drukuj    zapisz    Powrót do listy

6159 Inne o symbolu podstawowym 615 6401 Skargi organów nadzorczych na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym), Samorząd terytorialny, Rada Gminy, Stwierdzono nieważność zaskarżonego aktu, II SA/Ol 612/13 - Wyrok WSA w Olsztynie z 2013-08-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Ol 612/13 - Wyrok WSA w Olsztynie

Data orzeczenia
2013-08-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2013-07-15
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie
Sędziowie
Ewa Osipuk
Janina Kosowska /przewodniczący sprawozdawca/
Katarzyna Matczak
Symbol z opisem
6159 Inne o symbolu podstawowym 615
6401 Skargi organów nadzorczych na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Samorząd terytorialny
Skarżony organ
Rada Gminy
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność zaskarżonego aktu
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 647 art. 9 ust. 1 i 2, art. 10 ust. 2a
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - tekst jednolity
Dz.U. 2001 nr 142 poz 1591 art. 7 ust. 1 pkt 1 i 5, art. 18 ust. 1
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - t. jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Janina Kosowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Matczak Sędzia WSA Ewa Osipuk Protokolant St. sekretarz sądowy Grażyna Wojtyszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2013 r. sprawy ze skargi Wojewody na uchwałę Rady Gminy z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie wyznaczenia kierunków rozwoju energetyki opartej na odnawialnych źródłach energii na terenie Gminy 1) stwierdza nieważność w całości uchwały Rady Gminy z dnia "[...]" nr "[...]" w sprawie wyznaczenia kierunków rozwoju energetyki opartej na odnawialnych źródłach energii na terenie Gminy 2) orzeka, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu. WSA/post.1 - sentencja postanowienia

Uzasadnienie

Z przekazanych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie akt sprawy wynika, że uchwałą Nr "[...]" z dnia "[...]" Rada Gminy W. (dalej zwana Radą Gminy) – powołując art. 18 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 9 ust. 1 i art. 10 ust. 1 pkt 3, 5 i 6 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wyznaczyła kierunki rozwoju energetyki opartej na odnawialnych źródłach energii na terenie Gminy W. Uzasadniając konieczność podjęcia tej uchwały podano, że istnieje silny protest społeczny, skierowany przeciw lokalizacji na terenie gminy przemysłowych elektrowni wiatrowych. Podano też, że uchwała ta jest prawem miejscowym, a obowiązywać będzie do czasu uchwalenia przez Parlament RP stosownych przepisów co do odległości od siedzib ludzkich.

Powyższa uchwała stała się przedmiotem skargi Wojewody do tutejszego Sądu, w której organ nadzoru zażądał stwierdzenia nieważności § 1 tej uchwały wskazując na brak podstaw prawnych do wprowadzenia przyjętej w tym przepisie regulacji, a ponadto naruszenie art. 9 ust. 2, art. 10, art. 11 i art. 12 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Podał przy tym, że w kwestionowanym przepisie Rada Gminy ustaliła minimalną odległość pojedynczej turbiny wiatrowej wytwarzającej energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW od zabudowań mieszkalnych i siedliskowych - stanowiąc, że nie może być ona mniejsza niż 3000 metrów. Uzależniła także możliwość lokalizacji elektrowni wiatrowej w odległości mniejszej niż 2500 metrów od zabudowań mieszkalnych i siedliskowych od uzyskania pisemnej zgody wszystkich właścicieli zabudowań. W ocenie organu nadzoru, podstawy prawnej do przyjęcia takiej regulacji nie mógł stanowić, powołany w zaskarżonej uchwale, przepis art. art. 18 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy o samorządzie gminnym. Podniesiono bowiem, że przepisy te nie mają charakteru materialnego, a zatem nie mogą stanowić samodzielnej podstawy do wydawania aktów normatywnych. Dodano, że zadania gminy dotyczące ładu przestrzennego reguluje ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która w art. 9 ust. 1 i 2 stanowi, że określenie polityki przestrzennej gminy następuje w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, które sporządza wójt. W studium tym, zgodnie z art. 10 ust. 2a tej ustawy, ustala się także rozmieszczenie urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu. Organ nadzoru uznał, że regulacje zawarte w § 1 zaskarżonej uchwały są w istocie ustaleniami dotyczącymi polityki przestrzennej gminy, a zatem winny być ujęte w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy – przy zachowaniu procedury planistycznej wymaganej ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W odpowiedzi na skargę Rada Gminy wniosła o jej oddalenie. Podniosła, że punktem wyjścia do oceny legalności zaskarżonej uchwały winien być przepis art. 3 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dotyczący realizacji władztwa planistycznego przysługującego gminie, w ramach którego gmina ustala przeznaczenie terenów w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania lub w ramach planów zagospodarowania przestrzennego. Ponadto w zaskarżonej uchwale wyrażono jedynie negatywne stanowisko wobec przypadkowej lokalizacji farm wiatrowych w gminie i wskazano kryteria lokalizacyjne, które powinny być brane pod uwagę w procesie inwestycyjnym, a zwłaszcza w procesie uchwalania zmian do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Wskazała, odmiennie niż w uzasadnieniu podjęcia uchwały, że uchwała ta nie jest prawem miejscowym, nie rodzi praw ani obowiązków wobec osób trzecich, a zawiera zobowiązanie dla wójta do jej realizacji w procesie planistycznym (uchwalanie studium uwarunkowań), a mieści się to w ustrojowych granicach kompetencji rady gminy, określonych w art. 9 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Takie też stanowisko podtrzymał pełnomocnik strony skarżącej w toku rozprawy przed sądem.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył co następuje:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) oraz art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.), sąd administracyjny dokonuje kontroli zaskarżonego aktu pod względem zgodności z prawem, nie będąc przy tym związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Zgodnie zaś z art. 91 ust. 1 i art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. 2001, Nr 142, poz. 1591 ze zm.), uchwała organu gminy sprzeczna z prawem jest nieważna. O nieważności uchwały w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia jej doręczenia organowi nadzoru, a po tym terminie sąd administracyjny na skutek skargi wniesionej przez organ nadzoru.

W ocenie Sądu, zaskarżona uchwała jest przede wszystkim sprzeczna z art. 10 ust. 2a ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 2012r., poz. 647 ze zm.), zgodnie z którym, jeżeli na obszarze gminy przewiduje się wyznaczenie obszarów, na których rozmieszczone będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW, a także ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu; w studium ustala się ich rozmieszczenie. W świetle powołanej regulacji prawnej nie może budzić wątpliwości, że regulacja zawarta w § 1 zaskarżonej uchwały, a dotycząca dopuszczalnej lokalizacji pojedynczej turbiny wiatrowej wytwarzającej energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW oraz elektrowni wiatrowej od zabudowań mieszkalnych i siedliskowych, powinna znaleźć się w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Zgodnie zaś z art. 9 ust. 2 powołanej ustawy, sporządzenie studium należy do kompetencji wójta a nie rady gminy.

Wbrew twierdzeniom Rady Gminy, z żadnego przepisu nie wynika także jej uprawnienie do uchwalania wytycznych co do lokalizacji farm wiatrowych w gminie, które następnie wiązałyby wójta w procesie planistycznym związanym ze sporządzeniem studium. Uszło bowiem uwadze Rady Gminy, że procedura związana z przystąpieniem do sporządzenia studium, jego sporządzeniem oraz uchwaleniem została szczegółowo uregulowana w art. 9-12 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a kompetencje w tym zakresie zostały wyraźnie podzielone pomiędzy organ uchwałodawczy i organ wykonawczy gminy. Tym samym, za niedopuszczalne uznać należy rozszerzanie kompetencji rady gminy w omawianej procedurze, ponad te określone w powołanych przepisach. W szczególności, jak słusznie zauważył organ nadzoru, samodzielnej podstawy prawnej do podjęcia zaskarżonej uchwały nie mogły stanowić przepisy art. 18 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy o samorządzie gminnym, które nie są przepisami prawa materialnego. Natomiast przepis art. 9 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uprawnia radę gminy jedynie do podjęcia uchwały o przystąpieniu do sporządzenia studium.

W ocenie Sądu, powołane przepisy nie uprawniały Rady Gminy także do przyjęcia regulacji zawartej w § 2 zaskarżonej uchwały związanej ściśle z uregulowaniem zawartym w § 1 tej uchwały. W § 2 Rada Gminy uznała za priorytet rozwój małych i mikro instalacji opartych na odnawialnych źródłach energii, w szczególności instalacji prosumenckich. Z takiego brzmienia wynikało, że zamiast farm wiatrowych powinny na terenie gminy powstawać małe i mikro instalacje oparte na odnawialnych źródłach energii. Stąd konieczne było stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w całości.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 147 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzeczono jak w sentencji. Rozstrzygnięcie w kwestii wykonalności zaskarżonej uchwały podjęto stosownie do art. 152 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.



Powered by SoftProdukt