Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Tamara Dziełakowska po rozpoznaniu w dniu 30 września 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi E. M. i M. M. oraz skargi E. J. i J. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 9 czerwca 2016 r., nr [...] w przedmiocie obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz sprawy ze skargi E. J. i J. J. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 9 czerwca 2016 r., nr [...] w przedmiocie niedopuszczalności odwołania w sprawie obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko postanawia: odmówić wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 9 czerwca 2016 r., nr [...] oraz poprzedzającej ją decyzji Burmistrza z dnia 15 maja 2015 r., nr [...].

Zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Burmistrza z dnia 15 maja 2015 r. stwierdzającą brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia polegającego na budowie układu drogowego wraz z towarzyszącą infrastrukturą dla terenu osiedla mieszkaniowego położonego pomiędzy ulicami K. i K. oraz rowem "[...]" w P.

Na powyższą decyzję skargi wnieśli E. i M. M. oraz E. i J. J., zaś w dniu 19 września 2016 r. skarżący E. i M. M. wnieśli o wstrzymanie wykonania decyzji Burmistrza z dnia 15 maja 2015 r. wskazując, że zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że decyzja ta jest wadliwa, dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, mogą być fałszywe, być może została ona wydana w wyniku przestępstwa polegającego na niedopełnieniu obowiązków, zaś wykonanie decyzji wyrządzi znaczne szkody i spowoduje trudne do odwrócenia skutki. Uzasadniając wniosek skarżący szeroko odnieśli się do wadliwości zaskarżonych decyzji organów obu instancji. Stwierdzili ponadto, że wykonanie zaskarżonych decyzji, polegające na wydaniu na jej podstawie decyzji o realizacji inwestycji drogowej, wyrządzi znaczne szkody i spowoduje trudne do odwrócenia skutki dla skarżących, jako właścicieli nieruchomości sąsiadującej bezpośrednio z przedmiotowym przedsięwzięciem, takie jak brak zaplanowania zabezpieczeń przed hałasem, drganiami i spalinami, a w związku z tym utratę zdrowia, utratę możliwości wypoczynku, narażenie na przebywanie w hałasie i spalinach, uszkodzenie budynku, obniżenie wartości nieruchomości skarżących. Jako trudne do odwrócenia skutki wydania decyzji o realizacji inwestycji drogowej, wydanej na podstawie zaskarżonych decyzji, skarżący wskazali nadto niezgodne z prawem działania organów administracji publicznej właściwych w sprawach dotyczących realizacji inwestycji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) warunkiem wstrzymania wykonania decyzji jest niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków.

Zasadą wyrażoną w w/w przepisie jest więc wykonalność ostatecznych decyzji organów administracyjnych, a wstrzymanie wykonalności decyzji jest wyjątkiem od tej zasady, który wystąpić może w razie zaistnienia ustawowych przesłanek (faktów) uzasadniających to wstrzymanie i po spełnieniu przez stronę warunków jakie ustawa nakłada na nią, w sytuacji ubiegania się o wstrzymanie wykonania ostatecznej decyzji. Wstrzymanie wykonalności decyzji przez sąd administracyjny występuje zawsze na wniosek strony, a co za tym idzie - wykazanie, że istnieją pozytywne przesłanki od których ustawa uzależnia wstrzymanie decyzji przez sąd, spoczywa na stronie, która taki wniosek składa.

Strona winna wykazać (uprawdopodobnić), że istnieją przesłanki o których mowa w art. 61 § 3 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi tj., iż w razie wykonania decyzji zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia jej znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Sąd wniosek taki może uwzględnić jeżeli po analizie wniosku, wskazanych w nim faktów i okoliczności uprawdopodabniających te fakty oceni, że skutki takie mogą faktycznie zaistnieć tj., że w razie wykonania decyzji strona może ponieść znaczne szkody lub decyzja spowoduje nieodwracalne skutki. Powyższe przesłanki mogą wystąpić łącznie lub oddzielnie. Przesłanka w postaci niebezpieczeństwa wyrządzenia znacznej szkody, zachodzi w przypadku zagrożenia wystąpienia szkody, która nie będzie mogła być naprawiona, ani też nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do pierwotnego stanu. Natomiast trudne do odwrócenia skutki powstają zwykle tam, gdzie po wykonaniu decyzji jest niemożliwy powrót do pierwotnego stanu sprawy. Nie chodzi tutaj przy tym o niebezpieczeństwo wyrządzenia jakiejkolwiek szkody, ale takiej, która może przybrać znaczne rozmiary, a także o sytuację taką, w której powrót do stanu poprzedniego zmienionej w sposób istotny i trwały rzeczywistości będzie w zasadzie niemożliwy lub będzie wymagał znacznych nakładów sił i środków (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 marca 2012 r., sygn. akt II OZ 207/12, LEX nr 1138253).

W przedmiotowej sprawie powyższe przesłanki nie występują. Wnioskodawcy nie wykazali bowiem, aby w sprawie zachodziło niebezpieczeństwo wyrządzenia im znacznej szkody czy spowodowania trudnych do odwrócenia skutków powstałych w związku z wykonaniem zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji.

Decyzja stwierdzająca brak potrzeby przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko stwierdza jedynie zaistnienie podstaw do odstąpienia od przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Tego rodzaju decyzja jest wydawana we wstępnym etapie postępowania dotyczącego zamierzenia inwestycyjnego i stanowi jedną z przesłanek niezbędnych do uzyskania przez inwestora kolejnych decyzji wymaganych przez prawo. W myśl art. 72 ustawy

z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2016 r. poz. 353 ze zm.) wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem między innymi decyzji o pozwoleniu na budowę (pkt 1), a także decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (pkt 10). Możliwość uzyskania przez inwestora kolejnych decyzji wymaganych w procesie inwestycyjnym stanowi przejaw wykonalności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Dotyczy to również tego rodzaju decyzji, w której właściwy organ stwierdza brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia. Przy czym to od inwestora zależy, na podstawie jakich przepisów zamierza ostatecznie zrealizować planowaną inwestycję.

Wyjaśnić jednak należy, że skutki opisane w rozpoznawanym wniosku mogą ewentualnie wystąpić dopiero w związku z wykonaniem ww. rozstrzygnięć, stanowiących podstawę do przystąpienia do realizacji inwestycji, nie zaś w związku z wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Oczywistym jest bowiem, że decyzja w przedmiocie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia nie uprawnia do realizacji planowanej przez inwestora inwestycji. Natomiast możliwość wydania w przyszłości aktu administracyjnego, który doprowadzi do rozpoczęcia procesu inwestycyjnego, nie stanowi okoliczności uzasadniającej zastosowanie ochrony tymczasowej w postępowaniu sądowym (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 kwietnia 2015 r., II OZ 259/15, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.gov.pl). Opisywane zatem we wniosku skutki w postaci przewidywanych przez skarżących uciążliwości generowanych przez inwestycję nie stanowią następstwa wykonania zaskarżonej decyzji. Z treści uzasadnienia samego wniosku wynika jednoznacznie, że skarżący dopatrują się powstania opisywanych skutków w związku z wydaniem decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

Nadto stwierdzić należy, że do uwzględnienia wniosku nie mogła prowadzić opisywana przez skarżących konieczność wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w związku z naruszeniami prawa, jakimi – w jej ocenie – obarczona jest ta decyzja oraz poprzedzająca ją decyzja organu pierwszej instancji. Należy wyraźnie wskazać, że na etapie rozpoznania wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu, Sąd nie ma możliwości dokonania oceny zgodności z prawem tego rozstrzygnięcia ani innych aktów wydanych w toku postępowania przed organami administracji. Niedopuszczalne jest zatem wywodzenie konieczności uwzględnienia wniosku z przekonania o prawnej wadliwości zaskarżonego aktu.

Ubocznie wskazać trzeba, że rozstrzygnięcie niniejszym postanowieniem o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji nie wyłącza możliwości udzielenia skarżącej ochrony tymczasowej na dalszym etapie postępowania sądowego. Przepis art. 152 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi stanowi bowiem, że w razie uwzględnienia skargi zaskarżony akt nie wywołuje skutków prawnych do chwili uprawomocnienia się wyroku, chyba że sąd postanowi inaczej.

Z powyższych względów Sąd, na mocy art. 61 § 3 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji.