Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Izabella Kulig-Maciszewska (spr.) sędzia NSA Marzenna Linska-Wawrzon sędzia del. WSA Agnieszka Miernik Protokolant starszy asystent sędziego Ewa Dubiel po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2014 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] s.c. z siedzibą w Lublinie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 4 lipca 2013 r. sygn. akt III SAB/Lu 23/13 w sprawie ze [...] s.c. z siedzibą w Lublinie na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania przez Prezydenta Miasta Lublina w przedmiocie przyznania zwrotu kosztów i wynagrodzenia za usunięcie i dozór pojazdu 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie; 2. zasądza od Prezydenta Miasta Lublina solidarnie na rzecz [...] s.c. z siedzibą w Lublinie kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wyrokiem z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt III SAB/Lu 23/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie po rozpoznaniu skargi [...] Spółka Cywilna na bezczynność i przewlekłość Prezydenta Miasta Lublin w przedmiocie przyznania zwrotu kosztów i wynagrodzenia za usunięcie i dozór pojazdu oddalił skargę na bezczynność oraz umorzył postępowanie w przedmiocie przewlekłości.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:

[...] działając jako wspólnicy "[...] " spółki cywilnej, w dniu 18 czerwca 2012 r. wystąpili do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Lublinie z wnioskiem o przyznanie zwrotu wydatków i wynagrodzenia za usunięcie z drogi w Lublinie pojazdu marki [...] w dniu 1 listopada 2009 r. oraz za dozór tego pojazdu od daty usunięcia do dnia 3 września 2010 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego przekazał wniosek zgodnie z właściwością do Urzędu Miasta Lublin.

Pismem z dnia 12 listopada 2012 r. wnioskodawcy wystąpili o udzielenie informacji co do aktualnego stanu spraw dotyczących orzeczenia o przepadku pojazdów na rzecz Skarbu Państwa i planowanym terminie ich odbioru oraz w kwestii aktualnego stanu rozpoznania wniosków o przyznanie zwrotu kosztów i wynagrodzenia za dozór pojazdów.

W odpowiedzi z dnia 22 listopada 2012 r. organ poinformował wnioskodawców o aktualnym stanie spraw w kwestii orzeczenia o przepadku pojazdów.

Pismem z dnia 21 grudnia 2012 r., [...] wystąpili do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie ze skargą na "bezczynność Urzędu Miasta Lublin" w przedmiocie rozpoznania wniosku o przyznanie zwrotu kosztów i wynagrodzenia za usunięcia oraz dozór w/w pojazdu.

Postanowieniem z dnia [...] lutego 2013 r., znak: [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lublinie uznało zażalenie na bezczynność za nieuzasadnione.

[...] złożyli skargę na bezczynność i "ewentualnie na przewlekłe prowadzenie sprawy przez Prezydenta Miasta Lublina" w przedmiocie rozpoznania wniosku o przyznanie kosztów i wynagrodzenia za usunięcie i dozór pojazdów. Skarżący wnieśli o stwierdzenie bezczynności organu - ewentualnie o stwierdzenie przewlekłego prowadzenia postępowania "bez podstawy prawnej oraz z rażącym naruszeniem prawa", domagając się także wyznaczenia dodatkowego terminu załatwienia sprawy, zarządzenia wyjaśnienia przyczyn i ustalenia osób winnych oraz podjęcia środków zapobiegających naruszeniu w przyszłości terminów załatwiania sprawy.

W odpowiedzi na skargę Prezydent Miasta Lublin wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie uznał skargę za bezzasadną.

Sąd I instancji podał, iż art. 130a ust. 1 i ust. 2 cyt. ustawy - Prawo o ruchu drogowym określa przesłanki usunięcia pojazdu z drogi na koszt właściciela.

W myśl art. 130a ust. 5c ustawy - Prawo o ruchu drogowym , pojazd usunięty z drogi, w przypadkach określonych w ust. 1-2, umieszcza się na wyznaczonym przez starostę (w niniejszej sprawie prezydenta miasta na prawach powiatu) parkingu strzeżonym do czasu uiszczenia opłaty za jego usunięcie i parkowanie.

Jest bezsporne w sprawie, że przedmiotowy pojazd umieszczony został na parkingu strzeżonym prowadzonym przez wspólników "Auto-A-Problem" spółki cywilnej, w ramach działalności tej spółki, przy czym właściciel tego pojazdu nie uiścił opłaty za jego usunięcie i parkowanie, jak też nie podjął działań zmierzających do odbioru pojazdu, pomimo stosownego pouczenia go o takim obowiązku.

Zgodnie z art. 130a ust. 10 i 10e. cyt. ustawy - Prawo o ruchu drogowym w brzmieniu z daty złożenia wniosku, starosta w stosunku do pojazdu usuniętego z drogi, w przypadkach określonych w ust. 1 lub 2 tego artykułu, występuje do sądu z wnioskiem o orzeczenie jego przepadku na rzecz powiatu, jeżeli prawidłowo powiadomiony właściciel lub osoba uprawniona nie odebrała pojazdu w terminie 3 miesięcy od dnia jego usunięcia, przy czym w sprawach o przepadek pojazdu sąd stwierdza, czy zostały spełnione wszystkie przesłanki niezbędne do orzeczenia przepadku, w szczególności, czy usunięcie pojazdu było zasadne i czy w poszukiwaniu osoby uprawnionej do jego odbioru, dołożono należytej staranności oraz czy orzeczenie przepadku nie będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Wykonanie orzeczenia sądu o przepadku pojazdu następuje w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy, zaś do wykonania orzeczenia jest obowiązany starosta (art. 130a ust. 10f cyt. ustawy - Prawo o ruchu drogowym w brzmieniu z daty złożenia wniosku).

Sąd zważył, że w obowiązującym stanie prawnym - zgodnie z art. 130a ust. 10h tej ustawy - koszty związane z usuwaniem, przechowywaniem, oszacowaniem, sprzedażą lub zniszczeniem pojazdu, powstałe od momentu wydania dyspozycji jego usunięcia do zakończenia postępowania, ponosi osoba będąca właścicielem tego pojazdu w dniu wydania dyspozycji usunięcia pojazdu (z zastrzeżeniem ust. 10d i 10i, które nie mają zastosowania w niniejszej sprawie), a decyzję o zapłacie tych kosztów wydaje starosta. Ustawodawca wprowadzając nową regulację dotyczącą wskazanych wyżej kosztów, nie tylko dookreślił materialnoprawne przesłanki orzekania co do ponoszenia tych kosztów, ale i określił wprost nowy tryb postępowania w tym zakresie. Podstawową zasadą tego trybu orzekania o ponoszeniu wskazanych wyżej kosztów jest to, że rozstrzygnięcie o tych kosztach następuje po zakończeniu postępowania, przy czym chodzi tu o postępowanie co do przepadku pojazdu na rzecz powiatu (art. 130a ust. 10), niezależnie od tego, czy wniosek o orzeczenie przepadku zostanie przez właściwy sąd uwzględniony, czy też nie. W obu bowiem przypadkach zakończy się postępowanie z wniosku starosty o orzeczenie przepadku na rzecz powiatu w stosunku do pojazdu usuniętego z drogi i wówczas możliwe i konieczne będzie rozstrzygnięcie o obowiązku poniesienia omawianych kosztów.

Uzupełnieniem tej regulacji są przepisy dotyczące wymagalności należności z tytułu tych kosztów, jak też jej egzekucji. Zgodnie z art. 130a ust. 10j cyt. ustawy termin płatności należności ustalonych decyzją, o której mowa w ust. 10h, określony został na 30 dni od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna, przy czym należności te wraz z odsetkami podlegają egzekucji w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W obecnym stanie prawnym ustawodawca nie przewidział odrębności proceduralnych w sprawach dotyczących ponoszenia kosztów przechowywania pojazdów na podstawie art. 13 ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2010 r. Nr 152, poz. 1018), dalej: ustawa zmieniająca. W art. 13 ustawy zmieniającej ustawodawca wprowadził regulację szczególną, zgodnie z którą koszty przechowywania pojazdów, które powstały po upływie terminu, o którym mowa w art. 130a ust. 10 Prawa o ruchu drogowym w brzmieniu dotychczasowym, do dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej, wobec pojazdów, których 6-miesięczny termin od dnia ich usunięcia upłynął w okresie od dnia 11 czerwca 2009 r. do dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej, ponosi Skarb Państwa.

W ocenie Sądu, treść norm zawartych w przepisach międzyczasowych cyt. ustawy zmieniającej, nie daje podstaw do stwierdzenia, że koszty przechowywania pojazdów za okres, o którym mowa w art. 13 ustawy zmieniającej, mogą być ustalane w innym trybie niż określony w art. 130a ust. 10h ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Wniosek ten jest uzasadniony tym, że w stanie prawnym obowiązującym od daty wejścia w życie ustawy zmieniającej, ustawodawca nie przewidział innego trybu orzekania w sprawie ponoszenia kosztów związanych z usuwaniem, przechowywaniem, oszacowaniem, sprzedażą lub zniszczeniem pojazdu powstałych od momentu wydania dyspozycji jego usunięcia do zakończenia postępowania, niż tryb określony w art. 130a ust. 10h ustawy – Prawo o ruchu drogowym. W ocenie Sądu decyzja ustawodawcy o przejęciu przez Skarb Państwa obowiązku poniesienia kosztów przechowywania pojazdów za okres o którym mowa w art. 13 ustawy zmieniającej, ma jedynie taki skutek, że z mocy ustawy właściciel pojazdu, który co do zasady ponosi takie koszty – został zwolniony z długu, zaś zobowiązanym stał się Skarb Państwa.

Sąd zauważył, że wejście w życie tego przepisu prawa materialnego pozostaje bez wpływu na właściwy tryb rozstrzygania w tym zakresie, bowiem żadne odrębne normy procesowe nie zostały tu przewidziane. W konsekwencji takiego zabiegu ustawodawcy, organ rozstrzygający sprawę na podstawie art. 130a ust. 10h ustawy – Prawo o ruchu drogowym, a więc dopiero po orzeczeniu przepadku na rzecz powiatu w stosunku do pojazdu usuniętego z drogi, będzie miał obowiązek orzec o kosztach przechowywania pojazdu z uwzględnieniem normy szczególnej zawartej w art. 13 ustawy zmieniającej w zakresie objętym wnioskiem strony w sprawie niniejszej.

Wobec powyższego Sąd stwierdził, że Prezydent Miasta Lublin nie pozostawał w bezczynności, bowiem nie był zobowiązany do rozstrzygnięcia sprawy w drodze decyzji – w granicach sprawy zakreślonych treścią żądania strony z dnia 18 czerwca 2012 r.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożyli [...] .

Wyrok zaskarżono w całości, zarzucając:

I. naruszenie przepisów prawa materialnego, a to:

1. art. 130a ust. 1-11, w szczególności ust. 10 h ustawy prawo o ruchu drogowym, w zw. z art. 1 pkt 10 lit k, art. 16 ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 2, 32 ust i i 2, 45 ust 1 Konstytucji RP w zw. z art. 1 pkt 1, 36, 61 § 1, § 3 i 4, art. 61a § 1, 66 § 3, 97 § 1 pkt 4, 100 § 1, 101, 105 § 1 k.p.a. w zw. z art. art. 102 i art. 174 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji poprzez ich błędną i zawężającą ich wykładnię oraz w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie wyrażające się w konstatacji, iż tryb wskazany w art. 130a ust. 10 h uprd może mieć zastosowanie w przedmiotowej sprawie i jednocześnie, że organ nie miał obowiązku wydania merytorycznego rozstrzygnięcia odnośnie wniosku skarżących dot. przyznania wynagrodzenia za usunięcie z drogi oraz dozór pojazdów, w sytuacji, gdy wniosek taki jest błędny, albowiem prawidłowa interpretacja powołanych przepisów, jak również reguły wykładni celowościowej i funkcjonalnej prowadzą do wniosku, że do oceny zdarzeń w postaci usunięcia pojazdu z drogi należy stosować przepisy ustawy Prd w brzmieniu ustalonym na dzień usunięcia, nie zaś na dzień złożenia wniosku o przyznanie wynagrodzenia, przy czym przyznanie skarżącym wynagrodzenie winno nastąpić w odrębnym (a zainicjowanym przez skarżących stosownym wnioskiem) postępowaniu, co z kolei oznacza, że organ administracji miał prawny obowiązek wydania merytorycznego rozstrzygnięcia, a co najmniej miał obowiązek rozważyć celowość i zasadność zastosowania choćby instytucji odmowy wszczęcia postępowania, zwrotu podania, umorzenia postępowania lub jego zawieszenia, natomiast zaniechanie wywiązania się z ww. obowiązków stanowi przejaw bezczynności organu administracji.

2. art. 11 ust 1, 7, 9 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst pierwotny: Dz. U. 2004 r. Nr 173 poz. 1807) poprzez błędną ich wykładnię i w konsekwencji niezastosowanie, w sytuacji gdy prawidłowa wykładnia ww. uregulowań prowadzi do wniosku, że właściwy organ jest obowiązany do załatwiania spraw dotyczących przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki, przy czym termin rozpatrzenia wniosku może zostać przedłużony dodatkowo tylko jeden raz maksymalnie o 2 miesiące, natomiast jeżeli organ nie rozpatrzy wniosku w terminie, uznaje się, że wydal rozstrzygnięcie zgodnie z wnioskiem przedsiębiorcy.

II, naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a to:

1. art. 45, 134 § 1, 141 § 4 ppsa polegające na zaniechaniu kompleksowego wyjaśnienia z urzędu wszelkich istotnych aspektów sprawy, w szczególności na zaniechaniu ustosunkowania się do kwestii podniesionych w pisemnej skardze; jak również konstrukcji uzasadnienia, która nie zawiera wszechstronnego i przekonywującego wyjaśnienia stanowiska sądu administracyjnego odnośnie istotnych dla sprawy okoliczności, co uniemożliwia dokonanie prawidłowej kontroli instancyjnej zaskarżonego wyroku;

2. art. 134 § 1, 145 § 1 pkt. 1 lit. a) i c), 149 § 1 ppsa w zw, np. z art. 1 pkt 1, 36, 61 § 1, § 3 i 4, art. 61a § 1, 66 § 3, 97 § 1 pkt 4, 100 § 1, 101, 105 § 1 k.p.a. poprzez nieuwzględnienie skargi pomimo naruszenia przez organy orzekające w niniejszej sprawie wymienionych przepisów k.p.a, wyrażające się brakiem wydania merytorycznego orzeczenia, podczas gdy organ zobligowany był do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, zaś brak jakiegokolwiek orzeczenia należy oceniać jako bezczynność organu administracji.

3. art. 1 i 2 ppsa w zw. z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych poprzez wydanie rozstrzygnięcia, które nie ma charakteru kontrolującego zgodność z prawem rozstrzygnięcia organów administracji, a nosi cechy końcowego merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie, w oczywistości zastępującego działania podmiotu podlegającego kontroli (organu).

Wskazując na powyższe zarzuty wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania wg norm prawem przepisanych; ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku WSA w Lublinie w całości, rozpoznanie skargi i dokonanie zmiany zaskarżonego orzeczenia poprzez stwierdzenie bezczynności organu administracyjnego bez podstawy prawnej i z rażącym naruszeniem prawa, zobowiązanie organu do dokonania w określonym terminie stosownych czynności, wyznaczenie możliwie najkrótszego terminu załatwienia sprawy, zarządzenie wyjaśnienia przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie, podjęcie środków zapobiegający naruszaniu w przyszłości terminów załatwiania sprawy w przedmiocie rozpoznania wniosku o przyznanie wynagrodzenia za usunięcie z drogi oraz odebranie pojazdu oraz o zasądzenie kosztów postępowania wg norm prawem przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do brzmienia art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając sprawę na skutek wniesienia skargi kasacyjnej związany jest granicami tej skargi, a z urzędu bierze pod rozwagę tylko nieważność postępowania, która zachodzi w wypadkach określonych w § 2 tego przepisu. Podstaw nieważnościowych w niniejszej sprawie nie stwierdzono. Oznacza to, że przytoczone w skardze kasacyjnej przyczyny wadliwości prawnej zaskarżonego orzeczenia determinują zakres kontroli dokonywanej przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 P.p.s.a. kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje, między innymi, orzekanie w sprawach na bezczynność organów lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4 P.p.s.a., w których to punktach ustawodawca wymienia zaskarżalne akty i czynności z zakresu administracji publicznej.

W niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zobowiązany był, w granicach tej konkretnej sprawy, ustalić w oparciu o analizę przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym, czy Prezydent Miasta Lublina pozostaje w bezczynności nie wydając rozstrzygnięcia, do podjęcia którego skarżący wzywali organ w piśmie z dnia 18 czerwca 2012 r.

Z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie określonym terminie organ nie podejmuje żadnych czynności. Określenie "bezczynności" wymagało reinterpretacji w orzecznictwie sądowym i literaturze prawniczej wobec wprowadzenia od 11 kwietnia 2011 r. instytucji przewlekłości postępowania jako ustawowej podstawy interwencji sądu administracyjnego w razie naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy administracyjnej bez uzasadnionej zwłoki. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 lipca 2012 r. sygn. akt II OSK 1031/12 wskazał na konieczność ograniczenia rozumienia określenia "bezczynności" do takiego stanu, który polega na niewydawaniu w terminie decyzji lub postanowienia, względnie aktu lub niepodejmowaniu czynności wskazanych w art. 3 § 2 pkt. 4 P.p.s.a.

Przedstawione uwagi prowadzą do wniosku, że zakres badania przez sąd sprawy ze skargi na bezczynność organu administracji publicznej sprowadza się w pierwszym rzędzie do rozważenia, czy w ustalonym stanie faktycznym na organie administracji publicznej spoczywa obowiązek wydania aktu lub dokonania czynności kończących postępowanie oraz wyjaśnienia, jakie terminy określa ustawodawca do załatwiania spraw określonego rodzaju.

Z uwagi na to, że zaskarżenie bezczynności organu administracji jest dopuszczalne tylko w takim zakresie, w jakim organ jest zobowiązany do wydania aktu lub podjęcia czynności, rozważenia wymagają zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania.

Zarzut naruszenia art. 134 oraz art. 141 § 4 P.p.s.a. jest w pełni uzasadniony.

Stanowisko Sądu, zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, a dotyczące merytorycznej analizy przepisów art. 130a ustawy - Prawo o ruchu drogowym było zbyteczne w sytuacji rozpoznawania skargi na bezczynność organu.

Organ administracji publicznej pozostaje w bezczynności wówczas gdy, pomimo istniejącego obowiązku, nie załatwia, w określonej prawem formie i w określonym prawem czasie, sprawy co do której obowiązujące regulacje czynią go właściwym i kompetentnym. Celem skargi na bezczynność jest doprowadzenie do wydania przez organ aktu lub podjęcia czynności, jednakże bez przesądzenia o treści, czy skutkach tych działań. Dlatego też w orzecznictwie sądowoadministracyjnym zgodnie wskazuje się na specyfikę badania skarg na bezczynność, która polega na tym, że sąd ogranicza się do skontrolowania, czy organ rzeczywiście nie podjął działania, do którego był zobowiązany. Poza zakresem kontroli sądu pozostaje prawna poprawność działań organu załatwiających zgłoszone żądanie. Mówiąc inaczej, sąd nie wnika w merytoryczną i procesową poprawność działania, a bierze pod uwagę jedynie sam fakt, czy w danej sprawie zostało wydane orzeczenie administracyjne albo została dokonana czynność czy z innych powodów organowi nie można zarzucić stanu bezczynności.

W niniejszej sprawie wniosek, co do którego Prezydent Miasta Lublina miał podjąć działania przewidziane w ustawie - Prawo o ruchu drogowym, a polegające na ustaleniu kosztów związanych z usuwaniem i przechowywaniem pojazdu, został wyrażony przez skarżącego w piśmie z dnia 18 czerwca 2012 r. Z chwilą wpływu tego wniosku do Prezydenta Miasta Lublina wszczęte zostało postępowanie w sprawie i powstał po stronie organu obowiązek ustosunkowania się do treści wniosku. Przy czym zasadą postępowania administracyjnego jest konkretyzacja prawa przez organ administracyjny dokonywana z zachowaniem wymagań odnośnie do stosowanej prawnej formy działania i reguł proceduralnych. Organ ma obowiązek zakończenia tak wszczętego postępowania merytorycznie albo w innej formie przewidzianej przez prawo. Milczenie organu administracyjnego uniemożliwia konkretyzację praw i obowiązków strony. Gdy istnieją przesłanki do załatwienia sprawy w formach przewidzianych przez prawo organ administracyjny nie może poprzestać na udzieleniu stronie informacji co do braku możliwości prawnego załatwienia sprawy.

W rozpoznawanej sprawie Sąd prawidłowo ustalił, że istnieją materialnoprawne przesłanki orzekania co do ponoszenia kosztów związanych z usuwaniem i przechowywaniem pojazdu oraz określony jest tryb postępowania w tym zakresie. A zatem skierowanie przez Zarząd Dróg i Mostów w Lublinie do skarżących pisma z dnia 22 listopada 2012 r. informującego o stanie sprawy i wskazującego, że przygotowywane są wnioski do sądu o orzeczenie przepadku pojazdów na rzecz Skarbu Państwa nie może być uznane za załatwienie sprawy realizujące obowiązek organu podjęcia przewidzianych przez obowiązujące prawo działań. Skarga na bezczynność pozostaje w tym przypadku właściwym trybem kwestionowania zasadności postępowania organu. W granicach sprawy wyznaczonych skargą na bezczynność Sąd pierwszej instancji zaś ma obowiązek rozważenia, czy postępowanie administracyjne zostało wszczęte, czy organ administracyjny powinien podjąć określone działania i ewentualnie, jakie powinny to być działania. Sąd pierwszej instancji w rozpoznawanej sprawie stwierdził zaś wyłącznie, że Prezydent Miasta Lublina nie pozostawał w bezczynności, bowiem nie był zobowiązany do rozstrzygnięcia sprawy w drodze decyzji - w granicach sprawy zakreślonych treścią żądania strony z dnia 18 czerwca 2012 r. Powyższe stwierdzenie Sądu pozostawia wątpliwości co do oceny Sądu na temat sposobu zakończenia sprawy ustalenia kosztów związanych z usuwaniem i przechowywaniem pojazdu. Stwierdzenie powyższe nie pozwala jednoznacznie ustalić, czy Sąd uznał, że sprawa ta w ogóle nie jest załatwiana w drodze decyzji, czy stan sprawy powoduje, że decyzja w przedmiocie ustalenia kosztów byłaby przedwczesna. Sąd powinien zaś jednoznacznie ustalić, czy w okolicznościach tej sprawy organ jest zobowiązany do rozstrzygnięcia jej w drodze decyzji czy czynności z zakresu administracji publicznej dotyczącej uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Sąd w ogóle nie rozważył celowości i zasadności instytucji prawa takich jak: odmowa wszczęcia postępowania, zwrot podania, oddalenie wniosku bądź odmowa przyznania kosztów, umorzenie postępowania albo jego zawieszenie - co słusznie zauważyli skarżący kasacyjnie.

Sąd pierwszej instancji oddalił skargę na bezczynność, a w uzasadnieniu wyroku zajął się rozważaniem nad trybem postępowania mającym zastosowanie do wniosku strony oraz kwestią, kiedy koszty za usuniecie pojazdu z drogi i koszty przechowywania pojazdu będą się należały, co jest w sprawie kwestią wtórną rozstrzyganą w ramach merytorycznego załatwienia sprawy.

Powyższe oznacza, że Sąd pierwszej instancji rozstrzygnął sprawę nie w jej granicach, tj. granicach wyznaczonych skargą na bezczynność.

Mając powyższe uznać należało, że oddalając wniesioną w niniejszej sprawie skargę na bezczynność, Sąd pierwszej instancji naruszył prawo. Reasumując, ze względu na to, że w sprawie nie zostało zakończone postępowanie administracyjne w formach przewidzianych przez prawo, którymi ustosunkowano by się do zgłoszonych żądań skarżących, to zasadne jest twierdzenie, że Prezydent Miasta Lublina pozostaje w stanie bezczynności.

Niezasadny pozostaje natomiast, powołany w skardze kasacyjnej zarzut dotyczący naruszenia przepisu art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) P.p.s.a., zgodnie z którym sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie uchyla zaskarżony akt w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy oraz naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Przepisy te nie mogły zostać naruszone przez Sąd pierwszej instancji, ponieważ przedmiotem skargi do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Lublinie skarżący uczynił bezczynność organu, a nie podjęte przez ten organ rozstrzygnięcie. W rozpoznawanej sprawie przepisy art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) P.p.s.a. nie były zatem w ogóle stosowane.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 1 i art. 2 P.p.s.a. w zw. z art. 1 § 1 i 2 ustawy - Prawo o ustroju sadów administracyjnych wskazać należy, że co do zasady naruszenie przepisów art. 1 § 1 i § 2 ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych - poza odmową rozpoznania skargi, mimo wniesienia jej z zachowaniem przepisów prawa - może polegać na rozpoznaniu skargi przy zastosowaniu innych wzorców kontroli, niż zgodność z prawem, zaś naruszenie przepisu art. 1 § 2 tej ustawy może polegać na wykroczeniu poza właściwość sądu albo zastosowaniu środka nieznanego ustawie, przy czym żaden z powołanych przepisów nie może być naruszony poprzez wadliwe dokonanie kontroli. Oznacza to, że zarzut ten pozostaje niezasadny.

Zarzut naruszenia art. 11 ust. 1, 7 i 9 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, mylnie określony w skardze kasacyjnej jako zarzut naruszenia prawa materialnego, nie jest skuteczny, bowiem nie można zarzucić Sądowi pierwszej instancji błędnej wykładni i w konsekwencji niezastosowania tych przepisów, skoro w postępowaniu sądowoadministracyjnym tych przepisów nie stosowano. Gdyby nawet potraktować te przepisy jako norma odniesienia, która została naruszona w postępowaniu przed organem administracyjnym, to należy wskazać, że Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu wyroku nie zawarł oceny co do terminów załatwienia niniejszej sprawy, ale wyłącznie co do zasadności zakończenia postępowania w formie decyzji. Nie mógł zatem naruszyć wskazanych przepisów w sposób wskazany w skardze kasacyjnej.

Wobec naruszenia przepisów postępowania, które to naruszenie miało istotny wpływ na wynik sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny powstrzymał się od oceny zarzutów związanych z naruszeniem prawa materialnego.

Wobec powyższego Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 185 P.p.s.a. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 P.p.s.a.