drukuj    zapisz    Powrót do listy

6480 658, Przewlekłość postępowania, Starosta, Zobowiązano do podjęcia czynności, IV SAB/Po 214/19 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2019-12-12, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SAB/Po 214/19 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2019-12-12 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2019-10-14
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Katarzyna Witkowicz-Grochowska
Monika Świerczak /sprawozdawca/
Tomasz Grossmann /przewodniczący/
Symbol z opisem
6480
658
Hasła tematyczne
Przewlekłość postępowania
Skarżony organ
Starosta
Treść wyniku
Zobowiązano do podjęcia czynności
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1330 art. 13 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1330 - tekst jedn.
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 149 par. 1 pkt 1, art. 149 par. 1a, art. 149 par. 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Grossmann Sędzia WSA Monika Świerczak (spr.) Asesor sądowy WSA Katarzyna Witkowicz-Grochowska po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 12 grudnia 2019 r. sprawy ze skargi Ł. S. na bezczynność Starosty w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. Zobowiązuje Starostę do udostępnienia informacji publicznej w terminie 14 dni; 2. Stwierdza, że Starosta dopuścił się bezczynności w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, która – nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. Oddala skargę w pozostałej części; 4. Zasądza od Starosty na rzecz Ł. S. kwotę [...]zł (słownie: [...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Datowaną na dzień [...] września 2019 r. skargą Ł. S., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika zaskarżyła bezczynność Starosty Powiatu [...] (dalej jako: "Starosta") w zakresie rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej z dnia [...] lipca 2019 r. Organowi zarzucono organowi naruszenie art. 13 ust. 1 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1330 ze zm.), poprzez nieudostępnienie informacji publicznej, jak i podjęcie innych przewidzianych przepisami ustawy czynności lub wydanie aktów w terminie w nim określonym. Wniesiono o:

1. stwierdzenie, że organ dopuścił się bezczynności w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej;

1. zobowiązanie organu do podjęcia czynności lub wydania aktu w terminie 14 dni od dnia doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy;

2. stwierdzenie, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa;

3. przyznanie od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w kwocie [...]zł;

4. zasądzenia od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania, a w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że wnioskiem z dnia [...] lipca 2019 r. skarżący, za pośrednictwem poczty elektronicznej zwrócił się do organu o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej działek nr [...] i [...] obr.: [...], [...], gmina [...] stanowiących drogę publiczną nr [...], przekazanych w trwały zarząd Zarządowi Dróg Powiatowych w [...] decyzją Zarządu Powiatu [...] z dnia [...] sierpnia 2009 r. nr [...] poprzez: podanie daty od kiedy powyższa droga stanowi drogę publiczną, ze wskazaniem: aktu prawnego na podstawie którego ww. droga została uznana po raz pierwszy za drogę publiczną, organu który wydał powyższy akt i miejsca publikacji tego aktu oraz przesłanie kopii aktu; podanie wszystkich kolejnych aktów prawnych w przedmiocie zmian kategorii powyższej drogi publicznej obejmującej opisane działki, ze wskazaniem dat ich podjęcia i organów podejmujących, a także informacji o dacie i miejscu ich publikacji, a także przesłanie kopii tych aktów prawnych. Skarżący wniósł o przekazanie żądanych informacji na podany w wiadomości adres poczty elektronicznej Starosty.

Skarżący wyjaśnił, że wnioskowana informacja stanowi informację publiczną, a złożenie wniosku o jej udostępnienie drogą elektroniczną uznać należało za skuteczne. Pomimo złożenia przez skarżącego wniosku do organu w dniu [...] lipca 2019 r. – a więc ponad 2 miesiące do dnia sporządzenia niniejszej skargi – organ po pierwsze nie udostępnił żądanej przez skarżącego informacji publicznej, a po drugie nie podjął żadnej innej czynności i nie wydał żadnego innego aktu przewidzianego przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zdaniem skarżącego w tych okolicznościach faktycznych zasadne jest zarządzenie na rzecz skarżącego kwoty pieniężnej.

W odpowiedzi na skargę pełnomocnik organu wniósł o wskazał, że jest ona zasadną oraz przekazał kopię informacji publicznej przesłanej skarżącemu. Równocześnie wniesiono o umorzenie postępowania. Organ wskazał, że odpowiedź na wniosek została przygotowana [...] lipca 2019 r., jednakże nie została skutecznie wysłana drogą elektroniczną na adres skarżącego. Uczyniono to dopiero w dniu [...] października 2019 r. Do odpowiedzi na skargę załączono treść przesłanej odpowiedzi z dnia [...] lipca 2019 r., w której wskazano, że droga powiatowa nr [...] stała się drogą powiatową w dniu [...] stycznia 1999 r., w związku z wejściem w życie reformy administracyjnej (data powstania powiatów). Obecny numer drogi powiatowej funkcjonuje od 2005 r. W piśmie wskazano, że nabycie prawa własności nieruchomości nastąpiło na mocy art. 60 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. z 1998 r., Nr 133,, poz. 872 ze zm.). Do pisma załączono kserokopię decyzji Wojewody z dnia [...] października 2002 r., w której powołano przepisy prawne dotyczące kategorii dróg.

Pismem procesowym z dnia [...] października 2019 r. skarżący wskazał, że udzielona przy piśmie z dnia [...] października 2019 r. odpowiedź była niepełna, gdyż skarżący wniósł o udzielenie informacji od kiedy przedmiotowa droga jest drogą publiczną. Organ nie podał daty od kiedy droga stała się drogą publiczną, nie wskazano też aktu prawnego, na podstawie którego droga uznana została za drogę wojewódzką, lub za inną drogę publiczną jeżeli była taką wcześniej, jak i dat i miejsc publikacji aktów prawnych w tym przedmiocie. Ponadto nic została udzielona informacja w zakresie kolejnych wszystkich aktów prawnych dotyczących zmian kategorii drogi, nie zostały także przesłane kopie aktów prawnych (pkt. 2 wniosku o udostępnienie informacji publicznej).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.

Skarga okazała się częściowo zasadna.

Instytucja skargi na bezczynność, o której mowa w art. 3 § 2 pkt. 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.), ma na celu ochronę strony przez doprowadzenie do wydania przez organ rozstrzygnięcia w sprawie. Bezczynność, o jakiej mowa w art. 3 § 2 pkt 8 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ma miejsce w przypadkach, gdy w terminach określonych przepisami prawa, organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadzi postępowanie, ale pomimo istnienia ustawowego obowiązku, nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu, lub nie podjął stosownej czynności (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 25 lipca 2012 r., sygn. akt III SAB/Gl 3/12, Baza NSA). Tym samym dla stwierdzenia przez sąd administracyjny bezczynności organu administracji konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: istnienia ustawowego obowiązku podjęcia określonego działania oraz braku jego podjęcia w terminach określonych przepisami postępowania. W konsekwencji zakres sądowej kontroli skargi na bezczynność sprowadza się do ustalenia, czy organ był zobowiązany do wydania aktu lub podjąć czynność oraz czy w zakreślonym przepisami procesowymi terminie, dokonał powyższych działań (P. Daniel, Skarga na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania – zakres kontroli, Kontrola państwowa 2013, Nr 3, s. 94). Zaznaczyć przy tym należy, że w ramach rozpoznawania skargi na bezczynność sąd administracyjny nie jest uprawniony do merytorycznej oceny podejmowanych w sprawie czynności oraz wydawanych rozstrzygnięć. Równocześnie, podejmując rozstrzygnięcie w sprawie ze skargi na bezczynność organu, należy uwzględnić stan sprawy istniejący w dniu wyrokowania.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 06 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej jako "ustawa") udostępnienie informacji na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki nie później jednak niż w terminie 14 dni, z wyjątkiem sytuacji przewidzianej w art. 13 ust. 2 i art. 15 ust. 2 powołanej powyżej ustawy. Udostępnienie informacji publicznej jest czynnością materialno – techniczną. Podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej może odmówić udzielenia tej informacji z uwagi na ochronę informacji niejawnych lub innych tajemnic ustawowo chronionych. Odmowa udostępnienia informacji publicznej następuje w formie decyzji administracyjnej. Natomiast w sytuacji, gdy organ wnioskowaną informacją nie dysponuje jest zobligowany powiadomić pisemnie o tym fakcie wnioskodawcę. Co warte podkreślenia, w sytuacji gdy wnioskodawca żąda udzielenia informacji, które nie są informacjami publicznymi, lub takich informacji publicznych, w stosunku do których tryb dostępu odbywa się na odrębnych zasadach, organ nie ma obowiązku wydawania decyzji o odmowie udzielenia informacji, lecz zawiadamia jedynie wnoszącego, że żądane dane nie mieszczą się w pojęciu objętym przedmiotową ustawą (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 czerwca 2002 r., sygn. akt II SA/Lu 507/02, Baza NSA).

W myśl art. 21 in principio ustawy o dostępie do informacji publicznej do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Jednakże, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, dla dopuszczalności skargi na bezczynność organu w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej nie jest wymagane poprzedzenie jej jakimkolwiek środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej. Ponadto do skargi na bezczynność nie mają zastosowania terminy do wniesienia skargi ustalone w przepisach art. 53 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Przechodząc do merytorycznej oceny wniesionej skargi wskazać należy, że skarżący złożył wniosek o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej działek nr [...] i [...] obr. [...], gmina [...] stanowiących drogę publiczną nr [...], przekazanych w trwały zarząd Zarządowi Dróg Powiatowych w [...] decyzją Zarządu Powiatu [...] z dnia [...] sierpnia 2009 r. nr [...] poprzez: podanie daty od kiedy powyższa droga stanowi drogę publiczną, ze wskazaniem: aktu prawnego na podstawie którego ww. droga została uznana po raz pierwszy za drogę publiczną, organu który wydał powyższy akt i miejsca publikacji tego aktu oraz przesłanie kopii aktu; podanie wszystkich kolejnych aktów prawnych w przedmiocie zmian kategorii powyższej drogi publicznej obejmującej opisane działki, ze wskazaniem dat ich podjęcia i organów podejmujących, a także informacji o dacie i miejscu ich publikacji, a także przesłanie kopii tych aktów prawnych.

W ocenie Sądu okolicznością bezsporną pozostaje, że wnioskowana informacja jest informacją publiczną. Mieć bowiem należy na względzie, że stosownie do treści treści art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy informacją publiczną są informacje o danych publicznych, w tym treść i postać dokumentów urzędowych, a zwłaszcza aktów administracyjnych oraz innych rozstrzygnięć. Informacją publiczną są przy tym wiadomości dotyczące faktów zarówno wytworzone przez władzę publiczną lub inny podmiot wykonujący funkcje publiczne, jak i jedynie odnoszone (skierowane) do tych podmiotów. Również Starosta, w świetle art. 4 ust. 1 ustawy był podmiotem obowiązanym do jej udzielenia.

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy wskazać należy, że skarżący zwrócił się o udzielenie informacji publicznej drogą meilową w dniu [...] lipca 2019 r. Tego też dnia rozpoczął swój bieg 14 dniowy termin do udzielenia informacji publicznej, który jednakże nie został dochowany, gdyż odpowiedź na wniosek została wysłana dopiero po wniesieniu skargi, a więc w dniu [...] października 2019 r.

Niezależnie od powyższego zwrócić należy uwagę, że wniosek skarżącego dotyczył podania daty od kiedy opisana we wniosku droga stanowi drogę publiczną, ze wskazaniem: aktu prawnego na podstawie którego powyższa droga została uznana po raz pierwszy za drogę publiczną, organu który wydał powyższy akt i miejsca publikacji tego aktu oraz przesłanie kopii aktu; podanie wszystkich kolejnych aktów prawnych w przedmiocie zmian kategorii powyższej drogi publicznej obejmującej opisane działki, ze wskazaniem dat ich podjęcia i organów podejmujących, a także informacji o dacie i miejscu ich publikacji, a także przesłanie kopii tych aktów prawnych. Sąd zauważa, że powyższy wniosek był wnioskiem szerokim, dotyczącym wszelkich informacji na temat statusu przedmiotowej drogi, jako drogi publicznej, natomiast w treści odpowiedzi odwołano się jedynie do ustalenia od kiedy przedmiotowa droga stanowi drogę powiatową. W tych okolicznościach faktycznych stwierdzić należało, że wniosek nie został w całości rozpoznany, a więc w istocie Starosta pozostaje w bezczynności.

Sąd podkreśla, że niewątpliwie Starosta nie musi dysponować wszystkimi informacjami dotyczącymi statusu prawnego przedmiotowej drogi. W takiej jednak sytuacji uczynienie zadość wnioskowi skarżącego oznaczało konieczność wyjaśnienia jakimi informacjami Starosta rzeczywiście dysponuje, czego jednakże w niniejszej sprawie zabrakło. W piśmie z dnia [...] lipca 2019 r. odwołano się jedynie do statusu przedmiotowej drogi, jako drogi powiatowej, co mając na względzie szeroki zakres wniosku o udzielenie informacji publicznej, nie stanowiło pełnej odpowiedzi na złożony wniosek. Oznacza to, że Starosta pozostaje w bezczynności w zakresie udzielenia wnioskowanej informacji publicznej, stąd Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, działając na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi go do jej udzielenia (pkt 1 sentencji). W ocenie Sądu bezczynność powyższa nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa (pkt 2 sentencji), gdyż analiza akt sprawy nie wskazuje, aby stanowiła ono działanie celowe. Skarżący zawarł wniosek o przyznanie sumy pieniężnej na podstawie art. 149 § 2 P.p.s.a. W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd uznał, że wniosek powyższy jest niezasadny. Podkreślić należy, że zasądzanie grzywny lub sumy pieniężnej nie jest bezpośrednią konsekwencją stwierdzenia bezczynności lecz jest uprawnieniem dyskrecjonalnym sądu, a zatem możliwością, z której należy korzystać, jeżeli realia rozpoznawanej sprawy to uzasadniają, z czym nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Podkreślić należy, że odpowiedzialność za szkodę przewidzianą w art. 4171 § 3 wyklucza traktowanie sumy pieniężnej, o której mowa w art. 149 § 2 P.p.s.a., jako odszkodowania (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2017 r., sygn. akt II OSK 490/17, LEX nr 2434094).

Z tego też względu oddalono wniosek o przyznanie od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w kwocie [...]zł. (pkt 3 sentencji). Sąd orzekł o kosztach na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zw. z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.).



Powered by SoftProdukt