Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Joanna Runge- Lissowska (spr.) Sędziowie sędzia NSA Janina Antosiewicz sędzia del. WSA Maria Werpachowska Protokolant Anna Harwas po rozpoznaniu w dniu 17 października 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Powiatu Kościerskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 20 grudnia 2007 r. sygn. akt II SA/Gd 620/07 w sprawie ze skargi Wojewody Pomorskiego na uchwałę Rady Powiatu Kościerskiego z dnia 20 marca 2006 r. nr XXXIII/13/2006 w przedmiocie zgody na zwolnienie z obowiązku zbycia nieruchomości w drodze przetargu i udzielenia bonifikaty od wartości rynkowej nieruchomości oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2007 r. sygn. akt II SA/Gd 620/07, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, po rozpoznaniu skargi Wojewody Pomorskiego na uchwałę Rady Powiatu Kościerskiego z dnia 20 marca 2006 r. Nr XXXIII/13/2006, stwierdził niezgodność tej uchwały z prawem. Uchwałą tą Rada Powiatu wyraziła zgodę na zbycie w trybie bezprzetargowym działki w Kościerzynie o pow. 8.932 m2 na rzecz Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej "[...]" Sp. z o.o. w K. i udzieliła bonifikaty temu podmiotowi przy sprzedaży do kwoty 950.000 zł od wartości rynkowej tej nieruchomości. Wojewoda zarzucił tej uchwale sprzeczność z art. 37 ust. 3 i art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami z tego względu, że nieruchomość nie jest przeznaczona na realizację celu publicznego, a także, że Niepubliczny ZOZ nie legitymuje się umową dzierżawy na okres 10 lat i nie zabudował nieruchomości. Wojewódzki Sąd uznał, że nie było podstaw do udzielenia przez Radę Powiatu zgody na zbycie bezprzetargowe z zastosowaniem bonifikaty, na rzecz Niepublicznego ZOZ "[...]" Sp. z o.o.

W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd stwierdził:

Artykuł 37 ust. 3 ustawy z dnia 31 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) upoważnia określone w nim organy do zwolnienia z obowiązku zbycia w drodze przetargu nieruchomości ze względu na ich przeznaczenie lub podmioty korzystające z nieruchomości, zaś art. 68 ust. 1 pkt 1 zawiera regulację dotyczącą możliwości udzielenia bonifikaty, wskazując cele na jakie ma być wykorzystywana nieruchomość. Z przepisów tych wynika, że zgodę na bezprzetargowe zbycie można wyrazić gdy nieruchomość jest przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe, realizację urządzeń infrastruktury technicznej lub na cele publiczne, gdy są one realizowane przez podmioty, dla których są to cele strukturalne i których dochód przeznacza się w całości na działalność statutową, a także, gdy zbycie następuje na rzecz osoby, która dzierżawi nieruchomość na podstawie umowy zawartej na co najmniej 10 lat, jeżeli została przez nią zabudowana, ma potrzebne zezwolenia na budowę, zaś bonifikaty można udzielić, gdy nieruchomość jest sprzedawana na ww. cele. W niniejszej sprawie wchodzi w grę cel publiczny, a ten wskazuje art. 6 ustawy, jest nim m.in. budowa i utrzymanie publicznego obiektu ochrony zdrowia, ale podmiot, na rzecz którego ma nastąpić zbycie nie mieści się w tym kryterium, nie będąc publicznym obiektem ochrony zdrowia, jako niemieszczący się w definicjach art. 1 ust. 1 i art. 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408 ze zm.), a także nieprzeznaczający swoich dochodów wyłącznie na cele statutowe, gdyż w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przeznaczenie dochodu zależy od woli podmiotu, a nie regulacji ustawowych. Fakt otrzymywania środków z Narodowego Funduszu Zdrowia nie przesądza, że nabywanie nieruchomości jest przeznaczone na realizację celu publicznego. Z akt sprawy wynika także, że umowa dzierżawy jaką dysponuje Niepubliczny ZOZ nie została zawarta na 10 lat, bowiem obejmuje okres od 1 kwietnia 2001 r. do 31 grudnia 2011 r.

Reprezentowana przez radcę prawnego, Rada Powiatu Kościerskiego wniosła skargę kasacyjną od tego wyroku, domagając się jego uchylenia i oddalenia skargi i zarzucając naruszenie prawa materialnego, tj. art. 37 ust. 3 w zw. z art. 6 pkt 6 oraz art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2604 ze zm.) przez błędną wykładnię.

W uzasadnieniu skargi podkreślono, że pojęcie publicznego obiektu ochrony zdrowia należy wiązać nie z formą organizacyjną ale z świadczonymi usługami, co oznacza ogólną dostępność dla wszystkich ubezpieczonych oraz innych uprawnionych do świadczeń, a także charakter i wachlarz świadczonych usług ochrony zdrowia, profilaktyka, diagnostyka, rehabilitacja, pielęgnacyjne z zakresu medycyny ogólnej, rodzinnej i pediatrii, udzielane w ramach opieki ambulatoryjnej oraz finansowanie tych świadczeń ze środków publicznych. Te kryteria Niepubliczny ZOZ spełnia udzielając powszechnie świadczeń zdrowotnych, finansowanych ze środków publicznych – stwierdzono, dodając też, że z pisma ZOZ z [...] kwietnia 2006 r., skierowanego do Przewodniczącego Rady Powiatu wynika, iż dochody są przeznaczone na działalność statutową, tj. świadczenie usług zdrowotnych.

Wojewoda Pomorski wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie posiada usprawiedliwionych podstaw, bowiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku nie dokonał błędnej wykładni art. 37 ust. 3 w zw. z art. 6 pkt 6 oraz art. 68 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), dalej "ustawa", co zaznaczono w skardze kasacyjnej.

Zgodnie z art. 37 ust. 3 ustawy w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność powiatu, rada uchwałą może zwolnić z obowiązku zbycia w drodze przetargowym nieruchomości przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe lub na realizację urządzeń infrastruktury technicznej albo innych celów publicznych, jeżeli cele te będą realizowane przez podmioty, dla których są to cele statutowe i których dochody przeznacza się w całości na działalność statutową., Przepis ten stosuje się również, gdy sprzedaż ma nastąpić na rzecz osoby, która dzierżawi nieruchomość na podstawie umowy zawartej na co najmniej 10 lat, jeżeli nieruchomość została zabudowana na podstawie zezwolenia na budowę. Natomiast przepis ten nie ma zastosowania gdy o nabycie ubiega się więcej niż jeden podmiot spełniający te warunki. Z kolei stosownie do art. 68 ust. 1 pkt 1, właściwy organ za zgodą rady powiatu, może udzielić bonifikaty od ceny sprzedaży, ustalonej zgodnie z art. 67 ust. 3, jeżeli jest sprzedawana na cele mieszkaniowe, realizację urządzeń infrastruktury technicznej oraz innych celów publicznych.

W niniejszej sprawie nieruchomość miała być zbyta na rzecz Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej "[...]" Sp. z o.o. w K., na prowadzoną przez ten podmiot działalność w zakresie usług medycznych, zatem na cel publiczny, inny niż budownictwo mieszkaniowe lub realizacja infrastruktury technicznej. Niepubliczny ZOZ nie legitymował się także umową dzierżawy, zawartą na czas co najmniej 10 lat, co jest bezsporne. W takim stanie rzeczy, aby można było zastosować odstępstwo od zasady przetargowego zbycia nieruchomości, przewidzianą w art. 37 ust. 3 ustawy bonifikatę z tym związaną, wynikającą z art. 68 ust. 1 pkt 1, niepubliczny ZOZ musiałby spełniać łącznie trzy przesłanki: nieruchomość musiała być przeznaczona na realizację celów publicznych, cele te musiały być realizowane przez podmiot, dla którego jest to cel statutowy, podmiot ten musiałby dochody swoje przeznaczać w całości na tę działalność statutową.

Jeśli idzie o cele publiczne wymienia je art. 6 ustawy i w niniejszej sprawie ma zastosowanie pkt 6 tego artykułu. Zgodnie z nim, celem publicznym jest budowa i utrzymanie m.in. publicznych obiektów ochrony zdrowia. Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że w świetle przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408 ze zm.), tj. art. 1 ust. 1 i art. 8, Niepubliczny ZOZ "[...]" Sp. z o.o. w K. nie mieści się w pojęciu wskazanym w art. 6 pkt 6 ustawy, jako nieutworzony przez jednostkę wskazaną w art. 8 ustawy o ZOZ, natomiast będący w rozumieniu tego przepisu zakładem niepublicznym opieki zdrowotnej. Zgodzić należy się z Wojewódzkim Sądem Administracyjnym co do tego, że nie bez przyczyny ustawa o ZOZ rozróżnia publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, przy czym te pierwsze realizują cel publiczny w rozumieniu art. 6 pkt 6 ustawy.

Jakkolwiek art. 37 ust. 3 ustawy rozróżnia trzy przesłanki konieczne do spełnienia, aby nabyć w trybie bezprzetargowym nieruchomości, to wiążą się one ściśle ze sobą. Nieruchomość ma służyć realizacji celu publicznego, a dla podmiotu ma być to cel statutowy, na który mają być przeznaczone w całości dochody. Podmiot zatem ubiegający się o bezprzetargową sprzedaż nieruchomości musi realizować wyłącznie cel publiczny, a nie także cel publiczny. Niepubliczny ZOZ jakkolwiek oferujący usługi medyczne, tak jak ZOZ publiczny, czyni to jednak nie tylko nieodpłatnie, na podstawie umów z NFZ, ale również odpłatnie, zatem realizuje nie tylko cel publiczny, ale również prywatny. Natomiast art. 37 ust. 3 ustawy wymaga realizacji wyłącznie celu publicznego i tylko ten cel ma być celem statutowym podmiotu. Z kolei jeśli idzie o przeznaczenie dochodów w całości na działalność statutową, to w pełni należy zgodzić się z Wojewódzkim Sądem Administracyjnym, iż takie przeznaczenie ma wynikać z nakazu przepisów, a nie woli podmiotu. W przypadku Sp. z o.o., to wola wspólników decyduje o przeznaczeniu dochodu spółki.

Niepubliczny ZOZ "[...]" Sp. z o.o. w K. nie spełnia – zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, kryteriów wskazanych w art. 37 ust. 3 ustawy, tym samym także jej art. 68 ust. 1 pkt 1 i z taką oceną należy się zgodzić.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).