Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

1. W rozstrzyganej sprawie sporne czasopismo nie może być uznawane za reklamę, gdyż jest ono przede wszystkim adresowane, jak przyznaje skarżący, w 90 procentach do osób, które już podpisały umowę z konsorcjum. Tak więc jego celem nie jest zachęcanie do skorzystania z usług strony, a celem reklamy jest pozyskiwanie nowych kontrahentów i członków. W związku z tym, że nie został spełniony wyżej wymieniony warunek, nie można uznać powyższego czasopisma jako reklamy w rozumieniu art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./.

2. Sąd może określić wysokość kosztów zastępstwa uczestnika postępowania, reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego, w zależności od charakteru sprawy i wkładu pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia. Biorąc pod uwagę fakt, iż jest to sprawa "seryjna", jedna z sześciu o podobnym stanie faktycznym i prawnym, Sąd obniżył koszty zastępstwa procesowego w porównaniu z żądaną kwotą przez pełnomocnika.

uchyla decyzję organu II instancji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zakres kontroli sądowoadministracyjnej został w tej sprawie wyznaczony przez przepisy art. 21 i art. 22 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./. W ich świetle Sąd jest uprawniony wyłącznie do oceny legalności podjętej decyzji określającej nadwyżki podatku od towarów i usług naliczonego nad należnym za październik 1993 r.

W rozpatrywanej sprawie istotnym problemem, który należy rozstrzygnąć jest ustalenie czy czasopismo (...) jest reklamą w rozumieniu art. 2 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Ustawodawca polski nie zdefiniował dotychczas w sposób jednoznaczny pojęcia reklamy. Według J.Kamińskiego i W.Maruchina za reklamę należy uznać wszystko to, co zawiera informacje dodatkowe, które nie są niezbędne do złożenia oferty czy zawarcia umowy /Ustawa o VAT. Komentarz, Wyd. 2, Warszawa 1996, str. 52-53/. Natomiast autorzy "Komentarza do podatku dochodowego od osób prawnych" B.Brzeziński i M.Kalinowski /Warszawa 1996, str. 143-144/ uznają za reklamę działania, których celem jest kształtowanie popytu poprzez poszerzenie wiedzy przyszłych nabywców o towarach bądź usługach, ich cechach i przeznaczeniu w celu zachęcenia ich do nabywania towarów bądź usług od tego właśnie a nie innego podmiotu gospodarczego. Technicznym sposobem reklamy może być ogłoszenie prasowe, radiowe lub telewizyjne, a także plakat czy afisz stały, a ponadto rozsyłanie folderów i innych informacji handlowych nabywcom. Kosztami reklamy są w szczególności:

- koszty propagowania sprzedaży produktów podmiotu gospodarczego lub skupu określonych produktów, bez względu na formę reklamy,

- koszty przejazdów krajowych i zagranicznych pracowników podmiotu gospodarczego związanych z reklamą własnych produktów,

- koszty uczestnictwa w wystawach i targach krajowych i zagranicznych.

W rozstrzyganej sprawie sporne czasopismo nie może być uznawane za reklamę, gdyż jest ono przede wszystkim adresowane, jak przyznaje skarżący, w 90 procentach do osób, które już podpisały umowę z konsorcjum (...). Tak więc jego celem nie jest zachęcanie do skorzystania z usług strony, gdyż jak wynika z przytoczonych definicji celem reklamy jest pozyskiwanie nowych kontrahentów i członków. W związku z tym, że nie został spełniony wyżej wymieniony warunek, nie można uznać powyższego czasopisma jako reklamy w rozumieniu wyżej cytowanych przepisów o podatku od towarów i usług.

Organy podatkowe zastosowały wykładnię rozszerzającą a nie wykładnię ścisłą gramatyczną, systemową czy funkcjonalną.

Wykładnia językowa jest pierwszą i podstawową wykładnią w prawie podatkowym i z tego względu ma priorytet przy stosowaniu.

Organy wykonawcze powinny wyłącznie stosować prawo, a nie tworzyć je lub uzupełniać poprzez wypełnianie luk lub stosowanie analogii na niekorzyść podatnika /por. H.Litwińczuk, Prawo podatkowe podmiotów gospodarczych, Warszawa 1996, str. 25 i 29/.

Dodatkowo należy zauważyć, że "0" procentową stawką podatku VAT objęte są czasopisma z numerami ISSN i ISBN w kraju do 31.12.1996 r. Przy przekazaniu towarów i usług na cele reprezentacji i reklamy występuje ta sama stawka podatku VAT, co i przy sprzedaży towarów i usług. W rozpatrywanej sprawie, jak wynika z pisma Ministerstwa Kultury sporny magazyn kwalifikuje się do odpowiedniego oznaczenia symbolem, a zatem do otrzymania stawki "0" procent VAT /J.Zubrzycki, Leksykon VAT 1996, Wrocław 1996, str. 33/.

W związku z tym, że zaskarżona decyzja zapadła z naruszeniem prawa, to jest przepisu art. 2 ust. 3 pkt 1 cytowanej ustawy o podatku od towarów i usług, a także z naruszeniem art. 7 i art. 77 Kpa, ponieważ w niedostateczny sposób wyjaśniono podstawy do uznania spornego magazynu jako reklamę, Naczelny Sąd Administracyjny na zasadzie art. 22 ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylił decyzję organu II instancji.

Orzeczenie o kosztach postępowania uzasadnia treść art. 55 cyt. ustawy o NSA. Stosownie do ustępu 3 wymienionego przepisu Sąd może określić wysokość kosztów zastępstwa uczestnika postępowania, reprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego, w zależności od charakteru sprawy i wkładu pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia. Biorąc pod uwagę fakt, iż jest to sprawa "seryjna", jedna z sześciu o podobnym stanie faktycznym i prawnym Sąd obniżył koszty zastępstwa procesowego w porównaniu z żądaną kwotą przez pełnomocnika.