drukuj    zapisz    Powrót do listy

603 Utrzymanie i ochrona dróg publicznych i innych dróg ogólnodostępnych, ruch na tych drogach, koleje, lotnictwo cywilne, p, Administracyjne postępowanie Ruch drogowy Przeciwdziałanie alkoholizmowi,  ,  , I SA 2067/81 - Wyrok NSA z 1981-10-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA 2067/81 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
1981-10-22 orzeczenie prawomocne
Sąd
NSA w Warszawie (przed reformą)
Sędziowie
Szebeko Hanna /przewodniczący/
Łopaciuk Tadeusz
Wróblewski Andrzej /sprawozdawca/
Symbol z opisem
603 Utrzymanie i ochrona dróg publicznych i innych dróg ogólnodostępnych, ruch na tych drogach, koleje, lotnictwo cywilne, p
Hasła tematyczne
Administracyjne postępowanie
Ruch drogowy
Przeciwdziałanie alkoholizmowi
Powołane przepisy
Dz.U. 1980 nr 9 poz. 26 art. 75
Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 marca 1980 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.
Publikacja w u.z.o.
ONSA 1981 2 poz. 103
Tezy

1. Odrębność procedury związanej z wykonywaniem przez organ administracji kary dodatkowej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, orzeczonej przez sąd lub kolegium do spraw wykroczeń /art. 181 par. 1 w związku z art. 2 pkt 7 Kkw i - odpowiednio - art. 100 Kpw/ i procedury administracyjnej, na mocy której organ może cofnąć prawo jazdy z urzędu w związku z udowodnionym faktem prowadzenia przez kierowcę pojazdu w stanie wskazującym na spożycie alkoholu /art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. "b" ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. o bezpieczeństwie i porządku ruchu na drogach publicznych - Dz.U. nr 53 poz. 295 ze zm./, zobowiązuje organ administracji do rozdzielnego prowadzenia postępowania w każdej z takich spraw i wydania aktów administracyjnych w formie i z powołaniem podstawy prawnej stosownej dla danej procedury.

2. Wykonując orzeczoną przez sąd lub kolegium do spraw wykroczeń karę dodatkową zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych za czyny polegające na prowadzeniu takich pojazdów w stanie wskazującym na spożycie alkoholu, organ administracji państwowej nie może stosować formy decyzji i powoływać się na art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. "b" ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. Zastosowanie bowiem formy decyzji dla wykonania prawomocnego orzeczenia w sprawie karnej i równocześnie dla rozstrzygnięcia sprawy w postępowaniu administracyjnym narusza zasadę odrębności proceduralnej i stwarza stronie podstawę do wszczęcia postępowania administracyjnego odwoławczego, obejmującego tym samym również karę orzeczoną prawomocnie przez sąd lub kolegium.

3. W postępowaniu administracyjnym, prowadzonym w sprawie cofnięcia prawa jazdy przez terenowy organ administracji państwowej w związku z kilkakrotnym naruszeniem przez kierowcę przepisów o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych w stanie wskazującym na spożycie alkoholu lub podobnie działającego środka, dowodem recydywy może być tylko aktualny wyciąg z rejestru skazanych /ukaranych/. Niedopuszczalne natomiast jest - w rozumieniu art. 75 Kpa w związku z art. 110 Kk i art. 46 par. 1 Kw - traktowanie orzeczeń jako dowodów.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Edwarda B. na decyzję Prezydenta Miasta St. Warszawy z dnia 28 kwietnia 1981 r. w przedmiocie cofnięcia prawa jazdy na stałe i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz decyzję Naczelnika Dzielnicy Warszawa-Praga Północ bez daty, a także, zgodnie z art. 208 Kpa, zasądził od Prezydenta Miasta St. Warszawy kwotę złotych sześćset tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.

Uzasadnienie

Decyzją bez daty o numerze K-66255/467-B/80, doręczoną stronie w dniu 4 marca 1981 r., Naczelnik Dzielnicy Warszawa-Praga Północ orzekł cofnięcie Edwardowi B. prawa jazdy na stałe od dnia 7 maja 1980 r. Jako podstawę prawną decyzji podano art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. b/ ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. o bezpieczeństwie i porządku ruchu na drogach publicznych /Dz.U. nr 53 poz. 295 ze zm./ oraz par. 4 ust. 3 pkt 1 lit. "d" zarządzenia Ministra Komunikacji z dnia 23 listopada 1963 r. w sprawie zasad cofania praw jazdy /M.P. nr 90 poz. 426/. W motywach decyzji powołano się na prawomocne orzeczenie kolegium do spraw wykroczeń wymierzające Edwardowi B. karę dodatkową w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przez okres 5 miesięcy oraz na fakt, że z akt ewidencyjnych kierowcy wynika, iż orzeczenie to dotyczy czwartego przypadku kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwym, w związku z czym prawo jazdy zostaje cofnięte na stałe.

Od decyzji tej Edward B. odwołał się do Prezydenta Miasta St. Warszawy, wnosząc o jej uchylenie ze względu na rażące naruszenie prawa i zasad współżycia społecznego oraz o wydanie mu zatrzymanego prawa jazdy. W uzasadnieniu podał, że w czasie kontroli przez funkcjonariuszy MO w dniu 7 maja 1980 r. nie znajdował się w pojeździe. Kontrola miała miejsce w porze, kiedy był on "po pracy", a samochód był unieruchomiony, zaparkowany i zabezpieczony przed zakładem pracy w miejscu stałego garażowania. Jeśli nawet pił w tym czasie alkohol, to czynem tym nikomu nie zagroził. Powołanie się w decyzji Naczelnika Dzielnicy na to, że po raz czwarty popełnił podobny czyn, uważa za naruszenie przepisów, dwa takie zdarzenia bowiem miały miejsce w 1961 r. i 1963 r., a więc orzeczenia właściwych organów w tych sprawach uległy dawno zatarciu i nie powinny by- brane pod uwagę.

Decyzją Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 28 kwietnia 1981 r., nr Km.III.6626/25/81 utrzymano zaskarżoną decyzję w mocy z powołaniem się na art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. "b" cytowanej ustawy i z uzasadnieniem, że Edward B. prowadził czterokrotnie pojazd będąc pod wpływem alkoholu, a mianowicie w dniach 9 września 1961 r., 11 sierpnia 1963 r., 22 lutego 1977 r. oraz 7 maja 1980 r., przy czym dwa pierwsze czyny był przedmiotem wyroków sądowych, a dwa ostatnie - przedmiotem orzeczeń kolegiów do spraw wykroczeń. Stosownie zatem do par. 4 ust. 3 pkt 1 lit. d/ załącznika do zarządzenia Ministra Komunikacji z dnia 23 listopada 1963 r. prawo jazdy obligatoryjnie powinno być cofnięte na stałe.

Decyzję tę Edward B. zaskarżył do Naczelnego sądu Administracyjnego, wnosząc o jej uchylenie w całości ze względu na bezzasadność i niewyjaśnienie wszystkich okoliczności mających istotne znaczenie dla sprawy. W uzasadnieniu ponownie podniósł fakt zatarcia kary orzeczonej przez sądy w 1961 r. i w 1963 r., jak również kary wymierzonej przez kolegium do sprawy wykroczeń z 1977 r. Powołanie się na te kary jest naruszeniem odnośnych przepisów prawnych. W stosunku do ostatniego zdarzenia dodatkowo wyjaśnia, że nie miał nawet przy sobie karty drogowej, gdyż "zakończył ją i zdał do biura zakładu", wobec czego nie miał nawet zamiaru kierować pojazdem.

W odpowiedzi na skargę Wydział Komunikacji Urzędu m.st. Warszawy wniósł o utrzymanie decyzji w mocy i powtórzył argumentację podaną w decyzji z dnia 27 kwietnia 1981 r., dodając, że zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Komunikacji zawartymi w piśmie nr KKD1-20/2/60, przy cofaniu praw jazdy w trybie administracyjnym należy brać pod uwagę wszystkie przypadki naruszenia przepisu o zakazie prowadzenia pojazdu w stanie wskazującym na spożycie alkoholu, począwszy od dnia 15 stycznia 1954 r.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie nie jest ocena celowości i słuszności rozstrzygnięcia terenowych organów administracji państwowej, lecz ocena zgodności z prawem wydawanych przez te organy decyzji. Mówią o tym art. 16 par. 2 i art. 196 par. 1 Kpa. Przypominając o tej zasadzie Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że w niniejszej sprawie organy administracji popełniły wiele błędów w interpretacji prawa, mających istotne znaczenie dla jego stosowania i oceny legalności decyzji.

Przede wszystkim należy skonstatować, że w obecnym stanie prawnym konieczne jest rozróżnienie dwóch odrębnych procedur pozbawiania prawa jazdy za czyny polegające na prowadzeniu pojazdów mechanicznych w stanie wskazującym na spożycie alkoholu. Jedną z nich jest procedura karna wykonawcza, drugą - procedura administracyjna. Procedura karna wykonawcza ma na celu cofnięcie prawa jazdy w związku z wykonaniem prawomocnego wyroku sądu lub orzeczenia kolegium do spraw wykroczeń w trybie art. 181 par. 1 w związku z art. 2 pkt 7 Kkw lub w trybie art. 10 Kpw. W zakresie tej procedury terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego jest wyłącznie wykonawcą prawomocnych orzeczeń sądów lub kolegiów do spraw wykroczeń i - jako taki - nie ma żadnych uprawnień do korygowania - mocą własnej decyzji - czasu trwania orzeczonej przez te organy kary dodatkowej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wykonanie prawomocnego orzeczenia /wyroku/ polega w tym wypadku na powiadomieniu skazanego /ukaranego/ oraz sądu /art. 184 Kkw/ lub kolegium o przystąpieniu przez organ administracji do wykonania kary dodatkowej - jeśli prawo jazdy zostało wcześniej zatrzymane przez ten organ postanowieniem z mocy par. 215 rozporządzenia Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 20 lipca 1968 r. w sprawie ruchu na drogach publicznych /Dz.U. nr 27 poz. 183 ze zm./ lub na wezwaniu skazanego /ukaranego/ do wydania organowi prawa jazdy na czas wykonania orzeczonej kary dodatkowej - jeśli prawo jazdy nie było wcześniej zatrzymane i jest nadal w posiadaniu skazanego /ukaranego/. Wykonując zatem orzeczenie sądu lub kolegium organ administracji nie może stosować formy decyzji, ponieważ konsekwencją zastosowania takiej formy jest prawo strony do odwołania, czyli postępowania niedopuszczalnego w odniesieniu do kar orzeczonych prawomocnie. Ponadto w takich wypadkach organ nie może powoływać się na art. 20 ust. 3 pkt 2, lit. "b" ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. o bezpieczeństwie i porządku ruchu na drogach publicznych /Dz.U. nr 53 poz. 295/ jako podstawę działania.

W zupełnie inny sposób następuje cofnięcie prawa jazdy za podobne czyny z urzędu w postępowaniu administracyjnym. Zagadnienie to reguluje cytowana ustawa z 1961 r., przewidująca cofnięcie prawa jazdy czasowo lub na stałe. Ustawa ta nie wskazała jednak organu właściwego w tych sprawach, ani trybu, w jakim orzekanie powinno następować, jak również zasad określających kryteria cofania prawa jazdy. Brak ten miał być uzupełniony przez Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych w drodze rozporządzeń określających m.in. /art. 20 ust. 5 ustawy/ szczegółowe warunki i tryb wydawania i cofania praw jazdy oraz organy administracji państwowej właściwe w sprawach praw jazdy. Wydane na mocy powyższego upoważnienia przez obu tych ministrów rozporządzenie z dnia 1 października 1962 r. w sprawie ruchu na drogach publicznych /Dz.U. nr 61 poz. 295/ w sprawie ruchu na drogach publicznych /Dz.U. nr 61 poz. 295/ wskazało w par. 213 ust. 1, że organem właściwym do cofania praw jazdy był ówczesny organ do spraw komunikacji prezydium powiatowej rady narodowej. Rozporządzenie to określało w par. 215 ust. 3 uprawnienia tego organu do cofania prawa jazdy mocą własnej decyzji w razie popełnienia przez kierowcę czynu wymienionego w art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. "b" ustawy z 1961 r. Rozporządzenie to nie uregulowało jednak szczegółowych warunków cofania praw jazdy, a więc jednego z przedmiotów objętych delegacją ustawową. Warunki takie zawarte zostały natomiast w "Wytycznych w sprawie cofania praw jazdy", stanowiących załącznik do zarządzenia Ministra Komunikacji z dnia 23 listopada 1963 r. w sprawie cofania praw jazdy /M.P. nr 90 poz. 426/, nie mającego jednak umocowania w przepisach prawa materialnego. Uchylenie omawianego rozporządzenia z 1962 r. przez rozporządzenie Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 20 lipca 1968 r. w sprawie ruchu na drogach publicznych /Dz.U. nr 27 poz. 183 ze zm./ wprowadziło w tej materii dość istotne zmiany. Przepis kompetencyjny ogólny z dawnego par. 213 ust. 1 powtórzono wprawdzie w nowym par. 214 ust. 1, jednak zrezygnowano w całości z przepisu dawnego par. 215 ust. 3, zastępując go w par. 216 ust. 6 subdelegacją dla Ministra Komunikacji do ustalenia wytycznych m.in. w sprawie zasad cofania praw jazdy. Pomijając fakt wadliwości udzielenia takiej subdelegacji, jak również jej zakresu przedmiotowego /wytyczne miały dotyczyć zasad, podczas gdy zasady należą do materii ustawowej/, można jedynie stwierdził, że z subdelegacji tej dotychczas nie skorzystano, co wytworzyło lukę w prawie. W związku z tym, jak to wskazują decyzje objęte skargą, terenowe organy administracji państwowej stosują nadal wspomniane wytyczne z zarządzenia z dnia 23 listopada 1963 r., co jednak czynią z reguły w sposób wadliwy, ponieważ: 1/ traktują to zarządzenie jako podstawę prawną działania, uzupełniającą w stosunku do art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. "b" ustawy, oraz 2/ stosują je bezkrytycznie, bez uwzględnienia upływu czasu od jego wydania i zaszłych w tym czasie zmian w systemie prawa.

W stosunku do tego aspektu rozpatrywanej sprawy Naczelny Sąd Administracyjny wyraża następujące stanowisko: omawiane zarządzenie Ministra Komunikacji z dnia 23 listopada 1963 r. nie może być powoływane jako podstawa prawna, choćby nawet poboczna, decyzji o cofnięciu prawa jazdy. Zarządzenie to zawiera jedynie wytyczne, a więc treści ni będące przepisami prawa powszechnie obowiązującego, przy czym zostało wydane bez upoważnienia ustawy prawa materialnego. Gdyby nawet przyjąć, że może być ono nadal pomocne organom administracji w prowadzeniu postępowania o cofnięcie prawa jazdy, to organy te są obowiązane interpretować te wytyczne z uwzględnieniem stanu prawnego obowiązującego w dniu wydawania decyzji.

Odmienność obydwu procedur pozbawiania praw jazdy i odmienność podstaw prawnych działania w przypadku stosowania każdej z nich, znajdować powinny swój wyraz w odmienności aktów administracyjnych wydawanych przez organ administracji. Są to różnice tak istotne, że organ nie może w treści takiego aktu stwarzać domniemania, że jednym aktem administracyjnym w postaci decyzji zakończył postępowanie karne wykonawcze i jednocześnie administracyjne. W omawianej sprawie występuje takie domniemanie wynikające z następujących uchybień organu I instancji:

1/ w kwestii wykonania orzeczenia kolegium brak jest dokumentów działania organu w dziedzinie procedury wykonawczej,

2/ w uzasadnieniu decyzji nie podano wyników postępowania administracyjnego, jak tego wymaga art. 107 par. 3 Kpa, natomiast powołano się na orzeczenie kolegium do spraw wykroczeń podlegające wykonaniu,

3/ decyzją wydano z powołaniem się na art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. "b" ustawy z 1961 r.,

4/ decyzję przesłano do wiadomości kolegium, którego orzeczenie organ otrzymał do wykonania. Fakty te wskazują jednocześnie, że organ I instancji potraktował własną decyzję jako wykonanie orzeczenia kolegium do spraw wykroczeń, ale jednocześnie jako orzeczenie własne, podjęte w postępowaniu administracyjnym, jednakże bez dochowania wymagań, jakie postępowanie to stawia przed organem. Działanie takie może dodatkowo stwarzać domniemanie, że organ administracji nie czuje się związany wysokością kary zakazu orzeczonej przez sąd /kolegium do spraw wykroczeń/ i swobodnie wysokość tej kary zmienia. Dla całego omówionego aspektu sprawy Naczelny Sąd Administracyjny, zgodnie z poglądami doktryny, przypomina, że decyzja administracyjna, z przysługującym od niej odwołaniem, w żadnym razie nie może wstrzymać utraty praw orzeczonej przez sąd /odpowiednio - kolegium do spraw wykroczeń/, nie może również uchylić lub zmienić orzeczenia sądowego /kolegium/ w tym zakresie /por. S. Pawela: Wykonanie orzeczeń w sprawach karnych, Komentarz, Warszawa 1965, str. 264/. Konsekwencją powyższej tezy jest dla terenowego organu administracji państwowej omówiony nakaz rozdzielczości w prowadzeniu postępowania wykonawczego i postępowania administracyjnego, zwłaszcza że w postępowaniu administracyjnym organ jest zobowiązany - zgodnie z art. 10 par. 1 Kpa - zapewnić stronie czynny udział i umożliwić jej wypowiedzenie się co do zebranych dowodów. W omawianej sprawie organ I instancji w całości zaniechał zastosowania tego przepisu.

W świetle zasady odrębności postępowania administracyjnego w powyższych sprawach rozważenia wymaga kwestia recydywy w naruszaniu przepisów, o których mówi art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. "b" ustawy z 1961 r., którą w rozpoznawanej sprawie organy uznały za uzasadnienie swych decyzji. Problem recydywy w tych sprawach był główną przesłanką wydania przez Ministra Komunikacji zarządzenia z dnia 27 listopada 1963 r., opartą na domniemaniu, że organowi orzekającemu mogą nie być znane fakty recydywy, w związku z czym wymierzona kara dodatkowa zakazu może być zbyt niska. Z treści tego zarządzenia wynika, że organ administracji, dysponujący aktami posiadacza prawa jazdy, powinien mieć możliwość uzupełnienia takiego orzeczenia własną decyzją, co expressis verbis wypowiedziano w par. 10 wytycznych. Wprawdzie założeniu takiemu trudno jest zarzucić brak słuszności, zwłaszcza gdy uwzględni się fakt, że w czasie wydania tych wytycznych kolegia karnoadministracyjne nie orzekały kary dodatkowej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, jednakże współcześnie nie można aprobować metod realizacji tych wytycznych kolegia karnoadministracyjne nie orzekały kary dodatkowej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, jednakże współcześnie nie można aprobować metod realizacji tych wytycznych ze względu na aspekt proceduralny oraz czasowy zasięg zdarzeń, a jakie organ się powołuje w postaci dowodów uzasadniających decyzję o cofnięciu prawa jazdy. Jeżeli chodzi o aspekt proceduralny, to wcześniejszy wywód wykazał, że organ administracji nie może mocą swych decyzji zmieniać prawomocnych orzeczeń sądów lub kolegiów do spraw wykroczeń, a nawet nie może stwarzać podstaw do domniemania, że jego decyzja takie orzeczenie zmienia. A zatem, w razie ustalenia przez organ administracji, że organ orzekający nie uwzględnił faktu recydywy lub wymierzył nieadekwatną - zdaniem organu administracji - karę dodatkową zakazu, organ ten może przede wszystkim skorzystać ze środków przewidzianych prawem procesowym, co w odniesieniu do prawomocnych orzeczeń kolegiów do spraw wykroczeń oznacza możliwość ich skorygowania w trybie art. 112 Kpw.

Nieco szerszego omówienia wymaga natomiast aspekt czasowego zasięgu zdarzeń, na jakie organy administracji powodowały się w uzasadnieniach swych decyzji w omawianej sprawie, a co uznać należy za regułę w postępowaniu o cofnięcie prawa jazdy, zwłaszcza na stałe, a więc w działaniu o największej dolegliwości dla zainteresowanego.

W sprawie będącej przedmiotem skargi organ odwoławczy powołał się w uzasadnieniu swej decyzji na dowody w postaci wyroków sądów z 1961 r. i z 1963 r. za prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu oraz postanowienie kolegium do spraw wykroczeń z 1977 r. za podobne wykroczenie. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza w związku z tym, że we wszystkich tych wypadkach chodzi o orzeczenie, co do których z mocy prawa nastąpiło zatarcie skazania bądź ukarania. W świetle art. 110 Kk i odpowiednio art. 46 par. 1 Kw powoływanie się na kary objęte zatarciem jest niedopuszczalne i nieskuteczne, gdyż samo prawo uważa te kary za niebyłe. Działanie przeciwne, mające miejsce w omawianej sprawy, jest więc obrazą wymienionych przepisów prawa, a ponadto jest naruszeniem art. 75 Kpa, zgodnie z którym nie może być dopuszczony dowód sprzeczny z prawem /a contrario z treści art. 75 Kpa/. Wprawdzie w doktrynie wysuwany jest niekiedy pogląd, że nie można się oczywiście powoływać na skazanie /ukaranie/, lecz można się powołać na fakty popełnienia czynu objętego skazaniem /ukaraniem/ jest to jednak pogląd budzący wątpliwości i przy tym trudny do wykorzystania. Trzeba bowiem mieć na względzie, że fakty takie musiałyby być udowodnione w postępowaniu administracyjnym w inny sposób niż przez powołanie się na wyrok /orzeczenie/. jednakże trzeba z całą mocą podkreślić, że również wtedy, gdy motywem działania organu administracji miałyby być fakty recydywy poparte skazaniem /ukaraniem/, co do którego nie nastąpiło zatarcie z mocy prawa, organ ten nie może odnośnych wyroków /orzeczeń/ traktować jako dowodów bezwarunkowych. Dowodem takim może być wyłącznie aktualny wyciąg z rejestru skazanych /ukaranych/, organowi administracji bowiem mogą nie być znane zdarzenia procesowe, w wyniku których prawomocne wyroki /orzeczenia/ zostały np. uchylone w postępowaniu rewizyjnym lub nastąpiło wcześniejsze zatarcie skazania na wniosek skazanego. Naczelny Sąd Administracyjny ocenia w związku z tym, że w każdym wypadku wszczęcia z urzędu postępowania administracyjnego, zmierzającego do cofnięcia prawa jazdy czasowo lub na stałe z racji prowadzenia przez kierowcę pojazdu mechanicznego w stranie wskazującym na spożycie alkoholu, terenowy organ administracji państwowej może stosować odpowiednie przepisy ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. o bezpieczeństwie i porządku ruchu na drogach publicznych i rozporządzenia Ministrów Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z dnia 20 lipca 1968 r. w sprawie ruchu na drogach publicznych, a pomocniczo także zarządzenia Ministra Komunikacji z dnia 23 listopada 1963 r. w sprawie zasad cofania praw jazdy, zawsze jednak z uwzględnieniem ich miejsca w systemie prawa, a w szczególności w zgodzie z przepisami o postępowaniu administracyjnym, o zatarciu skazania /ukarania/ oraz o prawomocności wyroków i orzeczeń i ich wykonaniu.

Dla uzupełnienia powyższych wywodów trzeba wskazać, że bezzasadne było powołanie się przez organ odwoławczy w odpowiedzi na skargę na wytyczne Ministerstwa Komunikacji z 1960 r., zawarte w piśmie KKD 1-20/20/60 i stwierdzające, że przy cofaniu praw jazdy w trybie administracyjnym należy brać pod uwagę wszystkie przypadki naruszania przepisów o zakazie prowadzenia pojazdu w stanie wskazującym na spożycie alkoholu począwszy od dnia 15 stycznia 1954 r. Pozostawiając na uboczu kwestię, że wytyczne te nie mają żadnej mocy prawnej ze względu na ich formę, trzeba zwrócić uwagę na formalizm i brak krytycyzmu w poszukiwaniu w tym piśmie uzasadnienia dla zaskarżonej decyzji po 21 latach od jego wystawienia.

Reasumując powyższe rozważania, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zaskarżone decyzje organów I i II instancji dotknięte są następującymi wadami:

1/ strona nie uczestniczyła w postępowaniu przed organem I instancji i nie została o tym postępowaniu przed organem I instancji i nie została o tym postępowaniu powiadomiona w trybie art. 61 par. 4 Kpa, co stanowi obrazę art. 10 par. 1 Kpa.;

2/ dopuszczono w charakterze dowodów stanowiących uzasadnienie decyzji wyroki sądowe i orzeczenie kolegium, co do których nastąpiło zatarcie skazania z mocy prawa, co stanowi obrazę art. 75 i art. 81 Kpa.

Dodatkowo jako wady decyzji organu I instancji można wymienić:

a/ naruszenia prawa materialnego i procesowego polegające na wydaniu, z powołaniem się na art. 20 ust. 3 pkt 2 lit. "b" ustawy z 1961 r., decyzji, co do której zachodzi domniemanie, że była w części wykonaniem kary orzeczonej przez kolegium do spraw wykroczeń a w części orzeczeniem własnym podjętym w wadliwie prowadzonym postępowaniu administracyjnym,

b/ błędne powołanie się we wstępie decyzji na art. 97 par. 1 Kpa, traktujący o zawieszeniu postępowania, a więc niewłaściwy w sprawie.

W związku z powyższym Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że decyzje organów obu instancji są obciążone wadami wyczerpującymi dyspozycję art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 i 3 Kpa i na tej podstawie orzekł ich uchylenie. Zwrot kosztów postępowania zasądzono zgodnie z art. 208 Kpa.



Powered by SoftProdukt