Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6537 Egzekucja należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej (art. 34 ust. 3 ustawy o f, Egzekucyjne postępowanie, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę kasacyjną, II GSK 1135/14 - Wyrok NSA z 2015-08-27, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
II GSK 1135/14 - Wyrok NSA
|
|
|||
|
2014-05-07 | |||
|
Naczelny Sąd Administracyjny | |||
|
Andrzej Kisielewicz /przewodniczący/ Mirosław Trzecki /sprawozdawca/ Stanisław Gronowski |
|||
|
6537 Egzekucja należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej (art. 34 ust. 3 ustawy o f | |||
|
Egzekucyjne postępowanie | |||
|
I SA/Gd 1586/13 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2014-01-14 | |||
|
Samorządowe Kolegium Odwoławcze | |||
|
Oddalono skargę kasacyjną | |||
|
Dz.U. 2012 poz 270 art. 3 par. 1, art. 174, art. 176, art. 183 par. 1, art. 184 Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity. Dz.U. 2013 poz 267 art. 7, art. 77 par. 1 Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity Dz.U. 2012 poz 1015 art. 33 par. 1 pkt 1 Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - tekst jednolity Dz.U. 2013 poz 260 art. 1, art. 4 pkt 2, art. 13 ust. 1 pkt 1, art. 13b ust. 1, 3, 6 Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych - tekst jednolity |
|||
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędzia del. WSA Mirosław Trzecki (spr.) Protokolant Mateusz Rogala po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Z. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 14 stycznia 2014 r. sygn. akt I SA/Gd 1586/13 w sprawie ze skargi Z. G. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. z dnia [...]r. sygn. akt [...] w przedmiocie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym oddala skargę kasacyjną |
||||
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. wyrokiem z dnia 14 stycznia 2014r. oddalił skargę Z. G. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. z dnia [...] października 2013 r. nr sygn. akt [...] w przedmiocie zarzutów w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym. Stan faktyczny i prawny sprawy przedstawia się następująco: Prezydent Miasta G. prowadzi postępowanie egzekucyjne do majątku Z. G. (zobowiązany) na podstawie tytułu wykonawczego nr [...] z [...] lipca 2012 r. Rodzaj dochodzonej należności określony został jako "opłata dodatkowa z tytułu nieopłaconego parkowania". Z. G. wniósł w ustawowo określonym terminie zarzut nieistnienia obowiązku polegającego na uiszczeniu opłaty dodatkowej z tytułu nieopłaconej opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania. Skarżący podniósł ponadto, że egzekucja została wszczęta mimo niedoręczenia mu odpisu tytułu wykonawczego. Prezydent Miasta G., postanowieniem z dnia [...] marca 2013 r. uznał wniesione przez zobowiązanego zarzuty za nieuzasadnione. Postanowienie to zostało uchylone przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w G., a sprawa przekazana do ponownego rozpatrzenia. Ponownie rozpoznając sprawę Prezydent Miasta G. postanowieniem z dnia [...] lipca 2013 r. uznał zarzuty za nieuzasadnione. Zobowiązany złożył zażalenie na ww. postanowienie. W ocenie skarżącego ulica składa się z jezdni i chodnika, natomiast placyk, na którym zaparkował pojazd w jej skład nie wchodzi. Nie może być zatem uznany za część strefy płatnego parkowania. Zobowiązany stwierdził ponadto, że organ egzekucyjny nie zapewnił mu czynnego udziału w postępowaniu. Postanowieniem z dnia [...] października 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w G. utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie Prezydenta Miasta G.. W uzasadnieniu wskazało, że warunkiem obciążenia użytkownika pojazdu opłatą dodatkową za nieuiszczenie opłaty za postój w strefie płatnego parkowania jest to, by pojazd został zaparkowany w granicach pasa drogowego ulicy leżącej w strefie płatnego parkowania. Zdaniem Kolegium, gruntowi określonemu jako pas drogowy w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 260) odpowiada wiernie użytek gruntowy o nazwie "drogi" ujawniony w ewidencji gruntów. Zgodnie zaś z wypisem z ewidencji gruntów działka [...], na której skarżący zaparkował pojazd, oznaczona została symbolem "dr", co uwidocznione zostało również na mapie. W związku z tym SKO stwierdziło, że pojazd skarżącego został zaparkowany w pasie drogowym al. G., a tym samym w strefie płatnego parkowania. Skarżący zatem zasadnie został obciążony opłatą dodatkową z tytułu nieuiszczenia opłaty za postój pojazdu w strefie płatnego parkowania. SKO odnosząc się do zarzutu niezapewnienia możliwości czynnego udziału w sprawie i wypowiedzenia się co do zebranych dowodów wskazało, że w niniejszej sprawie organ wydał postanowienie, zatem nie był zobowiązany do umożliwienia stronie wypowiedzenia się co do zebranych dowodów, gdyż obowiązek ten dotyczy tylko postępowań zakończonych decyzją. Ponadto z akt sprawy nie wynika, że organ nie umożliwił skarżącemu czynnego udziału w sprawie. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. Z. G. zarzucił zaskarżonemu postanowieniu: 1) naruszenie § 1 ust. 1 i 2 pkt 2 Uchwały Nr [...] Rady Miasta G. z dnia [...] grudnia 2003 r. w sprawie ustalenia stref płatnego parkowania na drogach publicznych na terenie Miasta G., ustalenia stawek opłat za parkowanie pojazdów w tych strefach oraz ustalenia sposobu ich pobierania, 2) naruszenie art. 4 pkt 1 ustawy o drogach publicznych, 3) błędne zastosowanie do niniejszej sprawy rozporządzenia z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454), 4) brak umożliwienia skarżącemu czynnego udziału w sprawie poprzez naruszenie art. 10 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r., poz. 267; dalej jako: k.p.a.) w związku z art. 18 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2012 r., poz. 1015 ze zm.; dalej jako: u.p.e.a.). Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. uznał, że w ustalonym stanie faktycznym skarga nie zasługuje na uwzględnienie, zaś zaskarżone postanowienie nie narusza prawa. Podkreślił, że z akt administracyjnych wynika, że Prezydent Miasta G. prowadzi postępowanie egzekucyjne do majątku Z. G. (zobowiązany) na podstawie tytułu wykonawczego nr [...] z [...] lipca 2012 r. wystawionego przez wierzyciela – Prezydenta Miasta G.. Rodzaj dochodzonej należności określony został jako "opłata dodatkowa z tytułu nieopłaconego parkowania". Z. G. zgłosił zarzut nieistnienia obowiązku (art. 33 pkt 1 u.p.e.a.), podnosząc, że miejsce ( placyk ), w którym zaparkował samochód nie znajduje się w strefie płatnego parkowania. Konsekwencją tego stwierdzenia jest zaś brak obowiązku uiszczenia opłaty za parkowanie i niedopuszczalność nałożenia opłaty dodatkowej z tytułu nieopłaconego parkowania. Sąd wyjaśnił, że obowiązek poniesienia opłat dodatkowych z tytułu nieopłaconego postoju w strefie płatnego parkowania określony został w przepisach ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm, nazywana dalej jako "u.d.p." ) i wynika wprost z treści art. 13 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. W myśl art. 13b ust. 1 wymienionej ustawy opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo. Kolejne przepisy art. 13b tej ustawy określają: zasady ustalania strefy płatnego parkowania (ust. 2) i upoważniają radę gminy (miasta) do ustalania takiej strefy (ust. 3) oraz do ustalania wysokości stawek opłaty za parkowanie pojazdów w takiej strefie i do określenia sposobu pobierania tej opłaty (ust. 4 pkt 1 i 3). Ponadto, zgodnie z art. 13f ww. ustawy, za nieuiszczenie opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się opłatę dodatkową (ust. 1), przy czym wysokość i sposób jej pobierania określa rada gminy (miasta), lecz jej wysokość nie może przekraczać 50 zł (ust. 2). Rada Miasta G. podjęła uchwałę nr [...] w dniu [...] grudnia 2003 r. w sprawie ustalenia stref płatnego parkowania na drogach publicznych na terenie Miasta G., ustalenia stawek za parkowanie pojazdów w tych strefach oraz ustalenia sposobu ich pobierania (Dz. Urz. Woj. P. z 2003 r. Nr 153 poz. 2749). Z § 1 ust. 1 i 2 pkt 2 powyższej uchwały wynika, że niektóre drogi publiczne na terenie miasta G. objęto strefą płatnego parkowania, w tym ulice J. oraz Aleja G.. W ocenie Sądu I instancji nie budzi wątpliwości, że obowiązek ponoszenia opłat za parkowanie pojazdu w sferze płatnego parkowania wynika wprost z przepisów prawa i że podmiotem tego obowiązku jest korzystający z dróg publicznych. Stwierdzenie to ma zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, gdyż oznacza, że omawiane przepisy, w tym uchwały Rady Miasta G., jako przepisy powszechnie obowiązujące na terenie miasta, dotyczą każdego, kto parkuje pojazd na terenie wyznaczonej strefy płatnego parkowania. Obowiązek taki powinien być wykonany niezwłocznie po zaistnieniu określonego stanu faktycznego i udokumentowany stosownym biletem (jednorazowym, abonamentem), czy właściwie wypełnioną kartą postojową. Analiza materiałów zgromadzonych w aktach sprawy potwierdza, że dnia [...] stycznia 2011 r. pojazd marki T. o nr rej. [...] został zaparkowany w okolicy skrzyżowania ulic J. i al. G.. Postój nie został opłacony, co uwidocznione zostało na fotografiach. Ponadto w aktach sprawy znajduje się informacja z mapy ewidencyjnej, na której zaznaczono miejsce parkowania pojazdu skarżącego (działka nr [...]). Zgodnie zaś z wypisem z ewidencji gruntów działka nr [...] oznaczona została symbolem "dr", co uwidocznione zostało również na mapie. Zagadnieniem spornym w rozpoznawanej sprawie jest kwestia, czy miejsce, w którym zobowiązany zaparkował samochód objęte było strefą płatnego parkowania. Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.p., pas drogowy to wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami i zarządzania drogą. Z cytowanej definicji wynika zatem, że w przypadku sporu niezbędne jest ustalenie granicy pasa drogowego, co wymaga sięgnięcia do dokumentacji geodezyjnej. W aktach administracyjnych znajduje się wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem mapy ewidencyjnej Miasta G., a także informacja z mapy ewidencyjnej ze wskazaniem miejsca, gdzie zaparkowany był pojazd marki T. o nr rej. [...]. W ocenie Sądu, nie budzi wątpliwości, że miejsce postoju pojazdu znajdowało się w obszarze wydzielonym liniami granicznymi gruntów stanowiących pas drogowy. Sąd wskazał, że do danych podlegających ujawnieniu w ewidencji gruntów i budynków należą, w szczególności, dane co do rodzaju użytków gruntowych, przy czym – jak wynika z § 67 rozporządzenia z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454) - użytki te dzielą się na grupy, a do grupy "tereny komunikacyjne" zalicza się drogi o symbolu "dr". Do użytku gruntowego o nazwie "drogi" zalicza się grunty w granicach pasów drogowych dróg publicznych i dróg wewnętrznych w rozumieniu przepisów u.d.p. (§ 68 ust. 6 rozporządzenia). Skoro w ewidencji gruntów jako drogi ("dr") ujawniane są grunty w granicach pasów drogowych dróg publicznych i dróg wewnętrznych w rozumieniu przepisów u.d.p. stosownie zaś do tej ustawy pasem drogowym jest wydzielony liniami granicznymi grunt (...), w którym zlokalizowana jest droga i obiekty oraz urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą, to stwierdzić należy, iż – normatywnie - gruntowi określonemu jako pas drogowy w u.d.p. odpowiada wiernie użytek gruntowy o nazwie "drogi", o którym mowa w § 68 ust. 3 pkt 7 lit. a) rozporządzenia i pkt 7 lit. a) części 3 załącznika nr 6 do rozporządzenia (por. wyrok WSA w Lublinie z dnia 17 października 2008 r., I SA/Lu 338/08, LEX nr 498155). W aktach sprawy znajduje się również dokumentacja fotograficzna przedstawiająca zaparkowany pojazd skarżącego. Ze zdjęcia wynika, że pojazd skarżącego został zaparkowany na chodniku. W uzasadnieniu skargi skarżący twierdzi, że zaparkował pojazd na "placyku". W ocenie Sądu, ze zdjęcia jednoznacznie wynika jednak, że wspomniany przez skarżącego "placyk" jest w istocie chodnikiem. W ocenie Sądu, aby uniknąć subiektywnych rozważań co do tego czym jest "placyk" – pojęcie, które nie zawiera definicji legalnej, zasadne było sięgnięcie do dokumentacji geodezyjnej, która jednoznacznie i obiektywnie wyznacza granice pasa drogowego. Odnotować w tym miejscu należy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2013 r., sygn. akt II GSK 300/12 (www.orzeczenia.nsa.gov.pl): w którym stwierdzono, że w ramach pasa drogowego zawiera się droga, drogą zaś jest zarówno jezdnia, jak i chodnik. W ocenie Sądu, nie było podstaw prawnych, aby na gruncie niniejszej sprawy analizować zagadnienia dotyczące zajęcia pasa drogowego jak i opłat z tego tytułu. Podkreślić przy tym należy, że są to zagadnienia nieistotne dla oceny zgodności z prawem zaskarżonego postanowienia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G.. Stwierdził w konsekwencji, że organy administracji zasadnie uznały, iż pojazd skarżącego został zaparkowany w pasie drogowym al. G., a tym samym w strefie płatnego parkowania. Skarżący, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł skargę kasacyjną, zaskarżając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 14 stycznia 2014 r. w całości i zarzucił mu: 1. naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię przepisu art. 13 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 4 pkt 1 i 2 w związku z art. 13f ust. 1 u.d.p. polegającą na mylnym zrozumieniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. treści normy prawnej wynikającej z ww. przepisów, tj. na uznaniu, iż korzystający z dróg publicznych obowiązani są do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych w granicach pasa drogowego, podczas gdy przepis art. 13 ust. 1 pkt 1 u.d.p. stanowi, iż ponoszenie opłat dotyczy wyłącznie parkowania pojazdów samochodowych na drogach publicznych, nie zaś w pasie drogowym; zatem za nieuiszczenie opłaty za parkowanie na drodze może być nałożona opłata - dodatkowa, o której mowa w przepisie art. 13f ust. 1 u.d.p., 2. naruszenie przepisu postępowania, tj. przepisu art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012, poz. 207; dalej: "p.p.s.a."), które to uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. niedokonanie pełnej kontroli działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. i w efekcie niedostrzeżenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w G., że organ administracji dopuścił się naruszenia przepisów art. 7 i 77 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267; dalej: "k.p.a.") nie wyjaśniając należycie stanu faktycznego, co miało istotny wpływ na wynik sprawy. W oparciu o te zarzuty skarżący kasacyjnie wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości oraz poprzedzającego go postanowienia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. z dnia [...] października 2013 r. w całości, a także zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania kasacyjnego według norm przepisanych. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Skarga kasacyjna nie jest uzasadniona. Na wstępie przypomnienia wymaga, że zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania, a mianowicie sytuacje enumeratywnie wymienione w § 2 tego przepisu. Skargę kasacyjną, w granicach której operuje Naczelny Sąd Administracyjny, zgodnie z art. 174 p.p.s.a., można oprzeć na podstawie naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie oraz na podstawie naruszenia przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Z powyższego wynika, że wywołane skargą kasacyjną postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym podlega zasadzie dyspozycyjności i nie polega na ponownym rozpoznaniu sprawy w jej całokształcie, lecz ogranicza się do rozpatrzenia poszczególnych zarzutów przedstawionych w skardze kasacyjnej w ramach wskazanych podstaw kasacyjnych. Istotą tego postępowania jest bowiem weryfikacja zgodności z prawem orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego oraz postępowania, które doprowadziło do jego wydania. Z kolei zgodnie z art. 176 p.p.s.a. skarga kasacyjna powinna zawierać m.in. przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie. Naczelny Sąd Administracyjny wielokrotnie w orzecznictwie zwracał uwagę na to, że Sąd nie może domyślać się argumentacji, czy intencji strony skarżącej. Zatem obowiązek nałożony tym przepisem oznacza, że autor skargi kasacyjnej nie może ograniczyć się tylko do wskazania przepisu prawa, który w jego ocenie został naruszony, ma bowiem obowiązek uzasadnić w czym upatruje uchybienie wskazanej normie prawnej. Uzasadnienie skargi kasacyjnej powinno być skonstruowane w taki sposób, aby można było powiązać je z konkretnymi przepisami prawa, uznanymi przez autora skargi kasacyjnej za naruszone. Winno ono też być na tyle precyzyjne, aby pozwalało na sformułowanie zwrotu stosunkowego o zgodności bądź niezgodności zaskarżonego wyroku z prawem. Niniejsza skarga kasacyjna została oparta na obu podstawach kasacyjnych wymienionych w art. 174 p.p.s.a. |Z uwagi na fakt, że wnoszący skargę kasacyjną postawił zarzut naruszenia prawa materialnego, jak i zarzut naruszenia przepisów | |postępowania, w pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego. Przed tym jednakże należy | |wyjaśnić, że o skuteczności zarzutów naruszenia przepisów postępowania formułowanych w ramach podstawy określonej w art. 174 pkt 2 | |p.p.s.a., nie decyduje każde im uchybienie, lecz tylko i wyłącznie takie, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Przez | |"wpływ", o którym mowa na gruncie przywołanego przepisu rozumieć należy istnienie związku przyczynowego pomiędzy uchybieniem procesowym| |stanowiącym przedmiot zarzutu skargi kasacyjnej, a wydanym w sprawie zaskarżonym orzeczeniem sądu administracyjnego I instancji, który | |to związek przyczynowy, jakkolwiek nie musi być realny, to jednak musi uzasadniać istnienie hipotetycznej możliwości odmiennego wyniku | |sprawy (por. wyrok NSA z 15 grudnia 2010 r., sygn. akt II FSK 1333/09). Wynikającym z przepisu art. 176 p.p.s.a. obowiązkiem strony | |wnoszącej skargę kasacyjną jest więc, nie tylko wskazanie podstaw kasacyjnych, lecz również ich uzasadnienie, co w odniesieniu do | |zarzutu naruszenia przepisów postępowania powinno się wiązać z uprawdopodobnieniem istnienia wpływu zarzucanego naruszenia na wynik | |sprawy. Autor skargi kasacyjnej zobowiązany jest więc wykazać, że gdyby do zarzucanego naruszenia przepisów postępowania nie doszło, | |wyrok sądu administracyjnego I instancji byłby inny (por. wyrok NSA z 18 kwietnia 2012 r., sygn. akt II GSK 315/11). | |Z perspektywy wskazanych wyżej uwag uznać należy, że autor skargi kasacyjnej stawiając Sąd I instancji w pkt 2 petitum skargi | |kasacyjnej zarzuty naruszenia wskazanych przepisów K.p.a. nawet nie podjął próby wykazania, że uchybienia te mogły mieć istotny wpływ | |na wynik postępowania sądowoadministracyjnej. | Nietrafny jest zarzut naruszenie przez WSA art. 3 § 1 p.p.s.a. polegający na przyjęciu niedokonania przez Sąd I instancji pełnej kontroli działalności SKO i nie dopatrzenia się naruszeń przepisów art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. Przede wszystkim podkreślić należy, że zarzut naruszenie art. 3 § 1 p.p.s.a., aby był skuteczny musiałoby dotyczyć sytuacji, w której Sąd I instancji w ogóle nie dokonał kontroli zaskarżonego aktu. W rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji dokonał kontroli zaskarżonego postanowienia, co znalazło swój wyraz w uzasadnieniu wyroku. Natomiast podniesiona w uzasadnieniu skargi kasacyjnej argumentacja dotycząca zarzutu naruszenia przepisów postępowania odnosi się nie tyle do błędów postępowania i oceny prawidłowości dokonanego przez organ postępowania wyjaśniającego, co do przyjętej przez organy, a następnie zaaprobowanej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny wykładni prawa materialnego. Wobec nieskutecznego zakwestionowania prawidłowości postępowania Sądu I instancji w zakresie stosowania przepisów prawa procesowego, przyjęty w zaskarżonym wyroku stan faktyczny należy uznać za prawidłowy i wiążący Naczelny Sąd Administracyjny w zakresie oceny merytorycznych zarzutów skargi kasacyjnej. Obowiązek uiszczenia opłaty za parkowanie pojazdu powstaje z mocy samego prawa tj. z ww. przepisów ustawy o drogach publicznych i wydanej z jej upoważnienia uchwały rady miasta, stanowiącej - w myśl art. 87 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - akt prawa miejscowego, obowiązujący każdego, na obszarze działania organu, który je ustanowił. Obowiązek taki winien być wykonany niezwłocznie po wystąpieniu określonego stanu faktycznego (zaparkowania w strefie płatnego parkowania, a w odniesieniu do opłaty dodatkowej - nieuiszczenia opłaty parkingowej), z wystąpieniem którego ustawa wiąże ten obowiązek. Dla realizacji obowiązku poniesienia opłaty parkingowej nie jest zatem koniecznym jego konkretyzacja w drodze indywidualnego aktu administracyjnego, np. decyzji. Ze względu na jej funkcjonalne związanie z opłatą za parkowanie w strefie płatnego parkowania, również w przypadku powstania obowiązku uiszczenia opłaty dodatkowej, wydanie takiego indywidualnego aktu administracyjnego nie jest wymagane. Co więcej, ustawodawca nie upoważnił organów administracji do wydawania takich aktów. Również przepisy ustawy stwierdzające, iż opłaty te są "pobierane", a nie np. wymierzane, ustalane, określane przez organ administracji, dodatkowo potwierdza zasadność tego wniosku. Oznacza to, że w sprawie obowiązku uiszczenia opłaty parkingowej nie prowadzi się postępowania administracyjnego i nie rozstrzyga w drodze decyzji administracyjnej, a zatem nie prowadzi się również postępowania wyjaśniającego poprzedzającego rozstrzygnięcie sprawy co do jej istoty. Skoro obowiązek uiszczenia opłaty parkingowej powstaje z mocy prawa (brak postępowania administracyjnego w tym zakresie) przyjąć należy, że możliwość dochodzenia swych racji przez korzystającego z drogi publicznej powstaje dopiero na etapie postępowania egzekucyjnego poprzez złożenie zarzutu. W rozpoznawanej sprawie skarżący kasacyjnie podniósł zarzut w oparciu o art. 33 § 1 pkt 1 u.p.e.a. nieistnienia egzekwowanego obowiązku. Zobowiązany, wnosząc zarzuty oparte na tej podstawie, powinien przedstawić dowody potwierdzające, że obowiązek nie istnieje, ponieważ nigdy nie powstał albo wprawdzie powstał, ale wygasł z powodu wykonania (okoliczność faktyczna) lub z innych przyczyn wynikających wprost z przepisów prawa (przedawnienie) lub czynności prawnych (uchylenie lub stwierdzenie nieważności decyzji o nałożeniu obowiązku). Zgodnie z przepisem art. 13 ust. 1 pkt 1 u.d.p. korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. Przy czym opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się za postój pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania wyznaczonej zgodnie z art. 13b ust. 3, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo (art. 13 b ust. 1 u.d.p.). Zatem przepis art. 13 ust. 1 u.d.p. statuuje generalny obowiązek ponoszenia przez korzystających z dróg publicznych opłat, w tym z tytułu postoju na drogach publicznych w wyznaczonych strefach płatnego parkowania. Przepis art. 13 b ust. 1 u.d.p. określa okoliczności w jakich obowiązek uiszczenia opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 u.d.p. powstaje, tj. postój pojazdu samochodowego w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo. Miejsca wyznaczone, to miejsca – stosownie do art. 13b ust. 6 pkt 1 u.d.p. - miejsca przeznaczone na postój pojazdów, w tym stanowiska przeznaczone na postój pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjmuje się stanowisko, które Sąd w składzie rozpoznającym sprawę w całości podziela, że obowiązek uiszczenia opłaty za parkowanie istnieje na całym wydzielonym – zgodnie z art. 13b ust. 2 u.d.p. - obszarze stanowiącym strefę płatnego parkowania, tj. na wszystkich drogach publicznych znajdujących się na tym obszarze. Tak więc za miejsce postojowe należy uważać każde miejsce, które może być lub faktycznie wykorzystywane jest przez użytkowników jako miejsce parkowania pojazdów samochodowych. Natomiast pojęcie "wyznaczone miejsce" należy traktować jako kwestie techniczną i rozumieć jako miejsce wyznaczone do parkowania na drodze publicznej (art. 13b ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 4 pkt 2 w zw. z art. 1 u.d.p.), co wcale nie oznacza, że jeżeli pojazd zostanie zaparkowany na drodze publicznej, ale w miejscu nieprzeznaczonym do parkowania, to korzystający nie ma obowiązku uiszczenia opłaty za parkowanie. W takiej sytuacji korzystający dodatkowo naraża się na inny rodzaj odpowiedzialności, np. karnoadministracyjnej (por. wyrok NSA z dnia 29 stycznia 2014r. sygn. akt II GSK 1769/12, opublikowany na www.orzeczenia.nsa.gov.pl.). W niniejszej jednakże sprawie spór nie dotyczy tego, czy parkowanie w miejscu "niewyznaczonym" rodzi po stronie korzystającego z drogi obowiązek uiszczenia opłaty, lecz odnosi się do oceny, czy "placyk", na którym skarżący parkował, mieści się w pojęciu "drogi", zgodnie bowiem z poglądem wyrażonym przez autora skargi kasacyjnej miejsce, w którym on parkował, jakkolwiek mieści się być może w pasie drogowym, nie mieści się jednak w pojęciu drogi, a jedynie postój na drodze stanowi podstawę powstania obowiązku uiszczenia spornej opłaty. Wyjaśnić zatem należy – posługując się definicjami ustawowymi zawartymi w u.d.p. – znaczenie pojęć użytych w powołanych wyżej przepisach. Drogami publicznymi są drogi zaliczone na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z których może korzystać każdy, zgodnie z ich przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych (art. 1 u.d.p.). Drogą – w myśl art. 4 pkt 2 u.d.p. - jest budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym. Przy czym chodnik, zgodnie z art. 4 pkt 6 u.d.p. jest częścią drogi przeznaczoną do ruchu pieszych. Pasem drogowym jest – zgodnie z art. 4 pkt 1 u.d.p. - wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą. Jak wynika, z niezakwestionowanych skutecznie skargą kasacyjną ustaleń faktycznych, skarżący parkował w obszarze objętym wyznaczoną na podstawie uchwały Rady Miasta G. nr [...] w dniu [...] grudnia 2003 r. w sprawie ustalenia stref płatnego parkowania na drogach publicznych na terenie Miasta G., ustalenia stawek za parkowanie pojazdów w tych strefach oraz ustalenia sposobu ich pobierania (Dz. Urz. Woj. P. z 2003 r. Nr 153 poz. 2749), strefie płatnego parkowania. Z dokumentacji zdjęciowej znajdującej się w aktach sprawy wynika, że wspomniany przez skarżącego "placyk" jest w istocie chodnikiem. Chodnik zaś zgodnie z definicją legalną zawartą w art. 4 pkt 6 u.d.p. jest częścią drogi przeznaczoną do ruchu pieszych. Nie budzi zatem wątpliwości powstanie obowiązku uiszczenia przez skarżącego kasacyjnie opłaty dodatkowej z tytułu nieopłaconego parkowania. Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny uznał zarzuty skargi kasacyjnej za nieuzasadnione i na podstawie art. 184 p.p.s.a. oddalił skargę kasacyjną. |