Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Joanna Runge - Lissowska (spr.) Sędziowie sędzia NSA Maria Czapska - Górnikiewicz sędzia del. NSA Janina Kosowska Protokolant Elżbieta Maik po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Starosty Zamojskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 6 listopada 2008 r. sygn. akt II SA/Lu 413/08 w sprawie ze skarg Spółki Wodnej w Z. i [...] Spółki Akcyjnej w L. na decyzję Starosty Zamojskiego z dnia [...] kwietnia 2008 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwał Walnego Zgromadzenia Spółki Wodnej w Z. oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 6 listopada 2008 r. sygn. akt II SA/Lu 413/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, po rozpoznaniu skargi [...] S.A. w Lublinie i Spółki Wodnej w Z. oddalił skargę [...] i uchylił zaskarżoną decyzję Starosty Zamojskiego z dnia [...] kwietnia 2008 r. nr [...] i utrzymaną nią w mocy decyzję tegoż Starosty z dnia [...] marca 2008 r. nr [...].

Decyzją z dnia [...] marca 2008 r. Starosta Zamojski stwierdził nieważność wszystkich uchwał Walnego Zgromadzenia Spółki Wodnej w Z. z dnia [...] lutego 2008 r., z tego względu, iż część podmiotów, która brała udział w głosowaniu nie była członkami Spółki, zatem nie miały prawa głosu, utrzymując w mocy tę decyzję, na skutek wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy, złożonego przez [...] i Spółkę, decyzję z dnia 16 kwietnia 2008 r. zaskarżono do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Oddalając skargę [...], Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że podmiot ten nie ma przymiotu strony, bowiem z art. 179 ust. 4 ustawy – Prawo wodne wynika, że interes prawny do wniesienia skargi ma Spółka Wodna a nie jej członkowie.

Uwzględniając natomiast skargę Spółki Wodnej, Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że ogólnikowe sformułowanie sentencji o stwierdzeniu nieważności wszystkich uchwał Walnego Zgromadzenia, bez wyszczególnienia ich, a także ogólnikowe uzasadnienie decyzji, nieodniesienie się do zarzutów wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy uniemożliwiło w istocie dokonania kontroli prawidłowości decyzji.

Reprezentowany przez radcę prawnego, Starosta Zamojski wniósł skargę kasacyjną od pkt II tego wyroku, domagając się jego uchylenia w tej części i zarzucając naruszenie prawa materialnego – art. 179 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.) poprzez błędną wykładnię i w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie przez przyjęcie, że Starosta winien był precyzyjnie oznaczyć uchwały, których nieważność stwierdził, tzn. wskazać ich numery i przedmiot, czego niedokonanie uniemożliwiło Sądowi ocenę, o które uchwały chodzi.

Spółka Wodna w Z. wniosła o oddalenie skargi kasacyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie posiada usprawiedliwionych podstaw.

Artykuł 178 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 238, poz. 2019 ze zm.), dalej "Prawo wodne" statuuje starostę jako organ nadzoru i kontroli nad działalnością spółek wodnych. Instrumentem tego nadzoru jest wyposażenie starosty w możliwość stwierdzania nieważności uchwał organów spółki, jak wynika z art. 179 ust. 2 tej ustawy.

Przesłanką nieważności uchwał, ustanowioną tym przepisem jest sprzeczność z prawem lub statutem spółki. Stwierdzenie nieważności uchwały następuje decyzją starosty, która jest z mocy ust. 4 art. 179 ostateczna, przy czym przepis ten przewiduje, że od tej decyzji służy wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, a następnie, po wyczerpaniu tego trybu, skarga do sądu administracyjnego.

Takie uregulowanie nadzoru starosty nad działalnością spółek wodnych, z jednej strony daje mu uprawnienie do stwierdzenia nieważności uchwał, tj. wyeliminowania ich z bytu prawnego, z drugiej poddanie tego nadzoru kontroli sądu administracyjnego powoduje, że starosta badając uchwały organów spółki jest obowiązany do zachowania szczególnej staranności w sprawowaniu tego nadzoru. Ta szczególna staranność będzie polegała na zachowaniu przepisów prawnych, które mają zastosowanie w postępowaniach, kończących się wydaniem decyzji w przedmiocie nadzoru. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwał organów spółek wodnych musi się zatem odbywać zgodnie z zasadami przewidzianymi w Kodeksie postępowania administracyjnego. Postępowanie starosty zgodne z zasadami tego aktu zapewni stronie postępowania jej prawa w procesie i dokonanie przez sąd kontroli prawidłowości tego postępowania.

Jak powiedziano wyżej, efektem nadzoru starosty może być stwierdzenie nieważności uchwały organu spółki wodnej, a wobec tego decyzja wydana w tym przedmiocie nie może budzić żądnych wątpliwości co do tego jakiej konkretnej uchwały dotyczy i jakie powody spowodowały stwierdzenie nieważności. Zapewnieniu tego służy przestrzeganie wymagań art. 197 k.p.a., w szczególności jego § 1 i 3.

Tylko decyzja odpowiadająca wymogom wskazanym w tych przepisach pozwoli na zachowanie zasad ogólnych, przewidzianych w art. 8 i 11 k.p.a. Dzięki przestrzeganiu tych zasad organ, w razie kontroli, będzie mógł wykazać swoją staranność w załatwieniu sprawy. Wymagania ww. obowiązują zarówno w postępowaniu kończącym się stwierdzeniem nieważności uchwały, jak i z wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy.

W niniejszej sprawie, zgodzić należy się z Wojewódzkim Sądem Administracyjnymi w Lublinie, że decyzja Starosty Zamojskiego dotycząca stwierdzenia nieważności uchwał z dnia [...] lutego 2008 r. Walnego Zgromadzenia Spółki Wodnej w Z. zupełnie nie odpowiada ww. warunkom. Rację ma Wojewódzki Sąd Administracyjny mówiąc, iż ogólnikowość decyzji, brak odniesienia się do zarzutów Spółki Wodnej z jednej strony w żaden sposób nie może przekonać Spółki do wydanego rozstrzygnięcia, z drugiej uniemożliwia kontrolę Sądu pod kątem zgodności z prawem.

Natomiast nie można zgodzić się ze Starostą, że błędnie Sąd zarzucił mu, iż powinien był precyzyjnie oznaczyć uchwały, tzn. że nie musiał tego czynić wobec tego, że i tak wiadomo, że chodzi o uchwały podjęte na Walnym Zgromadzeniu Spółki w dniu 6 lutego 2008 r.

Takiego stanowiska nie można jednak zaakceptować.

Jak powiedziano wyżej ogólnikowość decyzji nie pozwala na ich sądową kontrolę, a nadto takie załatwienie sprawy, jak to uczynił Starosta i przy jego stanowisku, że nie było konieczności oznaczenia uchwał i odniesienia się do nich, skutkować musiałoby tym, że to Wojewódzki Sąd Administracyjny w istocie wypełniłby rolę starosty. Rozpoznanie bowiem skargi Spółki Wodnej w Z. przy takim uzasadnieniu, jak czyni to Starosta Zamojski zmuszałoby Sąd do przeprowadzenia postępowania mającego na celu stwierdzenie zgodności lub nie z prawem i statutem uchwał z posiedzenia Spółki z [...] lutego 2008 r. Sąd zatem wyręczyłby Starostę w jego nadzorze, a do tego nie jest uprawniony, bowiem jego rolą jest kontrola prawidłowości działania starosty, sprawowanego w ramach nadzoru nad Spółką Wodną.

Wobec powyższego rozstrzygnięcie Sądu co do uchylenia zaskarżonych przez Spółkę Wodną w Z. decyzji Starosty Zamojskiego należy uznać za słuszną, a tym samym skargę kasacyjną oddalić, na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).