Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Tkacz-Rutkowska (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Borońska, Sędzia WSA Dagmara Dominik, Protokolant Edyta Luniak, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 22 maja 2009 r. sprawy ze skargi "A" sp. z o.o. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Wójta Gminy S. B. przesłaną jako załącznik do pisma z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości I. uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną, II. stwierdza, że akt wymieniony w punkcie I nie podlega wykonaniu, III. zasądza od Wójta Gminy S. B. na rzecz "A" sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 200 (dwieście) zł tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Przedmiotem skargi "A" spółki z o.o. z siedzibą w W. jest interpretacja przepisów prawa podatkowego wydana przez Wójta Gminy S. B. w indywidualnej sprawie. Interpretacja indywidualna nie zawiera dnia jej wydania ani numeru, przesłana została wnioskodawcy jako załącznik do pisma z dnia [...] r. nr [...].

Z akt sprawy wynika, że wniosek "A" z o.o. z siedzibą w W. o wydanie interpretacji indywidualnej wpłynął do Gminy S. B. dniu w [...] r.

Przedstawiając stan faktyczny, wnioskodawca wskazał, że w dniu [...] r. zawarł umowę [...] z "B" w W. W wyniku tej umowy wnioskodawca przyjął do nieodpłatnej eksploatacji wodociąg gminny we wsi C. Właścicielem sieci wodociągowej jest Gmina S. B., która na podstawie umowy użyczenia przekazała sieć wodociągową "B" w W. Zgodnie z § 2 pkt 2 umowy z 24 maja 2007 r. zawartej miedzy wnioskodawcą a "B" w W., wnioskodawca zobowiązał się do ponoszenia niezbędnych kosztów eksploatacji, w tym nakładów inwestycyjnych, bieżących remontów przeglądów oraz podatku od nieruchomości.

"A" spółka z o.o. z siedzibą w W. wnosiło o wskazanie, która ze stron umowy zawartej [...] r. o nieodpłatną eksploatację majątku położonego na terenie Gminy S. B. jest podatnikiem podatku od nieruchomości.

Zdaniem wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, nie ciąży na nim obowiązek w zakresie podatku od nieruchomości.

Uzasadniając swoje stanowisko wnioskodawca powołał art. 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r, Nr 121, poz. 844 ze zm. – dalej powoływana jako upol) i stwierdził, że podatnikiem podatku od nieruchomości jest właściciel lub samoistny posiadacz nieruchomości albo obiektów budowlanych. Przez umowę użyczenia, zgodnie z regulacją zamieszczoną w art. 710-719 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Cechą charakterystyczną dla tej umowy jest jej nieodpłatność. Biorący rzecz do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej i nie może żądać zwrotu kosztów od użyczającego. Do zwykłych kosztów utrzymania rzeczy należą wydatki nakłady pozwalające zachować rzecz w stanie niepogorszonym, utrwalającym jej właściwości i przeznaczenie np. koszty konserwacji, bieżących remontów, drobnych napraw. Za zwykły koszt utrzymania rzeczy nie można, zdaniem wnioskodawcy, uznać kosztów związanych z własnością lub posiadaniem rzeczy, w tym podatków, kosztów ubezpieczenia rzeczy.

Dalej wnioskodawca stwierdził, że umowa z [...] r., jako umowa cywilnoprawna, reguluje wzajemne prawa i obowiązki między stronami, ale nie może wywierać skutków na gruncie przepisów prawa publicznego, w tym w zakresie podatków. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości, czyli obowiązek składania deklaracji i terminowej zapłaty podatku ciąży na właścicielu lub samoistnym posiadaczu. Umowa o bezpłatne używanie została zawarta przez wnioskodawcę z "B" w W., a nie z Gmina (właścicielem majątku).

Wnioskodawca powołał się na wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29 maja 2008 r., który, jak wyjaśnił, potwierdza jego stanowisko.

Wójt Gminy S. B. w interpretacji indywidualnej uznał, stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Organ wskazał, że zasada, zgodnie z którą podatnikami podatku od nieruchomości są: osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, będące właścicielami, posiadaczami samoistnymi lub użytkownikami wieczystymi, doznaje wyjątku w przypadku nieruchomości i obiektów budowlanych stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. W takim przypadku podatnikami tego podatku, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 upol są:

- posiadacze, których tytuł do nieruchomości lub obiektu budowlanego wynika z umów zawartych z właścicielem lub Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa (np. dzierżawa),

- posiadacze używający nieruchomości lub obiekty budowlane bez tytułu prawnego.

Oznacza to, zdaniem organu, że w przypadku przekazania przedmiotu opodatkowania przez dzierżawcę lub zarządcę innemu podmiotowi w posiadanie zależne, podatnikiem podatku od nieruchomości jest ten podmiot. W przedstawionym stanie faktycznym, "B" w W. zawarł umowę użyczenia z właścicielem, tj. z Gminą, a następnie przekazał na podstawie umowy użyczenia przedmiot opodatkowania "C" sp. z o.o. w W. Umowa ta jest innym tytułem prawnym, z którego wynika posiadanie przez spółkę przedmiotu opodatkowania. W konsekwencji wnioskodawca jest podatnikiem, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a) upol .

Pismem z dnia [...] r. "A" sp. z o.o. w W. wystąpiło do organu z wnioskiem, w trybie art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz.1270 ze zm. - dalej powoływanej jako P.p.s.a.), o usunięcie naruszeń prawa,.

Wójt Gminy S. B. w piśmie z dnia [...] r., stwierdził brak podstaw do zmiany indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu "A" sp. z o.o. w W. wniosło do uchylenie interpretacji indywidualnej i zasądzenie kosztów postępowania sądowego.

Strona skarżąca uważa, że zawarta w dniu [...] r. umowa cywilnoprawna reguluje wzajemne prawa i obowiązki między stronami umowy, ale nie wywiera skutków na gruncie prawa podatkowego. Podkreśla, że umowa została zawarta z "B" w W., a nie z Gminą – właścicielem majątku. Powołuje się na wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29 maja 2008 r. sygn. akt I SA/Gd 162/08, z którego wynika, że w przypadku, gdy umowa dzierżawy lub najmu nieruchomości należących do Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego nie została zawarta z właścicielem, a np. z zarządcą lub najemcą, podatnikiem podatku od nieruchomości pozostają zarządca lub najemca, pod warunkiem, że ich tytuł prawny do posiadania pochodzi bezpośrednio od właściciela nieruchomości.

W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy S. B., podtrzymał dotychczas prezentowane stanowisko i wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, póz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Takiej kontroli podlegają m.in. pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach (art. 3 § 2 punkt 4a P.p.s.a.). Zgodnie natomiast z art. 134 § 1 P.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Rozpoznając skargę na interpretację przepisów prawa podatkowego sąd administracyjny zobowiązany jest w pierwszej kolejności ocenić, czy interpretacja taka została udzielona w ustawowym terminie. Zgodnie bowiem z art. 14d ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst. jedn. Dz. U. z 2005 r., nr 8, poz.60 ze zm. – dalej powoływanej jako O.p.), interpretację wydaje się bez zbędnej zwłoki jednak w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od otrzymania wniosku przez organ. W rozpoznawanej sprawie wskazany termin został zachowany.

Wnioskodawca pytał czy, w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, jest podatnikiem podatku od nieruchomości.

Wójt Gminy S. B., powołując art. 3 ust. 1 pkt 4 lit a) upol, uznał, że wnioskodawca, jako posiadacz zależny sieci wodociągowej, której właścicielem jest Gmina S. B., jest podatnikiem podatku od nieruchomości.

Na wstępie należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 upol obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, które są posiadaczami nieruchomości lub obiektów budowlanych stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, jeśli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem nieruchomości lub obiektu budowlanego, z innego tytułu prawnego, a także wówczas, gdy posiadanie jest bez tytułu prawnego. Posiadaczem rzeczy, zgodnie z akt 336 Kodeksu cywilnego, jest ten kto rzeczą włada jako użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca (posiadacz zależny). Posiadanie takie powstaje zwykle w wyniku wydania rzeczy przez właściciela na podstawie umowy cywilnoprawnej. Możliwe jest także zawarcie dalszej umowy użyczenia, najmu, dzierżawy przez posiadacza zależnego. Zawarcie takiej umowy nie oznacza jednak, że posiadacz samoistny traci posiadanie na skutek wydania rzeczy kolejnemu podmiotowi w posiadanie zależne. Wówczas jest dwóch posiadaczy tej samej rzeczy. Podatnikiem podatku od nieruchomości, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 upol jest jednak ten posiadacz, który zawarł umowę z właścicielem nieruchomości lub obiektu budowlanego.

Odnosząc powyższe rozważania do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku należy stwierdzić, że właściciel sieci wodociągowej Gmina S. B. na podstawie umowy użyczenia przekazał sieć wodociągową w posiadanie zależne "B" w W. na podstawie umowy użyczenia z dnia [...] r. przekazał sieć wodociągową, której właścicielem jest Gmina S. B. w dalsze posiadania zależne "A" sp. z o.o. w W. Podatnikiem podatku od nieruchomości jest, zgodnie w art. 3 ust. 1 pkt 4 lit.a) uopl "B" w W., gdyż zawarł jako jedyny z posiadaczy umowę z właścicielem sieci wodociągowej, tj. z G. S. B. Dokonana przez Wójta G. S. B. wykładnia art. 3 ust. 1 pkt 4 lit.a) upol jest błędna. W powołanym przepisie ustawodawca obowiązek w podatku od nieruchomości nałożył na posiadaczy nieruchomości lub obiektów budowlanych, stanowiących własność, m in. samorządu terytorialnego, jeśli posiadanie wynika:

- z umowy zwartej z właścicielem,

- z innego tytułu prawnego,

Pierwszy z warunków – umowa zawarta z właścicielem - nie budzi wątpliwości. Drugi warunek – posiadanie wynika z innego tytułu prawnego - należy, w ocenie Sądu, odczytywać z innego niż umowa tytułu prawnego, a nie jak wywiódł to Wójt Gminy S.B. z innej umowy niż zawarta z właścicielem przedmiotu opodatkowania (nieruchomość, obiekt budowlany). Innym tytułem prawnym w rozumieniu tego przepisu będzie np. przekazanie przedmiotu opodatkowania (nieruchomości, obiektu budowlanego) na podstawie decyzji administracyjnej w trwały zarząd jednostce organizacyjnej.

Wskazując, że skarżąca Spółka, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 4 lit.a) uopl, nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości, w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, należy jednocześnie wyjaśnić, że nie wpływa to na treść zawartej przez skarżącą w dniu [...] r. umowy cywilnoprawnej z "B" w W. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych reguluje bowiem kwestie dotyczące zobowiązań podatkowych, m in. w podatku od nieruchomości, a nie kwestie zobowiązań cywilnoprawnych wynikających z zawartych przez strony umów.

Ponownie rozpoznając sprawę Wójt Gminy S. B. winien do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego zastawać właściwa wykładnię art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a) upol.

Z uwagi na błędną wykładnię art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a) upol Sąd, na podstawie art. 146 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zaskarżoną interpretację uchylił. O wstrzymaniu wykonania uchylonej interpretacji do czasu uprawomocnienia wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 152 ww. ustawy. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania sądowego uzasadnia art. 200 tej ustawy.