Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący WSA Zbigniew Czarnik Sędziowie SO (del.) Ewa Partyka /spr./ NSA Maria Piórkowska Protokolant st. sekr. sąd. Anna Mazurek-Ferenc po rozpoznaniu w Wydziale II Ogólnoadministracyjnym na rozprawie w dniu 10 czerwca 2010 r. sprawy ze skargi małoletniego T. M. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego Z. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia z funduszu alimentacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję i punkt I poprzedzającej ją decyzji Burmistrza [...] z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] .

II SA/Rz 140/10

U Z A S A D N I E N I E

Samorządowe Kolegium Odwoławcze (zwane dalej SKO) decyzją z dnia [...] grudnia 2009 r., nr [...], po rozpatrzeniu odwołania Z. M. od decyzji Burmistrza [...]

z dnia [...] listopada 2009 r., nr [...] przyznającej świadczenie z funduszu alimentacyjnego dla B. i W. M. oraz odmawiającej przyznania takiego świadczenia dla T. M., na okres świadczeniowy od 1 października 2009 r. do 30 września 2010 r., utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Decyzję wydano na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., art. 2 pkt 6, art. 9 ust. 1 i 2 oraz art. 10 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2009 r., Nr 1, poz. 7 ze zm., zwanej dalej u.p.a.). W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że świadczenie z funduszu alimentacyjnego nie mogło być przyznane dla dziecka odwołującego się przedstawiciela ustawowego, tj. dla T. M., gdyż z dniem 18 marca 2009 r. został on przyjęty do Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w K., gdzie w roku szkolnym 2009/2010 realizuje obowiązek szkolny, jako uczeń III klasy gimnazjum mieszczącego się na terenie tego Ośrodka. Placówka ta jest niewątpliwie instytucją zapewniającą całodobowe utrzymanie. Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 2 pkt 6 u.p.a. świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, takiej jak m.in. młodzieżowy ośrodek wychowawczy. Przepisy wyłączające taką osobę z katalogu uprawnionych do świadczeń mają walor regulacji bezwzględnie obowiązujących, stąd nie może mieć wpływu na wynik sprawy ponoszenie przez ojca strony (Z. M.) kosztów wyposażenia wychowanka w postaci kosztów zakupu ubrań, środków czystości i rzeczy osobistych. Prawidłowo oceniono, że prawo do świadczeń przysługuje dla dwojga pozostałych dzieci, czego odwołujący się nie kwestionował.

Z decyzją nie zgodził się przedstawiciel ustawowy T. M. – Z. M. składając od niej skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie. W skardze stwierdził, że Ośrodek, w jakim przebywa jego syn nie finansuje kosztów zakupu odzieży, obuwia, środków czystości i higieny oraz że to przedstawiciel ustawowy jest zobowiązany zapewnić dziecku środki na własne wydatki, gdyż nie uzyskuje on od instytucji kieszonkowego. Ponadto koszt utrzymania syna podczas świąt i ferii ponosi on, a nie Ośrodek. Okoliczności te potwierdzone zostały załączonym do skargi zaświadczeniem Ośrodka.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, zważył co następuje:

Stosownie do art. 1 § 1 ustawy z dnia 25.07.2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Przepis § 2 wymienionego artykułu wymienia podstawową zasadę wykonywania przez te sądy funkcji kontrolnej stanowiąc, iż sprawowana jest ona pod względem zgodności z prawem. Rozpoznawanie skarg na decyzje organów administracji nie ma charakteru merytorycznego orzekania w sprawie. Sąd administracyjny pełni wyłącznie funkcje kasacyjne. W myśl art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 z późn.zm.) - zwanej dalej p.p.s.a., decyzja administracyjna podlega uchyleniu wówczas, gdy Sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego albo inne naruszenie przepisów postępowania jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy.

Skarga jest zasadna.

W niniejszej sprawie w ocenie Sądu organy naruszyły przepisy prawa materialnego, co niewątpliwie miało wpływ na wynik sprawy w zakresie w jakim odmówiono przyznania zaliczki alimentacyjnej na T. M. Zauważyć przy tym trzeba, że skarżący już w odwołaniu kwestionował decyzję organu I instancji tylko w zakresie w jakim odmówiono przyznania zaliczki właśnie na T. Tej kwestii jedynie dotyczyła również skarga wniesiona do tut. WSA.

Z akt administracyjnych wynika bezspornie, że wyrokiem Sądu Rejonowego w B. sygn. [...] z 21.07.2000 r. zasądzone zostały na rzecz małoletniego T. M. raty alimentacyjne w wysokości 200 zł miesięcznie, że egzekucja ich okazała się bezskuteczna, co potwierdza zaświadczenie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w S., a także, że dochód rodziny w przeliczeniu na osobę uzyskany w 2008 r. nie przekroczył kwoty 727 zł stosownie do przepisu art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 7.09.2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.

Według art. 2 pkt 11 w/w ustawy ilekroć w ustawie mowa o osobie uprawnionej oznacza to osobę uprawnioną do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez Sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna. Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 1 tej ustawy świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej. Z kolei przepis art. 2 pkt 6 ustawy definiuje, że ilekroć mowa w ustawie

o instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie – oznacza to dom pomocy społecznej, placówkę opiekuńczo-wychowawczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, a także szkołę wojskową lub inną szkolę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatne pełne utrzymanie.

Pod pojęciem pełne utrzymanie zdaniem Sądu mieści się zaspokojenie wszystkich uzasadnionych podstawowych potrzeb życiowych osoby uprawnionej, nie tylko w zakresie wyżywienia, mieszkania, opieki, o których mowa w decyzji, ale także innych potrzeb, choćby na minimalnym poziomie. Do takich potrzeb niewątpliwie należy także zapewnienie stosownego do pór roku ubrania, obuwia, środków czystości, przyborów szkolnych. Na pełne koszty utrzymania danej osoby składają się nie tylko koszty wskazane przez organy. W tym zakresie nie sposób odejść od pojęcia uzasadnionych potrzeb osoby uprawnionej, której należy zapewnić także wyżej wskazane aspekty bytowe.

W aktach znajduje się pismo Dyrektora Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w K., z którego wynika, jakich kosztów utrzymania T. M. instytucja ta nie pokrywa, z czego wynika, że nie zapewnia ona pełnego utrzymania. Jeżeli organy miały wątpliwości w tym zakresie mogły we własnym zakresie zwrócić się o udzielenie informacji w tym przedmiocie.

Zdaniem Sądu zupełnie nieuprawnione jest przyjęcie, że takie koszty jak ponoszone na zakup odzieży, obuwia, środków higieny osobistej, przyborów do pisania – gdy dziecko realizuje obowiązek szkolny, nie zaliczają się do kosztów utrzymania.

W świetle takiego brzmienia przepisu art. 2 ust. 6 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, oraz faktu, że MOW w K. nie zapewnia nieodpłatnego pełnego utrzymania, niewątpliwie naruszony został powyższy przepis prawa materialnego, co skutkuje uchyleniem zaskarżonej decyzji i punktu 1 decyzji organu I instancji, stosownie do art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. oczywiście w zakresie wyznaczonym przez odwołanie i skargę, tj. co do odmowy przyznania zaliczki alimentacyjnej na rzecz T. M.