Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Piotra Głowacki Sędziowie: NSA Joanna Tuszyńska (spr.) WSA Małgorzata Brachel- Ziaja Protokolant: Beata Błach po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 czerwca 2008r. sprawy ze skargi J.B. na decyzję Wojewody z dnia ( ) w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę; I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji, II. określa, że zaskarżone decyzja nie może być wykonywana, III. zasądza od Wojewody na rzecz skarżącego J.B. 500, 00 zł. ( pięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Decyzją z dnia [...] r., na podstawie art. 28, art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 4 i art. 36 ustawy prawo budowlane (tj. Dz.U.06.156.1118 z późn. zm.), Starosta [...] zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na rozbudowę budynku mieszkalnego wraz z przyłączem kanalizacji sanitarnej na działkach ewid. nr [...] i [...] obręb ewid. P. dla M. B. Odwołując się do regulacji zawartej w art. 36 ust. 1 prawa budowlanego organ nakazał inwestorowi na czas robót ziemnych zapewnić nadzór archeologiczny (zgodnie z wymogiem zawartym w części II rozdziału 1 pkt 27 A miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego "[...] zatwierdzonego uchwałą nr [...] Rady Miasta i Gminy P. z dnia [...] lipca 2006 r. (Dz. Urz. Woj. [...] Nr [...], poz. [...] z dnia [...] września 2006 r.)) oraz przed przystąpieniem do robót budowlanych dokonać rozbiórki istniejącego budynku drewniano-murowanego oznaczonego w projekcie cyfrą [...] po uprzednim zgłoszeniu rozbiórki lub uzyskaniu pozwolenia na rozbiórkę.

W uzasadnieniu organ podał, że postępowanie w sprawie zostało wszczęte na wniosek złożony w dniu 23 lipca 2007 r. przez M. B. Organ wskazał, że planowana inwestycja jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i położona jest w terenach oznaczonych symbolem [...] - zabudowa mieszkalno-usługowa, strefa ścisłej ochrony konserwatorskiej. Wojewódzki Konserwator Zabytków w [...] pismem z dnia [...] sierpnia 2007 r. znak: [...] pozytywnie zaopiniował projekt budowlany. Nadto organ podał, że projekt został wykonany przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia, a inwestor złożył oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Odwołanie od powyższej decyzji do Wojewody złożył J. B., zarzucając naruszenie art. 35 ust. 1 pkt 1 i 2 prawa budowlanego. Wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji "w celu dokonania koniecznych zmian dotyczących lokalizacji rozbudowy na działce". W ocenie odwołującego się doszło do naruszenia ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy P., w którym w Części II - "Przepisy szczegółowe", w Rozdziale 1 - "Ogólne warunki realizacji zabudowy i zagospodarowania w obrębie ustalonych planem obszarów zainwestowania" zapisano, że dopuszcza się "na terenach omówionych w Części II Rozdział 2 a dotyczących ustaleń szczegółowych dla poszczególnych terenów zainwestowania realizację w granicach działek zwartej zabudowy pierzei ulic oraz zabudowy szeregowej i bliźniaczej - na warunkach podanych w przepisach szczegółowych". Z uwagi na fakt, że w miejscu gdzie stoi budynek należący do inwestora nie przebiega żadna ulica, nie można mówić o zwartej zabudowie pierzei ulic. Możliwa jest natomiast zabudowa szeregowa lub bliźniacza. Analiza zabudowy na przedmiotowym terenie pokazuje, że występuje tu zabudowa bliźniacza, przy czym budynek należący do inwestora przylega do lewej granicy jego działki, zaś budynek odwołującego się do prawej granicy jego działki. Zatem partnerem do zabudowy bliźniaczej dla inwestora jest budynek znajdujący się po jego lewej stronie. Projektowana rozbudowa istniejącego budynku na całą szerokość działki oznacza całkowitą zmianę sposobu zagospodarowania działki oraz spowoduje utrudnienia w dojeździe na tyły posesji odwołującego się w razie pożaru. Odwołujący zarzucił również, że planowana inwestycja spowoduje dyskomfort psychiczny mieszkańców należącego do niego budynku z uwagi na możliwość obserwacji całej działki z tarasu inwestora oraz zagrożenie nagłego spływu wód opadowych z topniejącego śniegu lub podczas burzy z tarasu na jego działkę.

Wojewoda, decyzją z dnia [...] r. (znak: [...]), na podstawie art. 30 ust. 2 i ust. 6 pkt 2 ustawy Prawo budowlane oraz art. 138 § 1 pkt 1 kpa, utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. Organ odwoławczy wskazał, że decyzja organu I instancji jest prawidłowa. Zgodnie z treścią ustaleń tekstowych, w terenie oznaczonym symbolem [...], utrzymano istniejącą zabudowę "z dopuszczeniem jej remontów, przebudowy i rozbudowy, z dopuszczeniem jej sytuowania w granicach działek lub w odległości mniejszej niż 3,0 m od granicy działki na warunkach określonych w przepisach szczególnych". Planowana rozbudowa istniejącego budynku poprzez dobudowę jednokondygnacyjnej części mieszkalnej (na poziomie istniejącej suteryny), ze stropodachem użytkowym (tarasem) została usytuowana w granicy z działką nr [...] (od strony zachodniej) oraz w odległości 1,5 m od granicy działki nr [...] (wschód). Powołując się na brzmienie § 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie organ odwoławczy stwierdził, że wobec faktu, że zatwierdzony projekt przewiduje w granicy z działką nr ewid. [...] budowę ściany bez jakichkolwiek otworów, to spełnia on ustalenia prawa miejscowego i przepisów szczególnych. Jako niezasadny organ odwoławczy ocenił zarzut odwołującego się odnośnie spływu wody na jego posesję. Projekt przewiduje bowiem obudowę tarasu ścianami pełnymi gr. 25 cm na wysokość 110 cm (balustrada), pozostawiając dla spływu wód opadowych krawędź tarasu opadającą na działkę inwestora. Nadto organ wskazał, że dyskomfort jaki wiąże się z zamieszkaniem w zwartej zabudowie nie podlega ocenie na podstawie prawa budowlanego.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie złożył J. B., zarzucając jej naruszenie art. 35 ust. 1 pkt 1 i 2 prawa budowlanego. Wniósł o uchylenie decyzji obydwu instancji.

W uzasadnieniu powtórzył zarzut naruszenia planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego, podnosząc dodatkowo, że "planowana rozbudowa nie ma nic wspólnego z budową nową wolnostojącą", co oznacza konieczność zachowania przepisów określonych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - § 12 ust. 1 pkt 2. Podkreślił, że nie zgadza się na zmianę istniejącej zabudowy bliźniaczej na zwartą.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o oddalenie skargi, wskazując że podniesiony przez skarżącego zarzut jest nieuprawniony. Organ ponownie przytoczył argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji. Nadto podniósł, że skarżący powołuje się w swojej skardze na ustalenia ogólne planu zawarte w Części II Rozdziału I planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego dla Miasta i Gminy P., w której zostały ustalone ogólnie obowiązujące warunki zabudowy jak również dopuszczone od nich odstępstwa. Natomiast przy określaniu warunków zabudowy dla poszczególnych terenów w pierwszej kolejności obowiązują ustalenia szczegółowe dla terenu oznaczonego danym symbolem. Skoro zatem plan, w odniesieniu do działek położonych w terenach oznaczonych symbolem [...], jednoznacznie dopuszcza lokalizację nowych inwestycji w granicy z działkami sąsiednimi lub w zbliżeniu do tych działek "na warunkach określonych w przepisach szczególnych" to planowana zabudowa jako zgodna z § 12 ust. 3 powołanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. nie narusza ustaleń planu miejscowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 3 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. W ramach swej kognicji sąd bada, czy przy wydaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania, nie będąc przy tym związanym granicami skargi (art. 134 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Skarga jest zasadna.

Na wstępie rozważań podnieść należy, że niezrozumiałym jest wskazanie w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji art. 30 ust. 2 i ust. 6 pkt 2 prawa budowlanego, które to przepisy odnoszą się do wniesienia przez organ sprzeciwu w sprawie zgłoszenia zamiaru budowy, gdy roboty budowlane objęte zgłoszeniem naruszają ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub inne przepisy.

Z kolei w decyzji organu I instancji nie został wymieniony, jako jej podstawa prawna, przepis art. 35 ust. 1 prawa budowlanego, nakazujący organowi przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę sprawdzenie:

1) zgodności projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, o której mowa w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska;

2) zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

3) kompletności projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, a także zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7.

W uzasadnieniach decyzji tak organu I, jak i II instancji nie odniesiono się szczegółowo do powyższych kwestii. Organ I instancji ocenił bowiem jedynie, że inwestycja jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a organ II instancji , że usytuowanie rozbudowy nie narusza planu.

W myśl przepisu art. 35 ust. 3 prawa budowlanego, w razie stwierdzenia naruszeń, w zakresie określonym w ust. 1, właściwy organ winien wydać postanowienie o nałożeniu obowiązku usunięcia wskazanych nieprawidłowości, określając termin ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę.

Zdaniem sądu zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji naruszają wymieniony wyżej przepis.

Rozważenia wymaga, czy przedłożony przez inwestora projekt budowlany ( w tym projekt zagospodarowania działki) jest zgodny z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz czy projekt zagospodarowania działki jest zgodny z przepisami technicznymi, w tym przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002r Nr 75 poz. 690).

W związku z tym analizie poddać należy uchwałę Rady Miasta i Gminy P. z dnia [...] lipca 2006 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy P., Jednostka strukturalna "[...]" - (Dziennik Urzędowy Województwa z 2006r Nr [...] poz. [...]).

Zgodnie z § 1 uchwały ilekroć w uchwale mowa jest o "przepisach szczególnych" - należy przez to rozumieć przepisy ustaw wraz z aktami wykonawczymi obowiązującymi w dniu uchwalenia planu.

W części II uchwały zatytułowanej PRZEPISY SZCZEGÓŁOWE, w Rozdziale 1 OGÓLNE WARUNKI REALIZACJI ZABUDOWY I ZAGOSPODAROWANIA W OBRĘBIE USTALONYCH PLANEM OBSZARÓW ZAINWESTOWANIA, w pkt 9 wprowadzono zasadę, że na obszarze całej jednostki strukturalnej ustala się : realizację wszelkich form budownictwa tak mieszkaniowego jak i usługowego o niskich gabarytach zabudowy, obowiązek wkomponowania zabudowy w otaczający krajobraz górski, oraz o formach architektonicznych nawiązujących do tradycji budownictwa tego regionu.

W tych ogólnych warunkach realizacji zabudowy dopuszczono równocześnie:

- na terenach omówionych w Części II Rozdział 2 a dotyczących ustaleń szczegółowych dla poszczególnych terenów zainwestowania realizację w granicach działek zwartej zabudowy pierzei ulic oraz zabudowy szeregowej i bliźniaczej - na warunkach podanych w przepisach szczegółowych,

- na terenie całej jednostki strukturalnej "[...]" - w terenach zabudowy wszystkich form budownictwa mieszkaniowego, możliwość sytuowania w odległości mniejszej niż 3,0m od granicy działki, jak też w granicach działki budynków gospodarczych i garaży, zarówno wolnostojących jak również dobudowanych, pod warunkiem, że na sąsiedniej działce istnieje również możliwość usytuowania takich obiektów na w/w zasadach,

- w przypadkach uzasadnionych stanem istniejącej zabudowy oraz szerokością frontu istniejących działek mniejszą niż 18,0 m możliwość usytuowania budynku w odległości mniejszej niż 3,0 m od granicy działki, jak też w granicy działki - na warunkach podanych w przepisach szczegółowych.

Skoro przedmiotowa inwestycja nie dotyczy zwartej zabudowy pierzei ulicy (zabudowa pierzei ulicy nie jest - jak przyjął organ II instancji - drugą linią zabudowy pierzei [...]) oraz zabudowy szeregowej i bliźniaczej, nie dotyczy budynku gospodarczego ani garażu, to zgodnie z zapisami planu budynek mieszkalny wtedy może być sytuowany w odległości mniejszej niż 3,0 m od granicy działki, jak też w granicy działki, jeżeli szerokość frontu działki będzie mniejsza niż 18 m a lokalizacja taka będzie zgodna z przepisami szczegółowymi.

Nadto, jak wynika z punktu 13 Rozdziału 1 planu, szczegółowe przeznaczenie i preferowany sposób zainwestowania zawarty w Rozdziale 2 - STRUKTURA PRZESTRZENNA I SZCZEGÓŁOWE WARUNKI ZAGOSPODAROWANIA POSZCZEGÓLNYCH TERENÓW POŁOŻONYCH W OBRĘBIE OBSZARÓW ZAINWESTOWANIA stanowi uzupełnienie podanych w niniejszym rozdziale obowiązujących ustaleń dla poszczególnych wyodrębnionych odnośnymi symbolami terenów.

Zgodnie z punktem 15 Rozdziału 2 w obrębie ustalonych planem wszelkich form terenów budownictwa mieszkaniowego, dopuszcza się zarówno remonty, przebudowę i rozbudowę istniejących obiektów, jak też realizację nowych budynków z zachowaniem pozostałych ustaleń planu oraz ograniczeń wynikających ze specyficznych warunków lokalizacyjnych określonych pod poszczególnymi symbolami przeznaczenia terenów w Części II Rozdział 2. Według zapisów zawartych w Rozdziale 2 pkt b) dla terenu oznaczonego symbolem planu [...] utrzymuje się istniejącą na tych terenach zabudowę, z dopuszczeniem jej remontów, przebudowy i rozbudowy oraz realizację zabudowy nowej wolnostojącej, z dopuszczeniem jej sytuowania w granicach działek lub w odległości mniejszej niż 3,0m od granicy działki na warunkach określonych w przepisach szczególnych.

Łączne odczytanie zapisów zawartych w ustaleniach ogólnych i szczegółowych dla terenu oznaczonego symbolem [...] prowadzi do wniosku, że na tym terenie, o ile szerokość frontu działki będzie mniejsza niż 18 m , możliwe jest sytuowanie budynku mieszkalnego w granicach działki lub w odległości mniejszej niż 3,0m od granicy działki, jeżeli spełnione będą warunki określone w przepisach szczególnych.

Zgodnie z przepisem § 12 ust.1 rozporządzenia sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, co do zasady, budynki na działce budowlanej sytuuje się od granicy z sąsiednią działką budowlaną w odległości nie mniejszej niż 4 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy oraz 3 m - w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę tej granicy.

Według ustępu 3 tego przepisu sytuowanie ściany budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę granicy, dopuszcza się w odległości 1,5 m od granicy z sąsiednią działką budowlaną lub bezpośrednio przy granicy, jeżeli:

1) wynika to z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo

2) nie jest możliwe zachowanie odległości, o której mowa w ust. 1 pkt 2, ze względu na rozmiary działki.

Organ nie wypowiedział się co do niemożności zachowania odległości 3 lub 4 metrów od granicy działki ze względu na rozmiary działki.

Ponieważ ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego odsyłają do przepisów szczególnych, zastosowanie znajdzie przepis § 12 ust.4 rozporządzenia. Stanowi on, że jeżeli na sąsiedniej działce:

1) w odległości od 1,5 m do 3 m od granicy istnieje budynek ze ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych albo wydano decyzję o pozwoleniu na budowę tak usytuowanego budynku, dopuszcza się sytuowanie ściany budynku bez otworów okiennych lub drzwiowych w takiej samej odległości od tej granicy, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej,

2) bezpośrednio przy granicy istnieje budynek ze ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych albo wydano decyzję o pozwoleniu na budowę tak usytuowanego budynku, dopuszcza się sytuowanie ściany budynku bez otworów okiennych lub drzwiowych bezpośrednio przy tej granicy, przylegającej do istniejącej ściany, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

Na projekcie zagospodarowania terenu podano, że ściana budynku Nr [...] znajdującego się na działce [...] od strony granicy inwestora jest ścianą oddzielenia pożarowego. Wynika stąd, że nie ma ona otworów okiennych lub drzwiowych. Na projekcie zagospodarowania nie podano jednakże w jakiej odległości od granicy usytuowany jest ten budynek. Stąd też nie można określić, czy usytuowanie budynku inwestora od granicy jest w takiej samej odległości, czyli nie można ocenić czy jest prawidłowe.

Z cała pewnością natomiast zlokalizowanie projektowanego budynku w granicy z działką [...] narusza omawiany przepis.

Dostrzegając wyżej opisane nieprawidłowości projektu budowlanego organ winien, w myśl art. 35 ust. 3 prawa budowlanego, wezwać do ich usunięcia pod rygorem odmowy zatwierdzenia projektu budowlanego.

Nieuczynienie zadość temu wymaganiu powoduje, że zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji narusza art. 35 prawa budowlanego.

Dlatego też, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) p.p.s.a. orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Rozstrzygnięcie w punkcie II oparto na przepisie art.152 p.p.s.a.

O kosztach orzeczono na podstawie art.200 p.p.s.a.