drukuj    zapisz    Powrót do listy

6329 Inne o symbolu podstawowym 632, Pomoc społeczna Inne, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję I i II instancji, II SA/Go 714/16 - Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 2016-10-13, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Go 714/16 - Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp.

Data orzeczenia
2016-10-13 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-08-18
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp.
Sędziowie
Adam Jutrzenka-Trzebiatowski /sprawozdawca/
Grażyna Staniszewska /przewodniczący/
Michał Ruszyński
Symbol z opisem
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Inne
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 718 art. 135, art. 145 § 1 pkt 1 lit. a
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Dz.U. 2016 poz 195 art. 2 pkt 19-20, art. 4 ust. 1-3, art. 7 ust. 2
Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Staniszewska Sędziowie Sędzia WSA Michał Ruszyński Sędzia WSA Adam Jutrzenka-Trzebiatowski (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Elżbieta Dzięcielewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 października 2016 r. sprawy ze skargi K.F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia wychowawczego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Centrum Pomocy Rodzinie z dnia [...] r. , nr [...].

Uzasadnienie

W dniu 1 kwietnia 2016r. K.F. złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na A.F..

Rozpoznając powyższy wniosek, Kierownik Centrum Pomocy Rodzinie, działający z upoważnienia Prezydenta Miasta, powołując się na art. 104, art. 107 § 1, § 3, § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 23 – określanej dalej jako k.p.a.) oraz art. 1, art. 2, art. 4 ust. 2 i ust. 3, ar. 5, art. 7, art. 8, art. 10 ust. 1 i 2, art. 13,art. 15, art. 18, art. 20, art. 21, art. 22, art. 25, art. 27 ust. 3, art. 28, art. 48, art. 49 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2016 r. poz. 195 – określanej dalej jako u.p.p.) w zw. z rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 lutego 2016 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenie wychowawcze (Dz. U. z 2016 r., poz. 214 – określanego dalej jako r.s.t.p.) oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 114 ze zm. – określanej dalej jako u.ś.r. ) wydał decyzję z dnia [...] kwietnia 2016r., nr [...] odmawiającą przyznania K.F. świadczenia wychowawczego wnioskowanego na A.F..

Organ wskazał, iż zgodnie z art. 4 ust. 2 u.p.p. świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka. Świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w ust. 2, do dnia ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

Organ podkreślił, że jednym z kryteriów uprawniających do przyznania prawa do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko w okresie trwającym od dnia [...] kwietnia 2016 r. do [...] września 2017 r. jest dochód rodziny za 2014 r. Zgodnie z art. 5 ust. 3 i 4 u.p.p., świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800,00 zł. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1 200,00 zł. Dochód oznacza to dochód w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych (art. 2 pkt 1 u.p.p.). Zgodnie natomiast z art. 3 pkt 1 lit. a) u.ś.r. ilekroć w ustawie jest mowa o: dochodzie - oznacza to, po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób: przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z art. 2 pkt 19 u.p.p. utrata dochodu oznacza to utratę dochodu spowodowaną: a) uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego, b) utratą prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych, c) utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, d) utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, e) wyrejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania w rozumieniu art. 14a ust. 1d ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.), utratą zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, g) utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń lub utratą świadczeń pieniężnych wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych, h) utratą świadczenia rodzicielskiego, i) utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, j) utratą stypendium doktoranckiego określonego w art. 200 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.). Natomiast w myśl art. 2 pkt 20 u.p.p. uzyskanie dochodu oznacza to uzyskanie dochodu spowodowane: a) zakończeniem urlopu wychowawczego, b) uzyskaniem prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych, c) uzyskaniem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, d) uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, e) rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowieniem jej wykonywania po okresie zawieszenia w rozumieniu art. 14a ust. 1d ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej, uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, g) uzyskaniem świadczenia rodzicielskiego, h) uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, i) uzyskaniem stypendium doktoranckiego określonego w art. 200 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym. W myśl § 2 ust. 2 pkt 1 lit. i ) r.s.t.p. do wniosku o świadczenie wychowawcze należy dołączyć dokument określający datę utraty dochodu oraz wysokość utraconego dochodu. Zgodnie z art. 7 ust. 1 i ust. 2 u.p.p. w przypadku utraty dochodu przez członka rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego, lub po tym roku, ustalając ich dochód, nie uwzględnia się dochodu utraconego. W przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego, ustalając dochód członka rodziny lub dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, osiągnięty w tym roku dochód dzieli się przez liczbę miesięcy, w których dochód ten był uzyskiwany, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w okresie, na jaki ustalane lub weryfikowane jest prawo do świadczenia wychowawczego. W myśl art. 18 ust. 5 i ust. 6 u.p.p. w razie utraty dochodu prawo do świadczenia wychowawczego ustala się od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła utrata dochodu, nie wcześniej jednak niż od miesiąca złożenia wniosku. W przypadku gdy uzyskanie dochodu powoduje utratę prawa do świadczenia wychowawczego, świadczenie nie przysługuje od miesiąca następującego po pierwszym miesiącu od miesiąca, w którym dochód został osiągnięty.

W uzasadnieniu decyzji organ I instancji podał, że w rodzinie strony obowiązuje kryterium dochodowe w wysokości 800,00 zł w przeliczeniu na osobę w rodzinie. Z dokumentacji zgromadzonej przez organ wynika, iż strona częściowo utraciła dochód za 2014 r. Potwierdzeniem tego faktu jest zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział z dnia [...] lutego 2016 r. (świadczenie rehabilitacyjne od [...] maja 2014 r. do [...] października 2014r.) wraz z PIT-11 za 2014 r. Ponadto strona uzyskała dochód w roku bazowym, uzyskując prawo do renty od [...] października 2014 r. Pierwsza wypłata świadczenia nastąpiła w grudniu 2014 r. Oznacza to, że strona uzyskiwała to świadczenie przez 1 miesiąc.

Na podstawie zebranej dokumentacji organ ustalił dochód rodziny w następujący sposób: 10454,10 zł dochód rodziny strony za 2014 r. -4660,13 zł (dochód częściowo utracony - utrata świadczenia rehabilitacyjnego) = 5793,97 zł w tym renta 1293,97 zł) / 1 miesiąc (ilość miesięcy w których dochód został uzyskany) = 1293,97 zł/ 2 osoby w rodzinie = 640,99 zł plus (4500,00zł dochody nieopodatkowane z tyt. świadczeń alimentacyjnych/12 miesięcy= 375,00 zł/2osoby w rodzinie 187,50 zł, co daje łącznie 834,49 zł. Oznacza to, że zostało przekroczone kryterium dochodowe o kwotę 34,49 zł, w związku z czym należało odmówić stronie prawa do wnioskowanego świadczenia w okresie od kwietnia 2016 r. do września 2017 r.

Od wyżej wymienionej decyzji w ustawowym terminie odwołała się K.F. wskazując, iż organ nieprawidłowo obliczył wysokość osiągniętego przez jej rodzinę dochodu za grudzień 2014 r. Podkreśliła, iż świadczenie wypłacone w grudniu 2014 r. obejmowało okres od [...] października 2014 r. do [...] listopada 2016 r. – kwota 819,33 zł , natomiast za grudzień 2014 r. renta wyniosła 725, 69 zł.

Decyzją z dnia [...] czerwca 2016r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze, działając na podstawie art. 1 ust. 2, art. 4, art. 5, art. 7, art. 13 art. 18, art. 20 ust. 1, art. 21, art. 48 u.p.p., r.s.t.p. oraz art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję Kierownika Centrum Pomocy Rodzinie z dnia [...] kwietnia 2016 r.

Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie organ odwoławczy powołał się na te same przepisy prawa co organ I instancji w decyzji z dnia [...] kwietnia 2016r. Jednocześnie organ zauważył, że w aktach sprawy brak jest dowodu wskazującego na to, że dziecko odwołującej się legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności. Kolegium podkreśliło, że liczbę członków rodziny należy ustalać w oparciu o definicję rodziny zawartą w art. 2 pkt 16 u.p.p. Zgodnie z tym przepisem rodzina oznacza to odpowiednio następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz zamieszkujące wspólnie z tymi osobami, pozostające na ich utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia, a także dzieci, które ukończyły 25 rok życia, legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 3 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016 r. poz. 162); do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko; w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców rozwiedzionych lub żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, dziecko zalicza się jednocześnie do członków rodzin obydwojga rodziców.

Odnosząc powyższe do rozpoznawanej sprawy Kolegium wskazało, że w skład rodziny strony wchodzą dwie osoby – K.F. i jej córka A.F.. Organ odwoławczy uznał, że w przedmiotowej sprawie zostało przekroczone kryterium dochodowe o kwotę 34,49 zł przedstawiając identyczne wyliczenia jak organ I instancji.

Organ odwoławczy odnosząc się do zarzutu odwołania, iż wadliwie ustalono wysokość dochodu za grudzień 2014 r. wskazał, iż podnoszona przez skarżącą okoliczność nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Końcowo Kolegium podkreśliło, że decyzja w przedmiocie świadczenia wychowawczego ma charakter związany. Oznacza to, że nie zależy ona od uznania organu administracyjnego, ale od spełnienia wszystkich przesłanek ustawowych, w tym kryterium dochodowego wskazanego w art. 4 u.p.p. W przedmiotowej sprawie nie została spełniona przesłanka odnosząca się do kryterium dochodowego rodziny strony, warunkująca przyznanie świadczenia wychowawczego na A.F.. Brak było zatem, w ocenie Kolegium prawnej możliwości przyznania wnioskowanego świadczenia.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. K.F. podkreśliła, że zaskarżona decyzja jest niesłuszna, albowiem po raz kolejny wzięto pod uwagę dochód z grudnia 2014 r. Wskazała, że jej renta wynosiła 725,69 zł i takie jest świadczenie za grudzień 2014 r. Natomiast ZUS przelał jej z wyrównaniem łączną kwotę 1293,97 zł, ponieważ żadnej kwoty w listopadzie 2014 r. nie uzyskała. Na dowód powyższego skarżąca załączyła decyzję ZUS Oddział z dnia [...] grudnia 2014 r. o przyznaniu renty.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie w całości podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje :

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( Dz. U. z 2014 r., poz. 1647 ) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Oznacza to, że w postępowaniu sądowym badana jest co do zasady wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli prawidłowość zastosowania przepisów prawa, obowiązujących w dacie wydania zaskarżonego aktu, do zaistniałego stanu faktycznego, jak również trafność wykładni tych przepisów oraz prawidłowość przyjętej procedury. Dokonując oceny we wskazanym zakresie sądy administracyjne nie mogą zatem brać pod uwagę argumentów natury słusznościowej, czy celowościowej. Stosownie do art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm. - określanej dalej jako p.p.s.a.), uwzględnienie skargi następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (lit. a), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b) lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c). W razie niewystąpienia wskazanych uchybień, na mocy art. 151 p.p.s.a. skarga podlega oddalenie. Mając na uwadze tak nakreślony zakres kognicji Sąd uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie. Przedmiotem niniejszego postępowania sądowoadministracyjnego jest ocena legalności decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego utrzymującej w mocy decyzję Kierownika Centrum Pomocy Rodzinie, działającego z upoważnienia Prezydenta Miasta odmawiającą przyznania K.F. świadczenia wychowawczego. Z akt sprawy wynikało, iż skarżąca jako matka domagała się świadczenia wychowawczego określonego w art. 4 ust. 1 – 3 u.p.p. na swe pierwsze małoletnie dziecko tj. A.F.. W tego rodzaju sytuacji warunkiem przyznania świadczenia jest osiąganie przez rodzinę dochodu w przeliczeniu na osobę nieprzekraczającego kwoty 800 zł ( art. 5 ust. 3 u.p.p. ). W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, wówczas warunkiem przyznania świadczenia wychowawczego jest osiąganie przez rodzinę dochodu w przeliczeniu na osobę nieprzekraczającego kwotę 1200 zł (art. 5 ust. 4 u.p.p.). Skarżąca na żadnym etapie postępowania administracyjnego ani też w toku postępowania przed sądem administracyjnym nie twierdziła i nie wykazywała, że jej małoletnia córka jest dzieckiem niepełnosprawnym. Stąd też wobec niej miał zastosowanie próg dochodowy określony w art. 5 ust. 3 u.p.p. wynoszący 800 zł. Przy czym podkreślić należy, iż pierwszy okres na który jest przyznawane jest prawo do świadczenia wychowawczego, rozpoczyna się z dniem wejścia w życie u.p.p. tj. z dniem 1 kwietnia 2016 r. i kończy się dnia 30 września 2017 r. ( art. 48 ust. 1 w zw. z art. 58 u.p.p. ) W przypadku ustalania prawa do świadczenia wychowawczego na powyższy okres rokiem kalendarzowym, z którego dochody stanowią podstawę ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego, jest rok kalendarzowy 2014. Prawo do świadczenia ustala się z uwzględnieniem określonych ustawą przepisów o utracie i uzyskaniu dochodu ( art. 48 ust. 1 u.p.p.).

W niniejszej sprawie niesporne było, iż rodzina skarżącej składa się z dwóch osób i w okresie od dnia [...] maja 2014 r. do dnia [...] października 2014 r. skarżąca otrzymywała świadczenie rehabilitacyjne w łącznej kwocie 4660,13 zł, które jednak był dochodem utraconym w rozumieniu art. 2 pkt 19 u.p.p. i zasadnie nie uwzględniono go przy ustalaniu dochodu stosownie do art. 7 ust. 1 u.p.p. Do dochodu rodziny skarżącej organy administracji słusznie natomiast wliczyły świadczenie alimentacyjne w wysokości 4500 zł w stosunku rocznym, czyli 375 zł miesięcznie stosownie do art. 3 pkt 1 lit c tiret czternaste u.ś.r. w zw. z art. 2 pkt 1 i 2 u.p.p. Ponadto skarżącej na mocy decyzji ZUS Oddział z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...], znajdującej się w aktach administracyjnych i załączonej do skargi, przyznano rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w wysokości 725,69 zł brutto miesięcznie od dnia [...] października 2014 r. do dnia [...] listopada 2016 r. Tego rodzaju świadczenie z ubezpieczenia społecznego stanowi dochód w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit a u.ś.r. w zw. z art. 2 pkt 1 u.p.p , który uwzględnia się przy ustalaniu dochodu rodziny, od którego zależy świadczenie wychowawcze. Przy czym rentę za okres od dnia [...] października 2014r. do [...] grudnia 2014r. w wysokości 1293,97 zł wypłacono jednorazowo w grudniu 2014r. Jako, iż świadczenie rentowe przyznano w trakcie 2014r., stanowiło to uzyskanie dochodu w rozumieniu art. 2 pkt 20 lit. d) u.p.p. i winno być wliczone do dochodu zgodnie z zasadami określonymi art. 7 ust. 2 u.p.p. Zgodnie z tym przepisem w przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego, ustalając dochód członka rodziny lub dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, osiągnięty w tym roku dochód dzieli się przez liczbę miesięcy, w których dochód ten był uzyskiwany, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w okresie, na jaki ustalane lub weryfikowane jest prawo do świadczenia wychowawczego. Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do rozstrzygnięcia kwestii, czy świadczenie rentowe, wypłacone skarżącej za okres od dnia [...] października 2014 r. do dnia [...] grudnia 2014 r. należało w świetle powołanego przepisu art. 7 ust. 2 u.p.p. podzielić przez jeden miesiąc, a to wobec wypłacenia go jednorazowo w grudniu 2014 r., czy też podzielić przez liczbę miesięcy, adekwatnie do okresu za który przyznano świadczenie w 2014 r. Chodziło zatem o dokonanie wykładni zawartego w powyższym przepisie art. 7 ust. 2 u.p.p. sformułowania "dochód dzieli się przez liczbę miesięcy, w których dochód ten był uzyskiwany". Organy administracji uznały, iż dochód ten należało podzielić przez jeden miesiąc, przy czym w uzasadnieniach poddanych kontroli w niniejszej sprawie brak jest poza przytoczeniem powyższego przepisu choćby próby dokonania jego wykładni we wskazanym powyżej zakresie. Organ odwoławczy odnosząc się do zarzutów odwołania wskazał jedynie, iż podnoszona przez skarżącą okoliczność nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym, mimo, iż w istocie zarzuty nie odnosiły się do sfery ustaleń faktycznych, lecz wykładni wspomnianego sformułowania zawartego w art. 7 ust. 2 u.p.p. Organy poprzestały więc na potocznym znaczeniu przymiotnika "uzyskiwany" powstałego od czasownika uzyskiwać oznaczającego otrzymywać, osiągać, zdobywać (por. Uniwersalny słownik języka polskiego pod red. St. Dubisza, 2003, t. 4, s. 1068 ), uznając, że dochód uzyskiwany w danym miesiącu to taki, który został osiągnięty, fizycznie otrzymany przez członka rodziny.

Zważyć jednak należy, iż celem wykładni przepisów prawnych jest odtworzenie z nich norm postępowania wraz z ich ostateczną percepcją. Służy temu katalog zasad i reguł wykształconych przez praktykę interpretacyjną oraz systematyzowanych i objaśnianych przez naukę. Ich wspólną cechą jest rozróżnienie reguł językowych oraz reguł pozajęzykowych (reguł systemowych oraz reguł funkcjonalnych), które – w podanej kolejności – należy stosować w każdym przypadku interpretacji tekstu prawnego (por. M. Zieliński, Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, wyd. 5, Warszawa 2010 r., s. 229-230 i 329-343; M. Zirk-Sadowski, Wykładnia w prawie administracyjnym [w:] System prawa administracyjnego", pod redakcją R. Hausera, Z. Niewiadomskiego, A. Wróbla. tom 4, Warszawa 2012, s. 143-154 oraz O. Bogucki, Wykładnia funkcjonalna w działalności najwyższych organów władzy sądowniczej, Szczecin 2011, s. 284-286). Zrozumienie tekstu prawnego wymaga przeprowadzenia całego procesu interpretacyjnego. Nawet, jeśli zwrot użyty w danym przepisie jest językowo jednoznaczny, interpretator powinien kontynuować wykładnię stosując dyrektywy pozajęzykowe, w celu ustalenia zgodności albo niezgodności rezultatu wykładni językowej z rezultatem wykładni funkcjonalnej. W przypadku niezgodności konieczne jest objaśnienie, jakie wartości narusza znaczenie językowe oraz czy zapewnienie spójności aksjologicznej prawa wymaga zmiany tego znaczenia. Wykładnia prawa jest, bowiem operacją myślową nieograniczającą się do wykładni jednego przepisu, lecz operacją, w toku której dokonuje się przekładu zbioru przepisów ogłoszonych w aktach prawodawczych na zbiór norm postępowania równoznaczny jako całość z danym zbiorem przepisów (por. M. Zieliński, Wykładnia prawa. Zasady. Reguły. Wskazówki", Warszawa 2002r., s. 47 i nast.; Z. Ziembiński, Logika praktyczna, Warszawa 2002 r., s. 230). Normę prawną rekonstruuje się zawsze z całokształtu obowiązujących przepisów prawnych ( por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 grudnia 2002 r., sygn. akt P 6/02. OTK-A 2002/7/91). A zatem wykładnia gramatyczna może, a nawet powinna być uzupełniona innymi jej rodzajami, choć oczywiście ma ona podstawowe znaczenie dla ustalenia rzeczywistego znaczenia konkretnego przepisu.

Mając na uwadze powyższe wskazania należy zauważyć, iż przyjęte przez organy rozumienie art. 7 ust. 2 u.p.p. doprowadza do nieakceptowalnej sytuacji, a mianowicie, iż tylko dlatego, że wypłacono skarżącej w jednym miesiącu świadczenie rentowe przysługujące za okres ponad dwóch miesięcy jej miesięcznie dochody ustalono na poziomie dwukrotnie wyższym niż w rzeczywistości. Celem szeregu przepisów zawartych w u.p.p., zwłaszcza art. 7 u.p.p. jest ustalenie dochodów osoby ubiegającej się o pomoc państwa oraz jej rodziny wprawdzie w oparciu o dane z roku kalendarzowego poprzedzającego okres na jaki ustalane jest prawo (przy czym w przypadku pierwszego świadczenia wychowawczego jest to rok 2014), jednakże w sposób jak najbardziej odzwierciedlający aktualny poziom dochodu takiej osoby oraz członków jej rodziny. Zajęte przez organy administracji stanowisko prowadzi do zgoła odmiennego rezultatu. Co więcej godzi ono w konstytucyjną zasadę równości wobec prawa, określoną w art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Z zasady równości wobec prawa wynika bowiem nakaz jednakowego traktowania podmiotów w obrębie jednej klasy (kategorii) oraz dopuszczalność różnicowania sytuacji tych podmiotów tylko z uwagi na racjonalne i istotne kryterium, wagę interesu, któremu zróżnicowanie ma służyć oraz pozostawanie kryterium zróżnicowania z wartościami konstytucyjnymi uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych ( por. wyrok TK z dnia 7 lutego 2006 r., SK 45/04, OTK-A 2006/2/15). W ocenie Sądu nie można doszukać się w przypadku przyznawania świadczenia wychowawczego jakichkolwiek konstytucyjnych wartości oraz racjonalnego i istotnego kryterium uzasadniających różnicowanie sytuacji osób, którym przyznano świadczenie rentowe w stosunku miesięcznym w identycznej wysokości, tyle tylko, iż jednej z tych osób regularnie wypłacano świadczenie w każdym miesiącu, a innej w sposób skumulowany w jednym miesiącu,

W konsekwencji Sąd uznał, iż organy administracji winny były podzielić świadczenie rentowe przez liczbę miesięcy, adekwatnie do okresu, za który je przyznano skarżącej w 2014 r. Powyższe naruszenie art. 7 ust. 2 u.p.p. miało wpływ na końcowy wynik sprawy. Przyjęta bowiem przez Sąd wykładnia powoduje, iż niewątpliwie dochód na członka rodziny skarżącej nie przekracza progowej kwoty, wskazanej w art. 5 ust. 3 u.p.p.

Stąd też Sąd - na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit a) p.p.s.a. i art. 135 p.p.s.a. - uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

Ponownie rozpoznając sprawę organy uwzględnią wskazaną powyżej wykładnię art. 7 ust. 2 u.p.p.



Powered by SoftProdukt