Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Kwiecińska (spr.), Sędziowie WSA Anna Mierzejewska, Sławomir Antoniuk, Protokolant starszy sekretarz sądowy Sylwia Mikuła, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 października 2015 r. sprawy ze skargi A. U. na orzeczenie Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w [...] z dnia [...] marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie orzeczenia o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej uchyla zaskarżone orzeczenie

Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w [...] (dalej jako CWKL) orzeczeniem z dnia [...] marca 2015 r. nr [...], wydanym na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. oraz § 3 i § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie wojskowych komisji lekarskich oraz określenia ich siedzib, zasięgu działania i właściwości (Dz. U., poz. 1013), a także § 12 pkt 1 i § 30 pkt 1, 2 i 3 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. Nr 15, poz. 80 ze zm. – dalej jako rozporządzenie z dnia 8 stycznia 2010 r.), uchyliła w całości orzeczenie Rejonowej Wojskowej Komisji [...] w [...] (dalej jako [...] w [...]) z dnia [...] listopada 2014 r. nr [...] w sprawie zdolności A.U. do pełnienia zawodowej służby wojskowej oraz wydała nowe orzeczenie, w którym (pkt 8 orzeczenia) rozpoznała u orzekanej [...] A.U.: 1) zaburzenia rytmu serca z bardzo liczną ekstrasystolią komorową (do 17721/dobę), w tym liczne sekwencje bigeminia/trigeminia oraz pary upośledzające sprawność ustroju - § 38 pkt 2 załącznika nr 2 do rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r., 2) niezupełny blok prawej odnogi pęczka Hisa - 38 § pkt 1 (w zastosowaniu) powołanego załącznika, 3) zmniejszenie ostrości widzenia obu oczu - § 13 pkt 1 ww. załącznika, 4) braki uzębienia - § 24 pkt 1 tego załącznika i orzekła (pkt 9 orzeczenia) kategorię zdolności do zawodowej służby wojskowej: "kategoria [...] - Zał. 1, gr II – Trwale niezdolna do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego.

W uzasadnieniu orzeczenia CWKL wskazała, iż działając na skutek skierowania Komendanta Akademii [...] w [...] [...] w [...], po przeprowadzeniu postępowania orzeczniczo - lekarskiego, wydała w dniu [...] listopada 2013 r. orzeczenie, w którym orzekła, że [...] A.U. jest niezdolna do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego z powodu rozpoznanych w pkt 8.1 i 8.2 orzeczenia zaburzeń rytmu serca z bardzo liczną polimorficzną ekstrasystolią (11131/dobę), w tym w sekwencjach bigeminia/trigeminia powodujące upośledzenie sprawności ustroju - § 38 pkt 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r. oraz przetrwałego otworu owalnego - 38 pkt 6 tego załącznika.

CWKL podała, iż od powyższego orzeczenia zainteresowana wniosła odwołanie, w którym nie zgodziła się z ustalonymi w orzeczeniu rozpoznaniami chorób serca (pkt 8.1 i 8.2 orzeczenia) oraz orzeczeniem o niezdolności do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego poprzez niewłaściwe zastosowanie § 38 pkt 2 i § 38 pkt 6 powołanego załącznika. Swoje stanowiska orzekana argumentowała prawidłowymi wynikami badań, które przeprowadziła we własnym zakresie po otrzymaniu orzeczenia (dołączonymi do odwołania: 1) badanie echo serca z dnia [...] grudnia 2013 r. - wynik prawidłowy, nie potwierdzający istnienia przetrwałego otworu owalnego; 2) EKG wysiłkowe z dnia [...] grudnia 2013 r. próba ujemna, w zapisie pojedyncze dodatkowe pobudzenia komorowe; 3) zaświadczenie od lekarza, specjalisty chorób wewnętrznych stwierdzające komorowe zaburzenia rytmu serca nieupośledzające sprawności ustroju).

W dalszej kolejności CWKL wyjaśniła, że w trakcie rozpatrywania odwołania do organu wpłynęło pismo orzekanej z wnioskiem o "wstrzymanie wydania ostatecznych orzeczeń" w związku z prowadzoną diagnostyką kardiologiczną oraz leczeniem, których wyniki mogą mieć istotne znaczenie dla ostatecznych rozstrzygnięć w sprawie. W tej sytuacji CWKL postanowieniem wydanym w dniu [...] lutego 2014 r., na podstawie art. 98 § 1 i art. 101 k.p.a., zawiesiła postępowanie w tej sprawie na okres 6 miesięcy. W dniu [...] sierpnia 2014 r. do CWKL wpłynął wniosek orzekanej o podjęcie zawieszonego postępowania. Do wniosku strona załączyła raport z dobowego zapisu EKG – wynik prawidłowy oraz okresową kartę osiągnięć studenta. CWKL w dniu [...] sierpnia 2014 r. wydała postanowienie o podjęciu postępowania w sprawie.

CWKL podniosła, iż poddała w wątpliwość rzetelność przedmiotowego raportu EKG, ponieważ opatrzony został w różnych miejscach różnymi datami wykonania badania ([...] czerwca 2010 r. i [...] maja 2014 r.). Następnie w dniu [...] września 2014 r. wystąpiła pismem do orzekanej o uzupełnienie dokumentacji medycznej, a w szczególności przedstawienie zaświadczenia lekarskiego o aktualnym stanie zdrowia i prowadzonej terapii, a także wyników badań diagnostycznych, których przeprowadzeniem argumentowano wniosek o sześciomiesięczne zawieszenie postępowania odwoławczego.

W odpowiedzi na powyższe A.U. pisemnie wyjaśniła, iż nie poddano jej badaniom elektrofizjologicznym serca z powodu braku wystarczających wskazań do takich badań wobec inwazyjności metody. Do pisma, które wpłynęło do organu w dniu [...] października 2014 r., strona dołączyła kopie dokumentów: 1) już uprzednio złożony raport z dobowego zapisu EKG, 2) badanie echa serca z dnia [...] września 2014 r. - wynik prawidłowy, 3) zaświadczenie lekarskie od kardiologa E.P. wydane [...] września 2014 r. stwierdzające u orzekanej bezobjawowe komorowe zaburzenia rytmu serca bez form potencjalnie złośliwych nie nasilające się po wysiłku, a także szczelność przegrody międzyprzedsionkowej (zdaniem lekarza choroba jest nieistotna dla zdrowia i życia i nie stanowi przeciwwskazania do pracy w charakterze żołnierza zawodowego), 4) zaświadczenie lekarza POZ z dnia [...] października 2014 r. o braku wskazań do badania elektofizjologicznego serca, a także o znacznej redukcji ilościowej zaburzeń rytmu w odpowiedzi na leki.

CWKL wskazała, że w dniach [...] i [...] listopada 2014 r. w przychodni konsultującej przeprowadzono dodatkowe badania orzekanej oraz konsultację kardiologiczną, w wyniku której, na podstawie EKG stwierdzono przedwczesne pobudzenia komorowe, niezupełny blok prawej odnogi pęczka Hisa, bradykardię 51/min. W echu serca nie potwierdzono istnienia przetrwałego otworu owalnego serca. W badaniu 24 godzinnym Holter EKG stwierdzono 17721 w tym 12187 pojedynczych, przedwczesnych pobudzeń komorowych, 386 bigeminii, 1206 trigeminii oraz 216 par, a także 202 pojedynczych przedwczesnych pobudzeń nadkomorowych oraz 428 przypadków zwolnienia akcji serca poniżej normy. Prawidłowy wynik próby wysiłkowej, w czasie wykonywania próby odnotowano przedwczesne pobudzenia komorowe pojedyncze i pary.

Organ wyjaśnił, iż mając na względzie najlepszy interes orzekanej, w dniu [...] grudnia 2014 r. skierował całość dokumentacji zgromadzonej w tej sprawie do Konsultanta Wojskowej Służby Zdrowia w dziedzinie Kardiologii [...] G.G. z prośbą o ocenę stanu zdrowia A.U. w kontekście zdolności do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego oraz w sprawie zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej na okrętach w specjalnościach morskich. W dniu [...] lutego 2015 r. do CWKL wpłynęła przedmiotowa opinia, z której jednoznacznie wynika, że stwierdzone komorowe zaburzenia rytmu serca mają wpływ na sprawność ustroju i z punktu widzenia zdolności do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego czynią orzekaną niezdolną. Jednocześnie konsultant stwierdził, że istnienie stwierdzanego w niektórych badaniach ubytku w przegrodzie międzyprzedsionkowej - przetrwały otwór owalny - nie jest pewne, zaś stan taki nie powoduje żadnych negatywnych skutków dla funkcjonowania układu krążenia i sprawności organizmu. Z tego też względu CWKL postanowiła nie umieszczać takiego rozpoznania w swym orzeczeniu.

CWKL podkreśliła, iż orzekana nie poddała się badaniom elektrofizjologicznym serca, pomimo iż dla tego celu uzyskała półroczne zawieszenie w postępowaniu odwoławczym. Nie miało to jednak wpływu na ocenę aktualnego stanu zdrowia, natomiast pozbawiło orzekaną możliwości poznania przyczyn takiego stanu rzeczy, a także rozważenia innego leczenia niż farmakologiczne.

Reasumując CWKL stanęła na stanowisku, że zebrana w przedmiotowej sprawie dokumentacja przekonująco dowodzi stwierdzonego stanu. Rozpoznane w pkt 8.1. orzeczenia schorzenie zakwalifikowane odpowiednio do § 38 pkt 2, zgodnie z załącznikiem 1 grupa II rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r., czyni orzekaną niezdolną do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego – kategoria N lub zdolną do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego – kategoria Z. CWKL wyjaśniła, że mając na względzie wyniki wszystkich zgromadzonych badań, a także opinię Konsultanta Wojskowej Służby Zdrowia w dziedzinie Kardiologii, stwierdziła, iż rozpoznanie rytmu serca z bardzo liczną ekstrasystolią komorową (do 17721/dobę), w tym liczne sekwencje bigeminia/trigeminia oraz pary w kontekście wieloletniej, wyczerpującej fizycznie i stresorodnej zawodowej służby wojskowej powodują niezdolność [...] A.U. do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego. Dlatego też orzeczono kategorię N – trwale niezdolna do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego.

Orzeczenie CWKL z dnia [...] marca 2015 r. stało się przedmiotem skargi wniesionej przez A.U. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Zaskarżając przedmiotowe orzeczenie skarżąca podniosła zarzuty:

I. naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. § 38 pkt 2 załącznika nr 1 do powołanego rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. poprzez niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że jest niezdolna do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego;

II. naruszenie przepisów postępowania, tj.:

1) art. 10 § 1 k.p.a. poprzez uniemożliwienie zapoznania się stronie z całym materiałem dowodowym w sprawie przed wydaniem orzeczenia z dnia [...] marca 2015 r.;

2) art. 77 § 1 k.p.a. poprzez nierozważenie całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności pominięcie treści karty informacyjnej z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. [...] w [...] z dnia [...] października 2014 r.;

3) art. 80 k.p.a. poprzez błędną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, że zdiagnozowane u niej schorzenia i ich konsekwencje uzasadniają orzeczenie niezdolności do służby w charakterze żołnierza zawodowego;

4) art. 107 § 3 k.p.a. poprzez brak wyjaśnienia w uzasadnieniu rozbieżności co do możliwości pełnienia zawodowej służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego, wynikających ze złożonych przez skarżącą wyników badań i opinii sporządzonej przez Konsultanta Wojskowej Służby Zdrowia w dziedzinie Kardiologii.

Z podanych względów skarżąca wniosła o uchylenie kwestionowanego orzeczenia w zaskarżonej części oraz zasądzenie od organu na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. Skarżącą wniosła także o zawieszenie, na podstawie art. 124 § 1 pkt 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, postępowania z uwagi na to, że w dniu [...] kwietnia 2015 r. złożyła wniosek do Ministra Obrony Narodowej o uchylenie w trybie nadzoru zaskarżonego orzeczenia.

W uzasadnieniu skargi strona podniosła m.in., iż nie umożliwiono jej zapoznania się z całym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z treścią opinii sporządzonej przez [...] G.G. Przedmiotowa opinia miała zaś decydujące znaczenie dla treści wydanego orzeczenia. Zarówno z uzasadnienia orzeczenia, jak i z pisma z dnia [...] września 2014 r. skierowanego do [...] G.G. wynika, że CWKL nie uwzględniła przy wydawaniu orzeczenia karty informacyjnej z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego

im. [...] w [...] z dnia [...] października 2014 r. Zatem prawdopodobnie wskazany dokument nie został dołączony do dokumentacji przekazanej w celu wydania opinii. Dokument ten skarżąca złożyła osobiście do akt sprawy w sekretariacie CWKL w [...] w dniu [...] listopada 2014 r. Z jego treści wynika, że w rejestracji holterowskiej EKG stwierdzono liczną pojedynczą ekstrasystolię komorową pochodzącą z 2 ognisk. W czasie wysiłku stwierdzono ustępowanie ekstrasystolii komorowej. Wyjaśniono także, że przeprowadzono konsultacje w dwóch ośrodkach elektrofizjologicznych, w wyniku których nie stwierdzono wskazań zarówno do przeprowadzenia inwazyjnych badań elektrofizjologicznych, jak i zabiegów ablacji komorowych zaburzeń rytmu serca. CWKL w [...] wydając ostateczne orzeczenie oparła się w zasadzie wyłącznie na opinii wydanej przez Konsultanta Wojskowej Służby Zdrowia w dziedzinie Kardiologii pomijając wnioski płynące z pozostałych dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Z dokumentów tych zaś wynika, że stwierdzone zaburzenia rytmu serca są nieistotne dla zdrowia i życia i nie stanowią przeciwwskazań do pełnienia zawodowej służby wojskowej.

Nadto podniosła, że w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia nie wskazano dlaczego badania i opinie innych lekarzy są niewiarygodne i nie dają podstawy do ustalenia, że orzekana jest zdolna do pełnienia zawodowej służby wojskowej. Zdaniem skarżącej, przy tak istotnych rozbieżnościach co do oceny jej stanu zdrowia, uzasadnienie orzeczenia powinno w przekonywujący sposób wyjaśnić dlaczego CWKL w [...] podjęła decyzję o orzeczeniu niezdolności do zawodowej służby wojskowej. Uzasadnienie orzeczenia takich zaś argumentów nie zawiera.

W odpowiedzi na skargę CWKL wniosła o jej oddalenie oraz w całości podtrzymała argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

W załączeniu do pisma procesowego z dnia [...] lipca 2015 r. organ nadesłał do akt sprawy poświadczoną za zgodność z oryginałem kopię decyzji CWKL z dnia [...] kwietnia 2015 r. nr [...] odmawiającą uchylenia w trybie nadzoru orzeczenia CWKL z dnia [...] marca 2015 r. nr [...]. W piśmie tym poinformował, iż uprawnienie Przewodniczącego CWKL do uchylenia orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wydanej sprzecznie z prawem lub z pominięciem istotnych okoliczności faktycznych jest, na podstawie § 33 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r., tożsame z uprawnieniem Ministra Obrony Narodowej.

Na rozprawie w dniu 7 października 2015 r. skarżąca złożyła do akt sprawy kserokopię karty informacyjnej leczenia szpitalnego z dnia [...] października 2014 r. Pełnomocnik organu wskazał, że nie dysponował wcześniej takim dokumentem, oraz że takiego dokumentu nie ma w aktach sprawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1647), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu ustawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania rozstrzygnięcia – decyzji w sprawie. Sąd administracyjny nie ocenia więc decyzji pod kątem jej słuszności czy też celowości, jak również nie rozpatruje sprawy, kierując się zasadami współżycia społecznego. W myśl art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Oceniając zaskarżoną decyzję w świetle wskazanych wyżej kryteriów, należy stwierdzić, iż skarga A.U. jest zasadna.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1414 ze zm.), zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia zawodowej służby wojskowej ustala wojskowa komisja lekarska, która wydaje w tej sprawie orzeczenie. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej jest decyzją.

Wojskowa Komisja Lekarska jest traktowana jako organ administracji publicznej, a więc wydane przez nią orzeczenia są uznawane za decyzje administracyjne, do których posiłkowo można stosować przepisy k.p.a. Orzeczenia wojskowych komisji lekarskich załatwiają bowiem indywidualne sprawy administracyjne, a art. 1 pkt 1 k.p.a. wskazuje, że Kodeks postępowania administracyjnego normuje postępowanie przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnej.

W postępowaniu administracyjnym prowadzonym przez wojskowe komisje lekarskie zastosowanie będą więc miały zasady ogólne postępowania administracyjnego określone w art. 6 - 16 k.p.a., a wydawane w sprawie orzeczenia winny zaś spełniać wymogi określone w art. 107 § 1 k.p.a.

W wyroku z dnia 11 lutego 2015 r., sygn. akt I OSK 855/14, Naczelny Sąd Administracyjny (orzeczenie dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem: orzeczenia.nsa.gov.pl) wskazał, że orzeczenia wojskowych komisji lekarskich łączą elementy wynikające z wiedzy medycznej z elementami typowymi dla orzecznictwa administracyjnego. Muszą zatem zawierać przede wszystkim rozpoznanie lekarskie (element wiedzy medycznej) oraz element orzecznictwa - ustalenie kategorii zdolności fizycznej i psychicznej do pełnienia zawodowej służby wojskowej (lub określenie związku chorób i ułomności ze służbą wojskową). Trzecim obligatoryjnym składnikiem orzeczeń jest uzasadnienie, które – zgodnie z art. 107 § 3 k.p.a. – musi wykazać zasadność rozpoznania lekarskiego oraz zaliczenia do kategorii zdolności do służby wojskowej. W ocenie NSA nie ma przy tym znaczenia, że tego elementu nie wymieniono w § 24 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r. rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. Nr 15, poz. 80 ze zm.). W przepisie tym mowa jest jedynie o tym, co w szczególności powinno zawierać orzeczenie, czyli zawarty tam katalog nie ma charakteru zamkniętego. Ponadto wymóg uzasadnienia faktycznego i prawnego odnosi się do każdej decyzji administracyjnej. W przypadku orzeczeń wojskowych komisji lekarskich warunek ten nie został wyłączony. Potwierdza to dodatkowo opracowany wzór orzeczenia w sprawie zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej, stanowiący załącznik nr 5 do rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r. Zdaniem NSA w sytuacji, gdy ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz omawiane rozporządzenie wykonawcze nie precyzują, jakie elementy winno zawierać uzasadnienie orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej, należy niewątpliwie w tym zakresie stosować art. 107 § 3 k.p.a.

Kontrola zaś orzeczeń wojskowych komisji lekarskich o uznaniu kandydata za zdolnego do zawodowej służby wojskowej, dokonywana przez sąd administracyjny, sprowadza się do sprawdzenia prawidłowości postępowania poprzedzającego ustalenie jego stanu zdrowia, a w szczególności, oceny czy badanie stanu zdrowia było wszechstronne, oparte na wyczerpującym wywiadzie chorobowym i pełnych badaniach przedmiotowych oraz czy dokonana następnie kwalifikacja zdolności kandydata do zawodowej służby wojskowej była słuszna (patrz wyrok NSA z dnia 26 lutego 2015 r. sygn. akt I OSK 851/14). Sąd nie dokonuje przy tym oceny stanu zdrowia badanego i nie rozważa sam kwestii medycznych. Rolą Sądu jest jednak zbadanie, czy ustalenia stanu faktycznego, na podstawie których komisje lekarskie orzekły, były wyczerpujące i pozwalały na dokonanie właściwej kwalifikacji zdolności do czynnej służby wojskowej.

W sprawie niniejszej takich wyczerpujących, jednoznacznych ustaleń nie poczyniono, czym organy naruszyły przepis art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a., albowiem akta sprawy, jak i uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie pozwala na bezsporne stwierdzenie, że wzięto pod uwagę wszystkie niezbędne badania pozwalające stwierdzić u badanej schorzenie powodujące jej niezdolność do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego (§ 38 pkt 2 załącznika nr 1 rozporządzenia z dnia 8 stycznia

2010 r., dla którego przewidziano kategorię N/Z - niezdolność/zdolność do służby).

Wszelkie ustalenia związane ze stanem zdrowia strony są elementami stanu faktycznego sprawy. Temu zaś służy regulacja § 22 ust. 1 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r., zgodnie z którą wojskowe komisje lekarskie orzekają na podstawie dokumentów, o których mowa w § 14, w szczególności: 1) odpisu przebiegu zawodowej służby wojskowej z akt personalnych żołnierza zawodowego; 2) informacji o warunkach i przebiegu służby wojskowej dla celów wojskowych komisji lekarskich; 3) historii chorób leczenia ambulatoryjnego i szpitalnego; 4) wyników pomiarów czynników szkodliwych występujących w środowisku służby; 5) karty badań profilaktycznych i okresowych; 6) książki zdrowia żołnierza zawodowego; 7) informacji zawartej w pisemnym oświadczeniu żołnierza zawodowego; 8) akt postępowania powypadkowego. W świetle zaś § 23 ust. 1 powołanego rozporządzenia, wojskowa komisja lekarska wydaje orzeczenie niezwłocznie po przeprowadzeniu niezbędnych badań lekarskich i skompletowaniu dokumentów.

W analizowanym przypadku kluczowym dla stwierdzenia u orzekanej schorzenia komorowego zaburzenia rytmu serca, mającego wpływ na sprawność ustroju i czyniące skarżącą niezdolną do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego, oparto na zgromadzonej dokumentacji medycznej oraz opinii specjalistycznej Konsultanta Wojskowej Służby Zdrowia w dziedzinie Kardiologii [...] G.G.Komisja w toku postępowania podkreśliła wagę badania elektrofizjologicznego serca, jako istotnego elementu diagnostyki tego typu schorzenia, któremu skarżąca się nie poddała, a dla którego wnosiła o zawieszenie postępowania odwoławczego. Skutki braku tych badań niosą dla skarżącej negatywny wydźwięk, albowiem nie pozwalają obalić wcześniejszego rozpoznania, czy też w inny sposób, niż przyjęła to Komisja i Konsultant, określić stanu zdrowia skarżącej.

W toku postępowania orzeczniczego nie poddano jednak analizie, co przyznał pełnomocnik organu na rozprawie, karty informacyjnej leczenia szpitalnego z dnia [...] października 2014 r., z której wynika, iż skarżąca od dnia [...] września 2014 r. do dnia [...] października 2014 r. przebywała na Oddziale Kardiologii i Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. [...] w [...] (ten dokument nie znalazł się w aktach postępowania orzeczniczego) i przechodziła szereg badań diagnostycznych pod kątem zaburzeń rytmu serca. Co zaś się tyczy badania elektrofizjologicznego, konsultant elektrofizjolog [...] S. S. ocenił, iż cyt.: "Dotychczasowe przesłanki wskazują, że zabieg ablacji nie ma wskazań medycznych; miałby jedynie charakter jak zabieg chirurgiczny w ramach medycyny estetycznej (tj. nie poprawia stanu zdrowia, a niesie ryzyko powikłań)". Także konsultacja elektrofizjologa [...] P. D. wskazywała na małą szansę skutecznej ablacji. Pod pozycją "Leczenie" zapisano, cyt.: "Przeprowadzono konsultacje w 2 ośrodkach elektrofizjologicznych ([...],[...]), w wyniku których nie stwierdzono wskazań zarówno do przeprowadzenia inwazyjnych badań elektrofizjologicznych, jak i zabiegów ablacji komorowych zaburzeń rytmu serca".

Pominięcie w postępowaniu orzeczniczym przedmiotowego dokumentu mającego, z uwagi na szeroki zakres diagnostyczny, istotne znaczenie dla wydania prawidłowego rozstrzygnięcia w sprawie, nie tylko poddaje w wątpliwość rzetelność przeprowadzenia tego postępowania, ale wprost narusza § 22 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r. To z kolei czyni zasadnym zarzut skargi mówiący o naruszeniu przepisów procesowych i to w sposób, który mógł mieć istotne znaczenie dla końcowego rozstrzygnięcia sprawy. Strona bowiem analizując zaskarżone orzeczenie nie znajduje odniesienia do przedstawionych przez nią w toku postępowania dowodów, a przez to pozostaje w przeświadczeniu, iż orzeczenie wydane w jej sprawie nosi cechy arbitralności. Prawidłowe zaś uzasadnienie rozstrzygnięcia powinno umożliwiać stronie zapoznanie się z motywami, którymi kierował się organ, a także kontrolę prawidłowości rozstrzygnięcia przez Sąd. Treść uzasadnienia winna obrazować szczegółowy tok rozumowania organu, które doprowadziło do wydania konkretnego rozstrzygnięcia oraz wskazywać i wyjaśniać przesłanki faktyczne, jakimi kierował się organ podejmując konkretne rozstrzygnięcie. Konieczność taka związana jest przede wszystkim z określoną w art. 11 k.p.a. zasadą przekonywania. Zgodnie z tym przepisem organy administracji publicznej powinny wyjaśniać stronom zasadność przesłanek, którymi kierują się przy załatwieniu sprawy, aby w ten sposób w miarę możności doprowadzić do wykonania przez strony decyzji bez potrzeby stosowania środków przymusu. Strony mają zatem prawo znać argumenty i przesłanki podejmowanych decyzji. Bez zachowania tego elementu decyzji, strony nie mają możliwości obrony swoich słusznych interesów oraz prowadzenia polemiki z organem.

Nadto należy wytknąć CWKL, iż wskazane przez nią w pkt 8.1 zaskarżonego orzeczenia rozpoznanie schorzenia (zaburzenia rytmu serca z bardzo liczną ekstrasystolią komorową /do 17721/dobę/, w tym liczne sekwencje bigeminia/trigeminia oraz pary upośledzające sprawność ustroju) nie odpowiada pojęciu znaczeniowemu § 38 pkt 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2010 r., w którym wskazuje się, że niezdolność bądź zdolność do służby orzeka się w przypadku "choroby mięśnia sercowego lub zaburzenia rytmu serca nawracające lub trwałe, powodujące znaczne upośledzenie sprawności ustroju". Nie dysponując wiedzą medyczną Sąd, którego rolą jest kontrola aktu administracyjnego z wzorcem określonym przepisem prawa, nie jest w stanie stwierdzić, czy "bardzo liczna ekstrasystolia komorowa /do 17721/dobę/, w tym liczne sekwencje bigeminia/trigeminia oraz pary upośledzające sprawność ustroju" należy wiązać z zaburzeniem "nawracającym" lub "trwałym". Prawodawca niezdolność do służby wojskowej wiąże z kwalifikowaną formą schorzenia, jaką jest stan nawracający lub trwały. Tymczasem zarówno z sentencji orzeczenia, jak i jego uzasadnienia wprost nie wynika, iż stwierdzone u skarżącej zaburzenie rytmu serca ma taką właśnie postać. Zaskarżone orzeczenie operuje w tym zakresie wyłącznie terminologią medyczną, do której Sąd nie jest w stanie się odnieść. Oznacza to, iż zaskarżone orzeczenie zostało wydane także z naruszeniem ww. przepisu prawa materialnego.

Z podanych powyżej przyczyn zaskarżone orzeczenie nie mogło ostać się w obrocie prawnym.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ odwoławczy będzie obowiązany poddać analizie całość materiału dowodowego sprawy, w tym ww. kartę leczenia szpitalnego z dnia [...] października 2014 r. Dopiero po wszechstronnej analizie materiału dowodowego wyda orzeczenie, które będzie zawierało wyjaśnienie motywów, którymi się on kierował, przesądzając kwestię zdolności skarżącej do służby w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego. Zarówno orzeczenie, jak i jego uzasadnienie muszą spełniać wymogi określone w art. 107 § 1 i § 3 k.p.a., a także realizować zawartą w art. 11 k.p.a. zasadę przekonywania poprzez wyjaśnienie stronie zasadności wydanego rozstrzygnięcia.

Z tych względów, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c) ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, jak w sentencji wyroku.