Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Artur Adamiec (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Maria Grabowska, Sędzia WSA Danuta Kuchta, Protokolant Starszy inspektor sądowy Anna Adamczyk, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 grudnia 2018 r. sprawy ze skargi A. C. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] 2018 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia odmowy nadpłaty uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. (dalej: Kolegium) decyzją z [..] 2018 r. nr [...] utrzymało w mocy decyzję Burmistrza Miasta i Gminy B.-Z. z [...]2018 r. nr [...] odmawiającą A. C. stwierdzenia nadpłaty z tytułu opłaty za korzystanie z Dworca "P." w B.-Z. w okresie od 12 maja 2012 r. do 4 czerwca 2014 r. w kwocie [...] zł.

Kolegium ustaliło, że wnioskiem z 9 maja 2017 r. A. C., prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Usługi Handel Transport A. C., wystąpiła do Burmistrza Miasta i Gminy B. – Z. o stwierdzenia nadpłaty w kwocie [...] zł wraz z odsetkami z tytułu bezpodstawnie naliczanej opłaty za korzystanie z obiektu - dworca autobusowego w B.-Z. przy ul. P.. Jako podstawę wniosku wskazała stwierdzenie nieważności przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach wyrokiem z 4 czerwca 2014 r. sygn. akt. II SA/Ke 318/14 § 2 pkt 2 uchwały Rady Miejskiej w Busku - Zdroju z 29 marca 2012 r. nr XVI/210/2012 w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem jest Gmina Busko-Zdrój, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów.

Organ wyjaśnił, że opłata za zatrzymanie środka transportu przy ul. Poprzecznej w Busku-Zdroju była pobierana na podstawie m. in. przepisu § 2 pkt 2 ww. uchwały nr XVI/210/2012, który określał to miejsce jako "dworzec". Miejsce przy ul. P. nie spełnia jednak ustawowych wymogów pozwalających na uznanie go za dworzec autobusowy, dlatego też WSA w Kielcach stwierdził nieważność w tej części zaskarżonej uchwały rady miejskiej. Nie oznacza to jednak, że miejsce to traci status przystanku, ponieważ wypełnia definicję przystanku komunikacyjnego określoną w przepisie art. 4 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2136 ze zm.), tzn. jest to miejsce przeznaczone do wsiadania lub wysiadania pasażerów na danej linii komunikacyjnej, w którym umieszcza się informacje dotyczące w szczególności godzin odjazdu środków transportu, oznaczone zgodnie z przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym. Pojazdy przedsiębiorstwa skarżącej faktycznie korzystały z przystanku komunikacyjnego przy ul. P., a zatem winny uiścić opłatę w wysokości [...] zł stanowiącą iloczyn zatrzymań w liczbie [...] pomnożonych przez stawkę 0,05 zł za jedno zatrzymanie. Ilość zatrzymań nie jest kwestionowana przez stronę, natomiast stawka opłaty za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym w wysokości 0,05 zł wynika z § 2 uchwały nr V/65/2011 Rady Miejskiej w Busku-Zdroju z 24 marca 2011 r.

W związku z powyższym organ uznał, że skarżąca zobowiązana była do uiszczenia opłaty.

Na przedmiotową decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach złożyła A. C.. Podniosła, że przystanek zostaje powołany do życia poprzez wskazanie go w akcie prawa miejscowego. Uchwała z 29 marca 2012 r., czyli akt prawa miejscowego, który obowiązywał w czasie powstania nadpłaty, nie określa przystanku "P.". Zgodnie z § 1 tego aktu, tylko miejsca określone w załączniku nr 1 posiadają status przystanku autobusowego. W kontekście stwierdzenia nieważności § 2 pkt 2 tej uchwały wyrokiem II SA/Ke 318/14, na ul. P. nie znajdował się jakikolwiek przystanek autobusowy, przez co organ nie posiadał podstawy prawnej do naliczenia opłaty za zatrzymanie autobusu przy tej ulicy.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach zważył co następuje:

Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r.– Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2107), sądy te sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Ocenie sądu podlega zatem zgodność aktów administracyjnych z przepisami prawa materialnego i procesowego. Przy czym sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi, jak też powołaną podstawą prawną, jest natomiast związany granicami sprawy (art. 134 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym - t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.), określanej dalej jako "ustawa p.p.s.a."

Realizując wyżej określone granice kontroli, Sąd stwierdził, że skarga jest zasadna. W ocenie Sądu, powołane przez organ okoliczności nie mogą stanowić podstawy do odmowy stwierdzenia nadpłaty.

W pierwszej kolejności przypomnienia wymaga, że wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 4 czerwca 2014 r. sygn. akt II SA/Ke 318/14 jest prawomocny na skutek oddalenia skargi kasacyjnej Burmistrza Miasta i Gminy Busko Zdrój przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 7 października 2015 r. sygn. akt II GSK 2088/14. Przepis § 2 pkt 2 uchwały, którego nieważność stwierdził WSA w Kielcach brzmi: "Określa się dworce, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina Busko-Zdrój udostępnione dla operatorów i przewoźników na warunkach i zgodnie z zasadami ustanowionymi w niniejszej uchwale. Dworcami są: Dworzec Autobusowy ‘Poprzeczna’ w Busku-Zdroju zlokalizowany przy ul. Poprzecznej."

W sprawie nie budzi wątpliwości okoliczność, że na skutek wyroku, miejsca przy ul. P. nie można uznać za dworzec autobusowy. Spór w sprawie dotyczy natomiast uznania tego miejsca za przystanek komunikacyjny.

W ww. uchwale zawarto także zapis, że określa się przystanki komunikacyjne, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina B.-Z.udostępnione dla operatorów i przewoźników na warunkach i zgodnie z zasadami ustanowionymi w niniejszej uchwale. Przystanki komunikacyjne określone są w załączniku Nr 1 do niniejszej uchwały ( § 1 uchwały). W załączniku tym w wykazie przystanków na terenie Gminy Busko-Zdrój, w pozycji 11 wymieniono "Busko-Zdrój ‘CENTRUM’ D.A. ul Poprzeczna".

Z kolei w § 2 uchwały nr V/65/2011 Rady Miejskiej w Busku-Zdroju z 24 marca 2011 r. w sprawie ustalenia stawek opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z przystanków komunikacyjnych usytuowanych w pasie dróg publicznych i dworca, znajdujących się na terenie gminy Busko-Zdrój, ustanowiono, że stawki opłat wynoszą: 1. za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym - 0,05 zł. 2. za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu - 1,00 zł.

Z akt sprawy wynika, że po wyroku sądu administracyjnego Burmistrz Miasta i Gminy Busko-Zdrój stwierdził nadpłatę za korzystanie z dworca P. w kwocie [...] zł, wynikającą z różnicy wpłaconych kwot obliczonych stosownie do stawki 1,00 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na Dworcu P., a należnych w wysokości 0,05 zł za jedno zatrzymanie w tym miejscu na przystanku komunikacyjnym.

Przedmiotowe postępowanie zostało zainicjowane wnioskiem skarżącej, której zdaniem, po stwierdzeniu nieważności uchwały nadającej ul. P. status dworca, miejsce to nie posiadało statusu przystanku. Z argumentem tym w pełni należy się zgodzić. Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2016), dalej: "u.p.t.z.", organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega m.in. na określaniu przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów. Kluczowym w przedmiotowej jest przepis art. 15 ust. 2 u.p.t.z., zgodnie z którym określenie przystanków komunikacyjnych i dworców oraz warunków i zasad korzystania, o których mowa w ust. 1 pkt 6, następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego. Z przepisu tego wprost wynika, że określone miejsce zyskuje status przystanku czy dworca autobusowego na skutek postanowień stosownej uchwały. Taką uchwałą w przedmiotowej sprawie jest uchwała nr XVI/210/2012, która określa zarówno dworce jak i przystanki komunikacyjne. Miejsce przy ulicy P. zostało uchwalone jako dworzec autobusowy, co wprost wynika z przepisu § 2 ust. 2. Utraciło ten status na skutek wyroku Sądu. Miejsca tego nie można jednak uznać jako przystanek komunikacyjny, ponieważ takie postanowienia nie wynikają z treści uchwały. W załączniku nr 1 pod pozycją 11 nie jest mowa o przystanku komunikacyjnym, choć tak nazywa się wykaz, lecz o dworcu autobusowym zlokalizowanym przy ulicy P., o czym świadczy skrót "D.A". (Dworzec Autobusowy) przy nazwie miejsca Busko-Zdrój "CENTRUM" ul. Poprzeczna. Podobnie oznaczony został w tym wykazie dworzec autobusowy "Busko-Zdrój ‘Zdrój’ D.A.", który zgodnie z treścią § 2 pkt 1 uchwały nr XVI/210/2012 również określony został jako dworzec ("Miejski Dworzec Autobusowy ‘Zdrój’ w Busku-Zdroju zlokalizowany przy ul. Waryńskiego 29"). Niemniej, oznacza to, że choć faktycznie przy ulicy P. zatrzymywały się pojazdy należące do firmy skarżącej, co w sprawie nie było sporne, to w świetle przepisu art. 15 ust. 2 u.p.t.z., miejsce to nie było przystankiem komunikacyjnym. Nie zostało ono bowiem objęte postanowieniami uchwały, nadającej temu miejscu taki status. Jest bowiem rzeczą oczywistą, że Rada Miejska określając w tym miejscu "Dworzec Autobusowy" nie określiła jednocześnie, że sytuuje tam przystanek komunikacyjny. Argumenty organu, że miejsce to spełniało warunki przystanku w świetle art. 4 ust. 1 pkt 13 u.p.t.z. jest niewystarczający. Przystankiem komunikacyjnym dane miejsce staje się dopiero po określeniu tego faktu stosowną uchwałą. W konsekwencji, dopiero za korzystanie z tak ustanowionego przystanku, możliwe jest pobieranie opłat, stosownie do treści art. 16 ust. 4 u.p.t.z.

Podsumowując, organ odmawiając stwierdzenia nadpłaty naruszył przepis art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej w związku z art. 3 pkt 3 lit. c) tej ustawy. Mimo, że miejsce przy ul. P. pełniło faktyczną funkcję przystanku komunikacyjnego, to opłata za korzystanie z przystanku autobusowego została pobrana nienależnie. Formalnie bowiem - w drodze stosownej uchwały, miejsce to nie uzyskało takiego statusu. Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organ uwzględni to stanowisko i rozpozna wniosek o stwierdzenie nadpłaty w zgodzie treścią powołanych wyżej przepisów prawa: art. 15 ust. 2 i art. 16 ust. 4 u.p.t.z.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) w zw. z art. 135 ustawy p.p.s.a. Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku.