014 r. zapadł wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu w sprawie II SA/Wr 2/14, w której G.B. złożyła skargę na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie ustalenia linii brzegu potoku. W wyroku tym uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji oraz zasądzono od Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we W. na rzecz skarżącej zwrot kosztów postępowania sądowego. W motywach tego wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu również ustalił, że potok B. stanowił wodę płynącą przed wybudowaniem przedmiotowego zbiornika i dalej taki charakter utrzymał.

Mając na względzie powyższe – zgodnie z art. 151 powołanej wyżej ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – orzeczono jak w sentencji.