Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Tadeusz Lipiński Sędziowie sędzia WSA Marzenna Glabas sędzia WSA Ewa Osipuk (spr.) Protokolant starszy sekretarz sądowy Marta Przewłucka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 września 2020 r. sprawy ze skargi B. P. na zalecenia pokontrolne Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie usunięcia nieprawidłowości w zakresie jakości handlowej oddala skargę.

B.P. (dalej jako: "strona", "skarżąca"), wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie skargę na zalecenia pokontrolne Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno– Spożywczych (dalej jako "Inspektor", "organ", ) z dnia "[...]".

Jak wynika z przedstawionych wraz ze skargą akt administracyjnych sprawy,

w dniach 24, 27 lutego oraz 24 marca 2020 r., Inspektor przeprowadził kontrolę

w Firmie A, w wyniku której stwierdził nieprawidłowości w zakresie jakości handlowej: wprowadzenie do obrotu 2 partii artykułów rolno-spożywczych niespełniających wymagań jakości handlowej w stosunku do wymagań określonych w przepisach

o jakości handlowej i dodatkowych wymagań zadeklarowanych przez producenta

w opakowaniu tj. ""[...]"" oraz ""[...]"".

W zaleceniach pokontrolnych zostały wskazane następujące nieprawidłowości

wobec produktu: " "[...]" " - w zakresie oznakowania z uwagi na fakt, że nazwa opisowa środka spożywczego jest nieprawidłowa, ponieważ opis nie jest wystarczający, aby umożliwić konsumentowi poznanie rzeczywistego charakteru tego środka spożywczego i odróżnienie go od innych produktów, z którymi może zostać pomylony. W zastosowanej nazwie użyto opisu buraczki czerwone sugerującego, że jest to produkt jednoskładnikowy składający się jedynie z buraczków, podczas gdy składa się on jeszcze z innych składników warzywnych tj. cebuli. Zdaniem organu, powyższe narusza art. 17 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011

z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)

nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 – Dz.U.UE.L z 2011.304.18, (dalej jako: "rozporządzenie 1169/2011").

Ponadto, Inspektor stwierdził, że nieprawidłowo podano nazwę pomiotu działającego na rynku spożywczym odpowiedzialnego za informacje na temat żywności tj. nie podano imienia i nazwiska osoby fizycznej tylko podano: ""[...]" " podczas gdy firma należy do osoby fizycznej o imieniu i nazwisku i została zarejestrowana w centralnej ewidencji działalności gospodarczej pod nazwą ""[...]"", co narusza art. 9 ust.1 pkt h) rozporządzenia 1169/2011.

Stwierdzono też, że obowiązkowe dane szczegółowe wymagane przepisami

art. 9 ust. 1 litera b, e, f, g oraz l rozporządzenia nr 1169/2011 tj. wykaz składników łącznie z wyrażeniem poprzedzającym, tj. "Składniki", wyrażenie poprzedzające ilość netto oraz datę minimalnej trwałości tj. odpowiednio "masa netto" i ,,Należy spożyć do", a także informacje dotyczące warunków przechowywania i informacje o wartości odżywczej produktu znajdujące się na etykiecie w oznakowaniu ww. partii przetworu warzywnego oznaczono z użyciem znaków o rozmiarze czcionki, w rzeczywistości wynosi 1,0 mm, podczas, gdy winny być wydrukowane na etykiecie w sposób zapewniający wyraźną czytelność, z użyciem znaków o rozmiarze czcionki, której wysokość x, zdefiniowana w załączniku IV, wynosi co najmniej 1,2 mm, co jest niezgodne z art. 13 ust. 2 w/w rozporządzenia 1169/2011.

Nieprawidłowości wobec produktu ""[...]""

w zakresie cech fizykochemicznych miało, zdaniem organu nastąpić z uwagi na zawyżoną

o 0,9 p.p. zawartość chlorków w stosunku do deklaracji producenta zawartej w Specyfikacji wyrobu gotowego "[...]"z dn. 06.05.2019, w wyniku badań laboratoryjnych stwierdzono zawartość chlorków na poziomie 2,4 ±0,1 % (sprawozdanie z badań

nr "[...]"r.), podczas gdy zgodnie z deklaracją producenta winna ona wynosić nie więcej niż 1,5%. Zakwestionowano też oznakowanie produktu z uwagi na fakt, że nazwa opisowa środka spożywczego tj. ""[...]" " jest nieprawidłowa, ponieważ opis nie jest wystarczający, aby umożliwić konsumentowi poznanie rzeczywistego charakteru tego środka spożywczego i odróżnienie go od innych produktów, z którymi może zostać pomylony

z uwagi na fakt, iż w zastosowanej nazwie użyto opisu ogórkowa sugerującego, iż jest to surówka składająca się wyłącznie z jednego składnika - ogórka świeżego, podczas, gdy składa się ona jeszcze z innych składników warzywnych tj. kapusty białej, papryki konserwowej, cebuli i ogórków kiszonych, a nie świeżych ogórków. Powyższe, zdaniem organu narusza art. 17

ust. 1 rozporządzenia 1169/2011.

Ponadto, w oznakowaniu produktu, na etykiecie, w wykazie składników nie umieszczono nazwy składnika rzeczywiście wykorzystanego do produkcji przedmiotowego wyrobu tj.: wody, co narusza art. 18 ust 1 rozporządzenia 1169/2011,

Organ, powołując się na art. 30b ustawy z 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2019r., poz. 2178 z późn. zm.), wezwał skarżącą do natychmiastowego usunięcia ww. nieprawidłowości, poprzez wykonanie następujących zaleceń:

- wobec produktu ""[...]"":

w zakresie oznakowania, poprzez:

- podanie prawidłowej nazwy opisowej środka spożywczego wystarczającej, aby umożliwić konsumentowi poznanie rzeczywistego charakteru tego środka spożywczego i odróżnienie go od innych produktów z którymi może zostać pomylony z uwagi na fakt, iż w zastosowanej nazwie użyto opisu buraczki czerwone sugerującego, iż jest to produkt jednoskładnikowy składający się jedynie z buraczków, podczas gdy składa się ona jeszcze z innych składników warzywnych tj. cebuli i aby informacje na temat żywności tj. nazwa opisowa nie mogła wprowadzać konsumenta w błąd,

w szczególności, co do właściwości środka spożywczego, jego charakteru tożsamości, właściwości, składu oraz nie była nierzetelna;

- podanie prawidłowej nazwy podmiotu działającego na rynku spożywczym odpowiedzialnego z informacje na temat żywności tj. imienia i nazwiska osoby fizycznej zarejestrowanej w centralnej ewidencji działalności gospodarczej jako ""[...]"" ;

- zastosowanie znaków o rozmiarze czcionki, której wysokość x wynosi minimum 1,2 mm w umieszczonych na etykietach obowiązkowych danych szczegółowych wymaganych przepisami art. 9 ust. 1 litera l rozporządzenia 1169/2011.

– wobec produktu ""[...]"a' 300 g":

a) w zakresie cech fizykochemicznych, poprzez zapewnienie zawartości chlorków na poziomie deklarowanym przez producenta w Specyfikacji wyrobu gotowego Surówka z dn. 06.05.2019, tj. nie więcej niż 1,5%.

b) w zakresie oznakowania, poprzez:

- podanie prawidłowej nazwy opisowej środka spożywczego wystarczającej, aby umożliwić konsumentowi poznanie rzeczywistego charakteru tego środka spożywczego i odróżnienie go od innych produktów, z którymi może zostać pomylony z uwagi na fakt, iż w zastosowanej nazwie użyto opisu ogórkowa sugerującego, iż jest to surówka składająca się wyłącznie z jednego składnika - ogórka świeżego, podczas gdy składa się ona jeszcze z innych składników warzywnych tj. kapusty białej, papryki konserwowej, cebuli i ogórków kiszonych a nie świeżych i aby informacje na temat żywności tj. nazwa opisowa nie mogła wprowadzać konsumenta w błąd,

w szczególności, co do właściwości środka spożywczego, jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu oraz nie była nierzetelna,

- umieszczenie w wykazie składników nazwy składnika rzeczywiście wykorzystanego do produkcji przedmiotowego wyrobu tj.: wody.

Skarżąca zarzuciła naruszenie:

1. przepisów prawa materialnego:

- art. 7 ust. 1 a), art. 7 ust. 2, art. 17 ust. 1 rozporządzenia 1169/2011 w zw. z art. 30b ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, poprzez niewłaściwe zastosowanie i wydanie zaleceń pokontrolnych w zaskarżonym zakresie, podczas gdy brak było podstaw do ich zastosowania, gdyż oznakowanie kontrolowanych środków spożywczych nie narusza określonych tymi przepisami zasad i nie sugeruje przeciętnemu konsumentowi, że składają się one z jednego składnika,

- art. 2 pkt 8) ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, poprzez jego zastosowanie, co w konsekwencji doprowadziło do uznania, że kwestionowane nazwy produktów są nieprawidłowe, podczas gdy przeciętny konsument to konsument dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny, co zostało przez organ kontrolujący zupełnie pominięte,

2. przepisów postępowania, mające wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

a) art. 7, art. 76 §1 oraz art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2020 r., poz. 256), dalej jako: "k.p.a.", polegające na niewyczerpującym zebraniu i rozpatrzeniu materiału dowodowego oraz jego dowolnej ocenie, wyrażającej się w pominięciu sposobu opakowania etykietowania (etykiet) kwestionowanych produktów, które w głównym polu widzenia, oprócz nazw produktów zawierają spis składników, co w konsekwencji doprowadziło do:

- błędu w ustaleniach faktycznych, polegającego na ustaleniu, że nazwa produktu ""[...]"" jest nazwą nieprawidłową i niewystarczającą, aby umożliwić konsumentowi poznanie rzeczywistego charakteru środka spożywczego

i odróżnienie go od innych produktów, z którymi może zostać pomylony, wprowadzającą w błąd co do składu produktu, podczas gdy nazwa ta uwzględniana w całości oraz

w powiązaniu z informacjami zawartymi w głównym polu widzenia opakowania produktu nie wprowadza przeciętnego konsumenta w błąd co do składu produktu,

- błędu w ustaleniach faktycznych, polegającego na ustaleniu, że nazwa produktu ""[...]"" jest nazwą nieprawidłową i niewystarczającą, aby umożliwić konsumentowi poznanie rzeczywistego charakteru środka spożywczego i odróżnienie go od innych produktów z którymi może zostać pomylony, wprowadzającą w błąd co do składu produktu, podczas gdy nazwa ta uwzględniana w całości oraz w powiązaniu

z informacjami zawartymi w głównym polu widzenia opakowania produktu nie wprowadza przeciętnego konsumenta w błąd co do składu produktu.

W uzasadnieniu skargi podniesiono m.in., że w dokonywaniu oceny zastosowanej nazwy: ""[...]"" nie można pomijać poszczególnych elementów nazwy i w ocenie ewentualnej możliwości wprowadzenia odbiorcy produktu w błąd co do charakteru wyrobu należy uwzględnić nazwę jako całość, przy czym elementem niejako uzupełniającym i opisowym zastosowanej nazwy wyrobu warzywnego jest tutaj określenie głównego składnika, jakim są buraki ćwikłowe, stanowiące 80% składu wyrobu.

Również w odniesieniu do nazwy ""[...]"", w której głównym składnikiem są ogórki kiszone, stanowiące 72% składu produktu, skarżąca nie zgodziła się

z zapatrywaniem, że nazwa ta wprowadza w błąd wskazując, że jedynym składnikiem surówki jest ogórek świeży, ponieważ pojęcie "ogórek" jest pojęciem szerokim, obejmuje swoim zakresem zarówno ogórki świeże jak i przetworzone, w tym kiszone. Strona zaznaczyła ponadto, że na etykiecie umieszczonej na wieczku surówki widnieje grafika przedstawiająca ogórki kiszone.

Strona powołała się na definicje: sałatki, surówki zawarte w słowniku języka polskiego PWN oraz podkreśliła, że konsument planujący zakup surówki, stanowiącej

w istocie mieszankę komponentów, dokonując wyboru produktu, nie kieruje się jedynie jego nazwą, ale zapoznaje się z jego składem.

Skarżąca podniosła, że na podstawie ugruntowanego już orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości wypracowano model przeciętnego konsumenta, będącego osobą należycie poinformowaną, uważną i racjonalną, wykazującą odpowiedni stopień krytycyzmu wobec działań, których jest adresatem. Wskazuje się wręcz, że przepisy rozporządzenia nie mają na celu ochrony osób niedbałych i niezainteresowanych realizacją swoich praw do pozyskiwania prawidłowych informacji oraz takich, które podejmują nieprzemyślane i nieracjonalne wybory, wykazując się bezkrytycznym podejściem do kierowanych do nich informacji.

Zdaniem strony, stanowisko zaprezentowane przez Inspektora odbiega od wskazanego powyżej modelu przeciętnego konsumenta, zmierzając do ochrony konsumentów nieświadomych otaczających ich realiów gospodarczych

i niezainteresowanych podstawowymi informacjami dotyczącymi oferowanych im produktów dostępnych na rynku. Według skarżącej, dokonując oceny co do możliwości wprowadzania konsumenta w błąd, organ winien jednak uwzględnić nie tylko normatywnie określony zasób wiedzy przypisywany przeciętnemu konsumentowi działającemu w danych okolicznościach, ale również kontekst i całokształt wszystkich informacji zawartych w danym przekazie (w tym wypadku na etykiecie), które mogą prostować ewentualne błędy, czy doprecyzowywać niepełne wyobrażenia przeciętnego konsumenta o danym produkcie. W przypadku środków spożywczych szczególną rolę

w tym zakresie pełni wykaz składników, zawarty na etykiecie opakowania.

W ocenie skarżącej, nie sposób również wymagać, aby nazwy opisowe produktów wskazywały na ich całkowity skład, a wręcz jest to niewskazane, ponieważ wyszczególnienie w nazwie innych składników np. cebuli mogłoby z kolei sugerować, że jest ona również komponentem wyróżniającym się wysoką zawartością z danym produkcie spożywczym, co w przypadku nazw produktów kwestionowanych przez Wojewódzkiego Inspektora nie ma miejsca. Temu służy wykaz składników zawartych na etykiecie, znajdującej się w głównym polu widzenia, zaś nazwa opisowa wskazuje na składnik podstawowy - główny, który wyróżnia konkretny produkt na tle innych surówek. Nie sposób zatem przyjąć, zdaniem strony, wbrew ocenie Wojewódzkiego Inspektora, że nazwy zastosowane w przypadku kontrolowanych produktów są nazwami wprowadzającymi w błąd, ponieważ całość informacji przekazanych konsumentowi

w powiązaniu z nazwą jest wystarczająca, by poznał on charakter i skład środka spożywczego oraz świadomie podjął decyzję co do zakupu oferowanego mu produktu.

W odpowiedzi na skargę, organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2167 z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej. Uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem tj. kontroli zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego.

Jednocześnie zaś, zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r. poz. 2325

z późn. zm.), zwanej dalej: "p.p.s.a.", Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, natomiast art. 135 p.p.s.a. obliguje sąd do wzięcia pod uwagę z urzędu wszelkich naruszeń prawa.

Oceniając, w świetle powołanych wyżej kryteriów, zaskarżone zalecenia pokontrolne, Sąd stwierdził, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Istota spornego w sprawie zagadnienia sprowadza się do oceny prawidłowości ustaleń i wniosków co do uchybień wykazanych w zaleceniach pokontrolnych Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno–Spożywczych

z dnia "[...]" r., co do nieprawidłowości

w zakresie jakości handlowej dwóch artykułów rolno-spożywczych.

Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno–spożywczych (Dz.U. z 2019 r., poz. 2178 z późn. zm.), jakość handlowa oznacza cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.

Z kolei, zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy, wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli

w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.

Informacje oznakowania artykułu dla konsumenta zawiera art. 7 ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym oznakowanie winno zawierać informacje istotne z punktu widzenia jakości handlowej artykułu rolno-spożywczego, w szczególności: nazwę, pod którą artykuł rolno-spożywczy jest wprowadzany do obrotu (pkt 1); inne dane umożliwiające identyfikację artykułu rolno-spożywczego oraz odróżnienie go od innych artykułów rolno-spożywczych (pkt 2).

Szczegółowe wymagania odnoszące się do oznakowania środków spożywczych zawarto w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiej i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia

25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006

i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004. Rozporządzenie to określa ogólne zasady, wymogi i zakresy odpowiedzialności, dotyczące informacji na temat żywności, a w szczególności etykietowania żywności.

Jako wymóg podstawowy rozporządzenie nr 1169/2011 w art. 6 wskazuje, iż każdemu środkowi spożywczemu przeznaczonemu do dostarczenia konsumentowi finalnemu lub do zakładów żywienia zbiorowego muszą towarzyszyć informacje na temat żywności zgodne z tym rozporządzeniem. Według art. 2 ust. 2 lit. a) ww. rozporządzenia, "informacje na temat żywności" oznaczają informacje dotyczące danego środka spożywczego udostępniane konsumentowi finalnemu za pośrednictwem etykiety, innych materiałów towarzyszących lub innych środków, w tym nowoczesnych narzędzi technologicznych lub przekazu ustnego. Przez etykietowanie, według art. 2 ust. 2 lit. j) rozporządzenia 1169/2011, rozumie się natomiast wszelkie napisy, dane szczegółowe, znaki handlowe, nazwy marek, ilustracje lub symbole odnoszące się do danego środka spożywczego i umieszczone na wszelkiego rodzaju opakowaniu, dokumencie, ulotce, etykiecie, opasce lub pierścieniu towarzyszącym takiej żywności lub odnoszącym się do niej.

Chodzi o zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów w zakresie informacji na temat żywności, przy uwzględnieniu różnic percepcji ze strony konsumentów i ich potrzeb informacyjnych, z równoczesnym zapewnieniem płynnego funkcjonowania rynku wewnętrznego.

Akt ten ma zastosowanie do podmiotów działających na rynku spożywczym na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego, na których ich działania dotyczą przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Ma ono zastosowanie do wszelkich środków spożywczych przeznaczonych dla konsumenta finalnego, w tym do środków spożywczych dostarczanych przez zakłady żywienia zbiorowego i do środków spożywczych przeznaczonych do dostarczenia do zakładów żywienia zbiorowego.

Podkreślenia wreszcie wymaga, że informacje na temat żywności, także te znajdujące się na etykiecie, zgodnie art. 7 ust. 1 rozporządzenia 1169/2011, nie mogą wprowadzać w błąd, w szczególności:

a) co do właściwości środka spożywczego, a w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji;

b) przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których on nie posiada;

c) przez sugerowanie, że środek spożywczy ma szczególne właściwości, gdy

w rzeczywistości wszystkie podobne środki spożywcze mają takie właściwości, zwłaszcza przez szczególne podkreślanie obecności lub braku określonych składników lub składników odżywczych;

d) przez sugerowanie poprzez wygląd, opis lub prezentacje graficzne, że chodzi o określony środek spożywczy lub składnik, mimo że w rzeczywistości komponent lub składnik naturalnie obecny lub zwykle stosowany w danym środku spożywczym został zastąpiony innym komponentem lub innym składnikiem.

Ponadto informacje na temat żywności muszą być rzetelne, jasne i łatwe do zrozumienia dla konsumenta, w myśl art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 1169/2011.

W myśl zaś postanowień art. 9 ust. 1 ww. rozporządzenia, obowiązkowe jest podanie m.in. następujących danych szczegółowych: nazwa żywności, wykaz składników. Są to dane niezależne ode siebie.

Zważywszy na treść przywołanych przepisów, podkreślić należy znaczenie tego elementu oznakowania artykułu rolno-spożywczego wprowadzanego do obrotu, którym jest jego nazwa i skład produktu, pod którą produkt funkcjonuje, jest oferowany

i jest dostępny na rynku dla konsumentów. Nazwa jest więc pierwszą informacją

o produkcie, która trafia do konsumenta i ma zasadnicze znaczenie dla podejmowania decyzji o zakupie danego produktu. Podobną wagę należy przypisać oznaczeniu produktu na opakowaniu, w tym poprzez jego ilustrację.

Oczywistym potwierdzeniem tego wniosku jest treść regulacji zawartej w art. 8

w związku z art. 16 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury

w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002, str. L1 z późn. zm.; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t.6, str. 463 z późn. zm.), która

w zakresie określonych nią celów akcentuje potrzebę ochrony interesów konsumentów, poprzez tworzenie unormowań umożliwiających im podejmowanie świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Ma na celu zapobieganie oszukańczym lub podstępnym praktykom (a), fałszowaniu żywności (b), oraz wszelkim praktykom mogącym wprowadzić konsumenta w błąd (c), w tym właśnie poprzez zapobieganie działaniom oraz praktykom znakowania produktów mogących wprowadzać ich w błąd.

Skoro z powyższego wynika, że oznakowanie środka spożywczego, w tym jego nazwa, jako zasadniczy element tego oznakowania, nie może wprowadzać konsumenta w błąd, w tym w szczególności co do składu, to za prawidłowe należy uznać - wbrew zarzutom skargi - zastrzeżenia wskazane w zaskarżonych zaleceniach pokontrolnych.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 17 ust.1 rozporządzenia 1169/2011, nazwą środka spożywczego jest jego nazwa przewidziana w przepisach.

W przypadku braku takiej nazwy, nazwą środka spożywczego jest jego nazwa zwyczajowa, a jeśli nazwa zwyczajowa nie istnieje lub nie jest stosowana, przedstawia się nazwę opisową tego środka spożywczego. Stosownie do art.17 ust. 4 ww. rozporządzenia, nazwa środka spożywczego nie może być zastąpiona nazwą chronioną jako własność intelektualna, nazwą marki lub nazwą wymyśloną. Ponieważ

w przypadku zakwestionowanych przetworów warzywnych brak jest nazwy przewidzianej w przepisach, jak też i nazwy zwyczajowej, zatem zgodnie z art. 17 ust.1 rozporządzenia 1169/2011, ich nazwy winne być nazwami opisowymi.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 2 ppkt p rozporządzenia 1169/2011 - nazwa opisowa oznacza nazwę zawierającą opis środka spożywczego, a w razie potrzeby również jego zastosowania, który jest wystarczająco jasny, aby umożliwić konsumentom poznanie rzeczywistego charakteru tego środka spożywczego

i odróżnienie go od innych produktów, z którymi może zostać pomylony.

Odnosząc się do zakwestionowanych produktów wskazać należy, że w aktach sprawy – str. 160 akt administracyjnych, znajdują się etykiety kontrolowanych produktów. Nazwa kategorii żywności – "przetwory warzywne", do której zalicza się oba kontrolowane środki spożywcze, wskazuje, że to właśnie warzywa świeże lub utrwalone (jeden lub więcej gatunków), które są użyte do wytworzenia tych artykułów rolno- spożywczych są istotne w celu scharakteryzowania danych środków spożywczych, decydują o ich tożsamości i pozwalają odróżnić je od innych produktów, z którymi mogłyby być mylone ze względu np. na ich wygląd. Tak więc, nazwa opisowa tych środków spożywczych powinna być tak skonstruowana i na tyle jasna, aby umożliwić konsumentom poznanie rzeczywistego charakteru tych środków spożywczych

i odróżnienie ich od innych produktów, z którymi mogą zostać pomylone.

W przedmiotowej sprawie na etykiecie pierwszego z zakwestionowanych produktów umieszczono w głównym polu widzenia grafikę samych buraków ćwikłowych oraz napis ""[...]"" przy użyciu znacznie większej wysokości czcionki niż

w napisie ""[...]"". Pomimo, że jak twierdzi skarżąca, element opisu nazwy ""[...]"" jest niejako uzupełniającym i opisowym zastosowanej nazwy wyrobu warzywnego jako głównego składnika stanowiącego 80% wyrobu, należy zauważyć, że w związku z tym, produkt taki odbierany jest jako jednoskładnikowy, gdy w rzeczywistości znajduje się w nim dodatkowy składnik: cebula świeża w ilości 18 %.

W związku z powyższym, zasadnie organ uznał, że powyższy opis środka spożywczego jest sprzeczny z art. 17 ust.1 rozporządzenia 1169/2011.

Zgodzić się również należy z organem co do nieprawidłowości w nazwie opisowej środka spożywczego – ""[...]"". Powyższy opis nie jest wystarczająco jasny, aby umożliwić konsumentom poznanie rzeczywistego charakteru

i składu tego środka spożywczego i odróżnienie go od innych produktów, z którymi może zostać pomylony. O charakterze tego produktu decydują przede wszystkim użyte do jego produkcji składniki warzywne tj. rozdrobnione ogórki kiszone w ilości 72 %, kapusta biała ( świeża) w ilości 10 %, papryka konserwowa w ilości 5%, cebula

(świeża) w ilości 5 %. Skarżąca natomiast wskazuje, że głównym składnikiem surówki są ogórki kiszone w ilości 72% i nie zgadza się, że nadana przez producenta nazwa wprowadza w błąd, wskazując, że jedynym składnikiem surówki jest ogórek świeży twierdząc, że pojęcie "ogórek" jest pojęciem szerokim i obejmuje swoim zakresem zarówno ogórki świeże jak i przetworzone, w tym kiszone.

Wskazać jednak należy, że nazwa "ogórek" jest nazwą zwyczajową przypisaną dla warzywa świeżego i jako taka nie jest szerokim pojęciem i nie jest stosowana w tej postaci dla żadnego innego środka spożywczego, w tym ogórka kiszonego. Ogórki świeże mogą zostać bowiem poddane zamierzonym procesom przetworzenia np. kiszenia, polegającym na poddaniu tego warzywa naturalnemu procesowi fermentacji mlekowej. W produktach kiszonych np. ogórkach kiszonych, kwas mlekowy wytwarzany w procesie fermentacji mlekowej staje się czynnikiem utrwalającym, przedłużającym ich trwałość. Innym procesem przetwarzania ogórków świeżych może być marynowanie

w zalewie octowej, która także utrwala produkt przedłużając jego trwałość. Jednakże należy zwrócić uwagę, że ogórek świeży, ogórek kiszony, czy też ogórek marynowany, to każdy z tych artykułów rolno-spożywczych jest inny, posiada inny charakter, inną tożsamość i inne właściwości, tak więc i nazwy dla każdego z nich są indywidualne

i zwyczajowe, i nie mogą się jedynie ograniczać do słowa "ogórek". Zdaniem Sądu, prawidłowe jest więc stanowisko organu, że użycie w nazwie surówki określenia opisowego ""[...]"" jest nieprawidłowe i nieprecyzyjne dla przedmiotowego produktu wytworzonego z ogórków kiszonych, a nie świeżych, a ponadto, z innych różnych gatunków warzyw. W ocenie Sądu, także grafika na etykiecie wprowadza

w błąd co do zastosowanego składnika tj. rodzaju ogórków sugerując, że są świeże.

W tym miejscu wskazać należy, że działanie wprowadzające w błąd ma miejsce, jeżeli w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. Zakłada się przy tym, że przeciętny konsument - zgodnie z modelem wypracowanym

w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości - jest osobą należycie (dobrze, właściwie) poinformowaną, uważną (ostrożną) i racjonalną (rozsądnie spostrzegawczą), wykazującą odpowiedni stopień krytycyzmu wobec działań, których jest adresatem,

a zatem ustalenie ryzyka wprowadzenia w błąd danego przekazu należy przeprowadzać, uwzględniając zobiektywizowane i abstrakcyjne "domniemane oczekiwanie" takiego przeciętnego konsumenta (zob. "Bezpieczeństwo żywności

i żywienia. Komentarz" – pod red. A. Szymeckiej-Wesołowskiej, Lex 2013, komentarz do art. 46, a także przywołane tam orzecznictwo TSUE).

Tym samym, nazwa handlowa, pod jaką producent wprowadza produkt do obrotu, nie może wprowadzać w błąd konsumenta przeciętnego, a zatem uważnego i ostrożnego co do oferowanego środka spożywczego w zakresie jego składu.

W ocenie Sądu, podnoszony przez skarżącą fakt, że w głównym polu widzenia znajduje się na wieczku i etykiecie zarówno nazwa produktu jak i wykaz składników, co według niej jest czytelne i jasne, nie może być uznany za wystarczający, aby konsument został właściwie poinformowany o przedmiotowych przetworach warzywnych. Należy zwrócić uwagę, że zastosowane nazwy, w których opisy są nieprecyzyjne i niewystarczające, ale też i błędne jak w przypadku opisu: ""[...]"" i ""[...]"" i sprzeczne z informacjami zawartymi w podanych przez producenta wykazach składników powoduje, że takie informacje nie są rzetelne

i wprowadzają w błąd konsumenta.

Zdaniem Sądu, powyższe nieprawidłowości w oznaczeniu zakwestionowanych produktów, tj. nazwa i ilustracje składników obu produktów zawartych na ich etykietach odbiegające od składników rzeczywiście użytych do ich wytworzenia, a wynikających

z wykazu, może wprowadzać potencjalnych klientów w błąd co do ich rzeczywistego składu. Nazwy tych produktów w kontekście ich oznaczenia (zilustrowania) na etykietach tworzą bowiem - co najmniej - mylne wyobrażenie o nich. W sytuacji zaś, gdy nazwy produktów stanowią pierwszy i wiodący element informacji o produktach, za oczywiste uznać należy to, że nie pozostają one bez wpływu na możliwość podjęcia przez przeciętnego konsumenta w pełni racjonalnej decyzji o ich zakupie.

Zakwestionowane przez organ nazwy produktów mogą zaś wprowadzić nabywcę

w błąd.

Oznakowaniem wprowadzającym w błąd jest niewątpliwie bowiem oznakowanie mylące (por. wyrok NSA z dnia 11 marca 2014 r., sygn. akt II OSK 2359/12) - a więc takie, które może skłonić konsumenta do podjęcia decyzji dotyczącej transakcji, której inaczej by nie podjął - a ocena czy w danym przypadku zachodzi ryzyko wprowadzenia konsumenta w błąd dokonywana być powinna przy uwzględnieniu kryterium odwołującego się do modelu przeciętnego konsumenta (por. wyrok NSA z dnia

22 stycznia 2014 r., sygn. akt II OSK 1954/12).

Ponadto, co wymaga podkreślenia Sądu, oznakowanie wprowadzające w błąd, to nie tylko oznakowanie nieprawdziwe lub mylące, ale również niepełne, niewystarczające nieprecyzyjne czy wieloznaczne (wyrok NSA z dnia 11 marca 2014 r., sygn. akt II OSK 2359/12), a zatem takie jak w rozpoznanej sprawie. Tymczasem, oznakowanie opakowania powinno w sposób rzetelny odzwierciedlać rzeczywisty skład artykułu spożywczego i nie pozostawać żadnych wątpliwości po stronie konsumenta chociażby co do jego właściwości, czy tez składu (wyrok NSA z dnia 16 grudnia 2014 r., sygn. akt II GSK 2033/13). Podkreślenia wymaga, że restrykcyjne wymogi dotyczące oznakowania produktów spożywczych formułowane są z uwagi na ochronę konsumenta jako słabszej strony obrotu, stąd też wszelkie wątpliwości co do prawidłowości oznaczenia składu produktu powinny być interpretowane mając na uwadze realizację tej ochrony. Zamieszczenie rzetelnych informacji na opakowaniu artykułów rolno– spożywczych stanowi bowiem niewątpliwie podstawę świadomego wyboru danego (konkretnego) produktu spośród wielu innych, a podobnych znajdujących się na rynku przez przeciętnego konsumenta, w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.

Mając powyższe na uwadze Sąd - wbrew twierdzeniom skargi - nie dopatrzył się w naruszenia przez Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno– Spożywczych art. 7 ust. 1 lit a, art. 7 ust.2 oraz art. 17 ust.1 i rozporządzenia 1169/2011. Sąd nie dopatrzył się również w sprawie naruszenia przez organ przepisów postępowania w sposób, który mógłby zaważyć na wyniku tej sprawy. W szczególności nie zostały naruszone przepisy art. 7, 8 i art. 76 oraz 77 § 1 k.p.a. Organ prawidłowo przeprowadził postępowanie, ustalił stan faktyczny sprawy i zebrał i rozpatrzył niezbędny materiał dowodowy.

W ocenie Sądu, działanie organu było zgodne z obowiązującym w Polsce porządkiem prawnym, a także z prawem wspólnotowym.

Z powyższych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny, na podstawie

art. 151 p.p.s.a., oddalił skargę jako bezzasadną.