drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 1372/11 - Wyrok NSA z 2011-11-09, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1372/11 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2011-11-09 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2011-07-27
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Irena Kamińska
Jerzy Solarski /sprawozdawca/
Małgorzata Borowiec /przewodniczący/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Wa 22/11 - Wyrok WSA w Warszawie z 2011-04-14
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 1 ust. 1 i art. 6
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Dz.U. 2007 nr 223 poz 1655 art. 8, art. 139 ust. 3
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych - tekst jednolity
Dz.U. 1997 nr 78 poz 483 art. 61 ust. 1 i 2
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędziowie sędzia NSA Irena Kamińska sędzia del. NSA Jerzy Solarski (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Joanna Drapczyńska po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2011 r. sygn. akt II SAB/Wa 22/11 w sprawie ze skargi W. M. na bezczynność Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. w przedmiocie dostępu do informacji publicznej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. na rzecz W. M. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2011 r. sygn. akt II SAB/Wa 22/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zwany dalej WSA, po rozpoznaniu sprawy ze skargi W. M. w przedmiocie bezczynności w dostępie do informacji publicznej - zobowiązał Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m. st. Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie, dalej zwane MPWiK, do rozpatrzenia wniosku W. M. z dnia [...] lipca 2010 r. o udostępnienie informacji publicznej, w terminie 14 dni od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania.

W uzasadnieniu przedstawiono następującą argumentację faktyczną i prawną: wnioskiem z dnia [...] lipca 2010 r. W. M., na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) oraz art. 139 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr 113 poz. 759), zwrócił się do MPWiK o udzielenie informacji w zakresie:

- postępu prac realizowanych w ramach umowy zawartej na wykonanie zadania pn.: "[...]" Etap II – w zakresie [...]

- przyczyn opóźnień w realizacji w/w umowy,

- ewentualnych przyczyn uwzględnienia roszczeń terminowych wykonawcy.

W odpowiedzi na wniosek, MPWiK pismem z dnia [...] lipca 2010 r. poinformowało W. M., że żądane informacje nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz nie podlegają udostępnieniu na podstawie art. 139 ust. 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych.

Pismem z dnia [...] sierpnia 2010 r. W. M. uznając odpowiedź Spółki za negatywną decyzję, zwrócił się o ponowne rozpatrzenie wniosku.

W odpowiedzi z dnia [...] września 2010 r. MPWiK poinformowało W. M. o podtrzymaniu swojego stanowiska wyrażonego w piśmie z dnia [...] lipca 2010 r. podkreślając, że wnioskodawca nie przedstawił żadnych nowych argumentów powodujących konieczność jego zmiany. Brak wskazania konkretnych orzeczeń sądów, które mogłyby sprawy dotyczyć, nie może wpływać na zasadność wniosku.

W skardze do WSA z dnia 12 października 2010 r. (sprecyzowanej pismem procesowym z dnia 4 stycznia 2011 r.), W. M. zarzucił MPWiK bezczynność polegającą na nierozpatrzeniu jego wniosku o udostępnienie informacji publicznej. Wskazał, że dane objęte żądaniem taką informację stanowią, a zobowiązany nie chcąc zrealizować wniosku dopuszcza się w tym zakresie zwłoki. Skarżący wniósł o zobowiązanie MPWiK do rozpoznania wniosku oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę, zmodyfikowaną na rozprawie, MPWiK wniosło o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania wg obowiązujących przepisów.

Opisanym na wstępie wyrokiem WSA skargę uwzględnił i zobowiązał MPWiK do rozpatrzenia wniosku skarżącego W. M. o udostępnienie informacji publicznej. W motywach, nawiązując do art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 1 ust. 1, art. 4 ust. 1 oraz art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej WSA uznał, że na podstawie tych przepisów MPWiK jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia będącej w jego posiadaniu informacji, mającej walor informacji publicznej. Dysponent informacji publicznej zobowiązany jest do jej udostępnienia, jeżeli informacja taka nie została udostępniona i nie funkcjonuje w obiegu publicznym tak, aby wnioskodawca mógł się zapoznać z jej treścią, np. poprzez bezpośredni wgląd do niej, bądź sięgając do publikatora. Wbrew stanowisku MPWiK, żądana przez skarżącego informacja stanowi informację publiczną i jak wynika z akt sprawy, nie doszło do jej upublicznienia ani też nie została ona wcześniej udzielona skarżącemu. Informacja dotycząca postępu prac budowlanych, realizowanych w ramach wskazanej przez skarżącego umowy, ewentualnych przyczyn ich opóźnień i uwzględnienia roszczeń terminowych wykonawcy zawiera informację o działalności MPWiK. Wszelkie dokumenty związane z wykonywaniem czy wykonaniem umów w sprawach zamówień publicznych, w szczególności dokumenty dotyczące złożonych zamówień, informacje o postępie prac, faktury, reklamacje, noty odsetkowe i obciążeniowe oraz dokumenty związane ze sporami pomiędzy zamawiającym a wykonawcami, posiadają walor dokumentacji urzędowej, stanowiącej informację publiczną. Dotyczą bowiem sfery faktów, zostały wytworzone w ramach sfery działalności podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej, zawierają informację o sposobie prowadzenia sprawy, stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. d i pkt 4 lit. a, b, c ustawy o dostępie do informacji publicznej, a więc tworzą informację o sprawach publicznych zgodnie z jej art. 1 ust. 1, podlegając udostępnieniu w trybie i na zasadach w niej określonych.

WSA wskazał, że zgodnie z art. 13 ust. 1 powołanej ustawy, udostępnienie informacji na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (z wyjątkiem sytuacji przewidzianych w art. 13 ust. 2 i art. 15 ust. 2 tej ustawy). Udostępnienie informacji publicznej jest czynnością materialno – techniczną i żaden przepis prawa nie nakłada na dysponenta takiej informacji obowiązku nadawania tej czynności szczególnej formy. Realizowany jest w pierwszej kolejności poprzez wgląd do dokumentów urzędowych (art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy), a także w inny sposób, np. poprzez udzielenie stosownej informacji na piśmie bądź wydanie kserokopii dokumentów. Jeśli MPWiK miałoby wątpliwości co do sposobu i formy realizacji żądania, powinno odwołać się do treści art. 14 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym, jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonej we wniosku, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim wypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się. Odnosząc się do zawartego w odpowiedzi na skargę stwierdzenia, że informacja będąca przedmiotem zainteresowania skarżącego może mieć charakter informacji publicznej przetworzonej Sąd wskazał, że gdyby tak było, skarżący na wezwanie byłby zobowiązany do wykazania powodów, dla których spełnienie jego żądania byłoby szczególnie istotne dla interesu publicznego, pod rygorem odmowy udzielenia informacji publicznej (art. 3 ust. 1 pkt 1 w/z z art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej). Wnioskodawca na etapie składania wniosku o udostępnienie informacji nie musi wiedzieć, że żądana przez niego informacja ma charakter informacji publicznej przetworzonej; to podmioty zobowiązane do udostępnienia informacji muszą wykazać, że objęte wnioskiem żądanie dotyczy informacji o takim charakterze i mogą odmówić jej udostępnienia (w formie decyzji) tylko wtedy, gdy wnioskodawca nie wykaże istnienia interesu publicznego. Nadto, stosownie do art. 139 ust. 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych, umowy w sprawach zamówień publicznych są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej. W trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej nie jest więc dopuszczalne wydanie decyzji odmawiającej udostępnienie umów w sprawach zamówień publicznych, gdyż te są jawne (obejmuje to także inne dokumenty dotyczące postępowań przetargowych i szeroko pojętej realizacji zamówień). Bezczynność podmiotu zobowiązanego w zakresie dostępu do informacji publicznej zachodzi wówczas, gdy podmiot ten nie podejmuje czynności materialno – technicznej wobec wniosku strony o udzielenie takiej informacji (nie udostępnia jej). Stanowisko podmiotu sprowadzające się do odmowy udzielenia informacji przybiera procesową formę decyzji administracyjnej, co uzasadnia stosowanie w tym zakresie ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., Nr 98 poz. 1071 ze zm.).

W konkluzji WSA stwierdził, że MPWiK nie rozpatrzyło wniosku skarżącego o udostępnienie informacji publicznej, bowiem nie podjęło czynności materialno – technicznej ani też nie wydało decyzji odmownej. Pozostaje więc w zwłoce, co skutkowało zobowiązaniem do rozpatrzenia wniosku skarżącego, w terminie 14 dni od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy bądź poprzez udzielenie stosownej informacji, bądź wydanie decyzji o odmowie zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy, co umożliwi stronie wykorzystanie środków prawnych łącznie z prawem wniesienia skargi lub powództwa do sądu właściwego ze względu na przyczynę odmowy.

W skardze kasacyjnej MPWiK, reprezentowane przez radcę prawnego, zaskarżyło powyższy wyrok w całości, zarzucając:

I. Naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy:

1) art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), art. 3 § 1 w zw. z art. 149 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.) oraz art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez uwzględnienie skargi W. M. z naruszeniem kryterium legalności wskutek błędnego przyjęcia, że skarżący kasacyjnie nie rozpatrzył wniosku z dnia [...] lipca 2010 r. o udostępnienie informacji publicznej, bowiem nie podjęto czynności materialno – technicznej ani też nie wydano decyzji odmownej oraz pozostaje w tym zakresie w zwłoce, pomimo iż wniosek W. M. nie dotyczył informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej, która podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie w niej określonych,

2) art. 141 § 4 p.p.s.a., poprzez:

a) nie odniesienie się i nie podanie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w ramach podstawy prawnej rozstrzygnięcia i jej wyjaśnienia, poza ogólnym odwołaniem się do art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej, do konkretnego punktu art. 6 ust. 1 tej ustawy z którego wynika, że informacja żądana we wniosku W. M. stanowiła informację publiczną, która podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych ustawą,

b) nie przedstawienie i nie odniesienie się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w ramach obowiązku przedstawienia stanu sprawy, stanowisk stron, podstawy prawnej rozstrzygnięcia i jej wyjaśnienia, do wniosków wynikających z odpowiedzi na skargę, że skarżący kasacyjnie nie jest w posiadaniu dokumentów zawierających opis informacji żądanych we wniosku W. M.,

3) art. 149 p.p.s.a. w zw. z art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poprzez błędne zobowiązanie skarżącego kasacyjnie do rozpatrzenia wniosku W. M. o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy w sytuacji, gdy żądana informacja nie stanowiła informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej, która podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie w niej określonych,

4) art. 151 w zw. z art. 149 p.p.s.a. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy skarga W. M. powinna zostać oddalona,

5) art. 200, art. 205 § 2 i art. 209 w zw. z art. 149 p.p.s.a. poprzez błędne orzeczenie o kosztach w sytuacji, gdy skarga W. M. powinna zostać oddalona.

II. Naruszenie przepisów prawa materialnego, co miało wpływ na wynik sprawy:

6) art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez niewłaściwe zastosowanie wynikłe z przyjęcia, że informacje żądane przez W. M. zawierają informację o działalności MPWiK i stanowią informację publiczną w rozumieniu tej ustawy, która podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie w niej określonych,

7) art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że przedmiotem udostępnianej informacji publicznej w rozumieniu tej ustawy mogą być informacje, które nie zostały zawarte w dokumentach, którymi dysponuje podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej w dacie otrzymania żądania jej udostępnienia oraz, że ocena realizacji umowy o wykonanie zamówienia publicznego mieści się w pojęciu informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej, która podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie w niej określonych,

8) art. 139 ust. 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że z udostępnienia umów wynika także obowiązek udostępniania innych niż umowy dokumentów posiadających walor informacji publicznej, a dotyczących postępowań przetargowych i szeroko pojętej realizacji zamówień.

Na tych podstawach, powołując art. 176 w zw. z art. 185 § p.p.s.a., sformułowano wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania WSA, z zasądzeniem od strony przeciwnej kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Uzasadniając zarzuty wskazano, że przepisy ustrojowe zostały naruszone przez błędne przyjęcie, że żądana informacja jest informacją publiczną. W zakresie wad uzasadnienia wskazano, że pominięty został konkretny punkt art. 6 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, co oznacza naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy. Nadto WSA nie odniósł się do stanowiska zawartego w odpowiedzi na skargę, wedle którego skarżący kasacyjnie nie jest w posiadaniu informacji objętych wnioskiem z dnia [...] lipca 2010 r. W konsekwencji błędnie nałożony został obowiązek rozpatrzenia wniosku W. M. w sytuacji, gdy żądana informacja nie stanowiła informacji publicznej. Wszystko to doprowadziło do naruszenia art. 151 w zw. z art. 149 p.p.p.a. oraz przepisów o kosztach postępowania.

W zakresie naruszenia prawa materialnego zakwestionowano zastosowanie art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej do wniosku W. M., gdyż wniosek nie dotyczy udzielenia informacji publicznej. Podkreślono też, że W. M. nie wskazał żądanych dokumentów, a skarżący kasacyjnie nie ma obowiązku domyślania się lub zgadywania, o jakie dokumenty występuje wnioskodawca. Wreszcie powołując orzecznictwo naprowadzono, że żądania wniosku dotyczą sposobu wykonania umowy cywilnoprawnej i jako takie nie mieści się w pojęciu informacji publicznej. Dotyczy to także oceny realizacji umowy o wykonanie zamówienia publicznego a podstawę w tym zakresie, wbrew zaprezentowanemu przez WSA stanowisku, nie może stanowić art. 139 ust. 3 ustawy – Prawo zamówień publicznych.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną, działający w imieniu W. M. radca prawny, wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od strony wnoszącej skargę kasacyjną na rzecz skarżącego kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

Odnosząc się do zarzutów skargi kasacyjnej wskazano na ich bezzasadność. Podniesiono, iż MPWiK pozostaje zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji stanowiącej informację publiczną, jako że jest to podmiot dysponujący majątkiem publicznym w zakresie dotyczącym zamówień publicznych. Także wbrew twierdzeniom wnoszącego skargę kasacyjną, żądane przez skarżącego informacje stanowią informacje publiczne i powinny być udostępnione w trybie tej ustawy. WSA właściwie uznał, że informacją publiczną jest każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych oraz innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacje te stanowi zarówno treść dokumentów bezpośrednio przez nie wytworzonych jak i tych, których używają przy realizacji przewidzianych prawem zadań. Sąd I instancji poprawnie podał, iż informacja dotycząca postępu prac realizowanych w ramach umowy zawartej na wykonanie przedmiotowego zadania, a także informacja dotycząca ewentualnych przyczyn opóźnień w realizacji tej umowy i przyczyn uwzględnienia roszczeń terminowych wykonawcy zawiera informację o działalności MPWiK. Jawność umów o zamówienia publiczne z odwołaniem się do przepisów regulujących dostęp do informacji publicznej oznacza prawo każdego do zapoznania się z treścią umowy, bez obowiązku wykazywania się interesem prawnym lub faktycznym. Zamawiający ma zatem obowiązek zapewnić możliwość zapoznania się nie tylko z tekstem umowy w sprawie zamówienia publicznego, ale także z dokumentacją jej realizacji, np. dziennikiem budowy, kosztorysami powykonawczymi czy protokołami odbiorów. W związku z tym nie jest możliwe wydanie decyzji odmawiającej udostępnienia umów w sprawach zamówień publicznych, gdyż te są jawne. Słuszne jest także stanowisko Sądu, że ustawa - Prawo zamówień publicznych nie odbiera przymiotu informacji publicznej innym niż umowy dokumentom posiadającym taki walor, a dotyczącym postępowań przetargowych i szeroko pojętej realizacji zamówień. Konieczność udostępnienia informacji w tym zakresie wynika z jawności postępowania i realizacji zamówień publicznych oraz z faktu dysponowania środkami publicznymi, co pozostaje całkowicie jawne zgodnie z ustawą o finansach publicznych. Za niezrozumiały uznano zarzut strony wnoszącej skargę kasacyjną o naruszeniu przepisów z uwagi na niepodanie przez Sąd odpowiedniego punktu art. 6 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Art. 6 ust. 1 zawiera przykładowy katalog informacji uznawanych za publiczne; nie jest to katalog zamknięty, a Sąd wystarczająco precyzyjnie wskazał przyczyny uznania żądanych przez skarżącego informacji za informacje publiczne. Bezzasadny jest także zarzut dotyczący nieodniesienia się przez Sąd do faktu niedysponowania przez podmiot dokumentacją zawierającą opis żądanych informacji. W tej sytuacji WSA w zaskarżonym wyroku prawidłowo uznał, że MPWiK pozostaje w zwłoce w rozpatrzeniu wniosku skarżącego z dnia [...] lipca 2010 r.

Nawiązując do odpowiedzi na skargę kasacyjną, pełnomocnik MPWiK w piśmie procesowym z dnia 16 sierpnia 2011 r. wskazał, że argumenty w niej zawarte nie znajdują żadnego uzasadnienia i nie potwierdzają słuszności wniosku o jej oddalenie. Wbrew stanowisku strony przeciwnej, informacji żądanych przez W. M. nie powinno traktować się jako informacji w sprawach publicznych, nie mieści się on również w pojęciu danych publicznych. Informacja ta nie jest opisana w wytworzonym lub posiadanym przez MPWiK dokumencie, a w szczególności sporządzonym stanowisku, wniosku, ocenie, wystąpieniu lub opinii, które by zawierały opis postępu robót, przyczyn opóźnień w realizacji umowy lub ewentualnych przyczyn uwzględnienia roszczeń terminowych wykonawcy.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Stosownie do przepisu art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Ponieważ w rozpoznawanej sprawie nie zachodzą przesłanki powodujące nieważność postępowania, dlatego Naczelny Sąd Administracyjny ograniczył się do oceny powołanych w skardze kasacyjnej podstaw.

Skarga kasacyjna oparta została na obu podstawach kasacyjnych, jednakże kluczowe znaczenie mają zarzuty odnoszące się do naruszenia prawa materialnego, a to art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), zwanej dalej u.d.i.p., gdyż skarżący kasacyjnie wywodzi, że żądane przez W. M. informacje nie stanowią informacji publicznej. Przy takim założeniu skarga kasacyjna formułuje również zarzuty naruszenia przepisów postępowania, jako konsekwencję błędnej wykładni prawa materialnego. Stanowisko to, w świetle treści wniosku z dnia [...] lipca 2010 r., jest błędne.

Definicję "informacji publicznej" zawiera art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Zgodnie z tym przepisem, każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie. Powyższy przepis stanowi ustawową regulację konstytucyjnej normy zawartej w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, która daje obywatelowi prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Realizacja w taki sposób konstytucyjnie zagwarantowanego prawa obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu /art. 61 ust. 2 Konstytucji/.

Uwzględniając gwarancje konstytucyjne należy więc przyjąć, że w ujęciu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. informacją publiczną jest każda wiadomość wytworzona przez szeroko rozumiane władze publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują względnie gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, w zakresie tych kompetencji. Informację publiczną stanowi treść dokumentów urzędowych, wystąpień, a także ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej bądź podmioty gospodarujące mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, niezależnie od tego, do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. Zatem nie ulega wątpliwości, że będą to także informacje związane z zamówieniami publicznymi, w zakresie objętym regulacjami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr 113 poz. 759), co zresztą wprost z ustawy tej wynika.

W art. 8 tej ustawy - Prawo zamówień publicznych sformułowano bowiem zasadę jawności postępowania o udzielnie zamówienia, zaś w art. 139 ust. 3 stwierdzono, że umowy są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej. Konsekwencją tej treści regulacji jest stwierdzenie, że stan realizacji umów mający odzwierciedlenie w dokumentach znajdujących się u zamawiającego, stanowi również informację publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.i.d.p. Skoro tak, to zakres jawności umów w sprawach zamówień publicznych oraz stan ich realizacji determinują jedynie postanowienia ustawy o dostępie do informacji publicznej, a więc jawność umów w sprawach zamówień publicznych będzie podlegać ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, w tym ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy /art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p./.

W świetle powyższego pojęcie informacji publicznej ma szeroki charakter i odnosi się do wszelkich spraw publicznych, również wówczas, gdy wiadomość nie została wytworzona przez podmioty publiczne, a jedynie odnosi się do nich /zob. M. Jaśkowska, Dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, Toruń 2002, s. 28/. Wobec tego ma rację WSA o ile twierdzi, że żądane we wniosku W. M. z dnia [...] lipca 2010 r. informacje stanowią informację publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.i.d.p. oraz podlegają udostępnieniu, zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy. Wnioskodawca domagał się bowiem udzielenia informacji w zakresie postępu prac realizowanych w ramach umowy zawartej na wykonanie zadania szczegółowo wskazanego, przyczyn opóźnień w realizacji w/w umowy oraz ewentualnych przyczyn uwzględnienia roszczeń terminowych wykonawcy, a więc udzielenia informacji dotyczącej wykonawstwa w powiązaniu z harmonogramem robót. Tego rodzaju informacje winny być w posiadaniu skarżącego kasacyjnie, jako zamawiającego, chociażby w sporządzanych na bieżąco dokumentach, takich jak wpisy w dzienniku budowy, protokoły częściowego odbioru czy też faktury częściowe. Informacja dotyczy więc faktów, a nie - wbrew twierdzeniom skargi kasacyjnej - ocen i sposobu wykonywania umowy cywilnoprawnej. Oznacza to, że stanowisko MPWiK w odniesieniu do złożonego wniosku prezentowane po jego złożeniu, w postępowaniu przed WSA oraz w skardze kasacyjne z argumentacją, że wniosek nie dotyczy informacji publicznej, jest wadliwe, a zarzut naruszenia art. 1 ust. 1 i art. 6 u.d.i.p. – chybiony.

W kontekście regulacji zawartych w u.d.i.p., za nieusprawiedliwiony należy uznać również zarzut naruszenia art. 139 ust. 3 ustawy - Prawo zamówień publicznych poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że z udostępnienia umów wynika także obowiązek udostępniania innych, niż umowy dokumentów posiadających walor informacji publicznej, skoro dostęp do informacji publicznej dotyczy sfery faktów, a do takich niewątpliwie należy postęp wykonywanych robót realizowanych w ramach umowy zawartej w trybie Prawa zamówień publicznych, który ma odzwierciedlenie w sporządzanych na bieżąco dokumentach.

Przechodząc do zarzutu naruszenia przepisów postępowania, w ramach którego wskazano na naruszenie art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych w powiązaniu z art. 1 ust. 1 i art. 6 u.i.d.p., to po pierwsze – przepisy Prawa o ustroju sądów administracyjnych mają charakter ustrojowy /materialny/, a nie procesowy, a po drugie – o ich naruszeniu można byłoby mówić w przypadku, gdyby WSA uchylił się od obowiązku wynikającego z tych przepisów i nie dokonał oceny legalności działania /zaniechania/ skarżącego kasacyjnie. Rozpoznając natomiast skargę, przy uwzględnieniu treści wniosku z dnia [...] lipca 2010 r. o udostępnienie informacji publicznej i dokonaniu prawidłowej wykładni prawa materialnego w powiązaniu ze stanowiskiem MPWiK wyrażonym w pismach z dnia [...] lipca 2010 r. oraz z dnia [...] września 2010 r., WSA nie dopuścił się naruszenia norm ustrojowych i sprawę rozpoznał w granicach wyznaczonych powyższymi przepisami, dając temu wyraz w sporządzonym uzasadnieniu.

Jeśli chodzi o uzasadnienie zaskarżonego wyroku, to wbrew skardze kasacyjnej uzasadnienie zawiera wszystkie elementy przewidziane przepisem art. 141 § 4 p.p.s.a. WSA w sposób zwięzły przedstawił stan sprawy, opisał sformułowane skargą zarzuty, a następnie wyjaśniając stan prawny, który stanowił podstawę rozstrzygnięcia zawarł konkluzję, że brak podjęcia czynności materialno - technicznej świadczy o bezczynności MPWiK. Powołując z kolei w ramach podstawy prawnej rozstrzygnięcia art. 6 u.d.i.p., WSA nie musiał wskazywać konkretnej jednostki redakcyjnej tego artykułu /ustępu, punktu, litery/, gdyż informacją publiczną w świetle przepisów art. 1 i 6 ustawy jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 ustawy. Podkreślić przy tym należy, że w art. 6 ust. 1 u.d.i.p. ustawodawca w sposób przykładowy wskazał rodzaje informacji publicznej, co na gruncie rozpoznawanej sprawy nie rodziło obowiązku precyzyjnego wskazania jednostki redakcyjnej tego artykułu, skoro we wcześniejszych rozważaniach WSA trafnie ocenił treść żądanych informacji. Zatem w tej części zarzut naruszenia przepisów postępowania jest nieusprawiedliwiony.

W konsekwencji prawidłowej wykładni prawa materialnego, za nieusprawie- dliwione uznać należy dalsze zarzuty mające swe oparcie w podstawie kasacyjnej przewidzianej przepisem art. 174 pkt 2) p.p.s.a. wskazujące na naruszenie art. 149 i art. 151 p.p.s.a. oraz przepisów stanowiących podstawę prawną orzeczenia o kosztach postępowania, skoro zasadnie WSA dopatrzył się bezczynności po stronie zaskarżonego MPWiK.

Reasumując: ponieważ wszystkie zarzuty okazały się nieusprawiedliwione, dlatego Naczelny Sąd Administracyjny skargę kasacyjną oddalił, w oparciu o przepis art. 184 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt