Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Jankowski (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Stefan Kłosowski,, Sędzia WSA Maria Mysiak, Protokolant Joanna Białas-Gołąb, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2008 r. sprawy ze skargi G. W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia w sprawie ustalenia opłaty za udzielenie informacji publicznej oddala skargę.

Pismem z dnia 27 lutego 2007 r. G. W. wystąpił, w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), do Prezydenta Miasta S. o udostępnienie kserokopii wszystkich protokołów z posiedzeń Komisji ds. Edukacji i Kultury za okres od dnia

1 grudnia 2006 r. do dnia 28 lutego 2007 r.

Pismem z dnia 8 marca 2007 r. Dyrektor Biura Rady M. poinformował wnioskodawcę, iż zgodnie z Zarządzeniem nr [...] Prezydenta Miasta S.

z dnia 26 listopada 2004 r. koszt udostępnienia żądanej informacji publicznej wyniesie 118,74 zł.

W odpowiedzi na powyższe pismo, G. W. zwrócił się

o nieodpłatne udostępnienie żądanej informacji publicznej lub też o obniżenie wysokości opłaty za udzielenie informacji.

Pismem z dnia 29 marca 2007 r. wnioskodawca otrzymał żądane informacje oraz fakturę za udzielenie informacji publicznej opiewającą na kwotę 118,74 zł.

G. W., pismem z dnia 11 kwietnia 2007 r., złożył do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S., z pośrednictwem Prezydenta Miasta S., pismo zatytułowane "zażalenie na postanowienie

w sprawie ustalenia wysokości kosztów postępowania administracyjnego w zakresie udostępnienia informacji publicznej".

Postanowieniem z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S., na podstawie art. 134 w zw. z art. 264 i art. 144 ustawy

z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm.), stwierdziło niedopuszczalność zażalenia. W uzasadnieniu wskazano, iż pismo Dyrektora Biura Rady Miasta z dnia 8 marca 2007 r. nie wykazuje cech postanowienia na które przysługuje zażalenie stosownie do treści art. 264 kpa, w szczególności nie zawiera ono oznaczenia organu uprawnionego do wydawania rozstrzygnięcia, nie wskazuje na wolę dokonania władczego rozstrzygnięcia, nie zostało ono podpisane przez osobę legitymującą się uprawnieniem do działania z upoważnienia organu, nie zawiera pouczenia

o środkach zaskarżenia, ani żadnych elementów, które mogłyby pozwolić na jego podstawie wszcząć i prowadzić postępowanie egzekucyjne. W ocenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S., pismo zatytułowane "zażalenie" zostało złożone nie na postanowienie, ale na pismo informacyjne,

a zatem należało orzec o niedopuszczalności zażalenia. Odpis postanowienia z dnia 23 sierpnia 2007 r. został doręczony G. W. w dniu 27 sierpnia 2007 r.

G. W. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

w S., za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego

w S., skargę na postanowienie z dnia [...], wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego je postanowienia Prezydenta Miasta S., a także zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Skarżący podniósł, iż organ zastosował przepisy Zarządzenia nr [...] Prezydenta Miasta S. z dnia [...] sprzecznie

z przepisami ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej,

a ponadto organ błędnie wskazał, że w przedmiotowej sprawie nie zachodzą przesłanki stwierdzenia, iż ustalenie kosztów udostępnienia informacji publicznej

w niniejszej sprawie nastąpiło w drodze postanowienia. W uzasadnieniu skarżący szeroko odniósł się do przepisów Konstytucji RP oraz Kodeksu postępowania administracyjnego, stwierdzając w szczególności, że wyznaczenie kosztów udzielenia informacji publicznej powinno nastąpić w formie postanowienia. Na potwierdzenie tego, skarżący przedstawił stanowiska przedstawicieli doktryny prawniczej. Zdaniem skarżącego, przepis art. 123 § 2 kpa wskazuje przesłanki wydania postanowienia, które dotyczy poszczególnych kwestii wynikających w toku postępowania, lecz nie rozstrzygających o istocie sprawy, a sytuacja taka zachodzi również w przypadku postępowania o udzielenie informacji publicznych. Według skarżącego, istotą tego postępowania jest udostępnienie informacji publicznej, natomiast w przypadku kumulatywnego wystąpienia przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej organ rozstrzyga o kosztach wynikających z udostępnienia, a z art. 264 kpa wynika, iż postanowienie w sprawie kosztów ma samodzielny byt. Skarżący wskazał także, że ustawa o dostępie do informacji publicznej w zasadzie dopuszcza stosowanie w sprawach o udostępnienie informacji publicznej przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego w przypadku określonym w art. 16 ust. 2 tejże ustawy, jednakże przyjęcie, iż jest to jedyny przypadek stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego prowadziłoby do naruszenia konstytucyjnego prawa do dostępu do informacji. Ponadto, według skarżącego pismo Dyrektora Biura Rady Miasta spełnia minimalne wymogi dla postanowienia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, w szczególności zawiera ono autora, datę, adresata, treść rozstrzygnięcia, podstawę prawną oraz podpis autora. Skarżący odniósł się również do kwestii wysokości opłaty za udostępnienie informacji publicznej, wskazując że jest ona znacznie zawyżona.

W treści złożonej skargi bardzo szeroko uzasadnił swoje stanowisko w tej sprawie.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. podtrzymało argumentację prawną wyrażoną w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia i wniosło o oddalenie skargi. Wskazało ponadto, że zarówno udzielenie informacji publicznej jak i ewentualne pobranie kosztów związanych z tym działaniem mają charakter czynności materialno-technicznych, a tylko w przypadku odmowy udzielenia informacji publicznej ustawodawca przewidział obowiązek wydania stosownej decyzji i tylko taki akt administracyjny może zostać zaskarżony do organu wyższego stopnia.

W piśmie z dnia 25 stycznia 2008 r. Stowarzyszenie A w W. zgłosiło się do udziału w sprawie.

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2008 r., Sąd dopuścił do udziału w sprawie

w charakterze uczestnika postępowania na prawach strony Stowarzyszenie A w W.

Wojewódzki Sąd Administracyjne w Szczecinie z w a ż y ł, co następuje:

Dostęp do informacji publicznej jest co do zasady bezpłatny o czym stanowi art. 7 ust.2 ustawy z 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej pozwala na odstąpienie od zasady bezpłatności tylko w wypadku opisanym w art.15 ust.1 ustawy i jak trafnie zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 14 grudnia2005r. sygn. akt II SA/Kr 1108/05, podmiot zobowiązany do udostępnienia takich informacji nie może

z obowiązkiem tym łączyć uprawnienia do uzyskiwania zysku rozumianego jako "wynagrodzenia za usługę".

Wysokość opłaty, pobieranej za dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji

w formę wskazaną we wniosku, ma każdorazowo odpowiadać rzeczywistym poniesionym przez organ kosztom udostępnienia informacji.

Sąd podziela w tym zakresie argumenty skargi, że wszelkie opłaty wprowadzone w formie stawek ryczałtowych stanowiłyby naruszenie art. 7 ust.2 i art. 15 ust.1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Rozstrzygnięcie zawarte w art. 15 ust.1 wspomnianej ustawy ma charakter uznaniowy, gdyż z brzmienia ustawy wynika możliwość jej ustalenia, a nie obowiązek.

Sąd w niniejszym składzie nie podziela poglądu skarżącego, że powiadomienie o wysokości opłaty, o jakim stanowi art. 15 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, powinno być wydane w formie postanowienia.

Przepisy odnośnej ustawy przewidują stosowanie Kodeksu postępowania administracyjnego w bardzo ograniczonym zakresie gdyż w myśl art. 16 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej przepisy stosuje się kodeks do decyzji

w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenia postępowania w przypadku określonym w art. 14 ust.2 tej ustawy.

Wbrew argumentom skargi żaden przepis ustawy o dostępie do informacji publicznej nie stanowi, że w sprawie kosztów dodatkowych wydaje się postanowienie.

W przedmiotowej sprawie została udzielona informacja publiczna, czego podmiot zobowiązany dokonuje w formie czynności materialno-technicznej.

Nie jest też uprawnione zdaniem Sądu stwierdzenie, że konieczność wydania postanowienia wynika z art. 264 Kodeksu postępowania administracyjnego.

W myśl bowiem tego przepisu organ administracji publicznej ustala w drodze postanowienia wysokość kosztów postępowania jednocześnie z wydaniem decyzji .

W niniejszej sprawie organ nie wydawał decyzji administracyjnej.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej podmiot obowiązany do udostępnienia informacji powiadamia o wysokości opłaty.

Ustawodawca nie precyzuje w jakiej formie ma zostać dokonane owe powiadomienie.

W ocenie Sądu powiadomienie o jakim mowa we wspomnianym art. 15 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej jest czynnością, o której stanowi art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Sąd w niniejszym składzie podziela pogląd wyrażony w literaturze przedmiotu (p. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, T. Woś, H. Krysiak-Molczyk, M. Romańska, Warszawa 2005), że przedmiot skargi przewidzianej w art. 3 § 2 pkt 4 określają następujące elementy:

1) akt lub czynność nie może mieć charakteru decyzji lub postanowienia, wydawanych w postępowaniu jurysdykcyjnym, egzekucyjnym lub zabezpieczającym i zaskarżalnych na podstawie art. 3 § 2 pkt 1-3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

2) akt lub czynność muszą mieć charakter zewnętrzny, tj. muszą być skierowane do podmiotu niepodporządkowanego organizacyjnie ani służbowo organowi wydającemu dany akt lub podejmującemu daną czynność,

3) akt lub czynność muszą być skierowane do indywidualnego podmiotu,

4) akt lub czynność musi mieć charakter publicznoprawny,

5) akt lub czynność musi dotyczyć uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Analiza powyższych elementów wskazuje, że powiadomienie o wysokości opłaty nie jest decyzją ani też postanowieniem.

Zostało skierowane do skarżącego – wnioskodawcy, który nie jest podporządkowany organizacyjnie ani służbowo organowi podejmującemu czynność.

Czynność została skierowana do indywidualnie oznaczonego podmiotu .

Nadto czynność ma charakter publicznoprawny, gdyż wpływa w sposób prawnie wiążący na sytuację określonego podmiotu prawa. Co prawda organ nie może uzależnić udzielenia informacji publicznej od uprzedniego zapłacenia kwoty wynikającej z powiadomienia ale powiadomienie może być przedmiotem roszczenia wobec wnioskodawcy ze strony organu.

Nie ulega też wątpliwości, że akt dotyczy uprawnienia istniejącego po stronie organu i wynikającego z przepisu prawa – tj. art. 15 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Jakkolwiek Sąd nie podziela argumentów uzasadnienia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie, które skupiło się wyłącznie na problemie oceny czy pismo z 8 marca 2007r. może zostać uznane za postanowienie, a pominęło kwestie dotyczące podstaw do wydania postanowienia w tej sprawie.

Jednak w ocenie Sądu samo rozstrzygnięcie było trafne gdyż wobec braku podstaw do wydania postanowienia wniesienie zażalenia było niedopuszczalne.

Z tych przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oddalił skargę.