Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Czarnecki Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Grzelak (spr.) Sędzia WSA Olga Żurawska – Matusiak Protokolant Anna Błaszczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 października 2007 r. sprawy ze skargi M. S. na postanowienie Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] marca 2007 r. nr [...] w przedmiocie zawieszenia postępowania w sprawie unieważnienia prawa ochronnego udzielonego na znak towarowy PANORAMA TURYSTYKI Nr R-145420 1. oddala skargę w części dotyczącej rozstrzygnięcia w przedmiocie zawieszenia postępowania; 2. w pozostałej części tj. w zakresie wezwania strony do wystąpienia do Sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego – skargę odrzuca.

Zaskarżonym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie postanowieniem z dnia [...] marca 2007 r. nr [...] Urząd Patentowy RP działający w trybie postępowania spornego po rozpoznaniu na rozprawie w dniu [...] marca 2007 r. wniosku p. M. S. o ponowne rozpatrzenie sprawy w przedmiocie odmowy zawieszenia postępowania postanowieniem Urzędu Patentowego z dnia [...] października 2006 r. w sprawie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "PANORAMA TURYSTYKI" R-145 420 udzielonego na rzecz E. Sp. z o.o. z siedzibą w W., wszczętego na skutek wniosku p. M. S., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 i art. 144 k.p.a.. w związku z art. 256 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 roku Prawo własności przemysłowej (tekst jednolity Dz. U. z 2003r., Nr 119, poz. 1117 ze zm. dalej powoływanej jako p.w.p.) postanowił utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy.

Do wydania zaskarżonego postanowienia doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

W dniu [...] października 2006 r. Urząd Patentowy RP (UP RP) działając w trybie postępowania spornego, na posiedzeniu niejawnym wydał na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.. i art. 100 § 1 k.p.a.. w związku z art. 256 ust. 1 p.w.p. postanowienie o zawieszeniu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy PANORAMA TURYSTYKI o numerze R-145 420, do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w postępowaniu sądowym komu przysługuje prawo do oznaczenia Panorama Turystyki, będącego chronionym znakiem towarowym PANORAMA TURYSTYKI R-145 420. W uzasadnieniu stwierdzono, że strony postępowania nie zgadzają się co do skutków wynikających z podpisania umowy zawartej w dniu 15 września 1999 r. oraz, co do wynikających z niej praw dotyczących przedmiotowego oznaczenia. Zdaniem organu, dodatkowo zaistniała rozbieżność między stronami co do prawnoautorskiej ochrony oznaczenia Panorama Turystyki. W związku z powyższym wezwano wnioskodawcę - p. M. S. do wystąpienia w terminie dwóch miesięcy do sądu o rozstrzygnięcie powyższego zagadnienia a nadto zobowiązano wnioskodawcę do nadesłania w wyznaczonym wyżej terminie do Urzędu Patentowego RP kopii pozwu z prezentatą poświadczonej za zgodność.

Na wyżej wymienione postanowienie M. S. wniósł o ponowne rozpatrzenie wniosku i uchylenie postanowienia z dnia [...] października 2006 r. zarzucając zaskarżonemu rozstrzygnięciu rażące naruszenie "wielu przepisów k.p.a. w tym m. in. art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. w zw. z art. 8 uzt, art. 156 § 1 pkt 2 i pkt 5 k.p.a. oraz art. 6, 7, 10, 12, 77 § 1, 80 oraz art. 100 §1 k.p.a."

Zdaniem odwołującego się, nieważność kwestionowanego postanowienia w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. wyraża się w wydaniu tego postanowienia na posiedzeniu niejawnym. Tymczasem, zdaniem strony, przepis art. 255(3) p.w.p. przewiduje, że rozpatrzenie wniosków składanych w sprawach określonych w art. 255 następuje, co do zasady na rozprawie. Wyjątki od tej zasady przewidziane są w art. 255 (3) ust. 3 p.w.p., który dopuszcza rozpatrzenie wskazanych w nim enumeratywnie kwestii na posiedzeniu niejawnym. W katalogu wskazanych tam spraw nie występuje zawieszenie postępowania. W ocenie strony, złożone w dniu 7 lipca 2006 r. uzasadnienie wniosku o unieważnienie spornego prawa oraz wniosek uprawnionego ze spornego prawa o odroczenie rozprawy celem ustosunkowania się do podniesionych zarzutów uniemożliwiało podjęcie postanowienia o zawieszeniu postępowania na posiedzeniu niejawnym, ponieważ nastąpiło bez udziału stron i bez ustosunkowania się uprawnionego do postawionych zarzutów. Taka zaś sytuacja wskazuje, że zaskarżone postanowienie jest obarczone wadą o której stanowi art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. Ponadto wnioskodawca stwierdził, że przedmiotowe postanowienie jest niewykonalne w świetle art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. w związku z art. 126 k.p.a., ponieważ postanowienie to nie było wykonalne w dniu jego wydania i niewykonalność ta miała charakter trwały. Niewykonalność postanowienia wnioskodawca uzasadnia tym, że w zaskarżonym postanowieniu Urząd Patentowy domaga się o ustalenia "komu przysługuje prawo do oznaczenia PANORMA TURYSTYKI", a w ocenie wnioskodawcy roszczenie o ustalenie istnienia prawa musi być skierowane wobec konkretnego podmiotu w przeciwnym przypadku staje się ono bezprzedmiotowe. Ponadto wnioskodawca podkreślił, że Urząd Patentowy nie sprecyzował istnienie jakiego konkretnego prawa do oznaczenia PANORAMA TURYSTYKI jest zagadnieniem wstępnym. Naruszenia art. 7, 77 § 1 oraz 80 k.p.a. wnioskodawca upatruje w tym, że Urząd Patentowy po zrekonstruowaniu przez wnioskodawcę wniosku (wniosek z dnia 7 lipca 2006 r.) wydał przedmiotowe postanowienie bez uzyskania aktualnego wówczas stanowiska uprawnionego. Dlatego też, zdaniem wnioskodawcy, Urząd Patentowy nie zebrał całego materiału dowodowego i nie wyjaśnił stanu faktycznego a wydanie postanowienia nie nastąpiło po rozpatrzeniu materiałów w aktach sprawy. Wnioskodawca ponadto zarzucił, iż przedmiotowe postanowienie wydane w oparciu o przepis art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. nie spełniało określonych w tym artykule przesłanek. M. S. stwierdził, że Urząd Patentowy błędnie przyjął, iż kwestia rozstrzygnięcia w postępowaniu sądowym komu przysługuje prawo do oznaczenia Panorama Turystyki jest zagadnieniem wstępnym wobec rozpoznania wniosku o unieważnienie znaku towarowego PANORAMA TURYSTYKI R-145 420. W tym też kontekście wnioskodawca uzasadnił, że kwestii prejudycjalnej nie może stanowić podniesiony zarzut naruszenia art. 8 pkt 3 ustawy o znakach towarowych oraz art. 8 pkt 1 u.z.t. Zdaniem wnioskodawcy w przypadku zarzutu opartego na art. 8 pkt 3 u.z.t. ustalanie komu przysługuje uprawnienie do spornego oznaczenia wobec zarzutu czy sporne oznaczenie zawiera dane niezgodne z prawdą nie może stanowić podstawy dla zawieszenia postępowania o unieważnienie znaku towarowego R-145 420. Analogicznie, zdaniem wnioskodawcy, Urząd Patentowy błędnie zastosował art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. wobec zarzutu naruszenia art. 8 pkt 1 u.z.t., ponieważ z materiałów przedłożonych przez wnioskodawcę wynika, że uprawniony ze spornego prawa naruszył zasady współżycia społecznego zgłaszając sporny znak towarowy pomimo, iż strony łączyła wieloletnia współpraca. W ocenie wnioskodawcy brak jest także zależności między postawionym zarzutem naruszenia art. 8 pkt 2 u.z.t. a kwestią komu przysługuje prawo do oznaczenia stanowiącego sporny znak towarowy. Odwołujący się podkreślił, że w sprawie nie istnieje między stronami spór co do podmiotu, który stworzył określenie "panorama turystyki", nie istnieje także formalny spór między stronami co do tego, czy przedmiotowe oznaczenie spełnia cechy utworu. W związku z tym zadeklarował gotowość wycofania na rozprawie wyznaczonej w celu rozpatrzenia przedmiotowego wniosku zarzutu naruszenia art. 8 pkt 2 u.z.t. Uzasadniając zarzut naruszenia art. 100 § 1 k.p.a. M. S. podniósł, że nie jest jego zdaniem, uzasadnione wzywanie wnioskodawcy do wystąpienia do sądu o rozstrzygnięcie "komu" przysługują prawa do oznaczenia "panorama turystyki". Urząd w żadnym razie nie uzasadnił swojego wyboru natomiast, zdaniem strony, obowiązek wystąpienia do Sądu z roszczeniami kwestionującymi prawa autorskie wnioskodawcy powinien obciążać uczestnika tj. spółkę E. co, w ocenie strony, wynika z okoliczności sprawy oraz art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Naruszenia przepisów art. 6, 7 i 12 k.p.a., wnioskodawca upatruje w tym, że poprzez wydanie zaskarżonego postanowienia "zakonserwowano" obecny stan prawny, uchylając się od wydania decyzji w sprawie wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy PANORAMA TURYSTYKI. Także nałożony na wnioskodawcę obowiązek zainicjowania i przeprowadzenia postępowania sądowego, zdaniem wnioskodawcy, narusza powołane przepisy k.p.a. Takie działania stoją w sprzeczności z zasadami wyrażonymi w art. 6 i 7 k.p.a., które zobowiązują organ administracji do działania na podstawie przepisów prawa i stania na straży praworządności. Zdaniem odwołującego się, bezpodstawne zawieszenie przedmiotowego postępowania jest przedłużeniem toczącego się postępowania w sprawie o unieważnienie spornego znaku towarowego naruszając przepis art. 12 k.p.a., formułującego zasadę szybkości postępowania.

W piśmie z dnia 8 lutego 2007 r. swoje stanowisko w sprawie przedstawił uprawniony ze spornego znaku towarowego - przedsiębiorstwo E. Sp. z o. o., wnosząc o oddalenie przedmiotowego wniosku jako pozbawionego podstaw. W uzasadnieniu uprawniony szczegółowo odniósł się do zarzutów sformułowanych we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy uznając je za bezpodstawne. W ocenie uprawnionego wydanie postanowienia o zawieszeniu postępowania prowadzonego przez Urząd Patentowy RP w trybie spornym może nastąpić zarówno na rozprawie jak i na posiedzeniu niejawnym. Strona argumentuje, że nawet jeżeli przyjąć, iż przepisy p.w.p. (art. 255(3) ust. 2) w sposób enumeratywny wskazują okoliczności, w których Urząd Patentowy może orzekać na posiedzeniu niejawnym, to w niniejszej sprawie odpowiednią podstawę stanowi art. 255(4) p.w.p. wskazany expressis verbis w art. 255 (3) ust. 2 jako przypadek, w którym Urząd Patentowy może orzekać na posiedzeniu niejawnym. Odwołując się do treści art. 255 (4) p.w.p., który stanowi: "Jeżeli Urząd Patentowy stwierdzi, że nie jest właściwy do rozpatrzenia wniosku w trybie postępowania spornego, wydaje w tej sprawie postanowienie". Zdaniem uprawnionego do spornego znaku, taka sytuacja ma miejsce w niniejszym postępowaniu i dotyczy wprost kwestii jego zawieszenia. UP RP uznał się bowiem za organ niewłaściwy do rozpoznania zagadnienia rzekomo przysługujących wnioskodawcy praw autorskich do oznaczenia Panorama Turystyki, będącego jednocześnie zarejestrowanym na rzecz uprawnionego znakiem towarowym. Ponadto, wywodząc z art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a., że postanowienie o zawieszeniu postępowania nastąpiło z urzędu, a zatem stosownie do treści art. 101 §1 k.p.a. UP RP jedynie "zawiadamia strony" a z istoty owego zawiadomienia wynika, że takie postanowienie zapada nie na rozprawie lecz właśnie na posiedzeniu niejawnym. Nie jest ono bowiem "zwykłym doręczeniem" o jakim mowa w art. 125 §1 k.p.a. Zdaniem strony, gdyby miało być doręczenie, to byłby zbędny przepis art. 101 § 1 k.p.a.

W ocenie uprawnionego, chybiony jest zarzut naruszenia art. 10 k.p.a. gdyż wnioskodawca nie wykazał, że został pozbawiony udziału w postępowaniu. Przeciwnie M. S. wykazuje, że to prawa uczestnika postępowania zostały naruszone albowiem UP RP nie czekał na przedstawienie stanowiska spółki E. w odpowiedzi na stanowisko wnioskodawcy. Reasumując ten wątek stwierdzono, że uczestnik nie podnosi tego zarzutu oraz w pełni popiera stanowisko UP RP wyrażone w zaskarżonym postanowieniu z dnia 2 października 2006 r. jest bowiem oczywiste, że istnienie praw autorskich do oznaczenia Panorama Turystyki oraz ewentualne ich przysługiwanie wnioskodawcy jest przedmiotem przeciwstawnych stanowisk stron i dotyczy okoliczności, które mogą mieć wpływ na rozstrzygnięcie sporu w niniejszym postępowaniu. Za niezasadne uznał również zarzuty naruszenia art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. art. 6, 7, 12 , 7, 77 § 1 i 80 k.p.a. a także art. 97 §1 pkt 4 k.p.a. i art. 100 §1 k.p.a.

W obszernym uzasadnieniu swojego stanowiska, powołując się m.in. na konkretne orzeczenia sądów administracyjnych oraz Urzędu Patentowego uprawniony zaakcentował, że w razie zaistniałego sporu w zakresie prawa do oznaczenia, które stanowi istotny element znaku towarowego zgłoszonego do rejestracji, wyrok sądu cywilnego ma w tej kwestii znaczenie prejudycjalne dla UP RP, badającego zgodność takiej rejestracji z art. 8 pkt 2, art. 8 pkt 1 u.z.t. Uprawniony podnosi, że zarzucana w niniejszej sprawie przez wnioskodawcę sprzeczność rejestracji oznaczenia Panorama Turystyki z zasadami współżycia społecznego (art. 8 pkt 1 u.z.t.) zakłada bowiem również, że wnioskodawcy przysługują prawa autorskie do oznaczenia Panorama Turystyki. Tymczasem jest to kwestią sporną między stronami. Spółka E. podkreśla, że wnioskodawca jedynie zaprzecza okoliczności, że istnieje spór między stronami w kwestii jego rzekomych praw autorskich do oznaczenia Panorama Turystyki natomiast istnienie sporu w tej zasadniczej kwestii jest ustalone i znajduje odzwierciedlenie w aktach sprawy.

Podczas rozprawy przeprowadzonej w dniu [...] marca 2007 r. wyznaczonej w celu rozpatrzenia wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy zakończonej postanowieniem incydentalnym, M. S. podtrzymał swój wniosek o uchylenie zaskarżonego postanowienia z dnia [...] października 2006 r. o zawieszeniu postępowania w sprawie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy PANORAMA TURYSTYKI. Wnioskodawca jeszcze raz podkreślił, że w dniu wydania zaskarżonego postanowienia nie było znane stanowisko uprawnionego ze spornego prawa wobec zmodyfikowanego przez M. S. wniosku. Wadliwość zakwestionowanego postanowienia przejawia się również w tym, że rozstrzygnięcie ma wynikać z osnowy postanowienia nie zaś z jego uzasadnienia jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie. Na podstawie zaś osnowy zaskarżonego postanowienia nie można, zdaniem strony, sformułować roszczenia dochodzonego przed sądem, tym samym określić zagadnienia wstępnego w sprawie o unieważnienie spornego prawa. Brak jest także zasadniczej przesłanki w oparciu o którą dopuszczalne jest zawieszenie postępowania, a więc istnienia zależności między zagadnieniem wstępnym a zarzutami postawionymi przez wnioskodawcę w sprawie o unieważnienie zwłaszcza w odniesieniu do zarzutów naruszenia art. 8 pkt 1, 2 i 3 u.z.t. Ponadto potwierdził, że pomiędzy postawionymi zarzutami a kwestią rozstrzygnięcia komu przysługuje prawo do spornego oznaczenia stanowiącego sporny znak towarowy brak jest zależności, o której stanowi art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. Jednocześnie wnioskodawca stwierdził, że rezygnuje z podniesionego zarzutu opartego o naruszenie art. 8 pkt 2 u.z.t. Ponadto oświadczył, że w świetle przepisu art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (pr. aut.) wnioskodawcy przysługują uprawnienia do korzystania z domniemania prawa do praw autorskich na rzecz wnioskodawcy do oznaczenia Panorama Turystyki oraz uznanie tego przez uprawnionego ze spornego prawa.

Z tym stanowiskiem nie zgodził się uprawniony ze spornego prawa i wniósł o oddalenie wniosku. Przede wszystkim zaznaczył, że przedmiotem wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy jest postanowienie z dnia [...] października 2006 r. o zawieszeniu postępowania. Podniósł, że w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. wykładnia językowa art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. sprowadza się do stwierdzenia, że Urząd Patentowy nie mógł, ale musiał zawiesić postępowanie o unieważnienie spornego znaku. Takie stanowisko jest już utrwalone w orzecznictwie a więc w sytuacji gdy podniesione są zarzuty których rozstrzygnięcie - ustalenie komu przysługuje prawo do oznaczenia, także na tle całokształtu współpracy między stronami - leży poza kognicją Urzędu Patentowego, Urząd zawiesza postępowanie. Zaskarżone postanowienie ma charakter incydentalny, a więc nie kończy postanowienia w sprawie o unieważnienie spornego prawa ale skoro postawiono zarzut naruszenia art. 8 pkt 2 u.z.t. to Urząd Patentowy stwierdził, że nie jest właściwy do rozpatrzenia komu przysługuje prawo do oznaczenia i właściwie podjął postanowienie o zawieszeniu postępowania. Ponadto uprawniony podkreślił, że oświadczenie o możliwości rezygnacji z zarzutu opartego na art. 8 pkt 2 u.z.t. mogło pozostać jedynie w sferze deklaracji. Obecne wycofanie się wnioskodawcy z tego zarzutu powoduje jedynie zmianę sytuacji w postępowaniu incydentalnym, pozostając bez wpływu na postępowanie główne tj. o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy PANORAMA TURYSTYKI. Uprawniony ze spornego prawa nie zgodził się także na możliwość powołania się wnioskodawcy na przysługujące mu domniemanie w zakresie praw autorskich do oznaczenia stanowiącego sporny znak towarowy, ponieważ w jego ocenie prowadzi to do orzekania przez Urząd Patentowy w zakresie objętym ustawą o prawie autorskim. Zdaniem uprawnionego rezygnacja wnioskodawcy z zarzutu naruszenia art. 8 ust. 2 u.z.t. jest aktualnie nieskuteczna, ponieważ cała argumentacja wnioskodawcy nawiązuje do twórczego wkładu stron w prowadzonej działalności i jest to najważniejsza część uzasadnienia wniosku o unieważnienie spornego prawa.

Po rozpoznaniu wniosku, postanowieniem z dnia [...] marca 2005 r. Urząd Patentowy RP utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia po przedstawieniu opisanego wyżej stanu faktycznego sprawy oraz stanowisk stron wskazano, iż postanowienie zostało wydane na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. i art. 100 § 1 k.p.a. w związku z art. 256 ust. 1 p.w.p. Co do zarzutu naruszenia art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. organ wyjaśnił, że wydanie postanowienia na posiedzeniu niejawnym było prawidłowe i co przewiduje przepis art. 255 (3) ust. 2 p.w.p., a w sytuacji gdy Kolegium Orzekające Urzędu Patentowego stwierdzi, że nie jest właściwe do rozpoznania wniosku wydaje postanowienie w oparciu o przepis art. 255 (4) ust. 1 p.w.p. Z tego wynika, że aby wydać przedmiotowe postanowienie Kolegium Orzekające zapoznało się ze zmodyfikowanym wnioskiem z dnia 7 lipca 2007 r. i stwierdziło, że rozpoznanie zarzutów zawartych w tym wniosku nie leży we właściwości Urzędu Patentowego. W ocenie organu, wycofanie przez wnioskodawcę zarzutu opartego na przepisie art. 8 pkt 2 u.z.t. również nie uzasadnia dalszego prowadzenia postępowania, albowiem kwestia naruszenia praw osobistych i majątkowych jest powiązana z zarzutem dokonania zgłoszenia spornego znaku wbrew zasadom współżycia społecznego. UP RP podkreślił, że Wnioskodawca powołał w tym aspekcie zapisy łączącej strony umowy z dnia 15 września 1999 r., która co do zakresu uprawnień odnoszących się do oznaczenia Panorama Turystyki stanowi kwestię sporną między stronami. Organ stwierdził ponadto, że wycofując zarzut oparty na art. 8 pkt 2 u.z.t. wnioskodawca powołał się na domniemanie, iż przysługują mu uprawnienia do korzystania z domniemania prawa do praw autorskich do oznaczenia Panorama Turystyki na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Powyższa argumentacja prowadzi, zdaniem organu, do wniosku, że faktycznie istnieje w dalszym ciągu spór co do kwestii komu przysługuje prawo do oznaczenia stanowiącego sporny znak towarowy. Jednocześnie organ zaakcentował, że strona wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia nie zakwestionowała prawidłowości zawieszenia postępowania ze względu na brak zgodności stron w zakresie skutków umowy z dnia 15 września 1999 r. UP RP za niezasadne uznał pozostałe zarzuty. Odnośnie zarzutu naruszenia art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. Kolegium stwierdziło, że nie jest właściwe do rozpoznania wniosku o unieważnienie prawa ochronnego, któremu zarzucono naruszenie praw osobistych lub majątkowych osób trzecich, w wyniku, którego powstała kwestia sporna komu przysługują autorskie prawa majątkowe a także w związku z tym, iż strony postępowania nie są zgodne co do skutków umowy i wynikającego z nich zakresu uprawnień każdej ze stron w odniesieniu do oznaczenia Panorama Turystyki a zatem Kolegium Orzekające jednocześnie nie mogło wskazać komu te prawa przysługują. Rozstrzygnięcie tej właśnie kwestii należy do kognicji sądu. W tym stanie rzeczy, właściwym było, zdaniem organu, wydanie postanowienia o zawieszeniu postępowania w sprawie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy Panorama Turystyki i wezwanie wnioskodawcy do wystąpienia ze stosownym pozwem o ustalenie komu przysługują prawa do oznaczenia stanowiącego sporny znak. Zdaniem UP RP zakwestionowane postanowienie zostało podjęte w zgodzie z przepisami określonymi w art. 7, 77 § 1 i 80 k.p.a. gdyż Kolegium Orzekające nie pominęło ani nie zignorowało żadnego z pism zebranych w sprawie. Zdaniem organu, ze względu na treść art. 284 pkt 2 p.w.p. konieczność ustalenia komu przysługują prawa do oznaczenia stanowi zagadnienie wstępne uzasadniające zawieszenie postępowania w sprawie o unieważnienie na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. Istniejący między stronami spór, co do skutków umowy z dnia 15 września 1999 r. oraz co do prawnoautorskiej ochrony oznaczenia Panorama Turystyki stanowią kwestie posiadające charakter zagadnienia wstępnego, a więc ich rozstrzygnięcie będzie warunkowało dalsze postępowanie o unieważnienie spornego prawa ochronnego. Kolegium odwołało się w tym zakresie również do orzeczeń Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 listopada 2004 r. sygn. akt 6 II SA 4666/03, z dnia 13 kwietnia 2005 r. sygn. akt

VI SA/Wa 172/04, sygn. VI SA/Wa 1472/05, potwierdzających, zdaniem organu, prawidłowość zajętego stanowiska.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na wskazane wyżej postanowienie z dnia [...] marca 2007 r. M. S., wnosząc o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia ponowił zarzuty sformułowane we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Ponadto podkreślił, że nie wystąpi do sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego z uwagi na brak środków finansowych a zatem organ będzie musiał samodzielnie rozstrzygnąć to zagadnienie zgodnie z art. 100 § 2 i 3 k.p.a.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczasową argumentację.

Uczestnik postępowania spółka E. wniosła o oddalenie skargi.

W toku postępowania sądowoadministracyjnego skarżący oraz uczestnik postępowania złożyli załączniki do protokołu rozprawy, która odbyła się w dniu 22 października 2007 r.

W ww. pismach strony powtórzyły argumentację prezentowaną w toku postępowania administracyjnego i sądowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Ocena działalności organów administracji publicznej dokonywana przez właściwy wojewódzki sąd administracyjny sprowadza się do kontroli prawidłowości zarówno materialnych jak i procesowych aspektów stosunku administracyjnoprawnego, skonkretyzowanego w zaskarżonej decyzji (postanowieniu). Sąd administracyjny może uchylić zaskarżony akt (lub stwierdzić jego nieważność) tylko wówczas, jeśli stwierdzi, że akt ten narusza prawo materialne – w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy lub procesowe – w stopniu mogącym mieć wpływ istotny.

Należy ponadto podkreślić, że stosownie do treści art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy i nie jest związany zarzutami oraz wnioskami skargi, a także powołaną podstawą prawną. Kompetencja sądu wyraża się w możliwości zastosowania środków przewidzianych w ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności organów administracji publicznej wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne do końcowego jej załatwienia.

Dla przejrzystości wywodu w pierwszej kolejności niezbędne jest uszeregowanie zdarzeń zaistniałych w sprawie z punktu widzenia końcowego jego efektu. Następnie Sąd dokona omówienia poszczególnych kwestii mających znaczenie w rozpatrywanej sprawie w kontekście stanowisk prezentowanych przez strony.

Od lipca 2005 r. przed Urzędem Patentowym RP działającym w trybie spornym, toczy się postępowanie z wniosku M. S. prowadzącego przedsiębiorstwo P. o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy Panorama Turystyki zgłoszony do rejestracji w dniu 27 stycznia 2000 r., na który udzielono prawa wyłącznego w dniu 29 maja 2003 r. na rzecz E. spółka z o.o. Wniosek (sprecyzowany pismem z dnia 6 lipca 2006 r.) początkowo był oparty na zarzucie naruszenia art. 8 pkt 1, 2 i 3 u.z.t. W toku postępowania, M. S. wycofał się z zarzutu z art. 8 pkt 2 u.z.t. (v. protokół rozprawy z dnia 12 marca 2007 r.). Postanowieniem z dnia [...] października 2006 r. wydanym na posiedzeniu niejawnym, Urząd Patentowy RP na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 i art. 100 §1 k.p.a. w zw. z art. 256 ust.1 p.w.p.

- zawiesił postępowanie w przedmiotowej sprawie do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w postępowaniu sądowym komu przysługuje prawo do oznaczenia Panorama Turystyki będącego jednocześnie znakiem towarowym Panorama Turystyki o numerze R-145 420 (punkt 1 postanowienia)

- wezwał M. S. [...] do wystąpienia do sądu o rozstrzygniecie powyższego zagadnienia w terminie dwóch miesięcy od daty otrzymania postanowienia (punkt 2 )

- zobowiązał M. S. [...] do nadesłania w wyżej wyznaczonym terminie do Urzędu Patentowego kopii pozwu z prezentatą poświadczonej za zgodność z oryginałem (punkt 3)

W rezultacie rozpoznania wniosku M. S. o ponowne rozpatrzenie sprawy, w którym odwołujący zawarł żądanie uchylenia ww. postanowienia, Urząd Patentowy RP po rozpoznaniu na rozprawie wydał w dniu [...] marca 2007 r., postanowienie utrzymujące w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie. W podstawie prawnej ww. postanowienia wskazano art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., art. 144 k.p.a. w związku z art. 256 ust.1 p.w.p.

W toku postępowania administracyjnego oraz w skardze do Sądu M. S. zarzuca naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny, zdaniem strony, wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

1) naruszenie art. 253 ust. 2 p.w.p. w zw. art. 7, 77 § 1, 80 k.p.a. poprzez brak rozpoznania przez Urząd Patentowy zarzutu nieważności postanowienia o zawieszeniu postępowania z dnia [...] października 2006 r. w świetle art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., co doprowadziło do bezpodstawnego utrzymania w mocy tego postanowienia, dotkniętego wadą nieważności;

2) naruszenie art. 253 ust. 2 p.w.p. w zw. z art. 7, 77 § 1, 80 k.p.a. poprzez brak rozpoznania zarzutu nieważności postanowienia o zawieszeniu postępowania z dnia [...] października 2006 r. w świetle art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a., co doprowadziło do bezpodstawnego utrzymania w mocy tego postanowienia, dotkniętego wadą nieważności;

3) naruszenie art. 255 p.w.p. poprzez przekroczenie granic wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420 oraz związania podstawą prawną wskazaną przez wnioskodawcę, przez bezpodstawne przyjęcie, że wnioskodawca opiera wniosek na zarzucie naruszenia jego praw autorskich, podczas gdy zarzut ten przez wnioskodawcę został wycofany, co doprowadziło do bezpodstawnego zawieszenia postępowania w sprawie z przedmiotowego wniosku o unieważnienie;

4) naruszenie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że zarzut naruszenia art. 8 pkt 2 u.z.t. jest nadal częścią wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420, pomimo tego, że zarzut ten został wycofany przez wnioskodawcę, co doprowadziło do bezpodstawnego zawieszenia postępowania w sprawie z przedmiotowego wniosku o unieważnienie;

5) naruszenie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że kwestia praw autorskich do oznaczenia "Panorama Turystyki" jest zagadnieniem wstępnym dla rozpatrzenia tych zarzutów wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420, które są oparte na art. 8 pkt 1 u.z.t. i art. 8 pkt 3 u.z.t., co doprowadziło do bezpodstawnego zawieszenia postępowania w sprawie z przedmiotowego wniosku o unieważnienie;

6) naruszenie art. 7, 77 § 1, 80 k.p.a. poprzez zaniechanie dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420 i rozpatrzenia materiału dowodowego, zgromadzonego w tej sprawie, co doprowadziło do przedwczesnego wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania w sprawie przedmiotowego wniosku o unieważnienie;

7) naruszenie art. 6, 7, 8, 12, 35 k.p.a., poprzez odstąpienie w sprawie wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420, od wynikających z tych przepisów zasad praworządności, bezstronności i szybkości postępowania administracyjnego, co doprowadziło do wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania w sprawie tego wniosku, a w jego następstwie - do zablokowania na wiele lat możliwości merytorycznego rozpoznania tego wniosku.

Antycypując dalsze rozważania należy w pierwszej kolejności stwierdzić, że zaskarżone postanowienie składa się w istocie z dwóch rozstrzygnięć a mianowicie: rozstrzygnięcia w przedmiocie zawieszenia postępowania z uwagi na prejudykat (art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.) oraz rozstrzygnięcia w przedmiocie wezwania strony do wystąpienia do sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego (art. 100 §1 k.p.a.). Powyższe wynika wprost z treści przedmiotowego postanowienia oraz wskazanych w nim podstaw prawnych tj. art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. i art. 100 § 1 k.p.a. (v. postanowienie z dnia [...] października 2006 r. oraz uzasadnienie postanowienia z dnia [...] marca 2007 r.). W tej sytuacji konieczne jest udzielenie odpowiedzi na pytanie czy obydwa wskazane wyżej rozstrzygnięcia zapadają w formie postanowienia oraz czy (a jeżeli tak - to w jakim trybie), podlegają zaskarżeniu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zdaniem Sądu, na pierwsze z postawionych pytań należy odpowiedzieć twierdząco. Zaś co się tyczy możliwości "samoistnego" zaskarżenia wskazanych wyżej postanowień do WSA, to zdaniem Sądu, jedynie postanowienie o zawieszeniu postępowania jest zaskarżalne odrębną skargą, natomiast postanowienie wydane na podstawie art. 100 § 1 k.p.a. może być kwestionowane wyłącznie w skardze na merytoryczną decyzję organu, który przejął do rozpoznania zagadnienie wstępne (art. 100 § 2 i 3 k.p.a.). Uzasadnienie powyższego poglądu zostanie przedstawione w dalszej części rozważań. Konsekwencją przyjęcia omówionego stanowiska było wydanie w niniejszej sprawie wyroku, w którym: 1) odrzucono skargę na rozstrzygnięcie organu w przedmiocie wezwania strony do wystąpienia do sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego (art. 100 §1 k.p.a.) z powodu niedopuszczalności jej wniesienia (art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a.) oraz 2) wydano orzeczenie merytoryczne, co do rozstrzygnięcia organu w przedmiocie zawieszenia postępowania z uwagi na prejudykat (art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.) oddalając w tym zakresie skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a.

I

ZAWIESZENIE POSTĘPOWANIA PROWADZONEGO PRZEZ URZĄD PATENTOWY W TRYBIE SPORNYM – ZAGADNIENIA WSTĘPNE

Wobec zarzutu skargi opartego na art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., podstawowym zagadnieniem wymagającym wyjaśnienia w niniejszej sprawie jest kwestia podstawy prawnej postanowienia w przedmiocie zawieszenia postępowania spornego oraz konsekwencje płynące z ustalenia tej podstawy a w szczególności w zakresie możliwości podejmowania takiego rozstrzygnięcia na rozprawie i/lub posiedzeniu niejawnym.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że instytucja "zawieszenia postępowania" nie została uregulowana przez ustawodawcę w ustawie Prawo własności przemysłowej. Nieuregulowanie powyższej kwestii w przepisach p.w.p. (a zatem również w tytule VII odnoszącym się do postępowania spornego) powoduje, że w tej materii stosuje się "odpowiednio" przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, co wynika z treści art. 256 ust. 1 p.w.p., który stanowi: do postępowania spornego przed Urzędem Patentowym w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. W sytuacji, w której sama norma prawna narzuca zastosowanie przepisu prawnego lub przepisów prawnych należących do innej instytucji prawnej użycie formuły "odpowiedniego stosowania przepisu" nakazuje aby interpretator uwzględnił ewentualnie powstające różnice między instytucjami do których należy przepis odsyłający czy/i odesłania. Nie musi to oznaczać jego zastosowania wprost lecz może zaistnieć konieczność wprowadzenia odpowiednich modyfikacji przepisu odesłania. Innymi słowy, uwzględnienie odrębności może prowadzić do zastosowania danego przepisu w następujących konfiguracjach:

a) wprost

b) z odpowiednią zmianą

c) bądź wreszcie może prowadzić do uznania, że dany przepis nie ma w ogóle zastosowania.

W rozpatrywanej sprawie "odpowiednie stosowanie" oznacza konieczność respektowania specyfiki postępowania prowadzonego przez Urząd Patentowy w trybie spornym.

Przedmiotowe postanowienie o zawieszeniu postępowania zostało wydane na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. tj. z uwagi na wystąpienie, w ocenie organu, kwestii prejudycjalnej. Ponieważ oprócz zakwestionowania merytorycznej prawidłowości postanowienia o zawieszeniu została podważona możliwość wydania tego postanowienia na posiedzeniu niejawnym w pierwszej kolejności należy rozważyć czy "odpowiednie stosowanie przepisów k.p.a." w zakresie postanowienia wydanego na podstawie art. art. 97 §1 pkt 4 k.p.a. nakazuje zmodyfikowanie konstrukcji zawartej w k.p.a. do wymogów stawianych przez przepisy regulujące postępowanie sporne przed Urzędem Patentowym w odniesieniu do "sposobu" podjęcia tego postanowienia. Należy zauważyć, że kodeks postępowania administracyjnego nie reguluje w sposób szczególny sposobu podjęcia postanowienia w przedmiocie zawieszenia postępowania. Jedynie w art. 89 k.p.a. przewidziane są warunki obligatoryjnego wyznaczenia rozprawy, przy czym jeżeli nie występuje w sprawie przesłanka bezwzględnego wyznaczenia rozprawy w sytuacji kiedy przewiduje to przepis szczególny, naruszenie art. 89 k.p.a. ocenianie jest przez sąd administracyjny pod kątem naruszenia przepisów procedury administracyjnej w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a).

Kwestia sposobu podjęcia przez Urząd Patentowy RP postanowienia incydentalnego (na posiedzeniu niejawnym/na rozprawie) musi zostać rozważona przy uwzględnieniu specyfiki a przede wszystkim istoty postępowania spornego.

Szczególny charakter postępowania spornego polega na przyjęciu założenia, iż między stronami postępowania istnieje spór, który powinien być rozstrzygnięty przez Urząd Patentowy. Rozstrzygnięcie zaś tego sporu następuje w drodze wydania przez organ decyzji, po przeprowadzeniu rozprawy (v. art. 255(3) ust. 1). Kontradyktoryjność postępowania spornego wymusiła na ustawodawcy wskazanie, które z kwestii wyłaniających się w toku tego postępowania mogą (a zatem nie muszą) być załatwione na posiedzeniu niejawnym. Stanowi o tym art. 255(3) p.w.p.: "w sprawach wymienionych w art. 2551 ust. 6, w art. 2554, w art. 2555 ust. 2, w art. 2556 ust. 3, a także w przypadku przywrócenia terminu określonego w art. 2551 ust. 6, Urząd Patentowy może orzekać na posiedzeniach niejawnych". Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że wymienione w tej jednostce redakcyjnej artykuły dotyczą spraw stricte proceduralnych np. 255(1) ust. 6 w którym mowa o niespełnieniu przez wniosek o wszczęcie postępowania spornego wymogów formalnych, art. 255(6) ust. 3 dotyczący sprostowania lub uzupełnienia protokołu rozprawy (inaczej ta kwestia regulowana jest w k.p.a. v. art. 67-69 k.p.a.). Ponadto w sposób szczególny przepis ten reguluje kwestię braku właściwości UP do rozpatrzenia wniosku w trybie postępowania spornego o czym stanowi art. 255(4) p.w.p.

Zdaniem Sądu, kwestia wpadkowa jaką jest wydanie postanowienia na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. również nie musi być rozpatrzona na rozprawie ale może zostać podjęta na posiedzeniu niejawnym, gdyż w tym postanowieniu nie rozstrzyga się o istocie postępowania jaką jest w niniejszej sprawie kwestia unieważnienia (bądź odmowy unieważnienia) prawa wyłącznego.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu, przepisy k.p.a. dotyczące zawieszenia postępowania mające zastosowanie do postępowania spornego przed Urzędem Patentowym nie podlegają modyfikacjom, ale są stosowane wprost zarówno w odniesieniu do "sposobu" podjęcia postanowienia w przedmiocie zawieszenia postępowania jak i podstaw zawieszenia.

W niniejszej sprawie, nawet przy założeniu, iż organ pierwszej instancji powinien wyznaczyć rozprawę, gdyż poglądy prawne stron były diametralnie różne, a do tego uczestnik nie zajął stanowiska w przedmiocie zmodyfikowanego wniosku niewyznaczenie rozprawy w celu wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. nie miało istotnego wpływu na wynik sprawy, ponieważ przedmiotowe postanowienie jest merytorycznie poprawne, o czym w dalszej części wywodów.

Jak już wyżej wskazano, postanowienie w przedmiocie zawieszenia postępowania prowadzonego w trybie postępowania spornego może zapaść zarówno na rozprawie jak i na posiedzeniu niejawnym. Przy czym, co należy podkreślić, Sąd nie podziela argumentacji organu i uczestnika postępowania którzy wyprowadzają taki wniosek z przepisu art. 255 (3) ust. 2 p.w.p. w zw. z art. 255(4) ust.1 p.w.p. Powyższe przepisy, zdaniem Sądu, nie dotyczą procedowania w przedmiocie zawieszenia postępowania. Jak już sygnalizowano, przepis art. 255(3) ust. 2 p.w.p. w sposób enumeratywny wymienia sprawy w których UP może orzekać na posiedzeniu niejawnym. Są to sprawy stricte proceduralne. Ponadto, o czym wzmiankowano, w sposób szczególny przepis ten reguluje kwestię braku właściwości UP do rozpatrzenia wniosku w trybie postępowania spornego (art. 255 (4) pwp.). Przy czym, zdaniem Sądu, nie chodzi tu o rozpatrzenie wniosku o zawieszenie postępowania prowadzonego w trybie postępowania spornego, ale chodzi o sytuację, gdy strona składa wniosek o rozpoznanie sprawy merytorycznej określonej we wniosku i żąda jej rozpoznania w trybie postępowania spornego. Natomiast UP stwierdza, że sprawa objęta wnioskiem nie mieści się w katalogu spraw wymienionym w art. 255 ust. 1 pkt 1-9 p.w.p. Wówczas - wobec kategorycznej treści art. 255 ust. 4 p.w.p. organ musi podjąć rozstrzygnięcie wobec złożonego wniosku "merytorycznego". Taką właśnie sytuację przewiduje art. 255(4) p.w.p. który pozwala na podjęcie postanowienia w tej sprawie na posiedzeniu niejawnym bez potrzeby angażowania całego aparatu urzędniczego i generowania dodatkowych kosztów związanych w przeprowadzeniem rozprawy. Powyższa argumentacja zostaje wzmocniona analizą treści przepisu art. 255 (4) p.w.p. który należy odczytywać w całości tj. ust.1 i 2 .

Jak wynika z ust. 2 art. 255(4) w razie wycofania wniosku przed rozprawą organ wydaje decyzję o umorzeniu postępowania. W takiej sytuacji UP kończy zatem całe postępowanie w sprawie wniosku a nie jedynie fragment postępowania w sprawie, odnoszący się do kwestii wpadkowej. Zdaniem Sądu, konieczność całościowej analizy przedmiotowego przepisu umknęła zarówno organowi jak i uczestnikowi postępowania, co spowodowało że wnioski do jakich doszli były błędne.

Z przyczyn szczegółowo podanych wyżej, Sąd nie podziela również argumentacji skarżącego, iż postanowienie w przedmiocie zawieszenia postępowania może zapaść jedynie na rozprawie, co strona wywodzi z treści art. 255(4) p.w.p. uzasadniając, iż w toku postępowania spornego jedynie kwestie wymienione w tym przepisie mogą być rozpoznane na posiedzeniu niejawnym.

II

WEZWANIE STRONY DO ROZSTRZYGNIĘCIA ZAGADNIENIA WSTĘPNEGO

Wobec zarzutu skargi opartego na art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. należy zaakcentować, iż argumentacja skarżącego w tym zakresie jest ściśle powiązana z zarzutem naruszenia przez organ art. 100 § 1 k.p.a., gdyż opiera się na założeniu, że organ wzywając stronę do wystąpienia do sądu o rozstrzygnięcie prejudykatu źle sformułował wezwanie czyniąc to postanowienie niewykonalnym. Przed przystąpieniem do oceny dotyczącej ww. zarzutu, należy jeszcze raz podnieść, że w niniejszej sprawie organ w zaskarżonym postanowieniu zawarł dwa rozstrzygnięcia: 1) zawiesił postępowanie na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a., oraz 2) wezwał wnioskodawcę do wystąpienia do sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego (art. 100 §1 k.p.a.). Osąd czy umieszczenie obydwu tych rozstrzygnięć w jednym postanowieniu było prawidłowym działaniem organu wymaga w pierwszej kolejności wyjaśnienia jaki jest tryb postępowania organu po wydaniu postanowienia o zawieszeniu postępowania na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. a następnie wskazania, w jakiej formie organ wzywa stronę do wykonania czynności o jakich mowa w art. 100 § 1 k.p.a.

Jak już zasygnalizowano na wstępie niniejszych rozważań forma postanowienia odnosi się zarówno do orzeczenia w przedmiocie zawieszenia postępowania administracyjnego jak i wezwania strony do wykonania czynności. Zatem zamieszczenie obydwu tych rozstrzygnięć w jednym postanowieniu nie stanowi uchybienia mającego wpływ na wynik sprawy, choć pierwsze z nich jest zaskarżalne a drugie niezaskarżalne. Do powyższego wniosku prowadzi analiza omawianych przepisów.

Zdaniem Sądu, wobec jednoznacznej treści art. 100 § 1 k.p.a., który stanowi, że "organ administracji publicznej, który zawiesił postępowanie (...) wezwie /równocześnie/ stronę do wystąpienia (...)" uprawnione jest stanowisko przyjmujące założenie, iż warunkiem niezbędnym do wezwania strony o wystąpienie do sądu/organu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego jest uprzednie zawieszenie postępowania na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.

Obligatoryjne zawieszenie postępowania poza skutkami ogólnymi wywołuje skutek w zakresie samej dopuszczalności oraz granic czynności procesowych. Przede wszystkim powstaje wówczas obowiązek organu administracji, który zawiesił postępowanie podjęcia konkretnych czynności procesowych (art. 100 § 1 i 2 w zw. z § 3). Jak podkreśla judykatura, tryb przewidziany w art. 100 § 1 k.p.a. ma na celu doprowadzenie do wszczęcia przed odpowiednim organem lub sądem postępowania w celu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego (por. wyrok NSA z 13 lipca 1999r. I SA/Wr 14/98, ONSA, nr 3, poz. 209).

Z powyższego wynika, że przepisy k.p.a. rozdzielnie traktują dwie czynności organu jakimi są: wydanie postanowienia o zawieszeniu postępowania oraz wezwanie strony dokonane w trybie art. 100 § 1 k.p.a. Przy czym, co należy podkreślić, z przepisów procedury administracyjnej nie wynika wprost w jakiej formie organ wzywa stronę do czynności określonych w art. 100 § 1 k.p.a. Zdaniem Sądu, formą wezwania strony jest niezaskarżalne postanowienie. Powyższe stanowisko jest uzasadnione ze względu na istotę omawianych czynności, które mają zmierzać do pewnych procesowych rozstrzygnięć poza kognicją organu administracji, a zatem nie są to "wezwania" uregulowane w rozdziale 9 k.p.a., bowiem nie dotyczą wezwań do udziału w czynnościach postępowania administracyjnego.

Forma postanowienia dla tego wezwania znajduje pośrednio oparcie w treści art. 123 § 1, 2 k.p.a., który stanowi, że w toku postępowania organ wydaje postanowienia, które dotyczą poszczególnych kwestii wynikających w toku postępowania, lecz nie rozstrzygają o istocie spraw (..). Natomiast niezaskarżalność przedmiotowego postanowienia wynika zarówno z art. 141 §1 k.p.a. jak i z samej istoty rozstrzygnięcia przez organ zagadnienia wstępnego przejętego do rozpoznania we własnym zakresie.

Z przejęciem prejudykatu do rozpoznania przez organ administracji mamy do czynienia m.in. w sytuacji gdy strona, pomimo wezwania określonego w art. 100 § 1 k.p.a. nie wystąpi o rozstrzygnięcie do sądu lub organu (v. art. 100 § 3 k.p.a.) Na marginesie można w tym miejscu dodać, że w rozpatrywanej sprawie skarżący zapowiada takie właśnie "nie działanie". W omówionej wyżej sytuacji zagadnienie prejudycjalne rozstrzyga organ przed którym toczy się postępowanie "główne", czyli w niniejszej sprawie byłby to Urząd Patentowy RP. Należy przy tym zauważyć, że kwestią nieuregulowaną wprost w k.p.a. jest forma w jakiej to następuje. Sąd podziela stanowisko prezentowane w literaturze przedmiotu przez Grzegorza Łaszczycę w monografii pt. "Zawieszenie ogólnego postępowania administracyjnego", seria: Monografie Zakamycza, Zakamycze 2005 r., że użycie w § 2 art. 100 k.p.a. formuły "rozstrzygnięcie" wskazuje, iż jest to czynność organu o charakterze władczym tj. albo postanowienie albo decyzja. Przy czym należy zauważyć, że owo "rozstrzygnięcie" zagadnienia wstępnego ma w przeważającej mierze walor merytoryczny, dotyczący istoty sprawy. Z przepisów kodeksu, nie wynika jednocześnie zastrzeżenie dopuszczające wydawanie w takim przypadku postanowienia, co do istoty sprawy. Zdaniem Sądu, rozstrzygnięcie zagadnienia prejudycjalnego we własnym zakresie przez organ następuje w decyzji administracyjnej załatwiającej sprawę "główną". Argumentu dostarcza treść art. 100 § 2 in fine k.p.a. w którym mowa, że "organ administracji publicznej załatwi sprawę, rozstrzygając zagadnienie wstępne we własnym zakresie". Formuła ta wskazuje na jednoczesny moment "załatwienia sprawy" i "rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego we własnym zakresie" a tym samym wymaga zawarcia takich "rozstrzygnięć" w jednej decyzji administracyjnej (szerzej: v. op.cit. str. 118-121).

Zaprezentowany wywód uzasadnia, zdaniem Sądu, przyjęcie stanowiska, że postanowienie o wezwaniu strony do wykonania czynności o których mowa w art. 100 § 1 k.p.a. jest niezaskarżalne odrębną skargą, ale dopiero w skardze na decyzję zawierającą również rozstrzygnięcie wstępne. Strona może wówczas kwestionować prawidłowość tego postanowienia na przykład wykazując, że organ czyniąc owo wezwanie "niewykonalnym" w konsekwencji dokonał wadliwego przejęcia prejudykatu do rozpoznania we własnym zakresie. Mając na uwadze powyższe, zasadnym było w niniejszej sprawie odrzucić skargę na rozstrzygnięcie organu w przedmiocie wezwania strony do wystąpienia do sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego (art. 100 § 1 k.p.a..) z powodu niedopuszczalności jej wniesienia (art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a.). W tym stanie rzeczy, na aktualnym etapie sprawy niniejszej, poza rozważaniami Sądu muszą pozostać wszystkie zarzuty skierowane przez skarżącego przeciwko wezwaniu dokonanemu przez organ w ramach art. 100 § 1 k.p.a. gdyż są przedwczesne.

Podsumowując dotychczasowe rozważania należy stwierdzić, że w niniejszym postępowaniu sądowym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie mógł się zająć merytorycznie oceną prawidłowości zaskarżonego postanowienia Urzędu Patentowego RP jedynie z zakresie rozstrzygnięcia tego organu o zawieszeniu postępowania administracyjnego na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. A zatem kontroli Sądu podlegało zagadnienie prawidłowości uznania przez organ, że zostały spełnione przesłanki wymienionego przepisu.

Zdaniem Sądu, zarzuty skargi w ww. zakresie nie zasługują na uwzględnienie, a zaskarżone rozstrzygnięcie nie narusza prawa w stopniu uzasadniającym jego wyeliminowanie z obrotu prawnego.

III

ZAWIESZENIE POSTĘPOWANIA W SPRAWIE NINIEJSZEJ NA PODSTAWIE ART. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.

Uznając, że organ administracji publicznej wydając zaskarżone postanowienie nie naruszył przepisu art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. należy wskazać, że na konstrukcję zagadnienia wstępnego składają się cztery istotne elementy: 1) zagadnienie to wyłania się w toku postępowania administracyjnego, 2) jego rozstrzygnięcie należy do innego organu lub sądu 3) wymaga ono "uprzedniego" rozstrzygnięcia tzn. musi poprzedzać rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji 4) istnieje zależność między uprzednim rozstrzygnięciem zagadnienia wstępnego a rozpatrzeniem sprawy i wydaniem decyzji. Należy przy tym podkreślić, że ostatni z wymienionych elementów, w istocie najważniejszy, jest najbardziej sporny. Powyższe wynika z tego, że formułując wymóg istnienia zależności, kodeks nie określa jej charakteru. W ocenie Sądu, przepis art. 97 k.p.a. wymaga zależności bezpośredniej ponieważ przemawia za tym istota instytucji zawieszenia postępowania, instytucji tamującej bieg postępowania i opóźniającej rozstrzygnięcie sprawy (v. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 maja 1999 r. IV SA 7444/97 niepubl.). Jak wspomniano, k.p.a. nie określa wyraźnie podstaw prawnych zależności. Judykatura przyjmuje, że przesądza o niej treść przepisów prawa materialnego, stanowiących podstawę prawną decyzji administracyjnej i w nich nakazuje ich poszukiwać (patrz np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia: 22 października 1991 r., SA/Wr 936/91, ONSA 1991, nr 3-4, poz. 90 oraz 22 grudnia 1993 r. SA/Wr 1160/93, ONSA 1995 nr 1, poz. 21). Zagadnieniem wstępnym nie może być wyjaśnienie okoliczności faktycznych (vide. Jaśkowska, A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Zakamycze, 2005, wyd. II - komentarz do art. 97 k.p.a..).

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne na grunt rozpoznawanej sprawy zaakcentowania wymaga, że w punkcie I dotychczasowych rozważań Sąd odparł argumenty skarżącego, który błędnie upatruje wadliwości zaskarżonego postanowienia wydanego na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. w tym, że powinno być wydane na rozprawie. W tym stanie rzeczy, zbędne jest powtarzanie przez Sąd motywów podanych w ww. pkt I natomiast wystarczy w tym miejscu jeszcze raz podkreślić, że zarzut naruszenia art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. jest niezasadny.

W odniesieniu do omawianego rozstrzygnięcia skarżący zarzuca ponadto:

a) naruszenie art. 255 p.w.p. poprzez "przekroczenie granic wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420 oraz związania podstawą prawną wskazaną przez wnioskodawcę, przez bezpodstawne przyjęcie, że wnioskodawca opiera wniosek na zarzucie naruszenia jego praw autorskich, podczas gdy zarzut ten przez wnioskodawcę został wycofany, co doprowadziło do bezpodstawnego zawieszenia postępowania w sprawie z przedmiotowego wniosku o unieważnienie nadto

b) naruszenie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że zarzut naruszenia art. 8 pkt 2 u.z.t. jest nadal częścią wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420, pomimo tego, że zarzut ten został wycofany przez wnioskodawcę, co doprowadziło do bezpodstawnego zawieszenia postępowania w sprawie z przedmiotowego wniosku o unieważnienie;

c) naruszenie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że kwestia praw autorskich do oznaczenia "Panorama Turystyki" jest zagadnieniem wstępnym dla rozpatrzenia tych zarzutów wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420, które są oparte na art. 8 pkt 1 u.z.t. i art. 8 pkt 3 u.z.t., co doprowadziło do bezpodstawnego zawieszenia postępowania w sprawie z przedmiotowego wniosku o unieważnienie;

d) naruszenie art. 7, 77 § 1, 80 k.p.a. poprzez zaniechanie dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420 i rozpatrzenia materiału dowodowego, zgromadzonego w tej sprawie, co doprowadziło do przedwczesnego wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania w sprawie przedmiotowego wniosku o unieważnienie;

e) naruszenie art. art. 6, 7, 8, 12, 35 k.p.a., poprzez odstąpienie w sprawie wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy "Panorama Turystyki" R-145420, od wynikających z tych przepisów zasad praworządności, bezstronności i szybkości postępowania administracyjnego, co doprowadziło do wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania w sprawie tego wniosku, a w jego następstwie - do zablokowania na wiele lat możliwości merytorycznego rozpoznania tego wniosku.

Zdaniem Sądu, żaden z wymienionych wyżej zarzutów nie zasługuje na uwzględnienie z następujących powodów:

W rozpatrywanej sprawie zachodził prejudykat, gdyż wniosek o unieważnienie oparty jest na przepisie art. 8 pkt 1 u.z.t. natomiast istnieje spór pomiędzy wnioskodawcą i uczestnikiem postępowania dotyczący kwestii przysługiwania praw autorskich do spornych oznaczeń będących jednocześnie znakami towarowymi których unieważnienia domaga się skarżący. W ocenie Sądu przedmiotowy spór istnieje wbrew przeciwnym twierdzeniom skarżącego. Istnienie sporu znajduje potwierdzenie w dokumentach znajdujących się w aktach sprawy, a w szczególności wynika z twierdzeń skarżącego zawartych choćby we wniosku o unieważnienie jak również np. w piśmie z dnia 9 marca 2007 r. (pkt 6 pisma), gdzie wnioskodawca wskazuje, iż jest pewien że przysługują mu prawa autorskie do spornego oznaczenia. Twierdzenia skarżącego należy skonfrontować z informacjami zawartymi w odpowiedzi na wniosek pkt 5.8 pisma z 19 sierpnia 2005 r. (k. 112 akt adm.), gdzie uprawniony ze znaku im zaprzecza.

W piśmie z dnia 9 marca 2007r. skarżący podnosi, że "podstawą zarzutu opartego na podstawie art. 8 pkt 1 u.z.t. nie jest naruszenie praw autorskich lecz naruszenie stosunku zaufania oraz zasad lojalności wynikających z wieloletniej współpracy obu stron oraz zobowiązania stron do wzajemnego informowania się o istotnych okolicznościach związanych z tą współpracą. Zatem dla tego zarzutu, kwestia praw autorskich do przedmiotowego rozwiązania nie ma żadnego znaczenia."

Zdaniem Sądu, stanowisko strony nie zasługuje na uwzględnienie gdyż z cytowanej wypowiedzi i zgromadzonych materiałów w sprawie wynika, że istnieje spór między stronami co do skutków umowy z dnia 15 września 1999 r. i wynikającego z nich zakresu uprawnień dla każdej ze stron w odniesieniu do spornego oznaczenia w tym prawa autorskiego do spornego oznaczenia (skarżący jest zdania, iż jest jedynym podmiotem któremu przysługują te prawa).

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie, zarzut oparty na art. 8 pkt 1 u.z.t. wiąże się z kwestią praw autorskich do spornego znaku. Wskazuje na to treść pisma skarżącego z dnia 6 lipca 2006 r. w którym precyzuje podstawę prawną wniosku. Strona wskazuje mianowicie, że art. 8 pkt 1 u.z.t. został naruszony przez to, że uczestnik dokonał zgłoszenia spornego znaku towarowego bez poinformowania o tym wnioskodawcy a z okoliczności sprawy wynika, zdaniem strony, że znak został zgłoszony celem przechwycenia atrakcyjnego "cudzego" oznaczenia. Przy czym z dalszych wywodów pisma wynika, że owo "cudze" oznaczenie to oznaczenie należące do wnioskodawcy – na co wskazuje akapit mówiący o tym, że " uczestnik podejmował próby przejęcia praw do ww. oznaczenia a następnie odkupienia praw do opracowanego przez wnioskodawcę portalu w celu pozbawienia go wszelkich praw do ww. oznaczenia jako elementu portalu" (str. 174 akt adm.). Zdaniem Sądu, formułując zarzuty skargi uwadze M. S. umknęło, że zarzut z art. 8 pkt 1 u.z.t. oparty jest na założeniu poczynionym przez skarżącego, iż przysługują mu prawa autorskie do spornego oznaczenia (czemu w sposób stanowczy zaprzecza uprawniony). Skoro zatem skarżący w istocie powołuje się na niedopuszczalność rejestracji na rzecz uczestnika spornego znaku towarowego wobec przysługiwania skarżącemu praw autorskich do tego oznaczenia oraz uważa, że naruszenie zasad współżycia społecznego nastąpiło przez zgłoszenie spornego znaku towarowego do zarejestrowania pomimo, że strony łączyła długoletnia współpraca, choć zakres tej współpracy (wynikającej z umowy zawartej w 1999 r. jest kwestionowany przez uprawnionego), zdaniem Sądu, organ prawidłowo uznał że kwestia przysługiwania praw autorskich do spornego oznaczenia stanowi prejudykat w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a.

Reasumując należy stwierdzić, że omówiona wyżej kwestia jest zagadnieniem wstępnym dla rozstrzygnięcia sprawy o unieważnienie spornego prawa ponieważ pozostaje w nierozerwalnym związku z podnoszonym zarzutem naruszenia art. 8 pkt 1 u.z.t. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na przepis art. 284 pkt 2 p.w.p. który stanowi, iż w postępowaniu cywilnym, na zasadach ogólnych rozpatrywane są w szczególności sprawy m.in. o ustalenie prawa z rejestracji. W tym stanie rzeczy, również zarzut naruszenia art. 255 p.w.p. oraz art. 7. 77 ,80 k.p.a. nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Strona zarzuca nadto, że przedmiotowe postanowienie zostało wydane "przedwcześnie" tzn. przed uzyskaniem pełnego stanowiska stron. Niezasadność tego zarzutu omówiono już w punkcie I niniejszych rozważań. Dlatego w chwili obecnej należy jedynie zrekapitulować, że jeżeli nawet Urząd Patentowy RP nie "poczekał" na stanowisko uprawnionego, który wnioskował o odroczenie rozprawy z dnia 7 lipca

2007 r. z uwagi na zgłoszone przez skarżącego wnioski dowodowe z przesłuchania świadków nie można postawić skutecznego zarzutu naruszenia procedury administracyjnej albowiem organowi było wiadomo z uzyskanych stanowisk stron, że istnieje między nimi konflikt, co do kwestii skutków umowy z dnia 15 września 1999 r. i wynikającego z nich zakresu uprawnień dla każdej ze stron w odniesieniu do spornego oznaczenia w tym prawa autorskiego do spornego oznaczenia. Tym bardziej, co należy podkreślić, pismo uprawnionego z dnia 8 lutego 2007 r. (odpowiedź na wniosek skarżącego o ponownie rozpatrzenie sprawy zakończonej postanowieniem z dnia [...] października 2007r.) nie pozostawia również żadnych wątpliwości, co do istnienia między stronami sporu w zakresie prawa do spornego oznaczenia (v. argumentacja uprawnionego zawarta w pkt 2.4.2. pisma).

Wycofanie się przez skarżącego z zarzutu naruszenia art. 8 pkt 2 u.z.t. nie ma, zdaniem Sądu, wpływu na istnienie podstaw do zawieszenia postępowania na podstawie komentowanego przepisu, podobnie jak nie ma takiego wpływu istnienie zarzutu opartego na przepisie art. 8 pkt 3 u.z.t., który nie odnosi się do kwestii przysługiwania praw autorskich.

Prezentowane stanowisko jest uzasadnione tym, że Urząd Patentowy RP musi rozstrzygnąć sprawę odnośnie wszystkich zgłoszonych podstaw (v. art. 255 ust 4 p.w.p.) a zatem wystarczy, że zaistnieje jedna kwestia stanowiąca prejudykat a organ obligatoryjnie musi zawiesić postępowanie.

Skoro, co wywiedziono powyżej, zarzut z art. 8 pkt 1 u.z.t. oparty jest na argumentacji, która zasadza się na spornej między stronami kwestii, iż skarżącemu przysługują prawa autorskie do spornego oznaczenia zatem zawieszenie postępowania w niniejszej sprawie było obligatoryjne. W tym stanie rzeczy, za pozbawione uzasadnienia należy uznać stanowisko strony skarżącej, że działanie organu doprowadziło do bezpodstawnego zawieszenia postępowania w sprawie z przedmiotowego wniosku .

Odnosząc się do pozostałych zarzutów (naruszenie art. 6, 7, 8, 12, 35 k.p.a.) należy wskazać, że również nie mogą odnieść pożądanego przez skarżącego rezultatu. Należy podkreślić, że uwypuklanie w skardze, iż postanowienie o zawieszeniu postępowania jest de facto zakończeniem postępowania wynika, jak się wydaje, z wadliwego pojmowania instytucji zawieszenia postępowania. W stanie zawieszenia postępowania w dalszym ciągu trwa stan zawisłości sprawy (lis pendens), w którym nadal istnieją powstałe w nim stosunki prawnoprocesowe, a jedynie tok postępowania ulega wstrzymaniu. Dopełnienie przez organ obowiązków sformułowanych w cytowanym art. 100 k.p.a. zapobiega natomiast przewlekłości postępowania i ma na celu zapewnienie realizacji ogólnej zasady szybkości postępowania o której mowa w art. 12 k.p.a.

Skoro zatem w rozpatrywanej sprawie, organ właściwie ustalił istnienie kwestii prejudycjalnej, za prawidłowe należy uznać podjęte rozstrzygnięcie polegające na zawieszeniu postępowania administracyjnego na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. a zatem w tym zakresie przedmiotową skargę należało oddalić na podstawie art. 151 p.p.s.a.