Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 30 grudnia 2020 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Ewa Alberciak, Sędzia WSA Janusz Nowacki, , po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2020 roku na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi K.K. na bezczynność Starosty [...] w przedmiocie nierozpoznania wniosku o wydanie opinii dotyczącej skoordynowania na naradzie koordynacyjnej usytuowania sieci gazowej z przyłączem w miejscowości R. 1. zobowiązuje Starostę [...] do rozpoznania wniosku K.K. z dnia 28 lipca 2020 roku w terminie 30 dni od dnia otrzymania odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdza, ze Starosta [...] dopuścił się bezczynności, która nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

III SAB/Łd 19/20

UZASADNIENIE

W dniu [...] r. K.K. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na bezczynność Starosty Z. w związku z pozostawieniem bez rozpoznania wniosku o wydanie opinii dotyczącej skoordynowania na naradzie koordynacyjnej sytuowania sieci gazowej w miejscowości R. [...], działki nr 177/5, 411, 431,454, 427, obręb R. [...].

Z załączonej do skargi dokumentacji wynika, że K.K. w dniu [...] r., za pośrednictwem systemu e-PUAP, wystąpił do Starosty Powiatowego w Z. z wnioskiem o przedłożenie projektu usytuowania sieci gazowej w miejscowości R. [...] na naradzie koordynacyjnej. Jednym z załączników złożonych wraz z wnioskiem w formie elektronicznej była mapa geodezyjna z zaznaczonym przebiegiem projektowanej sieci gazowej.

Pismem z dnia [...] r. Starosta Powiatowy w Z., działając na podstawie art. 64 § 2 k.p.a. wezwał skarżącego do uzupełnienia braków formalnych wniosku poprzez dostarczenie, w terminie 14 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania, co najmniej 2 egzemplarzy map w wersji papierowej.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie skarżący w piśmie z dnia 31 lipca 2020 r., odwołując się do art. 14 § 1 k.p.a., wskazał na równorzędną możliwość załatwienia sprawy administracyjnej w formie elektronicznej. Załączone do jego wniosku dokumenty, w tym przedmiotowa mapa opatrzona podpisem elektronicznym (zaufanym) odpowiadają wymogom zawartym w art. 76a § 2 k.p.a., jak i art. 28b ust. 4 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, zgodne z którym obowiązek dostarczenia staroście co najmniej dwóch egzemplarzy planu sytuacyjnego zawierającego propozycję usytuowania projektowanej sieci uzbrojenia terenu ciąży na wnioskodawcy jedynie wtedy, gdy w/w plan sytuacyjny został złożony w postaci nieelektronicznej. Natomiast w sytuacji, gdy plan sytuacyjny złożono w postaci elektronicznej obowiązek sporządzenia jego wersji papierowej ciąży na organie administracji. Wobec powyższego wezwanie z dnia [...] r. do uzupełnienia braków formalnych wniosku uznać należy za bezzasadne, a co więcej pozbawione podstaw prawnych, gdyż samo powołanie przez organ art. 64 § 2 k.p.a. uznać należy za niewystarczające.

W dniu 7 sierpnia 2020 r. skarżący wystosował do Starosty Z. ponaglenie w sprawie niezałatwienia w terminie wniosku z dnia [...] r o przedłożenie projektu usytuowania sieci gazowej w miejscowości R. [...] na naradzie koordynacyjnej.

W odpowiedzi na powyższe Starosta Z. podtrzymał stanowisko w zakresie konieczności dostarczenia przez skarżącego dwóch egzemplarzy kopii map w wersji papierowej oraz skutków zaniechania tego obowiązku.

Pismem z dnia 18 sierpnia 2020 r. skarżący wystąpił z kolejnym ponagleniem, a następnie w dniu [...] r. wniósł przedmiotową skargę na bezczynność Starosty Z. W uzasadnieniu skargi ponowił argumentację dotyczącą możliwości rozpatrywania sprawy administracyjnej w drodze elektronicznej i równorzędności, pod względem skutków prawnych, składanej w takim postępowaniu dokumentacji opatrzonej podpisem elektronicznym (zaufanym). Odwołując się do art. 28b ust. 4 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne wywiódł, iż obowiązek przedłożenia staroście co najmniej dwóch papierowych egzemplarzy wymienionego w ust. 3 przywołanego przepisu planu sytuacyjnego, zawierającego propozycję usytuowania projektowanej sieci uzbrojenia terenu, ciąży na wnioskodawcy jedynie wtedy, gdy w/w plan sytuacyjny został złożony w postaci nieelektronicznej. Tym samym, wobec załączenia do wniosku z dnia [...] r. planu usytuowania sieci gazowej w miejscowości R. [...] formie elektronicznej, opatrzonego podpisem kwalifikowanym, wezwanie strony do uzupełninia braków formalnych wniosku uznać należy za niezasadne. W ocenie skarżącego to na Staroście Z. ciążył obowiązek wydrukowania, będącej w jego posiadaniu mapy z zaznaczonym planem usytuowania sieci gazowej.

W odpowiedzi na skargę Starosta Z. wnosił o jej oddalenie. Uzasadniając organ wskazał, iż wzywając skarżącego do uzupełnienia braków formalnych wniosku poprzez przedłożenie co najmniej dwóch egzemplarzy przedmiotowej mapy w wersji papierowej wskazywał na brak możliwości technicznych rozpatrywania sprawy w formie elektronicznej. W zakresie dokumentacji geodezyjnej decydującą kwestią jest bowiem określony format przedkładanego dokumentu, który nie zawsze pozwala adresatowi na jego fizyczne odtworzenie i dalszą modyfikację. Tym samym kierowane do strony skarżącej wezwanie do przedłożenie przedmiotowej mapy w wersji papierowej było w pełni zasadne i miało na celu zgromadzenie pełnego materiału dowodowego niezbędnego do rozpatrzenia żądania skarżącego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 i art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) – dalej: p.p.s.a., sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej poprzez rozpoznawanie skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a. Sąd orzeka także w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V, VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw (art. 3 § 2 pkt 9 p.p.s.a.).

Stosownie do treści art. 53 § 2b p.p.s.a. skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania można wnieść w każdym czasie po wniesieniu ponaglenia do właściwego organu.

W myśl art. 149 § 1 p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności; zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa; stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa (art. 149 § 1a p.p.s.a.). Sąd w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego (art. 149 § 1b p.p.s.a.).

Ponadto jak wynika z art. 149 § 2 p.p.s.a. sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6.

W niniejszej sprawie przedmiotem skargi K.K. uczynił bezczynność Starosty Z. polegającą na pozostawieniu bez rozpoznania wniosku o wydanie opinii dotyczącej skoordynowania na naradzie koordynacyjnej sytuowania sieci gazowej w miejscowości R. [...], działki nr 177/5, 411, 431,454, 427, obręb R. [...].

Wniesienie skargi strona, stosownie do wymogu powołanego wyżej art. 53 § 2b p.p.s.a., poprzedziła ponagleniem skierowanym do Ł. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, co czyni niniejszą skargę dopuszczalną.

Przed przystąpieniem do oceny zasadności wniesionej skargi wskazać należy, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia w każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 k.p.a., jeżeli organ nie dopełnił czynności określonych w art. 36 k.p.a. lub nie podjął innych działań wynikających z przepisów procesowych mających na celu usunięcie przeszkody w wydaniu decyzji. Rozpoznając skargę na bezczynność sąd bierze pod uwagę jedynie sam fakt, czy w danej sprawie została dokonana czynność lub czy z innych powodów organowi nie można zarzucić stanu bezczynności. Przy czym dla uznania bezczynności konieczne jest ustalenie w pierwszej kolejności, czy w stanie faktycznym danej sprawy na organie administracji publicznej spoczywa obowiązek wydania aktu lub dokonania czynności kończących postępowanie, a następnie czy uczyniono to w przepisanym terminie, a dalej czy ewentualne opóźnienie jest usprawiedliwione. Tym samym w przypadku skargi na bezczynność przedmiotem sądowej kontroli nie jest określony akt lub czynność organu administracji, lecz ich brak w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie i w określonym przez prawo terminie, a jej celem jest doprowadzenie do wydania przez organ aktu lub podjęcia czynności. Instytucja skargi na bezczynność organu ma zatem na celu ochronę strony poprzez doprowadzenie do wydania rozstrzygnięcia w sprawie. Badając zasadność takiej skargi sąd czyni to według stanu prawnego i na podstawie akt sprawy, istniejących w dniu wydania orzeczenia sądowego (por. wyroki NSA z 5 lutego 2020 r., I OSK 1443/19; z 5 lipca 2018 r. sygn. akt I OSK 2936/16; z 21 marca 2019 r., I OSK 1296/17; WSA w Poznaniu z 6 marca 2019 r., III SAB/Po 41/18; WSA we Wrocławiu z 9 grudnia 2019 r., I SAB/Wr 135/19; www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Podkreślenia wymaga również, że z ogólnych zasad postępowania administracyjnego wynika, iż organy administracji publicznej mają obowiązek działać wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do załatwienia sprawy, zgodnie z art. 12 § 1 k.p.a., a także zobowiązane są podejmować wszelkie kroki niezbędne do jej wyjaśnienia i załatwienia w myśl art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. Stosownie do art. 35 § 1 k.p.a. organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od daty wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania (art. 35 § 3 k.p.a.). W myśl art. 36 § 1 k.p.a. o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w ustawowym terminie określonym w art. 35 k.p.a. lub w przepisach szczególnych organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu (art. 36 § 2 k.p.a.).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd stwierdza, iż skarga na bezczynność Starosty Z. jest uzasadniona. Organ nie wywiązał się bowiem z obowiązków wynikających z powołanych wyżej przepisów k.p.a.

Z załączonych do skargi dokumentów wynika, iż złożony przez skarżącego w dniu [...] r., za pośrednictwem systemu e-PUAP, wniosek o wydanie opinii dotyczącej skoordynowania usytuowania sieci gazowej w miejscowości R. [...] na naradzie koordynacyjnej został wniesiony w trybie uregulowanym w art. 28b ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 2052) - dalej: p.g.k. Jednym z załączników złożonych wraz z wnioskiem w formie elektronicznej była mapa geodezyjna z zaznaczonym przebiegiem projektowanej sieci gazowej.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 p.g.k. sytuowanie projektowanych sieci uzbrojenia terenu na obszarach miast oraz w pasach drogowych na terenie istniejącej lub projektowanej zwartej zabudowy obszarów wiejskich koordynuje się na naradach koordynacyjnych organizowanych przez starostę.

W myśl art. 28b ust. 3 p.g.k. po otrzymaniu od inwestora lub projektanta wniosku o skoordynowanie usytuowania projektowanej sieci uzbrojenia terenu wraz z propozycją tego usytuowania przedstawioną na planie sytuacyjnym sporządzonym na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub kopii aktualnej mapy do celów projektowych poświadczonej za zgodność z oryginałem przez projektanta, starosta wyznacza sposób, termin i miejsce przeprowadzenia narady koordynacyjnej, o czym zawiadamia: 1) wnioskodawców; 2) podmioty władające sieciami uzbrojenia terenu; 3) wójtów (burmistrzów i prezydentów miast), na obszarze właściwości których mają być sytuowane projektowane sieci uzbrojenia terenu; 4) inne podmioty, które mogą być zainteresowane rezultatami narady koordynacyjnej, w szczególności zarządzające terenami zamkniętymi, w przypadku sytuowania części projektowanych sieci na tych terenach. Przy czym jak wynika z ust. 4 analizowanego przepisu w przypadku, gdy plan sytuacyjny, o którym mowa w ust. 3, ma postać nieelektroniczną, doręcza się go staroście w co najmniej dwóch egzemplarzach.

Termin narady koordynacyjnej starosta wyznacza na dzień przypadający nie później niż po upływie 14 dni od dnia otrzymania od inwestora lub projektanta planu sytuacyjnego, o którym mowa w ust. 3 (art. 28b ust. 5 p.g.k.). W przypadku gdy narada koordynacyjna ma zostać przeprowadzona za pomocą środków komunikacji elektronicznej zamiast terminu narady, o którym mowa w ust. 5, starosta wyznacza termin jej zakończenia, który nie może być krótszy niż 5 dni roboczych i dłuższy niż 10 dni roboczych od dnia dokonania zawiadomienia podmiotów, o których mowa w ust. 3 (art. 28b ust. 5a p.g.k.). Wraz z zawiadomieniem o naradzie koordynacyjnej starosta przekazuje kopię planu sytuacyjnego, o którym mowa w ust. 3, albo, w przypadku braku technicznych możliwości sporządzenia tej kopii, informację o miejscu i terminie zapoznania się z planem sytuacyjnym (art. 28b ust. 6 p.g.k.).

Podkreślenia również wymaga, że obowiązujące przepisy k.p.a. przewidują możliwość wszczęcia, jak i prowadzenia postępowania administracyjnego z wykorzystaniem elektronicznych środków komunikacji, przy czym jednym z warunków procedowania w tej formie jest obowiązek opatrzenia wnoszonych podań, załączanych do nich dokumentów lub ich odpisów kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, lub uwierzytelniane w sposób zapewniający możliwość potwierdzenia pochodzenia i integralności weryfikowanych danych w postaci elektronicznej (art. 63 § 3a; art. 76a § 2 k.p.a.).

Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdza, iż wbrew twierdzeniu Starosty Z. złożony za pośrednictwem systemu e-PUAP wniosek skarżącego o przedłożenie projektu usytuowania sieci gazowej w miejscowości R. [...] na naradzie koordynacyjnej nie był obarczony brakami formalnymi, które uzasadniałyby jego pozostawienie bez rozpatrzenia. Jak już bowiem wcześniej wskazano zarówno złożony wniosek, jak i dołączone do niego załączniki, w tym mapa geodezyjna z zaznaczonym przebiegiem projektowanej sieci gazowej zostały opatrzone podpisem zaufanym skarżącego. Co więcej, jak wynika z powołanego wyżej art. 28b ust. 4 p.g.k., przedstawienie przez skarżącego w formie elektronicznej planu sytuacyjnego z zaznaczonym przebiegiem projektowanej sieci gazowej, sporządzonego na mapie geodezyjnej wyłączało, wynikający ze wskazanego przepisu obowiązek przedłożenia Staroście Z. co najmniej 2 egzemplarzy tego planu w formie papierowej. Wobec zachowania przez skarżącego ustawowych warunków do złożenia wniosku o przedłożenie projektu usytuowania sieci gazowej w miejscowości R. [...] na naradzie koordynacyjnej za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, Starosta Z. był zobowiązany nadać bieg wnioskowi strony z dnia [...] r. i rozpoznać go w terminach określonych prawem. Nie wywiązując się z powyższego organ pozostawał w bezczynności, co czyni przedmiotową skargę zasadną.

Odnosząc się natomiast do przedstawionej w odpowiedzi na wniesioną skargę argumentacji Starosty Z., co do braku możliwości technicznych odtworzenia przesłanej przez skarżącego dokumentacji Sąd stwierdza, iż nie zasługuje ona na uwzględnienie. Odpowiedzialność za zaniechania, czy też zaniedbania organu administracji publicznej w zakresie ciążącego na nim obowiązku dostosowania posiadanej infrastruktury informatycznej celem efektywnego i bezpiecznego świadczenia usług przez administracje publiczną, nie może być przenoszona na stronę postępowania administracyjnego, w tym poprzez nakładanie na nią obowiązków proceduralnych nie wynikających z obowiązujących przepisów prawa. Ponadto co istotne dla oceny zasadności skargi na bezczynność organu nie mają znaczenia przyczyny, z powodu których akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, jak również to, czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu, bądź też przeświadczeniem organu, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinny zostać wydane.

Mając powyższe na uwadze, Sąd wobec stwierdzenia zasadności skargi na bezczynność, działając na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a, w pkt 1 wydanego wyroku zobowiązał Starostę Z. do rozpoznania wniosku K.K. z dnia [...] r. w terminie 30 dni od dnia otrzymania odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy.

Jednocześnie na podstawie art. 149 § 1a p.p.s.a., w pkt 2 wyroku Sąd orzekł, że zaistniała w sprawie bezczynność Starosty Z. nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Za takim stanowiskiem przemawia fakt, że mimo nierozpatrzenia wniosku skarżącego zgodnie z jego treścią, organ podejmował jednak czynności w sprawie, kierując do strony pismo z dnia 10 sierpnia 2020 r. określające stanowisko organu w zakresie wymogów formalnych wniosku. W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, że o rażącym naruszeniu prawa można mówić, gdy zwłoka w załatwieniu sprawy jest znaczna i jest efektem działań (zaniechań) organów, które można zinterpretować jako celowe unikanie podejmowania rozstrzygnięcia, bądź lekceważenie praw stron domagających się czynności organu, co w rozpoznawanej sprawie - w ocenie Sądu - nie miało miejsca. Dla uznania rażącego naruszenia prawa nie jest wystarczające samo przekroczenie przez organ ustawowych obowiązków, w tym także terminów do załatwienia sprawy.

Sąd rozpoznał skargę na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym stosownie do uprawnienia wynikającego z art. 119 pkt 4 w zw. z art. 120 p.p.s.a.

d.cz.