drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Prezydent Miasta, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 1682/12 - Wyrok NSA z 2012-10-09, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1682/12 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2012-10-09 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2012-07-09
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Barbara Adamiak /przewodniczący/
Jacek Fronczyk /sprawozdawca/
Małgorzata Masternak - Kubiak
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
IV SAB/Gl 44/12 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2012-04-13
Skarżony organ
Prezydent Miasta
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 14 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Barbara Adamiak Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Masternak–Kubiak Sędzia del. WSA Jacek Fronczyk (spr.) Protokolant st. inspektor sądowy Tomasz Zieliński po rozpoznaniu w dniu 9 października 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta Chorzowa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 13 kwietnia 2012 r. sygn. akt IV SAB/Gl 44/12 w sprawie ze skargi J. J. na bezczynność Prezydenta Miasta Chorzowa w przedmiocie informacji publicznej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2012 r. o sygn. akt IV SAB/Gl 44/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uwzględnił skargę J. J. na bezczynność Prezydenta Miasta Chorzowa w przedmiocie informacji publicznej, zobowiązując Prezydenta Miasta Chorzowa do rozpatrzenia wniosku skarżącego J. J. z dnia [...] października 2011 r. w zakresie udostępnienia informacji publicznej w postaci wykazu uchwał Zarządu Miasta Chorzowa za lata 1990 – 2002, stwierdzając jednocześnie, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa i zasądzając od Prezydenta Miasta Chorzowa na rzecz skarżącego J. J. kwotę 100 zł, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.

Pismem z dnia [...] października 2011 r. J. J. zwrócił się do Prezydenta Miasta Chorzowa z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej w postaci wykazu uchwał Rady Miasta Chorzowa za lata 1990 – 2002 oraz wykazu uchwał Zarządu Miasta Chorzowa za lata 1990 – 2002. W piśmie tym wskazał, że odpowiedzi należy udzielić w formie elektronicznej na wskazany adres poczty elektronicznej.

Sekretarz Miasta Chorzowa w piśmie z dnia 28 października 2011 r. wyjaśnił, że rejestr uchwał Zarządu Miasta Chorzowa za okres od 1996 r. do 2002 r. był prowadzony wyłącznie w formie papierowej, natomiast uchwały Zarządu Miasta za okres od 1990 r. do 1995 r. nie były wpisywane do odrębnego rejestru i są przechowywane w segregatorach. Wskazał również, że nie ma możliwości technicznych przesłania wykazu uchwał Zarządu Miasta w formie elektronicznej w ustawowym terminie, natomiast może on zostać udostępniony wnioskodawcy do wglądu w Urzędzie Miasta lub przesłany w formie elektronicznej po przepisaniu na nośnik elektroniczny, co nastąpi w terminie do dnia 17 grudnia 2011 r. Jednocześnie podano, że w celu wyboru formy udostępnienia wnioskowanej informacji, należy się skontaktować z pracownikiem Urzędu.

Następnie, pismem z dnia 27 grudnia 2011 r. J. J. wezwał organ do wykonania obowiązku udostępnienia mu wnioskowanej informacji publicznej wobec upływu terminu, wskazanego w piśmie z dnia 28 października 2011 r.

W odpowiedzi na wezwanie strony, Sekretarz Miasta Chorzowa w piśmie z dnia 3 stycznia 2012 r. wskazał, że rejestry uchwał Zarządu Miasta za okres 1990 – 2002 znajdują się w pokoju 218 w Urzędzie Miasta Chorzowa i w każdym czasie wnioskodawca może uzyskać do nich dostęp. Zaakcentował również, że wobec braku odpowiedzi na pismo organu z dnia [...] października 2011 r., organ nadal nie posiada wersji elektronicznej wskazanego rejestru.

W piśmie z dnia [...] stycznia 2012 r. J. J. podniósł, że w swoim wniosku z dnia [...] października 2011 r. określił sposób udostępnienia mu wnioskowanej informacji, a wobec informacji zawartej w piśmie organu z dnia [...] października 2011 r., oczekiwał do dnia [...] grudnia 2011 r. na przesłanie stosownego wykazu w formie elektronicznej.

Pismem z dnia 18 stycznia 2012 r. Sekretarz Miasta Chorzowa ponownie poinformował wnioskodawcę, że podtrzymuje swoje stanowisko zawarte w poprzednim piśmie.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 6 lutego 2012 r. J. J. jej przedmiotem uczynił bezczynność Prezydenta Miasta Chorzowa w zakresie, w jakim żądana informacja publiczna nie została mu udzielona.

Odpowiadając na skargę, Prezydent Miasta Chorzowa wniósł o jej oddalenie, wskazując, że nie pozostawał w bezczynności, ponieważ udzielił wnioskującemu odpowiedzi, przekazując jednocześnie część wnioskowanej informacji. Organ wyjaśnił, że nie mógł wydać decyzji o umorzeniu postępowania na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), bowiem nie miał on w niniejszej sprawie zastosowania. Zaznaczył ponadto, że organ ma możliwości techniczne, by uczynić zadość wnioskowi, jednak wybór formy elektronicznej wiąże się z dużym nakładem czasu i pracy. Wyjaśnił przy tym, że podejmował w sprawie czynności mające na celu udzielenie wnioskowanej informacji, dlatego zarzut bezczynności nie jest zasadny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, rozpoznając sprawę, uznał skargę za uzasadnioną. Zwrócił uwagę, że skarżący upatruje bezczynności organu w nierozpatrzeniu jego wniosku o udostępnienie informacji publicznej w postaci wykazu uchwał Zarządu Miasta Chorzowa za lata 1990 – 2002, gdyż – jak strona zaznaczyła – częściowo wnioskowana informacja została jej udzielona, bowiem skarżący otrzymał wykaz uchwał Rady Miasta. Toteż Sąd poddał kontroli jedynie wniosek skarżącego odnoszący się do udostępnienia wykazu uchwał Zarządu Miasta Chorzowa. Przyjmując, że wniosek ten dotyczy informacji publicznej, w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej, Prezydent Miasta Chorzowa, jako podmiot zobowiązany, będący dysponentem tej informacji, zobligowany był go rozpoznać w trybie i na zasadach określonych w tej ustawie.

Sąd zaznaczył, że w przypadku skierowania pisemnego wniosku o udzielenie informacji publicznej, podmiot, do którego wniosek taki został skierowany, może dokonać następujących działań:

- udzielić informacji publicznej, gdy jest jej dysponentem oraz nie zachodzą okoliczności wyłączające możliwość jej udzielenia; wówczas organ dokonuje tego w formie czynności materialno – technicznej;

- poinformować wnioskodawcę, że jego wniosek nie znajduje podstawy w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej, gdyż żądanie nie dotyczy informacji, mającej charakter informacji publicznej, lub też wskazać, że organ nie jest dysponentem informacji, o której udzielenie wnioskodawca się zwrócił, bądź też poinformować stronę, że w sprawie obowiązuje inny tryb dostępu do żądanej informacji publicznej;

- odmówić udostępnienia informacji lub umorzyć postępowanie w sytuacji wskazanej w art. 14 ust. 2, stosownie do treści art. 16 ustawy, co powinno nastąpić w formie decyzji administracyjnej; może również odmówić udostępnienia informacji publicznej przetworzonej w związku z niespełnieniem przez stronę warunku wskazanego w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Organ administracji ww. działań winien dokonać w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z wyjątkami wynikającymi z ustawy (art. 13). Zdaniem Sądu, dopiero brak podjęcia przez organ któregokolwiek z wyżej wskazanych działań, zgodnych oczywiście z przepisami ustawy i podjętych w jej granicach, uzasadnia podniesienie zarzutu bezczynności wobec organu. W niniejszej sprawie organ, pomimo, że pozornie prowadził postępowanie, w rzeczywistości dopuścił się zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Poinformował bowiem stronę o braku możliwości uzyskania wykazu uchwał Zarządu Miasta Chorzowa za lata 1990 – 1995, oraz wskazał, że wykazy uchwał tego organu za lata 1996 – 2002 są dostępne w formie papierowej (dziennikowej) w siedzibie Urzędu Miasta, informując jednocześnie, że uchwały te mogą zostać przekazane drogą elektroniczną, jednakże może to nastąpić w terminie do dnia [...] grudnia 2011 r. Organ nie wskazał stronie, że winna ona złożyć oświadczenie, że żąda udostępnienia wskazanej informacji w formie elektronicznej, nie pouczył skarżącego o treści art. 14 ust. 2 omawianej ustawy. W ocenie Sądu, takie postępowanie, choć pozornie mieści się w granicach zakreślonych przez przepisy ustawy, w rzeczywistości nie spełnia ustawowych warunków, które pozwalałyby uznać, że organ nie pozostaje w bezczynności.

WSA w Gliwicach podkreślił, że organ nie wyjaśnił, czy w ogóle nie jest w stanie wytworzyć wykazu uchwał Zarządu Miasta za lata 1990 – 1995. Dysponent wskazał jedynie, że rejestr taki nie był prowadzony, nie wyjaśnił natomiast, czy na podstawie posiadanych dokumentów organ może sporządzić żądany przez skarżącego wykaz, czy też niemożliwe jest wytworzenie jakiegokolwiek wykazu uchwał za wskazany okres. Jeżeli bowiem organ jest dysponentem uchwał Zarządu, o które zwrócił się skarżący, należałoby rozważyć, czy żądanie skarżącego nie dotyczyło informacji przetworzonej. Jeżeli do takich wniosków doszedłby organ, analizując wniosek skarżącego w tym zakresie, wówczas winien wezwać stronę do uiszczenia stosownej opłaty związanej z koniecznością jej przetworzenia oraz o wykazanie szczególnego interesu publicznego w żądaniu udzielenia określonej informacji. Dopiero w zależności od reakcji wnioskodawcy na takie wezwanie, winien podjąć stosowne działania na podstawie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. W ocenie Sądu, nie było bowiem podstaw do załatwiania sprawy w formie zwykłego pisma, które w związku ze swoim charakterem nie mogłoby zostać poddane kontroli sądowej. Ponadto, omawiane pismo nie spełnia warunków wynikających z art. 14 ust. 2 ustawy, wszak organ nie wyjaśnił wnioskodawcy, dlaczego udostępnienie uchwał Zarządu Miasta nie jest możliwe w formie elektronicznej. Nie wskazał nawet, że nie posiada odpowiednich urządzeń umożliwiających zeskanowanie posiadanego w formie dziennikowej zestawienia, czy też, że istnieją inne przeszkody uniemożliwiające uczynienie zadość żądaniu wnioskodawcy. Postępowanie organu związane ze wskazaniem stronie, że wykaz uchwał Zarządu Miasta za lata 1996 – 2002 jest dostępny jedynie w formie papierowej nie uzasadnia twierdzenia, że organ ten nie był bezczynny, bowiem skarżący nie złożył wniosku o udzielenie informacji we wskazanej przez organ formie w terminie 14 dni. Jeżeliby uznać, że w istocie pismo organu informujące o możliwości udostępnienia wykazu w formie papierowej miało charakter pisemnego powiadomienia, o którym mowa w art. 14 ust. 1 przedmiotowej ustawy, wówczas organ ten wobec milczenia wnioskodawcy, aby nie narazić się na zarzut bezczynności, winien – zgodnie z art. 14 ust. 2 w związku z art. 16 ust. 1 tej ustawy – wydać decyzję o umorzeniu postępowania, która to decyzja mogłaby zostać poddana kontroli sądowej pod względem jej zgodności z prawem. W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie organ nie zakończył postępowania zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej, co świadczy o jego bezczynności w części objętej skargą, przy czym bezczynność ta nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Organ w istocie nie rozpoznał wniosku skarżącego o udzielenie informacji w wymaganym terminie, nie wydał również decyzji zgodnie z ustawą, ani nie podjął innych działań, które odpowiadałyby jej przepisom. Organ pozostawał więc w zwłoce, dlatego Sąd zobowiązał Prezydenta Miasta Chorzowa do rozpatrzenia wniosku J. J. w zakresie udostępnienia mu wykazu uchwał podjętych przez Zarząd Miasta.

Jednocześnie WSA w Gliwicach zaznaczył, że pisma organu kierowane do skarżącego, a związane z jego wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, podpisywane były przez Sekretarza Miasta Chorzowa, natomiast z akt administracyjnych sprawy nie wynika, by uprawnienia do rozpoznawania spraw z zakresu informacji publicznej zostały powierzone tej osobie przez Prezydenta Miasta, stosownie do treści art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.).

Uznając zatem zarzut bezczynności za uzasadniony, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uwzględnił skargę J. J., stosując w tym zakresie art. 149 i art. 286 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270), natomiast o kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 tej ustawy.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego złożył Prezydent Miasta Chorzowa, wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego według obowiązujących norm.

Na podstawie art. 174 pkt 2 ww. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wyrokowi zarzucono naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 3 § 2 pkt 8, art. 141 § 4 i art. 149 ww. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy o dostępie do informacji publicznej, polegające na przeprowadzeniu przez Sąd I instancji niewłaściwej kontroli działalności administracji publicznej, przejawiającej się w tym, że Sąd ten błędnie ustalił stan faktyczny sprawy, czemu dał wyraz w uzasadnieniu wyroku, a w konsekwencji bezzasadnie uznał, że organ był bezczynny, podczas gdy organ podejmował czynności materialno – techniczne, mające na celu udostępnienie informacji publicznej.

Autor skargi kasacyjnej wyjaśnił, że organ nie wiedział, w jakiej formie ma udzielić informacji publicznej, a wiadomość o formie i sposobie udzielenia informacji powziął w momencie wniesienia skargi przez skarżącego. W tym czasie organ nie zakończył jeszcze postępowania i nie doszło do jego umorzenia, bowiem wiedząc, że jest dysponentem informacji publicznej, o którą wystąpił wnioskodawca, chciał jej udzielić, informując wnioskodawcę o przyczynach niezałatwienia wniosku w terminie, co wyklucza zarzut o istnieniu stanu jego bezczynności.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną J. J. wniósł o jej oddalenie, skazując, że wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach jest prawidłowy.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Podstawy te determinują kierunek postępowania Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wobec niestwierdzenia z urzędu nieważności postępowania, Naczelny Sąd Administracyjny ogranicza swoje rozważania do oceny wskazanych w skardze podstaw kasacyjnych.

Skarga kasacyjna analizowana pod tym kątem nie zawiera usprawiedliwionych podstaw, co sprawia, że nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawa kasacyjna została oparta jedynie o zarzut naruszenia prawa procesowego w związku z zastosowanym w sprawie prawem materialnym. Istota tego zarzutu sprowadza się do twierdzenia, że Sąd I instancji niewłaściwie przeprowadził kontrolę działalności administracji publicznej, ponieważ błędnie ustalił stan faktyczny sprawy, czemu dał wyraz w uzasadnieniu wyroku, a w konsekwencji bezzasadnie uznał, że organ był bezczynny, podczas gdy Prezydent Miasta Chorzowa podejmował czynności materialno – techniczne, mające na celu udostępnienie żądanej informacji publicznej. Innymi słowy, autor skargi kasacyjnej upatruje wadliwości w procedowaniu Sądu I instancji, podnosząc, że Sąd ten uchybił treści art. 3 § 2 pkt 8, art. 141 § 4 i art. 149 ww. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), uwzględniając skargę na bezczynność w sytuacji, gdy nie było ku temu podstaw.

W związku z tak sformułowanym zarzutem, należy wyjaśnić, że naruszenie przepisów postępowania może stanowić podstawę kasacyjną, ale jedynie w przypadku, gdy naruszenie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 174 pkt 2 ww. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), co oznacza, że na stronie skarżącej ciąży obowiązek wykazania, że gdyby nie doszło do zarzucanego naruszenia procedury, to wyrok, jaki by zapadł, byłby zupełnie odmiennej treści. Tymczasem autor skargi kasacyjnej nie wykazał takiej zależności ani w samych podstawach kasacyjnych, ani w ich uzasadnieniu. Niewykazanie rzeczonej zależności wynika jednak z faktu, że Sąd I instancji w pełni zasadnie uznał, że organ pozostawał w bezczynności w świetle przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, a przedstawione w motywach zaskarżonego wyroku przepisy prawa, jak również ich prawidłowa wykładnia i zastosowanie w kontekście właściwie ustalonego stanu faktycznego, nie dają podstaw ani do kwestionowania samego rozstrzygnięcia, jak i jego uzasadnienia, które odpowiada treści art. 141 § 4 ww. ustawy – Prawo postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 1 ww. ustawy o dostępie do informacji publicznej, informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium, jest udostępniana na wniosek. Stosownie zaś do treści art. 13 ust. 1 i 2 tej ustawy, udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

Z przepisów tych wynika, że dysponent informacji publicznej jest zobowiązany do jej udostępnienia na wniosek, jeśli informacja nie została wcześniej udostępniona i nie funkcjonuje w obiegu publicznym. Realizacja wniosku o dostęp do informacji publicznej ma nastąpić bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, chyba że istnieją powody, które uniemożliwiają udzielenie informacji publicznej bez nieuzasadnionej zwłoki. W takim przypadku podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, powiadamia wnioskodawcę w terminie 14 dni o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Należy przyjąć, że z chwilą doręczenia powiadomienia, o którym mowa w art. 13 ust. 2 ww. ustawy, wyznaczony w nim termin na realizację wniosku, a mieszczący się w terminie 2 miesięcy, uwalnia w tym czasie dysponenta informacji publicznej od zarzutu bezczynności. Powiadomienie wskazuje bowiem, że dysponent informacji publicznej proceduje w kierunku rozpatrzenia wniosku, które z przyczyn przez niego podanych nie może jednak nastąpić niezwłocznie. Powiadomienie w powyższym trybie winno być kwalifikowane w kategoriach czynności materialno – technicznej, poprzedzającej samo udzielenie informacji publicznej, jako że bezpośrednio zmierza do jej udostępnienia. Skierowanie zatem do wnioskodawcy powiadomienia o wydłużeniu terminu realizacji jego wniosku o dostęp do informacji publicznej świadczy o braku bezczynności podmiotu zobowiązanego, gdyby zainteresowany podniósł zarzut zwłoki organu w tym czasie. Natomiast bezskuteczny upływ wyznaczonego w powiadomieniu terminu i nieudzielenie informacji publicznej przez dysponenta informacji może świadczyć o jego zwłoce w zakresie rozpatrzenia wniosku i stanowić podstawę do złożenia skargi na bezczynność.

Od powiadomienia o wyznaczeniu terminu na realizację wniosku o dostęp do informacji publicznej odróżnić należy powiadomienie wnioskodawcy o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem, ze wskazaniem, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy o dostępie do informacji publicznej, udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się. Z cyt. norm wynika, że powiadomienie o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem, ze wskazaniem, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie, obwarowane jest zarówno terminem, w którym wnioskodawca ma się ustosunkować do propozycji organu, jak i rygorem, który podlega zastosowaniu w przypadku niezłożenia wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu. Powiadamianie w tym trybie znajduje zastosowanie nie tylko w sytuacji braku możliwości zrealizowania wniosku w sposób lub w formie określonych przez zainteresowanego, ale także, gdy chodzi o udostępnienie informacji publicznej przetworzonej, kiedy istnieje konieczność wykazania przez wnioskodawcę powodów, dla których spełnienie jego żądania udzielenia informacji publicznej byłoby szczególnie istotne dla interesu publicznego. Dla przyjęcia, że podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej proceduje zgodnie z ustawą, wymagane jest, by powiadomienie o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem, ze wskazaniem, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie, zostało opatrzone rygorem i terminem na jego realizację, wszak te elementy nie tylko determinują dalsze czynności procesowe podmiotu zobowiązanego, ale świadczą o skuteczności podejmowanego powiadomienia. Zamieszczenie tych elementów w powiadomieniu wpływa bowiem na realizację wniosku w sposób lub w formie zaproponowanych przez dysponenta informacji, ewentualnie, wobec braku jakiejkolwiek odpowiedzi ze strony wnioskodawcy – pozwala podmiotowi zobowiązanemu na podjęcie czynności zmierzających do wydania decyzji o umorzeniu postępowania o udzielenie informacji publicznej, co uzasadnia konieczność stosowania w tym zakresie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.). Omawiane powiadomienie także należy kwalifikować jako czynność materialno – techniczną, zmierzającą bezpośrednio do udzielenia informacji bądź umorzenia postępowania, w zależności od stanowiska strony, a jego podjęcie z zachowaniem wskazanych elementów na tym etapie postępowania (14 dni od dnia doręczenia powiadomienia) również świadczy o braku bezczynności podmiotu zobowiązanego. Niewskazanie zaś w powiadomieniu terminu i rygoru powoduje, że podjęta w powyższym trybie czynność dysponenta informacji publicznej jest bezskuteczna, rzutująca na jego nieprawidłowe procedowanie, w istocie świadcząca o jego zwłoce w rozpatrywaniu wniosku, jako że ten ma być załatwiony w trybie i na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej, zważywszy że organ administracji publicznej, a takim jest Prezydent Miasta Chorzowa, działa na podstawie i w granicach prawa, zgodnie z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W rozpoznawanej sprawie Prezydent Miasta Chorzowa jednocześnie stosował zarówno powiadomienie o wyznaczeniu terminu na realizację wniosku o dostęp do informacji publicznej w zakresie uchwał Zarządu Miasta, jak i powiadomienie wnioskodawcy o przyczynach braku możliwości udostępnienia tej informacji zgodnie z wnioskiem, ze wskazaniem, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. O ile powiadomienie o wyznaczeniu terminu na realizację wniosku nie budzi wątpliwości i może być ocenione jako prawidłowe w kontekście powyżej przedstawionych rozważań, o tyle powiadomienie wnioskodawcy o przyczynach braku możliwości udostępnienia tej informacji zgodnie z wnioskiem, ze wskazaniem, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie, nasuwa wątpliwości i to nie tylko w kontekście wysyłanych do strony następujących po nim pism, które w istocie nie wywoływały żadnych skutków prawnych. Przede wszystkim w piśmie z dnia 28 października 2011 r. organ nie określił ani terminu, ani rygoru, które wynikają z art. 14 ust. 2 ww. ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nawet gdyby przyjąć – jak hipotetycznie założył Sąd I instancji – że pismo to, pomimo braku określenia w nim terminu i rygoru, jest powiadomieniem, zważywszy na jego treść, to wobec braku odpowiedzi ze strony wnioskodawcy organ winien doprowadzić do wydania decyzji umorzeniowej. To z kolei wymaga, by wniosek o udzielenie informacji został przez stronę podpisany, ze wskazaniem adresu do doręczeń, do czego organ winien wezwać stronę w trybie art. 64 § 2 kpa, stosując wynikający z tego przepisu rygor, wszak chodzi o wydanie decyzji administracyjnej. Tego rodzaju czynności procesowe w sprawie nie zostały podjęte, co z pewnością świadczy o zwłoce organu, jak trafnie zauważył Sąd I instancji. Z drugiej natomiast strony, zarzutu bezczynności nie niweczą kolejne pisma kierowane do zainteresowanego, które nie konwalidowały zaistniałych błędów w procedowaniu organu, i które w żaden sposób nie uwalniają go od zarzutu zwłoki na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej, ponieważ Prezydent Miasta Chorzowa także w nich nie określił terminu i rygoru, jak tego wymaga art. 14 ust. 2 ww. ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Autor skargi kasacyjnej w jej uzasadnieniu sam zauważa, że organ nie zakończył prowadzonego postępowania, a realizacja wniosku skarżącego stała się możliwa dopiero na etapie złożenia skargi do WSA w Gliwicach, bowiem organ wcześniej nie wiedział, w jakiej formie ma udzielić informacji publicznej, a wiadomość o formie i sposobie udzielenia informacji powziął w momencie wniesienia przez niego skargi. Skoro tak, to Prezydent Miasta Chorzowa mógł zastosować art. 54 § 3 ww. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zgodnie z którym organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy. Uwzględniając skargę, organ stwierdza jednocześnie, czy działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa. Oczywiście niezastosowanie tego przepisu nie rodzi żadnych konsekwencji dla organu administracji, który stwarza jedynie prawną możliwość uwzględnienia przez niego skargi. Jednak jego niezastosowanie może świadczyć o istniejących w dalszym ciągu po stronie organu wątpliwościach co do sposobu i formy realizacji wniosku strony. Toteż, odchodząc od hipotetycznych stwierdzeń czy założeń, w celu wyeliminowania jakichkolwiek wątpliwości, procedowanie organu, by mogło być uznane za prawidłowe i prawnie skuteczne, Prezydent Miasta Chorzowa winien powtórzyć czynność powiadomienia wnioskodawcy o przyczynach braku możliwości udostępnienia żądanej informacji zgodnie z wnioskiem, ze wskazaniem, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być mu udostępniona niezwłocznie, określając w powiadomieniu termin i rygor, wynikające z art. 14 ust. 2 ww. ustawy. Jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji publicznej podlegać będzie umorzeniu w drodze decyzji administracyjnej, przy zastosowaniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, o czym była mowa wcześniej, zważywszy że wniosek został skierowany do organu drogą elektroniczną.

Z tych względów, Naczelny Sąd Administracyjny, działając w oparciu o art. 184 cyt. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł, jak w sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt