Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jan Paweł Tarno (spr.) Sędziowie NSA Małgorzata Pocztarek del. WSA Dariusz Chaciński Protokolant sekretarz sądowy Julia Chudzyńska po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej D. O.-Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 stycznia 2016 r. sygn. akt II SA/Wa 1246/15 w sprawie ze skargi D. O.-Z. na decyzję Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy nadania stopnia doktora habilitowanego oddala skargę kasacyjną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 26 stycznia 2016 r., II SA/Wa 1246/15 oddalił skargę D. O.-Z. na decyzję Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z [...] lutego 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego. W uzasadnieniu Sąd podniósł, że zgodnie z art. 21 ust. 1 w zw. z art. 18a ustawy z 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595 ze zm.), osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora habilitowanego może wnieść odwołanie od uchwały Rady Wydziału do Centralnej Komisji za pośrednictwem właściwej rady w terminie miesiąca od dnia doręczenia uchwały wraz z uzasadnieniem. Postępowanie w sprawach o nadanie tytułu naukowego cechuje znaczna odrębność w stosunku do postępowania prowadzonego wprost na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 29 ustawy z 14 marca 2003 r., w postępowaniach dotyczących nadania stopnia doktora i doktora habilitowanego albo tytułu profesora oraz nadania, ograniczenia, zawieszenia i pozbawienia uprawnienia do nadawania tych stopni w zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Oznacza to, że jeżeli omawiana ustawa zawiera szczególną regulację (lex specialis), to nie ma podstaw do stosowania w tym zakresie przepisów k.p.a. Inaczej mówiąc, postępowanie w sprawach stopni i tytułu naukowego jest postępowaniem administracyjnym prowadzonym na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów k.p.a., z odrębnościami wynikającymi z przepisów procesowych zamieszczonych w ustawie o stopniach naukowych (...). Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 stycznia 2012 r., I OSK 2052/11, "postępowanie w sprawach o nadanie stopnia lub tytułu naukowego ma charakter szczególny, który wynika ze specyfiki tego rodzaju postępowań, gdyż cechuje je znaczna odrębność w stosunku do postępowań prowadzonych jedynie na podstawie przepisów k.p.a.".

Zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego w postępowaniu przed Centralną Komisją postępowanie dowodowe ogranicza się do uzyskania recenzji oraz stanowisk sekcji; art. 75 § 1 k.p.a. (jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy) nie ma zastosowania w postępowaniu o nadanie stopnia naukowego (wyrok z 27 października 2006 r., I OSK 192/06); charakter postępowania odwoławczego przed Centralną Komisją nie jest identyczny jak w przypadku postępowania odwoławczego od decyzji organu administracji publicznej, prowadzonego na podstawie przepisów k.p.a. Wynika to przede wszystkim ze specyfiki postępowania w sprawie nadawania stopni i tytułów naukowych. Komisja, poza oceną legalności zaskarżonej uchwały Rady Wydziału, przeprowadza własne postępowanie, co wynika wprost z art. 35 ustawy, a podejmowana decyzja zapada w głosowaniu tajnym, co powoduje, że również przepisy dotyczące postępowania odwoławczego muszą być stosowane odpowiednio, a nie wprost (wyrok z 20 kwietnia 2007 r., I OSK 1661/06); Centralna Komisja ma kompetencje ograniczone wyłącznie do kontroli, a nie do merytorycznego orzekania w zakresie stopni naukowych. Szczególny przedmiot tego postępowania powoduje, że nie można stosować art. 7, art. 79 § 1 i § 2, art. 81 k.p.a. do rozpoznania spraw w tym postępowaniu (wyrok z 26 maja 2007 r., I OSK 145/07).

Zgodnie z art. 20 ust. 1 tej ustawy, uchwały, o których mowa w art. 14 ust. 2 i art. 18 ust. 2, są podejmowane w głosowaniu tajnym.

Skarga w niniejszej sprawie zawiera przede wszystkim zarzuty natury proceduralnej, a jak wyżej wskazano ustawa kompleksowo reguluje przedmiot awansów, stąd Kodeks postępowania administracyjnego ma w sprawie jedynie odpowiednie zastosowanie (w sprawach nieuregulowanych). Z akt postępowania wynika, że po wysłuchaniu opinii recenzentów Centralnej Komisji, w głosowaniu tajnym przeciw wnioskowi o uchylenie zaskarżonej uchwały Rady Wydziału, której dotyczy odwołanie, za uchyleniem zaskarżonej uchwały 0 – głosów, przeciw – 30 głosów, wstrzymujących się – 0 głosów. Prezydium Centralnej Komisji, po zapoznaniu się ze stanowiskiem Sekcji w rozpoznawanej sprawie postanowiło w głosowaniu tajnym, nie przyjąć odwołania i utrzymać w mocy zaskarżoną uchwalę Rady Wydziału za uchyleniem zaskarżonej uchwały – 0 głosów, przeciw – 11 głosów, wstrzymujących się – 0 głosów.

Sąd administracyjny nie jest uprawniony do oceniania, czy osoba ubiegająca się o uzyskanie stopnia naukowego doktora habilitowanego posiada znaczny dorobek naukowy, a przedłożona przez kandydata rozprawa habilitacyjna stanowi znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny naukowej. Nadto nie jest uprawniony do merytorycznej kontroli recenzji stanowiących m. in. podstawę wydania uchwały przez Radę Wydziału. W ramach postępowania sądowego nie dochodzi tym samym do oceny trafności opinii recenzentów w aspekcie dorobku naukowego kandydata i wartości naukowej przedstawionej pracy habilitacyjnej dlatego zarzuty w tym zakresie uznać należało za chybione. Podkreślić należy, iż jednoznacznie negatywne oceny recenzentów nie mogą więc zostać zaprzeczone wyjaśnieniami strony. Z tego powodu, krytyczne oceny recenzji i polemika ze stwierdzeniami w nich zawartymi, nie mogły odnieść zamierzonego skutku.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 107 § 1 i § 3 k.p.a. w zw. z art. 11 k.p.a., wyjaśnić należy, że treść uzasadnienia decyzji Centralnej Komisji może budzić niejednokrotnie pewien niedosyt strony, ale należy mieć na uwadze, że decyzja tego organu jest uchwałą podejmowaną przez określone gremium i to w głosowaniu tajnym. Głosowanie to jest przy tym tajne zarówno dla kandydata, jak i dla członków Komisji. Z tego powodu uzasadnienie decyzji musi cechować pewna ogólnikowość, gdyż decyzja ta jest siłą rzeczy pewną wypadkową szeregu ocen i poglądów, niekoniecznie podzielanych w całości przez całe gremium. W ocenie Sądu, w toku postępowania przed Radą Wydziału nie doszło do naruszenia przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć wpływ na prawidłowość podjętej uchwały o odmowie nadania stopnia naukowego skarżącej. Podjęta uchwała jest wyrazem woli organu kolegialnego, który biorąc pod uwagę całość okoliczności sprawy, zarówno przemawiających na korzyść strony jak i przeciwko niej, podjął w głosowaniu autonomiczną decyzję o sposobie załatwienia sprawy. Szczególny tryb postępowania przed Centralną Komisją określony w art. 21 ustawy powoduje, że nie znajduje w nim zastosowanie art. 7, art. 8, art. 77 k.p.a.

W sprawie nie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego ani przepisów postępowania, mogących mieć wpływ na jej rozstrzygnięcie. Tym samym stwierdzić należy, iż skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wywiodła D. O.-Z., zaskarżając go w całości oraz wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie przepisów postępowania, tj.:

a) Niezastosowanie art. 145 § 1 pkt 1 lit c p.p.s.a. poprzez nieuwzględnienie skargi na decyzję Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z [...] lutego 2015 r. nr [...], wobec niedostrzeżenia, iż decyzja ta została wydana z naruszeniem art. 77 k.p.a. i art. 80 k.p.a. a to z uwagi na brak dopuszczenia i przeprowadzenia przez organ dowodu z recenzji wydanych przez Departament Instrumentów Polityki Naukowej MNiSW w ramach grantu [...] przez co postępowanie było prowadzone z brakiem wyczerpującego i wszechstronnego zbadania materiału dowodowego będącego podstawą wydania decyzji, co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy;

b) Niewłaściwe zastosowanie art. 151 p.p.s.a. przez niezasadne oddalenie skargi na decyzję Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z [...] lutego 2015 r., nr [...], w której decyzja ta została wydana z naruszeniem art. 77 k.p.a. i art. 80 k.p.a.; zaś wskazane uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ uwzględnienie wskazanego błędu skutkowałoby uwzględnieniem skargi;

c) Niezastosowanie art. 106 § 3 p.p.s.a., które to uchybienie miało istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez brak zwrócenia się przez Wojewódzki Sąd Administracyjny do Departamentu Instrumentów Polityki Naukowej MNiSW po recenzje z grantu [...], gdyż dowody z recenzji grantu stanowiącego rozprawę habilitacyjną skarżącej mogły wpłynąć na odmienne rozstrzygnięcie a to wobec sprzeczności zawartych w recenzjach opracowanych przez recenzentów Komisji habilitacyjnej i recenzentów Ministerstwa,

d) Niezastosowanie art. 141 § 4 p.p.s.a. przez brak odniesienia się w treści uzasadnienia do stanowiska skarżącej określonego w treści skargi i w związku z tym uniemożliwieniu prawidłowej kontroli kasacyjnej orzeczenia,

e) Niezastosowanie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a., wobec naruszenia art. 16 ust. 1 ustawy o stopniach naukowym (...) wobec braku uznania, iż w świetle ustawy przesłanki dopuszczenia osoby do postępowania habilitacyjnego nie stanowią jednocześnie przesłanki nadania stopnia doktora habilitowanego,

f) Niezastosowanie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. wobec naruszenia art. 20 ust. 6 ustawy o stopniach naukowych (...) w związku z art. 18a ust. 5 ustawy o stopniach naukowych (...) wobec błędnego przyjęcia, iż powołani Członkowie Komisji habilitacyjnej w osobach recenzentów spełniali ustawowe przesłanki uzasadniające ich powołanie;

g) Niezastosowanie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. wobec naruszenia art. 18a ust. 7 ustawy o stopniach naukowych (...) w związku z art. 16 i art. 16 ust. 4 tej ustawy w związku z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego (Dz. U Nr 196 poz. 1165) poprzez uznanie, iż recenzje spełniały ustawowe wymogi; a także naruszenia przepisów prawa materialnego, tj.:

a) art. 16 ust. 1 ustawy o stopniach naukowych (...) poprzez błędną wykładnię ww. przepisu i przyjęcie, iż w świetle ustawy przesłanki dopuszczenia osoby do postępowania habilitacyjnego nie stanowią jednocześnie przesłanki nadania stopnia doktora habilitowanego;

b) art. 20 ust. 6 ustawy o stopniach naukowych (...) w związku z art. 18a ust. 5 tej ustawy poprzez przyjęcie, iż powołani Członkowie Komisji habilitacyjnej w osobach recenzentów spełniali ustawowe przesłanki uzasadniające ich powołanie,

c) art. 18a ust. 7 ustawy o stopniach naukowych (...) w związku z art. 16 i art. 16 ust. 4 tej ustawy w związku z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego poprzez uznanie, iż recenzje spełniały ustawowe wymogi, jakim winny odpowiadać recenzje.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że zgodnie z art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c p.p.s.a. "Sąd uwzględniając skargę, na decyzję, lub postanowienie uchyla decyzję, lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi inne naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy". Jednocześnie zgodnie z art. 1 p.p.s.a. sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta jest sprawowana pod względem zgodności z prawem rozstrzygnięć administracyjnych. Skoro orzeczenie sądu nie uwzględnia istotnych uchybień proceduralnych popełnionych w postępowaniu prowadzonym przez organ administracji publicznej, orzeczenie to nie może zostać uznane za zgodne z prawem. W niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie błędnie przyjął, że zaskarżona decyzja nie została wydana z naruszeniem art. 77 k.p.a. i art. 80 k.p.a. Tymczasem zgodnie z art. 77 k.p.a. "organ administracji publicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zabrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy", wymogowi temu organy administracji publicznej jednak nie sprostały. Wskazać należy, iż skarżąca w ramach postępowania habilitacyjnego wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu m.in. z recenzji wydanych przez Departament Instrumentów Polityki Naukowej MNiSW, które to recenzje były dla niej korzystne. Tymczasem organ pomimo powzięcia wiadomości w tymże zakresie, nie przeprowadził na tą okoliczność żadnego postępowania wyjaśniającego i nie zebrał w sposób wyczerpujący materiału dowodowego mogącego stanowić podstawę wydania decyzji. Opinie recenzentów mają formalnie charakter pomocniczy dla Komisji i stanowią tylko materiał do podejmowania decyzji przez organ. Strona ma prawo wiedzieć, dlaczego Centralna Komisja uznała za wiarygodne recenzje negatywne jednocześnie odmawiając przeprowadzenia dowodu z recenzji pozytywnych.

Zarzut ten wydaje się być o tyle istotny, że w sprawie pojawiły się istotne wątpliwości wynikające z wewnętrznej sprzeczności recenzji stwierdzających z jednej strony, że habilitantka swoim dorobkiem naukowym poczyniła znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny naukowej (lateralizacja ruchowa), dorobek badawczy zawiera kilka znaczących osiągnięć (tym samym spełnia ona warunek wynikający z art. 16 ust. 1 ustawy o stopniach naukowych (...), przy jednoczesnym stwierdzeniu, że przedstawiony dorobek nie odpowiada wymogom stawianym kandydatom do stopnia doktora habilitowanego, gdyż skarżąca nie jest osobą dojrzałą do samodzielnego działania w zakresie organizacji nauki i prowadzenia badań naukowych, przy czym zaniechano uzasadnienia powyższego. Brak przeprowadzenia przez organ administracji publicznej postępowania w zakresie zapoznawania się z dokumentacją recenzentów powołanych przez Ministerstwo Departament Instrumentów Polityki Naukowej MNiSW wobec dostrzeżonej wewnętrznej sprzeczności recenzji skutkuje uznaniem, iż w postępowaniu administracyjnym organ uchybił obowiązkowi wyczerpującego i wszechstronnego zbadania materiału dowodowego będącego podstawą wydania decyzji.

Opisane powyżej naruszenie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c p.p.s.a. skutkuje w konsekwencji niewłaściwym zastosowaniem art. 151 p.p.s.a. Oddalenie skargi na decyzję Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z [...] lutego 2015 r., która to decyzja Centralnej Komisji została wydana z naruszeniem art. 77 k.p.a. i art. 80 k.p.a. i w związku z powyższym należało ją uchylić. Wskazane przez skarżącą uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ jego uwzględnienie skutkowałoby uwzględnieniem skargi.

Zgodnie z art. 106 § 3 p.p.s.a. "Sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia w sprawie". Postępowanie dowodowe, o którym mowa w art. 106 § 3 p.p.s.a. ma charakter uzupełniający, a zatem za jego pomocą można dokonywać tylko takich ustaleń faktycznych, które są niezbędne do dokonania oceny zgodności z prawem prowadzonego postępowania administracyjnego. W tej sytuacji prowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego zależy od uznania sądu rozpoznającego skargę, gdyż to ten sąd decyduje czy w sprawie wystąpiły istotne wątpliwości takiego wyjaśnienia wymagające. "Celem uzupełniającego postępowania dowodowego, o którym mowa w art. 106 § 3 p.p.s.a. nie jest ponowne ustalanie stanu faktycznego sprawy administracyjnej, lecz ocena, czy właściwe w sprawie organy administracji publicznej ustaliły ten stan, zgodnie z regułami obowiązującymi w procedurze administracyjnej, a następnie, czy prawidłowo zastosowały przepis prawa materialnego do poczynionych w sprawie ustaleń" – wyrok NSA z 3 lipca 2014 r., II GSK 471/2013.

Gdyby Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie dokonał prawidłowej analizy akt, zauważyłby powyższe braki proceduralne, do których doszło już na etapie toczącego się postępowania administracyjnego, działając na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a. przeprowadziłby dowód z urzędu i zwróciłby się zgodnie z wyrażonym przez skarżącą wnioskiem do Departamentu Instrumentów Polityki Naukowej MNiSW celem uzyskania dokumentów w postaci recenzji pracy naukowej skarżącej, albowiem w sprawie pojawiły się istotne wątpliwości wynikające z wewnętrznej sprzeczności recenzji stwierdzających z jednej strony, że habilitantka swoim dorobkiem naukowym poczyniła znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny naukowej (lateralizacja ruchowa), dorobek badawczy zawiera kilka znaczących osiągnięć przy jednoczesnym stwierdzeniu, że przedstawiony dorobek nie odpowiada wymogom stawianym kandydatom do stopnia doktora habilitowanego gdyż skarżąca nie jest osobą dojrzałą do samodzielnego działania w zakresie organizacji nauki i prowadzenia badań naukowych, przy jednoczesnym zaniechaniu uzasadnienia powyższego i braku odniesienia się do ogólnych kryteriów ocennych ukształtowanych w ramach dotychczasowych przewodów habilitacyjnych.

Art. 141 § 4 p.p.s.a. określa niezbędne elementy uzasadnienia, których zamieszczenie pozwala odtworzyć tok rozumowania Sądu, który doprowadził do takiego właśnie rozstrzygnięcia. Wskazuje on w swej treści na trzy elementy, które muszą się znaleźć w uzasadnieniu wyroku, czyli a) opis historyczny sprawy, zawierający prezentację jej okoliczności faktycznych, przebiegu i stanowisk stron do momentu podjęcia ostatecznego rozstrzygnięcia (decyzji, postanowienia bądź innej czynności administracyjnej) zaskarżonego do Sądu administracyjnego, b) prezentacja stanowisk stron w postępowaniu sądowoadministracyjnym obejmująca w pierwszym rzędzie zarzuty skargi oraz argumenty strony przeciwnej zawarte w odpowiedzi na nią, uzupełnione ewentualnie o stanowiska innych uczestników postępowania oraz c) stanowisko Sądu obejmujące wskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia wraz z jej wyjaśnieniem. Do sytuacji, w której wadliwość uzasadnienia wyroku może stanowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej, należy zaliczyć tę, gdy to uzasadnienie nie pozwala na kontrolę kasacyjną orzeczenia. Dzieje się tak wówczas, gdy nie ma możliwości jednoznacznej rekonstrukcji podstawy rozstrzygnięcia – wyrok NSA z 25 lutego 2009 r., I OSK 487/08.

Obowiązek zwięzłego przedstawienia stanu sprawy, o którym mowa w art. 141 § 4 p.p.s.a. obejmuje nie tylko przytoczenie ustaleń dokonanych przez organ administracji publicznej, ale także ich ocenę pod względem zgodności z prawem (art. 3 § 1 tej ustawy). Nie wystarczy ograniczyć się do stwierdzenia, co ustalił organ, lecz niezbędne jest wskazanie, które ustalenia zostały przyjęte przez sąd pierwszej instancji, a które nie – wyrok NSA z 12 maja 2005 r., FSK 2123/04. Tymczasem Sąd I instancji nie odniósł się w żaden sposób do żądania strony wyrażonego w skardze, a także do dokumentów, które w swej treści uzasadniały żądanie strony, tym samym nie wypowiedział się czy okoliczności w nich przedstawione były zasadne albo dlaczego Sąd nie dał im wiary lub odmówił przedmiotu zasadności. "Lakoniczne i ogólnikowe uzasadnienie wyroku uchylającego decyzję, administracyjną, pozbawiające stroni informacji o przesłankach rozstrzygnięcia, a organ administracji także wskazówek co do kierunku dalszego prowadzenia postępowania administracyjnego, naruszą prawo" - wyrok NSA z 31 maja 2004 r., FSK 119/04.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o stopniach naukowych (...) wymogiem dopuszczenia osoby do postępowania habilitacyjnego jest wykazanie się osiągnięciami naukowymi, uzyskanymi po otrzymaniu stopnia doktora stanowiącymi znaczny wkład autora w rozwój określonej dyscypliny naukowej (lub artystycznej) i wykazanie się istotną aktywnością naukową lub artystyczną. Ustawa nie formułuje wprost przesłanki nadania stopnia doktora habilitowanego, ale uznanie wymogu dopuszczenia do postępowania za przesłankę nadania stopnia jest wynikiem funkcjonalnej wykładni przepisów dotyczących przepisów postępowania habilitacyjnego. Wynika to jednoznacznie z intencji ustawodawcy – jako cel wprowadzenia nowelizacji ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. z 2014 r. poz. 1198) wskazano "koncentrowanie się w procedurze habilitacyjnej na ocenie osiągnięć naukowych kandydata, przeprowadzonej na podstawie przejrzystych i precyzyjnie określonych oraz obiektywnych kryteriów" (por. Sejm PR VI Kadencji, druk nr 3391). Celem ustawy było ograniczanie potencjalnej uznaniowości sporządzanych recenzji, i wzmocnienie potrzeby bezstronności oraz argumentacji merytorycznej. Nie ulega zatem wątpliwości, że znowelizowane przepisy prawne powstały w celu wyeliminowania autorytaryzmu wydawanych recenzji. Tym samym spełnienie kryteriów określonych w art. 16 ust. 1-4 ww. ustawy, w tym szczegółowo wymienionych w Rozporządzeniu z 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego jest w świetle ustawy przesłanką do nadania stopnia doktora habilitowanego (por. H. Izdebski, J. M. Zieliński, Ustawa o stopniach naukowych i tytule naukowym. Komentarz, s. 75, 81).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie dokonał naruszenia przepisów postępowania wobec niezastosowania art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. a to wobec naruszenia prawa materialnego tj. art. 20 ust. 6 ustawy o stopniach naukowych (...) w związku z art. 18 a ust. 5 ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym (...) i błędnego przyjęcia, iż powołani członkowie Komisji habilitacyjnej w osobach recenzentów spełniali ustawowe przesłanki uzasadniające ich powołanie. Zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy stopniami naukowymi są stopnie doktora i doktora habilitowanego określonej dziedziny nauki w zakresie danej dyscypliny naukowej. Mając powyższe na uwadze, konsekwentnie określono wymogi, jakie mają spełniać recenzenci – w postępowaniu o tytuł doktora habilitowanego ma to być osoba posiadająca tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny naukowej (art. 20 ustawy o stopniach naukowych (...). Z dniem 1 października 2011 r., czyli wraz z wejściem w życie nowelizacji Prawa o szkolnictwie wyższym, systematyka dziedzin naukowych leży w gestii ministra właściwego do spraw nauki i szkolnictwa wyższego (a nie jak dotychczas Centralnej Komisji). Na mocy Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz. U. 2011 Nr 179, poz. 1065) nowa systematyka przybrała trójstopniowy (a nie jak dotychczas dwustopniowy) podział nauk, uwzględniając: obszary wiedzy, dziedziny nauki i dyscypliny naukowe. Zgodnie z powyższymi regulacjami, dziedzina nauki skarżącej to dziedzina nauk o kulturze fizycznej (obszar nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej). Przepis art. 20 ust. 6 ustawy o stopniach naukowych (...) stanowi, że recenzentem ma być osoba posiadająca tytuł profesora z danej lub pokrewnej dziedziny, ale takie sformułowanie przepisu nie oznacza, że powołując recenzenta z danej dziedziny, a więc formalnie spełniającego wymóg z art. 20 ust. 6 można zupełnie pominąć dyscyplinę naukową, jaką reprezentuje recenzent i osoba ubiegająca się o tytuł. Za tym, że powołując recenzenta w postępowaniu o tytuł należy mieć na uwadze nie tylko dziedzinę nauki, ale i dyscyplinę naukową (a już bezwzględnie obszar wiedzy), świadczy sposób, w jaki pojęcia te zostały określone w powołanych wyżej aktach wykonawczych. Recenzje sporządzane w postępowaniu o tytuł, podobnie jak w postępowaniach o stopień, dotyczą osiągnięć i dorobku naukowego, stąd też aby mogły być sporządzone w sposób prawidłowy, obiektywny i rzetelny, powinny być sporządzane przez osoby najbardziej kompetentne w ramach danej dziedzinie nauki, a to oznacza, że powołując recenzenta należy mieć również na uwadze nie tylko dziedzinę naukową, jaką reprezentuje, ale również dyscyplinę naukową, a niejednokrotnie specjalizację w ramach danej dyscypliny. Obszar wiedzy recenzenta bezwzględnie winien być tożsamy z obszarem wiedzy reprezentowanym przez habilitanta.

Tymczasem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie całkowicie pominął fakt, iż jednym z recenzentów był prof. dr hab. J. S. C., który reprezentuje inny obszar wiedzy, jakim są nauki przyrodnicze, w ramach których uzyskał stopnie naukowe i tytuł. Za niedopuszczalny należy uznać fakt, iż osoba reprezentująca zupełnie inny obszar wiedzy jakim są nauki biologiczne recenzuje pracę habilitacyjną z obszaru nauk o kulturze fizycznej. W żadnym wypadku okoliczności "usprawiedliwiającej" nie może stanowić fakt, iż profesor jest zatrudniony na Akademii Wychowania Fizycznego w P. Nie ulega wątpliwości, iż tematyka lateralizacji jest bardzo wąskim zagadnieniem – specjalistycznym dlatego, co istotne, oceny dokonywać winny osoby co najmniej posiadające tytuł lub stopień naukowy z tego samego obszaru wiedzy a wobec wąskiej specjalizacji skarżącej (co zostało podkreślone w recenzjach) osoby reprezentujące tożsamą dyscyplinę naukową. W świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, opinie recenzentów mają walor opinii biegłego, a zarazem dowodu w rozumieniu art. 75 § 2 k.p.a. Nie można zaakceptować takiej sytuacji, że oceny kandydata do tytułu naukowego będą dokonywali specjaliści, nie z dziedziny, w której specjalizuje się ubiegający się o tytuł kandydat. W niniejszej sprawie to opinie specjalistów z innych dziedzin naukowych i obszaru, w której specjalizuje się skarżąca zadecydowały o odmowie udzielenia poparcia wnioskowi, co należy uznać za nieprawidłowe, skutkujące koniecznością wyeliminowania z obrotu prawnego wydanych rozstrzygnięć.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zupełnie pominął fakt, iż w ramach postępowania habilitacyjnego skarżącej, kolejni recenzenci uznani profesorzy H. S. i R. Ż. – pomimo iż spełniali wymóg z art. 20 ust. 6 ustawy o stopniach naukowych (...) (reprezentowali tożsamą dziedzinę nauki), składali rezygnację wskazując na brak kompetencji do oceny dorobku skarżącej, z uwagi na jej wąską specjalizację.

Całkowicie bezpodstawnym było pominięcie faktu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, iż Komisja habilitacyjna nie miała merytorycznych kompetencji do oceny dorobku naukowego skarżącej. Zgodnie z art. 18a ust. 5 ustawy o stopniach naukowych (...) wskazano, iż członkowie komisji habilitacyjnej powinni być osobami "o uznanej renomie naukowej, w tym międzynarodowej" spośród osób posiadających tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny naukowej. W przedmiotowej sprawie członkowie Komisji w osobach recenzentów, wobec powyżej podniesionych argumentów, nie spełnili wymogów niezbędnych do wydania przedmiotowych recenzji. Sąd błędnie przyjął, iż naruszenie procedury postępowania w ramach postępowania habilitacyjnego skarżącej wprawdzie zaistniało, ale nie miało wpływu na wynik postępowania. Standardy oceny poziomu efektów pracy naukowej kandydata do stopnia naukowego doktora habilitowanego ukształtowanych w ramach dotychczasowych przewodów habilitacyjnych wskazują, iż za niedopuszczalne należy uznać wydanie recenzji przez osobę spoza danego obszaru wiedzy. Za niedopuszczalne i nie znajdujące odzwierciedlania w przepisach ustawy o stopniach naukowych (...) należy uznać ponadto fakt, iż recenzenci mieli pomiędzy sobą możliwość zapoznania się z kontr recenzjami przed formalnym posiedzeniem komisji habilitacyjnej co jest nie tylko złamaniem zasady poufności i niezależności rzutującym na rzetelność osób dokonujących recenzji, ale w konsekwencji pozbawia osobę ubiegająca się o nadanie tytułu habilitanta obiektywnej i merytorycznej recenzji, co z punktu widzenia przepisów proceduralnych należy uznać za niedopuszczalne.

Pomimo, że skarżąca wskazywała na naruszenie procedury w tym przedmiocie to Sąd uznał błędnie, iż naruszenie to nie miało znaczenia w przedmiotowej sprawie, gdy tymczasem okoliczność ta zdaje się mieć obok kwalifikacji recenzentów decydujące znaczenie albowiem zaburza obiektywizm recenzenta w stopniu znacznym. Oznacza to bowiem, że recenzenci, którzy przygotowywali swoje recenzje w różnych odstępach czasu mieli możliwość zapoznania się z recenzjami przygotowanymi wcześniej przez innych recenzentów; co więcej, z tej możliwości skorzystali, co jest wprost napisane w protokole posiedzenia komisji. Jest to sytuacja nieproceduralna w postępowaniu habilitacyjnym i budząca uzasadnione wątpliwości. Potwierdzeniem powyższego był fakt zbieżności uwag, sformułowań i niekiedy całych fragmentów recenzji, co w oczywisty sposób budzi wątpliwości co do ich bezstronności. Brak możliwości dokonania przez Sąd oceny merytorycznej recenzji nie pozbawia go jednocześnie zwrócenia uwagi i odniesienia się do zarzutów skarżącej, jeśli użyte w recenzjach sformułowania mogą wywołać wrażenia stronniczości i braku ich samodzielności.

Zgodnie z art. 18a ust. 7 ustawy o stopniach naukowych (...) zadaniem recenzentów było jednoznaczne wypowiedzenie się czy dorobek wnioskodawcy spełnia ustawowe przesłanki nadania stopnia doktora habilitowanego określone w art. 16, w tym zgodnie z kryteriami określonymi w rozporządzeniu o którym mowa w art. 16 ust. 4. Tymczasem w żadnej z recenzji nie określono, czy dorobek habilitantki spełnia wymogi przewidziane w art. 16 ustawy, które należało ocenić wg ściśle określonych kryteriów zawartych w rozporządzeniu. Art. 16 ustawy o stopniach naukowych (...) mówi, że przesłankami do ubiegania się o habilitację jest posiadanie stopnia doktora oraz osiągnięcia naukowe, uzyskane po otrzymaniu stopnia doktora, stanowiące znaczny wkład autora w rozwój określonej dyscypliny naukowej, jak również wykazanie się przez kandydata istotną aktywnością naukową. Kryteria szczegółowe oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego, określa Rozporządzenie Ministra NiSW z 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego. Zgodnie z ww. rozporządzeniem w ocenie dorobku kandydata należy brać pod uwagę: a) osiągnięcia naukowo-badawcze habilitanta wyszczególnione w § 3 i § 4 rozporządzenia, b) współpracę międzynarodową w zakresie wyszczególnionym w § 5 rozporządzenia, c) dorobek dydaktyczny i popularyzatorski w zakresie wyszczególnionym w § 5 rozporządzenia d) uzyskane nagrody i wyróżnienia w zakresie wyszczególnionym w § 4 pkt 7 i § 5 pkt 3 rozporządzenia. Zadaniem recenzentów w świetle ustawy jest obiektywna ocena całości dorobku habilitanta w zakresie osiągnięć naukowo-badawczych, dydaktycznych, dotyczących współpracy międzynarodowej i działalności popularyzatorskiej, oparta na obiektywnych kryteriach określonych w rozporządzeniu. Ideą ujednolicenia kryteriów oceny osiągnięć habilitantów przez ustawodawcę było zobiektywizowanie i uwolnienie procesu recenzyjnego od czynników pozamerytorycznych i subiektywnych osądów. Konkluzja recenzji powinna zawierać opartą na udokumentowanych faktach jednoznaczną opinię recenzenta, czy habilitant spełnia konkretne kryteria określone w art. 16 ustawy o stopniach naukowych (...) wolną od wszelkich osobistych i pozamerytorycznych czynników. Tymczasem, żadna z przedstawionych recenzji nie spełnia wymogów określonych w ustawie. Tak przygotowane recenzje nie mogły stanowić rzetelnej podstawy merytorycznej dla uchwał Komisji habilitacyjnej i Rady Wydziału w postępowaniu awansowym.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

1. W myśl art. 174 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.) skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, albowiem według art. 183 § 1 ustawy - p.p.s.a. rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Związanie NSA podstawami skargi kasacyjnej wymaga prawidłowego ich określenia w samej skardze. Oznacza to konieczność powołania konkretnych przepisów prawa, którym – zdaniem skarżącego – uchybił sąd, określenia, jaką postać miało to naruszenie, uzasadnienia zarzutu ich naruszenia, a w razie zgłoszenia zarzutu naruszenia prawa procesowego – wykazania dodatkowo, że to wytknięte uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Kasacja nieodpowiadająca tym wymaganiom, pozbawiona konstytuujących ją elementów treściowych uniemożliwia sądowi ocenę jej zasadności. Ze względu na wymagania stawiane skardze kasacyjnej, usprawiedliwione zasadą związania Naczelnego Sądu Administracyjnego jej podstawami sporządzenie skargi kasacyjnej jest obwarowane przymusem adwokacko - radcowskim (art. 175 § 1 - 3 p.p.s.a). Opiera się on na założeniu, że powierzenie czynności sporządzenia skargi kasacyjnej wykwalifikowanym prawnikom zapewni jej odpowiedni poziom merytoryczny i formalny, umożliwiający Sądowi II instancji dokonanie kontroli zaskarżonego orzeczenia.

2. Skarga kasacyjna złożona w rozpoznawanej sprawie nie w pełni odpowiada tym wymaganiom. Po pierwsze, podstawy kasacyjne odnoszące się do prawa materialnego nie wskazują, czy wskazane przepisy zostały naruszone przez błędną ich wykładnię czy też niewłaściwe zastosowanie. Po drugie, podstawy kasacyjne odnoszące się do naruszenia przepisów postępowania nie zawsze określają, na czym miałoby polegać dane naruszenie. Po trzecie, nie wszystkie podniesione zarzuty są sprecyzowane w stopniu umożliwiającym ustalenie granic skargi kasacyjnej, co jest niezbędne ze względu na wymaganie określone w art. 183 § 1 zd. 1 p.p.s.a., któremu ma czynić zadość kontrola dokonywana przez Naczelny Sąd Administracyjny. Wskazane wady skargi kasacyjnej nie dyskwalifikują jej jednak w stopniu uzasadniającym jej odrzucenie.

3. Zarzut niewłaściwego zastosowania art. 151 p.p.s.a. zamiast art. 145 § 1 pkt 1 lit c p.p.s.a., wobec naruszenia przez organy art. 77 i art. 80 k.p.a. a to z uwagi na brak przeprowadzenia dowodu z recenzji wydanych przez Departament Instrumentów Polityki Naukowej MNiSW w ramach grantu [...] jest całkowicie chybiony. Specyfika postępowania wyjaśniającego w ramach postępowania habilitacyjnego polega na tym, że ocenie podlega materiał dowodowy samodzielnie wybrany i przedstawiony przez habilitantkę wraz z wnioskiem o wszczęcie postępowania habilitacyjnego (w niniejszej sprawie zgodnie z § 12 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 22 września 2011 r. w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodach doktorskich, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora – Dz. U. Nr 204, poz. 1200). Najpierw tej oceny dokonują wybrani przez Centralną Komisję recenzenci poprzez napisanie recenzji dorobku Habilitantki (art. 18a ust. 7 ustawy o stopniach naukowych). Później ten materiał wzbogacony o recenzje jest przedmiotem opinii komisji habilitacyjnej (art. 18a ust. 7 i 8 ustawy o stopniach naukowych), a następnie wraz z tą oceną zostaje przedstawiony właściwej radzie wydziału (art. 18a ust. 11 ustawy o stopniach naukowych).

4. Wynika stąd, że skarżąca mogła przedstawić recenzje wydane przez Departament Instrumentów Polityki Naukowej MNiSW w ramach grantu [...] w trybie określonym w § 12 cyt. rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 22 września 2011 r., ale jako materiał podlegający ocenie w postępowaniu habilitacyjnym. Natomiast recenzje w żadnym stopniu nie mogą być uznane za kontrdowód w stosunku do recenzji wydanych w toku postępowania habilitacyjnego przez recenzentów powołanych na podstawie art. 18a ust. 7 ustawy o stopniach naukowych, bo przepisy tej ustawy wyraźnie określają, jakie środki dowodowe mogą być przeprowadzane w postępowaniu habilitacyjnym.

5. Z powyższych względów w sprawie nie mógł mieć zastosowania art. 106 § 3 p.p.s.a., co czyni zarzut jego naruszenia bezpodstawnym.

6. Zarzut naruszenia art. 16 ust. 1 ustawy o stopniach naukowych (...) poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, iż w świetle ustawy przesłanki dopuszczenia osoby do postępowania habilitacyjnego nie stanowią jednocześnie przesłanki nadania stopnia doktora habilitowanego jest kompletnie bezzasadny. Przepis ten stanowi, że do postępowania habilitacyjnego może zostać dopuszczona osoba, która posiada stopień doktora oraz osiągnięcia naukowe lub artystyczne, uzyskane po otrzymaniu stopnia doktora, stanowiące znaczny wkład autora w rozwój określonej dyscypliny naukowej lub artystycznej oraz wykazuje się istotną aktywnością naukową lub artystyczną. Jednakże osobą, która dokonuje na tym etapie oceny, czy przesłanki wymienione w tym przepisie zostały spełnione jest sam wnoszący o nadanie mu stopnia doktora habilitowanego, bo skierowanie przez niego stosownego wniosku wraz z autoreferatem do Centralnej Komisji powoduje wszczęcie postępowania habilitacyjnego z dniem doręczenia podania Centralnej Komisji (art. 18a ust. 1 ustawy o stopniach naukowych w zw. z art. 61 § 3 k.p.a.). Natomiast, ocena, czy rzeczywiście zostały spełnione przesłanki warunkujące nadania stopnia doktora habilitowanego są przedmiotem postępowania wyjaśniającego, prowadzonego najpierw przed komisją habilitacyjną (art. 18a ust. 6 - 10 ustawy o stopniach naukowych), a następnie przed właściwą radą wydziału lub radą innej jednostki organizacyjnej szkoły wyższej (art. 18a ust. 11 ustawy o stopniach naukowych).

7. Nie ma usprawiedliwionych podstaw zarzut naruszenia art. 20 ust. 6 ustawy o stopniach naukowych (...) w związku z art. 18a ust. 5 tej ustawy, ponieważ powołani w trybie tego ostatniego przepisu recenzenci jako członkowie komisji habilitacyjnej spełniali ustawowe przesłanki warunkujące ich powołanie. Zgodnie z art. 20 ust. 6 członkiem komisji habilitacyjnej może być osoba posiadająca tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny naukowej lub artystycznej. Zgodzić się należy ze skarżącą kasacyjnie, że pod pojęciem pokrewnych dyscyplin naukowych należy rozumieć dyscypliny naukowe należące do tego samego obszaru wiedzy stosownie do załącznika stanowiącego wykaz obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz. U. Nr 179, poz. 1065). Niemniej literalne rozumienie art. 20 ust. 6 na gruncie rozpoznawanej sprawy jest niewystarczające, bo prowadziłoby do absurdalnych wniosków.

8. Jest rzeczą oczywistą, że osoba, która uzyskała stopień naukowy lub tytuł naukowy np. w obszarze nauk przyrodniczych może w wyniku zmiany swych zainteresowań naukowych stać się wyróżniającym specjalistą w obszarze innych nauk, np. medycznych nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej. Z taką sytuacją mamy do czynienia w odniesieniu do prof. dr hab. J. S. C., który co prawda uzyskał stopnie naukowe i tytuł w ramach obszaru wiedzy nauk przyrodniczych, ale zmienił swą specjalizację na dziedzinę nauk o kulturze fizycznej, co – jak wynika z akt sprawy – jest potwierdzone zarówno klasyfikacją naukową KBN, jak i prowadzeniem pracy naukowo-dydaktycznej na Akademii Wychowania Fizycznego w P. Wziąwszy pod uwagę fakt, że zasada, zgodnie z którą "clara non sunt interpretanda", (to co jest zrozumiałe i jasne nie wymaga interpretacji) nie jest aktualnie powszechnie akceptowana ani w doktrynie, ani też w orzecznictwie sądów administracyjnych, co podkreśla M. Zirk-Sadowski stwierdzając, że "dzisiaj problem bezpośredniego rozumienia tekstu prawnego budzi wiele wątpliwości" (Wykładnia w prawie administracyjnym, [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. t. 4, Warszawa 2012, s. 129) i na co zwrócił uwagę również Trybunał Konstytucyjny. [Przykładowo, w wyroku z 13 stycznia 2005 r., P 15/02, OTK-A 2005, nr 1, poz. 4 stwierdził, że "coraz częściej, także i w orzecznictwie zasada clara non sunt interpretanda zamienia się właściwie w zasadę interpretati cessat in clarin (interpretację należy zakończyć, gdy osiągnięto jej jednoznaczny rezultat)"] konieczne jest odstąpienie od wykładni językowej, jeżeli za takim rozwiązaniem przemawiają nader istotne argumenty (por. wyrok NSA z 10 listopada 2011 r., I FSK 1634/10) lub gdy wykładnia językowa przepisu prowadziłaby do wniosków absurdalnych (por. L. Morawski, Wykładnia w orzecznictwie sądów, Toruń 2002, s. 18). Skoro wykładnia prawa musi opierać się na założeniu racjonalności ustawodawcy, wewnętrznej spójności aktu prawnego, ale i całego sytemu prawa, to pominięcie wykładni językowej w niektórych przypadkach usprawiedliwia również konieczność nadania interpretowanym przepisom znaczenia, które uczyni je rozwiązaniami najtrafniejszymi prakseologicznie (por. wyrok WSA w Warszawie z 17 maja 2011 r., III SA/Wa 2759/10). Zgodnie z aktualnymi poglądami prezentowanymi w piśmiennictwie, ograniczenie się przez sąd wyłącznie do wykładni literalnej jest wręcz niewłaściwe, konieczne zatem jest potwierdzenie jej przez wykładnię systemową i funkcjonalną (por: M. Zirk-Sadowski, Wykładnia w prawie administracyjnym, op. cit., s. 126-208). Dlatego też pod pojęciem "osoby posiadającej tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny naukowej lub artystycznej" należy rozumieć również osobę, która posiada tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego i jednocześnie kwalifikację naukową KBN w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny naukowej lub artystycznej.

9. Nie można również podzielić zarzutu naruszenia art. 18a ust. 7 ustawy o stopniach naukowych (...) w związku z art. 16 i art. 16 ust. 4 tej ustawy i w związku z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego. Wobec jednoznacznie negatywnych recenzji przedstawionych komisji habilitacyjnej, brak odniesienia się w ich konkluzji do kryteriów zawartych art. 16 ust. 1 i 2 tej ustawy jest uchybieniem pozostającym bez wpływu na wynik sprawy, ponieważ treść tych recenzji nie pozostawia wątpliwości, że zdaniem recenzentów dorobek naukowy skarżącej kasacyjnie nie stanowi znacznego wkładu autorki w rozwój nauk o kulturze fizycznej.

10. Za nieuzasadniony należało wreszcie uznać zarzut naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. Uzasadnienie sporządzone z uchybieniem zasad określonych w art. 141 § 4 może stanowić naruszenie przepisów postępowania, które mogłoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy tylko w przypadku, jeżeli zawarta w nim ocena prawna (art. 153 p.p.s.a.) miałaby pierwszoplanowe znaczenie dla wadliwego, końcowego załatwienia sprawy. Zatem błędne uzasadnienie orzeczenia stanowi podstawę kasacyjną wymienioną w art. 174 pkt 2 p.p.s.a., tylko wówczas, gdy prowadzi do niezgodnego z prawem załatwienia sprawy. Uogólniając należy stwierdzić, że do sytuacji, w której wadliwość uzasadnienia wyroku może stanowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej, należy zaliczyć tę, gdy to uzasadnienie nie pozwala na kontrolę kasacyjną orzeczenia. Dzieje się tak wówczas, gdy nie ma możliwości jednoznacznej rekonstrukcji podstawy rozstrzygnięcia. Zatem – co do zasady – lakoniczne i ogólnikowe uzasadnienie wyroku uchylającego decyzję administracyjną, pozbawiające stronę informacji o przesłankach tego rozstrzygnięcia, a organ administracji także wskazówek co do kierunku dalszego prowadzenia postępowania administracyjnego, może być naruszeniem komentowanego przepisu w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Takich wadliwości nie ma w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, ponieważ zawiera ono wszystkie obligatoryjne elementy treści wymienione w art. 141 § 4 p.p.s.a., a zawarty w nim wywód prawny pozwala na jednoznaczną ocenę w toku kontroli instancyjnej, jakie znaczenie mających zastosowanie w niniejszej sprawie przepisów przyjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, i co zatem stanowiło podstawę prawną rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonym wyroku. Z kolei, brak ustosunkowania się do niektórych zarzutów podniesionych w skardze pozostaje bez wpływu na wynik sprawy, ponieważ są one oczywiście bezzasadne.

11. Skarżąca podjęła polemikę dotyczącą oceny materiału dowodowego, mającą wykazać, że doszło do spełnienia przesłanek warunkujących nadanie jej stopnia doktora habilitowanego. Nie wykazała jednak, że zaskarżony wyrok został podjęty z naruszeniem prawa. Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał skargę kasacyjną za niemającą usprawiedliwionych podstaw i na podstawie art. 184 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.

-----------------------

16