Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Anna Lech Sędziowie sędzia NSA Irena Kamińska (spr.) sędzia del. WSA Wojciech Mazur Protokolant st. inspektor sądowy Urszula Radziuk po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lipca 2010 r. sygn. akt II SA/Wa 1942/09 w sprawie ze skargi M. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia (...) października 2009 r. nr (...) w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 9 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 1942/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę M. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia (...) października 2009 r. nr (...) w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej w zakresie wniosku z dnia 3 września 2008 r.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał, iż Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie decyzją z dnia (...) października 2009 r. nr (...), na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a., oraz art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, oraz art. 127 § 1 i 2 w zw. z art. 17 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, a także art. 1 i 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.), po rozpatrzeniu odwołania M. M. od decyzji Burmistrza Miasta Z. z dnia (...) sierpnia 2009 r. Nr (...), odmawiającej udostępnienia przetworzonej informacji publicznej, uchylił zaskarżoną decyzję w całości i orzekł co do istoty sprawy i odmówił udostępnienia M.M przetworzonej informacji publicznej zgodnie z wnioskiem z dnia 3 września 2008 r. skierowanym do Wodociągowo-Kanalizacyjnego Gospodarstwa Pomocniczego przy Urzędzie Miasta Zielonka ze względu na niewskazanie przez wnioskodawcę, że jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.

W uzasadnieniu decyzji organ podał, że w dniu 3 września 2008 r. M. M. złożył do W. przy Urzędzie Miasta Zielonka wniosek na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej, w którym prosił o wykaz (listę) wszystkich protokołów, sprawozdań, ocen i wydanych decyzji na temat badań wody wodociągu miejskiego w Zielonce, zarządzanego i eksploatowanego przez Wodociągowo-Kanalizacyjne Gospodarstwo Pomocnicze przy Urzędzie Miasta Z/ w okresie od 1 stycznia 2005 r. do dnia złożenia wniosku w układzie według wzoru - tabelki.

Organ poinformował M. M., że żądana informacja ma charakter informacji publicznej przetworzonej i dlatego jej udostępnienie może nastąpić po wskazaniu powodów, dla których spełnienie żądania jest szczególnie istotne dla interesu publicznego zgodnie z art. 14 ust. 2 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jednocześnie poinformowano, że w przypadku niedostosowania się do wezwania zostanie wydana decyzja w trybie art. 16 ust. 1 ustawy.

Dalej organ podał, że w odpowiedzi M. M. poinformował, że żądanie oparte jest o szczególny interes publiczny, jakim jest stan sanitarny wody, a prowadzone badania wskazują, że naruszane są normy przewidziane przez prawo dla jakości wody.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie nie znalazło podstaw do uwzględnienia odwołania.

W uzasadnieniu decyzji, organ podkreślił, że w świetle wniosku żądaną informację należy uznać za przetworzoną, a skoro tak, to po stronie wnioskodawcy niezbędne jest występowanie istotnego interesu publicznego.

Wskazał, że organ I instancji prawidłowo ocenił, że w niniejszej sprawie wnioskodawca nie wykazał powodów, dla których spełnienie jego żądania, tj. sporządzenie nowej informacji w formie zestawienia tabeli według konkretnie wskazanego wzoru jest szczególnie istotne w sprawie. Organ podał, iż nie ulega wątpliwości, że stan sanitarny wody w wodociągu miejskim, z którego korzysta większość mieszkańców Zielonki jest sprawą o charakterze publicznym i ma znaczenie dla interesu publicznego, zatem jest informacją publiczną. Jednak M. M. zażądał wytworzenia nowej informacji publicznej sporządzenia konkretnej tabeli, czyli informacji przetworzonej. Wnioskodawca nie wykazał przy tym, dlaczego i w jakim zakresie uzyskanie przez niego właśnie takiej tabeli, sporządzonej przez zarządcę wodociągu, jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów. Decyzji zarzucił naruszenie zasady bezstronności, prawa materialnego, tj. art. 1 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 i art. 14 ustawy o dostępie do informacji publicznej, zasad konstytucyjnych wymienionych w art. 7, 61 ust. 1 Konstytucji, niezachowanie terminu wymienionego w art. 16 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, powołując argumenty zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wydając zaskarżony wyrok Sąd pierwszej instancji podniósł, iż M. M. na podstawie art. 2 i 10 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), złożył wniosek o udostępnienie wszystkich protokołów, sprawozdań, ocen i wydanych decyzji nt. badań wody wodociągu miejskiego w Zielonce (z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Warszawie i Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wołominie) zarządzanego i eksploatowanego przez Wodociągowo-Kanalizacyjne Gospodarstwo Pomocnicze przy Urzędzie Miasta Zielonka w okresie od 1 stycznia 2005 r. do dnia otrzymania pisma. Informacja miała być udzielona we wskazanym przez skarżącego układzie w postaci tabelki: wyszczególnienie dokumentu (tytuł, nr, data, inne elementy dokumentu (protokół, sprawozdanie, ocena, decyzja); wynik badań (brak przekroczenia norm lub przekroczenie – podać jakie pozycje i ilości); data otrzymania dokumentu; podjęte działania, wydane decyzje. Wniosek skarżącego bezspornie dotyczył informacji przetworzonej. Informacją przetworzoną jest taka informacja publiczna, która została opracowana przez podmiot zobowiązany przy użyciu dodatkowych sił i środków, na podstawie kryteriów przez niego wskazanych. Informacja przetworzona będzie więc informacją, która została przygotowana specjalnie dla wnioskodawcy według podanych przez niego kryteriów (tabelka). Wykaz taki byłby specjalnie stworzony na potrzeby skarżącego według jego żądania. Nie ulega wątpliwości, że organ nie posiada takiej informacji gotowej i musiałby ją specjalnie wytworzyć na potrzeby skarżącego.

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że dostęp do tego rodzaju informacji jest w stosunku do informacji zwykłej ograniczony. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej prawo dostępu do informacji obejmuje także prawo dostępu do informacji przetworzonej, ale tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla interesu publicznego. Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, iż dla informacji przetworzonej ustawodawca wprowadził dodatkowy wymóg otrzymania informacji, jakim jest interes społeczny. Kryterium, dla którego organ może udzielić informacji, jest "szczególny interes społeczny". Jest to wprawdzie kryterium nieostre i zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, musi być ono rozpatrywane przez pryzmat każdej konkretnej sprawy (por. wyrok NSA z dnia 16 stycznia 2002 r. sygn. akt III SA 2302/00, Lex 53606), Oznacza to, że wnioskodawca ma wykazać, że jego żądanie jest uzasadnione nie tylko samym interesem społecznym, ale ma ono charakter szczególny, czyli wnioskodawca musi wykazać, że działanie organów i innych podmiotów realizujących zadania publiczne wywołało lub wywoła skutki dotyczące potencjalnie dużego kręgu adresatów (M. Jabłoński, K. Wygoda, Ustawa o dostępie do informacji publicznej, Komentarz, Wrocław 2002).

Zdaniem Sądu pierwszej instancji w przedmiotowej sprawie M. M. nie wykazał, iż żądane przez niego informacje odpowiadają kryteriom opisanym w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł M. M. zarzucając mu naruszenie:

1) przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) polegającą na przyjęciu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, że:

a) skarżący żądał udostępnienia informacji publicznej przetworzonej, kiedy przez fakt nie wykazania przez organy prowadzące postępowanie tej okoliczności, przyjąć

należało, że żądana informacja publiczna ma charakter nieprzetworzony,

b) w przypadku, gdyby zarzut podniesiony w pkt a) okazał się bezzasadny, skarżący nie wykazał, aby udostępnienie żądanych informacji było szczególnie istotne dla interesu publicznego, kiedy w rzeczywistości przesłanka ta została spełniona.

2) przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 133 § 1 P.p.s.a., w zw. z art. 106 § 5 P.p.s.a. i art. 228 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez nieuwzględnienie przy orzekaniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie znanego z akt sprawy (znanego z urzędu) faktu naruszenia przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) nakazującego podmiotowi obowiązanemu do udostępnienia informacji publicznej przed wydaniem decyzji odmawiającej udostępnienia informacji publicznej wezwać wnioskodawcę do wykazania szczególnie istotnego interesu publicznego dla którego powinna być sporządzona przetworzona informacja publiczna – tabela.

Powołując się na powyższe skarżący wniósł o:

1) w przypadku uwzględnienia tylko zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego, zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie, co do istoty sprawy (art. 188 P.p.s.a.) w ten sposób, aby uznać, że:

a) żądanie wnioskodawcy dotyczyło informacji publicznej nieprzetworzonej, z uwagi na niewykazanie przez organy prowadzące postępowanie, że dotyczyło ono informacji publicznej o charakterze przetworzonym,

b) (w przypadku, gdyby zarzut podniesiony w pkt a) okazał się bezzasadny) wnioskodawca wykazał w wystarczający sposób szczególnie istotny interes publiczny do udostępnienia mu żądanych informacji i w związku z tym przysługuje mu prawo dostępu do informacji publicznej w żądanej przez niego formie,

ewentualnie:

1) w przypadku nieuwzględnienia zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego, lub uwzględnienia zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego oraz przepisów prawa procesowego, uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (art. 185 P.p.s.a.) Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie,

2) zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej za instancję odwoławczą, albowiem koszty te nie zostały zapłacone w całości ani w części.

Skarżący kasacyjnie uzasadniając zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), w części dotyczącej w prawa do uzyskania informacji publicznej, nieprzetworzonej podniósł, iż to na organie władzy publicznej jako dysponencie informacji publicznej winno leżeć wskazanie, że informacja, o którą występuje wnioskodawca ma charakter przetworzony. Dopiero stwierdzenie tej okoliczności uprawnia do żądania określenia szczególnie istotnego interesu, dla którego informacja przetworzona ma być przygotowana i udostępniona. W sytuacji będącej przedmiotem niniejszej analizy żaden z organów rozpoznających merytorycznie sprawę udostępnienia informacji publicznej nie wykazał jednoznaczne i kompetentnie, że ma ona charakter przetworzony. Szerzej w tej sprawie wypowiedziało się jedynie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie, które uchylając decyzję Burmistrza Miasta Zielonka nr (...) z dnia (...).08.2009 r. wskazało naruszenie art. 107 § 3 K.p.a., poprzez brak prawidłowego uzasadnienia, z którego wynikałoby dlaczego żądana informacja ma charakter informacji przetworzonej (patrz str. 10 Decyzji SKO). W uzasadnieniu swojej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze stwierdziło, że informacją przetworzoną jest wykaz określony w żądaniu, którym nie dysponuje Wodociągowo-Kanalizacyjne Gospodarstwo Pomocnicze przy Urzędzie Miasta Zielonka, a dla jego specjalnego przygotowania i udostępnienia zgodnie z żądaniem, konieczne jest zaangażowanie osób, które dokonają odpowiednich analiz dokumentów, będących w posiadaniu zarządcy wodociągu. Skarżący podniósł, iż nieznane jest mu źródło, z którego pochodziła wiedza wpływająca na tak postawioną przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze tezę. Skoro w dokumentacji postępowania nie było wystarczających danych określających jakiego rodzaju czynności winny być podjęte w celu przygotowania informacji, to wątpliwa jest zasadność takiego właśnie stwierdzenia Kolegium, które materiałami takimi nie dysponowało, w związku z czym swoją wiedzę oprzeć musiało nie na aktach sprawy, czego wymaga prawo, a na domysłach. Podobnie rzecz się ma ze skarżonym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. We wskazanym powyżej zakresie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie podjął żadnych dodatkowych ustaleń, dając w pełni wiarę dokumentacji zebranej na wcześniejszych etapach sprawy, w tym domysłom stawianym przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze. Zdaniem Skarżącego, jeżeli podmiot bezpośrednio dysponujący żądaną informacją, nie wypowiedział się co do czynności, jakie wpływają na ocenę informacji jako przetworzonej, inny organ bez przeprowadzenia dogłębnej analizy nie jest kompetentny do takiego stwierdzenia. Przyjęcie natomiast domniemania, że informacja, o którą wystąpił Pan M. M. ma charakter przetworzony nie znajduje podstaw prawnych. Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny, jak również inne organy zajmujące się sprawą na etapie przesądowym, nie wykazały, że informacja, której żąda wnioskodawca ma charakter przetworzony.

Skarżący kasacyjnie uzasadniając zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), w części dotyczącej w prawa do uzyskania informacji publicznej, przetworzonej ze względu na brak szczególnie istotnego interesu publicznego do udostępnienie tej informacji z żądnej formie podniósł, iż od samego początku postępowania, w przypadku wzywania wnioskodawcy do wykazania szczególnego interesu publicznego ograniczano się do wykazania owego interesu jako takiego, a nie w powiązaniu z formą, w jakiej informacje miałyby być udostępnione. Skarżący chcąc spełnić ten wymóg określenia istotnego interesu publicznego kilkukrotnie definiował cel swojego postępowania, wskazując jednoznacznie, że interesem w obronie którego występuje jest zdrowie mieszkańców Miasta Zielonka spożywających dostarczaną przez tamtejsze wodociągi wodę pitną. Mimo tego, organ zajmujący się sprawą nie uwzględnił tej argumentacji i nie wyjaśnił wnioskodawcy jakiego rodzaju uzasadnienia oczekuje, a ograniczył się jedynie do stwierdzenia, że jest ono niewystarczające. Na uchybienie to zwróciło również uwagę Samorządowe Kolegium Odwoławcze. Kolegium, podobnie jak to zostało wskazane powyżej w przypadku informacji przetworzonej, wytknęło Burmistrzowi Miasta Zielonka naruszenie art. 107 § 3 K.p.a. poprzez brak prawidłowego uzasadnienia, z którego wynikałoby dlaczego żądanie tabeli – informacji przetworzonej nie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. Brak odpowiedniego, zrozumiałego uzasadnienia nie dotyczył tylko i wyłącznie decyzji Burmistrza Miasta Zielonka nr (...) z dnia (...) sierpnia 2009 r., a odnosi się do całego postępowania, w czasie którego nie podejmowano jakiejkolwiek merytorycznej polemiki ze definiowanym przez wnioskodawcę interesem publicznym. Obowiązkiem organu władzy publicznej jest takie prowadzenie postępowania administracyjnego, aby było ono czytelne, a jego strony rozumiały przesłanki jakimi się kieruje, w przeciwnym wypadku działania takie mogą wywoływać podejrzliwość i brak zaufania. Mimo niewłaściwych ze strony organów zajmujących się sprawą działań, wnioskodawca w sposób jednoznaczny i precyzyjny określił szczególnie istotny interes publiczny.

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny, mimo iż potwierdził publiczny charakter sprawy, to jednak żądanie co do formy (tabela) uznał za nieuzasadnione istotnym interesem publicznym oraz nie mające związku z działaniem organów i innych podmiotów realizujących zadania publiczne, wywołujące skutki dotyczące potencjalnie dużego kręgu adresatów. Z twierdzeniem takim zdaniem autora skargi kasacyjnej nie sposób się zgodzić. W pierwszej kolejności dlatego, że sprawa dotyczy lokalnego wodociągu na funkcjonowanie, którego bezpośredni wpływ ma samorząd Miasta Zielonka. Z drugiej zaś, że produkowana w wodociągu Miasta Zielonka woda dostarczana jest do kilkudziesięciu tysięcy jego mieszkańców i to właśnie od jej składu (zgodności z normami) zależy ich zdrowie i życie. Okoliczności te były zresztą wielokrotnie podnoszone przez wnioskodawcę. Ocena Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w świetle której problematyka zdrowia publicznego kilkudziesięciu tysięcy mieszkańców Miasta Zielonka nie jest zagadnieniem szczególnie istotnym dla interesu publicznego, a dotyczące tego zagadnienia działania władzy publicznej nie mają wpływu na duży krąg adresatów, wydaje się oczywiście nieprawidłowa.

Skarżący wskazał również, iż przy ocenie istotnego interesu publicznego, Wojewódzki Sąd Administracyjny całkowicie pominął, ważny w analizowanej sprawie aspekt, dotyczący wcześniejszego utrudniania wnioskodawcy dostępu do wszystkich badań wody. Okoliczność ta, powoduje zaciemnienie prawdziwej sytuacji sanitarnej wody. Ponadto brak odpowiedniego zestawienia przygotowanego przez organ dysponujący badaniami uniemożliwia wiarygodne zweryfikowanie ich w innych instytucjach, takich jak Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w W.

Uzasadniając zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 133 § 1 P.p.s.a. w zw. z art. 106 § 5 P.p.s.a. i art. 228 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego skarżący kasacyjnie podniósł, iż decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie nr (...) z dnia (...) października 2009 r. uchylono zaskarżoną decyzję i orzeczono co do istoty sprawy w ten sposób, że odmówiono udostępnienia Panu M. M. przetworzonej informacji ze względu na niewykazanie, że jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. W uzasadnieniu swojej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie zarzuciło zaskarżonej decyzji Burmistrza, że zabrakło w niej wyjaśnienia, dlaczego żądana przez wnioskodawcę informacja ma charakter przetworzony oraz że nie skierowano do wnioskodawcy zrozumiałego wezwania o konieczności wykazania istotnego interesu publicznego w powiązaniu z formą udostępnienia informacji publicznej – tabela. W związku z powyższym skoro Samorządowe Kolegium Odwoławcze zdecydowało się na uchylenie zaskarżonej decyzji i kontynuowanie postępowania o udostępnienie informacji publicznej to winno, w przypadku stwierdzonych uchybień wszcząć działania naprawcze. Działania te powinny być jednak podjęte przed wydaniem decyzji o odmowie udostępnienia przedmiotowej informacji publicznej zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Skoro zaś Samorządowe Kolegium Odwoławcze tego nie uczyniło, to nie wypełniając dyspozycji art. 14 ust. 2, naruszyło art. 16 ust. 1. W związku z powyższym, Wojewódzki Sąd orzekając na podstawie akt sprawy zawierających wiedzę na temat uchybienia przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, powinien wziąć tę okoliczność pod uwagę z urzędu. Skoro tego nie uczynił, to tym samym naruszył art. 133 § 1 P.p.s.a., nakładający na sąd obowiązek orzekania na podstawie akt sprawy. Okoliczność ta ma znaczenie w tym sensie, że jej uwzględnienie miałoby istotny wpływ na wynik sprawy.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej P.p.s.a.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Wobec niestwierdzenia z urzędu nieważności postępowania, kontrola instancyjna ograniczyła się jedynie do oceny wskazanych w skardze kasacyjnej zarzutów. Zarzuty te nie okazały się jednak usprawiedliwione.

Za nietrafny uznać należy zarzut naruszenia art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej – dalej u.d.i.p. poprzez uznanie, że żądana informacja jest informacją przetworzoną, a skarżący nie wykazał aby jej udostępnienie było szczególnie istotne dla interesu publicznego.

W literaturze i orzecznictwie utrwalił się pogląd, że informacją prostą jest informacja, której zasadnicza treść nie ulega zmianie przed jej udostępnieniem. Natomiast informacja przetworzona jest jakościowo nową informacja nieistniejąca dotychczas w przyjętej ostatecznie treści i postaci, chociaż jej źródłem są materiały znajdujące się w posiadaniu zobowiązanego.

W omawianej sprawie skarżący domagał się sporządzenia w formie wskazanej we wniosku (w formie tabeli) usystematyzowanego zestawienie posiadanych przez organ informacji prostych. Wymagało to zebrania, zsumowania, uporządkowania i zestawienia w formie tabeli, a więc przetworzenia posiadanych przez Gospodarstwo Pomocnicze, Wodno-Kanalizacyjne sprawozdań, protokołów, decyzji, ocen dotyczących przydatności wody pitnej do spożycia.

Za trafne uznać należy w tej sytuacji stanowisko organów i Sądu pierwszej instancji, że żądana informacja jest ponad wszelką wątpliwość informacją przetworzoną. Art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. ogranicza uprawnienie do uzyskania informacji przetworzonej poprzez konieczność wykazania, że jej uzyskanie jest szczególni istotne dla interesu publicznego. Z brzmienia tego przepisu wynika, że nie wystarczy aby uzyskanie informacji przetworzonej było istotne dla interesu publicznego. Ma być szczególnie istotne, co stanowi dodatkowy kwalifikator przy ocenie, czy dany wnioskodawca ma prawo do jej uzyskania.

Pojęcie szczególne istotnego interesu publicznego jest pojęciem niedookreślonym nie mającym zwartej zapisanej formuły na gruncie obowiązującego prawa. Interes publiczny odnosi się w swej istocie do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa oraz innych ciał publicznych jako prawnej całości, zwłaszcza, jeżeli związane jest ono z gospodarowaniem mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego wnioskodawca żądający informacji publicznej przetworzonej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. dla jej uzyskania powinien wykazać nie tylko, że jest ona ważna dla dużego kręgu potencjalnych odbiorców ale również że jej uzyskanie stwarza realną możliwość wykorzystania uzyskanych danych dla poprawy funkcjonowania organów administracji i lepszej ochrony interesu publicznego. W doktrynie wyrażony został pogląd, że charakter lub pozycja podmiotu żądającego udzielenia informacji publicznej, a zwłaszcza realna możliwość wykorzystania uzyskanej informacji mają wpływ na ocenę istnienia szczególnego interesu publicznego uzasadniającego uwzględnienie wniosku.

Przykładem takiego podmiotu może być poseł zasiadający w komisji ustawodawczej Sejmu, radny lub też minister nadzorujący działalność podległego mu resortu. Osoby te w swoim codziennym działaniu mają rzeczywistą możliwość wykorzystywania uzyskanych informacji publicznych w celu usprawnienia funkcjonowania odpowiednich organów (J. Drachal, Dostęp do informacji publicznej. Rozwój czy stagnacja? Wystąpienie na konferencji zorganizowanej przez Polską Akademię Nauk 6 czerwca 2006 r.).

Nie oznacza to jednak, że obywatel nie pełniący wskazanych wyżej lub podobnych funkcji, nie może uzyskać informacji publicznej przetworzonej. Byłby to wniosek zbyt daleko idący, a takie rozumienie art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. bezzasadnie ograniczałoby obywatelskie prawo do uzyskania informacji publicznej, o którym mowa zarówno w art. 61 Konstytucji RP, jak i w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Przepis art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. ma w istocie przeciwdziałać zalewom wniosków, zmierzających do uzyskania informacji przetworzonej dla realizacji celów osobistych lub komercyjnych i ma zapobiegać sytuacjom, w których działania organu skupione są nie na funkcjonowaniu w ramach przypisanych mu kompetencji lecz na udzielaniu informacji publicznej. Dlatego też wnioskodawca domagający się udzielenia informacji publicznej przetworzonej dla wykazania w jakim zakresie jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego powinien wyjaśnić w jaki sposób zamierza wykorzystać uzyskane informacje dla ochrony tego interesu lub poprawy funkcjonowaniu organów administracji publicznej. Jeżeli wnioskodawca nie odniósł się do tej kwestii, organ uzasadniając odmowę udzielenia informacji publicznej przetworzonej powinien wykazać, że wnioskodawca nie ma realnych możliwości podjęcia takich działań, lub może je podjąć bez uzyskania informacji.

W omawianej sprawie trzeba przede wszystkim wskazać, że wbrew zarzutom skargi kasacyjnej, dotyczącym braku wezwania wnioskodawcy do wykazania szczególnie istotnego interesu publicznego, wezwanie takie miało miejsce. Świadczy o tym pismo z dnia 18 września 2008 r. znajdujące się w aktach administracyjnych sprawy (k. 2). Sąd pierwszej instancji, ani też organy administracji, nie musiały w tej sytuacji prowadzić postępowania dowodowego bowiem fakt ten jest bezsporny. Skarżący pomimo wezwania nie wykazał w jaki sposób zamierza dla dobra wspólnego wykorzystać uzyskane informacje i dlaczego powinien je uzyskać w formie wskazanej we wniosku.

Odpowiedź na to pytanie jest o tyle istotne, że informacja publiczna, której się domagał została mu udostępniona w dniach 29-31 października 2008 r. z możliwością sfotografowania udostępnionych mu dokumentów (oświadczenie pracownika Gospodarstwa Pomocniczego w aktach administracyjnych). Wnioskodawca był zatem w posiadaniu wnioskowanej informacji publicznej i nie uzasadnił konieczności jej przetworzenia w sposób wskazany we wniosku, szczególnie istotnym interesem społecznym.

Z tych wszystkich względów Naczelny Sąd Administracyjny zarzuty skargi kasacyjnej uznał za nieusprawiedliwione i na podstawie art. 184 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

W wyroku nie orzeczono o przyznaniu pełnomocnikowi skarżącego wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną z urzędu, ponieważ wynagrodzenie dla pełnomocnika ustanowionego w ramach prawa pomocy (art. 250 P.p.s.a.) przyznawane jest przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w postępowaniu określonym w przepisach art. 258-261 P.p.s.a.