Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

1. Wydatki poniesione przez skarżącego na zakup krzewów, kwiatów i humusu związane były z obowiązkiem utrzymania "estetycznego porządku" wokół posesji /art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./.

2. Skoro organy podatkowe nie wyjaśniły w sposób wymagany przez art. 7, art. 77 i art. 107 par. 3 Kpa, wszystkich okoliczności sprawy, to nie były władne odrzucać niektórych wydatków podatnika.

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Alicji i Jerzego B. na decyzję Izby Skarbowej w O. z dnia 12 marca 1998 r. (...) określającą podatek dochodowy od osób fizycznych za 1996 r. - uchyla zaskarżoną decyzję; (...).

Jerzy Wiktor B. wykonuje działalność gospodarczą, polegającą na usługach pośrednictwa ubezpieczeniowego. Jego biuro ma powierzchnię 16 m2 i znajduje się w budynku mieszkalnym. Do biura prowadzi odrębne wejście. Z uwagi na odrębność wspomnianego wejścia, Izba Skarbowa w O. - odmiennie niż organ pierwszej instancji - uznała za koszt uzyskania przychodu wydatki poniesione na remont schodów, prowadzących do biura, wydatki na remont elewacji części budynku, w której znajduje się biuro oraz wydatki na wykonanie zadaszenia nad schodami. Przyjęła, że koszty te miały bezpośredni związek z wykonywaną działalnością gospodarczą, czemu dała wyraz w decyzji z dnia 12 marca 1998 r., wydanej w trybie art. 138 par. 1 pkt 2 Kpa, określającej małżonkom Jerzemu i Alicji B. podatek dochodowy od osób fizycznych za 1996 r.

Jednocześnie jednak nie uznała za koszt uzyskania przychodu - podobnie jak organ pierwszej instancji - wydatków na krzewy i kwiaty, którymi podatnik obsadził ścieżkę prowadzącą do biura oraz wydatków na ziemię /humus/, która potrzebna była do wspomnianych roślin. Wydatki te wyniosły 405 zł. Zdaniem organów obu instancji, podatnik nie wykazał związku przyczynowego pomiędzy tymi wydatkami, a osiągnięciem konkretnego przychodu /art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./. Ponadto - zdaniem Izby Skarbowej - podatnik zobowiązany był do utrzymywania "estetycznego porządku" wokół posesji. Z tych samych przyczyn organy podatkowe nie uznały za koszt uzyskania przychodu wydatku w kwocie 150 zł na zakup podkaszacza. Jerzy B. zeznał do protokołu kontroli, sporządzonego przez Urząd Skarbowy w Szczytnie dnia 24 listopada 1997 r., że podkaszacz służył wyłącznie do czynności pielęgnacyjnych przy biurze, podczas gdy do potrzeb domowych posiadał dwie inne kosiarki /str. 4 protokołu/.

Inną, nieuznaną za koszt uzyskania przychodu pozycją, była kwota 1.704,92 zł na zakup kamery video "SONY 340". Podatnik twierdził, że kamera była niezbędna przy likwidowaniu szkód, gdyż pozwalała udokumentować miejsca zdarzeń i skutki zgłaszanych szkód. Ponadto była potrzebna przy sporządzaniu ekspertyz technicznych pojazdów i maszyn. Izba Skarbowa nie dała jednak wiary twierdzeniom podatnika, gdyż ten ostatni nie przedstawił żadnego filmu nakręconego z miejsca zdarzeń, a do protokołu z dnia 24 listopada 1997 r. zeznał, iż towarzystwa ubezpieczeniowe nie żądały, by do dokumentacji dołączać filmy z miejsca zdarzeń.

Ostatecznie wysokość podatku dochodowego za 1996 r. Izba Skarbowa określiła na 4.016,90 zł.

Alicja i Jerzy B. wnieśli skargę na decyzję Izby Skarbowej, zarzucając naruszenie art. 7, art. 77 i art. 11 Kpa oraz art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podkreślili, że czymś innym jest utrzymanie porządku wokół posesji, a czymś innym przystosowanie tej posesji do umożliwienia prowadzenia działalności gospodarczej w budynku znajdującym się na niej. Jeśli chodzi o kamerę video, to zabezpiecza ona przed "niekompetencją i oszustwami". Skarżący podnieśli, że wytyczne II Oddziału Ubezpieczeń Indywidualnych Centrali TUiR "W." SA w W. mówią o wykonywaniu przez sprzedającego polisy AC + KR dokumentacji zdjęciowo-filmowej.

Izba Skarbowa w O. wniosła o oddalenie skargi.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest bezzasadna w części dotyczącej kamery video. Bez względu na treść wytycznych Centrali "W.", których notabene podatnik nie przedstawił organowi podatkowemu oraz bez względu na to, czy kamera nadawała się do zabezpieczenia skarżącego przed "niekompetencją i oszustwami, pozostaje faktem, że skarżący nie wykazał aby nakręcił choć jeden film w toku swej działalności gospodarczej, prowadzonej w 1996 r. Od chwili kontroli do dnia wydania decyzji przez Izbę Skarbową było dostatecznie dużo czasu na wykazanie wspomnianego faktu. Skoro skarżący nie przedstawił filmu, organy podatkowe trafnie nie zaliczyły wydatku na zakup kamery do kosztów uzyskania przychodu. Tę kwestię należy uznać za zamkniętą.

Zasadna była natomiast skarga w pozostałej części. Skoro Izba Skarbowa zaliczyła do kosztów uzyskania przychodu wydatki na remont schodów prowadzących do biura i nie żądała wykazania związku między tym wydatkiem a osiągnięciem konkretnego przychodu, to niekonsekwencją było wymaganie, aby podatnik wykazał związki miedzy posadzeniem roślin wokół ścieżki prowadzącej do biura, a konkretnym przychodem. Zarówno schody, jak i wygodne dojście do nich konieczne są do prowadzenia działalności gospodarczej w biurze. Bez nich osiąganie przychodów w ogóle byłoby niemożliwe. Poszukiwania związków między wspomnianym wydatkiem, a konkretnym przychodem jest zatem nieporozumieniem. Przykładowo, żaden organ podatkowy nie neguje, że wydatki na sprzątanie biura należą do kosztów uzyskania przychodów. A przecież nie sposób wykazać, że jakaś konkretna kwota uzyskanego przychodu została uzyskana na skutek posprzątania lokalu.

Skarżący twierdził, że wydatki na krzewy nie były związane z obowiązkiem utrzymania porządku wokół posesji. Rosnące dotychczas krzewy mogłyby rosnąc nadal, gdyby właściciel nie prowadził działalności gospodarczej. Wtedy bowiem nie byłyby potrzebne ani dodatkowe schody, ani ścieżka do nich. Tymczasem konieczność korzystania ze ścieżki przez klientów podatnika sprawiła, że trzeba było usunąć krzewy utrudniające przejście, a następnie posadzić rośliny innego rodzaju. Taka argumentacja jest przekonująca i organy podatkowe nie zdołały jej obalić. Trzeba mieć na uwadze, że sposób urządzenia terenów zielonych wokół budynku nie zawsze może być utrzymany po zmianie przeznaczenia tego budynku.

Nie ma zatem racji Izba Skarbowa, jakoby wydatki poniesione przez skarżącego na zakup krzewów, kwiatów i humusu związane były z obowiązkiem utrzymania "estetycznego porządku" wokół posesji. Nawiasem mówiąc, trudno sobie wyobrazić porządek nieestetyczny.

Ostatnia sporna pozycja, to koszt nabycia podkaszacza. Zaliczenie go do kosztów uzyskania przychodów budzi poważne wątpliwości zwłaszcza, że podatnik już uprzednio posiadał dwie kosiarki. Nie wiadomo dlaczego dotychczasowe kosiarki nie nadawały się do zabiegów pielęgnacyjnych także wokół ścieżki prowadzącej do biura. Skoro jednak okoliczności tej organy podatkowe nie wyjaśniły w sposób wymagany przez art. 7, art. 77 i art. 107 par. 3 Kpa, to nie były władne odrzucać wspomnianego wydatku. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy wydatek ten będzie mógł tylko wówczas zostać uwzględniony, jeżeli podatnik wykaże, iż specyfika roślin wokół drogi do biura wymagała zakupu nowego urządzenia pielęgnacyjnego.

Mając na względzie przytoczone okoliczności, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji, na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 3, a także art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o NSA /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.