drukuj    zapisz    Powrót do listy

6110 Podatek od towarów i usług, Podatek od towarów i usług, Naczelnik Urzędu Skarbowego, Zobowiązano do wydania aktu, I SAB/Go 28/09 - Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 2009-12-30, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SAB/Go 28/09 - Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp.

Data orzeczenia
2009-12-30 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2009-10-30
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp.
Sędziowie
Alina Rzepecka /sprawozdawca/
Barbara Rennert
Dariusz Skupień /przewodniczący/
Symbol z opisem
6110 Podatek od towarów i usług
Hasła tematyczne
Podatek od towarów i usług
Skarżony organ
Naczelnik Urzędu Skarbowego
Treść wyniku
Zobowiązano do wydania aktu
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 149
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 1997 nr 137 poz 926 art. 121, art. 139, art. 140
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Skupień Sędziowie Sędzia WSA Barbara Rennert Sędzia WSA Alina Rzepecka (spr.) Protokolant Sekretarz sądowy Danuta Chorabik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 grudnia 2009 r. sprawy ze skargi TF S.A. na bezczynność Naczelnika Urzędu Skarbowego w przedmiocie podatku od towarów i usług za listopad 1995 r. zobowiązuje Naczelnika Urzędu Skarbowego do wydania w terminie 30 dni od dnia doręczenia prawomocnego wyroku, orzeczenia w sprawie o numerze [...] prowadzonej na skutek wniosku złożonego przez TF S.A. z dnia [...] października 2008 r. o stwierdzenie nadpłaty w podatku od towarów i usług za listopad 1995 r.

Uzasadnienie

W dniu 29 września 2009r. TF Spółka Akcyjna (zw. dalej skarżąca, spółka) wniosła skargę na bezczynność Naczelnika Urzędu Skarbowego ( zw. dalej: Naczelnik US; organ I instancji) w prowadzonym na wniosek skarżącej postępowaniu podatkowym w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty w podatku od towarów i usług

za listopad 1995r. Zarzucając organowi I instancji naruszenie przepisów art.125, art.139 §1 i art.140 Ordynacji podatkowej, wniosła o zobowiązanie go do wydania decyzji

w terminie 14 dni od uprawomocnienia się wyroku.

Uzasadniając skargę spółka wskazała, że bezczynność organu występuje w sytuacji, gdy organ wskazuje w zawiadomieniu wyznaczającym nowy termin załatwienia sprawy, jako powód jej niezałatwienia w terminie okoliczność, która nie ma bezpośredniego związku z rozpoznawaną sprawą. Oczekiwanie na prawomocne rozstrzygnięcie decyzji ostatecznej nie ma związku z rozpoznawaną sprawą, ponieważ organ związany jest ostatecznymi rozstrzygnięciami jakie w sprawie zapadły.

Z akt sprawy wynika następujący stan faktyczny:

Decyzją z [...] września 2000r. nr [...] Urząd Skarbowy określił skarżącej wysokość nadwyżki podatku należnego nad naliczonym w podatku od towarów i usług za listopad 1995r., obliczając, że wynosi ona 1.320.761zł.; określił zaległość podatkową na mocy art.33 ust.1 w kwocie 1.057.634zł., oraz wysokość odsetek od tej zaległości liczonych od [...] grudnia 1995r. do [...] października 1997r. oraz od dnia [...] sierpnia 2000r. do dnia [...] września 2000r.

Izba Skarbowa decyzją z [...] grudnia 2000r. nr [...] powyższe rozstrzygnięcie częściowo uchyliła (w części dotyczącej podatku należnego w kwocie 33.269,62zł. zawartego we wskazanych w decyzji fakturach), oraz w części dotyczącej określenia zobowiązania podatkowego na podstawie art.33 ust.1 z tytułu wystawienia wskazanych w decyzji faktur; i w związku z tym określiła prawidłową wysokość nadwyżki podatku należnego nad naliczonym podlegającą zaniechaniu – 1.354.034,00zł., wysokość zobowiązania podatkowego na podstawie art.33 ust.1 w kwocie 1.021.253,00zł. związaną z tym zaległość podatkową w kwocie 1.021.253,00zł., wraz z odsetkami w wysokości 997.387,90zł. od tej zaległości podatkowej naliczonymi do dnia [...] września 2009r.

Powyższa decyzja, na skutek wznowienia postępowania, została częściowo uchylona - w części określającej odsetki (od zaległości podatkowej związanej z zobowiązaniem podatkowym powstałym na podstawie art.33 ust.1 ustawy o podatku VAT ) w kwocie 38.042,20zł. liczone od dnia [...] sierpnia 2000r. do dnia [...] września 2000r., a nadto organ orzekł o braku podstaw do określenia odsetek od zaległości podatkowej związanej z zobowiązaniem podatkowym powstałym na podstawie art.33 ustawy

o podatku VAT za w/w okres.

W dniu [...] października 2008r. skarżąca wniosła do Naczelnika US o stwierdzenie nadpłaty w podatku od towarów i usług za listopad 1995r. w kwocie należności głównej stanowiącej równowartość oprocentowania od kwoty 38.042,20zł. za okres od dnia jej pobrania do [...] października 2000r., wraz z dalszym oprocentowaniem, do dnia zwrotu – powstałej w wyniku decyzji Dyrektor Izby Skarbowej (zw. dalej Dyrektor IS) z [...] września 2008r. nr [...].

Zawiadomieniem z [...] października 2008r. organ I instancji poinformował skarżącą, że prowadzone postępowanie nie zostanie zakończone w ustawowym terminie z uwagi na skomplikowany charakter prawny sprawy i ustalił nowy termin załatwienia sprawy na dzień [...] listopada 2008r. Zawiadomienie to skarżąca otrzymała 31 października 2008r., a 4 listopada 2008r. złożyła pismo, w którym zamieściła uwagi dotyczące zwrotu nadpłaty, wskazując że taką nadpłatę w podatku VAT za m. in. listopad 1995r. posiada.

Po zapoznaniu skarżącej w dniu [...] listopada 2008r. z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, Naczelnik US ponownie pismem z [...] listopada 2008r. zawiadomił skarżącą, że sprawa nie zostanie załatwiona w ustawowym terminie, ustalając nowy termin jej załatwienia na dzień [...] grudnia 2008r. Powodu nie dotrzymania poprzednio przedłużonego terminu nie wskazano. Zawiadomienie doręczono skarżącej 24 listopada 2008r.

W dniu [...] grudnia 2008r. Dyrektor IS, po rozpoznaniu odwołania skarżącej, wydał decyzję nr [...], którą utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] września 2008r.

Zapoznając się w dniu [...] grudnia 2008r. z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, skarżąca wniosła o dołączenie do niego akt sprawy postępowania skargowego przekazanego przez Dyrektora IS w dniu [...] grudnia 2008r. z uwagi na to, że takie było żądanie Dyrektora IS oraz o dołączenie akt dotyczących zwrotu nadpłaty dokonanego w dniu [...] sierpnia 2002r. ponieważ dokonany wówczas zwrot zawierał oprocentowanie od pobranych odsetek za zwłokę.

Postanowieniem z [...] grudnia 2008r. Naczelnik US odmówił włączenia tych dowodów.

Następnie decyzją z [...] grudnia 2008 r. nr [...] Naczelnik US odmówił stwierdzenia nadpłaty w podatku od towarów i usług za listopad 1995r.

w kwocie 38.042,20zł. i umorzył jako bezprzedmiotowe postępowanie w sprawie stwierdzenia nadpłaty w zakresie oprocentowania od tej kwoty.

Rozstrzygnięcie to skarżąca otrzymała 2 stycznia 2009r. i w ustawowym terminie złożyła od niej odwołanie.

Decyzją z [...] marca 2009r. nr [...] Dyrektor IS uchylił zaskarżoną decyzję w całości, przekazując sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji, wskazując że rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. Uzasadniając swoje orzeczenie organ odwoławczy wskazał organowi I instancji, że ponownie rozpatrując sprawę winien ocenić czy dopuszczalne jest połączenie w jednej decyzji rozstrzygnięcia merytorycznego z jednoczesnym zastosowaniem instytucji umorzenia postępowania. Jednocześnie Dyrektor IS stwierdził, że obowiązkiem organu rozpatrującego wniosek jest prawidłowa jego kwalifikacja, a w konsekwencji zastosowanie właściwego trybu postępowania. Rozstrzygnięcie zawarte w zaskarżonej decyzji wskazuje, że wniosek Spółki został zakwalifikowany jako żądanie stwierdzenia nadpłaty, podczas gdy

w piśmie z dnia [...] listopada 2008r. skarżąca wskazała na zasadność wniosku o zwrot nadpłaty. Nie zostało, zdaniem organu odwoławczego, ustalone czy spółka żąda stwierdzenia nadpłaty, czy jej zwrotu. Organ I instancji tę kwestię winien wyjaśnić, co dopiero pozwoli na zastosowanie właściwego trybu postępowania.

Wyrokiem z dnia 10 marca 2009r., wydanym w sprawie I SA/Go 14/09, tut. Sąd oddalił skargę spółki na decyzję Dyrektora IS z dnia [...] grudnia 2008r. nr [...]. Od wyroku tego spółka złożyła skargę kasacyjną.

Zawiadomieniem z dnia [...] lipca 2009r. Naczelnik US poinformował skarżącą, że jej wniosek z [...] października 2007r. o stwierdzenie nadpłaty zostanie rozpatrzony

w terminie 2 miesięcy do dnia wpływu do Urzędu Skarbowego prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego wydanego w sprawie I SA/Go 14/09. Organ wskazał, iż przedmiotem tej sprawy jest określenie zobowiązania w podatku VAT za listopad 1995r., zatem przedwczesne byłoby rozstrzygnięcie wniosku strony przed prawomocnym zakończeniem w/w postępowania sądowego. Z akt administracyjnych nie wynika kiedy powyższe zawiadomienie doręczono spółce.

W dniu 22 lipca 2009r. skarżąca złożyła, w trybie art.141 §1 Ordynacji podatkowej, do Dyrektora IS ponaglenie na niezałatwienia w terminie przez Naczelnika US jej wniosku z [...] października 2008r. Postanowieniem z dnia [...] września 2009r. Dyrektor IS uznał ponaglenie za nieuzasadnione, wskazując że procedury podatkowe dotyczące określenia zobowiązania podatkowego i stwierdzenia nadpłaty obowiązują niezależnie, jednak postępowanie w sprawie określenia zobowiązania podatkowego ma charakter procedury zasadniczej (pierwotnej) w stosunku do postępowania w sprawie stwierdzenia nadpłaty, bowiem ustalenie czy w sprawie istnieje nadpłata podatku winno być poprzedzone wyjaśnieniem kwestii dotyczących wymiaru podatku za listopad 1995r.

Postanowieniem z dnia 16 lipca 2009r. Wojewódzki Sąd Administracyjny

w Poznaniu zawiesił postępowanie w sprawie I SA/Po 1663/07 ze skargi TF S.A.

o wznowienie postępowania sądowego zakończonego postanowieniem NSA OZ w Poznaniu z dnia 26 listopada 2002r. o umorzeniu postępowania, a dotyczącego decyzji Izby Skarbowej z [...] grudnia 2000r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za listopad 1995r.

Uzasadniając swoje stanowisko Sąd wskazał, że rozstrzygnięcie sprawy uzależnione jest od prawomocnego zakończenia sprawy zawisłej przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie w przedmiocie stwierdzenia przez Ministra Finansów wygaśnięcia jego decyzji z dnia [...] czerwca 2002r. stwierdzającej wygaśnięcie decyzji Izby Skarbowej z [...] grudnia 2000r. Sąd uznał, iż w prowadzonej przez niego sprawie kluczowa jest kwestia, która z wydanych przez Izbę Skarbową decyzji w sprawie podatku od towarów i usług za listopad 1995r. faktycznie istnieje

w obrocie prawnym – pierwsza z [...] grudnia 2000r. czy druga z [...] lipca 2002r.

W odpowiedzi na skargę Naczelnik US wniósł o jej oddalenie, uznając

zarzut bezczynności za bezzasadny. Wyjaśnił, iż decyzja z [...] września 2008r. zapadła po zakończeniu postępowania wznowionego na skutek wniosku strony w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 października 2007r. (sygn. akt SK 63/06). Wskazał, że podstawą ostatniego zawiadomienia o wskazaniu nowego

terminu do załatwienia sprawy było ustalenie, iż w odniesieniu do miesiąca

listopada 1995r. toczy się wiele postępowań wymiarowych, w tym postępowań sądowoadministracyjnych, a w obrocie prawnym występują 2 decyzje wymiarowe. Skoro istnieją 2 decyzje wymiarowe dotyczące listopada 1995r., a ponadto prowadzone są dwa postępowania sądowoadministracyjne w zakresie wymiaru za listopad 1995r. (postępowanie w Poznaniu i w Warszawie), to nie wiadomo jaka aktualnie wysokość wymiaru podatku VAT za listopad 1995r. jest wysokością prawidłową i która z decyzji go określa. Zdaniem Naczelnika US dokonywanie jakichkolwiek stwierdzeń w zakresie nadpłaty przed prawomocnym ustaleniem, która z decyzji wymiarowych jest w obrocie prawnym jest bezsensowne i bezcelowe, a prowadzenie postępowania w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty nie wydaje się dopuszczalne i jest niezgodne z zasadami ekonomiki procesowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art.1 §1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr153, poz.1269), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Decyzja administracyjna jest zgodna z prawem, jeżeli jest zgodna z przepisami prawa materialnego i przepisami prawa procesowego. Sąd bada zgodność z prawem obowiązującym w dniu podjęcia zaskarżonej decyzji.

Nadto, zgodnie z przepisem art.3 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.), sądy te sprawując kontrolę działalności administracji publicznej stosują środki określone ustawą. Środki te określone zostały przez przepisy art.145 do art.150 cyt. wyżej ustawy.

Skarga okazała się zasadna.

Na wstępie niniejszych rozważań należy podkreślić, iż zgodnie z przepisem art.3 §2 pkt8 p.p.s.a., kontrola działalności administracji publicznej w niniejszej sprawie obejmuje orzekanie w przedmiocie skargi na bezczynność Naczelnika US prowadzącego postępowanie pierwszoinstancyjne w sprawie wniosku skarżącej

z [...] października 2007r. o stwierdzenie nadpłaty w podatku od towarów i usług za październik 1995 r. (art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a.).

W pierwszej kolejności należało rozstrzygnąć, czy wniesiona na bezczynność organu skarga spełniała warunki formalne. W rozpoznawanej sprawie ma zastosowanie art.52 §1 p.p.s.a., zgodnie z którym skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Otóż takim środkiem zaskarżenia, który służy skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie jest środek w postaci ponaglenia z art.141 §1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz.60 ze zm.), z którego skorzystanie warunkuje dopuszczalność skargi do sądu administracyjnego (tak WSA w Łodzi w postanowieniu z dnia 16 maja 2006r. l SAB/Łd 1/06, niepubl., podobnie NSA w wyroku z 17 lutego 2000 r. l SA/Łd 660/98 publ. OPP 2001 nr 1 s. 59).

Ordynacja podatkowa nie zakreśla ani terminu a quo, ani też terminu ad quem do złożenia ponaglenia. Zatem może być ono wniesione od momentu, w którym upłynął termin do załatwienia sprawy. Natomiast termin ten wygasa z chwilą załatwienia sprawy przez organ. Ponaglenie będzie mogło zostać złożone już w momencie niedotrzymania przez organ terminu załatwienia sprawy uregulowanego w art. 139 Ordynacji podatkowej (B. Brzeziński, M. Kalinowski, A. Olesińska. M. Masternak, J. Orłowski - Ordynacja podatkowa, Komentarz, tom II str.108 wyd. Dom Organizatora, Toruń 2007).

W rozpoznawanej sprawie, co nie jest przez organ kwestionowane, strona złożyła do Dyrektora IS ponaglenie. Organ ten postanowieniem z 22 września 2009r. uznał je za niezasadne, co otworzyło skarżącej spółce możliwość wniesienia skargi na bezczynność organu do sądu administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 marca 2009r. w sprawie II FSK 2020/08 stwierdził, że ustawowy termin do wniesienia skargi określony w art.53 §1 p.p.s.a. nie dotyczy skargi na bezczynność.

Na gruncie art.3 §2 pkt8 p.p.s.a. przyjmuje się, że bezczynność organu administracji publicznej zachodzi wówczas, gdy w prawnie określonym terminie organ ten nie podejmie żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, jednakże mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosowniej czynności.

Dla dopuszczalności skargi na bezczynność organu nie ma znaczenia okoliczność,

z jakich powodów określony akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana,

a w szczególności czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu w ich podjęciu lub dokonaniu (tak T. Woś, H. Krzysiak- Molczyk, M. Romańska- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz; Warszawa 2008, Wydanie 2, teza 76, s.97, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis).

Należy zgodzić się z wymienionymi komentatorami, że skarga na bezczynność

stanowi nie tylko środek służący przeciwdziałaniu przewlekłości postępowania organów administracji publicznej, ale i ważny element zapewniający prawidłową wykładnię przepisów materialnego prawa administracyjnego. Przy ocenie wystąpienia tzw. bezczynności organu administracji publicznej istotne znaczenie ma kwestia terminów przewidzianych na załatwienie sprawy. Ugruntowany jest bowiem pogląd, że skarga na bezczynność może być skutecznie wniesiona po upływnie terminu przewidzianego do załatwienia sprawy.

W rozpoznawanej sprawie będzie miał zastosowanie art.139 §1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania dowodowego powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.

Z kolei w myśl art.140 §1 Ordynacji podatkowej, o każdym przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym terminie organ podatkowy obowiązany jest zawiadomić stronę, podając przyczyny niedotrzymania terminu i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Przy dokonaniu wykładni regulacji dotyczącej terminu załatwienia przez organ sprawy należy uwzględnić także treść zasady wynikającej

z art.125 Ordynacji podatkowej, przesłanek do zawieszenia postępowania z art.201 §1 Ordynacji podatkowej, jak również art. 184 Konstytucji Rzeczpospolitej.

Analiza wyżej wskazanych regulacji prowadzi do stwierdzenia, że spełnienie przez organ wymogu z art.140 §1 Ordynacji podatkowej, czyli zawiadomienie strony

o każdym przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym terminie nie wyklucza automatycznie istnienia bezczynność organu.

Obowiązek podania przyczyny niedotrzymania terminu jest elementem, który pozwala dokonać merytorycznej kontroli przyczyn niezałatwienia sprawy we właściwym terminie. Nie można przyjąć poglądu, że wyznaczenie przez organ

w trybie art.140 §1 Ordynacji podatkowej terminu automatycznie, bez żadnych konsekwencji dla tego organu, stanowi dotrzymanie terminu z art.139 §1 Ordynacji podatkowej. Podkreślenia wymaga to, że w art.140 §1 Ordynacji podatkowej, ustawodawca posłużył się pojęciem "nowy termin" a nie pojęciem "przedłużony

termin". Oznacza to, że są to samodzielne terminy a nie jeden przedłużony termin. Ponadto z art.141 §1 Ordynacji podatkowej wynika, że ponaglenie przysługuje na niezałatwienie sprawy we właściwym terminie lub terminie ustalonym na podstawie art.140. Ustawodawca w art.141 ustanowił dla strony prawo wniesienia ponaglenia

w związku z niezałatwieniem sprawy w terminie. Strona będzie podejmowała

decyzję, czy ponaglenie wnosić natychmiast po upływie terminu określonego

w art.139, czy też po upływie terminu wyznaczonego w trybie art.140. Ponaglenie na niezałatwienie sprawy w terminie jest swoistym środkiem ochrony praw strony

w postępowaniu podatkowym. Ponaglenie to przysługuje na czynność organu administracyjnego, która w tym przypadku będzie przybierała postać swoistego milczenia administracji (tak. R. Hauser w Komentarzu do Ordynacji podatkowej opracowanego przez S. Babiarz, B. Dauter, B. Gruszczyński, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka- Medek, Lexis- Nexis, Warszawa 2009, Wydanie 5, teza 1, str. 612).

Inna interpretacja prowadziłaby do stwierdzenia, że żadnego znaczenia prawnego nie ma zasada szybkości postępowania z art.125 Ordynacji podatkowej oraz regulacja z art.139 §4 Ordynacji podatkowej.

Ponadto ustawodawca do szczególnych przypadków, które uniemożliwiają załatwienie sprawy bez zbędnej zwłoki przewidział zawieszenie postępowania. Zatem, gdy nie zachodzą przesłanki do zawieszenia postępowania lub okoliczności

z art.139 §4 Ordynacji podatkowej, organ powinien sprawę rozpoznać w terminie wynikającym z art.139 §1 Ordynacji podatkowej, a w szczególnej sytuacji w nowym terminie lub terminach wskazanym w art.140 Ordynacji podatkowej. Ponadto zauważyć należy, że np. wielokrotne przedłużanie terminu z art.140 Ordynacji podatkowej, gdyby przyjąć pogląd, że nie podlega ono merytorycznej kontroli prowadziłoby do sytuacji, w której strona nie miałaby możliwości ochrony przed sądem swoich praw, co byłoby sprzeczne a art.45, art.77 ust.2 i art.184 Konstytucji RP.

Postępowanie wywołane skargą na bezczynność organu cechuje pewna specyfika polegająca na tym, że rozpoznając tego rodzaju skargę sąd nie wnika

w merytoryczną i procesową poprawność wydanego przez organ aktu, a bierze pod uwagę jedynie sam fakt, czy w danej sprawie wydane zostało orzeczenie lub czy

z innych powodów organowi nie można zarzucić stanu bezczynności.

Należy także podkreślić, iż w sprawach ze skarg na bezczynność organów administracyjnych sąd orzeka (jest to wyjątek), biorąc za podstawę stan prawny

i faktyczny sprawy, istniejący w dacie orzekania, a właściwie w chwili zamknięcia rozprawy (J.P. Tarno, Postępowanie przed sądami administracyjnymi, Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze Lewis Nexis, Warszawa 2004, s. 196).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż o ewentualnej bezczynności organu podatkowego można mówić dopiero od momentu otrzymania przez Naczelnika US wydanej w dniu [...] marca 2009r. przez Dyrektora IS decyzji uchylającej decyzję organu I instancji z dnia [...] grudnia 2008r. i przekazującej temuż organowi sprawę do ponownego rozpatrzenia, co nastąpiło [...] marca 2009r.

Od tego momentu do chwili obecnej Naczelnik US jedynie raz zawiadomił skarżącą, i to dopiero w lipcu 2009r., o nie załatwieniu wniosku w terminie.

Rozpoznając złożoną przez Spółkę skargę na bezczynność organu I instancji, Sąd zbadał przyczynę, która uniemożliwiła temu organowi rozpoznanie wniosku (po uchyleniu jego decyzji z [...] grudnia 2008r. przez organ odwoławczy) nawet

w maksymalnym terminie wskazanym w art.139 §1 Ordynacji podatkowej, celem ustalenia czy nie zachodzą przyczyny z art.139 §4 powołanej ustawy.

W zawiadomieniu z [...] lipca 2009r. organ I instancji poinformował skarżącą, że jej wniosek zostanie rozpatrzony w terminie 2 miesięcy od dnia wpływu do organu

I instancji prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji w sprawie podatku od towarów i usług za listopad 1995r. Nie wskazał w nim przyczyny, dla której nie rozpatrzył sprawy w terminie dwumiesięcznym, a jedynie opisał wyrok tut. Sądu wydany 10 marca 2009r. w sprawie I SA/Go 14/09, wskazując że został on zaskarżony skargą kasacyjną przez Spółkę. Dopiero w odpowiedzi na skargę podał, że w odniesieniu do listopada 1995r. toczy się wiele postępowań wymiarowych, w tym postępowań sądowoadministracyjnych, a w obrocie prawnym występują

2 decyzje wymiarowe.

Należy podkreślić, iż od momentu otrzymania przez organ I instancji decyzji organu odwoławczego z [...] marca 2009r. upłynęło prawie 4 miesiące zanim Naczelnik zawiadomił skarżącą w trybie art.140 Ordynacji podatkowej, nie padając przy tym przyczyn niedotrzymania terminu.

Nadto, w chwili wydawania przez organ I instancji pierwszej decyzji rozpatrującej wniosek Spółki o stwierdzenie nadpłaty, uchylonej następnie przez organ odwoławczy, decyzja w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji w sprawie podatku VAT za listopad 1995r. już była zaskarżona, gdyż Spółka złożyła na nią skargę w grudniu 2008r. Oznacza to, że w momencie wydawania decyzji z [...] grudnia 2008r. toczące się przed tut. Sądem postępowanie wywołane tą skargą nie miało znaczenia, a nabrało go dopiero po wydaniu przez Sąd wyroku z dnia 10 marca 2009r.

Dodatkowo należy wskazać, iż dopiero z odpowiedzi na skargę złożoną w niniejszej sprawie Spółka mogła się dowiedzieć, iż przyczyną niezałatwienia jej wniosku

w terminie jest występowanie w obrocie prawnym 2 decyzji wymiarowych.

Takie prowadzenie postępowania narusza, zawartą w art.121 §1 Ordynacji podatkowej, zasadę prowadzenia go w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych.

Zdaniem Sądu, brak prawomocnego zakończenie postępowania sądowoadmi-nistracyjnego w sprawie skargi Spółki na decyzję wydaną w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji w sprawie podatku od towarów i usług za listopad 1995r. nie ma charakteru uniemożliwiającego rozpoznanie wniosku skarżącej, który dotyczy stwierdzenia nadpłaty powstałej, zdaniem Spółki, w wyniku decyzji Dyrektora IS

z [...] września 2008r. Decyzja ta jest ostateczna i nadal pozostaje w obrocie prawnym,

a skarga na tę decyzję została wyrokiem tut. Sądu oddalona. Organ prowadzący postępowanie winien uwzględnić taki stan faktyczny, jaki istnieje w terminie zakreślonym przepisem art.139 §1 Ordynacji podatkowej. Należy przy tym zwrócić uwagę na zawartą w art.128 Ordynacji podatkowej zasadę trwałości decyzji, zgodnie

z którą decyzja na podstawie której skarżąca żąda stwierdzenia nadpłaty jest ostateczna i znajduje się w obrocie prawnym.

Analizując treść zawiadomienia z dnia [...] lipca 2009r. oraz wyjaśnienia zawarte

w odpowiedzi na skargę, należy stwierdzić, iż organ I instancji błędnie poszukuje powiązań prowadzonej przez siebie sprawy z innymi postępowaniami, komplikując w ten sposób postępowanie.

Sąd nie dopatrzył się także wystąpienia którejkolwiek z okoliczności wskazanych w art.139 §4 Ordynacji podatkowej, w tym także opóźnień postępowania z przyczyn niezależnych od organu.

Dodatkowo należy podnieść, iż decyzją organu odwoławczego z [...] marca 2009r. organ I instancji został zobowiązany do dokonania czynności procesowych, których Naczelnik IUS, mimo upływu wielu miesięcy nie dokonał. Sąd zauważa, że nic nie stało na przeszkodzie, aby czynności te wykonać oczekując na prawomocny wyrok Sądu w sprawie I SA/Go 14/09.

Podkreślenia wymaga także kwestia sposobu wskazania w zawiadomieniu

z [...] lipca 2009r. nowego terminu załatwienia sprawy jako 2 miesięcy do dnia wpływu do Urzędu Skarbowego prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego wydanego w sprawie I SA/Go 14/09. Takie wyznaczenie terminu nie jest prawidłowe, albowiem nie można odczytywać treści art.140 §1 Ordynacji podatkowej w oderwaniu od jego kontekstu systemowego, w tym w szczególności art.12 tejże ustawy, który w poszczególnych paragrafach stanowi, że terminy Ordynacji podatkowej określone są w dniach, tygodniach, miesiącach i latach (por. wyrok NSA z 2 października 2007 r. w sprawie I FSK 974/07).

Zważywszy powyższe Sąd, na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz art.149 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji.

( - ) Alina Rzepecka ( - ) Dariusz Skupień ( - ) Barbara Rennert



Powered by SoftProdukt