Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Adam Jutrzenka-Trzebiatowski (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Aleksandra Wieczorek Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz Protokolant st. sekr. sąd. Anna Lisowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 grudnia 2014 r. sprawy ze skargi B.F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza z dnia [...] r., nr [...], II. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.

Burmistrz decyzją z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] - działając na podstawie art.17, art. 20 ust. 2 i 3, art. 23 ust. 4 a oraz art. 32 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1456 ze zm. określanej dalej jako u.ś.r.), rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne ( Dz. U. z 2005r. nr 105 poz. 881), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne ( Dz. U. z 2013 r. poz. 3) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 ze zm. określanej dalej jako k.p.a.) - po rozpatrzeniu wniosku nr [...] złożonego przez B.F. w dniu 16 czerwca 2014 r. odmówił przyznania jej świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wnioskowanego na Z.Ś. z uwagi na okoliczność, iż niepełnosprawność wskazanej osoby powstała po 25 roku życia.

W uzasadnieniu organ wyjaśnił, iż B.F. nie spełnia warunku, o którym mowa w art. 17 ust. 1b pkt 1 u.ś.r., gdyż wprawdzie opiekuje się niepełnosprawnym ojcem – Z.Ś., jednakże jak wynika z orzeczenia Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia [...] maja 2011r. niepełnosprawność ojca istnieje od [...] czerwca 1997r., czyli od 64 roku życia. Ponadto z uwagi na to, że niepełnosprawność Z.Ś. powstała po ukończeniu 18 roku życia i nie powstała w okresie nauki w szkole lub w szkole wyższej, wnioskodawczyni nie spełnia także przesłanki o której mowa w art. 17 ust. 1 b pkt 2 u.ś.r.

W odwołaniu od powyższej decyzji B.F. podkreśliła, że pobierała świadczenie pielęgnacyjne w związku z opieką nad matką, której niepełnosprawność powstała po ukończeniu przez nią 25 roku życia. Dodała również, iż znane są jej również inne przypadki, gdy przyznawano świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym, którego niepełnosprawność powstała po ukończeniu 25 roku życia. Odwołująca wskazała również, że prawo do świadczenia nabyła jeszcze na starych zasadach, a tym samym wniosek dotyczył świadczenia, do którego miała już ustalone prawo. Podkreśliła wprawdzie, że uprawnienie to wygasło z dniem [...] lipca 2013 r., jednakże zostało przywrócone z dniem [...] maja 2014 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] utrzymało w mocy powyższą decyzję Burmistrza.

Organ wyjaśnił, iż B.F. w okresie od dnia [...] maja 2011 r. do dnia [...] czerwca 2013 r. pobierała świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad matką – C.Ś.. Następnie w dniu 30 maja 2014 r. złożyła wniosek o ustalenie i wypłatę zasiłku dla opiekuna na matkę. Organ I instancji przyznał wnioskowane świadczenie na C.Ś., za okres od [...] lipca 2013 r. do [...] lutego 2014 r., tj. do dnia zgonu matki. Natomiast dnia 16 czerwca 2014 r. B.F. wniosła o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, załączając orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności Z.Ś., wydane przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności nr [...] z dnia [...] maja 2011 r. ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Z wyżej wymienionego orzeczenia jednoznacznie wynika, iż niepełnosprawność Z.Ś. istnieje od [...] czerwca 1997r., czyli powstała po ukończeniu 18 roku życia. Tymczasem zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje: 1) matce albo ojcu, 2) opiekunowi faktycznemu dziecka, 3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, 4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności - jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 1 b u.ś.r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała: nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub ( pkt 1 ) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia ( pkt 2 ). Organ podkreślił również, że strona może mieć ustalone uprawnienie do świadczenia jedynie w odniesieniu do jednej osoby w rodzinie, także wówczas gdy w rodzinie znajduje się kilka osób posiadających orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Nie można go również otrzymywać zamiennie na różne osoby, ponieważ każda z tych osób wymagających opieki musi spełniać kryteria ustawowe, aby opiekun mógł otrzymywać świadczenia.

Kolegium uznało, iż w tak ustalonym stanie faktycznym i prawnym orzeczenie o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego należy uznać za uzasadnione.

W skardze na powyższą decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego B.F. wskazała, iż w jej przypadku data powstania niepełnosprawności ojca nie ma znaczenia, bowiem już w 2011 r. złożyła wniosek o przyznanie tego świadczenia w związku z opieką nad matką. Wówczas odnotowano, podczas wywiadu środowiskowego, że sprawuje ona opiekę nad obojgiem niepełnosprawnych rodziców. Tym samym jej uprawnienie do świadczenia powstało jeszcze w 2011 r. Gdyby jej matka żyła, przysługiwała by jej kontynuacja świadczenia. Zdaniem skarżącej złożony w 2014 r. wniosek również należy potraktować jako kontynuację nabytych uprawnień.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi.

Postanowieniem z dnia 26 września 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. z 2012 r. poz. 270 – dalej "p.p.s.a") zawiesił postępowanie sądowoadministracyne do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny rozstrzygnięcia w sprawie o sygn. akt K 38/13.

Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13 orzekł, że art. 16 a ust. 2 u.ś.r. jest zgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 i art. 69 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast art. 17 ust. 1b u.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji (Dz. U. z 23 października 2014 r. poz. 1443).

W związku z powyższym postanowieniem z dnia 18 listopada 2014r. - na podstawie art. 128 § 1 pkt 4 p.p.s.a. - Sąd postanowił podjąć zawieszone postępowanie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje :

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem ( legalności ), jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sądy administracyjne, kierując się wspomnianym kryterium legalności, dokonują oceny zgodności treści zaskarżonego aktu oraz procesu jego wydania z normami prawnymi – odpowiednio: ustrojowymi, proceduralnymi i materialnymi – przy czym ocena ta jest dokonywana według stanu prawnego i zasadniczo na podstawie akt sprawy istniejących w dniu wydania zaskarżonego aktu.

W świetle art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U z 2012 r., Nr 270 ze zm., powoływanej dalej jako p.p.s.a.) kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne.

Stosownie do art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną. Oznacza to, że bierze pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i wniosków podniesionych w skardze – w granicach sprawy, wyznaczonych przede wszystkim rodzajem i treścią zaskarżonego aktu. Kontrola sądu nie obejmuje natomiast zasadniczo oceny wypełniania przez organy administracji kryteriów słusznościowych ( w szczególności kierowania się zasadami współżycia społecznego), ani kryteriów celowościowych, takich jak realizacja określonej polityki stosowania prawa administracyjnego. Zaznaczyć przy tym należy, że kontrolując zaskarżoną decyzję sąd nie ma kompetencji merytorycznego orzeczenia o uprawnieniach i obowiązkach strony określonych w ramach przeprowadzonego postępowania administracyjnego, a tym samym nie posiada on kompetencji do zmiany treści rozstrzygnięcia przyjętego przez organ. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia następuje w sytuacji, gdy przedmiotowa kontrola wykaże: naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a-c p.p.s.a.) W przeciwnym przypadku sąd oddala skargę, jako nieuzasadnioną ( art. 151 p.p.s.a ).

Mając na uwadze powyższy zakres kognicji , Sąd uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek z przyczyn odmiennych niż te, które zostały w niej podniesione.

W rozpoznawanej sprawie, przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego utrzymująca w mocy decyzję Burmistrza z dnia [...] lipca 2014 r. o odmowie przyznania skarżącej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.

W ocenie organu w niniejszej sprawie nie została spełniona przesłanka z art. 17 ust. 1 b u.ś.r., ponieważ w przypadku ojca skarżącej jego niepełnosprawności nie powstała przed ukończeniem 18 roku życia ani w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Powyższy przepis – jak wskazano powyżej - był przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego, który wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 orzekł o niezgodności art. 17 ust. 1b u.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności z art. 32 ust. 1 Konstytucji.

Rozważając skutki tego orzeczenia dla stanu prawnego mającego zastosowanie w kontrolowanej przez Sąd sprawie, w szczególności ze względu na typ wyroku oraz argumenty podane w jego uzasadnieniu, konieczne jest poczynienie pewnych uwag ogólnych dotyczących charakterystyki tzw. wyroku zakresowego oraz funkcji sądownictwa administracyjnego. Wyrok zakresowy to takie rozstrzygnięcie, w którym Trybunał Konstytucyjny stwierdza zgodność albo niezgodność z Konstytucją przepisu prawnego w określonym (podmiotowym, przedmiotowym lub czasowym) zakresie jego zastosowania. W konsekwencji atrybut konstytucyjności albo niekonstytucyjności nie jest przypisywany całemu aktowi prawnemu albo jego jednostce redakcyjnej (przepisowi), lecz jego fragmentowi, a ściślej rzecz biorąc jakiejś normie (normom) wywiedzionej z tego przepisu.

Skład orzekający w niniejszej sprawie opowiada się tu za poglądem, że wyroków zakresowych nie należy utożsamiać z tzw. wyrokami interpretacyjnymi. Pomijając złożoną problematykę dopuszczalności wydawania wyroków interpretacyjnych i towarzyszące temu zagadnieniu spory, wymaga podkreślenia, że wyrok interpretacyjny ma na celu rozstrzygnięcie, czy możliwe jest określone rozumienie poddanego kontroli przepisu, przy którym dany przepis będzie zgodny z Konstytucją. Wyrok zakresowy zaś rozstrzyga o przepisie, którego rozumienie nie jest sporne, lecz zarzut niekonstytucyjności odnosi się do wyraźnego zakresu zastosowania tego przepisu (por. M. Florczak-Wątor, Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i ich skutki prawne, Poznań 2006, s. 104 ) .

Wyrok zakresowy wydany w sprawie K 38/13 odnosi się do negatywnego zakresu przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r., na co wskazuje użycie zwrotu "w zakresie, w jakim różnicuje". Istotą tego rozstrzygnięcia jest bowiem uznanie za niezgodne z konstytucyjną zasada równości pominięcia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego innych osób, niż wskazanych w tym przepisie, przy czym niekonstytucyjności takiego ograniczenia Trybunał upatruje w zróżnicowaniu prawa podmiotowego opiekunów osób niepełnosprawnych ze względu na wiek powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki.

Wyrok ten należy uznać za tzw. wyrok zakresowy sensu stricte, gdyż jego skutkiem jest zmiana zakresu zastosowania przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r. w zakresie treści w nim ujętej, będącego przepisem szczególnym w odniesieniu do art. 17 ust. 1 u.ś.r., który określa ogólne przesłanki prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Zakresowe wyeliminowanie ograniczeń o charakterze podmiotowym (wieku powstania niepełnosprawności) nie powoduje dysfunkcjonalności ustawy. Możliwe jest odnalezienie w treści art. 17 u.ś.r. i przepisów z nim skorelowanych wszystkich elementów podmiotowych, przedmiotowych i czasowych koniecznych dla zrekonstruowania normy (norm) prawnej określającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Nie jest to zatem przypadek tzw. pominięcia prawodawczego, które polega na wskazaniu przez Trybunał braku pewnych treści normatywnych w kontrolowanym przepisie ( por. A. Kustra, Wyroki zakresowe Trybunału Konstytucyjnego, Przegląd Sejmowy, nr 4/2011, s. 60). Tymczasem w sprawie K 38/13 Trybunał derogował fragment pełnego i jednoznacznego pod względem zakresowym przepisu, realizując tym samym klasyczną i nie budzącą kontrowersji funkcję "negatywnego prawodawcy" ( por. S. Wronkowska, Kilka uwag o "prawodawcy negatywnym", PiP nr 10/2008 ).

Podkreślić również należy, że derogując w powołanym wyżej zakresie przepis art. 17 ust.1 b u.ś.r. Trybunał nie skorzystał z przewidzianej w art. 190 ust. 3 Konstytucji możliwości odroczenia utraty jego mocy obowiązującej. Oznacza to, że bezpośrednim skutkiem orzeczenia jest utrata przez ten przepis (we wskazanym w wyroku zakresie) domniemania konstytucyjności.

Uwagi te poczynione zostały w związku z pewnymi wątpliwościami, jakie wywołują niektóre fragmenty uzasadnienia wyroku Trybunału. Po szczegółowym rozważeniu braku przesłanek do zróżnicowania sytuacji prawnej opiekunów osób niepełnosprawnych ze względu na czas (wiek) powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki (pkt 7, w szczególności 7.3) Trybunał rozważając skutki wyroku (pkt 8) wskazał na to, że skutkiem wyroku jest stwierdzenie, że opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych muszą być traktowani przez ustawodawcę jako podmioty należące do tej samej klasy. Stwierdzenie to, podobnie jak następne dwa akapity, odnosi się bezpośrednio do ustawodawcy (tzw. sygnalizacja). W akapicie czwartym punktu 8 znajdują się rozważania dotyczące skutku wyroku dla stanu prawnego i sytuacji prawnej adresatów przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r.

Jak konstatuje Trybunał "skutkiem wejścia w życie wyroku nie jest ani uchylenie art. 17 ust. 1b u.ś.r., ani uchylenie decyzji przyznających świadczenia, ani wykreowanie "prawa" do żądania świadczenia dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, jeżeli niepełnosprawność podopiecznych nie powstała w okresie dzieciństwa. Trybunał Konstytucyjny orzekł ostatecznie o niekonstytucyjności jedynie części normy wynikającej z art. 17 ust. 1b u.ś.r. Poprawienie stanu prawnego w tym zakresie należy w ocenie Trybunału wyłącznie do ustawodawcy, który – biorąc pod uwagę skutki społeczne rozstrzygnięć podejmowanych w badanej materii – powinien dokonać tego bez zbędnej zwłoki".

Przytoczony fragment potwierdza wyżej omówioną charakterystykę zakresowego typu wyroku. Jeśli zaś chodzi o fragmenty odnoszące się do "uchylenia decyzji przyznających świadczenia" oraz "wykreowaniu prawa do żądania świadczenia dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych" to wskazać należy, że dosłownie pojmując treść tego zapisu, brak jest podstaw do stosowania przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r. w zakresowo derogowanym brzmieniu, bez ingerencji ustawodawcy.

Przeczy to sentencji wyroku i wyżej przedstawionej możliwości zrekonstruowania wszystkich konstytutywnych elementów prawa do świadczenia pielęgnacyjnego po wyłączeniu norm wynikających z derogowanego zakresu przepisu. Zapis zawarty w pkt 8 uzasadnienia wyroku w sprawie K 38/13 należy zatem potraktować jako wskazówkę interpretacyjną nie zaś element rozstrzygający o zakresie derogacji i jej skutku dla obowiązywania prawa.

Skoro wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. odniósł bezpośredni skutek, to zadaniem sądu administracyjnego, realizującego ustrojową funkcję gwaranta praw i wolności obywatelskich jest ustalenie możliwości jego zastosowania zgodnie z wzorcem konstytucyjnym. Wskazano wyżej, że zawarta w sentencji wyroku Trybunału derogacja nie powoduje powstania luki konstrukcyjnej. Zmodyfikowany przepis 17 ust. 1b u.ś.r. w dopełnieniu z ust. 1 tego artykułu może być stosowany.

Zaznaczyć też wypada, że wedle dominującego poglądu uzasadnienia orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego nie wiążą sądów (poza ewentualnie sądem pytającym w przypadku tzw. pytania prawnego). Brak jest bowiem przesłanek warunkujących uznanie takiej kompetencji ( por. J. Mikołajewicz, Zasady orzecznicze Trybunału Konstytucyjnego. Zagadnienia teoretyczne, Poznań 2008, s. 84).

Za uznaniem bezpośredniego skutku wyroku dla sytuacji prawnej przedmiotowej sprawy przemawiają również istotne argumenty funkcjonalne. Nie budzi bowiem wątpliwości, że zróżnicowanie wprowadzone w art. 17 ust. 1b u.ś.r. godzi w normatywnie określoną zasadę równości (art. 32 ust. 1 Konstytucji). Honorowanie przepisu w dotychczasowym brzmieniu byłoby nie do pogodzenia z funkcją i modelem ochrony praw jednostki realizowanej przez sądy administracyjne, którym przyznaje się kompetencję do bezpośredniego stosowania Konstytucji w przypadku usunięcia z porządku prawnego fragmentu przepisu ( por. R. Hauser, J. Trzciński, Prawotwórcze znaczenie orzeczeń Trybunału konstytucyjnego w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2010, s. 46 i nast.).

Drugi argument, choć prakseologiczny, jest bardzo istotny. Otóż instytucja sygnalizacji ma charakter postulatywny, nie zaś normatywny. Jeśli sądy administracyjne, kierując się sugestią Trybunału Konstytucyjnego zawartą w pkt 8 uzasadnienia wyroku będą stosować przepis art. 17 ust. 1b u.ś.r. w dotychczasowym brzmieniu i ustawodawca nie wykona zaleceń Trybunału (listę wielu takich przypadków zawierają coroczne sprawozdania składane Sejmowi przez Prezesa Trybunału Konstytucyjnego) jednostki, których prawa zostały naruszone treścią tego przepisu zostaną pozbawione ochrony. Natomiast aktywizm sądów administracyjnych może mieć decydujący wpływ na działania legislacyjne dopełniając w ten sposób zobowiązania wskazane dla ustawodawcy w pkt 7 i 8 wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

Mając na uwadze powyższe argumenty należało zatem skargę uwzględnić. Zgodnie bowiem z art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a sąd uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego. Podstawy do wznowienia postępowania określone są w przepisach art. 145 § 1 k.p.a. oraz art. 145 a § 1 i art. 145 b § 1 k.p.a. Pośród okoliczności w nich wymienionych zwrócić należy uwagę na art. 145a § 1 k.p.a., który stanowi, iż można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja.

Z tych względów na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. Sąd uchylił zaskarżoną decyzję. Ponadto z uwagi na zmianę stanu prawnego w zakresie podstawy materialnej uchyleniu podlegała – na podstawie art. 135 p.p.s.a. - również decyzja organu I instancji ( pkt I wyroku ).

Odnosząc się natomiast do zarzutów skarżącej, powołującej się na kontynuację nabytego świadczenia, należy zauważyć, iż poprzednie świadczenie zostało przyznane skarżącej w związku ze sprawowaniem opieki nie nad ojcem, lecz nad matką i tylko w odniesieniu tej osoby badane było spełnienie przesłanek ustawowych, aby opiekun mógł otrzymywać świadczenie. Nie można zatem mówić ani o kontynuacji świadczenia, ani też o ochronie praw nabytych.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organy będą obowiązane uwzględnić poczynione powyżej uwagi odnośnie konieczności rozstrzygnięcia całości wniosku skarżącej z pominięciem wyżej omówionego derogowanego przez Trybunał Konstytucyjny zakresu przepisu art. 17 ust. 1 b u.ś.r.

Rozstrzygnięcie z pkt. II wyroku znajduje uzasadnienie w art. 152 p.p.s.a, który stanowi, iż w razie uwzględnienia skargi sąd w wyroku określa, czy i w jakim zakresie zaskarżony akt lub czynność nie mogą być wykonane. Rozstrzygnięcie to traci moc z chwilą uprawomocnienia się wyroku.