Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Kołodziej, Sędziowie WSA Ewa Marcinkowska (spr.), Olga Żurawska – Matusiak, Protokolant Beata Gibzińska, st. asyst. sędz., po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 maja 2012 r. sprawy ze skargi W. C. na decyzję Komendanta Głównego Policji z dnia [...] listopada 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania pozwolenia na broń palną do celów sportowych oddala skargę

Wnioskiem z dnia 11 kwietnia 2011 r. W. C.wystąpił do Komendanta Wojewódzkiego Policji w G. o:

1. wydanie pozwolenia na posiadanie broni palnej sportowej, w postaci broni:

a) bocznego zapłonu z lufami gwintowanymi o kalibrze do 6 mm;

b) centralnego zapłonu z lufami gwintowanymi o kalibrze do 12 mm;

c) gładkolufowej,

d) przystosowanej do strzelania wyłącznie przy pomocy prochu czarnego (dymnego) w łącznej ilości 21 egzemplarzy do celów sportowych;

2. dopuszczenie do posiadania broni podczas uczestnictwa, organizacji lub przeprowadzania strzeleckich zawodów sportowych.

W uzasadnieniu wniosku podniósł, że po jego stronie nie występują żadne negatywne przesłanki uniemożliwiające posiadanie pozwolenia na broń i jako ważną przyczynę posiadania broni do celów sportowych wskazał członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim, tj. Klubie Strzeleckim [...] w K.; posiadanie kwalifikacji sportowych, tj. patentu strzeleckiego Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego nr [...] z dnia [...] stycznia 2009 r. w zakresie strzelectwa [...]; posiadanie licencji Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego nr [...] z dnia [...] czerwca 2009 r. w dziedzinie strzelań pneumatycznych, kulowych i śrutowych. Dodatkowo wskazał, że jako członek Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego, posiadający licencję zezwalającą na uprawianie strzelectwa sportowego oraz patent strzelecki [...] jest zwolniony z egzaminu przed organem Policji.

Wnioskodawca wyjaśnił, że strzelectwem interesuje się od dłuższego czasu i uprawia ten sport, uczestnicząc we współzawodnictwie sportowym zarówno w ramach PZSS, jak i poza strukturami tego Związku. Zamierza rozwijać się w tym sporcie i chce strzelać ze wszystkich rodzajów broni palnej sportowej, a także uczestniczyć w konkurencjach strzelań [...]. W związku z powyższym podniósł, że niezbędne jest posiadanie przez niego 21 egzemplarzy broni różnych rodzajów, typów i modeli, które wymienił we wniosku.

Pismem z dnia [...] maja 2011 r. organ wezwał wnioskodawcę do sprecyzowania wniosku poprzez przyporządkowanie określonej ilości sztuk rodzajów broni, które zostały wskazane we wniosku.

W odpowiedzi na to wezwanie W. C. w piśmie z dnia [...] maja 2011 r. podał, że wnosi o wydania pozwolenia na 9 egzemplarzy broni bocznego zapłonu z lufami gwintowanymi, 7 egzemplarzy broni centralnego zapłonu z lufami gwintowanymi, 3 egzemplarze broni gładkolufowej oraz 2 egzemplarze broni przystosowanej do strzelania wyłącznie przy pomocy prochu czarnego (dymnego).

W dniu [...] czerwca 2011 r. organ, za pośrednictwem Komendy Powiatowej Policji w K., przesłuchał W. C. w charakterze strony na okoliczność, w jaki sposób ustalił zapotrzebowanie na dany rodzaj i liczbę broni do celów sportowych.

W. C. w złożonym pisemnym oświadczeniu z dnia [...] czerwca 2011 r. podkreślił, iż wyjaśnienia oraz wskazanie ważnej przyczyny posiadania broni do celów sportowych zawarł we wniosku z [...] kwietnia 2011 r. Wskazana w tym wniosku ilość broni, tj. 21 egzemplarzy, odpowiada charakterowi dyscyplin strzeleckich w jakich zamierza się rozwijać, a także uczestniczyć w konkurencjach strzelań [...].

Pismem z dnia [...] lipca 2011 r. organ wezwał wnioskodawcę do wskazania jakie faktyczne okoliczności, w jego indywidualnym przypadku uzasadniają posiadanie określonej przez niego ilości jednostek tego samego rodzaju broni, a także podanie informacji odnośnie jego czynnego uczestnictwa w okresie ostatnich trzech lat w zawodach sportowych strzelectwa sportowego i osiągniętych w nich wynikach.

W piśmie z [...] lipca 2011 r. W. C. poinformował organ, iż nie zastosuje się do powyższego bezprawnego wezwania, gdyż ustawodawca nie pozostawił organom Policji żadnego luzu decyzyjnego w zakresie wydawania pozwoleń na broń i nie upoważnił ich do weryfikacji żądań w zakresie określonej w podaniu ilości broni.

Komendant Wojewódzki Policji w G. decyzją z dnia [...] września 2011 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 10 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (tekst jedn. z 2004 r. Dz. U. Nr 52, poz. 525 ze zm.), odmówił wydania W. C. pozwolenia na broń palną sportową do celów sportowych w łącznej liczbie 21 egzemplarzy, w tym: 9 egzemplarzy broni palnej bocznego zapłonu z lufami gwintowanymi o kalibrze do 6 mm; 7 egzemplarzy broni palnej centralnego zapłonu z lufami gwintowanymi o kalibrze do 12 mm.; 3 egzemplarzy broni palnej gładkolufowej i 2 egzemplarzy broni palnej przystosowanej do strzelania wyłącznie przy pomocy prochu czarnego (dymnego).

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż mając na względzie treść art. 7 i art. 77 k.p.a., które zobowiązują go do podejmowania z urzędu wszelkich niezbędnych czynności zmierzających do wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, do akt postępowania pozyskał informację z Krajowego Rejestru Karnego, z której wynika, że W. C. jest niekarany; opinię środowiskową z miejsca zamieszkania wydaną przez Komendanta Powiatowego Policji w K., z której wynika, że strona w miejscu zamieszkania posiada pozytywną opinię; podjął próbę uzyskania informacji z Klubu Strzeleckiego [...] odnośnie udziału strony w treningach strzeleckich oraz zawodach, a także przeprowadził dowód z przesłuchania strony.

Komendant Wojewódzki Policji w G., powołując się na treść art. 10 ust. 1 i ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji wskazał, że za ważną przyczynę dla pozwolenia na broń do celów sportowych uważa się w szczególności udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim, posiadanie kwalifikacji sportowych oraz licencji właściwego polskiego związku sportowego. Natomiast art. 12 ustawy o broni i amunicji nakłada na organ Policji obowiązek określenia w decyzji administracyjnej poza celem, również liczby egzemplarzy broni określonego rodzaju. W ocenie organu art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy wyznacza obligatoryjne, lecz nie jedyne okoliczności uzasadniające wydanie pozwolenia na posiadanie broni w celach sportowych, bowiem zawarty w jego treści zwrot "w szczególności" wskazuje na niezamknięty ich katalog. Organ podejmując decyzję o wydaniu pozwolenia na broń w określonej liczbie egzemplarzy broni, ma zatem obowiązek kierować się interesem strony, lecz nie jest przy tym zwolniony z uwzględnienia interesu publicznego.

Zdaniem organu, pomiędzy formą uprawiania sportu strzeleckiego a liczbą i rodzajem broni objętej wnioskiem powinien istnieć ścisły związek uzasadniony bieżącą, realną potrzebą, a każdy przypadek oceniany jest indywidualnie.

Badanie przez organ wszelkich okoliczności sprawy oraz uwzględnianie różnych kryteriów związanych z uprawianiem strzelectwa sportowego nie jest zatem wprowadzaniem dodatkowego pozaustawowego kryterium, a wynika z obowiązujących przepisów prawa, w tym zasad regulujących postępowanie dowodowe w toku prowadzenia przed organem spraw administracyjnych.

Aktywność sportowa osoby ubiegającej się o wydanie pozwolenia na broń palną sportową przejawiająca się w częstotliwości uczestnictwa w treningach, zawodach sportowych różnych szczebli oraz zajmowane w nich lokaty, stanowi okoliczność mającą wpływ na wydanie decyzji w kształcie wyznaczonym przez treść art. 12 ust. 1 ustawy o broni i amunicji. Gdyby bowiem, tak jak twierdzi wnioskodawca, wydanie pozwolenia na broń palną sportową uzależnione było wyłącznie od spełnienia kryteriów, o których mowa w art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, a liczba egzemplarzy i rodzajów broni, określonych w pozwoleniu na broń, uzależniona była wyłącznie od woli strony, niecelowym byłoby określanie w decyzji rodzajów i liczby egzemplarzy broni, gdyż strona miałaby w tym względzie pełną swobodę, co w oczywisty sposób przeczy reglamentacyjnemu charakterowi ustawy.

W ocenie organu, z zebranego i rozpatrzonego, zgodnie z treścią art. 80 k.p.a., materiału dowodowego nie wynika, iż w przypadku strony uzasadnionym jest przyznanie jej prawa do posiadania 21 sztuk broni do celów sportowych. Takiemu rozstrzygnięciu sprzeciwiają się racje interesu społecznego, którego istotą - wynikającą z reglamentacyjnego charakteru ustawy o broni i amunicji - jest w ocenie organu Policji, aby pozwolenia na broń nie były wydawane ponad rzeczywistą potrzebę.

Wobec powyższego, organ administracyjny doszedł do przekonania, że wnioskodawca nie wykazał zasadności wydania mu pozwolenia na broń w żądanej liczbie egzemplarzy określonych rodzajów. Do takiej konkluzji nie doprowadziły organu również dowody przeprowadzone i uwzględnione z urzędu. Posiadanie przez stronę 21 jednostek broni palnej sportowej, przy braku wykazania takiej potrzeby, byłoby zatem sprzeczne z interesem społecznym.

W odwołaniu od powyższej decyzji, W. C., powołując się na treść przepisów art. 10 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 pkt. 3 ustawy o broni i amunicji podniósł, iż ustawodawca w sposób wyczerpujący określił w nich przesłanki do wydania pozytywnej decyzji pozwolenia na broń, w tym sportową do celów sportowych. Podkreślił, że w złożonym wniosku dokładnie sprecyzował ilość, jak i podział wnioskowanej broni niezbędnej do uprawiania wielu dyscyplin nowoczesnego strzelectwa sportowego. Zaznaczył, że broń klubowa, z której może korzystać, jest przestarzała i nie daje możliwości startowania w większości dyscyplin strzeleckich.

W ocenie skarżącego, ocena, czy rezultaty uzyskiwane przez niego na zawodach strzeleckich są miarodajne, czy odnosi istotne sukcesy w tym sporcie i czy na zawodach był reprezentowany wysoki poziom uczestników, nie należy do kompetencji organów Policji. Wykładnia zastosowana przez organ jest niedopuszczalna, zwłaszcza, iż dotyczy przepisu określającego zasady reglamentowanego dostępu do broni palnej strzeleckiej, a zatem dalsze, pozaustawowe ograniczenia reglamentacyjne, nieprzewidziane przez ustawodawcę, naruszają ustawę. Istotą oceny uzasadniającej wydanie pozwolenia jest bowiem nie uzyskanie przez niego pozytywnej oceny sukcesów strzeleckich dokonanej przez organ Policji, ale istnienie faktycznego związku ze sportem strzeleckim, poparte udziałem w treningach i zawodach.

Komendant Główny Policji, po rozpatrzeniu przedmiotowego odwołania, decyzją z dnia [...] listopada 2011 r. nr [...] wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 i art. 268a k.p.a. oraz art. 10 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję z dnia [...] września 2011 r.

W uzasadnieniu decyzji, przytaczając treść przepisów art. 10 ust. 1, ust. 2 pkt 4 oraz ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji organ odwoławczy stwierdził, że W. C. spełnia formalne kryteria do wydania mu pozwolenia na broń, jednak, zdaniem organu, nie jest to wystarczające do wydania pozwolenia na dowolną liczbę egzemplarzy broni. Sprzeciwia się temu reglamentacyjny charakter i cel ustawy o broni i amunicji, gdyż broń palną można posiadać jedynie za zgodą organów Policji wyrażoną w decyzji administracyjnej, w której określa się cel, w jakim zostało wydane pozwolenie oraz rodzaj i liczbę egzemplarzy broni. Decyzja taka ma charakter konstytutywny, a nie deklaratoryjny, co oznacza, że ustawodawca liberalizując przepisy prawa, przyznanie pozwolenia na broń pozostawił jednak organom Policji. Tylko, że organom tym zmniejszono zakres sprawy podlegający ich ocenie. Dotychczas ocenie podlegała zasadność przyznania pozwolenia w ogóle, natomiast obecnie podlega ocenie tylko zakres tego żądania.

Dlatego też nie można odmówić organom Policji prawa do żądania od wnioskodawcy przedstawienia takiego materiału dowodowego, który umożliwiłby ocenę, czy wnioskując o prawo do broni określonego rodzaju i ilości opiera się on na obiektywnych i słusznych przesłankach.

Zdaniem organu odwoławczego, na taki materiał dowodowy winny składać się nie tylko dokumenty formalnie potwierdzające uprawianie przez daną osobę strzelectwa, ale także dokumenty potwierdzające faktyczne jego uprawianie w danej konkurencji czy konkurencjach (komunikaty, wykazy z zawodów i treningów). Jest to uzasadnione także tym, że po wstąpieniu do klubu strzeleckiego upływa na uzyskanie patentu oraz licencji strzeleckiej dość dużo czasu, by osoba zainteresowana pozwoleniem na broń zorientowała się — korzystając z broni klubowej lub użyczonej - co do swoich preferencji.

Komendant Główny Policji zaznaczył, że istotną kwestią jest w tym kontekście, iż organ rozpatruje sprawę w całym jej zakresie określonym wnioskiem strony, bo tylko ona uprawniona jest do określenia żądania i jego ewentualnej zmiany pod wpływem argumentacji organu podnoszonej w toku postępowania. Zasadności argumentacji Komendantowi Wojewódzkiemu Policji w G. odmówić zaś nie sposób. Organ nie przerzucił przy tym na stronę ciężaru dowodu w niniejszej sprawie, a tylko wyjaśnił, że — gdyby przyjąć jej punkt widzenia w zakresie materiału dowodowego niezbędnego do wydania decyzji — porzucałby swój obowiązek sprawowania reglamentacyjnego nadzoru nad dostępem do broni palnej. A do tego z całą pewnością - pomimo nowelizacji ustawy o broni i amunicji obowiązującej od dnia 10 marca 2011 roku - nie został przez ustawodawcę upoważniony. Gdyby bowiem intencją prawodawcy było umożliwienie pełnego i nieograniczonego dostępu do broni wykorzystywanej w celach sportowych, wskazałby, że spełnienie przesłanek określonych w art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji (oczywiście przy jednoczesnym braku przesłanek negatywnych) uprawnia do posiadania takiej broni z mocy samego prawa. Wówczas decyzja miałaby jedynie charakter deklaratoryjny. Tak jednak - jak wyżej wskazano - nie jest.

Odnosząc się natomiast do kwestii zaangażowania w sport strzelecki, organ podniósł, iż założyć można, że osoba wstępująca do klubu o takim charakterze i ponosząca koszty oraz trudy uzyskania wymaganych uprawnień robi to po to, by rzeczywiście systematycznie, a więc w sposób "zaangażowany" sport ten uprawiać. Z tego względu nie powinna mieć żadnego problemu z wykazaniem w jakich konkurencjach strzeleckich bierze udział, a tym samym, jaka broń jest jej rzeczywiście potrzebna. Ideą zmian ustawy o broni i amunicji obowiązujących od 10 marca 2011 r. nie było bowiem umożliwienie nieograniczonego dostępu do broni, lecz ustalenie określonych przesłanek, którymi powinny kierować się organy Policji. Zainteresowane osoby zobowiązane są zatem wykazać, że ich wniosek o dany rodzaj broni oraz jej ilość są uzasadnione obiektywnymi okolicznościami, tak aby organ Policji mógł wskazać - w myśl art. 12 ust. i ustawy o broni i amunicji - ilość egzemplarzy broni, posiadanie których przez stronę uznaje, w kontekście art. 7, 77 § 1 i 80 k.p.a., za zgodne z duchem ustawy o broni i amunicji.

Konkludując, organ odwoławczy wskazał, iż W. C. wskutek odmowy przedstawienia żądanych przez organ I instancji wyjaśnień, komunikatów i wykazów startów oraz treningów uniemożliwił mu rozpatrzenie niniejszej sprawy w pełnym jej zakresie, co też skutkowało - zasadnie i celowo - odmową wydania pozwolenia na broń. Obowiązek organów Policji w zakresie gromadzenia przekonywujących dowodów nie jest bowiem nieograniczony i strona powinna współprzyczyniać się do tego, zwłaszcza gdy dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego wymaga jej aktywnego uczestnictwa.

Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi W. C., reprezentowanego przez pełnomocnika adwokata A. T., do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, uzupełnionej następnie pismami datowanymi na [...] lutego 2012 r. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:

1. art. 10 ust 1 ustawy o broni i amunicji, przez nieuwzględnienie odwołania i niewydanie pozwolenia na broń palną dla celów sportowych pomimo tego że wnioskodawca przedstawił/udokumentował istnienie ważnej przyczyny posiadania broni dla celów sportowych;

2. art. 10 ust 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji przez błędne uznanie czym w rozumieniu ustawy jest ważna przyczyna posiadania pozwolenia na broń palną dla celów sportowych;

3. art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, przez uznanie, że ustawowa definicja ważnej przyczyny posiadania broni dla celów sportowych nie jest określona w ustawie w sposób wyczerpujący;

4. art. 10 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 3 pkt 3 i w zw. art. 15 ust. 1 pkt od 1 do 5 ustawy o broni i amunicji, przez uznanie, że wnioskodawca nie spełnił kryteriów uzasadniających wydanie pozwolenia na broń palną dla celów sportowych;

5. art. 7 Konstytucji RP i określonej w nim zasady legalizmu działania organów administracji oraz art. 6 k.p.a., przez uznanie, że dla wydania pozwolenia na broń dla celów sportowych wnioskodawca spełniać powinien inne jeszcze kryteria niż określone w art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji;

6. art. 7 Konstytucji i określonej w nim zasady legalizmu działania organów administracji i art. 6 k.p.a., przez uznanie, że organ policji posiada kompetencję przyznaną mu przez ustawę do oceny i weryfikacji ilości egzemplarzy broni wpisywanych do pozwolenia na broń w oparciu o art. 12 ust. 1 ustawy o broni i amunicji, podczas gdy ta kompetencja nie została organowi administracji przyznana;

7. art. 12 ust. 1 ustawy o broni i amunicji, przez uznanie, że przepis ten nadaje organowi administracji uprawnienia w zakresie oceny ilości egzemplarzy broni, podczas gdy przepis ten nie nadaje kompetencji i kryteriów dla oceny ilości egzemplarzy broni wpisywanych do decyzji administracyjnej pozwoleń na broń;

8. art. 7 k.p.a., przez ustalanie interesu społecznego i przedłożenie interesu społecznego ponad brzmienie przepisów prawa materialnego, a w szczególności ponad art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, w sytuacji gdy decyzja o pozwoleniu na broń posiada charakter decyzji związanej.

W związku z powyższymi zarzutami, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi wskazał, że zasadniczym błędem postępowania administracyjnego było wadliwe odczytanie normy, która reguluje zasadę wydawania pozwoleń na broń palną dla celów sportowych i w konsekwencji tego organ odmówił wnioskodawcy wydania pozwolenia na broń palną dla celów sportowych.

Skarżący wskazał, że zgodnie z art. 10 ustawy o broni i amunicji, właściwy organ Policji ma obowiązek uwzględnienia wniosku, o ile wnioskodawca spełnia kryteria określone w ustawie, tj. jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni. Wyjaśnił, że w związku z użyciem określenia "w szczególności" stwierdzić należy, że redakcja przepisu ust. 3 art. 10 ustawy o broni i amunicji, prowadzi do wniosku, że katalog ważnych przyczyn określony jest przykładowo, tzn. że mogą istnieć jeszcze inne ważne przyczyny posiadania broni, jednak te ważne przyczyny wskazano i zdefiniowano w ustawie w sposób zupełny i wyczerpujący. Dlatego, zdaniem skarżącego, jako błędne należy uznać twierdzenia organu, które wyraża w decyzji, polegające na tym, że przez użycie określenia "w szczególności" ustawodawca zdefiniował pojęcie ważnej przyczyny posiadania broni w celach sportowych, jedynie przez przykładowe wymienienie przesłanek, tj. że ustawodawca pozwolił organom Policji na badanie innych jeszcze okoliczności, niż opisane w art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji. Zdaniem skarżącego, aktualna regulacja kryteriów wydania pozwolenia na broń jest w pełni jednoznaczna i czytelna.

W ocenie skarżącego, kolejnym błędem jakiego dopuścił się organ jest danie prymatu interesowi społecznemu ponad przepisy prawa materialnego. Wskazał, że obecna regulacja zapewnia realizację celu, tj. bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Skarżący wskazał, że decyzja określana jest jako związana wtedy, gdy nie pozostawia organowi administracyjnemu luzu decyzyjnego. Na gruncie przepisów obowiązujących do dnia 10 marca 2011 r. decyzję w przedmiocie pozwolenia na broń nazywano decyzją związaną, jednak z taką modyfikacją, że organy Policji musiały dokonać ustalenia okoliczności ocennych. Aktualne brzmienie przepisu art. 10 ustawy o broni i amunicji całkowicie eliminuje jakąkolwiek ocenę w sposób definitywny. Luz decyzyjny organów Policji został ostatecznie wyeliminowany. Posługiwanie się twierdzeniem o konieczności przedstawienia ważnej przyczyny posiadania określonej ilości jednostek broni czy tego, że aktualnie nie podlega ocenie zasada a zakres żądania, jest wymysłem organu, nieumocowanym w żadnym przepisie prawa.

Skarżący podkreślił, że decyzja w przedmiocie pozwolenia na broń ma charakter decyzji związanej. W konsekwencji tego, przyznanie prymatu interesowi publicznemu jest poważnym nadużyciem organu, tym bardziej, że wiele (większość) ustawowych kryteriów jakie spełniać musi wnioskodawca, który ubiega się o wydanie pozwolenia na broń, ustanowionych jest w celu ochrony interesu społecznego. Jeżeli zatem ustawodawca określił swoje kryteria w tym właśnie celu i jednocześnie nadał decyzji o pozwoleniu na broń charakter decyzji związanej, to organ Policji dodatkowego prymatu interesu społecznego wprowadzać nie może. Organom Policji nie tylko można, ale i kategorycznie należy odmówić prawa do żądania od wnioskodawcy przedstawienia takiego materiału dowodowego, który umożliwiałby ocenę, czy wnioskując o prawo do broni określonego rodzaju i ilości, opiera się na obiektywnych i słusznych przesłankach. Organ administracji winien zatem rodzaj i ilość egzemplarzy broni określić w decyzji zgodnie z treścią wniosku, po stwierdzeniu spełnienia kryteriów otrzymania pozwolenia na broń.

Reasumując, skarżący wskazał, że obywatel może wnioskować o określoną przez siebie ilość jednostek broni, a gdyby ustawodawca w zakresie kontroli tej ilości wprowadził władczą kompetencję organu Policji, z całą pewnością określiłby to w ustawie i to w sposób jednoznaczny.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje argumenty przedstawione w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi.

W pismach procesowych z dnia [...] stycznia 2012 r., [...] lutego 2012 r. oraz z dnia [...] marca 2012 r. skarżący odniósł się do argumentów podniesionych w odpowiedzi na skargę.

W odpowiedzi na powyższe pisma procesowe skarżącego, organ w piśmie z [...] marca 2012 r. podniósł, że zarzuty skargi dotyczą w istocie jednej kwestii sprowadzającej się do wykładni art. 10 ust. 1 i ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, a w szczególności przesłanki ważnej przyczyny. Organ podniósł, że zgodnie z art. 10 ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, za ważną przyczynę uważa się w szczególności udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim, posiadanie kwalifikacji sportowych, o których mowa w art. 10 b, oraz licencji właściwego polskiego związku sportowego.

Odnosząc się do zarzutu przestawienia w zdaniu szyku sformułowania "w szczególności" w miejsce gdzie ten zwrot nie występuje, organ wskazał, że analizując treść tego przepisu można zauważyć, iż gramatycznie jest to jedno zdanie, oparte na konstrukcji wyliczenia kolumnowego, w ramach którego wyróżnia się dwa elementy: wprowadzenie do wyliczenia odnoszące się do wszystkich punktów oraz punkty. Zwrócił uwagę, że istota wywodów skarżącego sprowadza się do stwierdzenia, iż zwrot "w szczególności" odnosi się jedynie do katalogu ważnych przyczyn, nie zaś do elementów uzasadniających ważną przyczynę dla poszczególnych celów. Organ podniósł, że zgodnie z zasadami techniki prawodawczej, zdania w ustawie redaguje się zgodnie z powszechnie przyjętymi regułami składni języka polskiego. W doktrynie przyjmuje się, iż: "konstrukcja wyliczenia kolumnowego wyróżnia wprowadzenie do wyliczenia oraz punkty, w których poszczególne elementy umieszczane są jeden pod drugim. Wprowadzenie do wyliczenia kolumnowego powinno odpowiadać identycznym warunkom zastosowania w danym przepisie wyliczenia, jak w odniesieniu do wyliczenia wierszowego". Biorąc pod uwagę powyższe, organ stwierdził, iż zawarte w art. 10 ust. 3 ustawy o broni i amunicji wprowadzenie do wyliczenia, stanowi część odnoszącą się do wszystkich zawartych w przepisie punktów i z każdym z tych punktów, definiujących treść ważnej przyczyny dla pozwoleń na broń dla poszczególnych celów, stanowi samodzielną całość. Zatem, za ważną przyczynę uważa się w szczególności udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim, posiadanie kwalifikacji sportowych, o których mowa w art. 10 b, oraz licencji właściwego polskiego związku sportowego.

Nie budzi wątpliwości, zdaniem organu, że to strona we wniosku określa cel pozwolenia oraz rodzaj broni i liczbę jednostek. Nie można jednak z powyższego wyprowadzać wniosku, iż organ na mocy art. 12 ustawy o broni i amunicji, ograniczony jest wyłącznie do odzwierciedlenia w treści decyzji żądania strony. Organ wskazał, że wnioskodawca, wskazując oznaczony cel pozwolenia na broń, zobowiązany jest wykazać okoliczności uzasadniające posiadanie broni w tym oznaczonym przez siebie celu, tak też zobowiązany jest wykazać, iż żądana przez niego ilość jednostek broni jest uzasadniona z uwagi na wskazaną we wniosku przyczynę jej posiadania. W obecnym stanie prawnym niezbędne jest wykazanie okoliczności uzasadniających wydanie oznaczonej przez wnioskodawcę liczby jednostek broni. Przemawia za tym zarówno reglamentacyjny charakter ustawy, jak również fakt, iż art. 12 ustawy o broni i amunicji w toku ostatniej nowelizacji uległ modyfikacji czysto redakcyjnej, co uzasadnia twierdzenie, iż celem tej nowelizacji było wyeliminowanie uznaniowości w zakresie dokonywania przez organy Policji oceny okoliczności uzasadniających posiadanie broni we wskazanym celu, a nie wyeliminowanie możliwości dokonywania oceny żądania strony w zakresie ilości egzemplarzy i rodzaju broni.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią przepisu art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem skarżonej decyzji administracyjnej. Jest więc to kontrola legalności rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu administracyjnym, z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i procesowym.

Oceniając przedmiotową decyzję według powyższych kryteriów, uznać należy, iż nie narusza ona prawa.

Istota sprawy w niniejszym postępowaniu sprowadzała się w istocie do wykładni art. 10 ust. 1 i ust. 3 pkt 3 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525 ze zm.), stanowiących podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji.

W świetle realiów badanej sprawy i sporu pomiędzy stronami, co do literalnego rozumienia powyższych norm, w ocenie tutejszego Sądu, koniecznym było sięgnięcie do wykładni funkcjonalnej. Podkreślić należy, że wykładnia to określenie rzeczywistej treści przepisu prawnego (czyli zakodowanej w nim normy prawnej), która jest rezultatem procesu interpretacyjnego zachodzącego wówczas, gdy istnieje konieczność zastosowania danego przepisu. Procesowi wykładni należy poddać każdy przepis prawny (tekst prawny), niezależnie od stopnia jego zrozumienia prima facie (zob. Maciej Zieliński w: Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki. Warszawa 2008, str. 320). Nie można zatem przyjąć, że dokonanie wykładni jest zbędne wówczas, gdy przepis jest jasny (clara non sunt interpretenda), bowiem samo tylko ustalenie faktu (jednoznaczności przepisu) następuje właśnie w procesie interpretacyjnym. Nie chodzi bowiem tylko o to, aby rozumieć przepis, ale o to, aby zrozumieć go zgodnie z treścią nadaną mu przez prawodawcę (op. cit. str. 61). Wykładnia prawa dokonywana jest wedle utrwalonych reguł i kryteriów. Jakkolwiek przyjęło się dawać pierwszeństwo wykładni językowej, to coraz częściej stosuje się także pozostałe sposoby interpretacji lub wspólny wynik kilku spośród nich. W praktyce dominuje wykładnia stanowiąca kompilację różnych sposobów, niesprzecznych ze sobą, wśród których wykładnia językowa jest wzmacniana pozostałymi, szczególnie gdy reguły językowe nie doprowadziły do uzyskania jednoznaczności interpretacyjnej danego zwrotu. Wskazać również należy, że dyrektywa stanowienia przez ustawodawcę jasnych przepisów nie zwalnia z obowiązku dokonania ich wykładni, zwłaszcza że w praktyce przepisy nie zawsze są formułowane poprawnie językowo, co potwierdza orzecznictwo sądowe i Trybunału Konstytucyjnego. Występujące wątpliwości (o czym świadczy chociażby inne rozumienie tych przepisów przez organ, a inne przez skarżącego), nie należą zatem do odosobnionych. Dlatego rolą sądów jest ustalenie znaczenia normy prawnej (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 kwietnia 2012 r. o sygn. akt I OSK 1685/11).

Przechodząc na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że dokonując wykładni przepisów, które legły u podstaw zaskarżonej decyzji należało mieć na względzie dwie główne kwestie.

Przede wszystkim w polskim prawodawstwie uprawnienie do posiadania broni palnej nie należy do zakresu konstytucyjnych praw i wolności obywatelskich. Wręcz przeciwnie, uprawnienie to stanowi odstępstwo od generalnej zasady, iż prawo do posiadania broni jest ściśle reglamentowane i zawarowane jedynie dla ogólnie ujmowanej grupy funkcjonariuszy służb mundurowych. Skoro więc omawiane uprawnienie stanowi wyjątek od reguły, to takie ustalenie prowadzi do konkluzji, iż przepisy regulujące przedmiotową kwestię winny być interpretowane w sposób wysoce restrykcyjny. Wykładnia zaś przepisów ustawy o broni i amunicji powinna zmierzać w kierunku zawężającym, zamiast rozszerzającym.

Kolejną kwestią, którą należało brać pod uwagę przy dokonywaniu wykładni omawianej normy prawnej jest to, iż ustawodawca przy tworzeniu przepisów prawa postępuje w sposób racjonalny. Nowowprowadzane uregulowania winny więc pozostawać w spójności z generalnymi regulacjami dotyczącymi konkretnej materii. Stąd więc należało założyć, że racjonalny ustawodawca, tworząc przepisy dotyczące materii stanowiącej wyjątek od reguły, iż prawa do posiadania broni palnej nie mają obywatele, nie dopuściłby do sytuacji, by do obrotu mogła dostać się bliżej nieograniczona ilość sztuk broni.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 10 ust. 1 i ust. 3 pkt 3 ustawy o broni i amunicji, właściwy organ Policji wydaje pozwolenie na broń, jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni. Za ważną przyczynę uważa się w szczególności udokumentowane członkowstwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim, posiadanie kwalifikacji sportowych, o których mowa w art. 10b, oraz licencji właściwego polskiego związku sportowego – dla pozwolenia na broń do celów sportowych.

Przepis art. 12 ust. 1 ustawy o broni i amunicji stanowi natomiast, że pozwolenie na broń wydawane jest w drodze decyzji administracyjnej, w której określa się cel, w jakim zostało wydane oraz rodzaj i liczbę egzemplarzy broni. Organ Policji wydaje zatem pozwolenie na broń zawsze w określonym celu oraz w zakresie określonej w decyzji liczby i rodzaju egzemplarzy broni.

W ocenie Sądu, w świetle powyższych regulacji, nie do przyjęcia jest stanowisko prezentowane przez stronę skarżąca, że organy Policji nie mają obecnie żadnych kompetencji władczych w zakresie określenia w decyzji liczby i rodzaju egzemplarzy broni, lecz związane są w tym zakresie żądaniem strony ubiegającej się o wydanie pozwolenia na broń.

Należy przyznać rację organom Policji, że reglamentacyjny charakter ustawy o broni i amunicji, wynika w szczególności z potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa i szeroko rozumianego porządku publicznego. Nie może zatem oznaczać uprawnienia osoby spełniającej kryteria formalne do uzyskania pozwolenia na broń do uzyskania pozwolenia na nieograniczoną ilości egzemplarzy broni, według tylko jej uznania. Ma rację organ, że gdyby taka regulacja była zamysłem ustawodawcy, to przepis art. 12 ust. 1 ustawy byłby zbędny. Wystarczałoby bowiem ogólne pozwolenie przesądzające co do zasady prawo do posiadania broni i określenie celu (np. sportowa). Kwestia rodzaju tej broni i liczby egzemplarzy broni uzależniona byłaby natomiast wyłącznie od woli osoby posiadającej takie pozwolenie i nie wymagałaby określenia w decyzji.

Nietrafna jest zatem argumentacja skarżącego, że spełnienie przez niego kryteriów formalnych, określonych w art. 10 ust. 1 i ust. 3 pkt 3 ustawy, do uzyskania pozwolenia na broń palną do celów sportowych oznacza jego prawo do uzyskania pozwolenia na nieograniczoną ilość egzemplarzy i rodzajów broni do celów sportowych

Tak więc, w sytuacji, gdy skarżący domagał się udzielenia uprawnienia do posiadania 21 sztuk różnego rodzaju broni palnej do celów sportowych, winien przedstawić (wykazać) występowanie ważnej przyczyny posiadania każdego z rodzajów żądanej broni. Winien więc przekonać organ, iż każda sztuka broni opisana we wniosku, jest mu niezbędna do uprawiania sportu strzeleckiego.

Przenosząc powyższe rozważania na materię uregulowania zawartego w art. 10 ust. 1 i ust. 3 pkt 3 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o broni i amunicji, wskazać należy, iż na wnioskodawcy spoczywał ciężar udowodnienia, iż każdy rodzaj broni opisany we wniosku, używał już przy uprawianiu sportu strzeleckiego. Odnosząc się bowiem po raz kolejny do instytucji racjonalnego ustawodawcy, nie sposób byłoby przyjąć, iż taki ustawodawca tworząc przepisy dotyczące materii wyjątkowej, umożliwiałby obywatelom dostęp do broni palnej, w oparciu o przesłanki przyszłe i niepewne (tj. chęć używania każdego rodzaju broni przy uprawianiu sportu strzeleckiego w bliżej niesprecyzowanej przyszłości), a nie w oparciu o zaistniałe fakty.

Zasadne jest zatem stwierdzenie, iż "pomiędzy formą faktycznego uprawiania sportu strzeleckiego a liczbą i rodzajem broni objętej wnioskiem, winna istnieć korelacja".

Podnieść również należy, iż ustawodawca w art. 10 ust. 3 ustawy o broni i amunicji, posłużył się zwrotem "w szczególności", przy określaniu ważnej przyczyny posiadania broni. Powyższe sprawia więc, iż intencją ustawodawcy nie było ograniczenie się wyłącznie do przesłanek wskazanych w powyższym przepisie, przy ustalaniu ważnej przyczyny posiadania broni. Organ miał więc prawo żądania od skarżącego wykazania istnienia ważnej przyczyny posiadania wnioskowanych 21 sztuk broni palnej sportowej, również przy użyciu innych przesłanek.

W tym stanie sprawy, nie podzielając argumentów zawartych w skardze, ani nie dopatrując się zarzucanych w niej naruszeń prawa oraz uznając, iż organ w sposób prawidłowy zebrał i ocenił materiał dowodowy, jak również że przy wykonywaniu tych czynności nie naruszył przepisów prawa, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270) orzekł, jak w sentencji wyroku.